RAPPORT KWALITEITSONDERZOEK NTC-PO

NTC-po Tien voor Taal Stichting Nederlandstalig OnderwijsWarschau

Plaats : Konstancin JeziornaBRIN nummer : 28JM|C1Onderzoeksnummer : 292401Datum onderzoek : 27 maart 2017Datum vaststelling : 27 juli 2017

Pagina 2 van 15

1 INLEIDING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

2 KWALITEITSPROFIEL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

3 BESCHOUWING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

INHOUDSOPGAVE

Pagina 3 van 15

Pagina 4 van 15

De Inspectie van het Onderwijs bezocht NTC-PO Tien voor Taal StichtingNederlandstalig Onderwijs Warschau te Polen in het kader van eenkwaliteitsonderzoek (KO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar deindicatoren van kwaliteitsaspecten op grond van het door de inspectiegehanteerde Toezichtkader PO/VO 2011.Bij dit kwaliteitsonderzoek doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van hetonderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Hetgaat hierbij om indicatoren die betrekking hebben op de kwaliteitszorg, hetaanbod, de onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactischhandelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen,het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling vanleerlingen.

Op grond van het kwaliteitsprofiel van de school dat naar aanleiding van eenvorig inspectiebezoek is opgemaakt, op basis van risicofactoren die bij deinspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basisvan de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluitenom niet alle indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Dit is bij uw school nietaan de orde geweest.

Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan documenten ingestuurddie op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. Het betreft hetactiviteitenverslag 2015/2016, het kwaliteitszorgplan 2016 – 2018 enleerresultaten van leerlingen. De inspectie heeft de informatie uit dezedocumenten bij de oordeelsvorming betrokken.

De opzet van het onderzoek

Het kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten:• Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij

de inspectie aanwezig zijn;• Analyse van documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-

activiteiten van de school en van andere documenten die de schoolvoorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd;

• Schoolbezoek, waarbij in de groepen 3, 4, 5 en 6 op de American Schoolde onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessenNederlandse taal;

• Gesprekken met de directie over de kwaliteit van de indicatoren;

INLEIDING1

Pagina 5 van 15

• Gesprekken met het bestuur, leerlingen, leraren en ouders.

Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de kwaliteitsoordelen ende conclusies van het schoolbezoek besproken met de directie en het bestuur.

De inhoud van het rapport

Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel opvan de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 geeft de inspectie een beschouwingover de geconstateerde kwaliteit in relatie tot de context of uitgangssituatie vande school. Indien van toepassing worden in deze beschouwing ook detoegevoegde indicatoren betrokken. In de rapporten vanaf schooljaar 2013-2014is hierin voor iedere bezochte ntc-school apart informatie opgenomen over deaanpak en de gevolgen van de bezuinigingen op het Nederlands onderwijs in hetbuitenland vanaf januari 2014.In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indiennoodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingenwaaraan de school niet voldoet.

Pagina 6 van 15

Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectieheeft toegekend aan indicatoren die betrekking hebben op belangrijkekenmerken van goed onderwijs. De met een * gemarkeerde indicatoren zijnbepalend voor de vaststelling van het vervolgtoezicht.

In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatorenbijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs:1. draagt niet of nauwelijks bij;2. draagt onvoldoende bij;3. draagt voldoende bij;4. draagt in hoge mate bij;5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van

leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaaldeindicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft.

KWALITEITSPROFIEL2

Opbrengsten 1 2 3 4 5

•

1.1* De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal aanhet eind van de schoolperiode liggen ten minste op hetniveau dat op grond van de kenmerken van deleerlingenpopulatie mag worden verwacht.

Leerstofaanbod 1 2 3 4

•

•

•

2.1* Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal betrektde school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen.

2.2* De leerinhouden voor Nederlandse taal worden aan voldoendeleerlingen aangeboden tot en met het niveau van leerjaar 8.

2.3 De leerinhouden in de verschillende leerjaren sluiten op elkaaraan.

Tijd 1 2 3 4

•

•

•

3.1 De leraren maken efficiënt gebruik van de geplandeonderwijstijd.

3.3 De uitval van geplande onderwijsactiviteiten blijft beperkt.

3.4 Het ongeoorloofd verzuim van leerlingen blijft beperkt.

Schoolklimaat 1 2 3 4

•

•

4.1 De ouders zijn betrokken bij de school door de activiteiten diede school daartoe onderneemt.

4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen opeen respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan.

Pagina 7 van 15

Didactisch handelen 1 2 3 4

•

•

•

5.1* De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof.

5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer.

5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij deonderwijsactiviteiten.

Afstemming 1 2 3 4

•

•

•

6.1 De leraren stemmen de aangeboden leerinhouden af opverschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.

6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen inontwikkeling tussen de leerlingen.

6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af opverschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.

Begeleiding 1 2 3 4

•

•

•

7.1* De school gebruikt een samenhangend systeem vangenormeerde instrumenten en procedures voor het volgenvan de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen.

7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgangin de ontwikkeling van de leerlingen.

7.5 De school gebruikt de informatie van scholen en instellingenwaar de leerlingen vandaan komen voor de begeleiding vande leerlingen.

Zorg 1 2 3 4

•

•

•

•

8.1 De school signaleert vroegtijdig welke leerlingen zorg nodighebben.

8.2 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevensbepaalt de school de aard van de zorg voor de zorgleerlingen.

8.3* De school voert de zorg planmatig uit.

8.4 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg.

Kwaliteitszorg 1 2 3 4

•

•

•

•

•

9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haarleerlingenpopulatie.

9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen.

9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces.

9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten.

9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces.

Pagina 8 van 15

Kwaliteitszorg 1 2 3 4

•9.6 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over degerealiseerde onderwijskwaliteit.

Wet- en regelgeving Ja Nee

•

•

•

N1B In de schoolgids is informatie opgenomen over standaardgecontroleerde onderdelen

N2B In het schoolplan is informatie opgenomen over standaardgecontroleerde onderdelen

N4A Er is voldoende onderwijstijd geprogrammeerd om te kunnenvoldoen aan de daarvoor gestelde minima

Pagina 9 van 15

Dit hoofdstuk beschrijft het oordeel van de inspectie over de kwaliteit van hetprimair onderwijs op NTC-po Tien voor Taal Stichting Nederlandstalig Onderwijste Warschau en geeft een toelichting op het kwaliteitsprofiel. Daarbij legt deinspectie zo mogelijk verbanden tussen de verschillende onderzochte indicatorenonderling en - voor zover relevant - tussen de indicatoren en de schoolcontext,de specifieke doelstellingen van de school en eerdere inspectieonderzoeken.Voor een goed begrip wordt eerst de uitgangssituatie beschreven.

UitgangssituatieNTC-school Tien voor Taal te Warschau bestaat sinds 1993. De school heeft in2006 haar huidige naam gekregen. De school telt ten tijde van hetinspectiebezoek ruim 50 leerlingen, waarvan 9 leerlingen in het voortgezetonderwijs les krijgen. Het leerlingenaantal is vrij stabiel, maar blijft wat achterbij de prognoses.De leraren geven les op twee internationale scholen in Warschau, deAmerikaanse en de Britse school, zowel op het niveau van het primair als hetvoortgezet onderwijs. Dit jaar wordt voor het eerst onderwijs gegeven dat leidtnaar het Certificaat Nederlands als Vreemde Taal.

Op de Britse school krijgen ruim 30 leerlingen op woensdagmiddag na schooltijdtegelijk les, van groep 3 tot en met groep VO-4. Daarbij maakt de NTC-schoolgebruik van drie lokalen.De lessen worden verzorgd door drie leraren en twee assistentes die de lerarenbijstaan in de groepen 3 en 4/5/6. Het betreft niet alleen leerlingen van deBritse school, maar ook leerlingen die de Franse school of lokale scholenbezoeken. Dit schooljaar is er vanwege het geringe aantal leerlingen in dieleeftijdsgroep geen onderwijs aan kleuters.Op de Amerikaanse school krijgen de leerlingen onder schooltijd op een aantaldagen per week les. Tien voor Taal volgt daarbij de Amerikaanse roosters.De oudste leerlingen in het primair onderwijs hebben te maken met hetwisselende negendaagse rooster van de Middle school. Dit is een complicerendefactor. Om aan het gewenste aantal lesuren te komen hebben de leerlingen vande Elementary school per groep één keer per week een voorschools lesuurNederlands. De indeling in de grades op de Amerikaanse school is dus bepalendvoor de groepsindeling van de Nederlandse lessen. Dit maakt dat deNederlandse taalniveaus per groep aanzienlijk kunnen verschillen. Vanaf dit jaarhebben de leraren bovendien geen vast lokaal meer voor de Nederlandse lessen,zij volgen de indeling van het negendaags rooster. Daardoor is het minder

BESCHOUWING3

Pagina 10 van 15

makkelijk om gebruik te maken van de ict-voorzieningen. Alleen de directeurheeft nog een kleine werk- en opslagruimte, die echter niet geschikt is alslokaal.

De meeste leerlingen op de Amerikaanse school zijn afkomstig uit expatriategezinnen, waarvan beide ouders Nederlands spreken. Op de Britse school is deleerlingenpopulatie meer gemêleerd, daar zitten relatief veel leerlingen die uitmeertalige gezinnen afkomstig zijn. Deze leerlingen gaan ook vaker naar lokalePoolse scholen.

De lessen op de Amerikaanse school worden verzorgd door de leraar die tevensdirecteur van Tien voor Taal is. Gezien het feit dat op twee scholen wordtlesgegeven, de verschillende vormen van NTC-onderwijs (geïntegreerd in hetcurriculum en naschools), de verschillende vakantieroosters, en het complexerooster en de werkomstandigheden op de Amerikaanse school wordt er veelgevraagd van de organisatorische vaardigheden van de directeur.

Het driekoppige bestuur bestaat uit een voorzitter, een penningmeester en eenbestuurslid die vertegenwoordiger is van de ouders op de Britse school. Tweevan de drie bestuursleden zijn al langer bestuurslid. De huidige voorzitter isbegin dit schooljaar aangetreden. Het bestuur is beleidsbepalend en alleenuitvoerend ten aanzien van de financiën. De taakafbakening tussen bestuur endirectie is vastgelegd.

Wat in de constructie van het NTC-onderwijs in Warschau bijzonder is, is dat hetNTC-bestuur verantwoordelijk is voor de Nederlandse lessen die geïntegreerdzijn op de Amerikaanse school. Ouders betalen hiervoor een extra bijdrage,bovenop het lesgeld van de Amerikaanse school. Er is geen sprake vanhiërarchische lijnen met deze school (de Nederlandse leraren en assistenten zijnin dienst van het NTC-bestuur), maar mede daardoor is er ook niet of nauwelijksinbedding van het NTC-onderwijs in de Amerikaanse schoolsituatie.

Aanpak en gevolgen bezuinigingenDe ouderbijdrage aan het NTC-onderwijs is in Warschau relatief hoog (mededoor de verschillende lesconstructies op de beide locaties), waardoor het voorhet bestuur geen optie is om de ouderbijdrage verder te verhogen. Nu al komthet voor dat ouders vanwege de kosten niet al hun kinderen NTC-onderwijskunnen laten volgen. De afgelopen jaren is vooral bezuinigd op depersoneelskosten, onder andere door verlaging van het aantal uren en de

Pagina 11 van 15

salarissen. Daarnaast teert het bestuur in op de reserves. De nog beschikbaresubsidie over 2016 is deels doorgeschoven naar 2017.Het bestuur heeft een lange termijn begroting gemaakt waarbij de school bij 65leerlingen rendabel zou moeten draaien met de huidige ouderbijdrage. Datbetekent dat uitbreiding van het aantal leerlingen en van lesactiviteiten gewenstis. Directeur en bestuur zijn aan het verkennen of er dependances in Krakow enin Poznan mogelijk zijn. Ook denkt het bestuur aan uitbreiding met richting-3onderwijs (Nederlands als vreemde taal) en volwassenenonderwijs en wordt demogelijkheid van sponsoring verkend.

Algemeen beeldHet primair NTC-onderwijs te Warschau heeft ten opzichte van het vorigeinspectiebezoek de kwaliteit weten te behouden. De lessen verlopen in eengoede sfeer. De taakgerichtheid en betrokkenheid van leerlingen is een sterkpunt van de school, evenals het volgen van de ontwikkeling en de afstemming.De zeer kleine groepen (vooral op de Amerikaanse school) helpen hierbij. Hetleerstofaanbod voor het vak Nederlands is actueel en sluit aan bij dat van hetonderwijs in Nederland. Leerlingen presteren op het niveau dat verwacht magworden.

De omstandigheden voor het bestuur zijn uitdagend onder andere vanwege hetwegvallen van de subsidie en de bijzondere situatie van het NTC-onderwijs inWarschau, waarbij een deel geïntegreerd is in de Amerikaanse school. In hetkader van de kwaliteitszorg is het regelmatig ophalen van informatie over deeigen kwaliteit bij alle betrokkenen een aandachtspunt, om vervolgens hetbeleid te kunnen bijstellen. Dit wordt des te belangrijker gezien de uitdagingenwaar de school voor staat. Het helpt daarbij als de waarde van het NTC-onderwijs voor de Nederlandse gemeenschap in Warschau zichtbaar wordtgemaakt.Gezien de aangetroffen kwaliteit past de inspectie regulier toezicht toe. Datbetekent dat de school in principe over vier jaar weer bezocht wordt.

Toelichting

OpbrengstenDe inspectie beoordeelt de leerresultaten als voldoende, op basis van deresultaten op technisch en begrijpend lezen van leerlingen in de bovenbouw.We hebben daarbij naar opeenvolgende leerjaren gekeken, om op deze manierde leerwinst per leerling te kunnen vaststellen. Deze is voldoende.

Pagina 12 van 15

Daarnaast is ook gekeken naar de resultaten op woordenschat en spelling. Dezeblijven relatief achter (vooral de woordenschat), maar dat is vanwege debijzondere (meertalige)situatie een normaal beeld op NTC-scholen.

OnderwijspraktijkVooral op de Amerikaanse school zijn er hele kleine klassen. Per leerjaar gaathet op deze school maar om enkele leerlingen. Ook op de Britse school zijn degroepen relatief klein. Dit maakt een persoonlijke benadering van de leerlingenmogelijk.Het leerstofaanbod is eigentijds, een actuele en reguliere methode Nederlandsvormt de basis van het lesprogramma. De school maakt daarnaast gebruik vaneen methode van begrijpend lezen die op de actualiteit is gebaseerd. Op beidelocaties is er een Nederlandse bibliotheek. Het gebruik hiervan kan wordenverbeterd. Er is in beperkte mate sprake van een 'leescultuur', terwijl veel lezenjuist zeer bevorderlijk is voor de taalontwikkeling. De beschikbare leertijd isvoldoende, de school realiseert inclusief huiswerk rond de 120 uur opjaarbasis. De beschikbare leertijd wordt efficiënt besteed, mede doordat erruimte is voor eigen inbreng van de leerlingen en vanwege de afwisseling in delessen. De pedagogische benadering is een sterk punt van de school, iedereleerling voelt zich 'gezien'. De lessen verlopen in een goede uitstekende sfeermet aandacht voor de persoon van de leerling. Dit bevordert de motivatie en detaakgerichte werkhouding van de leerlingen. De leraar analyseert detoetsresultaten en het gemaakte werk regelmatig en heeft deonderwijsbehoeften van de leerlingen goed in beeld. Vanwege het goede zicht opde onderwijsbehoeften van individuele leerlingen en de regelmatige afstemmingvan het onderwijs daarop, heeft de inspectie de leerlingenzorg in zijn geheel alsvoldoende beoordeeld. De leerlingenzorg is nauw verweven met het primaireproces van lesgeven en leren.

Ouders met wie de inspectie sprak zijn tevreden over de kwaliteit van hetonderwijs en over de communicatie vanuit de directie en de leraren over dedagelijkse gang van zaken van de school. De directie en de leraren zijntoegankelijk en responsief. Het bestuur is wat minder zichtbaar voor ouders.Wat betreft de rapportage is er behoefte aan een extra contactmoment in hetnajaar (dit hoeft voor ouders niet in de vorm van een rapport te zijn), omdat heteerste rapport nu pas in februari verschijnt terwijl het schooljaar al in juni stopt.Ook is er behoefte aan informatievoorziening over het lesprogramma aan hetbegin van het schooljaar, anders dan in de algemene ledenvergaderingplaatsvindt. Door de wisseling van directie is het daar dit schooljaar niet vangekomen.

Pagina 13 van 15

KwaliteitszorgDe school brengt planmatig veranderingen aan, onder andere door in te spelenop de veranderende omstandigheden, zoals eerder in dit rapport zijn geschetst.In onderwijskundig opzicht ligt het accent op vernieuwing van hetleerlingvolgsysteem en op verdergaande afstemming op niveauverschillentussen leerlingen. Ook de rapportage aan ouders wordt herzien. Met de school isgesproken over de accenten die gelegd kunnen worden binnen de verschillendetaaldomeinen, waarbij met name het leesonderwijs verder kan wordenuitgebouwd. Dat geldt ook voor de mate waarin de school ondersteuning kanbieden bij het vergroten van het Nederlands taalaanbod thuis. De wijze waaropverbeteringen worden aangepakt kan wat planmatiger dan nu gebeurt.Belangrijkste is echter dát verbeteringen stelselmatig plaatsvinden, en ditlaatste is het geval.

De school kent haar leerlingen goed vanuit een zorgvuldige intake waarin metouders doelen worden afgesproken. De leerresultaten worden gevolgd engeanalyseerd. De school volgt ook hoe de aansluiting van teruggekeerdeleerlingen in Nederland verloopt, maar zou dit wat systematischer kunnen doen.Wat ontbreekt is een regelmatige zelfanalyse of -evaluatie, waarbij ook oudersen leerlingen worden bevraagd. De laatste keer gebeurde deze bevraging in2011. De school verantwoordt zich over de gerealiseerde kwaliteit van hetonderwijs en over het gevoerde beleid in de schoolgids, in het activiteitenverslagen tijdens de algemene ledenvergadering.

In de nabespreking met het bestuur en de directie is gesproken over dezichtbaarheid van het bestuur en over de communicatie. Het beeld wordtherkend. Het bestuur overweegt om in een extra ledenvergadering informatie tegeven over de genomen initiatieven. De nieuwe website kan voor een groot deeltegemoet komen aan de behoefte aan informatievoorziening bij ouders en bijhet betrekken van ouders bij het onderwijs. Het bestuur beraadt zich over dewijze waarop klantgroepen worden betrokken bij de verdere schoolontwikkeling.Met het bestuur is verder gesproken over het strategisch beleid.

Pagina 14 van 15

Bij dit kwaliteitsonderzoek heeft de inspectie ook de naleving van een aantalwettelijke voorschriften over de door het bestuur vastgestelde schoolgids en hetschoolplan onderzocht, zoals die voor scholen in Nederland gelden. Op basishiervan concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingenvoldoet.

De bevindingen van dit kwaliteitsonderzoek leiden tot het volgende arrangementvoor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement): de aangetroffenkwaliteit van het onderwijs op de school vraagt geen aanpassing van dereguliere onderzoeksplanning van de inspectie. In beginsel volgt over vier jaaropnieuw een kwaliteitsonderzoek.

VERVOLG VAN HET TOEZICHT4

Pagina 15 van 15