Pws Afhankelijkheid NL Olie

download Pws Afhankelijkheid NL Olie

of 18

Transcript of Pws Afhankelijkheid NL Olie

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    1/18

    Voorwoord

    Olie is iets waar wij vandaag de dag met zn allen nauwelijks omheen kunnen.Enorm veel van de dingen die we doen of gebruiken hebben olie nodig. Je kan duszeggen dat we enorm afhankelijk zijn van olie en dat het leven voor ons een stuklastiger wordt als olie duurder wordt of zelfs ontoegankelijk.

    Zeker de laatste jaren komt deze probleemstelling vaker in het nieuws, mededoordat het broeikaseet en de klimaatrisis op gaat spelen. !e hele wereldvindt het nodig om vooral snel de olieonsumptie te verminderen, maar ehtevorderingen worden nog niet gemaakt. "ovendien zou een te snelle afname eenenorme klap kunnen zijn voor oliebedrijven en olie#e$porteurs, wat ook weer eennadelig eet zou kunnen hebben voor de eonomie.

    %n dit pro&elwerkstuk gaan we op zoek naar de mogelijkheden om onzeafhankelijkheid van olie te verminderen. Een oplossing mag niet te lang zijnomdat de oplossing drukt, maar ook niet te snel omdat dan de impat te grootzou zijn. !e ideale oplossing is die waarin olielanden gespaard worden en dewereldwijde eonomie niet te sterk wordt be'nvloed. !eze oplossing onluderenwij uit vier deelvragen, waarna wij een (advies) geven aan overheden.

    *eel leesplezier+

    Hoe is de Nederlandse afhankelijkheid van olie te verminderen?|1

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    2/18

    Inhoudsopgave

    Hoe is de Nederlandse afhankelijkheid van olie te verminderen?|2

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    3/18

    Inleiding

    Aanleidinghool heeft de aanleiding voor

    dit onderzoek gevormd. *oor alle

    eind#e$amenstudenten op hetmiddelbaar onderwijs is eenzogenaamd pro&elwerk#stuk -/0verpliht. !it werkstuk bepaalt vooreen groot deel het eindijfer en moetgebaseerd zijn op 11n van de vakkenuit het pakket. 2ierin mag eenonderwerp naar keuze gekozenworden.

    Zodoende hebben wij voor eeneo#nomish onderwerp gekozen. /ij

    zijn allebei meer ge'nteresseerd inhet maro#eonomishe gedeelte vandit vak. /ij kozen daarom voor eenonderwerp waar zowel overheden,bedrijven als gezinnen een grote rolin spelen. 3amelijk de afhankelijkheidvan olie.!it is een breed onderwerp wattegenwoordig veel in de atualiteitenspeelt, waardoor we in ieder gevalwat kennis hadden over afkomst enprobleemstelling. 4aar voor het

    gemak zullen wij om te beginnen watbelangrijke zaken voor dit onderzoekuiteenzetten en ons plan van aanpak.

    Onderzoek

    !it is voor ons voor het eerst datwij op zon grote shaal onderzoekmoeten plegen. !it houdt voor onsin5 kennis opdoen, inlezen enontatpersonen zoeken.

    6lvorens wij met ons onderzoekkonden beginnen moesten wijduidelijk onze hoofdvraag endeelvragen uiteen zetten. !it waslastig want bij dit onderwerp is menal gauw verleid om te ver uit teweiden over bepaalde dingen die er

    vrij weinig toe doen.7iteindelijk werd onze

    hoofdvraag8

    Hoe is de Nederlandse

    afhankelijkheid van olie te

    verkleinen?

    !eze hoofdvraag kan je natuurlijkniet zomaar beantwoorden, daaromzijn er een aantal dingen die je eerst

    Hoe is de Nederlandse afhankelijkheid van olie te verminderen?|3

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    4/18

    moet afwegen. 9en eerste isbelangrijk om te weten hoeafhankelijk wij eigenlijk zijn, hoeveelolie verbruiken onsumenten enproduenten. 9en tweede moet je jeafvragen wat olie dan zou kunnenvervangen en waarom men dat zouwillen. Ook belangrijk is om uit tezoeken welke maatregelen er alworden genomen en in hoeverredeze resultaat bieden. 9enslotte moet

    je vooral de gevolgen in aht nemen,zowel voor 3ederland als voor deolie#e$porterende landen.

    :elukkig hebben wij een bijdragegekregen van dhr. Ewald "reunessevan hell Energ; 9ransitions. /ij

    mohten hem enkele vragen stellenbetreende het oliebeleid en zijntoekomstvisie.

    6an de hand van onze deelvragengaan wij de antwoorden samenvattenen een onlusie trekken die eenantwoord zou moeten kunnen gevenop de hoofdvraag. Om af te sluitenzullen we onze toekomstvisiebehandelen en een kort beleidsplangeven.

    Hoe is de Nederlandse afhankelijkheid van olie te verminderen?|4

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    5/18

    Onderwerp6l in het jaar . delfde men

    olie uit olieputten. %n die tijd nogalleen voor het gebruik van teer eneen soort asfalt wat men gebruikte

    voor het bouwen van hun huizen.4en gebruikte het nog niet alsbrandstof. as in de ?e eeuw zagende Japanners dat het brandbaregoedje gebruikt kon worden om pekelte verbranden om zout te maken.

    9wee eeuwen later wisten de erzendat wanneer je olie distilleerde, jekerosine kreeg. @erosine gebruiktemen in lampen. Aater verspreiddendistillateurs zih door Europa in deBCe eeuw en werd kerosine erg

    gewild.!e eerste olieraDnaderijen ont#

    stonden halverwege de Be eeuwwaarin aardolie werd ver&jnd. Fonddiezelfde tijd ontstonden de interneverbrandings#motoren die op benzinereden. 9ot de jaren G= van de C=e

    eeuw waren kolen nog steeds demeest gebruikte brandstof. 4aar doorde groeiende populariteit enprodutie van autos en stijgendewelvaart van de mensen na /O%%nam olie die rol al snel over.

    !e hele wereldbevolking storttezih op het zwarte goud en kwam erin de jaren ?= voor het eerst pijnlijkahter hoezeer ze verslaafd warengeraakt aan olie. 9wee olierisissenhadden te maken met onHiten inhet 4idden#Oosten waar de prijs vanolie enorm steeg en de produtiedaalde. !oordat er meer vraag wasnaar elektriiteit en aardgas stegen

    daar ook de prijzen van. %n de jarenI= na deze risissen daalde de prijsweer door de lage vraag maar is hetprijsniveau nooit meer teruggedaaldnaar hetzelfde niveau als vantevoren.

    %n de jaren I= raakte men zihervan bewust dat de oliebronnen opdeze wereld niet oneindig groot zijnen er ooit een einde aan devoorraden zal komen. Aangzaamaan

    groeide het idee dat er naaralternatieven gezoht moest worden.

    inds B< september B= hebbenlanden die sterk afhankelijk zijn vanolie#inkomsten een samenwerkings#verband opgeriht. Om hiermee doormiddel van het veranderen van hetaanbod van olie de prijs te kunnensturen. %n feite vormen zij dus eenkartel, wat eigenlijk wettelijkverboden is. 4aar omdat ditnauwelijks te ontroleren valt, kan erdus geen halt toe worden geroepen.!it verband werd de OE> genoemdwat staat voor Organization of theetroleum E$porting >ountries, watorganisatie van olie#e$porterendelanden betekend. 2et werd opgeriht

    in "agdad, hoofdstad van %rak. !itwas op initiatief het land *enezuela.Zij waren dan ook de eerste landenbij de OE> samen met aoedi#6rabiK, %ran en @oeweit.

    Aater voegden zih negen andereleden bij OE>, waarvan er twee deorganisatie inmiddels weer hebbenverlaten8 Latar, %ndonesiK, AibiK,*erenigde 6rabishe Emiraten,6lgerije, 3igeria, Euador, :abon en6ngola.

    %n C==G was de OE>verantwoordelijk voor de produtievan M< miljoen vaten olie per dag, opeen wereldwijd totaal van ongeveerIB miljoen vaten per dag. *olgenseigen opgaves bezitten de elf OE>#landen gezamenlijk ?GN van dewereldwijde bewezenaardoliereserve. Ongeveer ==miljard barrels van de BC== -eenbarrel is ongeveer BGI, liter0.

    Hoe is de Nederlandse afhankelijkheid van olie te verminderen?|5

    De olieranaderij van Baku in 1905

    http://nl.wikipedia.org/wiki/Qatarhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Indonesi%C3%ABhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Libi%C3%ABhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Verenigde_Arabische_Emiratenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Algerijehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Nigeriahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Ecuadorhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gabonhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Angolahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Qatarhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Indonesi%C3%ABhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Libi%C3%ABhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Verenigde_Arabische_Emiratenhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Algerijehttp://nl.wikipedia.org/wiki/Nigeriahttp://nl.wikipedia.org/wiki/Ecuadorhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Gabonhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Angola
  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    6/18

    Hoe ahankeli!k is "ederland van olie#

    $e olie%ark&en!e oliemarkt kan men eigenlijk

    opdelen in twee segmenten. !e

    eerste oliemarkt is die van de ruweolie. !it houdt in prinipe het delvenvan olie in. !eze markt is wereldwijd.*eel bedrijven die hierin atief zijn,zitten in het 4idden#Oosten en de:olfstaten en de *erenigde taten.!eze ruwe olie wordt vervolgensgetransporteerd naar raDnaderijen.

    !e tweede markt is die van degeraDneerde olie. FaDnaderijenkopen ruwe olie in en maken hierbijvoorbeeld benzine, diesel, nafta ofkerosine van. %n 3ederland staat eengrote raDnaderij in ernis, eigendomvan hell, welke vooral olie uit het4idden#Oosten verwerkt.

    *eel bedrijven zijn in beidemarkten atief. 2et "rits#3ederlandse hell is hier een goedvoorbeeld van. hell heeft wereldwijdveel oliebronnen in bezit. !eze ruweolie gaat naar haar eigenraDnaderijen of wordt verkoht.

    Overigens is het overgrote deel vande ruwe olie die binnenkomt op dezeraDnaderijen niet van eigen bronnenafkomstig, maar vangespeialiseerde bedrijven in ruweolie.

    !e prijs waarop ruwe olie wordtingekoht wordt internationaalbepaald door grote oliebedrijven metieder hun eigen soort. Enkelevoorbeelden hiervan zijn "rent voor/est#Europa, orados in 3igeria,

    Oeral in Fusland, 6rabia Aight in het:olfgebied of /est 9e$as%ntermediate in de *.

    %n prinipe hangt dezeprijsstelling ten eerste af van devraag en aanbod naar aardolie. !uszeker nu het aanbod langzaamaanshaarser wordt, stijgt de prijs. 9entweede hangt dit simpelweg af vande emotie op de markt, speulatiesen verwahtingen.

    !e prijs die wij betalen als wetanken, ligt natuurlijk veel hoger dande prijs die olieonerns voor ruwe

    olie betalen. "ovenop die prijs komennog

    vervoerskosten, raDnagekosten,winst#marges et.

    !it kan een verklaring zijnwaarom de prijs van olie nauwelijksdaalt als de ruwe olieprijs daalt."edrijven die die ruwe olie inkopenpassen hun winst#marges dan aan opde verwahtingen en emoties die opdat moment heersen. 4et anderewoorden, ze willen voorzien opprijsstijgingen in de toekomst enverhogen daardoor hun winstmarge,

    waardoor de uiteindelijkeverkoopprijs -ongeveer0 hetzelfdeblijft.

    /at veel mensen niet weten isdat 3ederland een verrassend grotespeler is op het gebied van olie.3ederland bezit veel olie# engasbellen. Lua e$port staat3ederland wereldwijd op de B

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    7/18

    *PPr de wereldoorlogen wassteenkool nog onze belangrijksteenergiebron. 3a de wereldoorlogenzijn andere fossiele brandstoen alsaardolie en aardgas eenbelangrijkere rol gaan spelen. %nombinatie met de ontzuiling en eengroeiende welvaartseonomiekonden meer mensen zihlu$egoederen als autos veroorlovenen gingen industrieKn meerprodueren. 3ederlandseoliebedrijven als hell groeiden alskool en we raakten verknoht aanhet zwarte goud. Zoals al eerderwerd aangegeven moesten we eenkeer tegen de lamp lopen in de jaren

    Q?= om in te zien dat olie noueenmaal niet iets is dat altijd voorhet oprapen ligt. 3a die tijd is onsolie# en gasgebruik enigszinsgematigd, maar stijgt nog altijd.#$uur1%

    /ij zijn dus in zekere zinafhankelijk van de import en e$portvan -ruwe0 olie. 4aar waar gebruiken

    wij dat nou eigenlijk voorR 2et is heelbelangrijk om

    de vragers naar olie op te delen inonsumenten en produenten. Onderonsumenten verstaan we eigenlijkgezinnen, huishoudens, bedrijven enandere priv1gebruikers. "ij de groepvan produenten bedoelen wij deindustrie, in prinipe alles waar eenprodutie#proes bij komt kijkenwaarbij brandstoen een belangrijkerol spelen.

    %n 3ederland onsumeren wij metzn allen zon C,== barrels olieper dag. Een deel daarvan komt van

    eigen bodem, wij produeren zelfongeveer ?C,== barrels op eendag.C !e belangrijkste leveraniersvan olie in 3ederland zijn Fusland,het *erenigd @oninkrijk, aoedi#6rabiK, 3oorwegen en @oeweit. *andie vijf is Fusland onze belangrijksteleveranier. !e hoeveel#heid olie dieuit Fusland komt is goed voor ruim

    2https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/

    http://statline.cbs.nl#&B'%

    Figuur 1: Energieverbruik Nederland per energiedrager Bron(http://statline.cbs.nl/#&B'%

    https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/http://statline.cbs.nl/http://statline.cbs.nl/http://statline.cbs.nl/http://statline.cbs.nl/http://statline.cbs.nl/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/
  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    8/18

    een derde van de totale hoeveelheidge'mporteerde ruwe olie.

    !eze groei van olie vanuitFusland is opvallend, want aan hetbegin van de eeuwwisseling kwamslehts vier proent van onze olie uitFusland. %n C==C loste Fuslandaoedi#6rabiK en het *erenigd@oninkrijk af als belangrijksteolieleveraniers. #)iuur *%

    *oor deze plotselinge groei is eenverklaring. !e belangrijksteverklaring is misshien wel datFusland pro&teert van deprodutiebeperkingen waar de OE>#landen mee te kampen hebben.!aarnaast speelt de lagere prijs van

    de Fussishe aardolie en de minderewinning van olie uit het *erenigd@oninkrijk een rol.M

    6ls het om onze olievoorzieninggaat zijn we dus sterk afhankelijkaan het worden van de FussisheQoliekraan om het zo maar tenoemen. Zodra oetin of 4edvedevbesluit de 3ederlandse toevoer af tesluiten, zitten wij plots met een grotehap uit onze olietoevoer. 3ou is hetniet waarshijnlijk dat zoiets zal

    gebeuren, Fusland is immers af#hankelijk van de inkomsten. 6lsFusland de kraan diht zou draaien,zou zij veel geld mislopen en tekampen hebben met een te grotevoorraad olie die ze niet kwijt kan enzal de prijs omlaag moeten.

    3http://www.cbs.nl/nl-NL/enu/theas/internationale-handel/

    "innen 3ederland komt hetovergrote deel van de olie#import viade haven van Fotterdam of depijpleidingen uit het Oosten binnen.Ongeveer de helft van deze ruwe oliedie binnenkomt wordt opgeslagen eneventueel weer doorverkoht aanandere afnemers als "elgiK of!uitsland. !e andere helft wordtverwerkt in raDnaderijen zoals inernis tot produten als benzine,kerosine of diesel. Een klein deel vande olie die door raDnaderijen gaat isafkomstig van eigen bronnen zoalsde 3oordzee, hoonebeek,/assenaar en 6lmelo.

    Zoals wij al eerder aangaven

    verbruiken wij dagelijks bijna eenmiljoen barrels aan olie. !at komtneer op ongeveer B= miljoen literper dag. *oor de duidelijkheid, dat isruim BIG= liter per seonde-gemiddeld0. 2ierbij hoort ook de oliedie wij in 3ederland verbruiken in deindustrie en verwerking.

    Nederland ver+ruikt oneveer

    emiddeld 150 liter aardolie !er

    se-onde"

    *an de aardolie die wij in3ederland gebruiken gaat ruim dehelft op in de industrieKn. #)iuur .%Op

    de tweede plek Sua verbruik komthttp://statline.cbs.nl#&B'%

    http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/internationale-handel/http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/internationale-handel/http://statline.cbs.nl/http://statline.cbs.nl/http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/internationale-handel/http://statline.cbs.nl/http://statline.cbs.nl/
  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    9/18

    het transport en een klein aandeelgaat op in de huishoudens enoverige afnemende partijen. Aet op,er zijn veel misverstanden watbetreft het industriKle verbruik. *eelmensen denken dat het dan gaat ommahines die net als autos opbenzine en diesel lopen. 4aar bijproduerende afnemers draait hetook vooral om nafta en ruwestookolie.

    Een andere groep is het transport.*oor ons vrij bekend. 2ieronder valtonder andere auto# en vrahtverkeer,luhtverkeer en waterverkeer. !ebekendste soorten brandstofhiervoor zijn benzine, diesel en

    kerosine.9enslotte wordt in de huishoudensnog een kleine hoeveelheidverbruikt. !enk hierbij aanvoorwerpen rond het huis alsgrasmaaiers en dergelijke maar ookverwarming.

    Zoals eerder is verteld importerenwij meer dan we e$porteren. !at iseen logish gevolg van het feit datwij ook meer onsumeren dan we

    produeren. Een groot deel van onzege'mporteerde olie werd immers ooknog doorgevoerd naar andereafnemers.

    2et is lastig te ahterhalen welkaandeel van de olie wij zelf gebruiken en welk deel wijdoorvoeren. !e 3eder#landsegeraDneerde olie die wij doorvoerengaat voor een groot deel door naarde rest van Europa. 4aar ook terug

    naar ruwe olie#e$porterende landendie slehts hun ruwe olie hier latenraDneren.

    3ederland verdient veel op aldeze ativiteiten. hell alleen alhaalde in C==G een nettowinst vanC.M miljard dollar. !aarvan is hetgrootste deel afkomstig uit de take$ploratie en produtie, dit is de takdie zih bezig houdt met hetopsporen en winning van ruwe olie.!eze was goed voor B

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    10/18

    )a& zi!n de %ogeli!ke al&erna&ieven#

    *o&ieven!e vraag is niet alleen wTt de

    alternatieven voor olie zijn, maar ookwaarom we daarnaar op zoek zoudenmoeten gaan. 6ls wij ons eerstbedenken om welke redenen wij eenalternatief willen, kunnen we beteruitzoeken wat het beste alternatief isvoor olie.

    2et eerste motief speelt delaatste tijd veel in het nieuws, hetmilieu. Olie staat bekend als eengrote vervuiler en een van deveroorzakers van het broeikaseet.

    Er wordt enorm veel geld gestoken inenergiebronnen die bepaalde delenvan onze voorziening kunnenovernemen. Enkele voorbeeldenhiervan zijn zonne#energie enwindenergie. !it heeft voordelenmaar ook nadelen. 2et voordeel isdat zon en wind twee vrije goederenzijn. !at wil zeggen, ze zijnonbeperkt en voor iedereenbruikbaar. 4aar aan deze manier vanenergievoorziening kleven ook

    enkele grote nadelen. 9en eerste zaler enorm in ge'nvesteerd moetenworden, vandaag de dag is groeneenergie nog niet dusdanigtehnologish ontwikkeld dat het ergrendabel wordt voor bedrijven omdaarop over te stappen. 9en tweedezijn deze energievormen nog vooralbedoeld om elektriiteit op tewekken. !us daarmee wordt dit geenideale vervanger van olie.

    2et tweede en belangrijkstemotief is, dat wij snel onzeeonomishe afhankelijkheid van oliewillen verkleinen. !it heeft tweegrote redenen. Om te beginnen zijnwij op dit moment sterk afhankelijkvan de olievoorziening uit de OE>#landen en Fusland. !it kanvervelende situaties opleveren alseen van deze leveraniers besluitbijvoorbeeld haar voorraden op tepotten om zo de prijs te laten stijgen.

    6an de andere kant nemen onzevoorraden steeds meer af. 9egen de

    tijd dat onze olie op is -en volgensvershillende onderzoekers duurt dat

    niet lang meer0 hebben we met eengroot probleem te kampen.

    +eak,oilEr bestaan anal;tii die komen

    met een theorie over de

    olieprodutie. !e Qeak#Oil theorie.!eze theorie, bedaht door de6merikaanse geof;sius 4. @ing2ubbert, gaat er niet van uit datonze voorraden opraken. 4aar datsimpelweg de onsumptie deprodutie gaat overtreen. !eprodutie bereikt een ma$imum eendaalt vervolgens. 4et anderewoorden peak#oil betekent dus dat ereen moment komt waarop hetdagelijks verbruik groter is dan deprodutie. !e reden dat de produtiedaalt heeft vooral te maken met hetfeit dat een goed niet meeraantrekkelijk wordt als er meerenergie in gestoken moet wordendan dat het oplevert. Op dat momentstaakt men de produtie.

    Er zijn uiteenlopende meningenwat betreft het moment van dezepiek. Er zijn veel wetenshappers enoliebedrijven die er van uit gingen

    dat het piek moment ergens na C=M=zou plaats vinden. 6ndere mensenbeweren dat de piek al is geweest.

    De Hubberts peak (Peak-il!

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    11/18

    !oor o.a. het werk van een groeponafhankelijke oliegeologen,analisten en ativisten verenigd in6O -the 6ssoiation on the tud;of eak Oil0 wordt het nu steedsduidelijker dat de piek veel eerderdan C=M= zal plaats vinden. !eshattingen lopen uiteen van dezomer van C=B= tot ergens in C=C=.2et preieze tijdstip zal pas ahterafvast te stellen zijn.

    /ij willen dus op korte termijn-dat wil zeggen binnen tien jaar0 eenandere energiebron hebben, om zodeze piek te vermijden en de klap oponze eonomie te verzahten.

    Al&erna&ievenEigenlijk willen we dus zo spoedig

    mogelijk onafhankelijk worden vanolie, het liefst op een duurzamemanier omwille van het klimaat. !itis ehter geen realistishedoelstelling, omdat olie nog een tegrote rol speelt en bovendien dealternatieven nog niet voldoende zijnontwikkeld. 6lthans, als het gaat omniet#fossiele brandstoen zoals wind,water en zonliht is de tehnologienog niet ver genoeg gevorderd omop hetzelfde niveau als olie energiete leveren. !eze tehnologieKndienen eigenlijk alleen maar vooreen beter milieu op de langeretermijn, het is niet mogelijk deze sneldoor te voeren. 2et proes rihtingduurzame energie in zijn geheel zaltraag lopen volgens "reunesse8 (2etenergies;steem is zo immens grootdat het logger is dan een

    supertanker. *erandering duurt veletientallen jaren)

    Het eneries/steem is o

    immens root dat het loer is

    dan een su!ertanker"

    4aar als we puur op zoek gaannaar een alternatief om onze

    eonomishe afhankelijkheid teverminderen op kortere termijn, is

    het wel mogelijk om andere Uweliswaar fossiele U brand#stoen tevinden die ongeveer dezelfdeeigenshappen als olie hebben. Omonze eonomishe afhankelijkheid te

    ver#minderen hebben we dus eenalternatief nodig dat al dusdanig is

    ontwikkeld en wordt gebruikt om oliete kunnen vervangen.

    Zodoende komen wij tot eenprima alternatief voor olie, namelijk-aard0gas. !it heeft voor 3ederlandtal van voordelen als wij dit met oliever#gelijken.

    9en eerste bezit 3ederland zelf talvan gasbronnen. terker nog,3ederland is een van de grootstegase$porteurs ter wereld. /ij staan

    na Fusland, >anada en 3oorwegenop de vierde plek als het gaat om delevering van gas in de wereld. %nC==I e$porteerde 3ederland zon =miljard kubieke meter aardgas. 6lshet om de produtie van gas gaat,staan we op de ahtste plaats. *orig

    jaar realiseerde 3ederland eengaswinning ter waarde van ruim I=miljard kubieke meter.

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    12/18

    lohteren. !e 3ederlandsegasvoorraad ligt op dit moment opongeveer BMCG miljard kubiekemeter. 4aar er wordt de laatste tijdsteeds meer nieuw gas ontdekt.teeds meer bedrijven wordenatiever op het gebied van gas, ookoude reserves die als onrendabelwerden beshouwd worden nu tohgebruikt omdat het dalend aanboden de hoge olieprijs deze reservesrendabel hebben gemaakt. Ookbedrijven als hell worden steedsatiever met aardgas, aldus"reunesse. (Olie en aardgas liggen aldihtbij elkaar, ongeveer G=#G=, enbinnen enkele jaren verkoopt hell

    meer aardgas dan olie.)9en tweede zouden wij hierbovendien nog meer pro&jt vanhebben, gezien de e$port de importovertreft. #)iuur 2% !it is dus eenpositief saldo tegenover een negatiefsaldo van aardolie. %n feite wordenwij dus zo minder afhankelijk van deaanbieders en e$porteurs vanenergie, wij worden zelf immers deleveranier.

    Er moet ehter wel uitgekeken

    worden dat wij niet te lang doorgaanop gas. !eze voorraden zijn immersook eindig en als wij te lang hiermeedoorgaan zijn volgens "reunesseover pakweg

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    13/18

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    14/18

    )elke %aa&regelen worden er al geno%en#

    $e overheid en peakoil7it onze vorige deelvragen is

    gebleken dat 3ederland teafhankelijk is van olie en dat dezehuidige staat van dienst tohveranderd zal moeten worden, willenwij niet in een olierisis terehtkomen. 4aar wat wordt daarinmiddels al aan gedaanR /at voormaatregelen worden er door onzeoverheid genomenR !us wat doet deoverheid al om de afhankelijkheidvan olie te verkleinenR

    2et is antwoord op die vragen is

    eigenlijk toh wel verrassend dan welteleurstellend. 2et is namelijk zo datde 3ederlandse overheid nog vrijwelniets tegen afhankelijkheid van olie,of de teruglopende voorraden doet.

    9erwijl toh al herhaaldelijk hetbewijs dat de olievoorraden afnemenop de tafel is gelegd. Ook onderandere door eakoil 3ederland, diegespeialiseerd is in het bestuderenvan de uitputting van fossielebrandstoen. Ze hebben zelfs al in

    november C==I het rapportQolieshaarstebeleid gepublieerd,waar#in eakoil 3ederland demogelijke maatregelen op een rijtjegezet. Een aantal aanbevelingen uitdat rapport zijn8

    # "urgers moeten worden voorgeliht over piekolie en zijnimpliaties. Zo zal er bewuster methet olieverbruik omgesprongen

    worden.# Een redutietarget stellen van C=Nminder olieonsumptie in C=C=. Zozal de (peakoil) tegengegaan wordenen het moment waarop de produtiede onsumptie overshrijdt wordenuitgesteld.# %nzetten op andere energiebronnenin het transport -elektrishe autos ,aardgas, biogas0. !it ook om de olie#onsumptie terug te dringen, oliewordt niet een essentiKle grondstof

    voor ons transport.

    # Olie als grondstof in de industrievervangen door plantaardigmateriaal. !it is een maatregelwaarop nog veel geK$perimenteerden onderzoht moet worden.*andaag is de tehnologie nog nietver genoeg gevorderd om deze grotestap te nemen. !it gaatwaarshijnlijk nog vele jaren duren.# "eleid geriht op verminderen vanverkeer, en vershuiven van weg enluht naar O*, rails, sheepvaart ende &ets. !e bedoeling hiervan is deQfootprint per persoon te

    verminderen, met andere woorden,de hoeveelheid energie die wij perpersoon gebruiken. %n het openbaarvervoer wordt 11n middel voor velepersonen gebruikt, terwijl in hetautoverkeer ieder persoon zijn eigenvervoersmiddel heeft. "ovendienloopt het O* grotendeels opelektriiteit, dus onze olieonsumptiezou grotendeels afnemen.

    9ot dusver is dus het enige wat

    onze overheid doet wat deafhankelijkheid van olie zou in kleinemate zou kunnen verminderen, hetheen van aijnzen op benzine. !eoverheid doet dit ehter met dedoelstelling de >OC#uitstoten teverminderen en zo de klimaat#veranderingen tegen te gaan. 2etgebruik van diesel, benzine enandere oliebrandstoen wordt zominder aan#trekkelijk voor de

    onsument, en zal eerder geneigd tezijn op bijvoorbeeld biobrandstoen,h;bride vervoer of gas. 2et heeft duswel een weliswaar -klein0 bij#eetop onze afhankelijkheid van olie,omdat mensen eerder op zoek zullengaan naar alternatieven voor olie.

    He& -su..es/ van 0weden6ls we het over onafhankelijkheid

    hebben van olie hebben veel mensende neiging om te verwijzen naar

    Zweden. Zodra er te weinig wordtgedaan om olie hier uit te faseren

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    15/18

    krijgt men al gauw te horen (enZweden maakt er tenminste werkvan).

    2et is hierbij van belang omondersheid te maken tussenZweden en ons. Er zijn veelgeogra&she, demogra&she,politieke en eonomishe vershillentussen 3ederland en Zweden. 9oh ishet interessant om eens te kijkennaar welke maatregelen Zwedenhiertoe neemt.

    %n C== heeft de Zweedsepremier ersson plannen gemaaktvoor een programma om tegen C=C=on#afhankelijk te zijn van olie. !it isvoornamelijk gedaan om een

    energie#risis met Fusland tevoorkomen, en ervoor te zorgen datolieprijzen in de toekomst geen tegrote impat hebben op dehuishoudens. Er zijn veel ritii inZweden die zeggen dat het nietmogelijk is op een korte termijn alsC=C= over te stappen op duurzameenergie. Er moet eerder gedahtworden aan C=M=.

    2oe dan ook kwamenonderzoekers en politie met

    onrete plannen om deolieonsumptie te verminderen5# "elastingvoordelen vooronversie van olie naar eenduurzamer alternatief. %n Zwedenworden nog veel huizen op oliegestookt. !oor middel van subsidiesworden huiseigenaren gestimuleerdover te stappen op duurzameremethodes zoals aardwarmte enstadsverwarming. Ook gemeentelijke

    gebouwen zoals ziekenhuizen, biblio#theken en zwembaden worden&nanieel gesteund om over testappen op duurzame alternatieven.# !e doelstelling is om degehele energievoorziening tebaseren op groene brandstoen. !eZweedse regering verhoogt hetverplihte aandeel groeneeletriiteit van

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    16/18

    !it soort plannen zijn in3ederland niet -op korte termijn0haalbaar. En wel om vershillenderedenen. 9en eerste zou een enormoverheidstekort ontstaan als3ederland op dezelfde shaal zougaan investeren in duurzame energiegezien er hier veel minderstaatsinkomsten zijn. 9en tweedeheeft Zweden het geogra&shvoordeel dat hoge bebossing veelgrondstoen levert voor de produtievan ethanol.

    2et was al duidelijk dat het nietmogelijk is om in 3ederland op korte

    termijn over te stappen op duurzameenergiebronnen. 9oh is het iets waargeld in gestoken zal moeten wordengezien de gasbronnen in de wereldook eindig zijn. !e oliepiek zit erbinnen B= jaar aan te komen, en gasgeeft ook het risio dat we teafhankelijk van Fusland wordenzodra die voorraden over ongeveerM= jaar op zijn. Op het momentworden er in kleine mate aijnzengeheven op fossiele brandstoen en

    subsidies toegewezen aan duurzameenergielevering.

    2et zou geen gek idee zijn ombelastingvoordelen te reKren voorbedrijven die groen produeren. 6ande ene kant krijg je de inkomstenvan aijnzen op fossielebrandstoen, de vervolgensge'nvesteerd kunnen worden insubsidies op duurzame energie, entehnologishe vooruitgang.

    !e rol die de overheid in zo eengrote overstap kan spelen is slehts

    beperkt. 3amelijk het heen vanaijnzen en het geven van subsidiesdie overigens geen groot eethebben. 7iteindelijk ligt de beslissingom over te stappen op andereenergiebronnen dan olie bij deonsumenten en de bedrijven. !eoverheid kan alleen maar de keuzevoorleggen of -minder0 aantrekkelijkmaken.

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    17/18

    )a& zi!n de gevolgen#

    'aspoli&iekEr zit ehter toh een duistere

    kant aan gas waar 3ederland ergvoor op haar hoede moet zijn. Op hetmoment is Fusland s wereldsgrootste e$porteur op zowel hetgebied van aardgassen als aardolie.Fusland is druk bezig met hetvestigen van een Qmonopolie openergielevering, en koopt wereldwijdgas# en oliebronnen op of sluitleveringsontraten af metbuitenlandse bedrijven.. Fussishebedrijven hebben ook een oog op de

    3ederlandse gasbellen. En sowiesonemen de 3ederlandse gasvoorradenlangzamer#hand af. !aardoor wordenwe welliht alsnog afhankelijk vanFussishe energielevering. Op ditmoment zijn de gasbellen vanlohteren in bezit van de :asunie,een 3ederlands staatbedrijf. indshet begin van deze eeuw zijn ervershillende ontraten geslotenmet het Fussishe staatsbedrijf:azprom. !oordat de voorraden bij

    lohteren afnemen is besloten naoverleg tussen "alkenende enFussishe premier oetin dat er meerFussish gas ge'mporteerd zal gaanworden. 2iervoor zullen meer buizenaangelegd moeten gaan worden inheel Europa.

    !it wordt heel Qgeniepigaangepakt door Fusland. Om haarmaht uit te breiden worden er infeite aandelen Quitgewisseld op

    gasleidingen. 3ederlandse :asuniestaat een deel van haar aandelen opbijvoorbeeld leidingen tussen het*erenigd @oninkrijk en 3ederland af,en in ruil daarvoor krijgen zij eendeel van de aandelen op de leidingentussen Fusland en /est#Europa van:azprom. Zo krijgt Fuslandlangzamerhand meer maht in deEuropese leidingen. Op dit momentworden er plannen gemaakt voor dezogeheten 3ord#team leiding, deze

    loopt diret vanuit Fusland naar!uitsland door de Oost#Zee. Oost#

    Europese landen kijken hier met

    argusogen naar. Er zijn geregeld

    spanningen tussen bijvoorbeeldOekra'ne en Fusland. Fusland is altijdverpliht haar leidingen door Oost#Europa te laten lopen. Zij houdtehter hun hand op de gaskraannaar het /esten om te voorkomendat /est#Europa te afhankelijk zougaan worden van Fussish gas. 3ude leiding diret vanuit Fusland naar/est#Europa zal gaan lopen vrezenzij dat Fusland teveel maht uit kangaan oefenen op /est#Europa

    mohten er weer spanningenontstaan.

    Gasleidingen in EuropaBron: Inogate (via Volkskrant)

    De N$rd-%trea& gasli'n v$$r )1

  • 7/25/2019 Pws Afhankelijkheid NL Olie

    18/18

    Om dit probleem te voorkomenmoet 3ederland proberen een zoveelzijdig mogelijke gaslevering tehouden. Aaat bijvoorbeeld meer gasuit 3oorwegen komen.. /e kunnen erhoe dan ook niet omheen dat we ooitdoor onze eigen voorraden heen zijnen we moeten gaan importeren."reunesse beweert dat ook onzegasbellen in zon #landeneht zo erg zijn als iedereen denktROf vallen de gevolgen voor de OE>wel meeR

    Om die vragen te kunnenbeantwoorden, moeten we ons eersteven indenken wat er gebeurt als deafhankelijkheid van olie niet verkleintwordt en de OE> dus gewoon olieals belangrijkste e$portprodut blijfthouden.

    !e OE> zal dan hoogstwaarshijnlijkin deze staat door blijven gaan,tenminste totdat hun oliebronnenbeginnen (op te raken). 4aar daarnahebben ze dan wel in immens grootprobleem, want hun grootsteinkomstenbron valt dan weg. Zezullen dan bij wijze van spreken vande ene op de andere dag een anderprodut moeten vinden wat deinkomsten uit de e$port van olie

    moet kunnen vervangen, anderszullen de inkomsten van de OE>drastish inkrimpen. En dat zullen de

    OE>#landen natuurlijk niet graagzien gebeuren.

    4aar wat nou als we deafhankelijkheid van olie weten teverkleinen, dit zal dan niet van deene op de andere dag gebeurt zijn.Fome is ook niet op 11n daggebouwd zoals ze dat zo mooikunnen zeggen. Er zullen dan dus

    jaren overheen gaan, waarin we dussteeds minder olie zullen importeren,en dus de OE> steeds minder oliezal e$porteren. !it langzaamverminderen van de afhankelijk kantwee voordelen opleven voor deOE> namelijk8

    # !e inkomsten kunnen wordengespreid over jaren. %n plaats van dater veel inkomsten binnen korte tijdbinnenkomen, zal er nu wat minderinkomsten komen per tijdseenheidkomen maar dit zal dan wel jarenlanger doorgaan. !it is dus eigenlijkbeter voor de toekomst van de OE>.Ze kunnen immers langer doen methun olie#inkomsten.# !e OE> heeft meer tijd omandere produten te vinden om te

    e$porten als vervanging van olie.Zoals al eerder gezegd hoeven zedan niet van de ene op de anderedag andere produten te e$porterenomdat de olie (er niet meer is). 3ukunnen ze langzaam wennen dat ookzij minder afhankelijkheid van olie alsbelangrijkste e$portprodut wordenen dan ook steeds meer andereproduten moeten e$porteren. !usomdat de afhankelijkheid

    langzamerhand verkleint wordthebben de OE>#landen tijd genoegom aan het idee te wennen.

    6l met al heeft de afhankelijkheidvan olie verkleinen dus zo ook zijnvoordelen voor de OE>#landen enniet zoals veel mensen denken alleenmaar negatieve eeten.

    Vermindering

    economischeafhankelijkheid

    Alternatieven(voor olie)

    Maatregelen(lager verbruik)

    Onafhankelijkheidop korte termijn

    Duurzaamheidop lange termijn

    Overheid

    Gas

    Goed, mits we letten opmonopolies

    on! "ind! "ater

    Door technologie nietspoedig haalbaar

    Accijnzen

    #ubsidiesSlechts minimaal effect