Rapport gebruikersonderzoek mobiele gidsen memori
-
Upload
bruno-koninckx -
Category
Travel
-
view
886 -
download
0
Transcript of Rapport gebruikersonderzoek mobiele gidsen memori
Hoe gebruiken toeristen mobiele
toeristische apps tijdens een vakantie
of uitstap. Resultaten gebruikersbevraging in het kader van het IWT onderzoeksproject
‘Towards a sustainable mobile tourism guide’.
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Inhoud 1. Doelstelling en methodologie ......................................................................................................... 3
2. Bevraagde items in de survey.......................................................................................................... 4
3. Drempels en motivatoren van mobiele reis- en toerismediensten ................................................ 5
4. Profiel van de respondenten ........................................................................................................... 7
4.1. Respons per deelnemende partner ......................................................................................... 7
4.2. Socio-demografisch profiel van de respondenten .................................................................. 8
4.2.1. Geslacht ........................................................................................................................... 8
4.2.2. Leeftijd ............................................................................................................................. 8
4.2.3. Opleidingsgraad ............................................................................................................. 10
4.2.4. Beroep ........................................................................................................................... 12
4.2.5. Kruistabellen socio-demografisch profiel ...................................................................... 13
4.3 Toeristisch profiel van de respondenten..................................................................................... 14
4.3.1. Type en frequentie verblijf in 2014 ..................................................................................... 14
4.4. Gebruik van digitale devices .................................................................................................. 16
4.4.1. Bezit van digitale devices en aankoopplannen op korte termijn .................................. 16
4.4.2. Besturingssysteem ......................................................................................................... 20
4.4.3. Gebruikte kanalen bij het plannen van een uitstap/vakantie ....................................... 21
4.4.4. Gebruik van digitale devices voor en tijdens een uitstap/vakantie .............................. 24
4.4.5. Waarvoor gebruikt men welke informatiedragers voor, tijdens en na een
uitstap/vakantie?........................................................................................................................... 27
4.4.6. Ervaringen delen op sociale media................................................................................ 29
4.4.7. Raadplegingen tijdens de uitstap/vakantie ................................................................... 32
4.5. Gebruik van mobiele toepassingen ....................................................................................... 33
4.5.1. Gebruik van mobiele toepassingen per toepassing ...................................................... 33
4.5.2. Uitstippelen van fiets- en wandelroutes ....................................................................... 35
4.5.3. Verwachte functionaliteiten .......................................................................................... 36
4.5.4. Reisgerelateerde apps (aantal + hoe gevonden?) ......................................................... 40
4.5.5. Betalingsbereidheid ....................................................................................................... 42
4.5.6. Attitude ten aanzien van internetgebruik in binnen- en buitenland ............................ 49
4.6. Drempels bij het gebruik van mobiele toepassingen ............................................................ 50
4.6.1. Redenen waarom smartphone-bezitters geen mobiele toepassingen gebruikt ........... 50
5. Samenvatting ................................................................................................................................. 54
Bronnen ................................................................................................................................................. 58
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
1. Doelstelling en methodologie
Dit gebruikersonderzoek bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische toepassingen maakt deel
uit van werkpakket 1 van het IWT Cornet – onderzoeksproject ‘Towards a sustainable mobile tourism
guide’ (www.mobielegidsen.be) .
Dit deel van het onderzoek focust op het gebruik van mobiele toeristische apps voor, tijdens en na
een uitstap of vakantie. Met uitstap bedoelen we een toeristische uitstap van een dag, zonder
overnachting. Daarnaast gebruiken we in de survey ook de term ‘vakantie’ waarmee we verwijzen naar
korte vakanties (een verblijf buitenshuis met minder dan 4 overnachtingen) of lange vakanties (verblijf
buitenshuis met 4 of meer overnachtingen).
De onderzoekspopulatie is de Vlaamse toerist, al dan niet in het bezit van mobiele devices zoals een
smartphone of tablet, al dan niet aangesloten bij een fiets- of wandelvereniging. Een online survey
werd verspreid door de provinciale toeristische diensten van Oost-Vlaanderen, Limburg, Vlaams-
Brabant en Antwerpen, en door toeristische organisaties zoals Pasar, Grote Route Paden en RouteYou.
De provincie West-Vlaanderen ontbreekt in deze steekproef, omdat zij op het moment van onze survey
zelf een gelijkaardige bevraging gepland hadden.
De survey werd gelanceerd rond 11 februari 2015 en afgesloten rond 15 maart 2015. In totaal werden
14.897 enquêtes weerhouden.
Daarnaast hielden we focusgroepsgesprekken met gebruikers (n= 42). We kozen voor respondenten
die mobiele media en applicaties hebben geadopteerd. Zowel digital natives als digital immigrants
werden bevraagd. De leeftijd varieerde van 19 tot 68 jaar.
De groepsgesprekken gebeurden semi-gestructureerd. Dit laat de respondent toe om zijn stempel te
drukken op de thema’s en het interviewverloop. Tegelijkertijd garandeert het dat alle relevante
thema’s in het groepsgesprek aan de orde komen. De groepsgesprekken varieerden in tijd van
anderhalf tot maximum twee uur.
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
2. Bevraagde items in de survey
De belangrijkste deelvragen binnen dit gebruikersonderzoek kunnen we als volgt samenvatten:
Welke kanalen/toestellen gebruikt men bij het plannen van een uitstap/vakantie?
Over welke digitale toestellen (zoals bv. laptop, smartphone, tablet, smartwatch,…) beschikt men
en in welke mate worden deze gebruikt bij de voorbereiding van een uitstap/vakantie en tijdens
een uitstap/vakantie?
Voor welke doeleinden (gerelateerd aan aspecten van toerisme) worden digitale toepassingen
(zoals apps en websites) gebruikt? En voor welke doeleinden worden papieren informatiedragers
gebruikt? In welke mate worden mobiele toepassingen gebruikt voor het uitstippelen van wandel-
en fietsroutes? En worden deze gebruikt voor aspecten gerelateerd aan citytrips en evenementen?
In welke mate worden uitstappen, vakanties en ervaringen gedeeld via sociale media?
Welke functionaliteiten verwachten gebruikers van mobiele toepassingen in functie van een
uitstap/vakantie?
Hoeveel reisgerelateerde apps staan er gemiddeld op een digitaal toestel? Via welke weg vindt
men deze apps? In welke mate is men bereid om te betalen voor reisgerelateerde apps in het
algemeen en voor specifieke functies?
Wat is de houding ten aanzien van internetgebruik voor toeristische doeleinden via mobiele
toestellen in het binnen- en buitenland?
Welke drempels bestaan er bij de niet-gebruikers van mobiele toepassingen?
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
3. Drempels en motivatoren van mobiele reis- en
toerismediensten
Wat zijn mogelijke drempels waarom toeristen geen reisgerelateerde apps gebruiken? En wat zijn
motiverende factoren bij de gebruikers van reisgerelateerde apps? Op deze deelvragen willen we zeker
een antwoord krijgen. Eriksson (2013) onderzocht de drempels en motivatoren die gepaard gaan met
het gebruik van mobiele diensten in een toeristische context. Hij bracht daarbij verschillende
gebruikers-typologieën van mobiele toerismediensten in kaart, om inzicht te bekomen in het
gebruikerspatroon.
Volgens dit onderzoek voldoet een succesvolle mobiele reis- en toerismedienst aan één of meerdere
mobiele noden, zoals spontane noden, tijd-kritische aspecten, efficiëntie, mobiliteit-gerelateerde
noden (locatie-aspecten) en entertainment noden. De dienst zou aangepast kunnen worden zodat
deze de reisstijl van de toerist ondersteunt (bv. georganiseerde trip versus individuele reis), en zou
gemakkelijk in gebruik moeten zijn, vooral voor wat betreft het in gebruik nemen (toegang, installeren,
leren) tijdens een trip, zonder dat daarbij veiligheidsissues opduiken of zonder financiële risico’s voor
de gebruiker.
De meest prominente drempel voor het gebruik van mobiele reis- en toerismediensten tijdens een reis
is de gepercipieerde financiële kostprijs door het individu (kostprijs voor de aanschaf en het gebruik).
Daarbij is uiteraard de Europese roamingcontext een belangrijk gegeven. Deze zal de mate van adoptie
mobiele apps sterk bepalen. Touroperators en andere reisorganisaties zouden kunnen overwegen om
alvast meer lokale graftis WIFI netwerken te verzekeren, en een offline modus aan te voorzien voor
bepaalde diensten.
De gebruikers-typologieën die na een cluster-analyse door Eriksson onderscheiden werden zijn: (1) de
info-seekers, (2) de checkers, (3) de bookers, en (4) de all-rounders. Deze laatste groep bv.
vertegenwoordigt vooral mensen die hun smartphone voor zowat alles gebruiken wat met mobiele
toerismediensten te maken heeft. Het zijn voornamelijk mannen, tussen 23 en 50 jaar, die een relatief
hoge reisfrequentie hebben en veel online ervaring.
Demografische variabelen zoals ‘geslacht’ en ‘leeftijd’ kunnen van invloed zijn op het adoptiegedrag
van mobiele diensten. Daarnaast blijkt ook de mate van reiservaring een beïnvloedende factor te zijn
op het gebruik van mobiele diensten: de ervaren reiziger voelt zich comfortabeler in het organiseren
van zijn vakantie aan de hand van ICT tools die beschikbaar zijn, terwijl de onervaren reiziger vaak meer
lokale bestemmingsinformatie nodig heeft.
Eriksson onderscheidde 6 mogelijke determinanten die kunnen bepalen of mobiele toeristische
diensten gebruikt worden:
Mobile value: the degree to which a person perceives value arising from the mobility of the mobile medium.
Service value: the degree to which a person perceives value arising from the essence of the service.
Ease of use: the degree to which a person believes that using a particular service would be free of effort
Risk: the degree to which a person feels uncertainty regarding possible negative consequences of using a service.
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Social influence: the degree to which an individual perceives that important others believe he should use the service
Tourist characteristics: demographics, experience of mobile services, travel experience, destination experience, type of
travel, personal innovativeness, personal device readiness
Bron: Eriksson (2013), p. 50
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4. Profiel van de respondenten
4.1. RESPONS PER DEELNEMENDE PARTNER
Er werden 14.896 ingevulde enquêtes weerhouden in de steekproef. Het merendeel daarvan zijn
afkomstig via de provincie Oost-Vlaanderen (bijna 7000 enquêtes) en Toerisme Limburg (6300
enquêtes). De provincie Vlaams-Brabant is ook in ruime mate aanwezig in de steekproef, maar TPA
(Toerisme Provincie Antwerpen) is met slechts 40 ingevulde enquêtes ruim ondervertegenwoordigd
ten opzichte van de andere provincies. West-Vlaanderen ontbreekt in deze steekproef omdat de
provincie zelf een gelijkaardige enquête plande. Met deze steekproefverdeling zijn we daarom
geenszins geografisch representatief voor Vlaanderen. We hebben echter wel ruim voldoende respons
om in het algemeen conclusies te kunnen trekken over ‘de Vlaamse toerist’.
Omdat een aantal vragen gericht zijn naar fietsers en wandelaars, kijken we ook naar deze
respondenten afzonderlijk (n=508). Het betreft de respondenten van Pasar, Grote Route Paden en
RouteYou.
Count Column N %
wandel- en fietsorganisaties wandel- en/of fietsorganisaties 508 3,4%
overige organisaties (prov. toeristische diensten)
14386 96,6%
Total 14894
32526
6922
40 147 36
6307
1093
Aantal ingevulde enquêtes per deelnemende partner (n=14896)
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.2. SOCIO-DEMOGRAFISCH PROFIEL VAN DE RESPONDENTEN
4.2.1. Geslacht De mannen zijn lichtjes oververtegenwoordigd met 57%. We wijten dit aan het thema van deze survey,
dat vermoedelijk meer mannen dan vrouwen aantrekt.
4.2.2. Leeftijd De jongste respondent is 14 jaar, de
oudste 91. De gemiddelde leeftijd
ligt rond 58 jaar, de mediaan op ligt
61. Uit onderstaand histogram
kunnen we afleiden dat de verdeling
niet helemaal symmetrisch is.
Bijkomende testen op normaliteit
geven aan dat er een verschil is
tussen de variabele en de
standaardnormale verdeling. Het
komt echter zelden voor dat een
variabele perfect normaal verdeeld
is. We concluderen voor onze
steekproef dat er een lichte
oververtegenwoordiging is vanaf de
leeftijd van 60 jaar tot ongeveer 70
jaar. In de verdere analyse maken we gebruik van leeftijdscategorieën.
Uit onderstaande bevolkingspiramiden kunnen we afleiden dat de steekproef
- evenwichtig verdeeld is voor wat betreft de vrouwen. Bij de mannen zien we een
scheeftrekking, en dus meer oudere mannen.
- Meer jongere hogeropgeleiden bevat
man58%
vrouw42%
Geslacht (n=14140)
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.2.3. Opleidingsgraad
De steekproef is bijna perfect evenwichtig verdeeld naar opleidingsgraad: 49% is hogeropgeleid
(bachelor, master, doctoraat, banaba…). 51% is kortgeschoold (maximaal secundair onderwijs).
2% 4%
45%
32%
16%
1%
Hoogst behaalde diploma (n=14162)
geen diploma
lager onderwijs
secundair onderwijs
bachelor
master
anders
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
kortgeschoold51%
hogeropgeleid49%
Opleidingsgraad (n=13945)
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.2.4. Beroep
Ook naargelang beroepsactiviteit is de steekproef eerder evenwichtig verdeeld: 54% is niet-
beroepsactief (gepensioneerd, huisvrouw, werkzoekend, student), 46% is beroepsactief (arbeider,
bediende, ambtenaar, zelfstandige, vrij beroep).
40,9%
4,7%
,2%2,6%
4,0%
46,8%
,7%
arbeider,bediende,ambtenaar
zelfstandige of vrijberoep
student werkzoekend,langdurig ziek of
arbeidsongeschikt
huisvrouw of -man op (brug)pensioen anders:
Beroep (n=14249)
beroepsactief46%
niet-beroepsactief54%
Beroepsactief / niet-beroepsactief (n=14144)
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.2.5. Kruistabellen socio-demografisch profiel
Bij het onderling kruisen van de profielvariabelen (geslacht, leeftijd, opleidingsgraad, beroepsactiviteit,
fietser/wandelaars) merken we dat onze steekproef…
…beduidend meer vrouwen in de jongere leeftijdscategorie (tot 40 jaar) bevat, die doorgaans
hogeropgeleid zijn, en meer mannen in de oudere leeftijdscategorie (+70 jaar) die doorgaans
kortgeschoold zijn;
…beduidend meer beroepsactieve vrouwen bevat en niet-beroepsactieve mannen;
…beduidend meer hogeropgeleiden tot de leeftijdscategorie van 50 jaar bevat, en meer
kortgeschoolden vanaf 50 jaar;
... meer mannen bevat in de categorie fietsers/wandelaars
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.3 TOERISTISCH PROFIEL VAN DE RESPONDENTEN
4.3.1. Type en frequentie verblijf in 2014
108 respondenten maakten in 2014 noch een dagtrip, noch korte of lange vakantie. Daarnaast zouden
we ook de categorie ‘geen antwoord’ tot deze groep moeten rekenen.
Meer dan de helft van de respondenten maakten in 2014 minstens 5 daguitstappen. 45% maakte 1 of
2 korte vakanties (verblijf in binnen- of buitenland met minder dan 4 overnachtingen), 54% maakte 1
of 2 lange vakanties (4 overnachtingen of meer).
Naargelang het profiel van de respondent, zien we verschillen in de frequentie van uitstappen, korte
en lange vakanties:
DAGTRIPS
- Niet-beroepsactieven maken beduidend meer dagtrips dan beroepsactieven (58% zegt 5
dagtrips of meer gemaakt te hebben in 2014, tegenover 53% van de beroepsactieven); - Vooral de leeftijdscategorie ’61-70 jaar’ scoort het hoogst in de categorie ‘5 dagtrips of meer’ - Hoe meer reisgerelateerde apps men heeft gedownload, hoe meer dagtrips ondernomen
werden in 2014 (zie tabellenrapport) - Mannen maakten gemiddeld meer dagtrips in 2014 dan vrouwen - Fietsers/wandelaars maken gemiddeld meer dagtrips (+5) dan de overige respondenten
KORTE VAKANTIES
- Beroepsactieven maakten gemiddeld iets meer korte vakanties in 2014 in vergelijking met de
niet-beroepsactieven
8% 10% 12%4%
10%18%
4%
20%
32%
9%
25%
22%
13%
18%
10%
10%
8%4%
51%
8% 4%
Dagtrip Korte vakantie Lange vakantie
Frequentie uitstappen/vakanties in 2014 (n=14886)
geen antwoord niet 1 2 3 4 5 keer of meer
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
- De leeftijdscategorie ’51-60 jaar’ maakten gemiddeld de meeste korte vakanties in 2014, in
vergelijking met de andere leeftijdscategorieën
- Naarmate men meer reisgerelateerde apps heeft gedownload, werden meer korte vakanties
gemaakt (zie tabellenrapport)
- Fietsers/wanderlaars scoren hoger, maar het verschil met de overige respondenten is net niet
significant
LANGE VAKANTIES
- Niet-beroepsactieven scoren gemiddeld hoger bij het aantal lange vakanties
- Hogeropgeleiden maakten gemiddeld meer lange vakanties in 2014 in vergelijking met
kortgeschoolden
- Naarmate de leeftijd stijgt, neemt ook het gemiddeld aantal lange vakanties toe
- Naarmate men meer reisgerelateerde apps heeft gedownload, werden meer lange vakanties
gemaakt (zie tabellenrapport)
- Bij de fietsers/wandelaars vinden we een beduidend grotere groep respondenten die meer
dan 1 lange vakantie heeft ondernomen in 2014.
Eriksson (2013) behandelde de factor ‘travel experience’ als een determinant die kan bepalen of men
gebruik gaat maken van een mobiele toeristische dienst. Ervaren reiziger voelt zich comfortabeler in
het organiseren van zijn vakanties via de mogelijkheden van ICT tools die ter beschikking zijn.
De onervaren bestemmingsreiziger daarentegen heeft nood aan meer lokale informatie (over de
bestemming) en gaat daarvoor andere kanalen gebruiken, naast internet.
Ook het ‘type reis’ beïnvloedt de noden van de toerist (cfr. zakelijke versus ontspanningsvakanties,
georganiseerde reizen versus zelf-georganiseerde reizen). Bij de ‘onafhankelijke reizigers’ is er een
grotere nood om hun eigen opzoekingswerk te doen over de trip en de bestemming. Het internet is
daar uiteraard een belangrijk kanaal voor.
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.4. GEBRUIK VAN DIGITALE TOESTELLEN
4.4.1. Bezit van digitale toestellen en aankoopplannen op korte termijn
In onderstaande grafiek baseren we de cijfers op de gehele steekproef van 14.885. Dit wil zeggen dat
de witruimte achter elk balkje de categorie ‘geen antwoord’ vertegenwoordigt.
Logischerwijs beschikt zowat iedereen over een computer of laptop aangezien de survey digitaal
verspreid is. 28% beschikt over een GPS om te wandelen of fietsen. Nog eens 10% plant een dergelijk
toestel aan te kopen. Aankoopintenties voor smartwatches en smart glasses zijn op het moment van
de bevraging quasi onbestaand.
De helft van de respondenten beschikt over een smartphone en/of een tablet. In de verdere analyse
vergelijken we de scores tussen 3 groepen van deze respondenten: (1) smartphone bezitters, (2)
respondenten die van plan zijn om smartphone aan te kopen en (3) niet-bezitters (plannen het niet
aan te kopen, kennen het niet of gaven geen antwoord op deze vraag). Idem voor tablet-bezit.
64% van de smartphone-bezitters ook over een tablet beschikt. 60% van de niet-bezitters, beschikt
ook niet over een tablet.
Wat het bezit van wandel en fiets-GPS betreft, zien we dat uiteraard de respondenten die gerekruteerd
werden via de wandel- en fietsorganisaties (Pasar, Grote Route Paden en RouteYou), beduidend meer
over dit toestel beschikken (44%) ten opzichte van de overige respondenten (die via de provinciale
27%
28%
49%
50%
85%
97%
10%
7%
6%
47%
49%
32%
25%
19%
20%
% 20% 40% 60% 80% 100%
Google glass (draagbare computer in de vorm vaneen bril)
Smartwatch
mp3-speler
GPS waarmee je kan wandelen/fietsen
Tablet (bv. iPad, Galaxy tab...)
smartphone
digitaal fototoestel
computer / laptop
Kennis, bezit en aankoopintenties van digitale toestellen (n=14885)
Ik beschik hierover
Ik plan dit aan te kopen binnen de zes maanden
Ik plan dit NIET aan te kopen
ken ik niet
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
toeristische diensten werden gerekruteerd) (28%). In de verdere analyse kijken we daarom waar
relevant enkel naar de respondenten van de wandel- en fietsorganisaties.
Benchmark
Volgens de Digimeter van iMinds (2014) beschikt 55.8% over een tablet (CORNET: 49%), 57% over een
smartphone (CORNET: 50%). Rekening houdend met een foutenmarge, kunnen we stellen dat de
percentages van beide onderzoeken elkaar benaderen.
Figure 1: Bron: iMinds – Digimeter
Uit een meting van ComScore (2015)1 blijkt dat 3 op 4 Britse toeristen over zowel een pc, smartphone
als tablet beschikt in 2015 (terwijl dit nog maar 2 toestellen waren in 2014.
1 UK Travel Deciscions in a Multiscreen World. ComScore, 2015.
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
70% van de 25 miljoen maandelijkse mobiele travel content gebruikers, doen dit enkel via smartphone;
14% gebruikt zowel de smartphone als tablet.
Bezit x profiel
Count Column N %
smartphone-bezitters vs niet-bezitters
smartphone bezitter 7412 49,8%
plant om smartphone aan te kopen 932 6,3%
niet-bezitter 6552 44,0%
Total 14896
Count Column N %
tablet bezitters vs niet bezitters tablet bezitter 7338 49,3%
plant tablet aan te kopen 1109 7,4%
niet-bezitter 6449 43,3%
Total 14896
Bij het kruisen met de klassieke profielvariabelen zien we dat er meer smartphonebezitters zitten bij
de beroepsactieven, de jongste respondenten (tot 40 jaar), en bij hogeropgeleiden.
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
60%41%
6%
6%
33%52%
beroepsactief niet-beroepsactief
Smartphonebezit x beroepsactiviteit (n=14144)
niet-bezitter
plant om smartphone aan te kopen
smartphone bezitter
75% 68%53% 43%
31%
5%6%
7%7%
6%
20% 27%40% 50%
63%
40 jaar ofjonger
41-50 jaar 51-60 jaar 61-70 jaar 70+
Smartphonebezit x leeftijd (n=13828)
niet-bezitterplant om smartphone aan te kopensmartphone bezitter
45%55%
6%
7%
50%37%
kortgeschoold hogeropgeleid
Smartphonebezit x opleidingsgraad (n=13945)
niet-bezitter
plant om smartphone aan te kopen
smartphone bezitter
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.4.2. Besturingssysteem
Een ruime helft van de smartphones draait op Android. Bij de tablets zien we een groter percentage
iOS. iPhone- en iPad-bezitters vinden we in grotere mate bij de beroepsactieven, hogeropgeleiden, tot
50 jaar.
18,0% 17,9%
53,7%
1,2%
9,1%
31,1%
16,7%
44,2%
1,1%
6,6%
iOS Windows Android ander weet niet
Besturingssysteem
Smartphone (n=7061) Tablet (n=7106)
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.4.3. Gebruikte kanalen bij het plannen van een uitstap/vakantie
Gemiddeld gebruikt men 3 à 4 verschillende kanalen of bronnen voor het plannen van een uitstap of
vakantie. Voor ruim 3/4de van de respondenten zijn websites via een desktop of laptop één van die
kanalen. Daarnaast valt op dat de klassieke analoge, gedrukte kanalen door een ruime groep
respondenten gebruikt worden: folders en brochures (+55%), artikels in de media (40%) en reisgidsen
(40%).
Websites via smartphones worden gebruikt door 35% van de smartphone-bezitters. Apps worden door
12% van de smartphone-bezitters gebruikt om een uitstap/vakantie te plannen. In de tweede grafiek
werden de resultaten uitgesplitst naar ‘smartphone-bezitters’ ‘niet-bezitters’.
Daarnaast zien we ook dat tablet-bezitters veel frequenter websites raadplegen via hun toestel dan
smartphone-bezitters (30% ten opzichte van 14.2%, bij de respondenten die zeggen een tablet te
hebben, maar geen smartphone, ten opzichte van de respondenten die zeggen een smartphone te
hebben, maar geen tablet). Apps op het toestel worden in dezelfde mate gebruikt door tablet-
bezitters of smartphone-bezitters: 7.4% gebruikt apps in de planningsfase van hun vakantie.
In het onderzoek van Eriksson (2013) wordt gesteld dat het zoekproces via een mobiel toestel, omwille
van de schermgrootte en beperkingen van de interface, meer gefocust is en oppervlakkiger dan via het
vaste web. Ongeacht de groeiende app-cultuur en misschien ook een verandering in web zoekgedrag,
blijkt dat mobiele gebruikers in veel gevallen hun reisplangedrag kopiëren van het web, zeker in het
begin van hun mobiele leercurve.
De derde grafiek toont de verdeling van de antwoorden naargelang het aantal reisgerelateerde apps
dat men heeft. We vonden significante verschillen bij het gebruik van websites via computer/laptop,
of via tablet/smartphone, reisgidsen, artikels in kranten/tijdschriften, en het grootste verschil vonden
we bij het gebruik van apps via smartphone/tablet. Telkens zien we een stijging van de percentages bij
deze kanalen, naargelang men meer apps downloadde. Of met andere woorden: de fervente reisapp
gebruiker, hanteert ook deze kanalen in grotere mate bij het plannen van zijn/haar reis. En dit zijn
blijkbaar niet enkel de digitale kanalen! Bij de mondelinge kanalen (info van familie, Dienst voor
Toerisme, of de andere klassieke kanalen zoals folders, brochures, info uit eerdere bezoeken), zien we
geen verschillen naargelang het aantal gedownloade apps (of fervent reisapp gebruik).
De focusgroepen bevestigen dit gemend gebruik. Online bronnen worden vooral geapprecieerd
omwille van de snelle toegang tot informatie en het up-to-date gehalte.
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4,2%
7,4%
20,9%
24,4%
39,5%
39,8%
42,5%
43,2%
55,6%
76,4%
andere
apps via tablet/smartphone
informatie uit een eerder bezoek
websites via tablet/smartphone
reisgidsen
artikels in kranten en tijdschriften
Dienst voor Toerisme
informatie van familie/vrienden/collega's
folders / brochures
websites via computer/laptop
Kanalen die gebruikt worden bij het plannen van een uitstap/vakantie(multiple response, n=14787, column resp.%=354%)
0% 20% 40% 60% 80% 100%
apps via tablet/smartphone*
websites via tablet/smartphone*
artikels in kranten en tijdschriften*
Dienst voor Toerisme*
reisgidsen*
informatie van familie/vrienden/collega's*
folders / brochures*
websites via computer/laptop*
Kanalen die gebruikt worden bij het plannen van een uitstap/vakantie x smartphone bezit (n=14894)
niet-bezitter plant om smartphone aan te kopen smartphone bezitter
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
0% 20% 40% 60% 80% 100%
informatie uit een eerder bezoek
apps via tablet/smartphone*
Dienst voor Toerisme
informatie van familie/vrienden/collega's
artikels in kranten en tijdschriften*
reisgidsen*
folders / brochures
websites via tablet/smartphone*
websites via computer/laptop*
Kanalen die gebruikt worden bij het plannen van een uitstap/vakantie x aantal reisgerelateerde apps gedownload (n=5436)
meer dan 5 apps 4 tot 5 apps 1 tot 3 apps
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.4.4. Gebruik van digitale toestellen voor en tijdens een uitstap/vakantie
Wanneer we enkel naar de bezitters van elk van de toestellen kijken, zien we onderstaande
verdelingen:
LAPTOP: 90% van de pc/laptopbezitters gebruikt laptop/pc bij voorbereiding
17% tijdens
28% van de tablet-bezitters gebruikt tablet bij voorbereiding
29% tijdens
26,2% van de smartphonebezitters gebruikt smartphone bij voorbereiding
67% tijdens
37,7% van de gps-bezitters gebruikt dit bij de voorbereiding
69,5% tijdens
Als we de scores vergelijken van de respondenten van wandel- en fietsorganisaties versus de
andere respondenten, dan zien we een beduidend grotere score bij de wandel- en
fietsrespondenten die over een GPS-toestel beschikken: 48% zegt zijn GPS-toestel te
gebruiken bij de voorbereiding van een uitstap. 86% van deze groep respondenten gebruikt
het toestel tijdens de uitstap.
7% van de smartwatch-bezitters gebruikt smartwatch in de voorbereiding
22% van de bezitters => tijdens uitstap
0%
0%
2%
3%
13%
14%
30%
94%
1%
0%
11%
18%
34%
54%
46%
26%
Smartwatch
Google glass
mp3-speler
ander digitaal toestel
GPS waarmee je kan wandelen/fietsen
smartphone (GSM met internettoegang)
Tablet (bv. iPad, Samsung Galaxy Tab,...)
computer/laptop
Gebruik van digitale toestellen bij de voorbereiding van en tijdens een uitstap/vakantie (multiple respons)
tijdens de uitstap/vakantie (n=9633) voorbereiding (n=14171)
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Onder de categorie ‘ander toestel’ werden volgende antwoorden gevonden:
N
(aantal)
(film-) of (foto)camera 64
gps auto/moto/camper 65
e-reader 11 Garmin Forerunner 4 GoPro 3
klassieke GSM 18
Ipod of MP4 8
Stappenteller 2
Uit het ComScore onderzoek kunnen we afleiden waarom de verschillende toestellen in elk van de
stadia gebruikt worden.
Tablets worden vooral gebruikt omwille van de combinatie van enerzijds het gebruiksgemak zoals bij
een smartphone en anderzijds omwille van de gemakkelijke navigatie zoals bij een pc. Tablets zijn
daarom een praktisch toestel in alle stadia van een uitstap/vakantie.
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Smartphones worden vooral gebruikt omwille van het gemak tijdens de trip
Het kwalitatieve luik bevestigt dit. De tablet wordt als een gemakkelijk en compact alternatief
beschouwd van de pc/laptop. De smartphone is een handige tool tijdens de uitstap/reis. De
gebruiker heeft dit steeds op zak. Vooral om de snel informatie op te zoeken en te navigeren van de
ene plek naar de andere wordt de smartphone hoog geapprecieerd. Nadeel is het kleine scherm en
die niet altijd even performante en gebruiksvriendelijke apps of toepassingen.
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.4.5. Waarvoor gebruikt men welke informatiedragers voor, tijdens en na een
uitstap/vakantie?
In onze survey is de meest vermeldde reden om een app te gebruiken ‘het vinden van de weg’. In
tweede instantie worden apps gebruikt om informatie op te zoeken over restaurants e.d. Maar voor
dit doeleinde worden nog meer websites geraadpleegd via smartphone of tablet.
Papieren brochures/gidsen worden in grote mate gebruikt voor het plannen van de dag. Maar ook de
digitale kanalen scoren goed voor dit doel.
Benchmark
V
olgens het ComScore-onderzoek blijft het gebruik van browsers belangrijk voor toeristische content,
en dit geldt nog meer voor tabletgebruikers (81% raadpleegt content enkel via browser) dan voor
smartphonegebruikers (66%). 21% van de smartphonegebruikers gebruikt enkel apps. Bij de
tabletgebruikers is dit 10%.
Websites worden vooral geraadpleegd voor informatie over vluchten, hotels/logies, online
reisagenten. Apps worden vooral gebruikt voor reisinformatie (onderweg).
Voor wat betreft de verschillende reisstadia, nl (1) informatie opzoeken over de bestemming, (2) het
boeken van een vlucht/hotel, (3) het plannen van activiteiten tijdens de trip, (4) het gebruik van een
33%
23%
81%
41%
67%
56%
26%
38%
46%
58%
54%
55%
74%
76%
73%
58%
66%
43%
24%
27%
31%
34%
34%
34%
35%
45%
70%
reviews lezen over evenementen,bezienswaardigheden, musea
reviews lezen over restaurants, cafés…
plannen van de dag
opzoeken van informatie over logies
opzoeken van algemene info over de stad/regio
opzoeken van informatie over evenementen,bezienswaardigheden, musea
opzoeken van informatie over diensten bv. openbaar vervoer,…
opzoeken van informatie over restaurants, cafés…
de weg vinden
Informatiedragers per doel (multiple respons)
app (n=4131) website op smartphone of tablet (n=8618) papieren brochures/gidsen (n=12083)
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
device tijdens de trip, zien we dat de pc vooral domineert bij het plannen van de trip. De tablet wordt
consistent in alle stadia gebruikt en een smartphone scoort hoog tijdens de trip, en dit laatste is sinds
2014 alleen maar toegenomen.
Wat m-commerce op het vlak van toerisme betreft (aankopen/boekingen via mobiele toestellen),
neemt het belang van de tablet beduidend toe in de UK (in vergelijking met de scores van 2014).
Diegenen die via een tablet boekten, zijn ook geneigd om dit opnieuw te doen (58%). Bij
smartphonegebruikers is deze intentie kleiner (22% zal opnieuw boeken via smartphone).
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.4.6. Ervaringen delen op sociale media
Het belang van social media in een ‘hospitality context’ zal in 2016 nog toenemen, volgens Thanh Le2.
Uit een bevraging uitgevoerd begin 2015 blijkt dat meer dan 50% van de consumenten wereldwijd een
product kocht, gebaseerd op een online aanbeveling. Social media zoals Twitter, Facebook, LinkedIn,
Pinterest, Videos en blogs, vormen nu het belangrijkste strijdveld waar hoteliers strategisch social
media als hefboom inzetten, wanneer ze hun kamerbezetting willen laten toenemen. Wij peilden bij
onze respondenten naar de mate waarin toeristische ervaringen in het algemeen, worden gedeeld via
social media.
Onderstaande grafiek geeft een zicht op de frequentieverdeling van de hele steekproef. 23% deelt
soms of vaak via sociale media. Als we enkel naar de smartphonebezitters kijken, dan zien we de
verdelingen wijzigen: 31% deelt soms of vaak via sociale media.
2 http://blog.trginternational.com/trg-in-the-board-room/3-hospitality-tech-trends-you-dont-want-to-miss-in-2016#.VX7S8vntmkp
47,3%
29,2%
20,2%
3,4%
Deelt u uw toeristische uitstappen, vakanties, reiservaring... via sociale media? (n=14076)
nee (ik gebruik geen sociale media)
nee, ik ben een passieve sociale mediagebruiker
ja, soms
ja, vaak
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
36,2%
32,7%
26,2%
4,8%
Deelt u uw toeristische uitstappen, vakanties, reiservaringen... via sociale media?
(n=7133, enkel smartphonebezitters)
nee (ik gebruik geen sociale media)
nee, ik ben een passieve socialemedia gebruiker
ja, soms
ja, vaak
8%20%
32%45%
54%66%
38%
34%
31%
30%
30%22%
41%38%
31%22%
15% 11%13% 9% 6% 3% 2% 2%
30 jaar of jonger 31-40 jaar 41-50 jaar 51-60 jaar 61-70 jaar 70+
Delen van reiservaringen op social media x leeftijd (n=13192)
nee (ik gebruik geen sociale media) nee, ik ben een passieve sociale media gebruiker ja, soms ja, vaak
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Uit de focusgroepen blijkt een tendens naar digital detoxen. Het delen van reiservaringen gebeurt
maar ligt eerder laag. Ook bij jongere leeftijdsgroepen. Het gaat eerder om snelle media bv. het
delen van selfies / foto’s.
6%15%
25%35%
43%60%
37%34%
33%
33%34%
23%42%
41%34%
27%20%
15%15% 10% 7% 4% 3% 2%
30 jaar of jonger 31-40 jaar 41-50 jaar 51-60 jaar 61-70 jaar 70+
Delen van reiservaringen op sociale media x leeftijd (enkel smartphone-bezitters)
nee (ik gebruik geen sociale media) nee, ik ben een passieve sociale media gebruiker ja, soms ja, vaak
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.4.7. Raadplegingen tijdens de uitstap/vakantie
Zowel informatieborden langs een route, advies ter plaatse als een website over een evenement
worden in grote mate geraadpleegd. Vooral bij het raadplegen van een website zien we grotere
verschillen naargelang leeftijd en opleidingsgraad, waarbij deze in grotere mate geraadpleegd worden
door hogeropgeleiden, tot 50 jaar.
90,3%
75,4%
83,0%
2,8%
8,5%
4,7%
informatieborden langs een bv. wandel- offietsroute
de website van het evenement/de activiteit waaru naar toe gaat
advies of tips ter plaatse (infokantoren, gidsen...)
Raadpleegt u deze zaken tijdens een uitstap/vakantie? (n=14884)
ja neen
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.5. GEBRUIK VAN MOBIELE TOEPASSINGEN
4.5.1. Gebruik van mobiele toepassingen per toepassing
Het gebruik van mobiele apps zijn het best ‘ingeburgerd’ voor het vinden van de weg (72% van de
smartphone-bezitters zegt deze te gebruiken tijdens de uitstap/vakantie). Een ruime helft gebruikt
mobiele apps om te fietsen, wandelen of om een stad te verkennen. Een kleiner aandeel gebruikt
mobiele apps om evenementen of musea te bezoeken.
Omdat een aantal items binnen deze vraag specifiek over wandel- en fietstoeppassingen gaan, is het
relevanter om te kijken naar de scores bij de respondenten van fiets- en wandelorganisaties.
34%
39%
54%
54%
58%
72%
66%
61%
46%
46%
42%
28%
om een museum te bezoeken (n=5153)
om tijdelijke evenementen / tentoonstellingen tebezoeken (n=5314)
om te wandelen (n=6187)
om te fietsen (n=6234)
om een stad / regio te bezoeken (n=5314)
om de weg te vinden (n=5153)
Gebruikt u tijdens uw uitstap/vakantie mobiele toepassingen voor deze zaken (n=enkel smartphone-bezitters)
ja neen
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
[enkel smartphone-bezitters]
ja neen
geen antwoord / niet van toepassing
Count Row N % Count Row N % Count Row N %
om te fietsen 3095 42,2% 3001 40,9% 1241 16,9% om te wandelen 2949 40,2% 3085 42,0% 1303 17,8% om tijdelijke evenementen / tentoonstellingen te bezoeken
1819 24,8% 3359 45,8% 2158 29,4%
om de weg te vinden 4088 55,7% 2044 27,9% 1205 16,4% om een stad / regio te bezoeken
3165 43,1% 2577 35,1% 1595 21,7%
om een museum te bezoeken
1578 21,5% 3455 47,1% 2304 31,4%
25%
32%
57%
57%
61%
72%
24%
27%
44%
44%
41%
58%
om een museum te bezoeken
om tijdelijke evenementen / tentoonstellingen tebezoeken
om te fietsen
om een stad / regio te bezoeken
om te wandelen
om de weg te vinden
Gebruik van mobiele toepassingen (ja%) x type respondent
overige respondenten
respondenten van wandel- en/of fietsorganisaties
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.5.2. Uitstippelen van fiets- en wandelroutes
We vroegen de respondenten welke middelen ze gebruiken om wandel- en fietsroutes uit te stippelen.
Hier konden meerdere antwoorden aangevinkt worden.
De klassieke knooppuntenkaart is door 85% van de respondenten aangevinkt. Zelfs wanneer we enkel
naar de antwoorden van de smartphone-bezitters kijken, blijft dit 83.6%!
15% van de totale steekproef (of: 24% van de smartphone-bezitters) heeft zijn weg al gevonden naar
apps om fiets- en wandelroutes uit te stippelen.
Onder de categorie ‘andere’ werden meermaals de volgende antwoorden vermeld:
- Stafkaarten, topografische kaarten, andere toeristische fiets- of wandelkaarten (n=181)
- Apps zoals Mapsource, BaseCamp van Garmin (n=51),
- beschrijvingen in tijdschriften (n=28) /brochures (n=53)
- Boeken (n=40)
- Google Earth of Google Maps (n=24)
- Websites (Natuurpunt, reisroute.be, …) via pc (n=23)
Als we kijken naar de scores van de respondenten van de wandel- en fietsorganisaties, zien we
significante verschillen bij het gebruik van mobiele apps op smartphone of tablet en bij het gebruik
van online routeplanners, waarbij de wandel- en fietsrespondenten in grotere mate aangeven via
deze kanalen hun routes uit te stippelen. Voor wat het gebruik van de klassieke knooppuntenkaarten
betreft, zien we echter geen verschillen tussen de wandel- en fietsrespondenten en de overige
respondenten. De wandel- en fietsrespondenten gebruiken dan ook meer verschillende middelen
om hun routes uit te stippelen, waarbij de knooppuntenkaart één van de belangrijke middelen is,
naast de digitale tools.
5%
8%
15%
66%
85%
niet van toepassing (Ik plan nooit zelf een route)
andere
mobiele applicatie op smartphone tablet (bv.Fietskompas, fiets! app...)
online routeplanner op een website (bv. Routeyou,Fietsnet...)
knooppuntenkaart (fiets- of wandelnetwerkkaart)
Middelen om fiets- of wandelroutes uit te stippelen(Multiple response, n=14643, column resp%=180%)
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
[enkel smartphone-bezitters]
Column Response %
(Base: Count) Count
middelen om fiets- of wandelroute uit te stippelen
mobiele applicatie op smartphone tablet (bv. Fietskompas, fiets! app...)
24,2%
online routeplanner op een website (bv. Routeyou, Fietsnet...)
70,5%
knooppuntenkaart (fiets- of wandelnetwerkkaart)
83,6%
andere: 8,0%
niet van toepassing (Ik plan nooit zelf een route)
4,8%
Total 7351
wandel- en fietsorganisaties
wandel- en/of fietsorganisaties
overige organisaties (prov. toeristische diensten) Total
Count
Column Response %
(Base: Count) Count
Column Response %
(Base: Count) Count
Column Response %
(Base: Count)
middelen om fiets- of wandelroute uit te stippelen
mobiele applicatie op smartphone tablet (bv. Fietskompas, fiets! app...)
113 22,6% 2081 14,7% 2194 15,0%
online routeplanner op een website (bv. Routeyou, Fietsnet...)
379 76,0% 9299 65,7% 9678 66,1%
knooppuntenkaart (fiets- of wandelnetwerkkaart)
427 85,6% 12049 85,2% 12476 85,2%
andere: 79 15,8% 1102 7,8% 1181 8,1%
niet van toepassing (Ik plan nooit zelf een route)
17 3,4% 766 5,4% 783 5,3%
Total 499 203,4% 14144 178,9% 14643 179,7%
4.5.3. Verwachte functionaliteiten
We peilden naar het soort toepassingen of het soort toeristische informatie waar men behoefte aan
heeft om via een mobiele app te raadplegen.
In onderstaande grafiek vertrekken we in eerste instantie van de gehele steekproef. De blanco ruimte
achter elk balkje vertegenwoordigen dus de ‘missing values’ (of: ‘geen antwoord’). In de tweede
grafiek werden de missing values wel weggelaten en blijven dus enkel de respondenten over die per
onderdeel van de vraag ook effectief antwoordden. Daarmee wijzigt enkel de top 2 (‘routering’ komt
dan op de eerste plaats, gevolgd door ‘informatie over bezienswaardigheden’). De rest van de ranking
wijzigt niet.
Wat relatief laag scoort in onderstaande lijst van verwachte functionaliteiten zijn het ontvangen van
push-meldingen, en online betalingsmogelijkheden. Ander onderzoek rond de adoptie van mobiele
apps in een reis- en toerisme context (Eriksson, 2013) toonde aan dat wat mobiel betalen betreft,
mensen risico’s gaan vermijden. Dit is echter niet zo voor iedereen, aangezien sommige mensen sneller
nieuwe ideeën adopteren dan anderen.
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
29%
19%
18%
16%
16%
15%
12%
10%
5%
8%
8%
7%
6%
5%
19%
27%
28%
29%
24%
30%
31%
33%
37%
34%
27%
28%
24%
28%
6%
12%
14%
14%
16%
16%
21%
23%
28%
31%
36%
37%
42%
43%
Push-berichten m.b.t. wat op dat moment interessant is voormij.
Toegang tot attracties (op voorhand) betalen
Activiteiten/evenementen (op voorhand) betalen
Informatie over hippe locaties (fashion, design, biologischemarkten...)
Informatie over kindvriendelijke bezienswaardigheden,horecazaken, attracties...
Toegang tot attracties (op voorhand) reserveren
Activiteiten/evenementen (op voorhand) reserveren
Beoordelingen lezen
Leuke weetjes over een plek
Informatie over restaurants, cafés,… vinden
Informatie over overnachtingsmogelijkheden vinden
Het weerbericht raadplegen
Routering, nl. het vinden van de weg
Informatie over bezienswaardigheden / attracties vinden
Verwachte functionaliteiten van mobiele applicaties (n=14884)
heb ik helemaal geen behoefte aan zou leuk zijn maar is niet absoluut noodzakelijk verwacht ik zeer zeker
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
54%
33%
31%
28%
25%
28%
19%
15%
7%
10%
11%
9%
6%
8%
34%
46%
47%
49%
49%
43%
49%
50%
53%
47%
38%
39%
37%
33%
11%
21%
23%
24%
26%
28%
33%
35%
40%
43%
51%
51%
57%
59%
Push-berichten m.b.t. wat op dat moment interessant isvoor mij. (n=8022)
Toegang tot attracties (op voorhand) betalen (n=8712)
Activiteiten/evenementen (op voorhand) betalen (n=8939)
Informatie over hippe locaties (n=8779)
Toegang tot attracties (op voorhand) reserveren (n=9062)
Informatie over kindvriendelijke bezienswaardigheden, … (n=8380)
Activiteiten/evenementen (op voorhand) reserveren(n=9544)
Beoordelingen lezen (n=9785)
Leuke weetjes over een plek (n=10455)
Informatie over restaurants, cafés,… vinden (n=10877)
Informatie over overnachtingsmogelijkheden vinden(n=10583)
Het weerbericht raadplegen (n=10668)
Informatie over bezienswaardigheden / attracties vinden(n=11289)
Routering, nl. het vinden van de weg (n=10616)
Verwachte functionaliteiten van mobiele applicaties(zonder 'missing values')
heb ik helemaal geen behoefte aan zou leuk zijn maar is niet absoluut noodzakelijk verwacht ik zeer zeker
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
De respondenten die plannen om een smartphone aan te kopen, schuiven in dezelfde mate als
smarphone-bezitters functionaliteiten naar voor.
Andere verwachte functionaliteiten die werden aangegeven: apps die informatie verstrekken over
fietsverhuur, fietsherstellingspunten, lokale markten, openbare toiletten, sportwedstrijden, parkeren,
hondvriendelijke locaties, …
8%
16%
17%
19%
20%
21%
26%
30%
34%
40%
43%
46%
52%
53%
7%
14%
17%
16%
20%
20%
26%
25%
33%
35%
41%
43%
50%
51%
3%
8%
9%
8%
10%
10%
14%
15%
20%
21%
27%
25%
29%
31%
Push-berichten m.b.t. wat op dat moment interessant is voor mij.
Toegang tot attracties (op voorhand) betalen
Activiteiten/evenementen (op voorhand) betalen
Informatie over hippe locaties (fashion, design, biologische…
Informatie over kindvriendelijke bezienswaardigheden,…
Toegang tot attracties (op voorhand) reserveren
Activiteiten/evenementen (op voorhand) reserveren
Beoordelingen lezen
Leuke weetjes over een plek
Informatie over restaurants, cafés,… vinden
Informatie over overnachtingsmogelijkheden vinden
Het weerbericht raadplegen
Routering, nl. het vinden van de weg
Informatie over bezienswaardigheden / attracties vinden
Verwachte functionaliteiten van mobiele applicaties x smartphone-bezit (enkel antwoorden 'verwacht ik zeer zeker')
niet-bezitter plant smartphone te kopen smartphone-bezitter
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.5.4. Reisgerelateerde apps (aantal + hoe gevonden?)
De 9599 respondenten die opgenomen zijn in onderstaande grafiek zijn enkel de respondenten die
een smartphone en/of tablet bezitten. Ruim 1 op 3 daarvan heeft geen enkele reisgerelateerde app
op zijn device(s) staan. Bijna 4 op 10 respondenten heeft 1 tot 3 reisgerelateerd apps. 17% heeft er 4
of meer.
De relatief grote groep die helemaal geen dergelijke apps op zijn device heeft staan, komt overeen met
de bevindingen uit een Fins onderzoek uit 20123. Daarin werd eveneens een groep van 38% vastgesteld
die geen enkele geavanceerde mobiele dienst gebruikte, en tevens weinig motivatie vertoonde om in
de toekomst nog een smartphone aan te schaffen.
Uit de significantietoetsen leiden we af dat er een significant verschil is tussen mannen en vrouwen:
mannen hebben doorgaans meer reisgerelateerde apps op hun devices staan dan vrouwen. Tussen
beroepsactieve en niet-beroepsactieve respondenten werden geen significante verschillen gevonden.
De correlatietesten geven aan dat er een significant verschil bestaat tussen de leeftijdscategorieën,
waarbij het aantal apps toeneemt, naarmate de leeftijd stijgt.
Ook bij opleidingsgraad werd een positief verband geconstateerd: hogeropgeleiden hebben gemiddeld
meer reisgerelateerde apps.
Uit de focusgroepen blijkt de reden van het kleine aantal reisgerelateerde apps op het mobiele toestel.
De speurtocht naar goede apps verloopt moeizaam. Meestal gaat het om apps die aangeraden zijn
door vrienden/kennissen/familie. Ook journalistieke stukken wijzen de weg. Een aanbeveling via de
toeristische dienst of een eigen app van de toeristische dienst worden als een garantie voor kwaliteit
beschouwt.
3 [bron: Eriksson, 2013]
34%
39%
10%
7%
10%
geen 1 tot 3 4 tot 5 meer dan 5 weet niet
Aantal apps op smartphone of tablet (n=9599)
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Na de reis of uitstap worden na verloop van tijd de meeste apps verwijderd.
62% vindt reisgerelateerde apps zelf via de App store of Google Play Store (of Nokia Store, Windows
Store), maar voor de meeste respondenten geldt dat dit in combinatie gebeurt met een specifieke
website, via de media of op aanraden van vrienden.
Onder de categorie ‘andere’ vonden we o.a. de antwoorden:
‘via (beoordeling op) een internetsite’, ‘gevonden door te surfen’, ‘stonden er al op’, ‘kinderen hebben
het er op gezet’, ‘via cursus/opleiding’, ‘via email’…
79%71% 68% 68% 70%
14%
16% 19% 18% 19%
7%13% 13% 13% 11%
40 jaar of jonger 41-50 jaar 51-60 jaar 61-70 jaar 70+
Aantal reisgerelateerde apps op smarthpone/tablet x leeftijd
1 tot 3 apps 4 tot 5 apps meer dan 5 apps
2%
11%
34%
34%
47%
62%
anders
infobalie van bv. dienst voor toerisme/attractie...
gelezen/gehoord via de media
aangeraden door vrienden/kennissen
website toeristische dienst/attractie
App store/Google Play Store
Hoe reisgerelateerde apps gevonden?(multiple response, n=5278, column resp.%=190%)
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.5.5. Betalingsbereidheid
Uit een Koreaanse casestudy (Lee, Qu, Kim, 2006) blijkt dat het innovatieve karakter van de toerist een
effect heeft op het online shoppinggedrag. Toeristen die innovatief zijn, worden in hun online
shoppinggedrag en zoekgedrag beïnvloed door hun positieve attitudes, terwijl minder innovatieve
toeristen voor het boeken van een reis en het opzoeken van informatie terugvallen op zowel attitude
als de mening van vrienden/familie, om zo onzekerheid over online transacties weg te nemen.
‘Innovativiteit’ wordt hier bepaald door de mate waarin nieuwe technologieën eigen gemaakt worden,
en de mate waarin iemand bereid is om nieuwe innovatieve technologieën uit te testen. Daarnaast
blijkt dat de mate waarin toeristen risicohoudende neigingen vertonen, eveneens gelinkt kan worden
aan hun persoonlijke mate van innovativiteit. Met andere woorden: toeristen ondergaan een zekere
mate van onzekerheid wanneer ze reisgerelateerde producten en diensten online kopen. Toeristen
met een grotere mate van persoonlijke innovativiteit zijn bereid om risico’s ten nemen en zullen sneller
online reisgerelateerde producten en diensten kopen, in vergelijking met de minder innovatieve
toeristen.
In onze survey peilden we specifiek naar de betalingsbereidheid van reisgerelateerde apps in het
algemeen en naar betalingsbereidheid voor specifieke toepassingen.
De 4877 respondenten die opgenomen zijn in onderstaande grafiek, zijn de respondenten die
aangaven om minstens 1 reisgerelateerde app op hun smartphone te hebben.
Een ruime helft zegt niks te willen betalen voor een reisgerelateerde app.
De iPhone-bezitters vertonen een grotere betalingsbereidheid in vergelijking met de
Windows/Android –smartphonebezitters. Ook bij de iPad-bezitters is de gemiddelde
betalingsbereidheid groter dan bij de andere type tablet-bezitters.
57%
12%
17%
11%
3%
Betalingsbereidheid voor reisgerelateerde apps (n=4877)
niks minder dan € 1 tussen € 1 en 1.99 tussen € 2 en 3.99 € 4 of meer
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
We peilden naar betalingsbereidheid per toepassing bij alle smartphone bezitters (ongeacht of men al
een reisgerelateerde app op zijn toestel heeft staan).
44%
56%61%
14% 12% 11%
22%18% 16%16%
13%10%
4% 2% 2%
iOS (n=953) Windows (n=567) Android (n=2210)
Betalingsbereidheid x besturingssysteem smartphone (n=3730)
niks minder dan €1 tussen €1 en 1,99 tussen € 2 en 3,99 €4 of meer
49%
56%
63%
12%14%
10%
20%19%
15%16%
10% 9%
3% 2% 3%
iOS (n=1508) Windows (n=479) Android (n=1729)
Betalingsbereidheid x besturingssysteem tablet (n=3716)
niks minder dan €1 tussen €1 en 1,99 tussen € 2 en 3,99 €4 of meer
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Bij het vergelijken van de ja-antwoorden naargelang het aantal reisapps waarover men al beschikt,
vinden we bij alle toepassingen significante verschillen. De respondenten met smartphone maar die
geen reisapps hebben, scoren bij alle toepassingen beduidend lager dan de overige categorieën van
respondenten (die 1 of meerdere reisapps hebben).
Waar niet-app-bezitters eerder wel voor zouden betalen zijn:
- Fietsroutes (39%) en wandelroutes (35%)
- Kwaliteitsvolle geografische kaarten (27%)
- Op maat gemaakte informatie (12%)
De respondenten die al over minstens 4 reisgerelateerde apps beschikken zijn vooral bereid om te
betalen voor
- Kwaliteitsvolle geografische kaarten (+/- 47%)
- Fietsroutes (46-49%) en wandelroutes (44-46%)
- Op maat gemaakte informatie (25%)
Van deze groep respondenten zou ongeveer 1 op 5 betalen om geen reclame te ontvangen tijdens het
app-gebruik.
Voor de meer specifieke toepassingen zoals augmented reality, een interactief stadsspel, exclusieve
informatie en tips van lokale bewoners zou telkens tussen 13% en 18% van de reisapp-bezitters willen
betalen. Bij de niet-reisapp-bezitters ligt de betalingsbereidheid voor deze specifieke toepassingen
veel lager (3% à 8%).
7%
7%
10%
10%
12%
16%
34%
38%
41%
66%
69%
69%
62%
59%
56%
45%
44%
43%
27%
24%
22%
28%
29%
28%
21%
18%
16%
augmented reality
extra informatie, exclusief voor betalende gebruikers
interactief stadsspel
tips van lokale bewoners
om geen reclame te ontvangen wanneer ik een appgebruik
op maat gemaakte informatie
kwaliteitsvolle geografische kaarten
wandelroutes
fietsroutes
Betalingsbereidheid (n=10219)
ja neen weet niet
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
3%
8%
3%
27%
12%
35%
39%
7%
8%
9%
12%
9%
41%
19%
40%
43%
12%
15%
14%
13%
15%
46%
25%
46%
49%
13%
20%
17%
13%
18%
47%
25%
44%
46%
17%
21%
extra informatie, exclusief voor betalende gebruikers*
interactief stadsspel*
augmented reality*
kwaliteitsvolle geografische kaarten*
op maat gemaakte informatie*
wandelroutes*
fietsroutes*
tips van lokale bewoners*
om geen reclame te ontvangen wanneer ik een appgebruik*
Betalingsbereidheid per toepassing (enkel % 'ja') x aantal reisgerelateerde apps op smartphone (n=8797)
meer dan 5 apps 4 tot 5 apps 1 tot 3 apps geen
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Om een reëler beeld te krijgen van de betalingsbereidheid voor specifieke toepassingen zoals
geografische kaarten, wandel- en fietsroutes, kijken we in onderstaande grafiek naar de afzonderlijke
scores van de fiets- en wandelaars in de steekproef. Vooral voor wat de geografische kaarten en
wandelroutes betreft, zien we een grotere betalingsbereidheid bij de respondenten van fiets- en
wandelorganisaties.
11%
11%
12%
15%
19%
21%
41%
43%
49%
9%
7%
7%
10%
12%
16%
41%
38%
34%
interactief stadsspel
extra informatie, exclusief voor betalende gebruikers
augmented reality
tips van lokale bewoners
om geen reclame te ontvangen wanneer ik een app…
op maat gemaakte informatie
fietsroutes
wandelroutes
kwaliteitsvolle geografische kaarten
Betalingsbereidheid per toepassing(enkel % 'ja' x type respondent)
overige respondenten
respondenten van wandel en/of fietsorganisaties
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Ook naargelang leeftijd zien we bij alle toepassingen significante verschillen in de betalingsbereidheid
per toepassing.
De verschillen in ja-% zijn het meest opvallend voor wat het interactief stadsspel betreft, waar de
jongste respondenten (tot 40 jaar) veruit het hoogst scoren (32% zou hiervoor betalen). Ook bij
augmented reality is het verschil tussen de jongste en oudste respondenten goed zichtbaar.
De significante verschillen bij de overige toepassingen zitten voornamelijk bij de antwoordcategorie
‘weet niet’. We zien dit percentage gestaag stijgen, parallel met de leeftijd.
8%
32%
12%
28%
17%
34%
30%
9%
14%
8%
18%
10%
34%
16%
34%
34%
10%
13%
7%
9%
7%
35%
17%
40%
42%
10%
12%
7%
4%
6%
37%
17%
40%
46%
10%
13%
8%
2%
4%
32%
14%
37%
46%
10%
10%
extra informatie, exclusief voor betalende gebruikers*
interactief stadsspel*
augmented reality*
kwaliteitsvolle geografische kaarten*
op maat gemaakte informatie*
wandelroutes*
fietsroutes*
tips van lokale bewoners*
om geen reclame te ontvangen wanneer ik een appgebruik*
Betalingsbereidheid per toepassing x leeftijd (n=9774)
70+ 61-70 jaar 51-60 jaar 41-50 jaar 40 jaar of jonger
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Een aantal significante verschillen vinden we eerder terug bij de ‘nee’ –antwoorden of de ‘weet niet’
–antwoorden. Zo is de betalingsbereidheid voor fietsroutes hetzelfde bij kortgeschoolden en
hogeropgeleiden, maar zien we dat de percentages ‘weet niet’ –antwoorden telkens relatief hoger
ligt bij de kortgeschoolden.
Benchmark
Hoewel we geen andere recente informatie over betalingsbereidheid voor toeristische apps vonden,
blijkt uit het onderzoek van ComScore dat 21% van de tabletgebruikers op een advertentie doorklikte.
Bij de smartphonegebruikers is dit 13%.
6%
6%
6%
31%
15%
36%
42%
9%
10%
9%
14%
8%
39%
18%
41%
42%
11%
14%
extra informatie, exclusief voor betalende gebruikers*
interactief stadsspel*
augmented reality*
kwaliteitsvolle geografische kaarten*
op maat gemaakte informatie*
wandelroutes*
fietsroutes*
tips van lokale bewoners*
om geen reclame te ontvangen wanneer ik een appgebruik*
Betalingsbereidheid per toepassing x opleidingsgraad (n=9847)
hogeropgeleid kortgeschoold
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.5.6. Attitude ten aanzien van internetgebruik in binnen- en buitenland
De drie stellingen werden enkel voorgelegd aan de respondenten met een smartphone. Ruim 80%
daarvan zegt alleen apps en andere mobiele toepassingen te gebruiken op een toeristische locatie, als
er gratis internettoegang is. Voor 34% maakt het niet uit over er gratis internettoegang is, als het om
een toeristische locatie in België gaat. Dit percentage daalt tot 24% als het om een toeristische locatie
in het buitenland gaat.
7%
15%
16%
5%
29%
43%
5%
17%
17%
32%
26%
18%
50%
13%
7%
Ik zou alleen maar apps en andere mobiele toepassingengebruiken, als ik op die toeristische locatie gratis
internettoegang zou hebben (via bv. Wifi of een hotspot).
Het maakt voor mij niet uit of er gratis internettoegang isop een toeristische locatie in België om al dan niet
een app of andere mobiele toepassing te gebruiken.
Het maakt voor mij niet uit of er gratis internettoegang isop een toeristische locatie in het buitenland om al dan niet
een app of andere mobiele toepassing te gebruiken.
Houding ten aanzien van internetgebruik in binnen- en buitenland (enkel smartphone-bezitters, n=6926)
weet niet/geen antwoord helemaal niet akkoord eerder niet akkoord akkoord volledig akkoord
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
4.6. DREMPELS BIJ HET GEBRUIK VAN MOBIELE TOEPASSINGEN
4.6.1. Redenen waarom smartphone-bezitters geen mobiele toepassingen gebruikt
Aan de respondenten die geen reisgerelateerde apps op hun smartphone hebben, vroegen we een top
3 te maken van de belangrijkste redenen hiervoor.
Naast de voorkeur voor papieren documentatie bij dit segment van toeristen, is ook de financiële
drempel belangrijk: hetzij omdat er geen gratis WIFI-toegang is, hetzij omwille van de hoge
roamingkosten in het buitenland. De kostprijs van de apps zelf, staat pas op de 6de plaats in de ranking.
In het onderzoek van Eriksson (2013) valt deze financiële drempel onder de ‘risicofactor’, die
opgeheven kan worden door de prijs van de dienstverlening en potentiële transactiekosten
transparant te maken voor consumenten, om zo de onzekerheid op dit vlak te minimaliseren. In het
buitenland is deze monetaire kwestie zelfs nog belangrijker omwille van de roamingtarieven tussen
telecomoperatoren. Hoewel de Europese Commissie deze problematiek heeft aangepakt en ervoor
gezorgd heeft dat mobile dataroaming 90% goedkoper is in vergelijking met 2007, blijft de
meerderheid van onze respondenten dit als een drempel zien om een mobiele toeristische dienst te
gebruiken.
Één aspect van gebruiksgemak houdt verband met de beperkingen van mobiele toestellen, nl. de
schermgrootte, en beïnvloedt eveneens de perceptie over mobiele gebruikservaring. Slechte mobiele
apps, mobiele websites of de noodzaak om full sized websites te gebruiken die niet geoptimaliseerd
zijn voor een mobiel toestel, kunnen dus als een belangrijke drempel gezien worden.
Het niet weten of een app goed of interessant is, en betrouwbaar om te downloaden wordt ook in de
open vraag weerspiegeld (‘heb op dit moment onvoldoende kennis over mobiele toepassingen’). Het
grote aantal bestaande apps/websites kan er toe leiden dat de consument niet weet welke te
gebruiken. Het weten te vinden van de juiste dienstverlener vergt dus kennis.
Volgens het onderzoek van Eriksson (2013) kunnen lange downloadtijden om toegang te krijgen tot
een dienst voor tijdelijk mobiel gebruik, ervoor zorgen dat de consument de dienst als te tijdrovend
ziet om in gebruik te nemen. Gebruikers zijn niet bereid om hun tijd te spenderen aan iets waar ze
geen onmiddellijk voordeel van zien. Bijgevolg zou het aspect van gebruiksgemak (om in de verf gezet
moeten worden door productontwikkelaars), aangezien mobiele toeristische diensten slechts tijdelijk
gebruikt zullen worden, tijdens het bezoek aan een bestemming of lokale plaats.
‘Gebrek aan mobiele toepassingen’ scoort in onze bevraging eerder laag, bij de smartphone-bezitters
die geen reisgerelateerde apps bezitten. We weten echter uit ander onderzoek (Eriksson, 2013) dat de
verwachtingen van smartphone-bezitters op het vlak van technologie steeds toenemen, terwijl de
technologie (m.n. de toestellen, netwerken, applicaties,…) ongetwijfeld is verbeterd met de jaren.
Het security-aspect (het niet weten wanneer iets betrouwbaar is), is zeker niet te verwaarlozen als
belangrijke drempel in het gebruiken van apps, en zou aandacht moeten krijgen van
productontwikkelaars (app-ontwikkelaars), bij het designen en in de markt zetten van mobiele reis- en
toeristische diensten.
Onder de ‘andere’ redenen lazen we vooral dat men belang hecht aan de goede voorbereiding, zodat
men tijdens de reis geen apps nodig heeft. Daarnaast werden er een aantal technische redenen
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
opgegeven: ‘batterij is te snel plat’ of ‘smartphone is te oud’. De gesprekken tijdens de focusgroepen
bevestigen dit.
60
49
75
75
122
132
141
268
305
562
61
80
153
158
125
161
182
217
260
317
126
70
122
122
159
213
148
187
185
148
251
227
Gebrek aan mobiele toepassingen over debestemming/attractie
De wens om digitale technologie tijdens mijn vakantie niette gebruiken (digital detox)
Het is te complex in gebruik
Een trage verbindingssnelheid
Ik weet niet wanneer iets betrouwbaar is om tedownloaden, dus ik begin er niet aan
Te hoge kostprijs apps
Ik weet niet welke mobiele toepassingen goed ofinteressant zijn
De schermgrootte van het toestel
Hoge roaming kosten
Geen gratis WIFI-toegang
Ik raadpleeg liever documentatie op papier
Redenen waarom smartphone-bezitters geen reisgerelateerde apps hebben (top 3) (in absolute aantallen)
belangrijkste reden tweede belangrijkste reden derde belangrijkste reden
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Een aantal drempels spelen een belangrijkere rol, naargelang het om vrouwen of mannen gaat:
- Vrouwen hebben verhoudingsgewijs meer problemen met de kostprijs van apps, de
roamingkosten, het niet kunnen beschikken over WIFI, maar geven ook meer technologie-
vrees aan (weten niet wanneer iets betrouwbaar is om te downloaden, weten niet welke apps
goed of interessant zijn – over alle leeftijden heen). Vrouwen geven ook significant meer aan
dat ze tijdens hun vakantie een digitale detox inlassen.
- De drempels die door mannen meer aangehaald werden (maar niet significant verschillen van
de scores bij de vrouwen) hebben eerder te maken met de complexiteit van de app (over alle
leeftijden heen), of het niet bestaan van de app die ze zoeken (ivm de bestemming of de
attractie).
- De meest aangehaalde reden om geen reisgerelateerde apps te downloaden, is zowel bij
mannen als vrouwen het liever raadplegen van papier, maar de score van de mannen ligt hier
zelfs nog hoger dan die van de vrouwen.
Ook naargelang leeftijd werden een aantal significante verschillen gevonden:
- De schermgrootte van het toestel is beduidend meer een probleem voor de 30 tot 50-jarigen
- Een trage verbindingssnelheid is beduidend meer een probleem tot 40 jaar
- De te hoge kostprijs voor apps is voornamelijk aangehaald door de jongste respondenten (tot
30 jaar) als drempel
- De hoge roamingkosten zijn een grotere drempel bij mensen tot 50 jaar
82
119
179
186
195
200
229
265
326
398
462
67
138
142
220
230
189
267
274
343
460
437
Gebrek aan mobiele toepassingen over de bestemming/attractie
De wens om digitale technologie tijdens mijn vakantie niet tegebruiken (digital detox)*
Het is te complex in gebruik
Ik weet niet wanneer iets betrouwbaar is om te downloaden, dus ikbegin er niet aan*
Te hoge kostprijs apps*
Een trage verbindingssnelheid
Ik weet niet welke mobiele toepassingen goed of interessant zijn*
De schermgrootte van het toestel*
Hoge roaming kosten*
Geen gratis WIFI-toegang*
Ik raadpleeg liever documentatie op papier*
Redenen waarom smartphone-bezitters geen reisgerelateerde apps hebben x geslacht (totaal van de top 3, in absolute aantallen)
vrouw man
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
- Tot 40 jaar is het niet kunnen beschikken over WIFI een grotere drempel, in vergelijking met
de oudere respondenten
Tussen kortgeschoolden en hogeropgeleiden vonden we slechts één verschil:
- Kortgeschoolden geven in grotere mate aan dat ze niet weten wanneer iets betrouwbaar is
om te downloaden
Het is dus niet zo dat kortgeschoolden meer problemen zouden hebben met de complexiteit van apps,
de kostprijs of roamingkosten…
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Samenvatting
Met dit cross-sectioneel onderzoek hebben we een dwarsdoorsnede gemaakt van de Vlaming die op vakantie
gaat of uitstappen maakt. In deze steekproef hebben we een ruime variatie aan types van toeristen (mensen die
veel of weinig daguitstappen maken, veel of weinig lange of korte vakanties ondernemen, fietsers en
wandelaars), een ruime variatie in demografische profielen (mannen, vrouwen, kortgeschoold, hogeropgeleid),
en zowel toeristen die intensief hun mobiele devices gebruiken voor, tijdens en na de uitstap/vakantie, als
toeristen die (nog) niet beschikken over een smartphone of tablet, of die volledig willen digital detoxen op
vakantie.
Welke kanalen/toestellen gebruikt men bij het plannen van een uitstap/vakantie? Welke
gebruikt men tijdens een uitstap/vakantie?
Er worden gemiddeld 3 à 4 verschillende kanalen/bronnen gebruikt bij het plannen van een uitstap/trip. De vaste
computer/laptop blijft daarbij een veel gebruikt kanaal. De klassieke analoge kanalen (folders, media, reisgidsen)
blijven belangrijk bij het plannen.
Websites via smartphone en vooral apps via smartphone worden nog niet massaal geadopteerd door de
smartphone-bezitters, voor wat het plannen van de uitstap/vakantie betreft. Vooral de technische beperkingen
(schermgrootte van een smartphone) speelt hierin een rol.
Tablets daarentegen zijn een ideaal device in alle stadia van een reis, omwille van het gebruiksgemak zoals bij
een smartphone enerzijds, en omwille van de gemakkelijke navigatie zoals bij een pc anderzijds. In onze
steekproef zien we dan ook dat tablet-bezitters beduidend frequenter websites bezoeken via hun tablet, bij het
plannen van hun vakantie.
GPS en smartphone worden wel in grote mate gebruikt tijdens de vakantie. De smartwatch is nog niet echt
ingeburgerd in 2015 en aankoopintenties zijn eerder laag op het moment van de survey.
Voor welke doeleinden (gerelateerd aan aspecten van toerisme) worden digitale toepassingen
(zoals apps en websites) gebruikt? En voor welke doeleinden worden papieren
informatiedragers gebruikt?
Apps worden vooral gebruikt voor locatiegerelateerde toepassingen: het vinden van de weg, van
horecagelegenheden, evenementen, logies…Maar ook dagplanning blijkt een belangrijke toepassing te worden.
Websites (al dan niet geraadpleegd via de smartphone) worden dus voornamelijk in de voorbereiding gebruikt,
meer in het bijzonder voor het opzoeken van algemene informatie over een stad/regio, over logies,
evenementen, bezienswaardigheden, musea…
Als papieren gidsen geraadpleegd worden, is het in hoofdzaak in functie van dagplanning, maar ook voor het ter
plaatse opzoeken van informatie over de stad/regio.
In welke mate worden mobiele toepassingen gebruikt voor het uitstippelen van wandel- en
fietsroutes? En worden deze gebruikt voor aspecten gerelateerd aan citytrips en evenementen?
Vooral locatiegerelateerde apps zijn al goed ingeburgerd bij de smartphone-gebruikers. Maar ook andere apps,
bv. om een stad/regio te verkennen, om te wandelen, te fietsen, worden al door een ruime helft van de
smartphone-bezitters gebruikt. De meer specifieke toepassingen, om bv. evenementen en musea te bezoeken,
beginnen aan hun opmars.
Voor het uitstippelen van fiets- of wandelroutes valt een meerderheid (ook van de smartphone-bezitters!) toch
nog terug op de analoge knooppuntenkaart. 24% (van de smartphone-bezitters) heeft zijn weg al gevonden naar
apps om fiets- of wandelroutes uit te stippelen. Bij de fietsers en wandelaars zien we een even groot gebruik
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
van de klassieke knooppuntenkaarten, maar dit segment van toeristen gaat bij de voorbereiding van routes, ook
sneller bijkomend een online routeplanner gebruiken of een app, in vergelijking met andere segmenten van
toeristen, die in grotere mate slechts enkel een knooppuntenkaart zullen raadplegen.
In welke mate worden uitstappen, vakanties en ervaringen gedeeld via sociale media?
Het delen van reiservaring via sociale media wordt door bijna 1 op 3 gedaan (van de smartphone-bezitters).
Tot 40 jaar deelt ongeveer de helft van de smartphone-bezitters regelmatig reiservaringen.
Los van onze bevindingen, valt het belang van social media in een reiscontext niet te onderschatten. Het gaat
dan niet enkel over Trip-Advisor, maar ook over toepassingen zoals Foursquare, Facebook, Instagram en status-
posts, strenge reviews, foto’s van hotels e.d. Uit een onderzoek van begin 2015 blijkt dat meer dan 50% van de
bevraagde consumenten wereldwijd een product kocht, gebaseerd op een online aanbeveling.
Welke functionaliteiten verwachten gebruikers van mobiele toepassingen in functie van een
uitstap/vakantie?
De meest verwachte functionaliteiten van mobiele applicaties houden verband met routering, toeristische
informatie, het weer, overnachtingsmogelijkheden, horecazaken en leuke weetjes over een locatie. De minst
verwachte functionaliteit zijn ‘push berichten’ op maat. Vooral de leeftijdsgroep ’30-40-jarigen’ heeft hier geen
behoefte aan.
Functionaliteiten zoals reserveren (bij evenementen of toegang tot attracties) wordt door ¼ van de
smartphone-bezitters zeker verwacht. Effectief vooraf betalen wordt door een minderheid van deze groep
zeker verwacht.
Andere verwachte functionaliteiten die werden aangegeven: apps die informatie verstrekken over
fietsverhuur, fietsherstellingspunten, lokale markten, openbare toiletten, sportwedstrijden, parkeren,
hondvriendelijke locaties, …
Hoeveel reisgerelateerde apps staan er gemiddeld op een digitaal toestel? Via welke weg vindt
men deze apps? In welke mate is men bereid om te betalen voor reisgerelateerde apps in het
algemeen en voor specifieke functies?
2/3de van de smartphone-bezitters heeft één of meerdere reisgerelateerde apps op zijn toestel staan. De
meesten hebben maximaal 3 reisgerelateerde apps. Mannen, hogeropgeleiden en oudere respondenten
hebben meer van dit soort apps op hun toestel staan. Ze worden vooral ontdekt via Google Play Store/App
Store. Daarnaast speelt de toeristische dienst een belangrijk rol in het bekendmaken van bestaande apps.
De betalingsbereidheid voor dit soort apps is echter klein. Een kleine helft is wel bereid om te betalen. Dit zijn
in grotere mate hogeropgeleiden, mannen en mensen die al meerdere van dit soort apps op hun toestel
hebben staan.
Wanneer we peilen naar de betalingsbereidheid voor specifieke toepassingen, dan is 4 op 10 van de
smartphone-bezitters bereid om te betalen voor fietsroute-apps of wandelroute-apps. Ruim 1 op 3 wil betalen
voor kwaliteitsvolle geografische kaarten. De nieuwe toepassingen zoals interactieve stadsspelletjes of
augmented reality kennen nog geen grote betalingsbereidheid bij de smartphone-bezitters. Ook voor op maat
gemaakte info of exclusieve info is weinig betalingsbereidheid.
De betalingsbereidheid neemt wel toe naarmate men al meerdere reisgerelateerde apps op zijn toestel heeft.
Wat is de houding ten aanzien van internetgebruik voor toeristische doeleinden via mobiele
toestellen in het binnen- en buitenland?
Voor 1 op 4 van de smartphone-bezitters maakt het niet uit om op een toeristische locatie in het buitenland
een app te gebruiken, al dan niet via gratis internettoegang. Dit aandeel stijgt tot 39% wanneer het gaat om het
gebruik van een app in België, al dan niet via gratis internettoegang.
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Tegelijkertijd zegt een ruime meerderheid (82%) expliciet enkel een app te willen gebruiken op een toeristische
locatie, als dit via gratis internettoegang is.
Welke drempels bestaan er bij de niet-gebruikers van mobiele toepassingen?
Naast de voorkeur voor papieren documentatie is de financiële drempel belangrijk voor heel wat van deze
respondenten: hetzij omdat er geen gratis WIFI-toegang is, hetzij omwille van de hoge roamingkosten in het
buitenland. De kostprijs van de apps zelf, staat pas op de 6de plaats in de ranking.
Verder zien we dat de niet-app-gebruikers belang hechten aan de goede voorbereiding, zodat men tijdens de
reis geen apps nodig heeft. Daarnaast werden er een aantal technische redenen opgegeven: ‘batterij is te snel
plat’ of ‘smartphone is te oud’.
Het kennisaspect is niet onbelangrijk als reden. Het niet weten of een app goed of interessant is, en betrouwbaar
om te downloaden wordt ook in de open vraag weerspiegeld (‘heb op dit moment onvoldoende kennis over
mobiele toepassingen’).
CORNET – Survey bij (potentiële) gebruikers van mobiele toeristische apps
Bronnen
Eriksson, Niklas. (2013). Drivers and barriers of mobile travel and tourism service adoption: a study of individual perceptions and business model development in a travel and tourism context.
Kennedy-Eden, Heather, & Gretzel, Ulrike. (2012). A taxonomy of mobile applications in tourism. Lee, Qu, Kim. (2006). A study of the impact of personal innovativeness on online travel shopping
behavior - A case study of Korean travelers. Tourism Management, (28), 886-897 Tugulea, Oana, Bobalca, Claudia, Andreea, Maha & Liviu (2013). How Do Young People Select
Information To Plan a Trip. Revista de turism-studii si cercetari in turism(16), 51-57. Wang, Dan, & Xiang, Zheng. (2012). The new landscape of travel: A comprehensive analysis of
smartphone apps. Information and communication technologies in tourism, 2012, 308-319.
http://blog.trginternational.com/
http://www.euromonitor.com/tourist-attractions