Privacy en Recht

17
Presentatie titel Rotterdam, 00 januari 2007 Presentatie mr. R. Grandia Privacy en Recht 14 maart 2012

description

Privacy en Recht voor Hogeschool Rotterdam

Transcript of Privacy en Recht

Page 1: Privacy en Recht

Presentatie titel

Rotterdam, 00 januari 2007

Presentatie

mr. R. Grandia

Privacy en Recht

14 maart 2012

Page 2: Privacy en Recht

Agenda

§ Wat is privacy?

§ Wet Bescherming Persoongegevens (Wbp) en

andere wettelijke regels

§ Privacy op de werkvloer

§ Vuisregels e-mail en internetgedrag tijdens werktijd

§ Bespreking van de werkopdracht

(tentaminering/hertentaminering)

Page 3: Privacy en Recht

Vraag: “wat is

privacy”?

Page 4: Privacy en Recht

Wat is privacy? “Het recht om met rust gelaten te worden”

(Warren & Brandeis, : The Right to Privacy”,

Harvard Law Review, 15 december 1890)

§ Recht op ruimtelijke privacy (bijvoorbeeld

onschendbaarheid woning art. 12 Grond-wet)

§ Recht op relationele privacy (brief- en

telefoongeheim, art. 13 Grondwet)

§ Recht op lichamelijke integriteit (art. 11 Grondwet)

§ Recht op informationele privacy (algemene

privacyrecht, art. 10 Grondwet)

Page 5: Privacy en Recht

De “Glazen samenleving

in zicht?” (Kohnstamm) § Data verzamelingen (toegang, bewaren, koppelen)

§ Burgerservicenummer (sofi-nummer nieuwe stijl)

§ Cameratoezicht (sprekende camera’s)

§ OV-chipkaart

§ SUWI-keten (UWV, CWI, reïntegratie-bureau’s, sociale diensten)

§ EKD

§ Zoekmachine (Google, Yahoo etc.)

§ Briometrische controle (bijv. bij voetbalstadions)

§ RFID, GPS

Page 6: Privacy en Recht

Gevaren in de glazen

samenleving

§ “Big Brother”-toestanden

§ Function creep

(camera’s voor veiligheid…… of ook voor bestrijding

zwerfafval?)

§ Misbruik persoonlijke informatie (medische

gegevens, personeelsdossier)

Page 7: Privacy en Recht

Kunnen we één dag

anoniem door het leven

gaan? § Bellen/sms’en met mobiele telefoon

§ Reizen met ov (camera’s op stations, bruggen, vliegen)

§ Autorijden, tanken

§ Betalen (winkel met pin of geld uit automaat)

§ Internetten/mailen

§ Hyves, linkdin, facebook

….. en willen we dat ook? (de “Privacy Paradox”!!!)

Page 8: Privacy en Recht

Wet bescherming

persoonsgegevens

§ Europese Richtlijn betreffende de bescherming van

natuurlijke personen in verband met de verwerking

van persoonsgegevens (Richtlijn nr. 95/46 EG)

§ Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp)

ingevoerd in 2001

“technologie-neutrale wetgeving”

Page 9: Privacy en Recht

Principes die gelden bij

verwerking persoons-

gegevens

§ Gerechtvaardigde grondslag (goede reden)

§ Doelbinding (niet voor ander doel)

§ Proportionaliteit en subsidiariteit (evenredigheid resp. minst vergaande middel)

§ Transparantie (beoordeling betrokkene)

§ Geheimhouding (geen verdere verspreiding dan nodig)

§ Fair play (verwerking op behoorlijke en zorgvuldige wijze)

§ Rechten van betrokkene (gelegenheid uitoefenen rechten)

Page 10: Privacy en Recht

Sleutelbegrippen in de

Wbp (artikel 1):

§ Persoonsgegevens: elk gegeven betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon (sub a)

§ Betrokkene: degene op wie een persoonsgegeven betrekking heeft (sub f)

§ Toestemming: elke vrije, specifieke en op informatie berustende wilsuiting waarmee de betrokkene aanvaardt dat hem betreffende persoonsgegevens worden verwerkt (sub l)

§ Verwerking: elke handeling of elk geheel van handelingen met betrekking tot persoonsgegevens ….. t/m …… uitwissen of vernietigen van gegevens (sub b)

§ Verantwoordelijke: (zie sub d)

§ Bewerker: (zie sub e)

Page 11: Privacy en Recht

Kernbepalingen Wbp

§ Gegevens worden in overeenstemming met de wet en op behoorlijke en zorgvuldige wijze verwerkt (art. 6 Wbp)

§ Gegevens worden voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinde verzameld (art. 7 Wbp)

§ Verwerkingsgrondslag (art. 8 Wbp)

§ Nevengebruik: in beginsel niet toegestaan, tenzij…

§ Bewaren gegevens (art. 10 Wbp)

§ “Niet bovenmatig”(minimum=maximum art. 11 Wbp)

§ Bijzondere gegevens (zoals ras, etniciteit, godsdienst, gezondheid, strafrechtelijke gegevens art. 16 Wbp)

Page 12: Privacy en Recht

Verplichtingen verant-

woordelijke

§ Gegevens beveiligen tegen verlies, diefstal, onbevoegd gebruik of andere vormen van onrechtmatige verwerking (art. 13 Wbp)

§ Informatie-verstrekken aan betrokkene over identiteit en doeleinden verwerking (art. 33 en 34 Wbp)

§ Voldoen aan meldingsplicht (art. 27 Wbp; zie ook Vrijstellingsbesluit)

Page 13: Privacy en Recht

Rechten betrokkene

§ Inzagerecht (art. 35 Wbp)

§ Correctierecht (recht op verbetering, aanvulling en verwijdering, afscherming art. 36 Wbp)

§ Recht van verzet (art. 40 en 41 Wbp)

Page 14: Privacy en Recht

Toezicht en sancties

College Bescherming Persoonsgegevens:

§ Onderzoek instellen (art. 60 Wbp)

§ Toepassen bestuursdwang (art. 65 Wbp)

(bijvoorbeeld beslag leggen op computers)

§ Bestuurlijke boete (art. 66 Wbp)

§ Strafrechtelijke sancties (art. 75 Wbp)

Rechtsbescherming:

§ Betrokkene kan mogelijk optreden tegen verantwoordelijke bijvoorbeeld bij bestuursrechter of bij civiele rechter (schadevergoeding)

Page 15: Privacy en Recht

Wettelijke regels naast

de Wet bescherming

persoonsgegevens

§ Artikel 8 EVRM en 17 IVBPR

§ Artikel 27 lid 1 onder k en IWOR

§ Artikel 138a, 139b,

§ 237d etc. Wetboek van Strafrecht

§ Artikel 7:611, 7:660 Burgerlijk Wetboek

§ Artikel 5.3 onder c Arbeidsomstandigheden-regeling

§ Wet op de medische keuringen

Page 16: Privacy en Recht

Privacy op de werkplek E-mail en internetgedrag:

Wat mag de werknemer? Wat mag de werkgever?

“a reasonable expectation of privacy”

(EHRM 25 juni 1997, NJ 1998, 506 Halford)

College Bescherming Persoonsgegevens:

“ De zorg van een goed werkgever brengt met zich dat de vertrouwelijkheid van berichten met een persoonlijke, niet zakelijke inhoud, wordt gerespecteerd. Bij een inbreuk op deze privacy van de werknemer is een duidelijke rechtvaardiging noodzakelijk”

(proportionaliteit en subsidiariteit)

Page 17: Privacy en Recht

Vuistregels controle op

de werkplek

§ Online – Off line

§ Heldere regels (“personeelsvolgsysteem”,art. 27 WOR)

§ Publiceer de regels voor werknemers

§ Bepaal de mate waarin privé-gebruik is toegestaan

§ Softwarematig verboden gebruik tegengaan (content filteren)

§ Anonimiseer rapportages en gebruiksstatistieken

§ Houd rekening met back-ups van het systeem

§ Garandeer integriteit systeembeheer

§ Bespreek geconstateerd gedrag z.s.m. met betrokkene

§ Geef inzage in de gegevens

§ Evalueer periodiek de regels