werk begint in Masone, ten zuiden van Ovada. De Golf van Genua, de poort naar de Middellandse Zee, is dichtbij; alleen moet je nog die klim over. De Turchino is niet steil met een maxima-le stijging van 6%. Toch volstond het op 19 maart 1946 voor Fausto Coppi, toen een ontbolsterend wielerkampi-oen, om de tegenstand de verpletteren. Halverwege de klim gooide Coppi zijn laatste vluchtgezel, de Fransman Lu-cien Teisseire, overboord. Om daarna te soleren tot Sanremo, maar liefst 145 km verderop.

Turchino en Via AureliaBij het beklimmen van de Turchino slaat het landschap nergens op: te veel kabels, de autosnelweg in de diepe-rik, … Dan komt de tunnel, net voor de top. Het is nauwelijks 50 meter fietsen door die koker. Maar het levert jaarlijks wel leuke plaatjes op van renners die met mondjesmaat uit de met mist omhulde tunnel opduiken. De afdaling van de Turchino is soms link, hou je hoofd er goed bij. Ik stuur de witte Passoni van bocht naar bocht. Slogans op de muren en op het asfalt

Heb je ook de lentekriebels in buik en benen? Milaan-Sanre-mo luidt naar aloude traditie de klassieke lente in. Nee, geen kasseien daar aan de Bloe-menrivièra, wel zon, zee, capi, gitzwarte en lichtlopende asfalt en véél nostalgie.

› tekSt Frederik Backelandt › fotografie david Stockman

De finale van ‘La Classicis-sima’, onder die naam gaat de wielerklassieker Milaan-Sanremo ook wel door het

leven, begint op de Passo del Turchino. Tegen de tijd dat ze aan de voet van de 532 meter hoge bult arriveren, heeft het peloton al Lombardije gedwarst en de geboortestreek van Fausto Coppi doorkruist. De Turchino is de eerste klim van Milaan-Sanremo, het echte

flitsen voorbij. Ze herinneren aan een rijk Italiaans wieler-verleden. Italianen zijn nostalgici, dragen hun helden van toen en nu op handen. Gepensioneerde kampioenen zijn in Italië daar geen hele stervelin-gen maar wel halve goden. Vanaf Mele volg ik de gewone kustweg, de Via Aurelia op, richting Ventimiglia en Sanremo. Genua laat ik letterlijk links liggen, al is die kant van de Rivièra ook om in te lijsten met de vijf dorpjes van Cinqueterre, opgeno-men in de Werelderfgoedlijst van de Unesco, en jetsetgemeente Portofino. Genua zelf, hoofdstad van de regio Ligurië en de grootste Italiaanse ha-venstad, is ook een bezoek waard. Niet alleen voor zijn pesto en zoetigheden, ook voor zijn 16de-eeuwse weelde en paleizen langs de Via Garibaldi en de Strada Nuova. Hier werd ook Chris-toffel Columbus, de ontdekker van de Nieuwe Wereld, geboren. Ik ontdek vandaag echter een andere wereld, die van Milaan-Sanremo. Het is druk langs de kust. Het is hartje zomer. Het maakt vlot fietsen niet evident. En dat

op reis |

Primaverakriebels

fietsen langs de Bloemenrivièra

68 | Grinta!

Grinta! | 69

>

is een understatement. Je komt haast ogen te kort om niet door een azzurro omver gemaaid te worden. Maar ik neem het erbij: ook dit ìs Italië.

Savona, Muretto en gelatoSavona is een plek waar Merckxisten niet mee dwepen. Hier ontplofte op 2 juni 1969 immers een bom. Een nieuwsflash sloeg toen omstreeks 10.22 uur de wielerwereld met ver-stomming. “De Belg Eddy Merckx werd uitgeschakeld in de Ronde van Italië wegens positief resultaat bij het dopingonderzoek.” ‘Merckx dopato!’, weergalmt door de Italiaanse radio.

zien. Ook de Middeleeuwen lieten hier fraaie sporen na. Wat verderop tref je Alassio, ook al een aanrader. Alassio is een badplaats met een uitgesproken Italiaans karakter. Vroeger was dit een bescheiden vissersdorp, nu zwaaien toeristen er de scepter. Middenin het stadje vind je de ‘Muretto di Alassio’ waar honderden sterren en beroemd-heden hun handtekening hebben achtergelaten. Van wielerlegendes Gino Bartali en Fausto Coppi tot schrijver Ernest Hemingway. Alassio is een leuk decor om te onthaasten op een terrasje en te genieten van een paar bollen gelato. Het zal nodig zijn want heel binnenkort dienen de ‘capi’ zich aan, de heuvels die de ijkpunten zijn in de finale van Milaan-Sanremo. Even voorbij Alassio kan je een stukje landinwaarts trekken, naar het mid-deleeuwse dorpje Castelbianco dat prachtig is gelegen op een heuveltop.

Capi in de finaleOp dik 50 km van Sanremo krijg je in een twaalftal kilometer drie ‘capi’ te verwerken. Eerst heb je de makkelijke Capo Mele en de Capo Cervo(-Mimo-sa), daarna de lastige Capo Berta. Op die Capo Berta barstte Milaan-San-remo in het verleden, zeker voor de komst van de Poggio in het parcours omstreeks 1960, vaak los. Halverwege de Capo Berta rij je overigens voorbij een monumentje ter nagedachtenis van drie campionissimi, grote wieler-kampioenen die in hun thuisland op handen worden gedragen. Het zijn de bustes van Gino Bartali, Constante Girardengo en Fausto Coppi (weer hij), samen goed voor dertien zeges in de Primavera! Op deze wegen schreven zij wielergeschiedenis. Ook Eddy Merckx deed dat in 1966 toen hij op

> De drukte neem je erbij: dìt is italië. <

Niemand die geloven kan dat de autoritaire rozetruidrager in de Ronde van Italië de boel zou hebben bedro-gen. Tot op vandaag is er onduidelijk-heid over de toedracht van de ‘affaire Savona’. Wie flikte Merckx? Eén ding staat vast: nauwelijks een maand later staat Merckx aan de start van de Tour de France. Merckx zal de Tour ver-morzelen. Antwoorden met de pedalen heet zoiets. Het volledige parcours van Milaan-Sanremo in één dag afhaspelen, is geen goed idee. Er is natuurlijk de jaarlijkse Medio Fondo Milano-San-remo, een recreatieve fietstoertocht die je langs het kusttraject voert. Maar weet dat wie af en toe eens wil afstappen, er genoeg dingen te zien zijn onderweg. Zo fiets je ondermeer voorbij het omwalde Albenga, een 2.500 jaar oude stad waar nog nog heel wat Romeinse overblijfselen zijn te

< Op de top van de Turchino.

< De Capo Berta is de steilste van de capi.

< De smalle doorgang in Imperia.

< De fontein van Sanremo ‘by night’.

70 | Grinta!

deze Capo Berta de beslissende vlucht forceerde. Rik Van Looy moest passen toen de piepjonge Merckx snoeihard prikte op de Capo Berta. Merckx zou iedereen het nakijken geven op de Via Roma en zijn eerste van zeven Milaan-Sanremo’s binnenhalen. Zover ben ik echter nog niet, op de top van de Capo Berta resten nog 40 km tot de beroemde fontein van Sanremo. Vooraleer de Cipressa in het vizier komt, moet ik door Imperia. Niet evi-dent voor een eenzame fietser en dus zeker niet voor een peloton. Ik wurm me langs de slalommende vespa’s en claxonnerende azzurri. Het is chaos. Het is Italië. Gebeurt dit in België, dan flip ik. Hier hoort het er allemaal bij. Daar begint de Cipressa, een bult waarvan de top 239 meter boven de zeespiegel troont. Pas in 1982 werd deze klim in het parcours opgenomen. De Cipressa is lang niet zo steil als de 130 meter hoge Capo Berta maar hij is slopender, zeker voor renners die al 250 km in de benen hebben. Hier beloven de explosieve ‘punchers’ in het peloton steevast om de koers hard te maken, om de sprinters overboord te kieperen. Het lukt hen zelden of nooit. En dus moet het op de Poggio gebeuren, zo’n 15 km verderop.

Knallen op de PoggioHet begint almaar donkerder te worden. Ik smijt me helemaal in de afdaling van de Cipressa. Milaan-Sanremo fietsen vereist immers niet alleen uithouding en explosiviteit, ook en vooral stuurmanskunst. Ik draai rechtsop. Dit is de Poggio di Sanremo, de 3,74 km lange springplank naar eeuwige roem in de Primavera. Vanaf zijn introductie in het parcours in 1960 lukte het 17 renners om een beslissende aanval in te zitten op de klim van de Poggio, waarvan de kruin 142 meter boven zeeniveau ligt. Het heeft me altijd geïntrigeerd wanneer ik langgerekt in de zetel naar de finale van Milaan-Sanremo zat te turen: hoe zit dat nu met die Poggio, is die nu lastig of niet? Nu ervaar ik het zelf, al heb ik natuurlijk geen 260 km en meer gekoerst wanneer ik eraan begin. De weg is smal. Het gemiddelde stijgings-percentage bedraagt 4,3% maar het voelt bij momenten best pittig aan, zeker wanneer je ervoor kiest om al vanaf de voet te knallen. Dan volgt de duik naar Sanremo. De afdaling is 3,3 km lang en je houdt er best je gedachten bij. In de afdaling van de Poggio kan je ook Milaan-Sanremo winnen, vraag het maar

aan Roger De Vlaeminck (1973). Ik draai de Via Aurelia op. Nog 2 km van de ‘klassieke’ finishplaats op de Via Roma. Sedert 2008 komt Milaan-Sanremo aan op de avenue Lungomare Italo Calvino. Mij interesseert, als hardleers nostalgicus, toch vooral de legendarische Via Roma, al ziet die er minder legendarisch uit wanneer er geen wielercircus is neergeplant. De fontein van Sanremo staat er nog. Hij is verlicht want de duisternis heeft zich meester gemaakt van Sanremo. Ik ben een eenzame fietser in het donker. Voorbijgangers en shoppende dagtrippers begrijpen niet waarmee ik in godsnaam bezig ben. Met nostalgie, mensen. Met pure nostalgie. n

< Op de Muretto in Alassio vind je honderden handtekeningen.

> Milaan-Sanremo fietsen vereist

vooral stuurmans kunst. <

Grinta! | 71

>>

Turijn

Alassio

Cuneo

Asti

Albenga

De kustroute van Milaan-Sanremo trekt door de regio Ligurië, in het noordwesten van Italië. Ligurië grenst in het westen aan Frankrijk, in het noorden aan de regio Piemonte en in het oosten aan de regio’s Emilia-Romagna en Toscane. Genua is de belangrijkste stad en ligt op circa 1.050 km van Brussel. Toeristische info over de regio vind je via www.turismoinliguria.it. Liefhebbers van Milaan-Sanremo kunnen op 6 juni de Granfondo Milano-Sanremo fietsen. Die is maar liefst 290 km lang. Meer info vind je op www.ucsanremo.it.

Milaan-SanreMo PraktiSCH

MeT DanK aan grifo traDePassoni stelde een racefiets ter beschikking, de Nero XL, een comfortabele titaniumcarbon racefiets. Passoni is de exclusieve framebouwer uit Robbiate, in 1989 opgericht door Luciano Passoni. In een tijd waarin titanium het onderspit lijkt te moeten delven ten opzichte van carbon, slaagt Passoni er toch maar telkens in om pareltjes van frames af te leveren. Passoni bouwt ook frames op maat, al is het prijs-kaartje navenant Meer informatie vind je op www.passoni.com. Benelux-agent voor Passoni is Grifo Trade, dat tegelijk verdeler is van de onderdelen (wielen, cassettes, …) van Marchisio in de Benelux. Marchisio is gehuisvest in het mooie Asti, in Piemonte, onze uitvalsbasis voor de Milaan-Sanremo excur-sie. Marchisio bouwt wielen en voorziet ook in (de)monteerbare cassettekransjes zodat je makkelijk jouw ideale cassette kan samenstellen. Meer informatie vind je op www.grifotrade.com