R HOB Nimegen 0513cms.inperon.nl/uploads/34/documents/LR_HOB_nijmegen_0513.pdf · 2015-12-24 ·...
Transcript of R HOB Nimegen 0513cms.inperon.nl/uploads/34/documents/LR_HOB_nijmegen_0513.pdf · 2015-12-24 ·...
Elst bruist! Inhaalslag energie efficiency en hernieuwbare energie
VAN
201305E D I T I E
Gemeente aantrekkelijkhouden voor ondernemers
NIJMEGEN E.O.
Gemeente aantrekkelijkhouden voor ondernemers
3
RONDE TAFEL REPRORTAGE RONDE TAFEL
PLUS
COVERINTERVIEW
INHOUD
EN VERDER...
ELST BRUIST! Bedrijvigheid volop in Elst, gemeente
Overbetuwe. De bedrijventerreinen Merm en
Aam zijn goed bezet. Ondernemersvereniging
Ondernemers Contact Overbetuwe (OCO) zag
in enkele jaren tijd haar ledental verdubbelen.
Kortom: Elst Bruist!
Waarom kiezen ondernemers voor Elst? Wat
is de sleutel voor het succes? Hét
Ondernemersbelang vroeg het ondernemers
op de man en de vrouw af.
LEES VERDER OP PAGINA 10
KARTREKKERS VAN KOPLOPERPROJECT ZIENENTHOUSIASME BIJ DEELNEMERS “Ondernemers krijgen vaak een aha-erlebnis
als ze zien wat duurzaam ondernemen
inhoudt: veel van hen doen daar al een hele-
boel aan. En met wat extra aandacht ervoor
kunnen ze hun hele onderneming in balans
brengen wat betreft MVO”, zegt Huub
Schoenaker. Hij is bestuurslid van stichting
Het Groene Podium en een van de kartrekkers
van het Koploperproject in Overbetuwe.
LEES VERDER OP PAGINA 16
“GEMEENTE AANTREKKELIJK HOUDEN VOOR ONDERNEMERS”Ondernemers gemakkelijker maken om te ondernemen. Dat is de doelstelling van de dit jaar
door de gemeente Overbetuwe in het leven geroepen stichting Parkmanagement. De stichting
richt zich op ondernemers die zich vestigden op de industrieterreinen Aam en Merm in Elst.
Wethouder Ruud Mooij vertelt er enthousiast over.
LEES VERDER OP PAGINA 8
SOFTWARE IS CRUCIAAL VOOR HET SUCCES VAN TOPSECTOREN Het is vreemd dat ICT door Den Haag niet als aparte topsector is aangewezen, want of het nu om
Logistiek, Agri & Food, Lifesciences & Health of Tuinbouw gaat, overal is software het dynami-
sche element dat onze bedrijven internationaal zo'n grote voorsprong geeft. Bovendien is een
aantal Nederlandse ICT bedrijven wereldvermaard. Brancheorganisatie Nederland ICT vertegen-
woordigt via haar 580 leden 80% van de ruim € 30 miljard die de sector omzet.
Volgens voorzitter Bart Hogendoorn stuwt de sector haar eigen indrukwekkende innovatie.
LEES VERDER OP PAGINA 44
INHAALSLAG ENERGIE EFFICIENCY ENHERNIEUWBARE ENERGIE Bedrijfsleven en overheid hebben nog een
behoorlijke slag te maken als het gaat om
energie efficiency en hernieuwbare energie.
Toch levert het veel geld op en is het goed voor
het bedrijfsimago. Zeven deskundigen gaan
diep op de materie in, tijdens een rondetafel-
gesprek bij Dirkzwager in Arnhem.
LEES VERDER OP PAGINA 22
6 Nieuws
14 Een geleidelijk afscheid met
de waterurn
15 DROOM!: Bijzondere bedrijvigheid
17 Chr. Muller Touw in Elst ziet
Koploperproject als stimulans
18 Om goed over na te denken
19 Duurzaam en goed voor uw
portemonnee!
21 Gelderland wil koploper
energietransitie zijn
27 CEVA Logistics denkt mee
met de klant
28 Een goede adviseur kent zijn grenzen
30 Ondernemerspanel: Wat zijn uw
verwachtingen voor 2014?
32 Innovatie als motor voor
economische groei
34 Hoogtij(d) voor dé beurs van het oosten
36 Werken en leren bij Hogeschool van
Arnhem en Nijmegen
40 Brancheverenigingen aan de vooravond
van vernieuwing
43 Cloud computing biedt ondernemers
veel voordelen
46 Adviesrubriek Zakelijk Rijden
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013
COLOFON
COLUMN
5
Het is de hoogste tijd voor een ander
politiek systeem in Nederland.
Democratie is leuk, maar je kan
het ook overdrijven. Het wemelt van de
partijen in de Tweede Kamer en de kiezer, u en
ik, weet niet meer aan wie hij zijn stem moet
geven. Stem je op de VVD, dan krijg je de
PvdA. Stem je op de PvdA, dan krijg je de
VVD. Ze houden elkaar gevangen in een soort
wurggreep met als resultaat dat er niets meer
uit hun handen komt. De maatregelen die zij
nemen, hebben een averechste uitwerking.
De economische bedrijvigheid suddert op een
laag pitje, de werkloosheid stijgt maar door.
Het aantal banen daalt. En de consument
houdt z’n geld op de spaarrekening.
Neem de plannen van Prinsjesdag, afgelopen
september. Het kabinet zegt 6 miljard euro
te gaan bezuinigen in 2014 ‘om de overheidsfi
nanciën op orde te krijgen’. Dit is puur
bedrog. De staat haalt volgend jaar naar
verwachting 249 miljard op aan belastingen,
accijnzen en premies. Daartegenover is de
regering van plan om voor 267 miljard aan
uitgaven te doen. Er is dus een gat van
18 miljard. Dat is niet eenmalig, dat is elk jaar
zo. Een bezuiniging van 6 miljard dekt het
tekort dus slechts voor een derde deel. Maar
zelfs dat is niet waar, want het kabinet-Rutte
haalt dat bedrag vooral op bij de burger en het
bedrijfsleven. En dan vooral het kleinere
bedrijfsleven, het MKB en de zzp’ers. U en ik dus.
Sterker nog, de regering doet helemaal niets
om haar eigen tekort terug te dringen.
De overheidsuitgaven stijgen volgend jaar
gewoon verder door. En zij geeft het leger
ambtenaren een salarisverhoging alsof er
niets aan de hand is.
Nog wat cijfers om van te rillen: alle Nederlanders
bij elkaar, inclusief de bedrijven, verdienen dit
jaar 568 miljard euro. Bruto. Want 44 procent
hiervan gaat naar de overheid! Eigenlijk is het
onbegrijpelijk dat hier nog geen revolutie is
uitgebroken. Kennelijk vinden wij het met z’n
allen helemaal niet erg dat het halve land in de
fi le staat, dat sommige treinen uitglijden over
hersftblaadjes en andere treinen het helemaal
niet doen, dat de zorgsector een bureaucratische,
geldverslindende bende is, dat het
onderwijsniveau al vele jaren lang afneemt (wie
kan er nog rekenen en schrijven onder de 30
jaar?), en dat de meeste politieagenten achter een
bureau zitten.
Dat Hans Biesheuvel afgelopen zomer bij
MKB-Nederland wegliep, is een veeg teken.
Na twee jaar gepolder in Den Haag had hij
door dat er geen bal verandert. Hij probeert
het nu zelf en probeert 100.000 ondernemers
als tientjeslid binnen te halen. Los van de
vraag of hem dat lukt, het heeft geen zin.
Het heeft pas zin als er een nieuwe politieke
ondernemerspartij komt die bij de verkiezingen
76 zetels haalt. Maar dat gebeurt niet in
Nederland. Daarom moeten we naar een
systeem toe zoals in Duitsland of Engeland,
waar één of twee grote partijen telkens vier
jaar regeren. Dat geeft rust en stabiliteit.
En de economie vaart er wel bij.! «
Het Ondernemersbelang Nijmegenverschijnt vijf keer per jaar
Elfde jaargang, nummer 5, 2013
Oplage: 5.000 exemplaren
CoverfotoWethouder Ruud Mooij van degemeente OverbetuweFotografie: Yuri Willems
UitgeverJelte HutNovema Uitgevers bvPostbus 309860 AA GrootegastWeegbree 19861 ES GrootegastTelefoon 0594 - 51 03 03Fax 0594 - 61 18 63E-mail [email protected] www.novema.nl
EindredactieFemke [email protected] Telefoon 0594 - 51 03 03
Regionale verbinderJohannes [email protected] 0594 - 69 56 17
Websitewww.ondernemersbelang.nl
VormgevingKijfWitte, Leek
DrukD+L Printpartner GmbH, Bocholt (DL)
Aan deze uitgave werkten mee:Paul de JagerJacques KokJeroen KuypersEd LammeMathilde Lentjes Marco MagielseJacqueline van OrsouwAndréVermeulen (column)Kees van WelzenisEllis Wiendels Yuri WillemsRené Zoetemelk
AdreswijzigingenAdreswijzigingen, veranderingen vancontactpersoon of afmeldingen kunt u permail doorgeven aan Tiny Klunder,[email protected]. Vermeldt svp ook deeditie er bij, die vindt u bovenaan in hetcolofon.
Niets uit deze uitgave mag wordenverveelvoudigd en/of overgenomen zonderschriftelijke toestemming van de uitgever. Deuitgever kan niet aansprakelijk wordengesteld voor de inhoud van de advertenties.
André Vermeulen // [email protected]
PUUR BEDROG
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-20136
COLUMN
Tekst: Rogier van Essen, Pletter! Tekst & Verhaal
KORT NIEUWS
UW NIEUWS IN HET ONDERNEMERSBELANG?Gaat u verhuizen, een nieuwe vestiging openen of heeft u een nieuw product? Laat het ons weten en mail uw persberichten naar:
[email protected]. Dan staat wellicht ook uw nieuws binnenkort in Hét Ondernemersbelang.
CARRY-SLEE-BRILLEN EN NETWERKBORRELS
Altijd onder motto: leuk, ontspannend én je ver-
groot je netwerk! Zo heb ik heel wat meters
tapijt met kauwgomvlekken in TL-verlichte
gemeentezaaltjes plat gestampt. Ik moet iets
verkeerd hebben gedaan, want het enige wat ik
van die bijeenkomsten leerde, was dat onderne-
mers vooral graag over zichzelf praten.
Bij mijn zoveelste netwerkborrel was de maat
vol. Het was vrijdagavond. Ik stond geïnteres-
seerd te knikken tegen de felrode Carry-Slee-
bril van 'de creatiefste ondernemer van Bergen-
Hoogh' toen ik een appje kreeg van vrienden:
'Rogier, wij zitten in de kroeg.'
Hier ging iets fout… Ik ben omgedraaid, heb de
bril gelaten voor wat het was en ben naar de
kroeg gegaan. Daar zwoer ik: nóóit meer zinloze
netwerkborrels! Een statement dat ik trots her-
haalde tegenover iedereen die lang genoeg bleef
staan om het te horen. Tot iemand vroeg wat ik
onder 'zinloze netwerkborrels' verstond. Ik
mompelde wat over een Carry-Slee-bril, maar in
mijn hoofd klonk de zin een stuk cooler dan in
het echt. De man vertelde over het systeem van
BNI. Bewust géén netwerkorganisatie, maar een
organisatie waarbij je elkaar aanbeveelt bij
anderen. Ik moest toegeven dat het in theorie
best goed klonk, dus beloofde ik een keer mee te
gaan. Tegenover mijzelf en mijn vrienden verde-
digde ik de keuze door te zeggen dat dit een aan-
bevelingen-ontbijt was en technisch gezien dus
niet telde als netwerkborrel. Goed, een lang ver-
haal kort: de jongen had gelijk. BNI werkte. Ik,
en duizenden andere ondernemers met mij
halen er wekelijks bergen opdrachten vandaan.
Maar ondanks de opbrengst ben ik stiekem toch
blij dat er geen Carry-Slee-bril uit Bergen-
Hoogh lid is van ons chapter…
Nieuwsgierig? Kom langs bij BNI Noviomagum.
De 23 vrije sector huurwoningen
van Syntrus Achmea Vastgoed in
de Breekenhof in Driel zijn binnen
één maand na oplevering allemaal
verhuurd. Dit project kent
daardoor een ongekend lage
aanvangsleegstand. De verhuur
werd verzorgd door Actys in
samenwerking met Strijbosch
Thunnissen Makelaars partner in
Dynamis.
De Breekenhof is gelegen in Driel, een rustig dorpje wat zich bevindt in de omgeving van
Arnhem. De verhuur startte in mei 2013, gevolgd door de oplevering in september 2013. Na
een aantal succesvolle maanden zijn nu, één maand na oplevering, alle 23 woningen verhuurd.
Volgens Strijbosch Thunnissen
Makelaars ligt het behaalde
resultaat niet alleen aan de
gunstige marktomstandigheden:
“Het woningaanbod in de
Breekenhof sluit aan op de
huidige marktvraag naar
complete huurwoningen
inclusief keuken en badkamer,
met een aantrekkelijke huurprijs
vanaf € 770,- per maand.”
AMBITIEUZE TOEKOMSTPLANNEN VOOR UTS VERKROOST NIJMEGEN
23 VRIJE SECTOR HUURWONINGEN IN DE BREEKENHOF INDRIEL RAZENDSNEL 100% VERHUURD
Netwerken.Net als iedere ondernemerkrijg ik regelmatig uitnodigingen om bijeen of andere bijeenkomst op tekomen draven.
UTS Verkroost is een begrip
in Nijmegen en omgeving.
Opgericht in 1926 als
verhuisbedrijf, is de
organisatie uitgegroeid tot
een totaaldienstverlener die
logistieke en facilitaire
(verhuis)diensten levert aan
zowel het bedrijfsleven als
aan particulieren.
Gert-Jan Willems werd in
2009 vestigingsmanager van
UTS Verkroost. In vier jaar
tijd heeft hij raamovereen-
komsten afgesloten met
talloze gerenommeerde
bedrijven en instanties in
Nijmegen en omgeving. Nu
de kans zich voordeed om
eigenaar te worden van UTS
Verkroost, twijfelde Willems
geen moment: “UTS
Verkroost Nijmegen is een
prachtige organisatie die in
de regio Nijmegen grote
bekendheid geniet. Ik zie een
groot groeipotentieel in
Oost-Nederland, met name
in het aanbieden van een
totaal service pakket waarbij
wij de klant volledig
ontzorgen.”
UTS VERKROOST NIJMEGEN BVUTS Verkroost Nijmegen is
een toonaangevende
leverancier van innovatieve
logistieke en facilitaire
diensten voor zowel de
particuliere als de zakelijke
markt, die opereert in
Nijmegen en omgeving. De
hoofdactiviteiten van UTS
Verkroost Nijmegen richten
zich op verhuizen, facility
management, ict-services,
opslag & logistiek en
archiefservices. De
onderneming heeft meer dan
30 medewerkers in dienst.
www.utsverkroost.nl
Gert-Jan Willems, de nieuweeigenaar van UTS VerkroostNijmegen BV (foto: Photop.nl)
ONDERNEMERS CONTACT OVERBETUWEINSPIRATIE, KENNIS EN NETWERKEN
Ondernemers Contact Overbetuwe (OCO) is een bruisende vereni-ging van en door ondernemers, waar u energie van krijgt en geïn-spireerd raakt om op basis van nieuwe inzichten en ideeën uweigen business een boost te geven. Door het karakter en de doel-stellingen van de OCO om haar leden daadwerkelijk te ondersteu-nen bij hun business, ziet de OCO een sterke groei van het aantalleden.
Met ruim 155 dynamische leden is onze netwerkorganisatie daarom een belangrijk
podium geworden waar kennis, ervaring en commerciële mogelijkheden worden
uitgewisseld. We steunen en ontwikkelen initiatieven die meerwaarde hebben voor
onze leden. Daarbij werken we onder andere samen met de gemeente Overbetuwe.
Dankzij onze grote, hechte achterban speelt de OCO een rol van betekenis op
diverse gebieden.
Op telkens wisselende locaties organiseert de OCO voor haar leden acht keer per
jaar een prikkelend en actief programma. Netwerkbijeenkomsten met
vijfminutenpresentaties verzorgd door ondernemers en prominente sprekers zoals
burgemeester Toon van Asseldonk en Prem tijdens het Groot Ondernemersdebat,
lunchbijeenkomsten met een thema en een kijkje in de keuken van onze
ondernemers. Met daarnaast een sportieve activiteit en natuurlijk de
vakantieborrel.
Bovendien: ook 'off season' worden verschillende activiteiten
georganiseerd; zowel door de club zelf als door de leden
onderling. Dat bewijst ook nog eens de goede interne
verhoudingen.
Wat de OCO bijzonder maakt, is de grote diversiteit in leden
uit alle elf kernen van de Overbetuwe en daarbuiten, die
elkaar ontmoeten tijdens uitstekend verzorgde bijeenkomsten
in een ontspannen en gemoedelijke ambiance.
Het belang van bedrijvigheid, samenwerken, netwerken en
elkaar weten te vinden, is van grote betekenis voor de regio.
Wilt u lid worden of meer informatie?
Dan kunt u contact
opnemen met Renée van Horen,
T 06-51319689 of via
E [email protected]. Natuurlijk kunt
u ook onze website bezoeken
www.oco.nl.
COLUMN
7HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 04-2013
REINOUD VAN ASSENDELFT DE CONINGH
Twitter: @rvanassendelft
SNELFIETSROUTE!'Elst bruist' is het thema waaraan vele artikelen in deze editie
van ' Hét Ondernemersbelang' zijn opgehangen.
Er gebeuren in Elst dan ook zakelijk dingen waarmee de
gemeente Overbetuwe behoorlijk 'op de kaart' is gezet. Niet
geheel toevallig herbergt Elst mijn eigen kantoor sinds ander-
half jaar. Maar ook het Centrum voor Forensische Opsporing
van de politie Gelderland, zeg maar het CSI team van
Gelderland , werkt vanuit Elst. En wat dacht u van het nieuwe
intratuin van Joep Ebben? In 2011 uitgeroepen tot meest
innovatieve tuincentrum en in 2012 de prijs voor 'Retailer van
het jaar'! Ook in hartje Elst het onvolprezen RBT KAN van
Jurriaan de Mol. Bruisend toeristisch ideeënlaboratorium
waar de Liberation Route en de campagne 'Gelderland levert
je mooie streken!' aan unieke breinen zijn ontsproten!
Nu de herfst zich volop manifesteert en er hard gewerkt wordt
aan 'de nevengeul', staan we 's morgens keurig op de 'bypass'
bij te dragen aan de eretitel 'Filestad nummer 1', waartoe
Nijmegen is verkozen. Volgend jaar niet meer, want dan is 'De
Oversteek', de nieuwe stadsbrug open. Ik hoorde wethouder
Henk Beerten op Radio 1 en hij verwees naar de prachtige
snelfietsroute, die de laatste jaren gemaakt is tussen Nijmegen
en Arnhem. Uiteindelijk moet dat het RijnWaalpad worden,
medio 2014 helemaal gereed, waarbij je binnen 40 minuten
van Rijnkade naar Waalkade fietst! En ouderen onder ons op
hun getuned elektrische ros natuurlijk veel sneller! Schattig
overigens dat de rode asfaltkleur van die snelfietsroutes in
Nijmegen nèt iets feller en sprankelender rood is dan in
Arnhem…! Toeval? Nee, natuurlijk niet. De noordelijkste stad
van het zuiden wil zich met de snelle fietsroutes profileren,
terwijl de 'stedenbouwers' van Arnhem vinden dat de fiets niet
echt onderscheidend is in het verkeer.… Ik blijf nog even in
het midden, want 'Elst bruist!'
Fotografie Johnny van Bergen
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-20138
INTERVIEWCOVERINTERVIEW
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 9
De gemeente kan niet op de
stoel van een ondernemer gaan
zitten. Maar de gemeente kan
ondernemers wel ondersteunen.
Vaak gaat het om kleine dingen, weet wethou-
der Ruud Mooij, portefeuillehouder financiën,
bouwen, dienstverlening, publiekszaken,
handhaving, p&c projecten Elst-centrum,
Lingezegen, nieuw gemeentehuis en Elst Zuid-
Oost.
Het begint ermee dat de gemeente onderne-
mers niet te veel laat betalen voor de dienst-
verlening. “Ondernemers zijn zeer tevreden
over de lage gemeentelijke lasten. Ze zijn
zeker laag als je in ogenschouw neemt dat dit
gebied het hart van de stadsregio Arnhem
Nijmegen vormt”, zegt Ruud Mooij.
De stichting Parkmanagement is door de
gemeente Overbetuwe opgezet om onderne-
mers op verschillende manieren te ondersteu-
nen. Zo regelde de stichting voor een aantal
ondernemers collectieve verzekeringen.
Daartoe ging de parkmanager bij de aangeslo-
ten ondernemers langs en vroeg of er belang-
stelling was.
Herkenbaarheid van de bedrijven was een
aandachtspunt. De stichting zorgde dat de
bedrijven een duidelijk herkenbare huisnum-
meraanduiding op het bedrijfspand kregen.
“Je staat er amper bij stil, maar als klanten
moeten zoeken naar een bedrijf heeft dat een
negatief effect”, vindt Ruud Mooij. Verder
heeft de gemeente een stimuleringsfonds in
het leven geroepen dat het opknappen van
bedrijfspanden meefinanciert.
De stichting Parkmanagement gaat het halen
en brengen van de dagelijkse post makkelijk
maken. Ondernemers moeten daartoe naar
het postkantoor. Waarom dit niet collectief
door een handyman laten doen? Binnenkort
gaat hij van start. In een daarvoor speciaal
aangeschafte elektrisch aangedreven bedrijfs-
auto. De handyman kan ook ingezet worden
voor kleine klusjes en reparaties bij bedrijven.
De ondernemers krijgen vouchers die ze
kunnen inzetten om van de handyman gebruik
te kunnen maken.
“Een ander belangrijk punt is de collectieve
inkoop van energie. Die inkoop kan collectief
vaak goedkoper dan individueel; het gebruik
kan efficiënter en veiliger. Om dit goed te
inventariseren bieden we de ondernemers om
te beginnen een energiescan aan. Als er met
een deskundige blik naar hun energieverbruik
wordt gekeken, dienen zich al snel besparin-
gen aan”, zegt Ruud Mooij. Een ander collec-
tief project is de gezamenlijke aanschaf
van een camerasysteem. Binnenkort
komen er camera's bij alle toegangs-
wegen van Merm. Het wordt een sys-
teem dat gestolen voertuigen kan her-
kennen en verdachte bewegingen regi-
streert. Het systeem moet de veiligheid
vergroten en inbraken voorkomen.
De stichting Parkmanagement is een belang-
rijke gesprekspartner van de gemeente.
Ondernemers maken tijdens het overleg ken-
baar wat er bij hen speelt. Bij de stichting
Parkmanagement zijn nu zo'n 60% van de
bedrijven op de industrieterreinen Aam en
Merm aangesloten. Dat kost jaarlijks contri-
butie, maar door de collectieve acties is die
weer snel terugverdiend.
MOBILITEITMobiliteit is een belangrijk aandachtspunt van
de gemeente Overbetuwe. Om dat te onder-
strepen was er vrijdag 25 oktober een mobili-
teitsdag bij Carwashcenter Elst aan de
Industrieweg. Er was informatie over slimme
mobiliteit en er werd een autobandenpomp in
gebruik genomen die aangeeft hoeveel geld
een automobilist bespaart bij de juiste ban-
dendruk.
De gemeente hecht aan goede bereikbaarheid
van de bedrijventerreinen. De terreinen liggen
vlakbij de A325 en A15 en door de aanleg van
de Olympiasingel is de verbinding sterk verbe-
terd. De bus tussen Elst en Bemmel rijdt over
de bedrijventerreinen. Toch zag de gemeente
nog mogelijkheden om de mobiliteit te vergro-
ten. Zo krijgen alle ondernemers op de bedrij-
venterreinen een gratis oplaadpunt voor elek-
trische fietsen. Daar kunnen werknemers van
profiteren die ook over iets grotere afstand,
bereid zijn met de fiets naar het werk te
komen.
Op het NS-station komen leenfietsen voor
werknemers die van ver komen en het laatste
stukje willen fietsen. Ook voor elektrische
auto's komt er een oplaadpunt in de
gemeente. Ruud Mooij: “Het NS-sta-
tion moet een OV-knooppunt
worden met goede aansluitingen
tussen bus en trein plus goede facili-
teiten voor fietsers.” Om de mobili-
teit in de gemeente verder te vergroten
wordt de spoorwegovergang vervangen
door een tunnel. De provincie en de stadsregio
zien er het belang van in en betalen mee.
Een vervoersplan voor ondernemers is in de
maak. Het gaat om het opzetten van een car-
poolsysteem en het combineren van ritten om
het aantal autobewegingen van ondernemers
te reduceren.
WINKELIERSHet bedrijfsklimaat in Elst, maar ook in de
andere kernen van de gemeente, wordt niet
alleen voor de ondernemers op de bedrijven-
terreinen vergroot. De Dorpsstraat in Elst
wordt vernieuwd. Dat gebeurt gefaseerd,
zodat klanten en ondernemers zo min moge-
lijk last ondervinden. Winkeliers zijn bij de
planvorming betrokken. De gemeente heeft
een contactfunctionaris aangesteld die á la
minute kan inspelen op situaties.
“De gemeente aantrekkelijk houden voor
ondernemers is zeker in deze tijden van eco-
nomische recessie van eminent belang”,
besluit wethouder Ruud Mooij. «
Tekst: Paul de Jager //Fotografie: Yuri Willems
“Gemeente moet hetaantrekkelijk houdenvoor ondernemers”Ondernemers gemakkelijker maken om te ondernemen. Dat is de doelstelling van de dit jaar door de gemeenteOverbetuwe in het leven geroepen stichting Parkmanagement. De stichting richt zich op ondernemers die zich vestigden op de industrieterreinen Aam en Merm in Elst. Wethouder Ruud Mooij vertelt er enthousiast over.
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-201310
Elst bruist!DEELNEMERS
ETIENNE SCHIFFELERSDirecteur van De
Parkmanager, een
organisatie voor
parkmanagement
van bedrijventerreinen.
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 11
Waarom kiezen ondernemers
voor Elst? Wat is de sleutel voor
het succes? Hét Ondernemers-
belang vroeg het ondernemers
op de man en de vrouw af.
Jurgen Leisink, accountant en
vestigingsdirecteur Flynth Elst begint: “We
werden aangetrokken door de
bedrijvigheid hier. Daarnaast is er
een stevige agrarische sector. In
beide sectoren hebben wij onze
klanten. Dat maakt Overbetuwe
voor ons interessant.” Op de Elster
vestiging van Flynth werken 36
mensen voor het midden- en kleinbedrijf,
de agrarische sector en tuinbouwsector. Flynth
doet voor hen de salaris- en financiële
administratie, stelt jaarrekeningen samen,
verzorgt fiscale aangiftes en tussentijdse
cijfers, geeft adviezen op het gebied van
belastingen, personeel&organisatie, strategie
en subsidies en begeleidt financieringsaan-
vragen en herstructurering.
Ruud Sanderse, directeur-eigenaar van
Sanderse Systems, startte zijn bedrijf 17 jaar
geleden in Arnhem. Inmiddels werkt hij met
12 man aan de inrichting van bedrijfswagens
op bedrijventerrein Merm. Hij vertelt: “De
verbindingen zijn hier prima. Er zijn geen
files; je rijdt zo weg. Veel klanten van ons
komen auto's brengen. Die zetten we
gemakkelijk op de trein, want er is hier een
NS-station. Elst maakt deel uit van een actieve
gemeente. Die doet veel aan het bedrijventer-
rein. Dat heb ik ervaren bij onze verhuizing
naar Merm. De dag voor de verhuizing meldde
ik dat we eraan kwamen. De dag erna maakte
de gemeente de oprit al in orde. Dat hoef je in
Arnhem of Nijmegen niet te proberen. Daar is
de afstand tussen burger en overheid veel
groter.”
Alies ten Have is directeur Bedrijven bij de
Rabobank Oost Betuwe. Het adviescentrum
van de Rabobank staat op bedrijventerrein
Aam. Daarnaast heeft Rabobank Oost
Betuwe vestigingen in Bemmel, Huissen,
Zetten en in het centrum van Elst. Er
werken bij de Rabobank in Oost
Betuwe 180 mensen. De afdeling
Bedrijven ondersteunt ondernemers
met (strategisch) advies, financieringen,
verzekeringen en betaaldiensten. Het betreft
in dit gebied diverse sectoren: agrarisch,
handel, industrie en (zakelijke) dienstverle-
ning. Daarnaast is de bank actief in netwerken
en probeert zaken als maatschappelijk
verantwoord ondernemen te stimuleren en te
participeren in het maatschappelijk debat.
Overbetuwe is een interessant gebied voor de
Rabobank, vertelt Alies ten Have: “Bedrijven
maken bewust de keuze om zich in deze regio
te vestigen. Het is een dynamiek die in deze
tijd best bijzonder is. Elst profileert zich goed.
Elst bruist! Dat is iets om trots op te zijn. Als
Rabobank vinden we het overigens
belangrijk dat ook de plaatsen
rondom Elst aantrekkelijk blijven
voor ondernemers.”
Kyra Hendriks is beleidsmedewer-
ker bij de gemeente Overbetuwe. Ze
vertelt: “Elst profiteert van de centrale ligging
in de stadsregio Arnhem-Nijmegen. Verder is
er van oudsher betrokkenheid bij het gebied
omdat veel (familie-)bedrijven hier hun
wortels hebben. Er is een goed winkelbestand
en een hoog voorzieningenniveau. De bedrijfs-
terreinen kennen een hoog onderhoudsniveau.
Als gemeente investeren we in de kwaliteit van
de bedrijventerreinen. Dat doen we in nauw
overleg met ondernemers.”
De gemeente Overbetuwe telt volgens Kyra
Hendriks ruim 3600 bedrijven, waarvan circa
300 agrarische ondernemers. Samen zijn ze
goed voor 18.500 arbeidsplaatsen. De
samenstelling van het bedrijfsleven is
heel divers. Kyra Hendriks: “Ons
beleid is hier niet gericht op de
bevordering van één segment. Onze
werklocaties bieden mogelijkheden
voor vrijwel alle sectoren. Die brede
visie werpt vruchten af. Ik denk dat
daardoor de gevolgen van de economische
crisis in onze gemeente minder voelbaar zijn.
De aantallen faillissementen en werkzoeken-
den zijn hier ten opzichte van provinciale en
landelijke cijfers nog relatief laag.”
Etienne Schiffelers is parkmanager voor Elst
Zuidoost (Merm en Aam). Hij houdt zich bezig
met beheer, uitstraling en de bedrijfsmatige
kant van deze terreinen. “Kort gezegd zijn wij
de conciërge van het bedrijventerrein.
Ondernemers willen omzet genereren. Wij
zijn daar een klein radertje in”, stelt hij.
Etienne Schiffelers vertelt over de
dynamiek van Elst: ”Ik hoor van
bedrijven die zich op de hele stadsregio
georiënteerd hebben en toch kiezen voor
deze gemeente. De persoonlijke
benadering, de mogelijkheid die je hier hebt
om met de gemeente om tafel te gaan, dat
sprak deze ondernemers heel erg aan.”
RONDE TAFEL
Bedrijvigheid volop in Elst, gemeente Overbetuwe. De bedrijventerreinen Merm en Aam zijn goed bezet.Ondernemersvereniging Ondernemers Contact Overbetuwe (OCO) zag in enkele jaren tijd haar ledental verdubbelen.Kortom: Elst Bruist!
Tekst: Paul de Jager // Fotografie: Yuri Willems
JACOBIEN PEPERKAMPBedrijfsleider van DROOM!,
vergader- en flexwerkcentrum
in het hart van de KAN-regio.
RUUD SANDERSEDirecteur/eigenaar van
Sanderse Systems voor
carrosseriebouw en
bedrijfswageninrichtingen en
vice-voorzitter van OCO.
JURGEN LEISINK Vestigingsdirecteur van
Flynth, adviseurs en
accountants en
penningmeester van
ondernemersvereniging OCO.
ALIES TEN HAVEDirecteur Bedrijven van
Rabobank Oost Betuwe.
KYRA HENDRIKSBeleidsmedewerker Economie
van de gemeente Overbetuwe.
Jacobien Peperkamp is bedrijfsleider van de
horeca- zorginnovatie DROOM! Het team
bestaat dagelijks uit 60 personen, waarvan een
deel met een vergrote afstand tot de
arbeidsmarkt. Ze ziet het als haar uitdaging
om horeca en zorg in balans te brengen. Over
Elst als vestigingsplaats zegt ze: “Wij zijn
100% een dochteronderneming van Drie-
stroom. Driestroom heeft het centraal bureau
in Elst. Dat speelt een rol. Maar we hebben
natuurlijk een mooie zichtlocatie
aan de Aamsestraat, de entree
van Elst. DROOM! ligt centraal
tussen Arnhem en Nijmegen. In
combinatie met gratis parkeer-
gelegenheid direct voor de deur
en onze gastvrijheid trekken we
veel ondernemers die een vergaderlocatie of
een ontmoetingsplek zoeken. Daarnaast
spelen we in op het flexwerken. Vanochtend
om half negen meldden zich de eerste ZZP'ers
alweer, die hier plaats nemen om rustig te
werken.”
ONDERNEMERSVERENIGINGDe gespreksdeelnemers onderstrepen het
belang van ondernemersvereniging Onder-
nemerscontact Overbetuwe (OCO). De
vereniging groeide de afgelopen twee jaar van
70 naar ruim 150 leden. Ruud Sanderse over
het OCO: “Het is zeker niet mijn bedoeling
geweest om daar klanten te werven. Ik ben lid
geworden om ondernemers te leren kennen.
Maar als 't gaat over bedrijfswageninrichtin-
gen kan je naam wel vallen. Voor je bekend-
heid is dat goed.”
Jacobien Peperkamp: “De kernwaarden van
DROOM! zijn betrokkenheid, samen en re-
spect. Die waarden trof ik ook aan bij OCO.”
Alies ten Have: “Tijdens bijeenkomsten van
het OCO krijg ik een betere indruk van de
ondernemers en wat hen bezig houdt.
Bijzonder dat er telkens zo veel mensen op af
komen.” Kyra Hendriks vertelt dat de ge-
meente de ondernemersvereniging als een
serieuze gesprekspartner ziet. Ondernemers
en gemeente zitten met regelmaat om tafel om
ondermeer te praten over bestedingen uit het
Ondernemersfonds. Dat fonds is gevuld met
geld van beide partijen. De kerstverlichting in
het centrum werd eruit betaald, maar ook
ondernemersbijeenkomsten of de
aanschaf van camerabewaking op
Merm.
OMZETGROEIDe gespreksgenoten zijn het erover
eens dat het niet past om tevreden
achterover te leunen. Daarvoor is er nog te
veel te doen. Etienne Schiffelers: “Het komt
nogal eens voor dat ondernemers de juiste
ingang bij de gemeente niet weten te vinden.
Of dat er misverstanden ontstaan. Ik help ze
door ze in contact te brengen met de bedrijfs-
contactfunctionaris of soms met de
wethouder. Maar de communicatie kan nog
steeds beter.”
Een ander punt dat Etienne Schiffelers aan-
roert betreft aanbestedingen. Gemeentelijke
gunningen komen vaak buiten de gemeente
terecht, terwijl de lokale ondernemer er graag
mee aan de slag wil. Etienne Schiffelers: “Ik
ben met de afdeling Inkoop van de gemeente
in gesprek om te bezien of er combinaties
van de aanbestedingen te maken zijn,
zodat de lokale ondernemers betere
gunningskansen krijgen.
Duurzaamheid speelt daarbij een rol.
Lokale ondernemers maken minder
kilometers dan een ondernemer uit het
westen van het land.”
Jurgen Leisink spreekt namens Flynth veel
ondernemers. Hij constateert dat het ook in
Elst in sommige bedrijfstakken minder goed
gaat vanwege de crisis. En er zijn ondernemers
die kritisch zijn naar banken die kredieten
intrekken of investeringswensen niet willen
financieren. Alies ten Have vult aan dat de
Rabobank ondernemers waar mogelijk
probeert te ondersteunen. Wel krijgt de bank
momenteel ook veel financieringsverzoeken
van klanten van een concurrerende bank die
zich terugtrekt uit deze regio. Het is volgens
haar helaas niet in alle gevallen mogelijk de
financiering over te nemen. Bank, gemeente
en ondernemers spreken binnenkort over
ondernemen in moeilijke tijden.
Parkeren is ook een punt van aan-
dacht. Daarbij valt op dat ondernemers
elkaar opzoeken om te bezien of par-
keerruimte gedeeld kan worden. Bij de
aanleg van een glasvezelnet hebben gemeente
en ondernemers elkaar al gevonden. Etienne
Schiffelers denkt dat nog kosten bespaard
kunnen worden met gezamenlijke energie
inkoop of gedeelde mobiliteit. Bijvoorbeeld
door vervoersbewegingen te combineren. Aan
de kostenbesparingskant is al veel bereikt in
Elst. “Hernieuwde omzetgroei stimuleren.
Dat wordt de uitdaging”, meent Etienne
Schiffelers.
Kyra Hendriks ziet twee aandachtspunten
voor de toekomst. In de Euregionale samen-
werking liggen nog kansen. “We moeten beter
nadenken over samenwerking over de grens.
Er ligt in Duitsland een gigantisch potentieel,
ook in de maakindustrie. Vanuit Europa
worden voor de periode 2014-2020
subsidies voor dit soort handelsbe-
trekkingen ingezet.
Daarom zijn we al druk bezig om ons
sectorgewijs beter te organiseren en te
positioneren. Een platform van onder-
nemers in de maakindustrie wil hiervoor een
vuist maken.” De gemeente participeert mo-
menteel ook in een project om Duitse en
Nederlandse werkzoekenden over en weer
kennis te laten maken met elkaars arbeids-
markt, taal en cultuur.
Ten tweede zou Kyra Hendriks graag zien dat
ondernemers meer het belang gaan inzien van
de waardecreatie van hun vastgoed. Dat is
belangrijk voor de uitstraling van het bedrijfs-
pand, waardebehoud en dus voor de positio-
nering van het hele bedrijfsterrein. De ge-
meente heeft ook hiervoor een fonds gevormd.
Maar ze begrijpt dat het economisch tij niet
mee zit en ondernemers momenteel andere
prioriteiten stellen. Dit is herkenbaar voor
Alies ten Have, wel biedt ze aan om als
Rabobank mee te denken over stimulering van
waardebehoud.
Alies ten Have heeft met de Rabobank bijeen-
komsten voor startende ondernemers op de
rol staan. Jacobien Peperkamp wil in
DROOM! graag vergaderruimte inzetten voor
bijeenkomsten van ondernemers.
Ambachtelijke appeltaart en gastvrijheid zijn
bij de prijs inbegrepen. «
RONDE TAFEL
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 13
WAAR JE MAAR WILT Met de waterurn is er een nieuwe
mogelijkheid om het verlies van
de dierbare een plaats te geven in je leven.
Hoe abrupt het uitstrooien van de as, of het in
de grond zakken van een kist zou zijn, zo gelei-
delijk gaat het proces van de waterurn. Je
plaatst de waterurn op een gewenste plaats,
waarna de urn het as met behulp van regen-
water geleidelijk aan de aarde toevertrouwt. Je
kunt de urn plaatsen waar je maar wilt. Het
plekje in de tuin waar overdag de meeste zon
is, bij het bankje waar jullie regelmatig zaten,
tussen een zee van bloemen, op een promi-
nente plek in het gazon, naast het kabbelende
water van de vijver…
EEN NATUURLIJK PROCESDe waterurn is een mooie bronzen bol op een
buis die circa anderhalve meter in de grond
steekt. Door middel van een doseersysteem
zorgt regenwater ervoor dat het as heel gelei-
delijk aan de aarde wordt afgegeven. Door de
buis zakt de as langzaam in de bodem, waarna
de aarde het opneemt. Het proces van plaat-
sing tot totale afgifte beslaat ongeveer tien
jaar, waarbij je ook zelf kunt bepalen wanneer
dit proces begint. De snelheid en opname door
de aarde is afhankelijk van de hoeveelheid
regenval in een jaar. Doordat de afgifte afhan-
kelijk is van de werking van de natuur, ont-
staat er een prachtig natuurlijk proces.
GELEIDELIJK AFSCHEIDDe waterurn houdt dus rekening met de gelei-
delijke werking van het rouwproces. De water-
urn zorgt ervoor dat je nog jaren een plaats
hebt om je herinneringen aan de persoon op
te halen, steun te zoeken en je gevoelens te
uiten. De waterurn biedt de mogelijkheid tot
een persoonlijk, geleidelijk en natuurlijk
afscheid en is nóg persoonlijker te maken
door de bol van een inscriptie te voorzien die
je herinnering aan de dierbare doet voortle-
ven. Net als bij een familiegraf biedt de water-
urn eveneens de mogelijkheid de as van meer-
dere dierbaren op te nemen. «
DE WATERURN IS VERKRIJGBAAR VANAF € 1.995 BIJ DE WATERURNDEALERS.DEZE VINDT U PER PROVINCIE OP:
WWW:WATERURN.NL/VERKRIJGBAARHEID
WATERURN B.V.Rijksweg Noord 83
6661 KC Elst (Gld)
Tel. 06-15 909 942
www.waterurn.nl
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-201314
REPORTAGE
Een geleidelijk afscheid met de waterurn
De kans is groot dat je zelf ooit een dierbare bent verloren in het leven, misschien zelfs erg recent. Het verlies vaniemand waar je van houdt, is waarschijnlijk één van de moeilijkste gebeurtenissen in je leven geweest. Het verwer-kingsproces kan jaren duren en de persoon zal nooit uit je gedachte verdwijnen. Het is daarom heel belangrijk dat ereen manier is waarop je de persoon kunt herdenken. Wanneer een dierbare wordt gecremeerd, is dit gecompliceer-der dan bij een begrafenis waarbij nabestaanden het graf kunnen bezoeken. Binnen de familie zullen de meningenmisschien verdeeld zijn wat er met de as van de overledene dient te gebeuren. De één zou het wellicht willen uit-strooien terwijl de ander het liever jarenlang bewaart in een mooie urn. Met de komst van de waterurn is er een per-fecte combinatie gemaakt van deze mogelijkheden.
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 15
Sinds een aantal jaren is de KAN -
regio een bijzondere horecagele-
genheid rijker: DROOM!
Voor zover DROOM!'s bedrijfslei-
der Jacobien Peperkamp en directeur Rebecca
Hendriksen weten, is er in Nederland geen
vergelijkbare horeca- zorginnovatie louter
gericht op de zakelijke markt. “Wat ons bij-
zonder maakt, is ons personeel: zij vormen
een belangrijke factor in onze identiteit. Bij
ons werken mensen met verstandelijke, zin-
tuiglijke en/of lichamelijke beperkingen en
psychische aandoeningen. Medewerkers met
een afstand tot de reguliere arbeidsmarkt, ze
worden vaak in een hokje gestopt. Bij ons
werken we in 1 team aan een gezamenlijk
doel: onze gasten zo optimaal mogelijk van
dienst zijn,” licht Jacobien toe.
Hierin maken gelijkwaardigheid en respect
voor iedereen het verschil, daarvoor heb je lef
en een creatieve ondernemersgeest nodig.
“Iedereen is hier gelijkwaardig, we kijken naar
de mogelijkheden en talenten die iemand
heeft en zetten deze zo goed mogelijk in. Alle
medewerkers doen er evenveel toe. Onze
missie is: 'Haal het beste uit jezelf'. Dat geldt
niet alleen voor ons personeel, maar ook voor
onze gasten. Bijzonder bedrijvigheid, noemen
wij dat,” aldus Rebecca.
Makkelijk? Nee, dat is het zeker niet. “We
hebben heel wat obstakels moeten
overwinnen want het is een uniek
concept binnen zowel de zorg als de
horeca. Maar, hoe moeilijk het
soms ook was, we zijn uitgegroeid
tot een groeiend en bloeiend horecabedrijf.
Daar zijn we trots op. Onze dagelijkse
bedrijfsvoering vereist constante alertheid,
creativiteit, vertaalslagen en aanpassingen.
Dat zit hem in kleine en grote dingen. Een
voorbeeld: een aantal van onze medewerkers
hebben moeite met rekenen en geldaf-
handelingen. Daar hebben we het vol-
gende op verzonnen: we werken in
het restaurant met knipkaarten.
Onze gasten kopen hun knipkaart
bij de receptie, in het restaurant
wordt de consumptie met een knip
afgerekend.” Simpel, maar doeltreffend.”
Mensen die denken dat de medewerkers à la
de jaren zeventig gepamperd worden met veel
zorggeld, hebben het helemaal mis. “Nee, inte-
gendeel. Soms blijkt DROOM! niet de juiste
werkplek voor iemand, dan gaan wij niet tot in
den treuren doortutten. Als een medewerker
geen hart en passie heeft voor de horeca,
houdt het op. DROOM! is een professioneel
horecabedrijf, daarin zijn wij niet anders dan
andere horecagelegenheden.
We realiseren het alleen vanuit een andere
visie: 'Haal het beste uit jezelf'.” Wie denkt als
gast te maken te krijgen met incapabele mede-
werkers, heeft het helemaal mis. “Onze mede-
werkers leveren de kwaliteit die je mag ver-
wachten van een professioneel horecabedrijf.
Dat is een van onze prioriteiten: kwaliteit en
gastvrijheid bieden.” Een bestelling van
2200 appeltaarten? Jacobien en haar
medewerkers schrikken er niet van.
“We zijn flexibel. Bij een dergelijke
order richten we een van de vertrek-
ken in als appelschilruimte en gaan de mede-
werkers vol enthousiasme aan het schillen.”
De visie achter DROOM! slaat aan. Jacobien
en Rebecca krijgen regelmatig het verzoek het
initiatief toe te lichten bij bestuurders. “We
zijn momenteel bezig om een boek te
schrijven voor ondernemers en
bestuurders die interesse hebben in
het concept. Geïnteresseerden
worden dan ook van harte uitgeno-
digd om eens bij ons op bezoek te
komen.” «
DROOM!Nieuwe Aamsestraat 32
6662 ND Elst Gelderland
T 0481- 36 71 39
www.bijdroom.nl
Twitter @bijdroom Facebook DROOM!
Uniek? Ja, met een aan zekerheidgrenzende waarschijnlijkheid wel:dé horeca zorginnovatie-- DROOM!in het Gelderse Elst.
Tekst: Mathilde Lentjes // Fotografie: Jacqueline van Orsouw
DROOM!Bijzondere bedrijvigheid
DROOM! heeft u het volgende te bieden:
- 50 gratis flexwerkplekken- 10 vergaderruimtes, variërend in
capaciteit van 2 tot 125 personen- ambachtelijk appelgebak- ontbijt, lunch en diner- borrelarrangementen- gratis parkeergelegenheid- gratis Wifi- print- en kopieermogelijkheden- bijzondere horeca en catering
REPORTAGE
Het Koploperproject draait al
langer in de provincie Friesland.
Daar is het een groot succes, meer
dan honderd ondernemingen en
verschillende gemeenten doen er actief aan
mee. Huub Schoenaker en Ronald Verhaaf,
voorzitter van Het Groene Podium, dromen
ervan dat het in Gelderland ook zo goed gaat
lopen.
“Deelnemende bedrijven betalen een eigen
bijdrage van 1.500 euro, de gemeente betaalt
de andere helft. Maar het levert hen ook heel
wat op”, legt Verhaaf uit. “Er wordt niet alleen
een grondige en zeer uitgebreide scan gemaakt
van alle plussen en minnen op MVO-gebied,
maar de deelnemers gaan ook bij elkaar op
bezoek, wisselen ideeën uit en inspireren
elkaar. Dat is de kracht van het
Koploperproject. Want het is niet alleen inte-
ressant om bij een ander in de keuken te
kijken, er ontstaat ook een nieuw netwerkje,
nieuwe verbindingen, nieuwe klanten en zelfs
nieuwe werkgelegenheid. Bovendien levert het
direct financieel voordeel op door energiebe-
sparende maatregelen, meer efficiency en een
hogere prioriteit. En vergeet de positieve
publiciteit niet. Mensen gaan je meer gunnen
als je duurzaam bezig bent.”
LOYAALVerhaaf en Schoenaker zijn blij met de diversi-
teit van de deelnemende bedrijven in
Overbetuwe, want dat levert een goede kruis-
bestuiving op. In de gemeente gingen evene-
mentenbedrijf Omnivents uit Valburg en
Chr. Muller Touw en ingenieursbureau
Hooiveld en Hooiveld uit Elst de uitdaging al
aan. Atama Solar Energy, Auto Stuart en Yuri
Romein Bestrating uit Elst overwegen serieus
om deel te nemen. De eerste drie bedrijven
werden al doorgelicht door advies- en ingeni-
eursbureau DGMR en dat leverde een uitge-
breid rapport op, kortweg gericht op people,
planet, profit.
“Om een voorbeeld te noemen: als je goed
voor je werknemers bent, voelen ze zich
gewaardeerd. Ze willen dan ook loyaal zijn en
hard werken. En dat vertaalt zich weer naar
een hogere productiviteit voor het bedrijf”,
legt Verhaaf de gedachte achter MVO uit.
“Ander voorbeeld: jongeren letten tegenwoor-
dig echt wel op de houding en uitstraling van
een bedrijf, met alleen winst maken spreek je
mensen niet aan.”
Verhaaf en Schoenaker hopen dat meer
gemeenten in Gelderland het voorbeeld van
'Friesland' volgen. “Friese gemeenten geven
meer financiële ondersteuning en werven
actief bedrijven”, vertelt Schoenaker. “Je ziet
dan dat de drempel voor bedrijven toch lager
wordt. Tja, en als ze zien wat het andere
bedrijven oplevert, willen ze zelf ook graag.”
Verhaaf: “We horen in Overbetuwe al: 'Het is
toch wel erg leuk om hiermee bezig te zijn!'
Deze ondernemers zien dat MVO boeiend en
lonend is. We hopen alleen dat anderen ook
gaan inzien dat ze alleen maar te winnen
hebben bij duurzaam ondernemen.” «
“Ondernemers krijgen vaak een aha-erlebnis als ze zien wat duurzaamondernemen inhoudt: veel van hendoen daar al een heleboel aan. Enmet wat extra aandacht ervoorkunnen ze hun hele onderneming inbalans brengen wat betreft MVO”,zegt Huub Schoenaker. Hij isbestuurslid van stichting Het GroenePodium en een van de initiatief-nemers van het Koploperproject inOverbetuwe.
'Het is toch wel erg leuk omhiermee bezig te zijn!'
KARTREKKERS VAN KOPLOPERPROJECT ZIEN ENTHOUSIASME BIJ DEELNEMERS
Tekst: Ellis Wiendels REPORTAGE
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-201316 Ronald Verhaaf
Huub Schoenaker (links) en Ronald Verhaaf (rechts) tijdens deEnergiemarkt in Elst in maart van dit jaar.
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 17
Deelnemen aan het Koploperproject
in de gemeente Overbetuwe was een
logische volgende stap. “We weten
dat we al heel veel doen aan maat-
schappelijk verantwoord ondernemen. We
werken transparant. Maar we willen onszelf
ook doelen blijven stellen. Die 'zelfverklaring',
daar doen we het voor. We stimuleren ons-
zelf.” Met het Koploperproject laten bedrijven
zien dat maatschappelijk verantwoord onder-
nemen hen na aan het hart ligt. Enerzijds laten
ze zich doorlichten op zaken als afvalverwer-
king, energieverbruik en het inzetten van
mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt,
anderzijds groeit hun bewustwording, zijn ze
een inspirerend voorbeeld voor collega's en
staan ze positief in het nieuws.
BUURMAN “Het is best lastig om extra stappen te zetten
als je altijd al je best hebt gedaan”, legt Muller
uit. “Het is gemakkelijker om van een 6 een 8
te maken dan van een 8 een 8,5. Maar we gaan
voor die 8,5!” Dat doet het bedrijf door nog
meer op kleine dingen te letten. Werd vroeger
alle documentatie in mappen opgeborgen, nu
staat alles in de computer. De producten van
de touwfabriek worden vervoerd door een
lokale transporteur: “We hebben geen band
met een transporteur uit Groningen, we doen
liever zaken met onze buurman om de hoek.”
Dat doet het bedrijf ook door beide voetbal-
clubs te sponsoren. “We vinden sporten
belangrijk voor de jeugd. En we sponsoren ook
drugspreventie.” Chr. Muller Touw leidt
daarnaast leerlingen van het ROC op.
“Die laten we bewust van alles regelen,
zodat ze zo zelfstandig mogelijk
worden. En we hebben ook twee
mensen in dienst met een afstand tot de
arbeidsmarkt. Dat is ook wel het maximum
binnen een team van elf mensen, maar we
zouden die twee beslist niet willen missen!”
AANSLAGENChr. Muller Touw breidde in 2001 zijn activi-
teiten uit naar Kanpur in India. Het bedrijf
heeft daar 90 werknemers. “De aanslagen op
11 september in de VS bevestigden ons juist in
ons voornemen. Die gaven aan dat de onvrede
over de verdeling van de rijkdom in de wereld
enorm is. Daar kunnen wij op onze manier iets
aan doen.” In Kanpur worden verhoudingsge-
wijs goede salarissen betaald en is de wel-
vaart toegenomen. “Mensen die eerst
lopend kwamen, hebben nu een
fiets. En degenen met een fiets
hebben inmiddels een scooter. Er
worden huizen gekocht.”
Hetty Muller zou nog heel graag zon-
nepanelen op het dak in Elst willen zien.
“Zelfvoorzienend zijn, dat lijkt me prachtig.
Maar het is voor ons onbetaalbaar. Subsidies
zijn toch meer gericht op particulieren. De
overheid is nou eenmaal niet gebaat bij zonne-
energie bij bedrijven. Helaas.”
In de tussentijd zorgen bewegingssensoren
ervoor dat het licht uitgaat in het magazijn als
daar niemand is. “Er zijn altijd dingen die we
wél zelf kunnen doen.” «
“Denken aan het milieu, aan de mensen om je heen, dat hebben we altijd al gedaan”, zegt Hetty Muller vantouwfabriek Chr. Muller Touw in Elst. “We hebben een gezin, dan is het vanzelfsprekend dat je op een goedemanier omgaat met je omgeving.”
'Aandacht voor je omgevingis voor ons vanzelfsprekend'
CHR. MULLER TOUW IN ELST ZIET KOPLOPERPROJECT ALS STIMULANS
Tekst: Ellis Wiendels REPORTAGE
Hetty Muller ziet het Koploperproject als eenmanier om de organisatie scherp te houden:'We willen onszelf doelen blijven stellen.'
WIJZIGING RECHTSVORMVeel ondernemers die hun bedrijf via een BV uitoefenen zouden fiscaal
(veel) goedkoper uit zijn als zij de exploitatie weer via een eenmanszaak
of VOF zouden doen. Door de gedaalde bedrijfsresultaten en het feit dat
de ondernemer toch al vaak in privé aansprakelijk is voor bv.
bankschulden, is het BV-jasje lang niet altijd meer passend. Vaak is het
ook mogelijk om als DGA een VOF aan te gaan met de eigen (werk) BV.
Bijkomende voordelen zijn dat dan de fictief loon regeling op de DGA
niet meer van toepassing is en dat de ondernemer zelf weer OB
ondernemer is.
PENSIOEN BEVRIEZENVeel ondernemers bouwen in hun
eigen BV pensioen in eigen beheer op.
Zeker in tijden waarin de bedrijfsre-
sultaten slecht zijn heeft een extra
aftrekpost in de BV weinig waarde.
Zeker als u bedenkt dat er ook nog een
toekomstige fiscale claim op de
pensioenuitkering rust. Wellicht is het
beter de pensioenopbouw te
'bevriezen' of andere oplossingen te
creëren. BGH is gekwalificeerd om u
uitgebreid over dit onderwerp te
adviseren.
VOORKOM VERDAMPING VAN VERLIEZENFiscale verliezen zijn slechts een beperkt aantal jaren te verrekenen. Kijk
goed of er eind dit jaar verliezen dreigen te verdampen. Vaak is het
mogelijk door creatieve oplossingen fiscale winsten te genereren
waarmee de verliezen kunnen worden verrekend. In dat geval moet er de
komende weken nog wel actie worden ondernomen.
BESTRIJDING SCHIJNCONSTRUCTIESDe belastingdienst gaat strenger toezien op het oneigenlijke gebruik van
ondernemersfaciliteiten, zoals zelfstandigenaftrek, meewerkaftrek, S&O
aftrek etc.; derhalve is het verstandig te zorgen voor de benodigde
onderbouwingen, zoals een goede registratie van de gewerkte uren en de
verrichte werkzaamheden. «
mr. drs. M.J.A. Vermunt FB
KENNARTNERColumn
Om goed over na te denken
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-201318
VESTIGING NIJMEGEN
Postbus 31214,
6503 CE Nijmegen
St. Annastraat 234,
6525 GZ Nijmegen
T (024) 323 13 65
F (024) 323 12 36
VESTIGING UDEN
Vijverlaan 2,
5404 KJ Uden
T (0413) 25 45 50
F (0413) 26 23 55
VESTIGING SCHIJNDEL
Nieuwe Eerdsebaan 34,
5482 VS Schijndel
T (073) 549 21 18
F (073) 547 40 67
www.bghaccountants.nl
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 19
Sla de krant maar
eens open of open
uw nieuws app op uw
smartphone of tablet: overal leest
u begrippen als 'energieneutraal', 'groene
stroom' en 'verduurzamen'. In tijden van
crisis, waarin het mensen juist op de korte
termijn slecht gaat, wordt massaal ingezet op
lange termijn maatregelen. Als ondernemer
van vandaag wilt u ongetwijfeld meedoen met
verduurzaming, maar dit moet wel verant-
woord zijn en liever nog, een financieel
voordeel opleveren.
WAT IS ER MOGELIJK?Bij energiebesparing oftewel energiezuinig-
heid kunt u denken aan (beter) isoleren,
HR++ glas, natuurlijk ventileren, energiebe-
sparende douchekoppen of spaarlampen.
Dergelijke maatregelen kunt u zowel thuis als
in uw bedrijf toepassen en soms zelfs met
subsidie. Poelmann van den Broek zit bijvoor-
beeld midden in een overgang naar volledig
digitaal werken. Dat levert een besparing op
papierkosten op en is ook nog eens milieu-
vriendelijk. Er zijn twee kantoorfietsen en een
'fiscaal aantrekkelijke' elektrische kantoorauto
aangeschaft en een aantal medewerkers rijden
ook privé elektrisch. Maar er is meer mogelijk.
In onze advocatenpraktijk komen veel energie-
besparende oplossingen voorbij, zoals
gebouwbeheersystemen voor verwarming/-
koeling en licht, energiezuinige led-verlichting
langs wegen, het gebruik van stadsverwar-
ming, zonnepanelen en warmtepomp-
installaties.
DE JURIDISCHEPRAKTIJK
Stel, u overweegt een
warmtepompsysteem (maar het kan net zo
goed gaan om zonnepanelen of één van de
andere voorbeelden) bij de bouw van uw
nieuwe kantoorpand. Met een warmtepomp-
systeem onttrekt u warmte aan de lucht, aan
het water of aan de aarde en geeft u deze door
aan het verwarmingssysteem, waarmee u op
stookkosten denkt te besparen. Om tegenval-
lers te voorkomen zult u zich een aantal vragen
moeten stellen ten aanzien van technische
uitvoerbaarheid, de eigendomsconstructie,
onderhoud en uiteraard het rendement.
Want uiteindelijk draait het natuurlijk
allemaal om de vraag: 'Hoe krijgt u voor
een vaste prijs de juiste kwaliteit die
zorgt voor een gegarandeerd optimaal
rendement?'.
De aannemer biedt u een product aan op basis
van zijn ervaring en deskundigheid en is prima
in staat om u te adviseren over bijvoorbeeld de
vraag of uw grond geschikt is voor een
warmtepomp-systeem of hoe diep moet
worden geboord. Vraagt u daarom aan de
aannemer welke oplossing technisch goed
uitvoerbaar is, of hij daarvoor een vaste prijs
kan afgeven (of dat er onzekerheden zijn) en
wat het rendement is. U kunt dan een
vergelijking maken tussen de kosten/het
rendement van het warmtepompsyteem en die
van een traditioneel systeem met CV-ketel en
de bijbehorende energiekosten. Met kritisch
doorvragen en door u goed in te lezen
voorkomt u mogelijk verkeerde verwachting-
en, maar de praktijk leert dat er meer nodig is.
Discussies die zich in de praktijk veel
voordoen gaan over een gebrek in het systeem
(zoals onvoldoende capaciteit) of een tegen-
vallend rendement. Indien u een duidelijke
resultaatsverplichting hebt opgenomen in het
contract is de aannemer verantwoordelijk voor
het bereiken van dit resultaat en daarmee
veelal ook verantwoordelijk voor gebreken die
hieraan in de weg staan. Hoe u deze resul-
taatsverplichting vorm dient te geven bepaalt
u aan de hand van uw eisenpakket. In dat
eisenpakket kunnen ook prestatie-eisen
worden meegenomen ten aanzien van de
capaciteit of rendement, zodat u weet
wat u van het systeem kan en mag
verwachten, namelijk 'waar voor
uw geld'!
Wees dus kritisch op uw
aannemer, laat u goed
voorlichten, maak een
rendementsvergelijking, formuleer
duidelijke afspraken en leg die goed
schriftelijk vast. Als u daarbij hulp nodig hebt
of vragen hebt kunt u altijd bellen met één van
onze advocaten. «
Stefan Kloots, advocaat bouwrecht
POELMANN VAN DEN BROEK ADVOCATENSt. Canisiussingel 19f
Postbus 1126
6501 BC Nijmegen
T: 024 - 381 08 10
www.pvdb.nl
KENNARTNERKENNISPARTNER
Duurzaam en goed vooruw portemonnee!
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 21
INTERVIEWINTERVIEW
De provincie omschrijft energie-
transitie als een overstap van con-
ventionele, fossiele brandstoffen
(aardolie, aardgas en kolen) naar
schone, hernieuwbare energie (bijvoorbeeld
zonne-energie, bio-energie, windenergie en
waterkracht). “De provincie Gelderland moet
in 2050 een volledig hernieuwbare energie-
voorziening hebben. Dat jaar ligt nog ver weg,
maar toch is het een ambitieus streven. De
provincie wil daarin de verbindende schakel
zijn, maar ook daadwerkelijk investeren”, ver-
telt Annemieke Traag.
Ze denkt dat bedrijven veel te winnen hebben
bij energie efficiency en hernieuwbare energie:
“Het is energie- en dus kostenbesparend,
beter voor het gebouw, het brengt gebruikers-
gemak en het levert in veel gevallen werkgele-
genheid op. Dat geldt zeker voor de sector
energie- en milieutechnologie.” Met dikwijls
kleine investeringen is vaak al een energiebe-
sparing van 20% te realiseren. Investeren in
energie efficiency en hernieuwbare energie is
volgens haar dus niet alleen voor grote en
kapitaalkrachtige ondernemingen weggelegd.
INZET PROVINCIE Vanaf 1 april 2013 heeft de provincie
Gelderland samen met alle Gelderse gemeen-
ten de uitvoering van Wabotaken (vergun-
ningverlening, toezicht en handhaving van de
omgevingsvergunning) ondergebracht in
aparte uitvoeringsinstanties: de omgevings-
diensten. De provincie wil deze diensten opti-
maal inzetten bij het benutten van energiepo-
tentieel bij MKB bedrijven. Verder onder-
steunt de provincie bedrijven door middel van
subsidie voor het opstellen van businesscases
en haalbaarheidsonderzoeken. Het energie-
transitieprogramma van de provincie heeft 48
miljoen euro te besteden. Voor grotere ener-
gieprojecten werkt de provincie met zoge-
naamde revolverende middelen; dat zijn
leningen en investeringen die - meestal gekop-
peld aan het rendement van de investering -
op termijn worden terugbetaald. Het gaat om
grote bedragen. Het revolverend topfonds
Gelderland, dat beheerd wordt door participa-
tiefonds PPM Oost, heeft in totaal 100 miljoen
euro in kas, daarvan is 44 miljoen bestemd
voor energietransitie.
Annemieke Traag geeft nog drie concrete
voorbeelden van duurzame bedrijvigheid:
• Dertig Tielse bedrijven en organisaties
die zich verenigd hebben in het Tielse
Energie Convenant spanden zich in om
in de periode 2010-2013 energie te gaan
besparen. Zij streefden er naar om de
uitstoot van broeikasgas, verantwoorde-
lijk voor de opwarming van de aarde,
met gemiddeld 3% per jaar omlaag te
brengen. Dat is gelukt.
• Green Tech Alliance, een samenwer-
kingsverband tussen de provincie
Gelderland en Kiemt, bevordert innova-
tie en werkgelegenheid in de sector ener-
gie- en milieutechnologie.
• De Energieatlas geeft een overzicht van
alle initiatieven en gerealiseerde projec-
ten op het gebied van energietransitie in
Gelderland. «
www.ondernemingelderland.nl
www.energieatlas.nl
www. zonatlas.nl/gelderland
De provincie Gelderland stimuleertde ontwikkeling van hernieuwbareenergie en energiebesparing metkennisoverdracht, subsidies eninvesteringen. De provincie laatdaarmee zien dat energiebeleid tothaar prioriteiten behoort.Gedeputeerde Annemieke Traagheeft onder andere energietransitiein haar portefeuille.
Tekst: Paul de Jager
Gelderland wil koploperenergietransitiezijn
3 HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-201322
Inhaalslag energie efficiency en
hernieuwbare energie
Inhaalslag energie efficiency en
hernieuwbare energie
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 23
Energie efficiency is financieel
interessant voor bedrijven en
overheden. Energie besparen kan
door het gedrag van mensen te
beïnvloeden en door nieuwe technologie te
implementeren. “Gedrag van mensen kan je
beïnvloeden. Denk eraan om een apparaat uit
te zetten na gebruik. Daar valt zo 4 tot 6 %
besparing te halen. Anderzijds is er veel te
winnen door de laatste stand van de techniek
toe te passen. Besparen roept de associatie op
met minder comfort, maar dat hoeft absoluut
niet”, vertelt Ad Verbaas, algemeen directeur
bij Encon Nederland. Zijn bedrijf helpt
bedrijven energie te besparen door aanpas-
singen of vervanging van technische
installaties. Het kan gaan over perslucht,
koeling, stoom, verwarming of verlichting. Dat
doen de medewerkers van Encon Nederland in
drie stappen. Eerst sporen ze de besparings-
mogelijkheden op. Als daar installaties bij
nodig zijn, dan ontwerpen ze die, maken er
bestek van en zorgen voor de implementatie
van de meest energie-efficiënte instal-
latie. Encon verzorgt het project-
management en de oplevering, dus
wordt de installatie geleverd
conform het afgesproken bestek.
Daartoe behoort ook het meten of de
geraamde besparing behaald is. Ad
Verbaas: “We hebben veel innovatiekennis.
Die zetten we in bij grote energieverbruikers.
We brengen hun energierekening meestal met
10 tot 20 procent omlaag met investeringen
die zich binnen een aantal maanden tot een
aantal jaar (veelal maximaal 3 jaar) terugver-
dienen. Dit doet Encon voor bedrijven zoals
HJ Heinz in Elst. Verder kijken we naar
duurzame energie. Is het interessant om zelf
energie op te wekken met zonnepanelen,
windenergie, biomassa? Financieel ligt dat
lastiger. Subsidie en wetgeving zijn belangrijk.
Je ziet trouwens wel dat uitstraling en een
groen imago gaat meespelen in de business
case.” Zo is Encon bezig met de aanbesteding
voor een zonne-energie installatie voor de
Brabanthallen. Hier komt een installatie
van circa 4000 panelen, goed voor een
jaarlijkse elektrische energievoor-
ziening voor 400 huishoudens.
Energie efficiency is soms al met
kleine ingrepen te realiseren, meent
Joost Bouman, innovatiemakelaar bij
het Regionaal Nijmeegs Centrum voor
Technologie (RNCT). “Een simpele schakeling
in de meterkast kan ervoor zorgen dat overal
in het bedrijf het licht uit gaat als de
ondernemer 's avonds bij vertrek het alarm
aan zet. En een bewegingsmelder in het
magazijn regelt dat er alleen licht is als er
iemand werkt.”
Het RNCT verbindt vragen en antwoorden van
ondernemers en kennis-instellingen met
elkaar. Het doel is sneller innoveren,
sneller producten naar de markt
brengen en uiteindelijk meer omzet
genereren. Joost Bouman bezocht
daartoe de afgelopen jaren meer dan
700 bedrijven in de regio en was
geregeld te vinden bij de HAN en de
Radboud Universiteit. Het RNCT wordt
gesubsidieerd door de provincie en de
Europese Unie. Joost Bouman vertelt over de
bedrijfsbezoeken: “Daar spelen twee items:
wat kan je heel goed, welke vraag kan ik bij je
kwijt. Ten tweede waar ben je mee bezig, waar
loop je tegenaan, welke kennis kan je
gebruiken, welke contacten/financiering heb
je nodig. Ik beschik over een budget om
nieuwe ontwikkelingen te financieren. Geen
grote bedragen, maar misschien net genoeg
om te blijven innoveren.”
MILIEUDOELSTELLINGENEuropa heeft drie milieudoelstellingen gesteld
voor 2020. Dat zijn een energiebesparing van
20 %, CO2-reductie van 20 % en 20 %
inzet van duurzame energie. Die
percentages lijken op geen van de drie
terreinen een haalbare kaart voor
Nederland. Er moet nog veel werk
verzet worden. De Sociaal
Economische Raad (SER) heeft zich over
de kwestie gebogen en tal van maatregelen in
een convenant neergelegd als nadere invulling
van de energiedoelstellingen tot 2020. Het
gaat om maatregelen voor bedrijven en
particulieren die per 1 januari 2014 van kracht
worden. Eén van de maatregelen uit het SER-
convenant is betere handhaving van de
milieuwetgeving. In de milieuvergunning van
veel bedrijven staat dat ze verplicht zijn om
elke energiebesparing door te voeren die
binnen vijf jaar terugverdiend is. De
handhaving laat te wensen over. De materie is
weerbarstig, vindt Frans Lamers van
Lamers Productions bv. Hij stelt:
“Veel bedrijven richten zich - zeker
in het licht van de huidige
economische crisis - liever op hun
corebusiness. Energiemaatregelen
kosten in eerste instantie geld. Dat
stoppen bedrijven liever in productver-
nieuwing.” Frans Lamers dacht overigens zelf
niet zo. Hij investeerde volop in energie
efficiency. Lamers Productions bv is een
Gendts familiebedrijf waar 27 mensen werken.
Het bedrijf bewerkt papier en kunststof naar
half- en eindfabricaten. Producten zijn onder
andere tachograafschijven voor de
RONDE TAFEL Tekst: Paul de Jager // Fotografie: Yuri Willems
DEELNEMERS
AD VERBAASAlgemeen directeur bij Encon Nederland.
JOOST BOUMANInnovatiemakelaar bij RNCT.
HANS BRUGGEMANInitiatiefnemer Zonnecollectief
Overbetuwe.
Bedrijfsleven en overheid hebben nog een behoorlijke slag te maken als het gaat om energie efficiency en hernieuw-bare energie. Toch levert het veel geld op en is het goed voor het bedrijfsimago. Zeven deskundigen gaan diep op dematerie in, tijdens een rondetafelgesprek bij Dirkzwager in Arnhem.
rijtijdenwet, securitylabels en gezichtsmaskers
voor de cosmetische industrie. Frans Lamers:
“Als familiebedrijf denken we op de lange
termijn. Onze kinderen moeten ook een
bewoonbare wereld hebben. Mijn vader bracht
uit rendementsoverweging al vloerver-
warming in de fabriek aan. Onze clean
rooms koelen we met grondwater.
Om de stabiliteit van die koeling te
vergroten gaan we werken met een
ijsbuffer in de grond. Drie jaar
geleden zetten we zonnepanelen op
het dak. Ik durf te zeggen dat ons
bedrijfsgebouw energieneutraal draait.
Jaarlijks besparen we 25.000 euro aan gas. En
onze werknemers hebben vertrouwen in hun
toekomst bij het bedrijf. Ze zien dat we
investeren op de lange termijn.”
ENERGIEREKENINGHans Bruggeman is initiatiefnemer van
Zonnecollectief Overbetuwe. Het is een
particulier initiatief dat samenwerkt met de
gemeente. Hans Bruggeman was betrokken bij
de installatie van zonnepanelen op meer dan
200 particuliere woningen. Hij begrijpt dat
bedrijven niet zitten te wachten op energie
inspecties door de overheid. Dergelijke
energiescans worden onder andere door
gemeenten aangeboden. Hans Bruggeman:
”Bedrijven vrezen dat ze vervolgens verplicht
worden om te investeren in energie efficiency.”
Toch ziet hij een gedegen energie inventa-
risatie als een goede eerste stap om de
energierekening omlaag te krijgen. Dat geldt
voor bedrijfsleven, maar ook voor de overheid.
Gemeenten kennen dikwijls niet het juiste
aantal gebouwen in hun bezit en het daaraan
gerelateerde energieverbruik. Scholen kunnen
geld besparen met isolerende maatregelen of
het gezamenlijk inkopen van energie. Scholen
zien het nut van energie efficiency, maar
hebben vaak de middelen niet om erin te
investeren. Hans Bruggeman ontwikkelde een
rekenmodel om te laten zien hoe snel een
investering in zonnepanelen wordt terug-
verdiend. “Voor scholen duurt het wat langer,
maar ondernemers en eenmanszaken
kunnen binnen enkele jaren de hele
installatie terugverdienen dankzij
fiscale voordelen”, is zijn stelling.
Maarten Kole, advocaat bij Dirkzwager
advocaten en notarissen, heeft het SER-
convenant met energiemaatregelen voor
zich op tafel liggen. “In het convenant is onder
andere neergelegd dat corporaties hun
woningen aanzienlijk energiezuiniger willen
maken. Dat moet toch een impuls geven op het
gebied van de werkgelegenheid en het
realiseren van de doelstellingen.” Dirkzwager
advocaten en notarissen heeft 280
medewerkers en vestigingen in Arnhem en
Nijmegen. Als advocaat houdt Maarten Kole
zich bezig met energierecht. “Onze kennis van
de energiebranche hebben we gebundeld in de
vakgroep energie. Verschillende disciplines en
specialismen maken er deel van uit. We
adviseren over de productie, levering en
transport van gas, elektriciteit en warmte. We
stellen contracten op voor de realisatie,
ontwikkeling en exploitatie van duurzame
initiatieven. Goede samenwerkings-
contracten tussen partijen zijn van
cruciaal belang in deze branche.
(Semi-)overheid en bedrijfsleven
werken steeds vaker samen met
zogenaamde ESCo's. Dat staat voor
Energy Service Company. Neem
bijvoorbeeld ziekenhuizen. Die kunnen
investering en beheer van energiezuinige
installatie beter uitbesteden aan partijen die er
meer verstand van hebben. Als contracten
goed zijn opgesteld moet dat leiden tot een
win-winsituatie waarbij zowel ziekenhuis als
ESCo een mooi rendement behalen.”
Dirkzwager advocaten en notarissen heeft zich
gespecialiseerd in het energierecht en is een
veel gevonden partij voor woningbouw-
corporaties, netbeheerders, energieleveran-
ciers, adviesbureaus en ziekenhuizen. Een
actueel thema voor hen is de warmtewet die op
1 januari van kracht wordt.
INHAALSLAGLeon Verhoeven, programmamanager bij het
Sustainable Electrical Energy Center of
Expertise (SEECE) hamert op kennisont-
wikkeling, als het gaat om het maken van een
inhaalslag op het terrein van energie efficiency
en hernieuwbare energie. Het SEECE bestaat
sinds 1 januari en is een publiek-private
samenwerking tussen bedrijfsleven en de
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. De
hoofddoelstelling is om meer studenten op te
leiden op het gebied van duurzame energie.
Het SEECE richt zich op energiezuinig
bouwen, opwekken van zonne- en windener-
gie, waterkracht en smart grids. Duurzame
elektrische energie is een speerpunt. Leon
Verhoeven is verantwoor-delijk voor de
valorisatie, het omzetten van kennis naar
concrete producten. Per jaar starten 160
tot 180 studenten elektrotechniek en
werktuigbouw-kunde. “Die instroom
van studenten proberen we nu een
boost te geven want de vraag is
enorm”, aldus Leon Verhoeven.
Jemy Pauwels wijst op de vliegwiel-
functie van participatiemaatschappij PPM
Oost, waar hij als sectormanager verantwoor-
delijk is voor investeringen in de sectoren
energie en milieutechnologie. PPM Oost is
volgens Pauwels dé regionale investeerder in
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-201324
DEELNEMERS
25
de provincies Gelderland en Overijssel.
Ondernemers kunnen er terecht voor risico-
dragend kapitaal, weloverwogen adviezen en
begeleiding. PPM Oost investeert met geld van
de overheid in de groei van de regionale
economie en werkgelegenheid. Jemy Pauwels
heeft een zonnige visie: “Ik denk dat er een
goede inhaalslag gemaakt wordt.
Duurzaamheid maakt deel uit van prestatie-
contracten. Energielabels zijn een prikkel voor
(vastgoed)ondernemers om te voldoen aan
hoge milieueisen. PPM Oost beheert
ruim 200 miljoen euro dat als risico
dragend kapitaal kan worden
ingezet. Wij investeren momenteel
in ruim 170 bedrijven. In Duiven
ondersteunen we bijvoorbeeld het
bedrijf Solab Cool, dat restwarmte van
industrie en stadsnetten omzet in nieuwe
energie voor de koeling van grote ruimtes.”
Maarten Kole onderstreept: “Je ziet steeds
vaker in aanbestedingsdocumenten van
overheden dat er duurzaamheidsvoorwaarden
worden gesteld aan de inschrijvende
ondernemer.”
FINANCIERENDe gespreksdeelnemers verbazen zich erover
dat bedrijven zich niet meer verdiepen in
energie efficiency. Er zijn immers flinke
besparingen te behalen. Joost Bouman:
“Bedrijven die ik bezoek hebben vaak onvol-
doende inzicht in hun energieverbruik. Toch
begint energiebesparing met te weten wat er
aan energie om gaat.” Hans Bruggeman: “Er is
bijna geen bedrijf dat een deal heeft gesloten
met een energieleverancier. Ze betalen gewoon
het maximum.” Ad Verbaas: “Er zijn mogelijk-
heden voor kostenreductie. Bedrijven kunnen
beter energie inkopen. Het verbruik reduceren
is een andere tak van sport. Een groot gedeelte
van onze tijd besteden we aan bedrijfsbezoe-
ken om energiebesparingen op te sporen.
Negen van de tien keer is er energie en dus
geld te besparen.” Hij geeft aan dat op
bijvoorbeeld verlichtingskosten 50 tot 70 %
valt te besparen. Soms moet fors geïnvesteerd
worden, geeft hij toe. Energiemaatschappijen
krijgen volgens het SER-energieconvenant
ruimere mogelijkheden dit te doen. Eneco
investeert in meer rendabele verlichtingsin-
stallaties bij bedrijven. Dan hoeft het bedrijf
dat niet te doen. Ad Verbaas: “Na 5 jaar heeft
de investering zich terug betaald. Dan wordt
het bedrijf eigenaar van de installatie en kan
het nog 10-15 jaar besparen. Dit zie je
steeds meer, omdat energie niet de
corebusiness is van bedrijven.”
Maarten Kole ziet een belangrijke
financieringsrol voor ESCo's: “Die
krijgen financiering voor elkaar waar
bedrijven dat niet voor elkaar krijgen.”
Een stabiel subsidiebeleid van de overheid is
volgens hem ook van belang voor investe-
ringen en ontwikkelingen op het terrein van
energie efficiency en hernieuwbare energie.
PPM Oost is bereid risicodragend te
investeren in projecten zonder groot rende-
ment. Jemy Pauwels: “We financieren
bijvoorbeeld een 3 kilometer lange pijp voor
het transport van biogas. Zo'n project is
belangrijk voor de infrastructuur.
Maar het levert geen groot
rendement op.” PPM Oost
investeert niet zonder meer. Er
moet een goed, realis-tisch
businessplan liggen. PPM Oost zet
graag de eerste stap om daarmee
vertrouwen uit te spreken in de haalbaarheid
van duurzame energieprojecten. Dit als steun
in de rug voor ondernemers die vervolgens bij
een bank aankloppen voor een financierings-
krediet.
Naast geld besparen is investeren in duurzame
energie goed voor het imago. Hans Bruggeman
vertelt van een ondernemer die voor 20.000
euro aan zonnepanelen op zijn dak liet
installeren. Door de uitstraling die dat met
zich mee bracht, haalde het bedrijf een order
van 5 miljoen euro binnen.
Frans Lamers: “Onze overheid rekent niet
goed. Doe de BTW van zonnepanelen af. Dat
betaalt zich ruimschoots terug in werkgele-
genheid.” Hij heeft ook een opsteker voor
particulieren: “Geld op de bank levert minder
rendement dan een investering in energiebe-
sparing of alternatieve energie.”
SLIM COMBINERENHet slim combineren van energiegebruik leidt
soms tot verrassende initiatieven voor her-
nieuwbare energie. Maarten Kole:
“Vuilverbrander ARN wordt gebruikt om
warmte te leveren in Nijmegen-Noord. De
ARN levert ook biogas voor het openbaar
vervoer in Nijmegen.” Joost Bouman: “Een
autoschadebedrijf gebruikt de warmte van een
naastgelegen wasserij om lak te drogen. Een
restaurant in Cuijk verwerkt voedselafval in
een biovergister. Op dat gas koken ze en ze
hebben plannen om er een busje op te laten
rijden. Hernieuwbare energie hoeft niet altijd
gepaard te gaan met grote investeringen.”
Frans Lamers: “De opslag van warmte is nog
wel een probleem. Daar is nog onderzoek
nodig.” Leon Verhoeven haakt in op de
onderzoeksonderwerpen en noemt tot
slot twee interessante projecten. Het
eerste betreft het concentreren van
zonlicht via een lens. Dat licht wordt
geprojecteerd op een hoge rendement
zonnecel die licht omzet in elektriciteit en
warmte. Het is goed toepasbaar in kassen. Een
ander project is de Sky Wind Turbine. Een
vlieger met turbine wordt tot 500 meter
hoogte opgelaten. Daar is altijd wind en dus is
er energie te winnen. “Door onderwijs en
onderzoek groeit de energiebewustheid onder
studenten”, zegt Leon Verhoeven. En dat is
goed nieuws voor de toekomst. «
MAARTEN KOLEAdvocaat bij Dirkzwager advocaten &
notarissen.
FRANS LAMERSDirecteur van Lamers Productions BV.
JEMY PAUWELSSectormanager energie en milieutech-
nologie bij PPM Oost .
LEON VERHOEVENProgrammamanager valorisatie bij
SEECE/Hogeschool Arnhem Nijmegen.
RONDE TAFEL
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013
Voor al uw bloemwerk op maatSuper kwaliteit
Elke dag veiling versZeer klant vriendelijk
‘s morgens gebeld/besteld‘s middags bezorgd in en om Lent
Telefoon zaak 06 - 83 27 12 80Spoed 06 - 51 37 16 89
Groenestraat 229 NijmegenLaauwikstraat 61 Lent
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 27
CEVA Logistics is gevestigd op
industrieterrein Bijsterhuizen in
Wijchen. De vestiging heeft een
oppervlakte van 20.000 vierkante
meter en er werken 170 mensen. CEVA
Logistics is in 2007 ontstaan uit een fusie
tussen TNT Logistics en EGL Eagle Global
Logistics. Wereldwijd werken er 51.000
mensen en realiseert het bedrijf een jaaromzet
van 6,9 miljard euro. CEVA heeft klanten in de
sectoren automotive en banden, technologie,
winkelbevoorrading, industrie, energie, lucht-
vaart en gezondheid.
BEGELEIDINGDe vestiging van CEVA Logistics in Wijchen is
geheel ingericht ten behoeve van een grote
klant in de telecomindustrie. “We vertalen hier
de wensen van onze opdrachtgever naar
dienstverlening”, vertelt sitemanager Bart
Hammen. Daarbij wordt al snel duidelijk dat
logistiek veelomvattend is. Bart Hammen geeft
een voorbeeld: “Beneden zit een team van 30
mensen dat zich uitsluitend met de
administratieve begeleiding van de
'uitgaande stroom' bezig houdt.
Niet direct de corebusiness van de
klant. Wij dragen er zorg voor.”
MILJOEN ITEMSDe vestiging van CEVA in Wijchen is ingericht
op de logistiek voor (reserve-) onderdelen voor
de telecomindustrie. Het gaat niet om consu-
mentenelektronica, maar om onderdelen die
het telecombedrijf nodig heeft om de consu-
ment een goede netwerkverbinding te bieden.
CEVA herbergt een miljoen items van over de
hele wereld. Nieuwe of gerepareerde items
worden bij binnenkomst allereerst gescreend
om te bekijken of het juiste product, in de
juiste staat, in de doos wordt aangetroffen.
Vervolgens worden ze traceerbaar opgeslagen
in de enorme hal. De opslag kan kort of iets
langer zijn, al naar gelang er dringend vraag is
naar een onderdeel.
Alle kapot aangemelde onderdelen worden bij
binnenkomst in het Reverse Logistics Center
zowel visueel als electronisch gescreend.
Blijken ze tóch nog in orde, dan worden ze op
specifieke wijze gereinigd en opnieuw verpakt.
Via het Reverse Logistic Centre kunnen ze snel
weer in het proces van het Global Distribution
Center worden opgenomen.
BENCHMARKVan kapotte onderdelen wordt vastgesteld of
ze nog te repareren zijn of dat ze vernietigd
kunnen worden. Te repareren onderdelen
gaan naar een Repair Vendor voor reparatie.
“Als het onderdeel CEVA verlaat, wordt de
verpakking gecontroleerd en wordt het vertrek
geregistreerd. De Repair Vendor krijgt auto-
matisch een bericht dat het onderdeel onder-
weg is en binnen een bepaalde tijd geleverd
wordt”, laat Bart Hammen ter plekke zien.
Ook hier geldt dat door de controle meteen
de juiste vervolgstap in de supply chain
bepaald wordt. Dat scheelt opslagcapaci-
teit en onnodig transport en dus uitein-
delijk geld. Bart Hammen is er trots op
dat door een dergelijke effectieve- en kwali-
tatieve aanpak, CEVA-Wijchen door haar
opdrachtgever tijdens een 'quality audit' is
benoemd tot benchmark voor Global Logistics
Operations. «
CEVA Bijsterhuizen 2007-2023
6604 LH Wijchen
Tel: 024-3488488
www.cevalogistics.com
CEVA Logisticsdenkt mee met de klant
Tekst: Paul de Jager // Fotografie: Kees van WelzenisREPORTAGE
QUICKSCANHET PROBLEEM VAN DE MARKTAls gevolg van de economische crisis ishet volume in de logistieke sectorgedaald. Die volumedaling is niet tebeïnvloeden. Dus is het belangrijk omlogistieke processen steeds te verbete-ren en de marge te vergroten doorkosten omlaag te brengen.
ONZE VISIELogistiek is meer dan transport. Delogistiek expert kan tal van dienstenaanbieden. Warehousing in de breedstezin van het woord, is er één van. Adviesen 'continuous improvement' zijnandere belangrijke aspecten. De klantwil zijn product maken. Hij koopt dien-sten in, die hij niet tot zijn corebusinessrekent.
UW OPLOSSINGCEVA Logistics biedt logistieke kwali-teit en ervaring. Het bedrijf verbetertlogistieke processen in samenspraakmet de klant. Voorts doet CEVA er allesaan om de medewerkers betrokken tehouden. Het zit in het CEVA-DNA datde medewerkers geen concessies doenaan veiligheid en kwaliteit hetgeenresulteert in goede productiviteit enklanttevredenheid. Daarnaast stimu-leert CEVA de ontwikkeling van mede-werkers door te blijven investeren intraining en opleiding. CEVA is eenprima werkgever voor trainees en sta-giaires. Het zit in de CEVA cultuur datmedewerkers volop de ruimte krijgenom mee te denken over verbetering vande werkprocessen binnen het bedrijf.
Logistiek is meer dan dozen met eenvrachtwagen van A naar B rijden. Inde loop der jaren heeft de logistiekesector de dienstverlening enorm uit-gebreid. Warehousing, de inslag,opslag en uitslag van goederen, isbijvoorbeeld heel belangrijk gewor-den. CEVA Logistics is daar een goedvoorbeeld van.
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-201328
Een goede adviseurkent zijn grenzen
Bij Bol Adviseurs geloven ze in de positieve kracht van groei. Ze dagen ondernemers en zichzelf uit om te groeien. Zewillen bijdragen aan de ambities en het succes van hun klanten. En dit werkt. Niet voor niets heeft Bol Adviseurs ditjaar een zevende plaats verworven in de top 100 van beste adviesbureaus in Nederland. Deze lijst is samengesteld
door het zakenblad MT Management Team.
BOL ADVISEURS EINDIGT IN LANDELIJKE TOP 10
JE GRENZEN KENNENBol Adviseurs wil zich onderschei-
den van andere adviesbureaus. “In
ons werk willen we ondernemers en onszelf
uitdagen om te groeien. We voelen ons per-
soonlijk betrokken bij de zakelijke ambities
van onze klanten. Hun succes is ons succes”,
vat Toine Geesink, partner bij Bol Adviseurs,
samen. “We kruipen in de huid van de onder-
nemer. We doorgronden zijn vraag. Daardoor
snappen we wat de dieperliggende doelen zijn.
Vaak gaat het om wat anders dan puur een
stijging van omzet en winst. Het heeft dan te
maken met persoonlijke ontwikkeling, met lei-
derschap, met continuïteit en met de balans
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 29
tussen zakelijke en privébelangen. Dát vinden
onze klanten boeiende onderwerpen. En daar-
over praten we. Voor ons houdt het niet op bij
een uitgebracht advies: daarna begint het pas
echt!”
Een ander onderscheid ziet Toine Geesink in
de bundeling van kennis uit verschillende vak-
gebieden. “Een goede adviseur kent zijn gren-
zen. Bij Bol werken adviseurs uit verschillende
disciplines nauw met elkaar samen. Ze weten
elkaar te vinden. En als we de benodigde
expertise niet zelf in huis hebben, dan zorgen
we ervoor dat onze klant in contact komt met
externe deskundigen.”
INTERNATIONALE DIMENSIE “Wij zijn het enige regionaal georiënteerde
adviesbureau in de top 10 van de ranglijst van
MT. Dat zie je niet vaak. Meestal staan in dit
soort lijsten alleen de grote, internationale
adviesbureaus”, vertelt Toine Geesink. Bol
Adviseurs begeleidt met name bedrijven in de
driehoek Arnhem, Den Bosch en Venlo. Wel
werkt Bol intensief samen met partners over
de grens. Bol werkt namelijk niet uitsluitend
voor ondernemers uit de regio. Zij rekenen
ook een groot aantal internationale onderne-
mingen en Nederlandse bedrijven met grens-
overschrijdende activiteiten tot hun klanten.
Een logisch gevolg van het vestigingsbeleid
van Bol. Drie van de vijf kantoren van Bol
liggen op korte afstand van de Duitse grens.
Toine Geesink is één van de partners bij Bol,
maar ook fiscalist en gespecialiseerd in inter-
national tax. Hij kent de praktijk van het
internationaal zakendoen: “Ondernemers krij-
gen steeds meer te maken met internationale
vraagstukken. En dat gaat veel verder dan
import en export. Bijvoorbeeld het aannemen
van medewerkers met een buitenlands pas-
poort. Of Nederlandse medewerkers die over
de grens zijn gaan wonen. Maar denk ook aan
het uitvoeren van opdrachten voor klanten die
over de grens gevestigd zijn. En aan werken
bij projecten in het buitenland voor klanten.
De regelgeving die hiermee gemoeid is, is
behoorlijk complex.”
BEDRIJFS-DNA Zo'n vijf jaar geleden maakte Bol Adviseurs,
toen nog Bol Accountants, een heel bewuste
keuze. Toine Geesink licht dit toe: “We zagen
dat onze markt vroeg om een verandering van
strategie. We besloten om ons te richten op
het adviseren van ondernemers en het
bekrachtigen van ondernemerschap. Dit in
plaats van alleen te focussen op de boekhou-
ding, jaarrekening en belastingaangifte van
klanten.” Het financiële aspect vanuit de
accountancy zit nog steeds in het DNA van het
bedrijf. In de afgelopen jaren heeft Bol
Adviseurs het dienstenpakket sterk uitgebreid.
Naast de traditionele samenwerking tussen
accountants, fiscalisten en salarisadministra-
teurs, werken bij Bol ook organisatieadvi-
seurs, HR-specialisten, juristen, estate plan-
ners, corporate finance adviseurs en deskun-
digen op het gebied van bedrijfsovername.
ANDERE VAARDIGHEDENVeel accountantskantoren zeggen tegenwoor-
dig meer in te steken op advies. Geesink: “In
de praktijk blijkt dat vaak wishful thinking.
Wij namen al jaren geleden stappen om vorm
te geven aan onze visie. Er is meer nodig dan
het aanbieden van extra diensten. We ontwik-
kelden bijvoorbeeld ook een intensief trai-
ningsprogramma voor onze medewerkers.
Sparren met ondernemers over complexe
vraagstukken vraagt andere vaardigheden dan
het samenstellen en toelichten van de jaarre-
kening. De behaalde top tien notering bewijst
dat onze aanpak werkt.” «
QUICKSCANHET PROBLEEM VAN DE MARKTSteeds meer ondernemers houdenonder aan de streep te weinig over. Ofin elk geval minder dan ze zoudenwillen. En dat terwijl er wel enormhard gewerkt wordt in hun bedrijf. Hoezorg je ervoor dat het rendement weergaat voldoen aan de verwachtingen?
ONZE VISIEBij Bol Adviseurs geloven we dat moge-lijkheden voor rendementsverbeteringverborgen liggen in de bedrijfsproces-sen. En bij de kartrekkers die de opti-malisatie moeten realiseren. Zij moetenimmers beschikken over de juiste com-petenties, vakkennis en vaardigheden.Maar het moet ook duidelijk zijn watvan hen verwacht wordt. Ze hebbeninzicht nodig in de resultaten van hunacties en handelen.
UW OPLOSSINGBol Adviseurs beschikt over concretemodellen om de processen in de organi-satie te analyseren. En vervolgenskijken ze samen met de ondernemernaar de kartrekkers. Wat hebben zijnodig? En zijn ze uit het juiste houtgesneden om de ambities waar tekunnen maken? Bol zorgt voor heldereprestatie-indicatoren per resultaatge-bied in de organisatie. Financiële cij-fers, maar ook cijfers over bijvoorbeeldkwaliteit en snelheid. Zo ondersteunenwe de ondernemer zodat hij het beste inzijn bedrijf en medewerkers naarboven kan brengen.
De circa 140 medewerkers van Bol
Adviseurs komen uit verschillende vakge-
bieden. Ze hebben accountants in huis,
maar ook fiscalisten, juristen, organisa-
tieadviseurs, HR-specialisten en corpo-
rate finance professionals. En hoe ver-
schillend ook, al die adviseurs hebben
met elkaar gemeen dat ze oprecht betrok-
ken zijn bij hun klanten. En die betrok-
kenheid vertalen ze, samen met hun vak-
kennis, naar goede adviezen. Dat bete-
kent dat ze ook het lef hebben om klanten
tegen te spreken en wanneer nodig een
spiegel voor te houden. Ze laten nieuwe
wegen zien naar meer zekerheid, rende-
ment en continuïteit. Ze doen er alles aan
om te zorgen dat hun klanten het beste in
hun onderneming en hun personeel naar
boven kunnen halen.
BOL ADVISEURSBijsterhuizen 1136
6546 AS Nijmegen
Telefoon 024 - 366 69 50
www.boladviseurs.nl
Tekst: Paul de Jager // Fotografie: Jacques KokREPORTAGE
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 04-201330
Wat zijn uw verwachtingenvoor 2014?
De meningen zijn verdeeld over de economische vooruitzichten voor 2014. De president van de NederlandscheBank ziet een einde aan de crisis en in de landen om ons heen is sprake van economisch herstel. Zet heteconomische herstel in 2014 ook in Nederland door? Wat zijn uw verwachtingen? De mening van ons panel.
ONDERNEMERSPANEL
“De dienstverlenende bedrijven zullen kunnenprofiteren van de oplevingin de economie”
Het is onze verwachting dat we de recessie
langzamerhand achter ons aan het laten zijn
en dat we in 2014 een lichte groei van de
economie zullen zien. Door particulieren zal
een groei alleen worden bewerkstelligd als
het consumentenvertrouwen stijgt; de ont-
wikkeling in bijvoorbeeld de woning- en
arbeidsmarkt zijn hiervoor belangrijk.
Daarentegen zijn de ondernemers die wij
spreken nog voorzichtig. Het beeld dat wij
nu zien is dat de ondernemers in het pri-
maire veld nog terughoudend zullen zijn in
hun investeringen in materieel en personeel
of bijvoorbeeld in overnames in 2014. De
dienstverlenende bedrijven zullen kunnen
profiteren van de opleving in de economie
maar wel met een zekere vertraging. Als
2014 inderdaad een lichte stijging laat zien,
verwachten wij dat pas in 2015 het vertrou-
wen bij ondernemers en particulieren volle-
dig zal terugkeren en zo een hogere groei
van de economie. «
POELMANN VAN DEN BROEK ADVOCATEN
KEES VAN DEN UDENHOUT
“Er zullen zich weer ietsmeer kansen voordoen endie zijn te benutten”
Wij zien tekenen van economisch herstel en
dat komt niets te vroeg. Voor veel bedrijven
heeft de recessie al te lang geduurd en
hebben ze flink moeten interen op hun
reserves. Maar laten we ons niet meteen te
rijk rekenen. Ten eerste komt het herstel
vooral uit het buitenland. Ondernemers in
exportsectoren zullen daardoor eerder het
hoofd boven water hebben dan onderne-
mers die geheel afhankelijk zijn van de bin-
nenlandse vraag. Ten tweede zal er geen
sprake zijn van uitbundige groei, maar zeer
gematigde groei. Dus het verlies aan omzet
van de laatste jaren wordt niet ineens goed
gemaakt. En toch geeft het weer hoop voor
die ondernemers die strak op de bal spelen,
er zullen zich weer iets meer kansen voor-
doen en die zijn te benutten. Dat lukt het
best door goed doordacht en onderschei-
dend te manoeuvreren. In de recessie
hadden we al de winnaars, de ‘witte raven’.
Zorg ervoor dat u in de post-recessie ook
tot de winnaars hoort. Het is mogelijk. «
ING NEDERLAND
MAYA SMITS
“De komende jaren gaan we met hele kleine stapjesvooruit”
Het herstel van de binnenlandse economie
is minimaal en erg afhankelijk van de
branche en doelgroep waarin je opereert.
De hervormingen die ons land nodig had
om gezonder uit deze crisis te komen zijn
maar zeer beperkt doorgevoerd. Hoge
hypotheekschulden blijven realiteit en aan
de hypotheekrenteaftrek wordt nauwelijks
iets veranderd. We moeten ervoor waken
dat we deze zeepbel niet opnieuw gaan
opblazen. Het herstel is hierdoor zeer fra-
giel.
De overheid en banken zullen een grote rol
spelen in de snelheid van het herstel van
onze economie. Mijn verwachting is dat dit
herstel langzaam zal gaan en dat we de
komende jaren met hele kleine stapjes
vooruit zullen gaan. We hebben nog een
lange weg te gaan. «
AXITRAXI
BOB COPPENS
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 04-2013 31
“Het personeel kan énmoet het verschil maken”
De detailhandel heeft de omzet in het derde
kwartaal met slechts 2 procent zien dalen
vergeleken met dezelfde periode vorig jaar.
In de maand september gingen volgens het
CBS de verkopen van de winkeliers met
ongeveer 6 procent omlaag. Maar niet
getreurd, de mooiste maand moet nog
komen! Tegelijkertijd trekken de beurzen
aan en gaat het in de landen om ons heen
ook weer goed.
Onze verwachtingen voor 2014 zijn positief.
Ook voor onze branche zie ik een solide
herstel. Veel ondernemers beseffen zich nu
maar al te goed, dat het personeel het ver-
schil kan én moet maken. Het aantal aan-
vragen voor op maat gemaakte in-company
trainingen, team-buildings, leiderschaps-
training en vorming en trainingen in klant-
gerichte vaardigheden gaan als warme
broodjes over de toonbank. 2014? Wij
hebben er zin in! «
LINGEWAARD GROUP TRAINING &COACHING & FUN
FRANK VAN ROOZENDAAL
“Herstel wil nog nietzeggen dat we er al zijn”
In enkele sectoren hoor je positieve gelui-
den en zijn ondernemers weer tevreden.
Voor veel geldt dat het beter gaat dan het
dieptepunt, maar nog (lang) geen grote
plus. Te vaak is nog sprake van overcapaci-
teit waardoor het moeilijk blijft om echt
geld te verdienen. We zien als incassobu-
reau nog veel betalingsproblemen in de
vastgoedgerelateerde sector: (onder)aanne-
mers, verhuur machines etc, productie,
zzp’ers maar ook transport en betaling van
huur door bedrijven en particulieren.
Daarnaast hebben dienstverleners het zeer
moeilijk hun nota betaald te krijgen, denk
daarbij aan advocaten, accountants maar
bijvoorbeeld ook koffieleveranciers. Herstel
wil nog niet zeggen dat we er al zijn. Er zijn
branches waar de markt misschien nog de
helft is van enkele jaren geleden: bijvoor-
beeld keuken-, auto- en tuinbranche.
Vooruitzichten zijn in zijn geheel nog niet
goed, hooguit wat beter maar vraag en
aanbod (productie en afname) zijn in veel
branches nog lang niet in evenwicht. «
PARA LEGAL SERVICES B.V.
WILCO JANSSEN
“De economie heeft nietveel baat bij de bezuini-gingsdrift van dit kabinet”
Nederland is met behulp van afrondingen
naar boven van de cijfers van het Centraal
Plan Bureau eindelijk uit de recessie, maar
het blijft een dubbeltje op zijn kant! Voor
hetzelfde geld zitten wij volgend jaar in de
volgende dip. Ik geloof niet dat de econo-
mie veel baat heeft bij de bezuinigingsdrift
van dit kabinet. Het is ook geen kabinet dat
visie uitstraalt en vertrouwen geeft. Als de
economie volgend jaar gaat groeien komt
dat ofwel door de economische groei van
landen om ons heen, dan wel door plotse-
ling stijgend consumentenvertrouwen. Het
eerste zou kunnen, het laatste zou mij erg
verbazen. «
MOSTART & TIMMERMANS NETWERKNOTARISSEN
MR. L.C.M.J. (LAURENT) MOSTART
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-201332
Nijmegen is een broedplaats voor innovatie rijker. Novio Tech Campus in Nijmegen werd op woensdag 9 oktober officieel geopend, op het NTC-terrein. Gebouw M is een 'state-of-the-art' bedrijfsverzamelgebouw
met geavanceerde onderzoeksfaciliteiten en -infrastructuur.
FEESTELIJKE OPENING GEBOUW M EN NOVIO TECH CAMPUS:
Innovatie als motor voor economische groei
Novio Tech Campus is bestemd
voor bedrijven op het gebied van
life science, health, high-tech en
semiconductors. De gedachte hier
achter is dat bedrijven zich er vesti-
gen om hun innovaties uit te werken en naar
de markt te brengen. Het gaat niet om funda-
menteel onderzoek, maar juist om de realisa-
tie van het product, de toepassing. De meer-
waarde zit in de samenwerkingsgedachte.
Bedrijven die zich er vestigen, kunnen elkaar
opzoeken om kennis en ideeën te delen. Die
open houding moet als een vliegwiel werken
en versnellingen realiseren. Novio Tech
Campus kwam tot stand met steun van vele
partijen. Een stevige bijdrage van het
Ministerie van Economische zaken heeft de
realisatie in een stroomversnelling gebracht.
De laatste tijd hebben vooral het nabij gelegen
NXP Semiconductors, gemeente Nijmegen,
provincie Gelderland, Kadans Biofacilities,
Oost NV en SMB Life Sciences er hard aan
getrokken.
TOTAALCONCEPTDe filosofie van Novio Tech Campus slaat aan.
Gebouw M is weliswaar net geopend, maar de
eerste huurders zijn er al aan de slag: Lead
Pharma, SMB Life Science, Urogyn en Fluke
Europa. “Het totaalconcept is belangrijk. Wij
geloven erin en de ondernemers geloven erin.
Dit gebouw staat er ook niet voor één of twee
jaar. We hebben het echt over een langere
periode”, stelt Bert Jeene, wethouder
Economische Zaken van de gemeente
Nijmegen. Jeene wijst erop dat succesvolle
kennisinnovatieve regio's zoals Brainport
Eindhoven een flinke aanlooptijd kenden
voordat ze succesvol werden. “Volhouden.
Daar gaat het om”, zegt Jeene met overtui-
ging. Dat het serieus is blijkt wel uit de inves-
teringen die gedaan zijn om de ontwikkeling
van Novio Tech Campus te realiseren.
Verschillende overheden brachten gezamen-
lijk 24 miljoen euro in. Met dat geld wordt ook
een nieuw treinstation aangelegd, bedoeld om
het gebied beter te ontsluiten. Private partijen
kwamen nog eens met 12 miljoen euro over de
brug.
SAMENWERKENHét Ondernemersbelang was aanwezig bij de
feestelijke opening van Novio Tech Campus.
Er was een uitgebreid programma opgezet,
waarin vertegenwoordigers van overheden,
wetenschappers en ondernemers aan het
woord kwamen. Sleutelwoorden in de toespra-
Innovatie als motor voor economische groei
33
ken waren 'innovatie' en 'samenwerken'.
Annemieke Traag, gedeputeerde van de pro-
vincie Gelderland, zette in haar optimistische
toespraak een toekomstbeeld voor de
komende tien jaar neer. Ze schetste een
nauwe samenwerking tussen zuidelijke pro-
vincies en stevige banden met de Duitse deel-
staten aan de andere kant van de grens. De
inzet: een sterkere economie.
STEVE JOBSBurgemeester Hubert Bruls van Nijmegen
refereerde aan de lange voorgeschiedenis van
Novio Tech Campus. Al in de jaren negentig
was er volgens hem sprake van een kennis-
campus op het industrieterrein Winkelsteeg,
waarop nu de Novio Tech Campus ligt. “Je
begint met iets te benoemen”, zei hij over het
formuleren van toekomstplannen. Drie par-
tijen moeten er volgens hem vervolgens de
schouders onder zetten, te weten overheid,
bedrijfsleven en kennisinstellingen. Bruls
vulde gedeputeerde Traag aan, door te stellen
dat steden en regio's ook moeten samenwer-
ken om innovaties te bewerkstelligen. In
Arnhem zag Bruls een uitstekende samenwer-
kingspartner. De burgemeester van Nijmegen
toonde zich uiterst ambitieus waar het gaat
om de economische toekomst van het knoop-
punt Arnhem-Nijmegen. Bruls: “Ik beschouw
het gebied als een 'sleeping giant'. Er is hier
een gigantisch economisch potentieel. In
Nederland nemen we de vierde plaats in op
de ranglijst van economische regio's. Ik wil
dat onze regio op het erepodium terecht
komt. Eerst op de derde plaats. Maar dan
kunnen we nog doorgroeien tot we bovenaan
staan.” Economische groei kan niet zonder
innovatie, is de stellige overtuiging van Bruls.
Hij haalde daarbij de legendarische voorman
van softwaregigant Apple aan, die zei: “Het
verschil tussen een leider en een volger is
innovatie.”
VERANDERINGENDe Nijmeegse wethouder voor Stedelijke
Ontwikkeling Hannie Kunst is vanaf het
begin nauw betrokken geweest bij de ontwik-
keling van gebouw M en de Novio Tech
Campus. “Veranderingen ontstaan vaak pas
als er pijn is”, zei ze in haar toespraak. Ze
refereerde aan de bezuinigingen die Philips
en NXP tien jaar geleden aankondigden en
die veel regionale banen kostten. Bestuurlijk
vroegen die ontwikkelingen om een ant-
woord. Er werd een stuurgroep geformuleerd
om de lokale economie een nieuwe impuls te
geven. Deze stuurgroep stond aan de basis
van Novio Tech Campus.
NXP-topman Guido Dierick zag de komst van
de Novio Tech Campus als een knap staaltje
antiecyclisch denken. “Een investering in de
toekomst”, zo omschreef hij de ontwikkelin-
gen. NXP is 'buurman' van Novio Tech
Campus. Het bedrijf assisteert de campus met
allerlei technische faciliteiten maar werkt zelf
nog op een omheind bedrijventerrein. Die
hekken moeten open, vond Dierick. Als zijn
droom formuleerde Dierick een groot innova-
tief terrein waar kennis en ervaring gedeeld
worden. “Open innovatie is de kern.”
“Betrokkenheid, passie, ambitie. Met die kwa-
liteiten moet Novio Tech Campus een innova-
tieve broedplaats worden. Er ligt hier een
enorme kans voor toegepaste technologie”,
vulde Kunst aan.
GOUDEN MIXDe constructieve sfeer in Nijmegen wordt
opgepikt door ondernemers. Paul Hedges,
wetenschapper en ondernemer, vertelde dat
zijn bedrijf Applied Nanolayers BV (ANL)
voor Nijmegen als vestigingsplaats had geko-
zen vanwege de gastvrije en ondersteunende
omgeving.
Verder roemde hij het goede semiconductors-
cluster en de softwarebedrijvigheid. Samen
met hoogopgeleid en ervaren technisch-
wetenschappelijk personeel heeft de regio wat
hem betreft een gouden mix die nergens
anders in het land te vinden is. «
Tekst: Paul de Jager
QUICKSCAN
HET PROBLEEM VAN DE MARKTNijmegen is bij uitstek een geschikte plekvoor Life Science en High-Tech bedrijven,maar de ruimte voor (jonge) ondernemersin Nijmegen, die op zoek zijn naar labora-torium en cleanroom faciliteiten is vrijwelop. Het zit vol.
ONZE VISIELife Science, Health en High-TechSemiconductor zijn sectoren die passen bijNijmegen. Hier is al decennia gebouwdaan een basis voor beide, zowel bij de ken-niscentra als Radboudumc, RadboudUniversiteit en de HAN, als bij hetbedrijfsleven. Als bedrijf is NXP met haarhonderden ontwikkelaars en kennisinten-sieve productie van groot belang, maarook bedrijven als Mercachem en Synthon,horen bij het DNA van Nijmegen. Op basishiervan moet meer bedrijvigheid binnendie sectoren, maar juist ook in de overlap,de “cross-over” tussen die sectoren, gerea-liseerd kunnen worden. Daarvoor zijn eeninspirerende locatie en omgeving rand-voorwaarden.
UW OPLOSSINGNijmegen heeft een buitengewone basis enkans om een campus te ontwikkelen die devaak jonge bedrijven kan huisvesten enondersteunen om tot verdere ontwikkelingte komen. De weg naar de markt moetgemaakt worden in een flexibele en pro-ductiegerichte omgeving. Voorzieningenmoeten beschikbaar zijn en de toegang totkennis en ondersteuning laagdrempelig.Op de Novio Tech Campus creëren wedaarom een geschikte en hoogwaardigebusinessomgeving voor bedrijven/onder-nemers op zoek naar lab's en cleanrooms,in combinatie met een ondersteunendestructuur. Deze biedt kansen om sneller tegroeien.
REPORTAGE
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 04-2013
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-201334
Feestelijk. Dat worden de Bedrijven
Kontakt Dagen (BKD) in 2014. Op
25 en 26 maart vindt het business-
evenement voor de dertigste keer
plaats. De organisatie is sinds een aantal jaren
in handen van het Arnhemse organisatiebu-
reau See U. “De BKD is al jaren de zakenbeurs
voor de regio,” vertelt Luc Jongerius van See
U. “De jubileumeditie wordt bijzonder. Zo zal
er voor het eerst een German Desk zijn, in
samenwerking met de Kamer van Koophandel
en de Handelskammer. Duitsland biedt met 16
miljoen inwoners alleen al in de deelstaat
Noordrijn Westfalen legio mogelijkheden.
Tijdens de beurs informeren we de bezoekers
over wat er allemaal bij komt kijken als je
zaken wilt doen met Duitse bedrijven.” “Meer
verklappen we nog niet,” aldus See U directeur
Frans van Eck. “Hou het er maar op dat het
jubileum rijkelijk tot uiting zal komen.”
De Bedrijven Kontakt Dagen zijn sterk regio-
naal gericht. Door de regionale gerichtheid
kunnen ondernemers een heldere afweging
maken: wat te doen in de eigen regio en wat
daarbuiten. De actieradius is de afgelopen
jaren flink uitgebreid: Ede, Veenendaal,
Bemmel. Maar in de toekomst zouden de gren-
zen zo maar eens Harderwijk, Kleef en
Nijmegen kunnen worden. Deelnemen aan
een beurs vergt zowel een financiële investe-
ring als een investering in tijd. Vooral aan het
eerste ontbreekt het veel bedrijven gezien de
huidige economische malaise. Luc: “Om
bedrijven een kans te geven zich te presente-
ren hebben we de huurbedragen van een stand
bewust laag gehouden. Een kleine stand kost
voor twee dagen slechts 600 euro.
Zo bieden we ook de kleinere bedrijven een
kans om deel te nemen. Een stand delen of een
plein vormen met collega-bedrijven hoort ook
tot de mogelijkheden.” Bedrijven kunnen zich
vooraf online inschrijven via
www.bkd-arnhem.nl/standhouders.
“De BKD is uitgegroeid tot een van de meest
populaire beurzen in het oosten. Het is een
fysiek, laagdrempelig trefpunt voor onderne-
mers. Ondanks alle moderne manieren van
communiceren, merken wij dat er een sterke
behoefte is aan face tot face interactie. In een
kort tijdsbestek kun je veel mensen spreken.
En het is ook nog eens gezellig.” De BKD viert
haar dertig jarig bestaan, een redelijk unicum
in Nederland. Dat moeten de deelnemers
samen vieren. “De deelnemers en de bezoekers
gaan merken dat ze op een feestje zijn”, ver-
volgt Frans. “Ze worden verwelkomd, krijgen
iets lekkers en zelfs een cadeautje. Tsja, we
geven iets weg op onze eigen verjaardag.”
VERKIEZING BESTE ONDERNEMER VAN HETJAAR IN VIP RUIMTE“Het bovenbordes van de Rijnhal wordt geheel
ingericht als VIP ruimte, inclusief catering.
Geïnteresseerde bedrijven kunnen deze per
dagdeel afhuren om hun gasten te fêteren en
hier wordt, voorafgaand aan de beurs het
feestje geopend met de bekendmaking van de
'Beste Ondernemer van het Jaar'.
PARKERENDe Bedrijven Kontakt Dagen Arnhem onder-
scheiden zich sterk op een aantal punten ten
opzichte van andere beurzen. Zo is daar het
gratis parkeren. “Bezoekers kunnen hun auto
gratis parkeren op ons eigen terrein. De
Rijnhal is bovendien een overzichtelijke loca-
tie: alle stands staan op een niveau, sectoren
zijn gerangschikt in pleinen. Dat betekent
geen gezoek en oeverloos ronddwalen en dat is
wel zo makkelijk.” «
SEE U Luc Jongerius
Jansbinnensingel 13a Arnhem
T 026-445 57 78
E-mail: [email protected]
www.bkd-arnhem.nl
Er staat ondernemend regio Arnhemeen leuk feest te wachten: DeBedrijven Kontakt Dagen worden volgend jaar voor de dertigste keergeorganiseerd.
Hoogtij(d) voor dè beurs van het oosten
JUBILEUMEDITIEBEDRIJVEN KONTAKTDAGEN IN DE ARNHEMSE RIJNHAL:
Tekst: Mathilde Lentjes // Fotografie: Jacques KokREPORTAGE
DeeltijdstudiePedagogiekbij de HAN:een sterke zet!
Richard Reijnhout koos op 40-jarigeleeftijd voor de hbo-opleidingPedagogiek. Hij werkte in eenjustitiële jeugdinrichting en kon vanuitzijn kennis, praktijkervaring en intuïtiegoed aansluiten bij de jongeren.
“Toch miste ik een theoretische basis omgoed verband te leggen tussen het gedragvan de jongeren, de mogelijke oorzaken en
de beste professionele ondersteuning. De keuzevoor de hbo-bachelor Pedagogiek in deeltijd was
snel gemaakt en mijn organisatievond de opleiding van de HAN hetmeest geschikt daarvoor. Je moeteen dikke huid hebben bij sommigedoelgroepen en toch wel watlevenservaring. Ik hoop dat meermannen kiezen voor een opleidingPedagogiek. Ik heb tijdens destudie direct de vertaalslag kunnenmaken van de theorie naar mijnwerkplek en de praktijk. Het werk
ging mij steeds beter af omdat ik als pedagogischprofessional snel groeide.''
Kinderen weer in hun kracht zettenRichard heeft nu een eigen bedrijf en specialiseertzich in het trainen en coachen van jongeren, vol-wassenen en professionals bij problemen metopvoeden, leren, omgaan met emoties en (agres-sief) gedrag. Daarnaast is hij buitenassessor bij deHAN en geeft de training 'omgaan met agressie'aan Pedagogiek studenten. “Mijn doel is om alscoach en trainer kinderen weer in hun kracht tezetten.”
Wat je in huis moet hebben voor eendeeltijdstudie? “Intrinsiek gemotiveerd zijn, daar ligt de kern. Hetwas zwaar om veel vrije tijd op te geven. Maar hetwas het uiteindelijk dubbel en dik waard. En mijngezinsleden? Die zijn heel trots!”
www.richardreijnhout.nl
www.han.nl/pedagogiek
Na dertig jaarweer op schoolDe 56-jarige Ron van der Plas is in juli 2013afgestudeerd aan de post-hbo opleiding Project-en Verandermanagement. Nu is hij startendondernemer. “Het begrip projectmanagementbestond in mijn schooltijd nog niet.
Je begon aan een project en als het klaar was, was hetklaar. Zo simpel. Op school werd er alleen kennis op eenklassikale manier overgedragen. Er werd niets gedaan aan
persoonlijke ontwikkeling of reflectie.”
“Het hedendaagse onderwijs is veel breder endat merk je: veelzijdiger, meer aandacht voor depersoonlijke ontwikkeling, lesonderwerpen zijnactueler en sluiten beter aan op de praktijk. Ikheb het zelf ondervonden. In de studiegidsstond dat hedendaags projectmanagement meeris dan alleen een project van A naar B brengen.Een even belangrijke voorwaarde voor project-succes is namelijk het managen van alle belan-gen en partijen die in de omgeving van je project
aanwezig zijn. Dit heb ik in de praktijk ook al ondervonden enwas voor mij een belangrijke reden om deze studie te gaandoen.”
Hoe manage je de omgeving van je project? “Een moeilijke vraag die toch door de opleiding is beantwoord.Er is een aanbod van zowel technische kennis als ook trainingin persoonlijke vaardigheden. Die aandacht voor het ontwikke-len en inzetten van je persoonlijke vaardigheden is een essenti-ële component van het hedendaagse projectmanagement. Doordeze opleiding weet elke student voor zichzelf waar zijn krachtligt. Ik ook. De combinatie van technische en persoonlijke vaar-
digheden maakt dat het lesgeven welmoeilijker en complexer is. De
zachte kant is namelijkwat lastiger om te van-gen en om structuurte geven.”
[email protected]/werkenenleren
REPORTAGE
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 37
Deeltijdstudentenversterken deenergiebranche Het Sustainable Electrical Energy Centre ofExpertise (SEECE) koppelt talentvolle studentenaan energiebedrijven. Onder andere hbo-studentenElektrotechniek werken 24 uur in de week aanbedrijfsprojecten die aansluiten bij hun lesstof.
Het personeelstekort in de energiebranche neemt toe. Er isvergrijzing in de sector en de transitie van traditionele naarduurzame energie vraagt om een werknemer met nieuwe
kennis en vaardigheden. Door leerwerktrajecten worden kennis enkunde van studenten direct toepasbaar. Bovendien krijgen bedrijveneen verbinding met de expertisegebieden van de HAN, zoals duur-zame energie en automotive.
De 21-jarige Dominiek Mijnders begon vier wekengeleden aan zijn opleiding Elektrotechniek enwerd in dienst genomen door het lectoraatVoertuigmechatronica. Hij tekent printplaten dieervoor zorgen dat accu's in batterijenpakkettendezelfde spanning leveren ten opzichte vanelkaar. Dat is van belang voor hybride auto's,een onderwerp waar het lectoraat veel onderzoeknaar doet.
De praktijk motiveertDe technicus krijgt negen uur per week hoorcollege, twee uur prak-tijkonderwijs en werkt 24 uur per week voor het lectoraat. “Ik wilgelijk ervaring opdoen. De praktijk motiveert me. Nu weet ik directwaar ik het voor doe”, vertelt Mijnders. De ervaring die hij opdoet bij Voertuigmechatronica kan hij dekomende jaren inzetten bij een bedrijf. Dat kan binnen allerlei func-ties. “Er is geen bedrijf of functie waar ik perse terecht wil komen.Ik ben bereid om allerlei soorten werk te doen”, aldus de student.
HAN-studenten van verschillende energiegerelateerde opleidingenzijn al werkzaam bij bedrijven, waaronder het netwerkbedrijfAlliander, de elektrotechnische dienstverlener Alewijnse en productontwikkelingsbedrijf Q-concepts. Kijk voor uw mogelijkheden op www.seece.nl.
Het werkveldkomt naar ons toe
Uniek in Nederland, dat is Opleidingkunde. Deopleiding leidt professionals op als het gaat omopleiden binnen organisaties. Denk aan functies als opleidingsadviseur of - coördinator,coach, trainer of learning & developmentconsultant.
Opleidingskunde van de HAN heeft een uitstekende relatie met het werkveld. Dat uit zich onder andere in eenongekend aantal aanvragen van bedrijven om stagiaires.
“Praktijkleren is een groot onderdeel binnen onze opleiding.Daar besteden we veel aandacht aan”, aldus Christel Vissersvan het praktijkbureau van HAN Opleidingskunde. “Het karakteren het profiel van Opleidingskunde zingt zich rond via alumni enbinnen organisaties. Dat vergroot onze bekendheid. Het resul-taat is dat organisaties inmiddels zelf naar ons toe komen”.
Waarom willen zoveel organisaties juiststudenten van Opleidingskunde? Christel: “Studenten van onze opleiding zijn des-kundig in het opleiden van volwassenen. Zij ziende mogelijkheden om volwassenen, binnen dekaders van de organisatie, verder te laten leren.Zij richten zich niet zozeer op het binnenhalenvan personeel als wel op het behoud ervan.Bovendien krijgen we vanuit het werkveld terugdat onze studenten zelfstandig en professioneel
handelen. Ze zetten de werkgever aan het denken en hebben lefen overtuigingskracht.”
Een goede relatie met het werkveld is volgens Christel voorzowel de organisatie als de opleiding van groot belang. “Eén vanonze oud-deeltijdstudenten heeft inmiddels een baan als oplei-dingsadviseur binnen een ziekenhuis. Hij zoekt regelmatig con-tact met ons omdat hij praktijkopdrachten heeft ofstageplaatsen voor onze studenten. Zo houden we elkaar scherpen blijven we op de hoogte van ontwikkelingen in opleiden. Dat komt zowel de kwaliteit van ons onderwijs als zijn professionaliteit binnen de organisatie ten goede.”
www.han.nl/opleidingskunde
WERKEN EN LEREN BIJ DEHOGESCHOOL VAN ARNHEM EN NIJMEGEN
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-201340
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 41
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 43
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-201344
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-2013 45
HÉT ONDERNEMERSBELANG //EDITIE 05-201346
Bedrijvenloket Gemeente Nijmegenservicepunt voor ondernemers
Bedrijvenloket Nijmegen Openingstijden:
Mariënburg 75 (Stadswinkel) Maandag, woensdag,
Postbus 9105 donderdag, vrijdag 9.00 tot 17.00 uur.
6500 HG Nijmegen Dinsdag 9.00 tot 12.30 uur.
Tel: (024) 329 98 00 Donderdag na 17.00 uur op afspraak
[email protected] (minimaal 1 dag van tevoren maken).
Het bedrijvenloket helpt ondernemers verder
Een accountmanager kijkt met u mee: van A tot Z. Ook zonder afspraak bent u van harte welkom.
Op de hoogte van economisch Nijmegen
Wilt u op de hoogte blijven van economische ontwikkelingen in de gemeente Nijmegen? Of het nu gaat om onze bruisende binnenstad, vernieuwing van een bedrijventerrein of gemeentelijk beleid; de Nieuwsbrief Economische Zaken bericht er over.
Neem een (gratis) abonnement op dezetweemaandelijkse Nieuwsbrief Economische Zaken. Een mail naar [email protected] volstaat!