r . ------ HEEMKUNDIGE VERENIGING DEGONDE

37
België-Belgique P.B. 9090MELLEl 3/6013 ._------ HEEMKUNDIGE VERENIGING r DEGONDE jaargang 29 - 2001 nr . 2 driemaandelijkse uitgave ISSN 0770-0393 ''uitgegeven in samenwerking met bet Gemeentelijk Museum MeDe" recent wapenschild A. Vervust obiit ZOMERTENTOONSTELLING GEMEENTELIJK MUSEUM OUDE EN RECENTE WAPENSCHILDEN VAN FAMILIES UIT MELLE BljlJrwgl!" tot dl! Gnchiedt!,,1s \'ti" Ml!1k "de Iclr;ne IltIfiteden en hun Vanaf 16 juni 2001 TE KOOP NIEUW BOEK OVER ElLE auteur : August De Baets - verantw. uitgever: A De Baas - Klinkerlaan 23 - 9090 Melle - kantoor 1 Gemem.teplein 13 9090 Melle

Transcript of r . ------ HEEMKUNDIGE VERENIGING DEGONDE

België-Belgique P.B.

9090MELLEl 3/6013

._------ HEEMKUNDIGE VERENIGING r DEGONDE

jaargang 29 - 2001 nr. 2 driemaandelijkse uitgave ISSN 0770-0393

''uitgegeven in samenwerking met bet Gemeentelijk Museum MeDe"

recent wapenschild A. Vervust obiit

ZOMERTENTOONSTELLING GEMEENTELIJK MUSEUM

OUDE EN RECENTE WAPENSCHILDEN VAN

FAMILIES UIT MELLE

BljlJrwgl!" tot dl! Gnchiedt!,,1s \'ti" Ml!1k

"de Iclr;ne IltIfiteden en hun ~'OIH!1'S.

Vanaf 16 juni 2001 TE KOOP

NIEUW BOEK OVER ElLE

auteur : August De Baets

- verantw. uitgever: A De Baas - Klinkerlaan 23 - 9090 Melle ­kantoor 1 Gemem.teplein 13 9090 Melle

Woord vooraf,

viert dit jaar haar 30-jarige werking. Het ligt niet in onze traditie dergelijke feiten met veel

feestgedruis onder de aandacht te brengen. Wij willen onze leden inhoudelijk waardevolle zaken

aanbieden. Vandaar kunt u straks, midden juni, zich een tweede boek uit de in 1996 gestarte reeks

"Bijdragen tot de geschiedenis van Melle" aanschaffen. Deze keer gaat het over de kleine

hofsteden en hun bewoners. Wie voorouders heeft te Melle of wie een stuk voorgeschiedenis wil

leren kennen van zijn I haar onmiddellijke woonomgeving zal hier zeker de nodige informatie vinden.

De auteur, bestuurslid en medeoprichter van onze heemkundige vereniging, August De Baets, is niet

aan zijn proefstuk. Straks wordt hij 85 jaar. Nog steeds is hij een vitale medewerker en actief

inspirator bij de verdere uitbouw van het Gemeentelijk Museum, Archief en Documentatiecentrum.

Aan de basis van voornoemd boek liggen bijna 5 jaren intens studiewerk. Makkelijk was het niet,

archiefmateriaal over MeHe is eerder schaars en fragmentarisch. Met behulp van zijn

achtergrondkennis, zijn doorzettingsvermogen en veel puzzelwerk is de auteur er in geslaagd een

boeiend en nuttig werkstuk af te leveren. Bij deze onze felicitaties! Ook u kan zich dit met vele

illustraties opgesmukte boek aanschaffen tegen een zeer democratische prijs, zie verderop in dit

nummer.

Met de zomertentoonstelling, "oude en recente wapenschilden van families uit Melle", in het

Gemeentelijk Museum, waaraan onze vereniging samen met de Vlaamse Vereniging voor

Familiekunde (VVF), afdeling MeIle, haar medewerking verleent, bieden wij onze leden een mooie en

kleurrijke reis aan doorheen de fascinerende wereld van de heraldiek of wapenkunde. Bij alle

aspecten van dit boeiende onderwerp is de band met de gemeente Melle en Gontrode nooit ver weg.

Concrete gegevens over dit initiatief, die u zeker niet mag missen, vindt u verderop in voorliggend

nummer van ons tijdschrift. Overigens bieden wij u een kleine inleiding op het thema van de heraldiek

door middel van een artikel van A. De Baets. We hopen ook u te mogen begroeten op deze

tentoonstelling.

Jan Olsen

Bestuur van de Heemkundige Vereniging De Gonde

- voorzitter

- ondervoorzitter

Paul Den Haese, Geraardsbergsesteenweg 7, 9090 Melle - 09.252.17.65

: - Ginette Desmet. J.Van Crombrugghestraat 30, 9000 Gent - 09.223 .97.87

- Oscar De Backer, Tuinstraat 71. 9090 Melle - 09.230.27.28

- secretaris Daniël Lemmens. Schauwegemstraat 9,9090 Melle - 09.252.40.87

- penningmeester Jan Olsen, Brugstraat 11, 9090 Mel1e - 09.252.42.60

- conservator/arcbh'aris August De Baets, Klinkerlaan 23, 9090 Melle - 09.252.19.20

- bestuursleden : - Louise de Potter d'Indoye-van de Werve de Scbilde

Brusselsesteenweg 190, 9090 MeUe - 09.252 .40.20

- Luc De Ruyver, Watermolenstraat 22, 9090 Gontrode - 09.252.33.98

- Marcel Smedts, Beekstraat 89, 9090 MeUe - 09.252.29.70

- Fcrdinand Steurbaut, Bosstraat 29ft., 9340 Lede - 053 .80.11 .16

- Pbilip Steurbaut, Langcstraat 74, 9620 Zottegem - 09.360.76.52

- Gerard Van Heddegem, Vossenstraat 86, 9090 Mel1e - 09.252.23 .39

- André Vervust, Hoften Dries 14, 9090 Melle - 09.252.32.07

Roiladres Gemeentelijk Museum

Brusselsesteenweg 395

9090 MeDe

Lid worden van de Heemkundige Vereniging De Gonde kan :

door storting van minimum 200 BEF (gewoon lid)

door storting van minimum 500 BEF (steunend lid)

op bankrekeningnummer : 448-3586321-38

van de Heemkundige Vereniging De Gonde

p/a Brugstraat 11

9090 MeDe

Leden en steunende leden ontvangen regelmatig ons tijdschrift "De Goude", boordevol informatie over de

geschiedenis van Mel1e en haar deelgemeente Gontrode.

Kunst- en Vormingscentrum het Oven veld : lntemetadres : www.geocities.comlhet_ovenveld

-2-

FAMILIEW APENS - door August De Baets -

Tot voor kort en zelfs nu nog zijn velen de mening toegedaan dat het bezit van een familiewapen een

voorrecht is van de adel. Niets is minder waar. Het woord "wapen" roept het beeld van strijd op en

"schild" doet denken aan bescherming. Het schild diende dus oorspronkelijk tot bescherming tegen de

wapens van een vijand. Het gebruik van schilden was in de oudheid bij alle volkeren over heel de

wereld verspreid.

Het gebruik van versieringen op het schild en later op helm en harnas, de zogenaamde preheraldische

tekens, treft men reeds aan bij de Grieken en Romeinen evenals bij de Kelten en Germanen. De

afbeeldingen dienden mettertijd om vriend en vijand te onderscheiden. Er was vóór de kruistochten

nog geen sprake van familiewapens. Het is juist de eerste kruistocht (1095) die het ontstaan van de

heraldiek of wapenkunde in de hand heeft gewerkt.

Het leger van de kruisvaarders bestond uit deelnemers van de landen van West-Europa. Buiten een

gemeenschappelijk kenteken (het kruis) was het ook noodzakelijk om de verschillende groepen uit

elkaar te houden. Door het dragen van een wapenuitrusting en een helm die het gelaat verborg waren

de ridders niet herkenbaar. Dit werd verholpen door het aanbrengen van bijzondere tekens op het

schild, de helm en ook op het dekkleed van de paarden.

In het feodale stelsel, waarin de vazallen de plicht hadden hun heer te volgen in de strijd, droegen zij

dezelfde kentekens als hun baanderheer of vorst.

Na de kruistocht werden deze kentekens weerhouden en gebruikt in de onderlinge strijd hetzij voor

grondbezit of het uitvechten van veten en burentwisten. Alzo ontstonden de wapenschilden, eerst als

een vast embleem op de uitrusting van de baanderheer of de leider van het gevecht. Hetzelfde

embleem werd in dit tijdperk (ca. 1150) gedragen door al zijn volgelingen. Dit gemeenschappelijk

kenteken werd hun toegekend bij hun intrede in de ridderstand. Zo werd het later een eigen wapen

van de ridder wat ook de oorsprong ervan mocht wezen.

Een paar voorbeelden kunnen dit illustreren.

De families Amfreville (Normandië), Amilly (picardië) en Andersen (Denemarken) droegen eenzelfde

wapen alhoewel er geen familieverband bestond.

L\ m r r>eville(}.['-'/ _""- TnlJly Anciersen JVOrJlI J.']~ D .... ...,

Kleuren : van zilver met een arend in zwart (lB. Rietstap : Armorial Général).

-3-

Eenzelfde verschijnsel vinden we in Oost-Europa bij de families Brabantski (Silésië), Galinski (Polen)

en Rawicz (Polen).

Brabant/ski Silisle

Kleuren: van goud met een vrouw, gekleed in blauw, de blonde haren gespreid, de kroon en centuur

van goud, de armen en handen naakt, aanziende gezeten op een voorbijgaande beer.

Deze gelijkenis van de wapens bij verschil1ende families kan geen louter toeval zijn en versterkt de

theorie dat ze in een ver verleden mogelijks onder eenzelfde heer hebben gediend. Ze behoorden tot

eenzelfde clan en vochten voornamelijk voor het verdedigen van het grondbezit of de verovering

ervan. Men spreekt in dit verband van territoriale wapens.

Tijdens de llde en vooral de 12de eeuw ontstond een nieuwe stand nl. deze van de afstammelingen van

de ridders die de grondslag zou vormen van het ontstaan van de moderne adel.

De zonen van de ridders vergaten niet de wapens te behouden en te dragen van hun geridderde

voorouder aan wie ze hun privileges te danken hadden.

Aldus werd een nieuw kenmerk van het wapen bevestigd : het familiale kenmerk van alle leden van

eenzelfde geslacht. Uiteindelijk werd het oorspronkelijke karakter van het wapen t.t.z. de territoriale

verbondenheid, op basis van het grondbezit, verdrongen.

Het familiewapen, waarvan de dragers tot eenzelfde familie behoorden, trad op de voorgrond.

Het zegel

De kennis van de heraldiek is voor een groot deel te danken aan de zegels.

Het zegel werd al zeer vroeg gebruikt om de authenticiteit van een akte te bevestigen. Koningen en

hoogwaardigheidsbekleders waren de eersten om een zegel te gebruiken.

Zijn de wapens ontstaan uit de militaire activiteiten het zegel daarentegen was een burgerlijke of

administratieve aangelegenheid. In het zegel bleven nochtans ook de wapens voortleven.

Aldus onderscheidt men :

-4-

I. Het ridderzegel : de bezitter ervan wordt voorgesteld in volle uitrusting op zijn paard met lans of

zwaard in de rechterhand en met de linkerhand het schild voor de borst houdend

(midden 11 de eeuw).

2. Het wapenzegel : was kleiner dan het ridderzegel en meestal rond. Het vertoonde gewoonlijk een

afbeelding van het wapen en een randschrift met de naam van de eigenaar. Het

kwam in gebruik op het einde van de 13de eeuwen werd gebruikt door edelen

die de ridderslag niet ontvangen hadden, niet-edelen en geestelijken. In het

begin van de 14de eeuw had dit zegel het ridderzegel praktisch verdrongen.

3. Andere zegels : naast de voorgaande besproken zegels kwamen er nog andere in gebruik. De

groeiende macht der steden en gilden bevorderde het ontstaan van de

burgerzegels. Burgemeesters en schepenen zegelden de akten met een eigen

persoonlijke zegel. Deze refereerden niet meer naar eventuele militaire acties

van een voorvader. Men gebruikte eerder een voorstelling van de

beroepsactiviteit, een verwijzing naar de familienaam, planten, dieren en

hemellichamen werden als beeltenis gebruikt.

Veel van deze afbeeldingen zijn in de archieven bewaard gebleven.

De onderdelen van het wapen

Bij de beschrijving van een wapen moet men steeds voor ogen houden dat het gezien wordt vanaf de

persoon die het schild houdt. Om nauwkeurig te kunnen bepalen waar een stuk zich in het schild

bevindt, heeft men aan de verschillende plaatsen in het veld eigen namen gegeven.

A : hart of middelpunt

B : hoofdpunt of gewoon punt

C : schildpunt of gewoon punt

D : rechterbovenhoek

E : linkerbonvenhoek

F : ereplaats

G : schildnavel

H:

I:

K:

rechterbenedenhoek

linkerbenedenhoek

rechterzijde

L: linkerzijde (E. Warlop: Heraldiek. pag. 83)

-5-

D B E

F

K A L

G

c

Vormen van het schild l

In de Nederlanden kennen we volgende vormen van het schild:

Arabische cijfers staan voor bewezen jaartallen, Romeinse cijfers staan voor eeuwen.

CJCJGOG8 GGGGGG8

De kleur

J n de heraldiek kent men vier hoofdkleuren afgewisseld met twee metalen. De kleuren zijn rood,

blauw, zwart en groen of in de heraldische taal: keel, lazuur, sabel en sinopel.

De metalen zijn goud en zilver.

, zie G . Neubecker, HecaJdiek

•••••••• .......... " .. .. ........ .. .. .......... .. .. .. .............. .. .. ... . ...... .. .... .. .... .... .. ...... .... "" ...... " ...... .. ............ .. . ....... .. .. .. ............ .. .. .......... .. ...... .. , ..

o

goud blauw azuur

zilver zwart sabel

rood keel

• ~roen sinopel

-6-

Er worden ook nog andere kleuren gebruikt zoals purper, oranje en bruin. In de Nederlandse heraldiek

zijn ze eerder zeldzaam.

Burgerlijke wapens

I n het begin van de 13de eeuw ontstonden de niet-adellijke of de burgerlijke wapens als

familiesymbool. De figuren in het schild weken sterk af van de symboliek van de ridderwapens. Het

waren geen krijgswapens meer, zij hielden het bij de voorstelling van ambachtelijke gereedschappen,

dieren, planten of handels- en huismerken. De familienaam werd soms door een symbool voorgesteld

: Lammens (lam), De Vos (vos), Vander Linden (lindeboom) enz .. .

. .

:~'ä .. . .. ~ . .. . . . . . . .

'. " . , "

L J ndcllj'i'c\'uai .~1 1 Lllde n{wdcrtf; jJ, .//1-. /I :.'Islr rE'!

J ,arn..YhonsLammcns Lammers 7,d. 7-7.U,dTY' ~Vo]J.

~1'i ~

;;\11 . ". 'J, tI' ."

-

Bij de gilden waren gebruiksvoorwerpen uit het beroep ook goed vertegenwoordigd. Een typisch

voorbeeld daarvan vinden we in het oude beroep van molenaar.

)(

~ ~ : \~1_:t~e:-rl.')a.:'l.f~­

i' :"'U.Är L7,~,

)()(

- -"::~1c,-ilt::n. l'·k l..':le;nJt",;/ lvlt-:l..ilcl.î.':." ,,>." t'lE'TueW"ot"dc-i t:-1el.:iltl'l/tei RtkJj M~e;rv.=aq .A .O-:- • .J(<t' .~-a·n~...-n. ..;/0../ ,"7 .J-/..,.1./ l:f, - .-t:...e.;( ,71:"",uXr_-:'If"rS .. 1fn g7J l1..rn3

-7-

Oude en nieuwe wapens

Het V.V.F. heeft door het aanmoedigen van het stamboomonderzoek ongetwijtèld een belangrijk

aandeel in het heropÎeven van het gebruik van het burgerlijk wapen als familiesymbool.

Door het decreet van 03.02.1998 (B.S. 31.03.1998) houdende vaststelling van het wapen van privé­

personen en instelling door het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap kan men nu, mits bepaalde

voorwaarden, een wapen laten registreren.

Men maakt wel onderscheid tussen een oud of een nieuw wapen.

Voor het aannemen van een oud wapen bestaan er strikte regels. Heel wat namen zijn ontstaan op

verschillende plaatsen. Ieder dorp had omzeggens een smid (De Smet) of een bakker (De Bakker).

Plaatsnamen zoals Vanden Berghe, Vanden Bossche, Vander Eecken enz ... vindt men zo wat overal

in het land. Het is niet omdat een van die naamdragers een familiewapen bezit dat diegene die

dezelfde naam draagt ook dit wapen mag overnemen. Alleen wanneer men onomstotelijk, aan de hand

van documenten, de afstamming kan bewijzen mag men het wapen voeren.

leder burger kan vrij een nieuw wapen aannemen. Het is beter een nieuw familiewapen aan te nemen

dan een van een familie, waarmee men de naam gemeen heeft maar waarvan de afstamming niet

bewezen is.

Op volgende pagina's geven we voorbeelden van nieuwe wapens op naam van de heren A. Vervust en

Lucien De Bosschere en een oud wapen van August De Baets geregistreerd door het Heraldisch

College van de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde.

Bibliografie

P. Adam

J.A.Deboo F. Goole G. Neubecker C.Pama lB. Rietstap E. Warlop

Armoiries territoriales et armoiries de famil1e en moyen-age, principalement en France. Heraldiek Wapenkunde, VI. Stam jg. 1965 Heraldiek Heraldiek en genealogie Armorial générale Heraldiek.

-8-

Nieuwe wapens

VERVUST

Nieuw wapen aangevraagd door André­

Eugeen Vervust, Hof ten Dries 14, 9090

Melle en door het Heraldisch College van

de VVF goedgekeurd op 24 juni 2000

onder nummer 208. Naast de aanvrager

mag dit wapen gevoerd worden door zijn

naamdragende afstammelingen.

Beschriiving : in zilver met smalle boord

van sabel, een golvende dwarsbalk van

lazuur van boven vergezeld van drie bomen

van sinopel, van onder van twee in

schuinkruis geplaatste schoppen van keel.

Het schild getopt met een helm van zilver,

getralied, gehalsband en omboord van

goud, gevoerd en gehecht van keel. Wrong

en dekkleden van zilver en lazuur.

Helmteken : een geopende passer van zilver met over het rechterbeen een in schuinkruis geplaatste

pen van hetzelfde.

Op een lint van lazuur " .. Vervust.." in letters van zilver.

Motivatie

I. De golvende balk van lazuur staat symbool voor de Schelde, langs wiens oevers de meeste

voorouders hebben gewoond, vooral te Merelbeke en Melle.

2. De drie bomen staan sprekend voor de naam Vervust (Cfr. F. Brabandere, Vervust = van der Vorst

= Forestum (Lat.)).

3. De spaden van keel staan voor de basisberoepen van de voorouders in de landbouw. Passer, potlood

en pen wijzen naar de aktiviteit van de aanvrager binnen het technisch onderwijs.

-9-

DE BOSSCHERE

Nieuw wapen aangevraagd door Lucien De

Bosschere, Spoorlaan 48, 9090 Melle en door het

Heraldisch College van de VVF goedgekeurd op 24

juni 2000 onder het nummer 212. Naast de

aanvrager mag dit wapen gevoerd worden door al de

naamdragende afstammelingen van het echtpaar

Petrus De Bosschere (°1807, +1870) Augusta

Hoebeke CO 1822, + 1912).

Beschrijving : doorsneden :

1. gedeeld:

a: in goud, een schuinbalksgewijze geplaatste

bietenstekker van sabel;

b: in keel, vier penningen van goud geplaatst 2 en 2;

2. in goud, vier eiken van sinopel: één rechts, één

links en twee in de punt. Het schild getopt met een

helm van zilver, getralied, gehalsband en omboord van goud, gevoerd en gehecht van keel. Wrong en

dekkleden van goud en keel. Helmteken: een uitkomende suikerbiet met drie bladeren, alles van

natuurlijke kleur. Op een lint van keel " ... Credo ... ", in letters van goud.

Motivatie

I. Goud en keel zijn ontleend aan de gemeente Melle alwaar de aanvrager woont.

2. De bietenstekker wijst naar meerdere voorouders die als seizoenarbeiders naar Frankrijk trokken

op deel te nemen aan de bietenoogst.

3. De vier penningen staan voor het beroep van de aanvrager in de bankwereld.

4. De bomen zijn spreken voor de naam De Bosschere, hun aantal voor de vier kinderen van de

sollicitant.

5. De spreuk" ... Credo ... ", ik geloof, onderstreept zijn geloofsovertuiging.

6. De biet met de bladeren als helmteken versterkt het beeld van de bietenoogsters.

-10 -

Oud wapen

DEBAETS

Oud wapen aangevraagd door de heer

August De Baets, Klinkerlaan 23,

9090 Melle.

Wapenbeschrijving:

In keel een aanziende moeflonkop van

zilver, in het schildhoofd vergezeld

van een winkelhaak en een zespuntige

ster van goud, het schild overtopt met

een helm van zilver, getralied,

gehalsband en omboord van goud,

gevoerd en gehecht van keel, met

wrong en dekkleden van keel en

zilver. Helmteken: een uitkomende

moeflon van zilver.

Familiewapen geregistreerd door het Heraldisch College van de Vlaamse Vereniging voor

Familiekunde op } 9 september 1975 onder nummer} 2.

-11-

Het wapen en de vlag van Melle

Na de revolutie van 1789 werd in Frankrijk al hetgene dat kon herinneren aan de feodaliteit afgeschaft.

Een decreet van de Nationale Conventie van 25 september 1792 verbood het gebruik van heraldische

wapens en godsdienstige emblemen2•

In 1796 werd ons land door de Fransen bezet en pasten ze dezelfde maatregel toe. De plaatselijke

zegels van de vierscharen of schepenbanken werden vervangen door een gemeentezegel met het

kenteken van de Republiek.

Gedurende de periode van het Franse keizerrijk (1804-1814) verving men het kenteken van de

Republiek door deze van de keizer nl. de gekroonde keizerlijke adelaar3•

Na de val van Napoleon Bonaparte vaardigde koning Willem I der Nederlanden in 1814 een besluit uit

waarbij hij beval dat de oude wapens van gemeentebesturen en corporaties moesten bevestigd worden.

Tegelijkertijd nodigde dit decreet de instellingen uit die geen blazoen bezaten aan de Raad voor

Wapenkunde wapens aan te vragen in een gemotiveerd rekwest.

Op 3 januari 1818 bepaalde een nieuw besluit de vorm van het zegel van de gemeenten die nog geen

eigen wapen hadden: geen enkel embleem moest erin voorkomen, alleen het opschrift "Plaatselijk

bestuur van .... ,,4

Een K.B. van 06.02.1837 verving dit van 03.01.1818 en de meeste gemeenten vervaardigden nieuwe

zegels met de wapens van het koninkrijk of met beeltenis van de Belgische leeuw met kenspreuk in

het Nederlands of het Frans.

Andere gemeenten vroegen de erkenning aan van hun oude wapens of gebruikten ze zonder

voorafgaande toelating.

Tenslotte werd aan deze onregelmatige toestand een einde gesteld door een nIeuw K.B. van

14.02.1913 die het K.B. van 1837 bevestigde en aan de gemeenten die zich nog niet in orde hadden

gesteld de gelegenheid gaf dit te doen. Andere konden ook nieuwe wapens aanvragen.

Melle had zijn oud wapen en zegel vergeten en gevolg gevend aan het K.B. van 1837 een zegel laten

maken met de beeltenis van de Belgische leeuwen de kenspreuk "Eendracht maakt macht".

Op vraag van de gemeenteraad werd in 1950 aan onderpastoor E.H. Ascoop gevraagd een ontwerp van

een nieuw gemeentewapen te maken.

Bij K.B. van 19.02.1851 werd aan de gemeente Melle het schild van Rode toegewezen "van goud met

een leeuw van sabel, geklauwd en getoogd van keel, met uitgeschulpte zoom van sabel, dat

geplaatst wordt vóór een heilige Martinus te paard die zijn mantel met een bedelaar deelt, het

geheel op een grond alles van goud".

: de Ghellinck Vacmewyck. « S;;caIlX cl annoirics des Villcs, Commuues ... » pag. \0 3 Decreet van 6 pluviose all XIlI (26.01 . \805) , Max Servais, Wapenboek van de Provinciën en gemeenten van België, pag. 35.

-12 -

In het "Wapenboek van de Provinciën en gemeenten van België·" waarschuwt Max Servais tegen

het kiezen van ccn wapen op goed geluk. Hij schreef o.a. "wanneer bijvoorbeeld verschillende

gemeenten, die van eenzelfde heer hadden afgehangen, de wapens van deze beer aanvragen,

verviel men in de betreurenswaardige gewoonte in ieder der verschillende toegekende blazoenen,

betzij in bet veld van bet scbild, betzij als belmteken de beginletter van de lokaliteit aan te

brengen als onderscbeidingsteken"S

Dat is juist hetgeen gebeurd was in verschillende gemeenten die deel uitmaakten van het land van

Rode.

Deze situatie bestond al in het Oud-Regime (vóór 1796). Het oud wapen van Rode was de zware

leeuw op gouden veld, met roodgetande schuinbalk, schrijft H. Verbist. Het nieuwe wapen van Rode

droeg dezelfde zwarte leeuw op gouden veld omringd met zwartgetande band. Elk van de 19 dorpen

van Rode droeg hetzelfde wapen van de baronie met boven in de rechterhoek of in de beide hoeken de

beginletters van de dorpsnaam. Melle droeg M (daarvan echter hebben we geen afbeelding

teruggevonden), Gontrode G.T. en Gcntbrugge G.B.6•

]/-., GE NTBRU G GE ~ crGvlr)cie O ost -V laanderen

Pro\. de Fland r~ Or icn tale No. 8

-"':::GONTRODE::-~ P rovo d e F la n d,-., Od~nlal .. Provincie Oost- Vla ander en

N o. 4 9

MelIe had nochtans vóór deze periode een and~'T wapen gekend. Bij de Ghellinck-Vaernewyck lezen

we7 :

Melle

paroisse faisant partie du marguisat de Rodes dans Ie comté d • AJost et formant une « Vierschaere })

a vec Gentbrugghe.

Armoiries :

1557 : (Ic seigneur de . .. ), d' or à quatre chevrons, Ie premIer coupé tout de gucuUe et crye:

Courtraeysyen, Courtraeysyen l'ancien baron.

, ibid. pag. 35 6 H. Verbist, Geschiedenis van Melle, pag. 63 1 de Ghellinck-Vaemewyck, Sceaux et annoiries des Villes, Communes, Echevinagcs, Chatellenies, Méliers et Seigneuries de la Flandre ancienne et moderne, pag. 245.

- 13-

E. Warlop vermeldt het voigendeil : Ie seigneur de Melle porte telles armes (d'or à quatre chevrons de

gueulle), Ie premier chevron coppé en chief.

Dezelfde autcur geeft nog volgende beschrijving!) :.

Melle (8., OVL, Gent) heer van 204 VO •••

Het wapen van de heren van Kortrijk, de eerste keper afgesneden langs boven.

GAILLARD, pag. 21, idem, wapenkreet: Courtraeysyen, Courtraeysien I'anchien baTon.

Zeger van Drongen, alias van K0l1rijk, een afstammeiing van Zegel' van Kortrijk (l23l-1248) was in

1339 heer van Melle. Op zijn zegel vindt men drie kepers en een uitgeschulpte zoom. Daniel van

Drongen, alias van K0l1rijk, voerde in zijn wapen vier kepers, de bovenste afgesneden aan de top. !n

het randschrift wordt hij "Courtrisien" genoemd (1339) - zie DE RAEDT, IV, pag. 58, onder

T ronchiennes.

Uit deze zegels blijkt dat men ook hier te doen heeft met de Courtroisins of Kortrijkzanen.

Wijzen wij er tenslotte op dat in de raadszaal van het Provinciehuis van Oost-Vlaanderen het

hiervoren beschreven wapen van Melle afgebeeld staat in de gekleurde glasramen van het gebouw.

Bij het Provinciaal bestuur was men het oude wapen van Melie niet vergeten .... lil

Aan de hand van het oude Melse wapen werd een nieuwe vlag voorgesteld 11 :

"Keel op gouden veld, horizontaal". Kleuren die we terugvinden in het voorgestelde wapen van Zeger

de Kortrijkzaan. In praktische uitvoering geeft dit onderstaand model.

Gouden veld

Keel ---

• E. Warlop, wapenboek van Vlaanderen, pag. 33 • ibid. pag. 150 IQ zie verslag "Wapen van de gemeente", De Gonde, jg. VI nr. 7, december 1977, pag. III I I ibid. pag. 113 - Ontwerp van de heer Pau\ Den Haese, voorzitter van de Heemkundige Vereniging De Gonde.

-14-

Jean Baptiste Lanc.iet, oudsc.hriftkundige, overleden te Melle in 1903

- door Jan Olsen -

Melle lijkt wel iets te hebben met oudschriftkundigen. Vandaag is er het Gemeentelijk Archief en

Documentatiecentrum alwaar de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde (VVF) onderdak

geboden wordt en alsook fungeert als aktieve partner op het vlak van de genealogie binnen de werking

van eerstgenoemde instelling. Initiatiefnemer ooit was August De Baets, heden nog steeds aktief als

archivaris en gekend auteur van het cursusboek « Kennismaken met oud schrift », dat overal ten

lande gebruikt wordt als syllabus voor wie zich de kennis van het middelnederlands eigen wil maken

om echt archief onderzoek te kunnen aanvatten. Ook vele studenten geschiedenis hanteren dit werk in

het kader van hun cursus paleografie.

Bijna honderd jaar geleden overleed in onze gemeente zekere Jean Baptiste (Jan Baptist, Joannes

Baptista) Lanciet. We keken zijn overlijdensakte na en noteerden de sterfdatum: 29 januari 1903 . Op

30 januari werd de aangifte gedaan op het gemeentehuis van Melle door Karel Venneman en August

De Reuse, vermeld in die akte als kennissen van de overledene. Volgens hun verklaring was l.B.

Lanciet de dag voordien overleden om acht uur 's avonds, dit in de Kloosterstraat. Bij de consultatie

van de bevolkingsboeken ,\ j

vonden we dat J.B. Lanciet in

die periode verbleef in het

rusthuis verbonden aan het

klooster H.Hart.

Jean Baptiste Lanciet was

eigenlijk een oudscbrift-

kundige. In het boek

«Catalogue des manuscrits de

la Bibliothèque Royale» (in

1948 uitgegeven, geredigeerd .. ~.

door de toenmalige hoofdbibliothecaris van de Koninklijke Bibliotheek te Brussel, en ter inzage in de

leeszaal van ons Gemeentelijk Archief en Documentatiecentrum) zagen we op pagina 305 e.v. onder

nr. 8069 o.a. het volgende genoteerd :

Jean-Baptiste Lanciet. Genealogie Braeckman oorspronkelijk van Masseme Westrem

en Lede bij Aalst. 1887 (1)

(1) F 55v, on lit: Dezen boek is opgezogd en gemaekt door mij Jean Baptiste Lanciet

-15 -

gedurende den tijd van twee-en-dertig jaren généalogist, en opzoekker ten dienste van wUIen

MUnheer Fe/ix-Victor Goethals. en heb dezen boek geschreven in het jaer 1887.

Jean Baptiste Lancie! nu woonende bU Meirelbeke statie (prochie Melle).

Félix Victor Goethals, geboren op 04 juni 1799 als zoon van Josse Guillaume en Thérèse Barbe van

den Cruyce, had als betovergootvader François P. de Potter (1684-1753). De grootvader van deze

laatste was zekere Hermes de Potter eRonse 1630 + Gent 1681). Hennes de Potter is de oud­

betovergrootvader van de huidige burgemeester van Melle, de heer Edouard de Potter d'Indoye.

François P. de Potter was de eerste die het kasteel langs de Brusselsesteenweg te Melle bewoonde. Hij

had deze in 1743 aangekocht. Het behoort tot op vandaag nog steeds tot het patrimonium van de

familie .

Jean Baptiste Lanciet werd te Gent geboren op 18 mei 1822. Vanaf juni 1885 kwam hij vanuit Sint­

Amandsberg te Melle wonen. Hij was toen 63 jaar oud. De precieze plaats waar hij zich in onze

gemeente ging vestigen konden we niet vaststellen. Nader onderzoek leerde ons wel dat het quasi

zeker langs de Brusselsesteenweg was, het gedeelte tussen het kruispunt 'de Leeuw' en de Tuinstraat.

In de bevolkingsboeken van 1890-1900 (folio 154) is vermeld dat hij in februari 1894 te Melle

uitgeschreven werd daar hij reeds verscheidene maanden de gemeente Melle verlaten had en

woonachtig was te Lede. In de kiezerslijst van 1896 m.b.t. de gemeente Melle vonden we hem echter

wel genoteerd, bij zijn beroep staat oudschriftkundige. Was hij toen reeds teruggekeerd naar Melle?

Pas in de bevolkingsboeken van 1900-1910 weten we hem opnieuw vermeld, dit dan wel in de lijst

van de bewoners van het rusthuis H.Hart.

Jean Baptiste zijn vader noemde Eugenius Lanciet, te Gent stond hij ingeschreven als fabrikant

(Sleepstraat). Hij was geboren te Izegem (West-Vlaanderen) op 01 februari 1790 en was op 23

december 1820 te Gent gehuwd met Maria Joanna Van der Varent (dochter van de fabrikant Jan

Baptist Vander Varent en Marie Thérèse Verlynden). Grootvader Lanciet had als voornamen Joannes

Baptista, hij was bleker van beroep en zag het levenslicht te Hem (een gemeente in het noorden van

Frankrijk) op 22 september 1755. Hij overleed te Izegem, in zijn woning gelegen nabij de

parochiekerk, op 05 mei 1818. Te Vinkt, op 09 mei 1786 huwde hij een tweede maal. Zijn nieuwe

bruid noemde Catharioa Auweorog(g)(h)e (dochter van Petrus en Judoca Kortvrindt). Zij was

geboren te Grammene op 25 april 1757.

Overgrootvader, Charies Joseph, was eveneens geboren te Hem. Zijn echtgenote heette Marie

Cathérine Alavoine. Betovergrootvader E(s)tienne zijn familienaam was als Lancet geschreven,

diens van zijn vader Guillaume eveneens. Van deze laatste drie generaties zijn alle genealogische

gegevens terug te vinden te Hem.

In de parochieregisters van Kluizen (boek 2) stak een gedrukte tekst uitgaande van Jean Baptiste

Lanciet waarin hij zich kenbaar maakt als professioneel vorser op het vlak van genealogie en

paleografie. Bij wijze van illustratie drukken wij deze hier als bijlage af.

-16 -

Il~1I uIlIJt!1.-g~leckendè Jean B" LANCIET, lleel~ de eer aen hel geëerd publiek kenbaer te

maken als dat hy zich gelast met hel opzoeken vall ramHien, op de "olgende cOnditien. te weten:

voor opzoekiogen in gemeenten of buiten de Stad aen I> francs par dag en het convooi voor gaen

en keercn, en als hel binnen de stad is 3 francs. Hl' gelast zich ook met het copieëeren van oude

schriILen der jaren i~O :\ 1700, en maekl terzelrcf tyd kenbaer dal hy de volgende verzame­

ling beli\., te welen:

{' Het gelal vaD 9 regiswrs. 2enteekeningcu ol varia, exlraklen. stalen von goed, akten van verkavelingen en verdeelingeo, gehoorten, huwclyken, overlydeD, rragmenls généalogiques v;m verschillige 'Ieden cn gemeenlen der jamn t499 n 1798,

2' Twee registers. ",ri~. e~lrnUen, su ten \"1In goed , verkavelingen enz. \'an verschillige stedon cn gemeenten

''aD de jaren i600 a i798.

3' Benen boek, acnlce)lcniogen van ovcrlydens van persoonen overleden in verscltillige landen en pro\;ncier. der jaren 1600 a 1850.

4' Eenen register, mel aeoteekeningen v~n overlydells vaD (r:lDsche soldolen voo den tyd van louis Qualorze, eerste fransche republiek en van N3poloon den eerste,

S. Naemlyste der llelgen begraven in de verschillige kerken van Rome sedert hel jaer t300,

6. Een. nacmlvste van ane de BeI!;en, Fr:lnscheo. Hollanders. Ell~elscben, s.panj:lerden en Duilschen, dewelke van f666 lOl 175~ in Tunis, Algiers en Tripoli verhieven hebben mel hunnen •• cm ea VOOrfloem, ouderdom en geboorlepI3C1s.

7' Eenen index op de stalen '"110 Goed en verkavelingcn van t 9 verschilli~G gemeenten.

S' Zes registers. met géoéalogien of gcslacblboomen cn fragmrnls gt.néalogiques beloopende tol het getal V2n

n~en dui%end ,"crschillige famili()n zoo .... el van .... erklieden. bur~ar5. als \"an cdeldom,

9" T\\"aeH registers, \1Iria, etlrakten, st;ten .'3n goed. aklen \<lD verdecliogen, lestamenten en nonlrakleo van huwclykcn.

10' F.enen register meL e.xlraklcn "tn huwelyken en familielJoomell.

11" De cap ie dor grafzarkeo "ao verschillige kerken en !;emeenlcn der provinciCA Luik. Namen eu Henegauwen,

li' De rop;e der Ilrarz:lrken del' volgende kerken, S'-Gudulckerk le Drussel, S'·Jeronimuskerk te lieulen (OuilSchl2oo), der kerken van Vil voorden en van Ghool, der jaren 1~99 lol liOO.

13' De huwelyken van S'·lIa~okcrk Ie Cent \':In 16~! tol i635.

Ho f..en c;roo\ gelat IlOI2S nkende verscbeide ramilien.

45> De copie der gnrurkCll en aklen van fonllalieu b€61.ende in vcrschfUige kerken der landen van den Rbyn

met de eopiea der tC$tamCluen,

iSO Een grool get.1 meI ~éohlogieo. ~""r=ken en gesl~ehtboomeD van verschillige plaetsen.

Toq":G E1r1 Zich te ouresscl'cn lJy brieven franco, :len d'heel' LO. DEWJ.ELE, (!lakker) VrydagmCl'kl N- H, OIIl

te belJandigen aen Jean Bec LANCIET. Génélllogisle Palé()graphe.

Gem 1872.

In het infonnatieblad van de VVF (Vlaamse Vereniging voor Familiekunde), afdeling Gent van april

1996 op p. 50 lazen we dat er in de handschriften zaal van de universiteitsbibliotheek van Gent onder

'Genealogische aantekeningen' onder het nr. Hs. 729 zich een bundel bevindt met 'Vlaamse

geslachten' waarin pentekeningen van wapens, respektievelijk zijn opgemaakt en getekend door Jean­

Baptiste Lanciet in 1874-' 75 . In een familiekundige studie m.b.t. de familie Wauters te Moerzeke

(waarvan Or. Petrus Engelbertus Wauters zeker een niet onbekende telg is) duikt ook de naam van J.B.

Lanciet op.

Welke en waar Jean Baptiste Lanciet zijn opleiding kreeg hebben we tot op heden nog niet kunnen

achterhalen. Maar wat we reeds rond deze figuur en gewezen inwoner van onze gemeente aan

infonnatie hebben wilden we u in deze beperkte bijdrage niet onthouden.

-17 -

Guillaume Lanset (ex Forest-sur-Marcque) X Hem 01-07-1677

Xvóór 1718 Maric Catherine Defresne o circa 1687 + Hem 09-11-1739

Noëlle Lansey (ex Hem)

1----------

E(s)tienne Lanset o circa 1684 + Hem 06-03-1764

1---------

Charles Joseph Lancet o Hem 09 mei 1722 + ? X voor 1755 Marie Catherine Alavoine (dagloonster) o circa 1726 -7 Hem 24 februari 1725 + Hem 22-06-1760

Joannes Baptista Landet (bleker) o Hem 22 september 1755 + Izegem 05 mei 1818 X Vinkt 09 mei 1786

xx Hem 10 februari 1742 Marie Catherine Dufennont o Hem 14 februari 1700 +

Catherina Auwenrogge (Joannes Catharina, dochter van Petrus Auwenrogghe en Judoca Kortvrindt) o Grammene 25 apil1757 +

1---------

" Eugenius Lanciet (fabrikant) o Izegem Ol februari 1790 + X Gent 23 december 1820 Maria Joanna Vander Varent (dochter van Jan Baptist Vander Varent (fabrikant) en Marie Thérèse Verlynden) o Gent ± 1800 +

1----------

Jean Baptiste Lanciet (bleef ongehuwd, oudschriftkundige o Gent 13 mei 1822 + Melle 29 januari 1903

-18 -

Genealogische schets

Jean Baptiste Lanciet

Marie van Hecke X Gent 10 januari 1682

0

+ 23 december 1733

I ---------------

~r

François Pascal de Potter X 12 augustus 1708

0 12 augustus 1684 + 29 september 1753

I ---------------

~r

Thérèse Josine de Potter X 30 mei 1737

o (d) 09 november 1716 + 19 juni 1785

I ---------------

,r

Anne Philippine Thérèse Morel X 0 30 oktober 1741 + 31 juni 1774

I ---------------

" Josse Guillaume Marie Goethals X

04 februari 1793 0 14 december 1769 +

I ---------------I

5dekind: Félix Victor Goethals o 04 juni 1799 +

Jean de Potter (zoon van Hemles)

0 1654 + 23 januari 1722

Marie-Jeanne Goethals

0 +/- 1698 + 20 juli 1782

Josse François Joseph Morel

0 14 april 1714 + 05 maart 1797

Guillaume Jacques Aloïse Goethals 0

+

Thérèse Barbe van den Cruyce

0

+

0l Genealo ische g schets

Félix Victor Goethals

(voor de opmaak van dit artikel konden we beroep doen op de hulp van Ginetle Desmet / Gent en Lieve Denys / HF-Roeselare).

-19 -

GEMEENTELIJK MUSEUM MELLE ZOMERTENTOONSTELLING 2001

OUDE EN RECENTE WAPENSCHILDEN VAN FAMILIES UIT MELLE

Georganiseerd in samenwerking met de Heemkundige Vereniging De

Gonde en de Vlaamse Vereniging voor Familiekunde (VVF) /

afdeling Melle.

open : maandag 18.06 tot en met donderdag 21 .06

zaterdag 23 .06 en zondag 24.06

maandag 25 .06 tot en met donderdag 28.06

zaterdag 30.06 en zondag 01.07

maandag 02.07 tot en met donderdag 05 .07

telkens van 10.00 tot 12.00 uur en van 14.00 tot 17.00 uur.

OPENDEURDAGEN

rOllwbord uil de Sinl·Martinuskerk ;' Melie van Léonce de Bil eren (l 840-1919j

OOSTVLAAMS VVF-CENTRUM VOOR FAMILIEKUNDE

in het

GEMEENTELIJK ARCmEF EN DOCUMENTATIECENTRUM

(archeologie, genealogie, heemkunde en heraldiek)

georganiseerd in samenwerking met de Heemkundige Vereniging De Gonde en de Vlaamse

Vereniging voor Familiekunde (VVF) / afdeling Melle

open : zaterdag 30.06

zondag OLO?

maandag 02.07.2001

telkens van 10.00 tot 12.00 uur en van 14.00 tot 18 .00 uur.

BRUSSELSESTEENWEG 393-395, 9090 MELLE, info: 09.252.26.47

- 20-

PAARDENKOERSEN OP MELLE-DRIES - door André Vervust-

Opeen zomerse zondag werden er op Melle-Dries paardenkoersen

georganiseerd. De inrichting was niet in handen van de wijk Dries,

maar vermoedelijk van een vereniging van paardenliefhebbers of

van een zekere manege. De koersen hadden plaats op de weide van landbouwer

Foucquaert gelegen aan de Begijnenwegel, dichtbij de spoorweg van Brussel

naar Gent. De omloop was niet heel groot, ongeveer een 200 m., en ook niet al te breed, een 4 à 5

meter.

Men kon dus aan de start geen massa paarden verwachten. Er werd gelopen in vlucht en in draf. Men

liep meestal in reeksen om dan te komen tot een finale. De deelnemers konden van pony' s naar wat

grotere en dus oudere paarden gaan.

In drafreeksen liepen de paarden in de sulky en daar kwamen maximum 4 paarden aan de start. Het

was hier steeds om een zeer vlugge start te doen, om als eerste de bocht te nemen en dan de leiding

niet meer afte staan.

Bij de vlucht zaten de menners op de paarden en hier kon men wel tot 5 à 6 paarden aan de start

hebben. Ook hier was de start van grote betekenis hoewel men in de loop van de wedstrijd wel een

tegenstrever kon voorbijlopen.

Elke wedstrijd werd gelopen over 4 à 5 ronden of soms meer, naar gelang de ouderdom van de

paarden. Door te lopen in reeksen kon men dus een volle namiddag vullen met koersen .

Langs de straatkant had men het zicht op de omloop afgesloten met jute van een tweetal meter hoog,

om de mensen de koersen en het gedoe er omheen moeilijker zichtbaar te maken. Maar bepaalde

mensen gingen dan op de spoorwegberm plaats nemen om zo over deze afsluiting te kunnen kijken.

Men moest dan ook betalen om op het terrein te komen, dit als bijdrage in de onkosten om de

paardenkoersen te organiseren.

De wagens, die de paarden vervoerden, werden aan de zijkant van de omloop geplaatst. Dit was nodig

om het volle verloop van de koersen te kunnen volgen en om de aankomstrechters de kans te geven

mogelijke fouten van de deelnemers te bestraffen. In de midden ruimte kon men de paarden laten

warmlopen voor hun wedstrijd.

Vermoedelijk waren daar ook bookmakers aanwezig die toelieten op de paarden te wedden en zo wat

geld te winnen ofte verliezen.

- 21-

1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

Begijnenwegel

/ ··-··-··-··-··-··-··-;ji[:;JtTng··-··----·--·--------·· -, ./ -'-

/ ~ / \

i \ i \

\ /

\ / -' -. ./'

' - . /. ---" ._ Start en aankomst . ....... -- .. -··--·T·-----------·-- ---------··-··-----·-

Inkom wagenpark

~ .;'

~.,:: .... ~. '- .

/ .:.~.' I<"~.:-.\. I.~ ..... #':

- 22-

BIJDRAGEN TOT DE GESCHIEDENIS VAN MELLE DE KLEINE HOFSTEDEN EN HUN BEWONERS

Een tweede uitgave in een reeks waarin wij telkens een bepaald aspect met betrekking tot de geschiedenis van MelIe uitvoerig behandelen.

Vanaf 16 juni 2001 te koop in het Gemeentelijk Museum, Archief en Documentatiecentl'wn, Brusselsesteenweg 393-395 te 9090 MelIe (09/252.26.47).

';,. ~ . <~!';;:. " ~o>-

:;~

, 'l' . ~:~~\

Prijs: 500 BEF / exemplaar.

U kan het boek ook toegestuurd krijgen door overschrijving van 620 BEF (verzendingskosten inbegrepen) op het rekeningnummer van de:

Heemkundige Vereniging De Gonde I MeDe: 448-3586321-38

EEN BOEK DAT NIET MAG ONTBREKEN IN UW PERSOONLIJKE BIBLIOTHEEK!

- 23-

LEDENLIJST VAN DE HEEMKUNDIGE VERENIGING DE GONDE 2001

(aanvullende lijst met gegevens t.e.m. 15 mei 2001)

1) STEUNENDE LEDEN (VANAF EEN BIJDRAGE VAN 500 BEF)

- Burgehnan Luk, Koningin Fabiolalaan 4 9090 Melle - De Bosscher Albert, Elenestraat 18 9620 Zottegem - De Coster Simonne, Brusselsesteenweg 96 9090 Melle - de Hemptinne Reginald, Kalverhagestraat 3 9090 Melle - De Vis Remi, Gemeenteplein 10 9090 Melle - De Winne Lucien, Schoonmeersstraat 28 9000 Gent - Du Ville André, Begoniastraat 18 9090 Melle - François Regina, Collegebaan 5 9090 Melle - Goessens Mark, Kleine Wetterstraat 44 9230 Wetteren - Hanssens Herman, Krommenelleboog 27 9000 Gent - Lemmens Daniël, Schauwegemstraat 9 9090 Melle - Matthijs Luc, Oud-Strijderslaan 105 B8 1140 Evere - Moreels Erik, Geraardsbergsesteenweg 162 9090 Gontrode - Steurbaut Ferdinand, Bosstraat 29A 9340 Lede - Teirlinck Armand, Klinkerlaan 4 9090 Melle - Van Damme Gustaaf, Kloosterstraat 1 9090 Melle - Vervaet Julien, Geraardsbergsesteenweg 34 9000 Melle

2) LEDEN (VANAF EEN BIJDRAGE VAN 200 BEF TOT 500 BEF)

- Aelterman Marc, Driesstraat 15 9090 Melle - Baudu David, Vogel straat 43 9090 Melle - Bohy Anne, Beekstraat 161 9031 Drongen - Bracke Dirk, Kruisstraat 65 9090 Melle - Clauw Roger, Rodestraat 124 9620 Erwetegem (Zottegem) - De Backer Peter, Ottergemsesteenweg 3 9000 Gent - De Groote Gabriël, Kloosterstraat 48 9090 Melle - De Pelsmaeker Martin, Vla schaard 13 9090 Melle - De Porre Johan, Brusselsesteenweg 413 9090 Melle - De Roeve Claudine, Kruisstraat 18 9090 Melle - D'Hoossche Marcel, Hoevestraat 21 9620 Erwetegem (Zottegem) - Gettemans Geert, Wezen straat 13 9090 Melle - Haesebeyt Freddy, Koningin Astridlaan 183 9820 Bottelare - KBC-Bank, R. Hemalsteenstraat 107 1970 Wezembeek-Oppem - Matthijs Jacques, Vossenstraat 124 9090 Melle - 01sen Godelieve, Kalverhagestraat 35 9090 Melle - Van Bockstaele Angèle, Kruisstraat 83 9090 Melle - Van Lierde Clara, Ooievaarstraat 91 9000 Gent

- 24-

DE LEDEN VAN DE CONFRERIE OF BROEDERSCHAP VAN DE H. ROZENKRANS

1878

Leonie Drapier

Marie Gillis

Marie Eeckhout

Silvie Lason

Elysa Wyndaele

Marie De Coene

Leonie Leman

Clementine Temmerman

Marie Mortier

Marie D'Haese

Cordula Van Hoorde

Marie Emma Gillis

Sidonie Gillis

Marie De Vos

Stephanie De Vos

EmmaDeSmet

Marie Schepens

Rosalie Thienpont

Marie De Vogelaere

Julie Dierickx

Louise De Smet

Marie De Vreeze

Octavie De Schepper

Elodie De Ridder (Vogelhoek)

Emma Piens

Elodie De Coene

Marie Steyaert

Octavie Bockstaele

(1711-1887) - door August De Baels -

(vervolg de Gonde nr. I-Ol en slot)

- 25-

Elodie De Schepper

Nathalie De Feyter

Stephanie De Moor

Catharina Klinckspoor

Gerrnaine De Meyere

Elvire De Baetselier

Elodie Allard

Eugène De Coene

Aloise De Smet

Auguste De Smet

Hyppolite De Sutter

Frans Goethaels

Camille Van den Hove

Aloise D'Hanens

Edmond Bouqué

Isidore Diers

Bernard Fouquenier

Elie Gillis

Franciscus Piens

Leopold Hulstaert

Desiré Waytens

Alphonse Gyselinck

Eugène De Vreeze

Emile Vits

Edmundus Smet

Adolphus Garchon

Edmondus Remu

Arthur Elegeest

Julien Vervust

Aloisius Garchon

Adolphus Aeltennan

Henri De Brabander

F rançois Piens

Theophile Gillis

Urbain De Bruycker

Nicomeete De Moor

Gustave Meerschaert

Alphonse De Wilde

Basile Haentjes

Petrus Van Hecke

René De Meyere

Maria Amelia De Clercq

Maria De Vos

Elodia De Coene

Eldie Verstraete

Maria Rasschaert

Elisa Wyndaele

Sidonie Willems

Camillus Van den Hove

Stephanie De Vos

Marie De Vos

Leonie De Nutte

1879

Marie Arnout

Hortense Dooge

NathaIie Braeckman

Eulalie Braeckman

Leontine Andries

Marie Buyse

Octavie De Cock

Marie De Moor

Pelagie De Schepper

Sidonie De Winter

- 26-

Florence De Wolf

Christine Dierinck

Emma Duponseel

Peloagie Garcon

Emma Hulstaert

Sidonie Maes

Leonie Schietekatte

Stephanie Van de Velde

Marie Wauters

Marie Vervuyst

Ivo Boomputte

Emile Bogaert

Livinus Britiet

Charles Louis Briseau

Charles Louis De Meyer

Julien De Meyer

Gustave De Vos

(Victor De Meyer)

Theophile Devos

Octave De Schepper

Joseph De Wapenaert

Gustave Fouquaert

Gustave Franck

Petrus Gyselinck

Gustave Gyselinck

Alphonse Lievens

(Odo Poelman)

August Smesman

Julien Smet

Raymond Spitaels

Camille Van der Schueren

Alphonse Van de Sompele

Joseph Van de Wiele

Arthur Vastemans

Polydore Verbanck

Joseph Vits

Arsène Walraeve

Gustave Delange

Frans Volckaert

Joannes Thienpont

Felix Lucas

Mr. De Meyere

Barbara Elegast

1880

Cyrille Voets

Julien Bogaert

Camille Van Hecke

Polydor De Veirman

Emile De Wilde

Petrus Remu

Frans Steenhaut

Theophile Schietekatte

Polydore De Bruycker

Desiré Aelterman

Joseph De Moerloose

Gustave Bourie

Abel Limpens

Charles Louis Meerschaert

Joseph De Vogelaere

Joseph De Moor

Emile Venneman

Gustave Verbanck

Victor Wille

Joseph Garcon

Jules Dupontcheel

Jules De Vreeze

Joseph Steyaert

Benjamin De Sutter

Frans Vande Velde

Octave Venneman

Julien vits

- 27-

Desiré Joliet

Frans Braekenier

Emile Vande Putte

Gustave Heirman

Petrus Aelterman

Auguste De Smet

Leonard De Bruyne

Charles Louis Andries

Joseph De Schepper

Arsène De Noyette

Gustave Eeckhout

Christine Bockstaele

Justine De Brabander

Philomène Raes

Justine Bockstaele

Odile Braeckman

Silvie De Moor

Elodie Eeckhout

Honorine De Meyer

Justine De Coene

Ursula Dierickx

Marie Van Hoorde

Eulalie Vits

Stephanie Cools

Leontine Gyselinck

Eugenie Rasschaert

Elodie Aelterman

Elodie De Schepper

Hortense Boone

Clementine Mampaert

Elodie De Vloed

Hortense De Mulder

Marie Elegeest

Odile Vande Wiele

Marie Eeckhout

Marie Vanden Hove

1881

Anna De Vos

Elisa Achtergaele

Pelagie De Raeve

lustine Bekaert

lulie Braeckman

Marie Boomputte

Séraphine Buyse

Marie Carchon

Emma De Coene

Adèle D'Haene

Elodie De Smet

Marie De Smet

Seraphme De Smet

Melanie De Smet

Stephanie De Bruycker

Clementine De Wilde

lulie De Wolf

Clarisse Franck

Coratie Galle

Elodie Gillis

Regine Haentjes

Pelagie Maes

Christine Merrie

Marie Raes

Leontine Remu

Stephanie Smesman

Marie Teirlinck

Eiodie Tavemier

Hortens Use

Hortense Van Damme

Leonie Vervuyst

Emilie Waytens

Octavie Waldack

- 28-

Leonard Bockstaele

Camine Baeten

Cesar Braeckenier

Leopold Claus

Charles Bouqué

August De Cock

François De Cock

Charles De Brabander

César De Feyter

Jan Baptist De Man

Petrus De Meester

Alphonus De Schepper

Gustave De Schepper

Victor De Moor

Eugène F ouquaert

Camille Garchon

Charles Geerts

August Hulstaert

Victor Heinnan

Gustave Lason

Prosper Limpens

Alphonse Mampaert

Modeste Schietekatte

Petrus Seghers

Charles Teirlinck

Gustave Vanden Hove

Cyrille Verstraeten

lules Volckaert

Alphonse Walraeve

1882

Livinus Klinckspoor

Antonia Maes

Virginie Piens

lulie Aeltennan

Louise Boomputte

Romanie Brys Camille Achtergaele

Marie De Coene Camille De Rouck

Louise De Meyer Abel Boomputte

Louise De Roeve Camille Vermeulen

Louise De Wapenaert Petrus Bouqué

EmmaDeVeirman Joseph Lasdage

Marie D'Haene Hippolite Van Effenterre

Emilie Drapier Victor Van den Hove

Clementine Fouquaert Oscar Verbanek

Octavie Gyselinck Charles Louis Gillis

Louise Gyselinck Jospeh Drapier

loonie Berlamont Alfred Bockstaele

Marie Lason Emile Foucart

Adolphine Mampaert Prosper Piens

Elodie Piens

Octavie Raes 1883

Marie Raes

Marie Steyaert Maria De Smet

Marie Vande Putte hnelda De Vos

Cordula Vanderheyden Coralie Eeckhout

Camille Van de Wiele Marie Bekaert

Céline Venneman Ludovica Wamback

Louise Venneman Elisa Vennanm

Marie Venneman Henrica Meerschaert

Marie Vastemans Césarina Van Oost

Joseph Brackman Maria Remu

Octave Bouqué Rosalie Verplancke

Alphonse Bouqué Elisa Dirs

Gustave De Bruycker Marie De Cock

Octavie De Bruycker Hortense Carchon

Julie De Bock

1882 Camilla D 'Haese

Clementine Steenhaut

Henri Dierickx Virginia Elegeest

Octave Fiermans Julie De Vreeze

Octave Galle Emma Suys

Gustave Geers Louise De Smet

- 29-

Maria F oucart Joseph Gevaert

Alida De Meyer Theophile De Brabander

Marie Franck Eugène De Coene

Coleta Moens Leonard Vandenhove

Maria Van Onder Remie Duyzen

Christine Lievens August Geers

Elodie Gillis Gustave De Vogelaere

Louise Dierickx Gustave Verstraeten

Octavie De Cock Hector Van Hoorde

Hortens Use Camille Achtegaele

Hortens Raes FUchardBraeckrnan

Theresia Geers Theophile Boomputte

Césarine Merrie Francies Venneman

Emma Vanden Berge Henri De Coene

Georgine Vanden Bulcke Eugenius Vervuyst

Delphine Vande Putte Leopold Bockstaele

Leonie Schietekatte Bemard Klinckspoor

Irma Venneman Alfred Gillis

Elodie Vander Heyden Placide Tavernier

Joseph Joliet

Hippoliet De Meyere Homer Volckaert

Victor Bogaert Désiré Verbanek

Leopold De Wilde Nicolas De Smet

Frans Schepens

Victor De Vogelaere 1884

Eduardus Salens

Gustave Van Damme Marie Bekaert

Emile Van Wassenhove Blondina De Cock

Cyrille Bellemans Marie Vanden Hove

Alphonse De Coster Marie Gevaert

Tûeophile Volckaert Anna Vandergrachi

Desiré Vander Schueren Romanie Claus

Charles Spitaels Celestine Mampaert

Oscar Van den Hove Victorine Eeckhout

Leonard Vits Elodie Hulstaert

Oscar Vander Cruyssen Georgine Gyselinck

Leopold Mae's Louise Galle

-30 -

---- --

Leontine Raes

Marie Halart

Marie Fiennans

Nathalie Maes

Irrna De Coene

Elwida Moens

Delphine Dieric1<x

Marie De Smet

Louise Smesman

Sidonie De Schepper

Emma Robert

Rosalie De Lange

Octavie Hennan

Sidonie De Bruycker

Gabriel Gyselinck

Hortens De Schepper

Marie T' Jampens

Joseph Vanden Hove

Petrus Rasschaert

Prosper D 'Ha ene

Gustave Braeckman

Emile Schietekatte

August Monsecour

Theophile De Roeve

Bemard Arenhout

Petrus De Smet

Homère Raesschaert

August De Smet

Polydore De Coster

Isidore Geers

Theophile Remu

Auguste Fauconnier

Jan Baptist De Moor

Louis Piens

Camile Vanden Hove

Charles Louis Van de Putte

Oscar Van Hoorde

- 31-

Emma Verbracken

Coleta Halart

Elodie Nevejans

Julia Hacquaert

1885

Maria Bogaert

Maria Boucqué

Romanie De Bruycker

Elodie De Bock

Alice De Cock

Flavie De Meyere

Elisa De Moor

Louise De Rocker

Pelagie De Roeve

Marie De Smet

Marie Coleta De Vogelaere (Vogelhoek)

Monica Duysens

Hortense De Vloot

Alice De Wapenaert

Louise De Wilde

Cordula Galle

Mathilde De Pauw

Marie Silvie Geers

Louise Gillis

Marie Goedertier

Louise Lason

Marie Lauwers

Leonie Poelman

Leonie Raes

Leonie Schietekatte

Justine Trossaert

Cordula Use

Marie Vanden Hove

Octavie Vanden Hove

Octavie Vande Putte

Leonie Vande Velde

Elodie Vande Velde

Aliee Verstraete

Honorine Vervuyst

Hortense Walraeve

Prudence Vande Wiele

Mathilde Venneulen

Eduard Aehtergaele

Gerard Bekaert

Gustave Bekaert

Joannes Braeckman

Leo Boomputte

Joseph De Brabander

César De Coster

Victor De Coene (Ledeberg)

Joseph De Coene

Edgard De Vreeze

Octave De Koker

Remi Drapier

Arthur De Smet (Ledeberg)

Petrus Everaert

Frans Galle

Gustave Helskens

Julien Hulstaert

Polydore Lievens

Charles Louis Maes (Vogelhoek)

Achiel Meerschaert

Gustave Rools

Edmond Smesman

Victor Steyaert

Julien Steyaert (in Ledeberg)

Joseph Soetaert

Achille Vandercruyssen

Joseph Van Onder

Leopold Verbanck

Alphone Vervuyst

-32 -

Prosper Vermeulen

Edmond Volckaert

Gustave Wamback

August Claus

Frans De Roker

Théophil Berlemont

Leon Lommie

1886

Maria De Meyere

Marie Vanden Hove

Elisa De Coene

Maria Geers

Emilie Engelbert

Marie Vanden Hove

Marie Hulstaert

Louise Verplancke

Virginie Galle

Marie Verschueren

Elisa Bogaert

Louise Fiermans

Coleta Wille

Maria Schietekatte

Stephanie Vanden Hove

Hélène De Bruyckere

Louise DuponcheeI

Elodie Bekaert

Leonie Volckaert

Auguste Gevaert

Sidonie Gyselinck

Leontina Bekaert

Eugenie Venneman

Gustave Schepens

Gustave Raman

Remi Meerschaert

Homer De Coene

Livin De Smet

Joseph De Smet

Octave Carchon

Auguste Boomputte

Benoit Steenhout

Jules De Cock

Charles De Meyere

Theophiel Raes

Camille Waytens

Achille Jacobs

Victor Merrie

Joseph D'Haese

Oscar Halart

Eduard Fouquaert

Joseph Lauwers

Cyrille Bockstaele

Gustave D'Haenens

Adolphe Remu

Joseph De Smet

Remi Verschooris

1887

Achtergaele François

Brossé Bemard

Brackenier Oscar

Bekaert Jules

Carchon Edmond

Comelis Arthur

De Brabander Cesar

De Coster Remi

De Cock Cyrille

De Feyter Medard

De Cock Alphone

De Bock Charles

De Roeve Joseph

-33 -

De Bruycker Richard

De Tant Oscar

Drappier ...

D'Haese Gustave

D'Huysens Alfred

De Wapenaert Omer

Claus Jules

De Schepper Joseph

Jacobs Oscar

Gyselinck Desiré

Goedertier Remi

GaHe Richard

Galle Alexander

Maes Oscar

Raes Petrus

De V reeze Joseph (in Ledeberg)

Smesrnan Joseph

Vestemans Victor

Vandercruyssen Arthur

Vanden Hove Jules

Venneman Octave

Volckaert Joseph

Vergelen Evariste

Verschueren Alphonse

Wamback Emile

Wille Henri

Botte ...

La PageOmer

Aelterman Marie

Achtegaele Pauline

Bockstaele Emma

Bockstaele Marie

Brackman Irma

Caeckebeke Julie

Elegeest Flavie

De Coene Romanie

D 'Haene Octavie

De Moor Leonie

DeSmetEmma

D'Haenens Emma

De Langhe Clementine

Everaert Marie

Gillis Leontine

Hulstaert Zenobie

Hulstaert Louise

Meerschaert Elisa

Merrie Bertha

Moens Prudenee

Leys Hortense

Rasschaert Louise

Tavemier Louise

T 'Jampens Auguste

Schijvens Bertha

-34 -

Leenzonne Marie

Van Acker Marie

Vande Velde Emma

Van den Hove Marie

Vanden Hove Irma

Vanden Hove Leontine

Vandenberge Marie

Vandenberge Zulma

Vande Putte Octavie

Verplancke Mathilde

Verstraete Marie

Raes Hortense

Steyaert Romanie

Van Ooteghem Georgine

---_ .. _---------...... - ~ -~~ ----

MELLE WEER EVEN IN DE SFEER VAN CAMILLE

MELLOY EN FELIX TIMMERMANS

Meer dan honderd enthousiaste leden van de Felix Timmermanskring uit Vlaanderen en Nederland

kwamen op die zonnige zondag 22 april iaatstleden naar Melle om in het prachtige decor van het

College van de Paters Jozefieten een interessante dag mee te maken die in het teken stond van de

vriendschap tussen twee literaire groten, met name Felix Timmermans en de te Melle geboren

Fransschrijvende priester-dichter Camille Melloy (De Paepe) . Deze laatste gaf in de periode van het

Interbellum een tiental jaar les aan voornoemd college. Aan de organisatie van deze dag werkten ook

onze heemkundige vereniging, het Gemeentelijk Museum en de Foto- en Diaclub Iris intensief mee. In

de zaal van het etnografisch museum van het college was een tentoonstelling georganiseerd omtrent

leven en werk van Camille Melloy alsmede met betrekking tot zijn vriendschap met Felix.

Timmermans. Een videogram en een diareeks werden vertoond en de aanwezigen brachten ook een

groet aan het graf van Camille Melloy op de gemeentelijke begraafplaats. De aanwezigen waren

bijzonder verheugd over de aanwezigheid van de Melse schepen van cultuur, de heer Etienne Cosyns,

de dochter en kleinzoon van Felix Timmermans, respectievelijk: Clara en Manu Wagner en de

kleindochter van die andere vriend van Melloy, Stijn Streuvels, met name Sigrid De Mey (dochter van

Dina Lateur, ' prutske') . Ook schrijver en journalist, Gaston Durnez was een opgemerkte aanwezige.

Wie contact wil opnemen met de Felix Timmennanskring kan dit bij haar voorzitter: de heer Etienne

De Smedt, Rode Dreef 15 2 110 Wijnegem. Voor meer informatie omtrent Camille Melloy kan u

uiteraard steeds terecht in het Gemeentelijk Archief en Documentatiecentrum te Melle.

Op de tentoonstellzng m.bl. Camtlle Melloy en F.dlx TlInmermans herkennen we vooraLln links. }v/antl Wagner, de klem::oon vall Feilx

Timmermans.

Op deze foro . genomen zn het etnografisch museum van hel college te ,Helle. herkennen we vooraan Cfora Tllnmermans, rechts van haar schepen Etienne C05yns en links von haar S!gnd De A,fey

(kleindochter van Sti;n Streuvels).

- 35-

IInhoudstafel1

- Woord vooraf

- Bestuur en lidmaatschap van de Heemkundige Vereniging De Gonde 2

- Familiewapens 3

- Jean Baptiste Lanciet, oudschriftkundige, overleden te Melle in 1903 15

- Zomertentoonstelling: oude en recente wapenschilden van families uit Melle 20

- Paardenkoersen op Melle-Dries 21

- Boek: "Bijdragen tot de geschiedenis van Melle: de kleine hofsteden en hun bewoners" 23

- Ledenlijst van H.V. De Gonde: aanvulling 24

- De leden van de Confrerie of Broederschap van de H. Rozenkrans (1711-1887) 25

- Melle weer even in de sfeer van Camille Melloy en Felix Timmermans 35

Werkten mee aan de realisatie van dit nummer :

De Baets August

Olsen Jan

Oosterlinek Filip (opmaak)

Selhorst Piet

Vervust André

druk: n~~o

- 36-