Principes van de nieuwe ordonnantie en hun toepassing · 2016. 10. 6. · Identificatie van...
Transcript of Principes van de nieuwe ordonnantie en hun toepassing · 2016. 10. 6. · Identificatie van...
Ordonnantie van 5 maart 2009 betreffende hetbeheer en de sanering van verontreinigde bodems
Principes van de nieuwe ordonnantie en hun toepassing
Gilles BERTRANDDonatienne WAHL
Kabinet van Evelyne HUYTEBROECKMinister van Leefmilieu
8 mei 2009
Inhoud
I. Inleiding
II. Identificatie van verontreinigde bodems
III. Behandeling van verontreinigde bodems
IV. Casestudies
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Toepassing ordonnantie4,5 jaar - 3000 dossiers
InleidingORDONNANTIE VAN 13 MEI 2004
Evaluatie Moeilijkheden
RaadplegingGewestelijke en gemeentebesturenOndernemingenDeskundigenMilieuverenigingenJuristen...
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
InleidingORDONNANTIE VAN 13 MEI 2004 - MOEILIJKHEDEN
Gebrek aan rechtszekerheidOntbreken van definities, normen, ...Onduidelijkheden verplichtingen en verplichtinghouders
Belemmering van de economische activiteitRem op vastgoedtransacties
Kosten van de verplichtingenGeen financiële tegemoetkomingen van openbare sector
Gebrek aan voorlichtingEigenaars/ operatorenOmwonendenGemeenten
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Verduidelijking / VereenvoudigingNieuwe ordonnantieRondzendbrieven
CofinancieringBesluit premies voor bodemonderzoekenBrussels GreenfieldsUitbreiding BOFAS
VoorlichtingValidatie inventarisFolder met informatie over verkoopKaart en bodemattest / affichage
InleidingOPLOSSINGEN
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Principe van ‘de vervuiler betaalt’
InleidingORDONNANTIE VAN 5 MAART 2009 - DOELSTELLINGEN
Integratie van economische realiteit
Verbetering van de rechtszekerheid
Verbetering van de procedure
Verbetering van de voorlichting
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Art. 3, 2°
Bodemverontreiniging:
Identificatie van verontreinigde bodemsDEFINITIE
elke bodemaantasting die rechtstreeks of onrechtstreeksschadelijk is of schadelijk kan zijn voor de volks-gezondheid of de ecologische, chemische of kwantitatievetoestand of het ecologische potentieel van de bodem en de watermassa’s, doordat er rechtstreeks of onrechtstreeksstoffen, preparaten, organismen of micro-organismen zijnaangebracht aan de oppervlakte of zijn binnengedrongenin de bodem.
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Identificatie van verontreinigde bodemsDEFINITIE
Sanerings-normes
Interventie-normen
Nulrisico Verwaarloosbaar risico Niet-verwaarloosbaar risicoNiet-aanvaardbaar risico
Aanvaardbaar risico
[verontreinigende stoffen]
Cat. 1 Cat. 2 Cat. 4
Cat. 3
Cat. 0
BATNEEC
SANERING
RISICO-BEHEER
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Identificatie van verontreinigde bodemsINVENTARIS VAN DE BODEMTOESTAND
Organisatie:
Eenheid: Kadastraal perceel
Inhoud: Gedetailleerde informatie
Aanbreng: Risicoactiviteit, ongeval, ontdekking, verspreiding, …Bodemonderzoeken
Validatie: Ontwerpinventaris Inventaris
Categorie 0 Vermoedelijk verontreinigd
Categorie 1 < saneringsnormen
Categorie 2 < interventienormen
Categorie 3 In risicobeheer
Categorie 4 In behandeling
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Identificatie van verontreinigde bodemsINFORMATIE
I. Inventaris van de bodemtoestand + Validatie
II. Kaart van de bodemtoestand en identificatiefiche
III. Bodemattest
IV. Raadpleging / Openbaar onderzoek / Affichage
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Identificatie van verontreinigde bodemsKAART VAN DE BODEMTOESTAND
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Identificatie van verontreinigde bodemsAANLEIDINGGEVENDE FEITEN - VBO
Artikel Aanleidinggevend feit Waar? Wie? Wanneer? 13 § 1 Vervreemding zakelijke rechten Terrein categorie 0 Houder zakelijke rechten Voor vervreemding zakel. rechten
13 § 2
Risicoactiviteit (RA) : 1° stopzetting 2° overdracht 3° verlenging 4° periodiek (bepaalde RA)
Site met RA Uitbater
Voor: 1° stopzetting 2° overdracht 3° verlenging 4° verval periode
13 § 3 Nieuwe RA Site met toekomstige RA
Aanvrager MV of uitbreiding Voor aflevering MV of uitbreiding
13 § 4 / 13 § 5
Nieuwe MV of SV: - uitgraving - belemmering behandeling of
controle van verontreiniging - verhoging blootstelling
Terrein categorie 0 Aanvrager MV of SV Voor aflevering MV of SV
13 § 6 Ontdekking (uitgraving) Betrokken terrein
1 – uitgraver of persoon voor wiens rekening de uitgraving gebeurt 2 – houder zakel. rechten
Termijn vastgesteld door BIM
13 § 7 Ongeval Betrokken terrein 1 – veroorzaker 2 – uitbater 3 – houder zakel. rechten
Termijn vastgesteld door BIM
58 Onteigening Terrein categorie 0 Onteigenende overheid Voor voorlopig vonnis
59 Faillissement Site met RA Curator Termijn vastgesteld door BIM
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Identificatie van verontreinigde bodemsAANLEIDINGGEVENDE FEITEN – VBO: VRIJSTELLING
Aanleidinggevend feit - VBO Vrijstelling Vrijstelling Artikel Voorwaarden Artikel Voorwaarden
Vervreemding zakelijke rechten 60 § 1 - RA = reden vermoeden
- VBO of EB < 1 jaar
60 § 5
en
60 § 6
Terrein: - in risicobeheer
(categorie 3) - in behandeling
(categorie 4) Terrein: - RA = reden vermoeden - uitgevoerd VBO of EB - Preventieve
maatregelen (behalve einde uitbating) Technische onmogelijkheid
Vervreemding zakel. rechten Gedwongen mede-eigendom 61 - Vermoeden niet exclusief voor kavel
Risicoactiviteit (RA) 1° stopzetting 2° overdracht
60 § 1er
- RA = reden vermoeden - VBO of EB < 1 jaar
Risicoactiviteit (RA) 3° verlenging
60 § 3 - RA = reden vermoeden - VBO of EB < 15 jaar - aanvaarding begintoestand
Risicoactiviteit (RA) 4° periodiek 60 § 4 - RA = reden vermoeden
- VBO of EB < periode Nieuwe RA Terrein niet in categorie 0 60 § 2 - aanvaarding begintoestand
Nieuwe RA Terrein in categorie 0 60 § 3
- RA = reden vermoeden - VBO of EB < 15 jaar - aanvaarding begintoestand
Nieuwe MV of SV - uitgraving - belemmering
behandeling/controle - verhoging blootstelling
60 § 1
- RA = reden vermoeden - VBO of EB < 1 jaar
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Behandeling van verontreinigde bodemsPRINCIPES
VBO Al dan niet behandeling van de verontreiniging
(VBO) GS Type verontreinigingVerplichtinghouder
Type behandeling- Sanering (‘de vervuiler betaalt’)
- Risicobeheer
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Behandeling van verontreinigde bodemsTYPE BEHANDELING
Sanerings-normes
Interventie-normen
Nulrisico Verwaarloosbaar risico Niet-verwaarloosbaar risicoNiet-aanvaardbaar risico
Aanvaardbaar risico
[verontreinigende stoffen]
Cat. 1 Cat. 2 Cat. 4
Cat. 3
Cat. 0
BATNEEC
SANERING
RISICO-BEHEER
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Behandeling van verontreinigde bodemsTYPE BEHANDELING
BRON ONTVANGERWIJZE VAN BLOOTSTELLING
SANERING
Uniforme aanpak:Saneringnormen
Beperkingen:
•kostprijs
• technischehaalbaarheid
• overdracht overlast
RISICOBEHEER
Aanpak geval per geval:Aanvaardbaar risico
• bijkomend onderzoek• recurrente
verplichtingen• modelvorming• beperking gebruik
Veiligheids-maatregelen /
opvolging
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Behandeling van verontreinigde bodemsPRINCIPES
VASTGESTELDE VEROORZAKERS
Uitbater
Houder zakelijke rechten
Elke geïdentificeerde persoonindien verontreiniging> 20/01/2005
TYPE VERONTREINIGING
Eenmalig 1 veroorzaker1 vastgestelde veroorzakerduidelijk identificeerbaar
Gemengd meerdere veroorzakersmin. 1 vastgest. veroorzakerniet duidelijk identificeerbaar
Wees overige
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Behandeling van verontreinigde bodemsPRINCIPES
Type verontreiniging Typebehandeling Verplichtinghouder
Uitbater< 01/01/93 Risicobeheer Eenveroorzaker
EenmaligHouder zakel. rechten
UitbaterHouder zakel. rechten> 01/01/93 Sanering Een
veroorzaker
Geïdentif. persoon
Uitbater
Houder zakel. rechtenVastgesteldeveroorzaker+ andere(n)
Risicobeheer Gedeeltelijkeveroorzaker
Gemengd Geïdentif. persoonUitsluitend
vastgesteldeveroorz.
Sanering Solidaire gedeeltelijke veroorzakers
< 20/01/05 Risicobeheer Houder zakel. rechten
Wees> 20/01/05 Risicobeheer 1° Uitbater
2° Houder zakel.recht.
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Behandeling van verontreinigde bodemsPRINCIPES
Verontreiniging gedeeltelijkveroorzaakt door huidigeuitbater/eigenaar of, indien na 20 januari 2005, Door geïdentificeerde persoon?
neenRisicobeheer
ja
Verontreiniging volledigveroorzaakt door dezeperso(o)n(en)?
neenRisicobeheer
ja
neenVerontreinigingveroorzaakt na 1 januari 1993?
Risicobeheer
ja
Sanering
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Vermoedelijkverontreinigd
terrein
Verontreinigdeuitgravingen
OK
OngevalOntdekking
Volgens normen
Risicoactiviteit
Verkennend bodemonderzoek
Gedetailleerd onderzoek
Risicobeheermaatregelen
Saneringswerken
Eindbeoordeling en slotverklaring
Saneringsvoorstel
AANLEIDINGGEVENDE FEITEN / DRINGENDE NOODZAKELIJKHEID
OK
Eindbeoordeling en slotverklaring
Risico-onderzoek
Risicobeheervoorstel
Behandeling van verontreinigde bodemsRECHTSPLEGING
Advies / OO
BEROEP
MV / SV
MV / SV
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Volgens identificatie vervuiler
Behandeling van verontreinigde bodemsBEHANDELINGSTERMIJNEN
Aanleidinggevend feit - VBO Wanneer moet de behandeling uitgevoerd worden?
1. Conclusies onderzoeken 2. Aanleidinggevend feit - Behandeling Afwijkingen
Vervreemding zakelijk recht
Termijn vastgesteld door BIM, na voorstel van deskundige, in gelijkvormigheidsverklarin-gen van onderzoeken (GS, RS, VRB en VS)
Voor vervreemding zakel. recht(17 § 1, 1°)
Overdracht of vervreemding kan gebeuren voor behandeling indien: - VBO - verbintenis i.v.m. planning
van verplichtinghouder - financiële garantie
Risicoactiviteit (RA): - overdracht
Voor overdracht MV (17 § 1, 2°)
Nieuwe MV of SV - uitgraving - belemmering
behandeling/controle - verhoging blootstelling
Voor uitvoering werken of uitbating met : - belemmering
behandeling/controle - verhoging blootstelling (17 § 1, 3°)
Risicoactiviteit (RA) : - stopzetting - verlenging - periodiek (bepaalde RA) Nieuwe RA Ontdekking (uitgraving) Ongeval
Colloquium ‘Bodem’ – 8 mei 2009 – Kabinet Evelyne HUYTEBROECK
Sancties
Burgerlijke
• Nietigverklaring vervreemding zakelijke rechten terreincategorie 0
• Niet-tegenstelbaarheid tegenover Leefmilieu Brussel
Administratieve• Ordonnantie van 25 maart 1999
• Aanvankelijke bodemtoestand
• Herstel
Strafrechtelijke
Overgangsbepalingen
Inventaris• Inschrijving in ontwerpinventaris Inventaris van de bodemtoestand
(categorieën)• Validatieprocedure bezig
Vervreemding zakelijke rechten• Verkoop bezig
Studies, werken en maatregelen• Studies bezig ordonnantie 2004• Volgende studie ordonnantie 2009• Gelijkwaardigheid uitgevoerde studies
Colloque « Sol » - 8 mai 2009 – Cabinet Evelyne HUYTEBROECK
Casestudies
1 – Verkoop vermoedelijk verontreinigd terrein• Weesverontreiniging (vroegere RA) • Eenmalige verontreiniging (actuele RA)
2 – Vastgoedproject op vermoedelijk verontreinigdterrein
• Weesverontreiniging (vroegere RA) • Eenmalige verontreiniging (actuele RA)
Colloque « Sol » - 8 mai 2009 – Cabinet Evelyne HUYTEBROECK
1 – VERKOOP VERMOEDELIJK VERONTREINIGD TERREIN
Beschrijving
• Terrein ingeschreven in categorie 0 – 1e geval: verontreiniging te wijten aan vroegere RA – 2e geval: verontreiniging te wijten aan actuele uitbating van RA
• Partijen– Verkoper– Koper– 2e geval: uitbater van RA
• Scenario – Verkoop van het terrein– Overdracht van eigendom gebeurt tijdens authentieke akte– Afwijking artikel 17 § 2
1 - VERKOOP VERMOEDELIJK VERONTREINIGD TERREIN
Beschrijving
Verkennend bodemonderzoek Behandeling
Voorlichting Planning Garantie
Overeenkomst Authentieke akte
1 – VERKOOP VERMOEDELIJK VERONTREINIGD TERREIN
Voorlichting van partijen
Terrein in categorie 0?
• Verkoper• Inventaris en kaart bodemtoestand• Validatie inventaris• Informatie aanvraag MV (RA)• Bodemattest: verplicht voor overeenkomst
• Koper• Inventaris en kaart bodemtoestand• Bodemattest
– Voor overeenkomst: overgedragen door verkoper– Authentieke akte: vermelding
• Verklaring van verkoper in overeenkomst en in authentieke akte
Colloque « Sol » - 8 mai 2009 – Cabinet Evelyne HUYTEBROECK
1 – VERKOOP VERMOEDELIJK VERONTREINIGD TERREIN
Milieuverplichtingen
Identificatie en behandeling verontreiniging
• Voor vervreemding zakelijke rechten– Identificatie (VBO): verkoper (artikel 13 § 1) uitgezonderd vrijstelling (artikel 60 § 1)
– Behandeling:
• GS: verkoper / uitbater
• Risicobeheer: verkoper
• Sanering: uitbater
• Afwijking: behandeling na vervreemding– Identificatie (VBO): verkoper (artikel 17 § 2)
– Verkoper / uitbater: planning en financiële garantie
• Opmerkingen– Overdracht behandelingsverplichting (artikel 23 § 3)
– Gezamenlijke onderzoeken
Colloque « Sol » - 8 mai 2009 – Cabinet Evelyne HUYTEBROECK
1 – VERKOOP VERMOEDELIJK VERONTREINIGD TERREIN
Nietigverklaring van de verkoop
Relatieve nietigheid
Inroepbaar door koper, indien de verkoper:
– het bodemattest niet voor de overeenkomst aan de koper overgedragenheeft
– voor de vervreemding van de zakelijke rechten een VBO uitgevoerd heeft– de behandeling uitgevoerd heeft (artikel 17)
behalve indien: 1. de verplichtingen uitgevoerd zijn voor de authentieke akte2. de koper er in de authentieke akte expliciet afstand van gedaan heeft
Colloque « Sol » - 8 mai 2009 – Cabinet Evelyne HUYTEBROECK
2 – VASTGOEDPROJECT OP VERMOEDELIJK VERONTREINIGD TERREIN
Beschrijving
• Terrein ingeschreven in categorie 0 – 1e geval: verontreiniging te wijten aan vroegere RA – 2e geval: verontreiniging te wijten aan actuele uitbating van RA
• Partijen– Eigenaar van terrein– Vastgoedontwikkelaar– 2e geval: uitbater van RA
• Scenario– omvorming indutstrieterrein voor huisvesting– geen voorafgaande verkoop terrein
2 – VASTGOEDPROJECT OP VERMOEDELIJK VERONTREINIGD TERREIN
Beschrijving
VBO Behandeling
Aflevering SV Toepassing SV
2 – VASTGOEDPROJECT OP VERMOEDELIJK VERONTREINIGD TERREIN
Voorlichting van partijen
Terrein in categorie 0?
• Eigenaar• Inventaris en kaart bodemtoestand• Validatie inventaris• Aanvraag MV (RA)
• Aanvrager SV• Inventaris en kaart bodemtoestand• Bodemattest
Colloque « Sol » - 8 mai 2009 – Cabinet Evelyne HUYTEBROECK
2 – VASTGOEDPROJECT OP VERMOEDELIJK VERONTREINIGD TERREIN
Milieuverplichtingen
Identificatie en behandeling verontreiniging
• voor aflevering SV: identificatie– VBO: aanvrager SV (artikel 13 § 3) uitgezonderd vrijstelling (artikel 60 § 1)
• voor uitvoering werken: behandeling– indien weesverontreiniging: eigenaar ==> risicobeheer– indien eenmalige verontreiniging: uitbater ==> sanering
• opmerkingen– overdracht behandelingsverplichting (artikel 23 § 3)– BWRO: termijn van 2 jaar voor uitvoering van opgeschorte SV– geen afwijking voor planning behandeling– ontdekking bij uitgraving beperkte sanering