Programma

10.00 uur Inleiding 10.15 uur Groen Gas Hub Steenwijkerland 10.30 uur Introductie snoeihout 10.45 uur Pauze

11.00 uur Duurzame verwarming zwembad Kiefer11.15 uur Houtgestookte ketel kasteel Twickel11.30 uurMeppelEnergie11.45 uur Worldcafé12.20 uur Samenvatting 12.30 uur Lunch

Programma Nieuwe Energie

Gemeenten West-Overijssel

Arnout Potze (programmaleider ) provincie Overijssel27 februari 2013

Opzet

Energie in Overijssel Programma Nieuwe Energie Rol provincie Financiële instrumenten Energiefonds Rol van bio-energie

Energie in Overijssel

Energiegebruik : ca. 125 PJ 40 % bedrijven 30 % huishoudens 30 % verkeer 4 % van NL AkzoNobel, tuinders Koekoekspolder, Wavin,

Abbott, ten Cate, Grolsch, Vredestein, Elektrabel

4,6 % duurzaam (4,3 % uit biomassa) gas, elektriciteit, warmte, transportbrandstoffen

Nieuwe energie in Overijssel

Nieuwe energie 2011

Programma Nieuwe Energie

Ambitie: 20% nieuwe energie in 2020

Beoogde neveneffecten: energiezekerheidwerkgelegenheid lastenbeheersing

Wat verstaan we onder Nieuwe Energie?

Energiebesparing bij bedrijven en particulieren (wonen) Energie uit hernieuwbare energiebronnen:

Biomassa, bodem, wind en zonne-energie

Aandeel nieuwe energie is minimaal 20% in 2020Subeffect: Lastenbeheersing, Energiezekerheid en Werkgelegenheid

Ambities

Deelprogramma

Subprogram

ER doelen

In 2020 wordt 20% van

energiegebruik opgewekt uit hernieuwbare

bronnen

In 2020 gebruiken eigenaren/huurders

van bedrijven en woningen in

Overijssel hun energie slim

Meer productie duurzame

energie

Grotere besparing energie

Energie infra

Energie opwekking

Energie besparing

In 2020 is infrastructuur geschikt voor biogas. groene

elektra en warmte

Bio-energie18 PJ

Bodemenergie

2PJ

ZonEnergie20MW

Windenergie80MW

Restwarmte

Groengashubs Warm

koudenet

Smart grid

Bedrijven Woningen

WKOAard

warmte particulier huur

overig

Rijden op groengas

10.000 woningen

10.000 woningen• Biomassa natuur&landschap

• Pyrolyse Empyro• Ethanol Biorights

• Vergisting• Ben&Jerrys afvalwater vergister

• Aardwarmte Koekoek• Asbest eraf, zon erop

• Groen Gas tankstations• Groen Gas Hub Salland/Twente

en Steenwijkerland• Enexis Smart Grid

• Warmtenet Hengelo• Restwarmte Twence

AkzoNobel

• Energie in vergunningen • Energie loketten

• 10.000 woningen aanpak• Premie en SVn-lening

• Convenant woningcorporaties• Energiescanoverijssel.nl• Geld-terug-actie MKB

• MKB-leningen

Duurzaam

Dorp

Welke rol heeft de Provincie?

Uitgangspunt Bedrijven en burgers initiëren en realiseren projecten

Wat doet de Provincie? Maakt projecten voor nieuwe energie en energiebesparing mogelijk

Locaties: Vergunningen verlenen Kennis en netwerk organiseren

▫ BEON, kIEMT, Pioneering, bedrijven, burgers

▫ Gemeenten, andere overheden Infrastructuur : Enexis, aandeelhouder Financieren (subsidies >> leningen, garanties, participaties) Projecten ontwikkelen en/of participeren (partnership)

(Eigen) projecten

Aardwarmte Koekoekspolder Warmtenet Hengelo Duurzaan Dorp Restwarmte Twence-AkzoNobel-Essent Asbest van het dak, zonnecellen er op MKB (scans, vouchers, leningen) Woningen (loket, premie/lening) Groen Gas Hub Salland Energiefonds

Financiële instrumenten

Instrumenten provincie:

Energiefonds 250 miljoen

Tenderregeling subsidies 3- 4,5 miljoen/jaar

Energiebesparingsfonds part. woningen (bij SVn) 40 miljoen

Energiebesparing MKB (bij SVn) 4 miljoen

Leningen provincie 2010 – 2012 18 miljoen

Waarom Energiefonds?

Ontwikkelingen komen samen:

1. Financieringsgat (banken huiverig, dodenvallei)2. Bekrachtigt beleid voor hernieuwbare energie

>> op termijn positief rendement >> terugvloeien naar de overheid>> subsidie met kans op rendement

3. Verkoop Essent 2009: Investeren met rendement

Projecten op de plank

3 geothermie in tuinbouw 2 biobrandstoffabriek (participatie bij 1) 1 warmteuitkoppeling BEC 6 zonnecentrales/verspreid 6 mestvergisters + 1 biogasnetwerk 1 uitbreiding warmtenet + nieuw bedrijf 1 houtverbrander 1 energiebesparing grote onderneming 1 biomassastripper 2 lokaal energiebedrijf (NB woningcorporaties)

10- 25 woningcorporaties

Rol van bio-energie

Potentie biomassa: > helft nieuwe energie uit biomassa

Biomassa mest, GFT, snoeihout, bermmaaisel, slib, VGI)

In 2020 15 PJ Meest omvangrijke deelprogramma Door vergisten, verbranden, vergassen, pyrolyse,

torrefactie, …

Aanpak bio-energie

Focus op: 1 vergisting (mest e.a. stromen); en2 op nieuwe biomassa:

- snoeihout- bermgras/natuurgras- rietresten- resten landbouw en VGI-sector

Welke kansen liggen er voor snoeihout?

Vandaag: Inleiding en voorbeelden snoeihoutKansen bij gemeenten?

Bedankt!

Arnout PotzeMAC.Potze@overijssel.nl038 499 7566