Preview Alles over kippen oktober 2012

5
Muskuseend heeft groot aanpassingsvermogen Nederlandse Ancona komt uit Amerika Jaargang 2 Oktober 2012 Levende Have Levende Have en ander pluimvee Alles over kippen Wanda Floor-Zwart koestert haar Japanse rassen

description

Het magazine Levende Have is een onafhankelijk en fraai geïllustreerd tijdschrift voor de hobbymatige en kleinschalige houders van boerderijdieren. Het verschijnt zes keer per jaar. Nu met het kippentijdschrift Alles over kippen, 2 magazines voor de prijs van 1. In elk nummer 72 pagina's: verhalen en foto’s over het houden van dieren, praktische tips, adviezen van een voedingsdeskundige, dierenarts en jurist, rasbeschrijvingen, reportages en achtergrondartikelen.

Transcript of Preview Alles over kippen oktober 2012

Muskuseend heeft groot aanpassingsvermogen

Nederlandse Ancona komt uit

Amerika

Jaargang 2 Oktober 2012

Levende HaveLevende Have

en ander p

luim

veeAlles o

ver kip

pen

Wanda Floor-Zwart koestert haar Japanse rassen

pag 4

Ongeboren kuiken heeft brein dat kan ontwakenWetenschappers hebben ontdekt dat harde geluiden ongebo-

ren kuikens wakker kunnen maken. De embryo’s moeten wel voor tachtig procent zijn volgroeid, wil hun brein kunnen ontwaken. De onderzoekers bestudeerden de embryo’s van kippen en richtten zich met name op de hersenactiviteit. Ze ontdekten dat kippen al voordat ze ter wereld komen een slaapritme hebben. Het bleek mogelijk dat ritme te doorbreken. Onderzoeker Evan Balaban: “Net als volwassen hersenen heeft het brein van een embryo een neuraal circuit dat de omgeving in de gaten houdt en het brein tijdens belangrijke gebeurtenissen wak-ker maakt.” Dit ontwaken gebeurt pas als de ontwikkeling van het ongeboren kuiken al grotendeels is voltooid. Daarvoor slapen noch waken de embryo’s en kunnen ze dus ook niet wakker worden.

Gratis naar Noordshow of ChampionshowDe voorbereidingen voor de Noordshow in Zuidlaren (3-5 januari 2013) en de Championshow in Nieuwegein (17-19 januari 2013) zijn al weer in volle gang. Kas-

per Faunafood stelt vijftig (2x25) vrijkaarten beschikbaar. Op de actieproducten van Kasper Faunafood zit een sticker met een code. De winnende codes staan vermeld op www.kasperfauna-food.nl. Meedoen kan tot 20 december 2012.

Uniek onderzoek naar selectie hybride ganzen

Onderzoek naar natuurlijke kruisingen van diverse wilde ganzen moet duidelijk maken hoe het komt

dat soorten in het wild behouden blijven. Jente Ottenburghs van Wageningen Universiteit en Research gaat ervan uit dat er in de natuur een sterke selectie gaande is tegen zogeheten hybriden, waardoor ze niet overleven of zich niet voortplanten. Hij wil dit in de praktijk testen. Daarvoor gaat hij kruisingen creëren onder gecontroleerde omstandigheden. De hybriden zullen worden getest of ze aantrekkelijk genoeg zijn voor een partner, of hun immuunsysteem goed werkt en of ze genoeg eten. “Omdat het hier gaat om een wetenschappelijke studie moeten er voldoende indivi-duen geanalyseerd worden”, aldus Ottenburghs. Voor het onderzoek brengt hij 10 á 15 koppels onder bij par-ticulieren. “De koppels kunnen het best op één plaats verzorgd worden om omgevingsfactoren constant te houden.” De koppels zullen bestaan uit de combinaties Brandgans x Kleine Canadese Gans, Grauwe Gans x Canadese Gans en Kolgans x Dwerggans. Voor meer informatie: [email protected]

Het Productschap voor Pluimvee en Eieren (PPE)

wil kunnen ingrijpen bij een uitbraak van vogelgriep die niet onder de bestrijdings-

richtlijnen van de overheid valt. Nu grijpt de overheid alleen in bij de H5- en H7-varianten van vogelgriep. Wanneer zich in Nederland een uitbraak voor-doet van bijvoorbeeld een H6-variant dan wil het PPE zelf een ophokplicht of een vaccinatieplicht kunnen opleggen. Het bestuur van het productschap heeft daartoe een verordening opgesteld. Deze moet nog worden goedgekeurd door de Sociaal Economische Raad. De verordening maakt het mogelijk dat een bedrijf met een H6-variant van vogelgriep een vergoeding krijgt wanneer alle dieren worden afgemaakt.Over de totstandkoming van de verordening is met de overheid lang en breed gediscussieerd. “Juristen op het ministerie vonden aanvankelijk dat wij ons niet met AI mochten bemoeien, omdat dat de verantwoordelijkheid van de overheid is”, aldus Henk Hulsbergen, beleidsmedewerker diergezondheid. Hij wijst erop dat het niet ongewoon is dat het productschap een rol speelt bij de bestrijding van besmettelijke dierziekten. Zo is het PPE onder meer bevoegd om maatregelen af te kondigen ter voorkoming van New Castle Disease. Dat gebeurt in zogeheten medebewind. Ook de verplichte monitoring die het productschap in 2003 heeft afgekondigd tegen AI, is gedaan ‘in medebewind’, dat wil zeggen met goedkeuring en onder politieke eindverantwoordelijkheid van de overheid.

Productschap wil zelf ingrijpen bij vogelgriep

pag 6 pag 6

Wanda Floor-Zwart koestert haar Satsumadori’s en Minohiki’s

Fokken van Japanse rassen is ‘een soort verslaving’Met veel toewijding fokt Wanda Floor-Zwart uit Arnhem Japanse Satsumadori’s en Minohiki’s. Na een jarenlange voorbereiding wist ze een aantal exemplaren van deze bijzondere rassen te bemach-tigen. Nu beschikt ze over zo’n dertig hennen en hanen. “Het is een soort verslaving geworden.”

Satsumadori is vernoemd naar de prefectuur van Satsuma

Wanda Floor-Zwart: ‘Je moet een beetje gek zijn om hier zo mee bezig te zijn’

Tekst: Jinke HestermanFoto’s: Jan Smit/Dierenbeeldbank en Wanda Floor-Zwart

pag 7 Alles over kippen en ander pluimvee

Rondom het huis in de uiterwaarden langs de Rijn bij Arnhem scharrelen Satsumadori’s en Minohiki’s. De

hanen en hennen doen er zich te goed aan gras, kruiden en insecten. Alleen in de siertuin mogen ze niet komen. Een kloek met kuikens mag daar bij hoge uitzondering de dag doorbren-gen, maar zodra de kleintjes groter zijn en ze een beschutte omgeving niet langer nodig hebben, moeten ook zij buiten het hek verblijven, bij de rest van de Japanse sierkippen.

De hoenders met hun uitbundige verentooi brengen hun leven grotendeels door in vrijheid. Tenzij Wanda niet thuis is, of als ze – begin februari - haar foktomen heeft gevormd en de bevruchting moet plaatsvinden zodat het gewenste nageslacht ontstaat. Dan wordt het leven van de circa dertig hennen en hanen bepaald door de keuzes die Wanda na lang wikken en wegen heeft gemaakt. Lang niet altijd leveren de foktomen een resultaat op waarover ze tevreden kan zijn. De inteeltproblemen waarmee vooral de Minohiki’s kampten, heeft ze weliswaar onder de knie, maar haar fokidealen – zoals Minohiki’s in de kleurslag geel-zwart en zwarte Satsumadorihanen – liggen nog niet binnen hand-bereik. Zo scharrelt in haar tuin een Satsumadori kloek met Minohiki-kuikens. “Die zijn niet van haar, maar ze heeft ze wel uitgebroed. Dat is op zich geen probleem, zolang je maar weet wie de vader en de moeder zijn. En dat weet ik gelukkig. Maar de kloek zelf had eigenlijk zwart moeten zijn. Haar vader is een recessief witte haan. Hij moet theoretisch zwart gekleurd nageslacht produceren, maar deze hen heeft iets goudhalzigs.”

EerbiedZo beleeft Wanda telkens weer verrassingen met haar Japanse kippen. Toch weet ze onderhand aardig wat ze wil. Lukraak experimenteren is er niet bij. Dat zou zich slecht

verdragen met eerbied voor het levend Japans erfgoed. De Satsumadori (de naam is ontleend aan de vroegere prefec-tuur van Satsuma en “dori” betekent landhoen) en Minihoki (betekent “zadelbehangsleper”) behoren immers tot zeld-zame en oude Japanse rassen. In Japan wordt sinds het Edo tijdperk (1603-1867) met deze rassen gefokt. De Satsumadori diende aanvankelijk voor de vechtsport, maar tegenwoordig wordt dit ras vooral voor de show en voor het vlees gehou-den. Hoewel het vrijwel onmogelijk is om dieren uit Japan te importeren, juichen Japanners het inmiddels wel toe dat er in Europa en elders in de wereld dankzij liefhebbers als Wanda meer begrip ontstaat voor deze oude rassen. Het besef groeit dat genen maar beter verspreid kunnen worden. Ook Japanse fokkers kampen met inteeltproblemen.

“Als veertienjarige had ik al kippen”, vertelt Wanda. “De eerste kwam uit een tuincentrum, waar een kip gedumpt was. Als we die vingen, mochten we ‘m houden. Later kreeg ik er Barnevelders bij. In mijn studententijd, had ik ook weer kip-pen. Voor de eitjes. Af en toe hadden ze ook kuikentjes. Toen ik hier kwam wonen, wilde ik weer kippen. Eerst heb ik er een paar van een kinderboerderij overgenomen. Die wilde ze weg-doen voor de slacht. Later kreeg ik Sumatra’s. Wow, wat een mooie kippen waren dat. Ook zag ik een keer foto’s van een Satsumadori. Ik kwam contact met Marc King uit Italië *). Hij weet alles van de genetica van de langstaarten. King wilde van mij wel wat Sumatra’s hebben. Die heb ik kunnen ruilen tegen zijn Minohiki’s.”

’Waanzinnig mooi’De schoonheid van de rassen en de internationale contac-ten bezorgen haar een hoop plezier. “Ik vind ze waanzin-nig mooi”, merkt Wanda op. Niet alleen het weelderige en

Satsumadori kloek met Minohikikuikens

Tekst: Kaat Olsson en Jinke HestermanFoto’s: Jan Smit/Dierenbeeldbank

pag 13 Alles over kippen en ander pluimvee

Draainek en schedelknobbelDeze zorgelijke kippenziekte komt bij zijdehoenders en kuifhoenders – met een kuif en veel veren - relatief vaker voor dan bij andere kippen. Daaraan schijnt het feit dat juist deze kippen in het bezit zijn van een schedelknobbel ( protube-rans) debet te zijn; kippen die geen dun tussenschotje tussen de schedelhelften bezitten, hebben veel minder vaak last van een gedraaide nek. Er zijn zowel fysiologische als genetische factoren die de kans op draainek vergroten, maar onderzoek toont aan dat omgevingsfactoren ook van invloed kunnen zijn. Temperaturen boven 25 graden of lager dan 5 graden Celsius zouden de kans

op draainek vergroten. Draainek kent dus meerdere oorzaken en er is geen afdoende medicatie. Als de ziekte een kuiken treft, kan een kraagje dat de nek stabiliseert hulp bieden, hoewel het beter is het kuiken zo snel moge-lijk uit zijn lijden te verlossen. Fokken met dergelijke dieren wordt afgeraden.

HanigWie ieder voorjaar blij is met al die pluizige kuikens, ziet zich snel daarna geconfronteerd met een ander probleem: te veel hanen. Maar de meest rigoureuze oplossing is heus niet altijd de enige om te dealen met een overschot aan hanige onrust in het kippenhok. De meest makkelijke oplossing is alle hennen uit een dergelijke groep te verwijderen, zodat de aandacht voor de andere sekse vervalt. Oudere hennen kunnen overigens best in de groep blijven, omdat het puberale gedrag van de jonge hanen hen niet imponeert. In zo’n samenge-stelde hanengroep is het een oude(re) haan die de leiding heeft in het hok. Hij houdt toezicht en zal ruzies voorkomen. Ouderlijk toezicht is overigens anders dan hanengedrag in zo’n groep. Een haan met hennen zal bijvoorbeeld als eerste het nachthok ingaan en zijn hen-nen oproepen hem te volgen, terwijl de haan met oudergedrag zal wachten tot het grut zich in het nachthok bevindt, om tenslotte als laatste te volgen.

Hennepzaad zorgt voor eitjes in de winterHennepzaad heeft een goede invloed op de legcapaciteit van kippen en zou, indien toegevoegd aan het voer, in staat zijn hennen ook in de koude winterperiode goed te laten leggen. Al in de zestiende eeuw werd er door

wetenschappers over dit ‘ther-mic food’ bericht, omdat het de lichaamstemperatuur doet verhogen. Doordat hennepzaad relatief meer proteïnen en lipiden (vetten) bezit dan normaal in het voer aanwezig is, is de kip beter in staat om haar lichaamstem-peratuur, die tussen de 39,6 en 43,6 graden ligt, vast te houden. Cannabis sativa, hennepzaad dus, is als vogelvoer bij de dierenspeci-aalzaak te koop; een bezoekje aan de Coffeeshop is dus niet nodig.

Kattenvoer voor de kipZo nu en dan een klein bakje kattenvoer – de kippen zijn er dol op. Het voer bevat dierlijke eiwitten en daar hebben ze behoefte aan. Misschien smaakt het voer wel net zo lekker als een maaltje wormen, wie weet. In zo’n bakje kattenvoer zitten ook mineralen en vitamines, zoals calciumjodaat, mangaansulfaat, vitamine D en E. Deze vitamines en mineralen zijn toegevoegd om het kattenvoer als volledig diervoer voor volwassen katten te kunnen verkopen. Dat is tegelijk reden om er niet al teveel van aan de kippen te geven. De kippen hebben in principe genoeg aan hun legkorrel en alles wat ze bij elkaar scharrelen. Een overdaad van bepaalde vitamines en mineralen kan schadelijk zijn.