Project-MER hervergunning klasse 1 Afvalverbrandingsoven · 1 Milieueffectenrapportage...
37
Project-MER hervergunning klasse 1 Afvalverbrandingsoven Niet technische samenvatting ISVAG Boomsesteenweg 1000 2610 Wilrijk Sweco Belgium nv Gent, oktober 2017
Transcript of Project-MER hervergunning klasse 1 Afvalverbrandingsoven · 1 Milieueffectenrapportage...
Project-MER hervergunning klasse
1 Afvalverbrandingsoven
Niet technische samenvatting
ISVAG
Boomsesteenweg 1000
2610 Wilrijk
Sweco Belgium nv
Gent, oktober 2017
Verantwoording
Titel : Project-MER hervergunning klasse 1 Afvalverbrandingsoven
Subtitel : Niet technische samenvatting
Projectnummer : 4678-0004
Referentienummer :
Revisie : 04
Datum : Oktober 2017
Auteur(s) : Team van MER deskundigen
E-mail adres :
Gecontroleerd door : Anne Devivier
Paraaf gecontroleerd :
Goedgekeurd door : Rik Houthaeve
Paraaf goedgekeurd :
Contact : Sweco Belgium nv
Elfjulistraat 43
B-9000 Gent
T +32 9 241 59 20
www.swecobelgium.be
Inhoudsopgave
Kaartenlijst ..................................................................................................................................... 5
Lijst met afkortingen ...................................................................................................................... 6
Voorwoord ..................................................................................................................................... 7
1 Milieueffectenrapportage .............................................................................................. 8 1.1 Kort overzicht van de m.e.r.-procedure ........................................................................ 8 1.2 Toetsing aan de project-m.e.r.-plicht ............................................................................ 9
2 Initiatiefnemer.............................................................................................................. 10
3 Team van MER-deskundigen ..................................................................................... 11
4 Ruimtelijke, administratieve, juridische en beleidsmatige situering ............................ 12
5 Het Project .................................................................................................................. 13 5.1 Probleemstelling ......................................................................................................... 13 5.2 Doelstelling project ...................................................................................................... 13 5.3 Projectbeschrijving ...................................................................................................... 15 5.3.1 Algemeen .................................................................................................................... 15 5.3.2 Procesbeschrijving van de installatie .......................................................................... 16 5.3.2.1 Afvalophaling en eerste verwerking ............................................................................ 17 5.3.3 Verbranding................................................................................................................. 17 5.3.3.1 Rookgaszuivering ....................................................................................................... 17 5.3.3.2 Energieproductie ......................................................................................................... 18 5.3.3.3 Water ........................................................................................................................... 18 5.3.3.4 Verwerking reststromen .............................................................................................. 18 5.3.3.5 Emissiebronnen .......................................................................................................... 19 5.4 Uitgevoerd alternatievenonderzoek ............................................................................ 20 5.4.1 Nulalternatief ............................................................................................................... 20 5.4.2 Locatiealternatieven .................................................................................................... 20 5.4.3 Uitvoeringsalternatieven ............................................................................................. 20
6 Milieuonderzoek .......................................................................................................... 22 6.1 Algemene methodologie ............................................................................................. 22 6.2 Mobiliteit ...................................................................................................................... 23 6.2.1 Referentiesituatie ........................................................................................................ 23 6.2.1.1 Bereikbaarheid site ..................................................................................................... 23 6.2.1.2 Verkeersgeneratie ....................................................................................................... 23 6.2.1.3 Verkeersafwikkeling .................................................................................................... 23 6.2.2 Effectbespreking ......................................................................................................... 24 6.3 Lucht ........................................................................................................................... 25 6.3.1 Referentiesituatie ........................................................................................................ 25 6.3.1.1 Emissies ISVAG .......................................................................................................... 25 6.3.1.2 Achtergrondconcentraties ........................................................................................... 25 6.3.2 Effectbespreking ......................................................................................................... 25
6.4 Geluid en trillingen ...................................................................................................... 27 6.4.1 Referentiesituatie ........................................................................................................ 27 6.4.2 Effectbespreking en beoordeling ................................................................................ 27 6.5 Bodem ......................................................................................................................... 29 6.5.1 Referentiesituatie ........................................................................................................ 29 6.5.1.1 Bodemkenmerken ....................................................................................................... 29 6.5.1.2 Bodemkwaliteit ............................................................................................................ 29 6.5.2 Effectbespreking ......................................................................................................... 29 6.6 Water ........................................................................................................................... 31 6.6.1 Referentiesituatie ........................................................................................................ 31 6.6.2 Effectbespreking ......................................................................................................... 31 6.7 Biodiversiteit ................................................................................................................ 33 6.7.1 Referentiesituatie ........................................................................................................ 33 6.7.2 Effectbespreking ......................................................................................................... 33 6.8 Landschap, onroerend erfgoed en archeologie .......................................................... 34 6.8.1 Referentiesituatie ........................................................................................................ 34 6.8.2 Effectbespreking ......................................................................................................... 34 6.9 Mens - Gezondheid ..................................................................................................... 35 6.9.1 Referentiesituatie ........................................................................................................ 35 6.9.2 Effectbespreking ......................................................................................................... 35
7 Synthese ..................................................................................................................... 36
Kaartenlijst
Kaartenlijst
Kaart 1 Topografische kaart
Kaart 2 Luchtfoto
Kaart 3 Gewestplan
Kaart 4 Stratenatlas
Kaart 5 Situering mini-warmtenet
Kaart 6 Situering leidingen warmtenet op site ISVAG
Kaart 7 Situering van geplande ontwikkelingen in de omgeving
Kaart 8 Studiegebied Bodem
Kaart 9 Bodemkaart
Kaart 10 Tertiair Geologische Kaart
Kaart 11 Grondwaterkwetsbaarheidskaart
Kaart 12 Bodemonderzoeken OVAM
Kaart 13 Studiegebied Water
Kaart 14 Hydrografische situering
Kaart 15 Watertoets
Kaart 16 Studiegebied Biodiversiteit
Kaart 17 Beschermde gebieden
Kaart 18 Biologische Waarderingskaart
Kaart 19 Habitatkaart
Kaart 20 Studiegebied Landschap
Kaart 21 Onroerend erfgoed beschermingen
Kaart 22 Onroerend erfgoed inventarissen
Kaart 23 Archeologie
Lijst met afkortingen
Lijst met afkortingen
BBT Best Beschikbare Technieken
BS Belgisch Staatsblad
DRO Decreet Ruimtelijk Ordening
GRUP Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan
MER Milieueffectenrapport
m.e.r. milieueffectrapportage
PRS Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan
RSV Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen
RUP Ruimtelijk Uitvoeringsplan
SBZ-H Speciale Beschermingszone – Habitatrichtlijngebied
SBZ-V Speciale Beschermingszone - Vogelrichtlijngebied
VHA Vlaamse Hydrografische Atlas
VEN Vlaams Ecologisch Netwerk
Voorwoord
Dit document betreft de niet-technische samenvatting van het milieueffectrapport voor het
project hervergunning klasse 1 Afvalverbrandingsoven. Deze niet-technische samenvatting is een
beknopte samenvatting van het eigenlijke milieueffectrapport bestemd voor publiek en stakeholders.
Een milieueffectrapport is een openbaar document waarin de milieueffecten van een project en de
eventuele alternatieven voor dat project, worden onderzocht. Het milieueffectrapport beslist niet of het
project een vergunning krijgt, dit wordt beslist door de vergunningverlener die hierbij rekening houdt
met milieueffectrapport.
De niet-technische samenvatting heeft als doel om aan publiek en belanghebbenden de relevante
informatie uit het milieueffectrapport van het project te communiceren en hiermee de publieke
participatie in het vergunningsproces te bevorderen.
Voor de uitgebreide technische informatie moet u het eigenlijke milieueffectrapport raadplegen.
1 Milieueffectenrapportage
Milieueffectrapportage (kortweg m.e.r.) is een juridisch-administratieve procedure waarbij, voordat een
activiteit of ingreep plaatsvindt, de milieugevolgen worden bestudeerd, besproken en geëvalueerd. Via
het milieuonderzoek wordt getracht om de voor het milieu mogelijk negatieve effecten in een vroeg
stadium van de besluitvorming te kennen zodat ze kunnen worden voorkomen of gemilderd. Op die
wijze kan het voorliggend project worden bijgestuurd. Het milieueffectrapport vormt bijgevolg een
belangrijk instrument in de besluitvorming. Het is enerzijds een belangrijk hulpmiddel voor de overheid
om te beslissen of een bepaald project of plan toegelaten of vergund zal worden en anderzijds volgt
uit het MER welke voorwaarden (milderende maatregelen) gekoppeld zijn aan de uitvoering van het
plan of project.
1.1 Kort overzicht van de m.e.r.-procedure
Het decreet betreffende milieueffect- en veiligheidsrapportage van 18 december 2002 (het
zogenaamde MER/VR-decreet, hierna “het decreet” genoemd) beschrijft de m.e.r.-procedure (BS 13
februari 2003). De m.e.r.-procedure is opgebouwd uit vier belangrijke stappen.
a) Kennisgevingsnota
De initiatiefnemer controleert of het project moet onderworpen worden aan een milieueffectrapportage.
Als het voorgenomen project project-m.e.r.-plichtig is, stelt de initiatiefnemer een team van
deskundigen samen. Na het opstellen van de kennisgevingsnota, dient de initiatiefnemer het dossier
in bij de bevoegde overheid, namelijk de Dienst Milieueffectrapportage, van het Departement
Omgeving. Na het ontvangen van de nota onderzoekt de dienst Milieueffectrapportage of deze
volledig is. De administratie neemt een beslissing over de volledigheid van de kennisgevingsnota en
betekent, uiterlijk binnen een termijn van twintig dagen na datum van ontvangst van de kennisgeving,
deze beslissing aan de initiatiefnemer. De kennisgeving van voorliggend Project-MER werd volledig
verklaard op 10 januari 2017.
b) Terinzagelegging en richtlijnen
Binnen 10 dagen na ontvangst van de volledigverklaring van de kennisgeving zorgt de initiatiefnemer
voor de bekendmaking en terinzagelegging van de kennisgeving. Hiertoe bezorgt de initiatiefnemer de
kennisgevingsnota aan de betrokken gemeentebesturen, de vergunningverlenende overheid en de
door de Vlaamse regering aangewezen administraties. Het college van burgemeester en schepenen
legt deze kennisgeving binnen de 10 dagen na ontvangst ter inzage. Op deze kennisgeving kunnen
de burgers reageren. Binnen de 30 dagen na aanvang van de terinzagelegging bezorgt het college de
bij hen binnengekomen reacties van inwoners en eigen opmerkingen aan de dienst Mer. De
kennisgeving van voorliggend MER lag ter inzage in de stad Antwerpen van 26 januari 2017 tot 25
februari 2017 en in de gemeente Aartselaar van 23 januari 2017 tot 23 februari 2017.
Op basis van inspraakreacties van de inwoners en reacties van de aangeschreven administraties en
openbare besturen en na een richtlijnenvergadering met de betrokkenen op 24 maart 2017, stellen de
medewerkers van de dienst Milieueffectrapportage richtlijnen op die de initiatiefnemer moet volgen bij
het opstellen van het milieueffectrapport. De dienst Milieueffectrapportage betekent deze richtlijnen
binnen de 70 dagen na goedkeuring van de kennisgeving aan de initiatiefnemer, de betrokken
overheden, administraties en het college van burgemeester en schepenen van het gemeentebestuur.
De richtlijnen voor voorliggend Project-MER werden betekend op 4 mei 2017.
c) Uitvoeringsfase
Tijdens de uitvoeringsfase stelt het team van erkende deskundigen het MER op onder leiding van een
MER-coördinator. Meestal wordt er tussentijds een ontwerp-MER opgesteld dat informeel wordt
besproken door de initiatiefnemer, het team van deskundigen, de dienst Mer en aangeschreven
administraties en openbare besturen.
d) Beoordelingsfase
Na indiening van het MER bij de dienst Milieueffectrapportage controleert deze of het MER
beantwoordt aan de inhoudelijke vereisten van de richtlijnen, opgemaakt werd volgens de in de
kennisgevingnota voorgestelde methodiek en of de opmerkingen die geformuleerd werden tijdens de
ontwerptekstbespreking werden verwerkt. Daarna keurt de dienst Milieueffectrapportage het MER
goed of af en stelt ze een goedkeurings- of afkeuringverslag op. Deze goed- of afkeuring wordt binnen
een termijn van 40 dagen na het indienen betekend aan de initiatiefnemer, de betrokken overheden,
administraties, de MER-coördinator en het college van burgemeester en schepenen van de betrokken
gemeentebesturen. Een goedgekeurd MER maakt deel uit van de omgevingsvergunningsaanvraag en
is een openbaar document. Aangezien de kennisgeving is ingediend en volledig verklaard vóór
23/02/2017, is de oude MER-regelgeving van toepassing en wordt het MER goedgekeurd
voorafgaand het indienen van de vergunningsaanvraag.
1.2 Toetsing aan de project-m.e.r.-plicht
Het besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de
categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage bepaalt in:
Bijlage I de categorieën van projecten waarvoor een project-MER moet worden opgesteld.
Bijlage II de categorieën van projecten die aan een project-m.e.r. moeten worden onderworpen, maar waarvoor de initiatiefnemer een gemotiveerd verzoek tot ontheffing kan indienen.
Bijlage III de categorieën van projecten die aan een project-m.e.r. moeten worden onderworpen, maar waarvoor de initiatiefnemer een project-m.e.r.-screening kan opstellen.
De activiteiten van voorliggend project vallen onder Bijlage I, rubriek 14: “Afvalverwijderingsinstallaties
voor de verbranding, zoals gedefinieerd in punt D10 van artikel 4.2.1 VLAREMA, of chemische
behandeling, zoals gedefinieerd in punt D9 van artikel artikel 4.2.1 VLAREMA, van ongevaarlijke
afvalstoffen met een capaciteit van meer dan 100 ton per dag.”
Bijgevolg is voorliggend project MER-plichtig.
2 Initiatiefnemer
ISVAG
Boomsesteenweg 1000
2610 Wilrijk
Tel.: +32 3 877 28 55
Fax.: +32 3 887 09 28
3 Team van MER-deskundigen
Het project-MER werd opgesteld door onderstaand team van MER-deskundigen:
Discipline Naam Erkenningsnummer Geldigheid erkenning
Coördinator Anne Devivier
Geluid en trillingen Sven Loridan MB/MER/EDA/048/ onbepaalde duur
Lucht Ellen Thibo MER/EDA/807 onbepaalde duur
Bodem Anne Devivier MER/2016/00004 onbepaalde duur
Grondwater Anne Devivier MER/2016/00004 onbepaalde duur
Oppervlaktewater Sofie Heirman MER/EDA/656 onbepaalde duur
Biodiversiteit Els Van Den Balck MB/MER/EDA/578 onbepaalde duur
Discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie – deeldomeinen landschap, bouwkundig erfgoed
Rik Houthaeve MER/EDA/520 onbepaalde duur
Discipline mens - deeldomein ruimtelijke aspecten (incl. mobiliteit)
Rik Houthaeve MER/EDA/520 onbepaalde duur
Discipline mens - deeldomein gezondheid Geert Boogaerts MER/EDA/624 onbepaalde duur
Verder werken mee aan het project-MER: Stijn Van Pee (discipline mobiliteit), Charlotte Verlinden
(discipline landschap en mens, ruimtelijke aspecten en gezondheid) en Jos Van Winckel (coördinatie).
4 Ruimtelijke, administratieve, juridische en
beleidsmatige situering
Het projectgebied ligt in het westen van de provincie Antwerpen, in Wilrijk, tegen de grens met de
gemeente Aartselaar. De site met de afvalverwerkingsinstallatie ligt langs de Boomsesteenweg (A12).
Via de A12 wordt de site rechtstreeks ontsloten richting Antwerpen (directe verbinding met E19, R11
en R10) in het noorden, en richting Aartselaar, Boom en Willebroek in het zuiden.
Het terrein van ISVAG is via een ventweg aangesloten op de Boomsesteenweg, en omvat de
kadastrale percelen 125G, 125M, 125N en 110E. De toegangsweg naar de A12 is op perceel 119L
gelegen. De site wordt begrensd door bedrijventerrein Ter Beke in het noorden, de A12 in het oosten,
waterloop de Grote Struisbeek in het zuidoosten en een waterzuiveringsinstallatie met daarachter
landbouwpercelen in het zuidwesten.
Langs de A12 tussen Boom en Antwerpen liggen enkele dorpen en woonkernen. In de onmiddellijke
omgeving bevinden zich Wilrijk (op minimum 1.650 m), Aartselaar (op minimum 200 m) en Hemiksem
(op minimum 2.200 m). Ook bedrijvigheid is voornamelijk gestructureerd langs de A12. Direct ten
noorden en ten zuiden van het projectgebied liggen enkele bedrijventerreinen langs de steenweg. Op
deze terreinen liggen enkele SEVESO-inrichtingen: Essers/Vittax (110 m), AGFA Gevaert (100 m) en
Sumitomo Warehouse (1.180 m). De voornaamste ecologische waarden nabij het projectgebied zijn:
Antwerpse fortengordel Fort 7 (1.500 m), Antwerpse fortengordel Fort 5 (4.200 m), Groen Neerland
(1.500 m) en Schelde-estuarium (3.100 m).
Het projectgebied is gelegen in gebied voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut. De vallei
van de Grote Struisbeek in het zuiden overlapt met natuurgebied. In deze zone houdt het project geen
ingrepen in. In het noorden overlapt het projectgebied met een reservatiegebied voor leidingen.
Ten noorden ligt industriegebied en ten zuiden natuurgebied en agrarisch gebied. In het oosten grenst
het project aan de A12, met aan de overzijde van de A12 zone voor ambachtelijke bedrijven en
KMO’s.
ISVAG beschikt over een milieuvergunning klasse 1. Deze werd afgeleverd op 29 juni 2011. De huidige
milieuvergunning is geldig tot november 2020. In het kader van de huidige milieuvergunning werd een
project-MER opgemaakt (dossiercode PR0391, goedgekeurd door de dienst Mer 2 juli 2010).
Verder is de installatie van ISVAG onderworpen aan verschillende wettelijke voorwaarden. De
belangrijkste hiervan zijn:
Uitvoeringsplan huishoudelijk afval en gelijkaardig bedrijfsafval, OVAM, september 2016;
Toetsing aan BREF’s (referentiedocumenten inzake Best Beschikbare Technieken) en BBT (Best Beschikbare Technieken);
Voorwaarden van Vlarema (materialendecreet);
Voorwaarden van Vlarebo (o.a. periodiek (oriënterend) bodemonderzoek);
Europese kaderrichtlijn en dochterrichtlijnen luchtkwaliteit (evaluatie t.o.v. de grenswaarden).
5 Het Project
5.1 Probleemstelling
ISVAG is een intergemeentelijke samenwerking gevormd door de steden Antwerpen en Mortsel en de
gemeenten Boom, Puurs, Niel en Hemiksem en de intercommunale IGEAN. De doelstellingen van
ISVAG bestaan uit het bestuderen, oprichten en uitbaten van installaties voor de verwerking van afval
en de energierecuperatie uit de verwerking van dat afval. ISVAG staat in voor de verwerking van het
niet-recycleerbaar, huishoudelijk restafval van meer dan 1 miljoen inwoners.
ISVAG doet dit op de ecologisch en economisch meest verantwoorde wijze en streeft ernaar om de
emissies van haar installatie zover mogelijk beneden de toegelaten normen te houden. ISVAG zet
daarom resoluut in op onderzoek naar en staat open voor nieuwe technologische ontwikkelingen en
kennisdeling en open communicatie, zowel met de lokale leefgemeenschap als het internationale
forum van de sector afvalverwerking.
De afvalverwerkingsinstallatie die ISVAG in Wilrijk bouwde, is sinds 1980 in werking. ISVAG heeft een
milieuvergunning voor de eindverwerking van huishoudelijk afval1 tot november 2020. Recent keurde
de Raad van Bestuur van ISVAG de plannen goed om een nieuwe verwerkingsinstallatie te bouwen
op de huidige site, ter vervanging van de bestaande installatie. Volgens de planning zou deze nieuwe
installatie pas in 2022 operationeel kunnen zijn. Om de verwerking van het niet-recycleerbaar
huishoudelijk restafval van de meer dan 1 miljoen inwoners na november 2020 te kunnen blijven
garanderen, is het dus noodzakelijk om ook voor de bestaande installatie een omgevingsvergunning
van onbepaalde duur aan te vragen. Voor beide vergunningsaanvragen (bestaande installatie en
nieuwe installatie) moet een MER worden opgemaakt. Voorliggend document betreft het MER voor de
huidige installatie. Voor de nieuwe installatie werd een afzonderlijk project-MER-procedure opgestart
(PR24542).
Met de huidige installatie produceert ISVAG elektriciteit voor meer dan 25.000 gezinnen. Met de
vrijgekomen warmte zou daarnaast ook een warmtenet kunnen gevoed worden. Daarom wil ISVAG in
de verlenging van de milieuvergunning (d.m.v. een omgevingsvergunning) ook de uitkoppeling van
warmte naar een nieuw aan te leggen warmtenet mee opnemen. Dit is meteen ook de reden waarom
ISVAG wenst over te gaan tot een vervroegde hervergunning.
5.2 Doelstelling project
Het project zoals het in het project-MER wordt beoordeeld omvat volgende projectonderdelen:
Hervergunning van de (verdere exploitatie) van de bestaande installatie (aan de bestaande vergunde capaciteit van 159.000 ton per jaar3)
Uitkoppeling van warmte en de aanleg van de noodzakelijke leidingen voor het warmtenet op het eigen terrein.
1 Huishoudelijk afval en andere afvalstoffen die gezien hun aard of samenstelling met huishoudelijk afval kunnen worden
gelijkgesteld. 2 De Kennisgeving voor deze procedure werd volledig verklaard op 10 februari 2017 en de richtlijnen zijn betekend op 4 mei
2017. Het ontwerp-MER werd in juli 2017 ingediend bij de dienst Mer. Het Definitief project-MER is in opmaak. 3 Bron: Uitvoeringsplan voor het huishoudelijk afval en gelijkaardig bedrijfsafval
Om de verwerking van het niet-recycleerbaar huishoudelijk restafval na november 2020 te kunnen
blijven garanderen, dient ISVAG voor huidige installatie een omgevingsvergunning van onbepaalde
duur aan te vragen.
5.3 Projectbeschrijving
5.3.1 Algemeen
Als afvalbeheerder staat ISVAG niet alleen in voor de verwerking van de niet-recycleerbare fractie van
het huishoudelijk rest afval op een zo ecologisch en economisch mogelijke manier, maar streeft
ISVAG ook naar een maximale impact op de valorisatie van energie en materialenbeheer. ISVAG zet
daarom resoluut in op onderzoek naar en staat open voor nieuwe technologische ontwikkelingen,
kennisdeling en open communicatie, zowel met de lokale leefgemeenschap als het internationale
forum van de sector afvalverwerking.
Zo ontving ISVAG in 2016 in totaal ca. 5.448 bezoekers, waarvan ca. 75% scholieren, dit middels
begeleide groepsbezoeken, de Open Bedrijvendag en een bezoekerscentrum. Naast de bezoeken is
ook de website een middel om op open wijze te communiceren. De website is sterk gericht op
bezoekers en geeft ook de dagelijkse resultaten weer van de emissies en elektriciteitsproductie.
De voornaamste activiteiten op internationaal vlak zijn:
Gerichte bedrijfsbezoeken
ISVAG nam het initiatief om een wetenschappelijke adviesgroep samen te brengen met professoren en deskundigen van onder andere de Universiteit Berlijn, Universiteit Kopenhagen, Technische Universiteit Aken, Universiteit Antwerpen, ISWA (International Solid Waste Association) en VITO (Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek)
Het bijwonen van internationale vakcongressen
Het geven van lezingen en presentaties op congressen
De ontvangst van specifieke internationale delegaties
Dankzij de contacten met experten en collega’s over de landsgrenzen heen,
samenwerkingsovereenkomsten die werden afgesloten omtrent kennis- en ervaringsdeling
ontwikkelde ISVAG intussen een netwerk van waardevolle internationale relaties en verwierf ISVAG
erkenning op het internationaal forum. Zo nam ISVAG het initiatief om samen met een aantal partners
in 2015 het ISWA Wereldcongres in Antwerpen te organiseren. Tijdens dit internationale congres
kwamen meer dan 1.250 professionelen en beleidsmakers uit 96 landen samen om een week lang
ervaringen uit te wisselen en te netwerken.
5.3.2 Procesbeschrijving van de installatie
In onderstaande figuur is een 3D-overzicht gegeven van de verschillende onderdelen in de
afvalverwerkingsinstallatie.
Aansluitend is onderstaand een schematisch overzicht weergegeven van de verschillende processen
die plaatsvinden bij ISVAG. Ook op de website (http://www.ISVAG.be/nl/werkwijze) wordt de werking
van de installatie schematisch stap voor stap uitgelegd
5.3.2.1 Afvalophaling en eerste verwerking
Afvalophaling
De vrachtwagens met niet-recycleerbaar huishoudelijk restafval rijden bij aankomst door een
meetportiek die nagaat of er zich eventueel een radioactieve weesbron in de lading bevindt. Op de
weegbrug worden de vrachtwagens bij aankomst en vertrek van de site gewogen, zodat er een correct
beeld van de aangevoerde hoeveelheid afval wordt verkregen. Het huisvuil wordt gestort in een
opslagbunker. Per dag wordt ongeveer 600 ton afval opgeslagen in deze bunker. Het transport naar
de installatie gebeurt via de toegangsweg langs de A12. Alle afvalstoffen worden aangeleverd
gedurende zes dagen per week van maandag om 0u tot zaterdag 19u.
Eerste verwerking
De opslagbunker beschikt over een luchtafzuigingsinstallatie die de hal in onderdruk houdt om
geurhinder in de buitenlucht te vermijden. De weggezogen lucht wordt gebruikt als ‘verbrandingslucht’
tijdens de verwerking in de installatie
Het grof vuil in de bunker wordt in kleine stukken gemalen met behulp van een rotorschaar. Al het
afval in de bunker wordt met behulp van grijpkranen gemengd tot een zo homogeen mogelijk mengsel
om een optimale verbranding te verkrijgen. Het afval wordt vervolgens met grijpkranen in trechters van
de ovens gebracht.
5.3.3 Verbranding
Het afval wordt verwerkt in twee roosterovens, die elk tot 9 ton per uur kunnen verwerken. De
installatie is 24 uur per dag, 365 dagen per jaar in werking, met uitzondering van
onderhoudsstilstanden. Het afval beweegt van boven naar beneden via schuivende en kantelende
roosters, terwijl het opbrandt bij een temperatuur van 950°C. De verbranding duurt ongeveer 45
minuten. Er wordt hierbij geen extra brandstof toegevoegd, enkel de verbrandingslucht (zuurstof) die
in de bunker wordt weggezogen.
Na de verbranding blijft er onderaan de oven as over. Deze as bedraagt slechts 10% van het
oorspronkelijke volume, en 20 % van het oorspronkelijke gewicht van het afval. Uit het afgekoelde as
worden bij ISVAG de nog aanwezige ferromagnetische metalen gerecupereerd Deze metalen worden
afgevoerd en hergebruikt in de staalindustrie. De bodemassen worden afgevoerd naar een
gespecialiseerde firma. Met een scheidingsinstallatie haalde de erkende verwerker er in 2016 nog
eens 1,19% schroot uit en 1,95% non-ferro metalen, zoals aluminium, koper, zink en roestvrij staal. Al
deze metalen worden gesmolten tot nieuwe metalen. Wat overblijft vormt een gecertificeerde
bouwstof, die voor 100% nuttig wordt hergebruikt, als grondstof voor beton en asfalt (vervanger van
zand of grind) of als basis bouwstof voor funderingen en ophogingen.
Tijdens het proces komt warmte vrij. De warmte wordt door een afgescheiden ketel geleid waarin
stoom wordt geproduceerd. Deze stoom drijft de schoepen van een turbine aan die gekoppeld is aan
een alternator. In 2016 werd hierdoor in totaal 83.961,80 kWh elektriciteit geproduceerd. In 2016 werd
voldoende stroom geproduceerd om te voorzien voor het jaarlijks verbruik van meer dan 25.000
gezinnen.
5.3.3.1 Rookgaszuivering
De rookgassen die vrijkomen, worden middels achtereenvolgens een injectie met ureum, elektrofilter,
halfnatte wassing, mouwenfilters en natte wassing en ontdaan van schadelijke componenten
(stikstofoxides, fijn stof, zware metalen en dioxines,…) voor ze de schouw verlaten.
Na de lange weg door het zuiveringssysteem voldoen de rookgassen aan de meest strikte normen en
verlaten de schouw (schouwhoogte ca. 60m). Een meetinstallatie monitort continu de kwaliteit van de
rookgassen voor beide ovens op aanwezigheid van een aantal stoffen:
CO: koolstofmonoxide
HCl: chloriden
NOx: stikstofoxiden
SO2: zwaveldioxide
Stof: totaal stofgehalte
CxHy: totaal organische gebonden koolstof
Dioxines
5.3.3.2 Energieproductie
Stoomketel
Tijdens het proces wordt de warmte door een stoomketel geleid, waarin stoom wordt geproduceerd.
Deze stoom drijft de schoepen van een turbine aan, die gekoppeld is aan een alternator. Deze
alternator produceert elektrische energie. De hoeveelheid energie die ISVAG zo opwekte in 2016, is in
totaal 83.961,80 kWh elektriciteit, wat volstond om meer dan 25.000 gezinnen het hele jaar door te
voorzien van elektriciteit.
Warmtenet
ISVAG heeft het voornemen om behalve de bestaande elektriciteitsproductie een deel van de
vrijgekomen warmte aan te wenden in een warmtenet. Hiertoe werd een subsidiedossier ingediend via
de call groene warmte en in april 2016 werd de subsidie hiervoor toegekend door het Vlaams Energie
Agentschap (VEA).
De realisatie van het warmtenet gebeurt in 3 fasen. Enkel de eerste fase, de te realiseren ingrepen op
de terreinen van ISVAG, wordt onderzocht in voorliggend Project-MER. Het betreft de aanleg van een
geïsoleerde leiding tussen de afvalverwerkinginstallatie en de perceelgrens met bedrijventerrein
Terbekehof. Het traject van de distributieleiding wordt op de site voorzien langs de grens van het
perceel. De leiding heeft een lengte van ca. 230 m, een buitendiameter van 630 mm en zalop een
beperkte diepte (2 meter) ondergronds worden gelegd. De ingreep hiervoor is beperkt tot het graven
van een open sleuf tot aan de perceelgrens, waarin de leiding van het warmtenet wordt geplaatst.
Aangezien de leiding op ca. 2 m diepte komt te liggen, is mogelijk is een beperkte bemaling voor deze
ingreep noodzakelijk.
Verder worden binnen de afvalverwerkingsinstallatie aanpassingen aangebracht om de restwarmte
van het verbrandingsproces aan het warmtenet te koppelen.
5.3.3.3 Water
Al het water (met uitzondering van sanitair en hemelwater) wordt in het proces opnieuw gebruikt en/of
verdampt. ISVAG heeft bijgevolg het statuut van nullozer.
5.3.3.4 Verwerking reststromen
Bodemas
Na de verbranding blijft er onderaan de oven enkel nog bodemas over. De as gaat door een waterbad
om af te koelen en gaat via een triltafel naar een aparte opslagbunker. Een grote ronddraaiende
bandmagneet haalt er eerst nog alle ferromagnetische metalen uit (3.011 ton in 2016). Dit wordt
gerecycleerd in de staalindustrie. Wat overblijft wordt afgevoerd naar een gespecialiseerde firma. Met
een scheidingsinstallatie haalde de erkende verwerker er in 2016 nog eens 1,19% schroot uit en
1,95% non-ferro metalen, zoals aluminium, koper, zink en roestvrij staal. Al deze metalen worden
gesmolten tot nieuwe metalen. Wat overblijft vormt een gecertificeerde bouwstof, die voor 100% nuttig
wordt hergebruikt, als grondstof voor beton en asfalt (vervanger van zand of grind) of als basis
bouwstof voor funderingen en ophogingen.
5.3.3.5 Emissiebronnen
Luchtemissies
De gezuiverde rookgassen worden via de schouw afgevoerd naar de lucht. ISVAG voert hierbij
continue monitoring van de emissies uit voor de parameters stof, CO, O2, H2O, HCl, SO2 , CO2, NO2,
CnHm (koolwaterstoffen), temperatuur, druk en debiet. Eveneens worden dioxines conform Vlarem
continu bemonsterd, waarna het genomen staal om de 2 weken wordt geanalyseerd in een labo. De
meting van zware metalen gebeurt eveneens conform Vlarem (tweemaal per jaar) en wordt op eigen
initiatief aangevuld met twee bijkomende metingen, wat resulteert in een meting per kwartaal. Deze
analyses worden continu gemonitord met de toegelaten normen.
Ter voorkoming van de accidentele lozingen in de lucht wordt de volledige installatie gestuurd vanuit
een centrale procescomputer. Op een beeldscherm zijn alle individuele meetgegevens en alle
instelparameters gevisualiseerd.
Opslag- en overslagactiviteiten geven geen aanleiding tot emissies aangezien de vrachtwagens die de afvalstoffen aanbrengen hun lading storten in de opslagbunker, die een gesloten ruimte is die continu in onderdruk staat. Het laden van vliegassen en slakken gebeurt via een stofsluis waardoor stofverspreiding als verwaarloosbaar kan beschouwd worden. Het bodemas wordt ‘nat‘ afgevoerd, en geladen in de bunker zodat er geen stofontwikkeling is uit de opslagbunker. Het beladen van bodemas, schroot, vliegas, ketelas en residu gebeurt overdekt. De silo’s worden in een bulkwagen leeggemaakt via roterende sluizen en een stofdichte beladingsbalg. De lucht die vrijkomt uit de container of bulkwagen gaat terug de silo in.
Geurhinder
In de bestaande situatie zijn alle maatregelen getroffen ter bestrijding van geurklachten. Zo is het
stortplatform volledig overdekt en wordt het in onderdruk gehouden om geurverspreiding tegen te
gaan. De bunker wordt eveneens in onderdruk gehouden door het afzuigen van de lucht nodig voor de
verbranding. Er zijn bij ISVAG geen klachten bekend over geurhinder.
Geluid
De toetsing volgens Vlarem II legt de focus op woningen op minder dan 200 m afstand. Aanvullend
werd in eerdere studies gekeken naar het effect binnen een straal van ca. 500 meter. Tot op heden
werden geen overschrijdingen vastgesteld. Er zijn bij ISVAG geen klachten bekend over
geluidoverlast.
5.4 Uitgevoerd alternatievenonderzoek
5.4.1 Nulalternatief
Het nulalternatief omvat de situatie indien het project (dit omvat: de uitkoppeling van warmte naar een
warmtenet en de hervergunning van de bestaande installatie) niet wordt uitgevoerd. Dit betekent met
andere woorden een situatie waarin het afval niet op de site ISVAG wordt verwerkt en het afval naar
andere locatie(s) moet worden afgevoerd. Het nulalternatief is met andere woorden een
locatiealternatief.
5.4.2 Locatiealternatieven
Voorliggend project-MER onderzoekt de milieueffecten van het hervergunnen van de bestaande
installatie. Deze installatie verkreeg een milieuvergunning in 2010. In het verleden gebeurde er
uitvoerig onderzoek naar mogelijke locatiealternatieven (THV Ecobel, 2010). Sindsdien hebben zich
geen ontwikkelingen of omstandigheden voorgedaan die doen twijfelen aan de geschiktheid van de
huidige locatie. In de geactualiseerde toekomststudie van Deloitte (2016) en het locatie- en
mobiliteitsonderzoek van Transport & Mobility Leuven (2016) werden de mogelijke geschikte locaties
die reeds werden onderzocht in de voorgaande studies, opnieuw geëvalueerd. In dit onderzoek werd
de praktische haalbaarheid van transport over water voor enkele relevante locaties tevens onderzocht.
Deze studie concludeert dat de huidige site het meest optimaal is. Zij heeft de snelste reistijd en zo
goed als de kortste gemiddelde afstand ten opzichte van het werkingsgebied.
Bovendien blijkt uit voorliggend MER dat de milieueffecten van de exploitatie van ISVAG op de
omgeving verwaarloosbaar tot beperkt zijn.
Er worden bijgevolg geen bijkomende locatiealternatieven beoordeeld in voorliggend project-MER.
5.4.3 Uitvoeringsalternatieven
Voor het verwerken van de restfractie van huishoudelijk afval zijn verschillende technieken mogelijk.
ISVAG is verplicht na te gaan of de installatie behoort tot de best beschikbare technieken. In zijn
studie “Status of alternative techniques for thermal waste treatment” vergelijkt Professor Peter Quicker
(Technische Universiteit Aken) de klassieke verbrandingstechnologie met verschillende
verwerkingstechnieken. De volledige studie van professor Peter Quicker kan worden gedownload via
http://www.teer.rwth-aachen.de/cms/front_content.php?idart=459).
De conclusies van de studie van Professor Quicker kunnen als volgt worden samengevat:
- De klassieke verbrandingsoven zoals voorzien door ISVAG is op heden nog steeds BBT voor gemengd huishoudelijk afval.
- De overige onderzochte technieken zijn enkel toepasbaar voor zeer specifieke afvalstromen of voor zeer kleinschalige toepassingen, maar niet voor de niet-recycleerbare fractie van huishoudelijk restafval, die een zeer heterogene fractie is.
Naast thermische afvalbehandelingstechnieken zijn ook biologisch-mechanische (voorbehandelings-)
technieken mogelijk, zoals vb. de REnescience technologie. Van deze techniek is echter nog geen
grootschalige installatie operationeel, de techniek wordt nog onderzocht. Het grote nadeel van de
techniek is dat deze uitgaat van een gezamenlijke ophaling van GFT, restafval en PMD. Dit is in strijd
met het Vlaamse afvalstoffenbeleid, waar resoluut gekozen wordt voor een selectieve afvalinzameling.
Alternatieve technieken zoals pyrolyse, vergassing, plasmaproces en vervloeiing zijn telkens van
toepassing op zeer specifieke afvalstromen maar niet voor de verwerking van niet-recycleerbaar
huishoudelik afval dat qua samenstelling zeer heterogeen is.
Wanneer wordt ingezoomd op de verschillende processen die worden toegepast binnen de
afvalverbrandingsinstallatie, zouden enkele technologische optimalisaties denkbaar kunnen zijn.
Gezien het wijzigen van de aangewende technieken een aanpassing van de installatie vraagt en dus
een aanzienlijke investering met zich meebrengt, is dit niet zinvol in kader van de hervergunning van
de bestaande installatie. ISVAG plant namelijk een nieuwe installatie die gebruik zal maken van de
meest optimale technische installatie. Deze nieuwe installatie is het onderwerp van een afzonderlijk
milieueffectenonderzoek en valt buiten de scope van voorliggend onderzoek. Er worden bijgevolg
geen uitvoeringsalternatieven beoordeeld in voorliggend project-MER.
6 Milieuonderzoek
6.1 Algemene methodologie
Rekening houdend met de omgevingskenmerken enerzijds en de projectkenmerken anderzijds,
onderzoeken we via een ingreep-effectentabel de voornaamste mogelijke effecten en bijhorende
disciplines die redelijkerwijze kunnen verwacht worden:
Hoofdingrepen Directe effecten Indirecte effecten Relevante disciplines
Exploitatie
afvalverwerkingsinstallatie
Ruimte- en
grondstoffengebruik, uitstoot
rookgassen,
Geur- en
geluidsemissiesdepositie
chemische stoffen, beleving
landschap
Geluid, Lucht, Biodiversiteit,
Water, Bodem, Mens-
gezondheid, Landschap
Levering, opslag en
overslag producten en
calamiteiten
Ruimtegebruik,
verkeersgeneratie
Geur- en geluidsemissies,
opname door bodem
Bodem, Water,
Biodiversiteit, Lucht, Geluid,
Mens, Mobiliteit,
Warmtenet Bodemingrepen Invloed op archeologie Bodem, Water, Landschap
Uit deze ingreep-effecten analyse blijkt dat volgende disciplines relevant zijn in voorliggend project-
MER:
- sleuteldisciplines
lucht
geluid en trillingen
mens-gezondheid
mobiliteit
- nevendisciplines
bodem
water
biodiversiteit
landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie
Met sleuteldisciplines duiden we de disciplines aan die op basis van de huidige inzichten de
belangrijkste milieuaspecten omvatten met betrekking tot voorliggend project. Deze disciplines worden
maximaal kwantitatief uitgewerkt. De nevendisciplines omvatten milieuaspecten die ook in het MER
aan bod zullen komen, maar waarvan verwacht wordt dat de relevantie eerder beperkt zal zijn. Deze
disciplines krijgen een kwalitatieve uitwerking.
De coördinator zal erover waken dat ook de aspecten licht en klimaat in voldoende mate aan bod
komen. Het aspect licht wordt behandeld binnen de discipline fauna en flora. Het aspect klimaat wordt
geïntegreerd binnen de discipline lucht. Ruimtelijke aspecten wordt niet binnen een afzonderlijke
disciplines Mens – Ruimte uitgewerkt: Landschappelijke aspecten worden opgenomen in de discipline
Landschap en aspecten met betrekking tot levenskwaliteit in de discipline Mens – Gezondheid.
6.2 Mobiliteit
6.2.1 Referentiesituatie
6.2.1.1 Bereikbaarheid site
De Installatie van ISVAG is gelegen langs de Boomsesteenweg (N177). Deze straat is voorzien van
fietspaden in beide rijrichtingen en is geselecteerd als functionele fietsroute en sluit aan op de
Atomiumlaan en de Cleydaellaan, beiden eveneens voorzien van fietspaden. De Boomssesteenweg
(Lijn 500 (Antwerpen - Boom - Rumst – Mechelen) en de Cleydaellaan (Lijn 133 Kontich Scholen -
Aartselaar – Schelle ) zijn eveneens ontsloten door openbaar vervoer. Haltes van deze lijnen
bevinden zich op respectievelijk op ongeveer 900 en 700 meter van het projectgebied.
Voor gemotoriseerd verkeer wordt de ISVAG-site rechtstreeks ontsloten via de
Boomsesteenweg/N177 naar het hoofdwegennet (A12). De A12 beschikt over een 2x2-profiel. De
toegelaten snelheid bedraagt 90 km/u. De kruispunten van de A12 in het studiegebied zijn met
verkeerslichten geregeld. De Boomsesteenweg-N177 vormt een parallelstructuur van de A12, onder
andere ter ontsluiting van de naastgelegen functies. Hier bedraagt de toegelaten snelheid 70 km/u. De
Boomsesteenweg beschikt over 2 rijstroken per rijrichting (+ busbaan).
De directe ontsluiting van ISVAG verloopt van maandag tot zaterdag via 2 ontsluitingspunten, langs
de Boomsesteenweg en langs de Cleydaellaan. De huidige vergunning voorziet dat de toegang langs
de Cleydaellaan niet wordt gebruikt door vrachtverkeer tussen 19u en 7u.
6.2.1.2 Verkeersgeneratie
De activiteiten van ISVAG veroorzaken een zekere hoeveelheid verkeer op dit wegennet. Er vinden
zo’n 136 vrachtwagenbewegingen per dag plaats, dit zijn hoofdzakelijk vrachtwagens die het afval
aanvoeren, in mindere mate vrachtverkeer dat reststoffen afvoert. Het personeel zelf komt voor 70%
met de auto naar het werk. Dit resulteert, gezien een gedeelte van de werknemers in een
ploegensysteem werkt, in ca. 15 aankomende auto’s per uur in de ochtendspits, en ca 4 vertrekkende
autos per uur in de avondspits.
Bijkomend ontvangt ISVAG ongeveer 5.000 bezoekers per jaar (voornamelijk schoolkinderen). Men
hanteert een maximumaantal van 50 bezoekers per keer, om de kwaliteit van de rondleiding te
kunnen garanderen. ISVAG stimuleert al haar bezoekers om zoveel mogelijk per fiets of met het
openbaar vervoer te komen. In aantal verplaatsingen is dit zeer beperkt. Daarenboven verplaatsen de
bezoekers zich buiten de spitsen, zodat het effect verwaarloosbaar is.
6.2.1.3 Verkeersafwikkeling
Ten opzichte van de intensiteiten op de A12 en de N177 is de verkeersgeneratie van ISVAG zeer
klein. Op het segment van de A12 tussen Wilrijk-Valaar en Wilrijk-Viaduct (net ten noorden van
projectgebied), blijken op basis van automatische tellingen van het Vlaams Verkeerscentrum ongeveer
38.000 voertuigen per rijrichting per werkdag te rijden.
Uit verkeerstellingen blijkt verder dat de Boomsesteenweg en de A12, en meer bepaald de
kruispunten met de Terbekehofdreef, de Cleydaellaan en de Moerelei omwille van deze zeer hoge
densiteiten verzadigd zijn met verkeer.
6.2.2 Effectbespreking
Uit het milieueffectenonderzoek blijkt dat de impact van ISVAG verwaarloosbaar is ten opzichte van
het functioneren van het verkeerssysteem voor fietsers, voetgangers en openbaar vervoer. De
verkeersgeneratie van ISVAG is gezien zijn functies heel beperkt voor deze vervoersmiddelen. Het
aantal verplaatsingen gegenereerd door ISVAG via deze vervoermiddelen is erg klein in vergelijking
met het achtergrondverkeer, evenals de impact van ISVAG op de bereikbaarheid van het
projectgebied voor deze vervoersmiddelen. Hierdoor gaat er geen effect uit van ISVAG voor deze
vervoersmiddelen.
Wat gemotoriseerd verkeer betreft, concludeert het milieueffectenonderzoek voor discipline mobiliteit
dat de bestaande infrastructuur in het studiegebied in de referentiesituatie weinig tot geen
restcapaciteit heeft (met de huidige infrastructuur). Er is tijdens de spitsen sprake van zware congestie
op de gewestwegen (A12 en N177). Dit heeft als gevolg dat de zijtakken en in/uitritten ook
doorstromingsmoeilijkheden kennen. De invloed of impact van de huidige activiteiten van ISVAG is
echter zeer beperkt. Het vrachtverkeer gebeurt bovendien voornamelijk buiten de spitsuren. Uit de
berekening van de verkeersgeneratie blijkt dat ISVAG erg weinig verkeer genereert, in vergelijking met
het achtergrond verkeer. Ook vanuit een worst-case benadering op de belasting van de kruispunten
rond het projectgebied. De relatieve invloed van ISVAG op de belasting van deze kruispunten is
miniem (minder dan één procent).
De deskundige mobiliteit merkt een beperkt negatief effect op van ISVAG op de verkeersleefbaarheid
rond het projectgebied, meer bepaald door de invloed van het vrachtverkeer op de verkeersveiligheid.
Gezien de verwaarloosbare verkeersgeneratie van ISVAG ten opzichte van het achtergrondverkeer
wordt het effect als beperkt beoordeeld. Bovendien voorziet ISVAG (zowel vandaag als later) in een
goede maatregel om dit effect nog verder te milderen: de toegang langs de Cleydaellaan mag niet
gebruikt worden tussen 19u en 7u. Op deze manier wordt de woonomgeving in de Cleydaellaan
ontzien.
6.3 Lucht
6.3.1 Referentiesituatie
6.3.1.1 Emissies ISVAG
In de huidige toestand wordt het afval verwerkt in 2 roosterovens met een capaciteit van elk 9 ton per
uur, met elk een rookgasreiniging en finaal een schouw van ca. 60 m. Via een automatisch
meetsysteem wordt de kwaliteit van de rookgassen van beide ovens continu opgevolgd. Hierbij
worden beantwoordend aan de geldende wetgeving (Vlarem) enkele continue (onder meer totaal stof,
CO, NOx,..) en discontinue (zware metalen, dioxines) metingen uitgevoerd. Additioneel meet een
extern labo dagelijks de concentraties dioxines en furanen, deze worden elke twee weken
geanalyseerd.
De lucht die uit de schouw komt, beantwoordt voor alle parameters ruimschoots aan de opgelegde
emissiegrenswaarden voor de periode 2014-2016.
De verspreiding van de NOx-concentraties naar de omgeving wordt jaarlijks gemodelleerd. Voor de
periode 2014-2016 wordt de jaargemiddelde immissie (concentraties die vanuit ISVAG een regio
bereiken) ter hoogte van de woonkern Neerland als beperkt beoordeeld.
Verder zouden niet-geleide emissies kunnen ontstaan ter hoogte van de aan- en afvoer van
afvalstoffen, de opslag en de verwerking van afvalstoffen. Echter de volledige installatie staat binnen
waardoor diffuse emissies bij opslag en verwerking tot een minimum worden herleid. De
binnengekomen vrachtwagens storten hun lading in de opslagbunker die voortdurend in onderdruk
wordt gehouden door een luchtafzuigingssysteem. Er werden tot op heden geen klachten gemeld
m.b.t. niet-geleide emissies. Er werden tot op heden ook geen klachten gemeld m.b.t. geurhinder.
6.3.1.2 Achtergrondconcentraties
De Vlaamse milieumaatschappij (VMM) meet de luchtkwaliteit in Vlaanderen, voor voorliggend
projectgebied is het dichtstbij gelegen meetstation dat van Hoboken (40HB23). Bijkomend modelleert
de VMM de jaargemiddelde luchtkwaliteit voor heel Vlaanderen, deze is te raadplegen (voor 2015) op:
http://www.vmm.be/data/luchtkwaliteit-in-je-eigen-omgeving
Volgens deze gegevens worden de jaargemiddelde normen voor fijn stof (PM10 en PM2,5) in en ter
hoogte van het projectgebied niet overschreden. Voor PM 10 wordt het maximum toegelaten
daggemiddelde sinds 2012 niet meer overschreden.
Voor NO2 (stikstofdioxide) is er een duidelijke negatieve invloed van het verkeer langs de A12. Rondom
de grote verkeersaders wordt nauwelijks of niet voldaan aan de jaargemiddelde grenswaarde, verder
weg wordt de norm wel ruimschoots gehaald.
Met betrekking tot dioxines zijn geen achtergrondconcentraties in de onmiddellijke omgeving van het
projectgebied beschikbaar. De dioxine-uitstoot door de afvalverwerkende sector is in de jaren ’90 sterk
gedaald door een doorgedreven optimalisatie van de rookgasreiniging, sindsdien levert de
afvalverwerkende sector nog nauwelijks een bijdrage.
6.3.2 Effectbespreking
In het milieueffectenonderzoek werden voor discipline lucht een aantal kritische polluenten
(vervuilende stoffen) geïdentificeerd, en werden hun concentraties in de uitstoot van ISVAG getoest
aan de grenswaarden voor immissie naar de omgeving. De verspreiding van volgende polluenten
werd berekend en beoordeeld:
NO2
Fijn stof (PM10, PM2,5)
Zware metalen: Cd + Tl, Pb, Hg
Dioxines
CO
Vermestende en verzurende depositie
Voor alle onderzochte polluenten zijn de concentraties in de uitstoot van de verbrandingsoven zeer
beperkt, de grenswaarden worden nergens benaderd. Enkel voor NO2 is er een belangrijke bijdrage,
maar enkel bij slechte weersomstandigheden (lage windsnelheden, temperatuursinversie, lage
menghoogte, deze slechte meteorologische condities komen slechts 18 uur per jaar voor). Ten
opzichte van de jaargemiddelde achtergrondconcentratie is de jaargemiddelde NO2 uitstoot echter te
verwaarlozen.
De bijdrage van de NOx-uitstoot van ISVAG tot de jaargemiddelde achtergrondconcentratie NO2 wordt
als niet-relevant tot beperkt beoordeeld. De bijdrage onder slechte meteorologische omstandigheden
is moelijker te beoordelen. Om dit te beoordelen wordt het “99,79-percentiel” besproken. Dit houdt in
dat de uurgrenswaarde van 200 µg/m³ maximaal 18 maal overschreden mag worden. Er kan gesteld
worden dat onder slechte meteorologische condities (deze slechte meteorologische condities komen
slechts 18 uur per jaar voor) de woonkernen een relevante invloed kunnen ondervinden van de
verbrandingsoven. De uitstoot van stikstofoxides kan verder beperkt worden door een modernisering
van de denox installatie, dewelke stikstofoxides uit de rookgassen van het verbrandingsproces
verwijdert. Een modernisering van deze installatie is gepland voor de nieuwe centrale van ISVAG.
Gezien er aan de interne werking niets wijzigt en er op heden geen klachten zijn over geurhinder en
niet geleide emissies (laden, lossen, verkeer) vanuit de activiteiten van ISVAG worden hier ook geen
negatieve effecten beoordeeld voor discipline lucht.
6.4 Geluid en trillingen
6.4.1 Referentiesituatie
Daar er binnen een straal van 200 m vanaf de perceelsgrenzen van ISVAG een bewoond gebouw
aanwezig is in de Molenveldstraat dient hier getoetst te worden aan Vlarem (meetpunt 1). Daar het
woongebied langs de Antwerpsesteenweg zich op ongeveer 200 m ten zuidoosten van de
perceelsgrens bevindt dient hier eveneens getoetst aan de vigerende geluidsnormen (meetpunt 2).
Het omgevingsgeluid werd continu opgemeten thv beide meet- en beoordelingspunten. Op meetpunt
1 werd gemeten in de tuin van de meest nabijgelegen woning te Molenveldstraat 20 van dinsdag
2/5/17 tot en met woensdag 3/5/17. Het punt bevindt zich op ± 175 m ten zuidwesten van de inrichting.
Het omgevingsgeluid wordt hier bepaald door het verkeer op de A12, door woonactiviteiten en door
geluid afkomstig van Aquafin en ISVAG.
Op meetpunt 2, ter hoogte van de voortuin van de woning te Antwerpsesteenweg 110, werd er
gemeten van vrijdag 12/5/17 tot en met zaterdag 13/5/17. Op dit meetpunt wordt het omgevingsgeluid
hoofdzakelijk bepaald door geluid afkomstig van de A12 op een 25 m ten westen van de woning.
Het opgemeten achtergrondgeluidsniveau ligt op beide punten onder de nachtelijke norm die
overeenstemt met het geluidsniveau zoals dat in het betrokken gebied zou mogen heersen om een
akoestisch comfort te garanderen. De mate waarin ISVAG bijdraagt aan dit niveau zal blijken uit de
broninventarisatie en de overdrachtsberekening. Het oorspronkelijk omgevingsgeluid kon gezien de
volconintue werking van ISVAG niet worden opgemeten. Loorspr kan pas worden bepaald na
berekening van het specifieke geluidsniveau van de inrichting op de immissiepunten.
6.4.2 Effectbespreking en beoordeling
De bepaling van het geluidsvermogenniveau van ISVAG gebeurde volgens de EMOLA-methode.
Met behulp van de EMOLA-methode wordt een immissierelevant geluidsvermogenniveau gevonden
waarbij de interne afscherming en verstrooiing van deelbronnen op het terrein reeds vervat zit. Hiertoe
werden er rastermetingen uitgevoerd op 15/5/2017 gedurende de dagperiode. Als immissierelevante
waarde voor het geluidsvermogenniveau voor de relevante geluidsbronnen van ISVAG werd een
waarde van 105 dB(A) weerhouden.
Het specifiek geluidsdrukniveau van de inrichting werd berekend aan de hand van een geluidsmodel
waarin het brongeluid van de relevante geluidsbronnen werd toegevoegd. Aan de hand van deze
modellen werd voor de actuele en geplande situatie het specifiek geluidsdrukniveau ter hoogte van de
evaluatiepunten berekend en getoetst aan de Vlarem-normen. Ook de geluidsemissies van het
bedrijfsverkeer werden geëvalueerd.
De maximalistische benadering, zijnde de situatie waarbij rekening wordt gehouden met de maximale
productiecapaciteit, heeft geen impact op de bijdrage van de continue geluidsbronnen. Door een
verhoging van de productie worden er geen extra installaties in open lucht (dus geen extra
geluidsbronnen) voorzien.
Voor wat de continue bronnen tijdens de exploitatiefase in de actuele en geplande situatie betreft werd
het worst-case scenario gemodelleerd en beoordeeld, namelijk de situatie waarbij alle bronnen
continu werken tijdens de nachtperiode (= strengste beoordeling). Op basis van de immissiemetingen,
emissiemetingen en overdrachtsberekeningen kunnen we besluiten dat het specifiek continu
geluidsniveau van ISVAG te Wilrijk in de huidige en in de geplande situatie voldoet aan de bepalingen
conform VLAREM II.
We stellen vast dat er zich voor het specifieke geluidsniveau afkomstig van het vrachtverkeer op de
site in de actuele en geplande situatie geen probleem stelt m.b.t. het respecteren van de vigerende
normen.
Inzake het vrachtverkeer van en naar de site op de openbare weg werd berekend dat het specifieke
niveau zorgt voor een negatief effect op het heersende geluidsimmissieniveau langs de Cleydaellaan.
De woning te Molenveldstraat 20 ligt ten oosten van deze weg en kan dienen als evaluatiepunt. Er
stelt zich echter geen probleem met betrekking tot het respecteren van de gedifferentieerde
referentiewaarden in de huidige als geplande situatie.
6.5 Bodem
6.5.1 Referentiesituatie
6.5.1.1 Bodemkenmerken
Het projectgebied kent een zeer vlakke topografie, met hoogteverschillen variërend van 8,5 tot 9,5
meter ten opzichte van het zeeniveau.
Het projectgebied ligt in de Vlaamse Zandstreek. Het projectgebied wordt gekenmerkt door een matig
natte zandleembodem. Plaatselijk, vooral langs de Grote Struis-beek, komen nattere
zandleembodems voor. Alle bodemtypes binnen het projectgebied hebben een zwakke
profielontwikkeling (profielontwikkelingsgroep c: sterk gevlekte of verbrokkelde textuur B horizont).
Hoewel het projectgebied volgens de bodemkaart nog gekenmerkt wordt door natuurlijke bodems, kan
op basis van de luchtfoto gesteld worden dat ca. 70% van de oppervlakte in realiteit bebouwd of
verhard is. Volgens bodemstalen bestaat ondergrond in het projectgebied bestaat voor de eerste drie
tot vier meter uit middelmatig fijn zand uit het quartair. Hieronder ligt de formatie van Boom. Deze
stijve zware klei is zeer slecht doorlatend. In het projectgebied heeft deze laag een dikte van ca. 45 m.
volgens de bodemtyperingkaart.
6.5.1.2 Bodemkwaliteit
In het verleden gebeurden er verschillende bodemonderzoeken in het projectgebied (gekend bij
OVAM onder dossiernummer 1955). Hierbij werd een verontreiniging vastgesteld van PAK’s
(Polycyclische aromatische koolwaterstoffen) in het vaste deel van de bodem. Er werd geconcludeerd
dat deze verontreinigingen geen verband houden met de huidige exploitatie van het gebied, de
concentraties gelijkaardig bleven over de jaren heen, en geen aanleiding geven tot
gezondheidsrisico’s. Ze worden als historische verontreiniging beschouwd, er wordt geen sanering
noodzakelijk geacht.
In maart 2002 is er een aanvullend onderzoek uitgevoerd specifiek voor dioxines in de bodem. In
totaal zijn er 4 staalnameboringen uitgevoerd waarbij er van alle staalnameboringen een staal is
onderzocht. Uit deze resultaten bleek dat de gevonden dioxinewaarden volledig binnen de aan-
vaardingscriteria lagen.
6.5.2 Effectbespreking
Voorliggend project heeft een minieme impact op bodem. De rechtstreekse impact blijft beperkt tot de
bodemingrepen noodzakelijk voor de aanleg van het warmtenet. Hiervoor wordt een open sleuf
gegraven van ongeveer 230 m lang, en 2 meter diep. Gezien de aard van de bodem (zandleembodem
met matig ontwikkeld profiel) zijn de effecten op bodemzetting en profielwijziging verwaarloosbaar.
De activiteiten van ISVAG zelf leiden evenmin tot risico’s op verontreiniging van bodem op lange
termijn. Het terrein is grotendeels verhard, er worden geen ondergrondse opslagtanks gebruikt. Aan-
en afvoer van afvalstoffen gebeurt in afgesloten containers, het aangevoerde afval wordt in een
gesloten bunker opgevangen en verwerkt. ISVAG integreert afdoende maatregelen in zijn dagelijkse
werking die het risico op bodem- en waterverontreiniging tot een minimum beperken. Door de
beperkte uitstoot en de verwaarloosbare immissieconcentraties van de mogelijke
bodemverontreinigende parameters (zie discipline lucht) is er ook een verwaarloosbare invloed op de
bodemkwaliteit in de omgeving van de verbrandingsinstallatie. Dit wordt eveneens bevestigd in de
studie uitgevoerd naar de dioxineconcentraties (De Fré et al., 1999).
6.6 Water
6.6.1 Referentiesituatie
Het grondwater in het projectgebied en omgeving wordt aangeduid als weinig kwetsbaar. De
geohydrologie bestaat uit een oppervlakkige quartaire aquifer bovenop de aquitard van Boom.
Ter hoogte van de Terbekehofdreef, op ca. 700 m ten noorden van ISVAG bevindt zich een peilbuis
die momenteel wordt opgevolgd. In maart 2017 stond het grondwater hier op 11,62 mTAW oftewel 1,5
m onder het maaiveld.
In het verleden gebeurden er verschillende bodemonderzoeken in het projectgebied (gekend bij
OVAM onder dossiernummer 1955). Hierbij werd een verontreiniging vastgesteld van zware metalen
in het grondwater. Er werd geconcludeerd dat deze verontreinigingen geen verband houden met de
huidige exploitatie van het gebied, de concentraties gelijkaardig bleven over de jaren heen, en geen
aanleiding geven tot gezondheidsrisico’s. Ze worden als historische verontreiniging beschouwd, er
wordt geen sanering noodzakelijk geacht. Het projectgebied ligt in het Beneden-Scheldebekken, in het deelbekken Benedenvliet. De waterloop de Grote Struisbeek of (Benedenvliet) stroomt net ten zuiden van de terreinen van ISVAG, en heeft een matig verontreinigde tot goede waterkwaliteit. De zones langs de Grote Struisbeek zijn aangeduid als effectief overstromingsgevoelige zones. Dit is langs een groot deel van deze waterloop het geval. Ook de zuidelijke randzone van het studiegebied overlapt met dit effectief overstromingsgevoelig gebied. In de ruimere omgeving en stroomopwaarts van het projectgebied leidde dit recent tot wateroverlast. Zo werd de Kontichsesteenweg ter hoogte van de A12 in 2014 tijdelijk onderbroken door de te hoge waterstand van de Grote Struisbeek. De wateroverlast is onder andere gerelateerd aan de hoge verhardingsgraad in de noordelijk gelegen industriezone Ter Beke. Ook de terreinen van ISVAG zelf zijn in hoofdzaak verhard. Hemelwater dat wordt opgevangen op de gebouwen en verhardingen wordt geloosd op de collector onder de site of rechtstreeks op de Grote Struisbeek. ISVAG heeft de status van nullozer, dit houdt in dat water gebruikt voor de bedrijfsprocessen zelf niet wordt geloosd, alle water wordt hergebruikt en/of verdampt. ISVAG gebruikt het gezuiverde water uit de nabije waterzuiveringsinstallatie als proceswater. Op deze manier wordt er water ontnomen dat anders in de Grote Struisbeek zou geloosd worden. Dit water wordt gebruikt als proceswater, voornamelijk bij de zuivering van de rookgassen. Waterverliezen (na verdamping of natte afvoer van reststoffen) worden opnieuw aangevuld met proceswater. Alle afvalwaters worden verzameld en hergebruikt en indien nodig opnieuw aangevuld met vers proceswater.
6.6.2 Effectbespreking
Voor de aanleg van het warmtenet is mogelijk bemaling nodig. Gezien de zeer beperkte diepte zal de
invloed van de bemaling zich echter beperken tot het projectgebied zelf. Indien wordt bemaald, is door
deze bemaling en het verplaatsen van de grond verspreiding van bodem- en
grondwaterverontreiniging in theorie mogelijk. De bodemkwaliteit is echter reeds meermaals
onderzocht, er is geen risicovolle verontreiniging aanwezig. Bovendien wordt de uitgegraven grond
naast de sleuf gestockeerd en ter plaatse hergebruikt om de sleuf op te vullen na het plaatsen van de
leidingen. Er worden zo geen effecten op de bodem en grondwaterkwaliteit verwacht.
De activiteiten van ISVAG zelf leiden evenmin tot risico’s op verontreiniging van grondwater op lange
termijn (zie bodem).
Het project bevat geen ingrepen op de Grote Struisbeek gezien de status van nullozer wordt er ook
geen proceswater in de beek geloosd, enkel afstromend hemelwater en sanitair afvalwater wordt
afgeleid naar de beek en naar de nabijgelegen waterzuiveringsinstallatie van Aquafin. Een mogelijke
impact van het project op de waterkwaliteit blijft bijgevolg beperkt tot de impact van mogelijk vervuild
afstromend hemelwater enerzijds, en mogelijke calamiteiten anderzijds.
Bij het aanleggen van het warmtenet is mogelijk bemaling nodig. De invloedsstraal van deze bemaling
is voldoende beperkt zodat er geen risico’s op verspreiding van waterverontreiniging, noch op de
hoeveelheid water worden ingeschat.
Volgens het milieueffectenonderzoek van deze discipline heeft ISVAG ook geen negatieve invloed op
de overstromingsproblematiek langs de Grote Struisbeek. Integendeel, aangezien ISVAG veel meer
water gebruikt dat anders door de zuiveringsinstallatie in de Grote Struisbeek zou geloosd worden, is
er eerder sprake van een positief effect.
6.7 Biodiversiteit
6.7.1 Referentiesituatie
Het projectgebied zelf bestaat in hoofdzaak uit verhard terrein en is dus niet biologisch waardevol volgens de Biologische waarderingskaart (BWK). Er komen geen Europees beschermde habitattypes (natura 2000) voor. Het projectgebied grenst evenwel aan de Grote Struisbeek, die deel uitmaakt van het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN). Dit VEN-gebied ‘het Kleidaal’ bestaat uit boscomplexen en de beek, met tussenliggende moerassen en hooilanden. De Grote Struisbeek zelf is van beperkte waarde, de structuurkwaliteit is beperkt, in de Benedenvliet (stroomafwaarts van het projectgebied, werden bij inventarisatie van het Instituut voor Natuur en Bosonderzoek (INBO) slechts tot maximaal twee vissoorten aangetroffen. Ca. 1.500 m ten noorden van het projectgebied ligt Fort 7 van de Antwerpse fortengordel. Dit fort maakt deel uit van het Europees beschermd Habitatrichtlijngebied ‘Historische fortengordels van Antwerpen als vleermuizenhabitat’. Zoals de naam doet vermoeden is het Fort in hoofdzaak van groot belang als overwinterings- en zwermplaats voor meerdere beschermde vleermuissoorten verder komen er Europees beschermde bostypes voor
In de ruime omgeving zijn verder ‘Groen Neerland’ (erkend natuurreservaat op ca. 1.500 m
noordoostelijk van het projectgebied) en Het kasteeldomein Klaverblad (met oude bossen) ten westen
van het projectgebied van belang voor de biodiversiteit van de ruimere regio. Ook natuurgebieden zijn
met de nabijgelegen vallei van de Kleine struisbeek van belang als ecologisch verbindingsgebied voor
meerdere vleermuissoorten.
6.7.2 Effectbespreking
Uit het milieueffectenonderzoek kan besloten worden dat er ten gevolge van de hervergunning en
exploitatie van de installatie geen belangrijke rechtstreekse of onrechtstreekse effecten te verwachten
zijn in de discipline biodiversiteit. Zoals eerder besproken heeft de mogelijke bemaling geen grote
effecten op de grondwaterstand, er worden geen vedrogingsgevoelige vegetaties beïnvloed. de
werken aan het warmtenet resulteren ook niet in de inname van biologisch waardevolle gebieden.
De activiteiten van ISVAG hebben geen noemenswaardige invloed op de verstoring van omliggende
natuurwaarden wat betreft licht- en geluidsoverlast. Vanuit discipline lucht werd tevens het effect van
de verzurende of vermestende bestanddelen in de uitstoot van de verbrandingsinstallatie op
omliggende natuurwaarden onderzocht. Het onderzoek concludeert dat er geen betekenisvolle impact
is van de emissies vanuit ISVAG de omliggende natuurwaarden, zowel wat de uitstoot van de schouw
betreft als de uitstoot van het door ISVAG gegenereerde verkeer. Ook de invloed van ISVAG op de
depositie van zware metalen (bijvoorbeeld Cadmium) op de vegetatietypes in de omgeving is
verwaarloosbaar tegen de achtergrondconcentraties in het studiegebied.
Specifiek met het oog op de status van het Kleidaal als VEN-gebied werd een zogenaamde
verscherpte natuurtoets uitgevoerd om uit te zoeken of voorliggend project onherstelbare of
onvermijdbare schade aan dit natuurgebied toe kan brengen. De conclusie van deze natuurtoets is dat
de invloed van voorliggend project op het VEN-gebied verwaarloosbaar is.
Specifiek met het oog van het Habitatrichtlijngebied Fort 7 ‘Historische fortengordels van Antwerpen
als vleermuizenhabitat’ werd een ‘voortoets tot passende beoordeling’ uitgevoerd. Deze voortoets
bekijkt of het hervergunnen van ISVAG een negatieve invloed heeft op de doelstellingen die zijn
uitgetekend voor Fort 7 als toevluchtsoord voor vleermuizen enerzijds, en op de waardevolle ecotopen
daar aanwezig anderzijds. Deze voortoets concludeert dat voorliggend project geen negatieve impact
heeft op de aanwezige habitatten, noch op het functioneren van de ecosystemen binnen het
Habitatrichtlijngebied en de instandhoudingsdoestellingen van de soorten die in het
Habitatrichtlijngebied voorkomen.
6.8 Landschap, onroerend erfgoed en archeologie
6.8.1 Referentiesituatie
Het projectgebied behoort tot het traditionele landschap ‘Land van Kontich-Ranst’ in de
Zuiderkempen. Het landschap wordt gekenmerkt door een hoofdzakelijk vlakke topografie met sterk
versnipperde en onregelmatige open kleine ruimten. Hierdoor zijn er slechts een beperkt aantal
vergezichten die voornamelijk begrensd worden door bebouwing. Het landschap kent een sterk
verstedelijkt weefsel.
De omgeving rond het projectgebied is vanaf de 20e eeuw ingrijpend veranderd, met de uitbreiding
van de woonkernen Hemiksem, Aartselaar en Wilrijk, en de inname van de regio rond de A12 door
bedrijventerreinen en handel.
De installatie zelf wordt deels aan het zicht onttrokken door bomenrijen langs de Grote Struisbeek en
de A12. Vanaf de open ruimte in het westen is de installatie wel zichtbaar en met de rood-witte
schouw een beeldbepalend element in het landschap.
In het projectgebied komt geen beschermd onroerend erfgoed voor. In de ruimere omgeving van het
projectgebied zijn wel kasteeldomeinen vastgesteld als beschermde monumenten. In enkele gevallen
is ook het omliggende landschap ter hoogte van deze kasteeldomeinen beschermd als stads-of
dorpsgezicht. In de ruimere omgeving zijn ook enkele gebouwen opgenomen in de inventaris
bouwkundig erfgoed. Volgens de centrale archeologische inventaris (CAI) werd ter hoogte van het
projectgebied melding gemaakt van een archeologische vondst. Het gaat om een losse vondst van
bewerkte steen uit de midden of nieuwe steentijd. In de onmiddellijke omgeving van het
onderzoeksterrein zijn meerdere CAI-vindplaatsen gekend, die kunnen wijzen op een langdurige
bewoning van het gebied.
6.8.2 Effectbespreking
De hervergunning van de bestaande installatie heeft geen directe invloed op beschermde erfgoed
elementen, bouwkundig erfgoed en elementen opgenomen in andere erfgoed inventarissen. De
gekende bovengrondse erfgoedwaarden worden aldus niet veranderd of aangetast. Gezien de
geplande bodemingrepen beperkt zullen zijn, zowel in oppervlakte als in diepte (2 m) wordt ook de
kans op aantasting of vernieling van archeologisch erfgoed als beperkt ingeschat.
De hervergunning van de bestaande installatie resulteert niet in een wijziging van de bestaande
gebouwen en installaties en het uitzicht van de site. Bijgevolg zal de verdere exploitatie geen impact
hebben op de perceptieve kenmerken vanuit de omgeving. Door de aanwezigheid van begroeiing
rond de installatie, de industrie in de omgeving en het groen in de omgeving worden de gebouwen
deels visueel afgeschermd en zijn ze slechts vanop korte afstand zichtbaar. Enkel de schacht (met
intern 2 schouwen) is vanop grotere afstand zichtbaar. Vanuit de openruimte in het westen, zorgt de
huidige bomenrij niet voor een volledige visuele afscherming van de installatie. Gezien de hoogte van
de schouw zal deze wel steeds zichtbaar blijven.
6.9 Mens - Gezondheid
6.9.1 Referentiesituatie
De discipline mens-gezondheid beschouwt de effecten van lucht- en geur emissies van de activiteiten
van ISVAG in het studiegebied op de gezondheid van de menselijke populatie wonend of werkend in
het studiegebied. De emissiegegevens uit disciplines lucht en geluid worden hiervoor als basis
gebruikt.
In de omgeving van de installatie komen in hoofdzaak bedrijventerreinen voor, maar ook een aantal
woongebieden met kwetsbare locaties. Zo liggen er woongebieden in Aartselaar, Hemiksem, Hoboken
en Wilrijk op respectievelijk 170 m, 1400 m, 1.400 m en 500 m van de installatie. De directe omgeving
(400 m) rond het terrein kan in het algemeen als dun bevolkt beschouwd worden. Vanaf vijfhonderd
meter is kan men eerder spreken van een dicht bevolkte omgeving (Aartselaar). Binnen een straal van
2 kilometer zijn eveneens drie zorgcentra en elf scholen gelegen. Er zijn momenteel geen klachten
gekend met betrekking tot de huidige exploitatie. In het verleden is dit anders geweest, hetgeen een
negatieve perceptie van de exploitatie bij de mensen heeft opgewekt. De huidige exploitatie is echter
niet te vergelijken met de vroegere exploitatie. Verder kan men er van uitgaan dat het ‘woord’
afvalverbranding altijd een negatieve weerklank heeft en de perceptie altijd tegen heeft.
6.9.2 Effectbespreking
Discipline mens gezondheid onderzoekt de effecten op menselijke gezondheid aan de hand van
dosis-effectrelaties; een eerste stap in de schatting van de gezondheidsrisico’s omvat de bepaling van
de dosis waaraan de inwoners van het studiegebied worden blootgesteld. Deze opgenomen dosis
wordt dan vergeleken met de geldende richtwaarden, en wordt bepaald welke gezondheidseffecten
kunnen worden veroorzaakt door deze dosis.
Vanuit de analyse en milieubeoordeling in disciplines geluid en lucht werden voor de discipline mens:
gezondheid elementen geselecteerd die tot mogelijke effecten op de menselijke gezondheid kunnen
leiden.
Discipline lucht stelde enkel een overschrijding van de drempelwaarde vast voor NOx. Met betrekking
tot menselijke gezondheid werden naast NOx ook fijn stof, zware metalen, PCB’s en dioxines verder
onderzocht, daar deze stoffen een vrij hoge achtergrondconcentratie kennen (fijn stof) en/of
concentraties van deze schadelijke stoffen ongerustheid bij de omwonenden veroorzaken. In
discipline geluid werd vastgesteld dat in zowel de huidige als toekomstige situatie het project niet leidt
tot het overschrijden van de geluidsnormen.
Globaal stelt discipline mens: gezondheid dat gezien de bestemming en de bewoning en de
ingeschatte immissie concentratie geen gezondheidseffecten te verwachten zijn met betrekking tot de
activiteiten. De bijdrage van het project aan de fijn stof concentraties bedraagt slechts ca 0.1% van de
achtergrondconcentratie, De maximale jaargemiddelde bijdrage van het project aan NO2 is overal
minder dan 2 µg/m³ of 5 % van de jaargemiddelde grenswaarde. De problematiek van dioxines is
sinds de aanpassing van het verbrandingsproces volledig verdwenen. De situatie van het verleden
kan nog altijd aanleiding geven tot een negatieve perceptie, doch het project zal geen aanleiding
geven tot gezondheidseffecten. Ook met betrekking tot geluidshinder worden er geen
gezondheidseffecten veroorzaakt door ISVAG ingeschat.
7 Synthese
De milieueffecten worden per discipline samengevat in onderstaande tabel. De significantie van het
effect wordt uitgedrukt door middel van een score van -3 tot +3:
- Aanzienlijk negatief (-3);
- Negatief (-2);
- Beperkt negatief (-1);
- Verwaarloosbaar of geen effect (0);
- Beperkt positief (+1);
- Positief (+2);
- Aanzienlijk positief (+3);
Discipline Effect Beoordeling Milderende maatregelen en suggesties
Beoordeling resterend effect
Mobiliteit Functioneren verkeersysteem – voetgangers, fietsvoorzieningen
0 / 0
Functioneren verkeersysteem – openbaar vervoer
0 / 0
Functioneren
verkeersysteem –
personen- en
vrachtvervoer
0 / 0
Bereikbaarheid van functies
0 / 0
Verkeersveiligheid en -leefbaarheid
- Verbod op het gebruik van de toegang aan de Cleydaellaan voor de aanvoer van afvalstoffen tussen 19u en 7u.
Verbod op aanvoer van afval op zondag.
-
Lucht Impact van de geleide NOx-emissie
-1 Optimalisatie reagens / NOx-verhouding
-1
Impact van de geleide emissies van de overige parameters
0 / 0
Niet-geleide emissies, geuremissies
0 / 0
Emissies van uitlaatgassen
0 / 0
Geluid en trillingen Continu specifiek geluidsniveau
-1 / -1
Transport op site 0 / 0
Transport op de openbare weg – Cleydaellaan
-1 / -1
Transport op de openbare weg – Overige wegen
0 / 0
Bodem Profielwijziging 0 / 0
Wijziging bodemkwaliteit - Verspreiden bestaande verontreiniging
0 / 0
Wijziging bodemkwaliteit - Calamiteiten
0 / 0
Wijziging bodemkwaliteit - Atmosferische depositie
0 / 0
Water Wijziging grondwaterkwantiteit
-1 / -1
Wijziging grondwaterkwaliteit
0 / 0
Wijziging waterkwaliteit 0 / 0
Wijziging waterkwantiteit - Afvoerdebiet Grote Struisbeek
+1 / +1
Wijziging waterkwantiteit - Wateroverlast stroomopwaarts gelegen overstromingsgebieden
0 / 0
Biodiversiteit Ecotoop- en habitatverlies en -creatie
0 / 0
Verdroging 0 / 0
Verstoring door geluid 0 / 0
Verstoring door licht 0 Behoud van de (smalle) bosstrook ten zuiden van ISVAG
0
Verzuring en vermesting
0 / 0
Verontreiniging 0 / 0
Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie
Impact bouwkundig erfgoed
0 / 0
Verstoring ongekend archeologisch erfgoed
0 / 0
Perceptieve kenmerken en belevingswaarde
0 / 0
Gezondheid Emissies 0 Actieve communicatie
Emissiemeetcampagnes opvolgen en anticiperen
Opvolging klachten
Verifieerbare procedures voorzien om aan te tonen dat de dioxine-emissies steeds lager zijn dan 0,1 ng TEQ/Nm3
0
Geluid 0 0
Geur 0 0
Veiligheid 0 0
Perceptie en hinderbeleving
0 0
