Workshop 6.Herover het vastgoed

Aanpak Velve-LindenhofEnschede-Oost

Den Bosch

1 april 2010

Gerrit Ansink burger en wijkraadvoorzitter

Bennie Beuvink burger en wijkagent

Paul Lohmann burger en wijkverbeteraar

.

Van probleem naar aanpak….Hoe?

De wijkgerichte aanpak 1996-2010Velve Lindenhof

Een aanpak die door bewoners van onderuit opgestart is en nog steeds door hun werkzaamheden er voor zorg dragen dat we verder komen..

een proces dat later geborgd raakte in de lokale democratie

Velve-Lindenhof(Enschede-Oost)

Gelegen tussen centrum en Dolphia/Glanerbrug

Dicht bij de grens, directe verbinding met Duitse achterland (Ruhrgebied)

Wijk zoals vele probleemwijken elders

Ongeveer 4.500 inwoners

Wijk kent veel sociaal zwakkeren, maar kent ook de duurste huizen van Enschede

Centraal in Europa…..

Velve Lindenhof

Problemen Velve-Lindenhof

Leefbaarheid/veiligheid:

overlast uit c.q rondom coffeeshops, theehuizen, (illegale) pensions

4 coffeeshops in straal van 200 meter

Criminaliteit

(illegale) gokactiviteiten

invloed van dit alles op de openbare ruimte

Sociale problemen

kamerbewoning waarvan 50% (!) door (sociale) probleemgroepen

concentratie van probleemgevallen (zwervers, junks, verslaafden, asielzoekers)

hoge werkeloosheid m.n. door slecht (opnieuw) inzetbare groepen

scheefgroei bij sociaal zwakkere gezinnen door hennep-kwekerijen zonder deelname aan maatschappelijke verkeer

door alsmaar groter wordende groep kamer-bewoners, steeds mindere betrokkenheid bij ‘t wel en wee van de wijk

Economie

Slecht functionerende winkelstraten en buurtwinkel centra’s

Wegtrekkende winkeliers: leegstand

Weinig investeringen

Wel: zeer goed functionerende coffeeshopsmet

(bovengemeentelijke/internationale = Duitse functie)

Veel leegstand en oneigenlijk gebruik

Gevolg problemen:

Situatie: 1995-1996

overlastmeldingen komen veelal terecht bij politie en justitie (geen integrale vervolgaanpak)

burgers in de straat worden moedeloos, zien geen verbetering

Gemeente heeft weinig ‘oor’ voor problemen van de bewoners & ondernemers.

Zelfs niet voor de actieve Wijkraad.

Resultaat: knallende escalatie in de vorm van de landelijke bekende MIRO-rellen

Miro rellen

Waarom deze escalatie grote gevolgen had:

Opkomst SBS-6 en RTL-5

(deze waren er als de kippen bij.....)

(... en bleven zich ook aan dit ‘nieuws-item’ vastkleven)

Slechte communicatie tussen partijen

(gemeente & wijk)

Kern probleem snel zichtbaar:

Regie veiligheidsvraagstuk ontbreekt

De regie van het veiligheidsvraagstuk

1. de mensen zelf

2. de gemeente (grijs en groen)

3. de woningbouwcorporatie

4. het maatschappelijk midden

5. de vrijwilligers

6. de politie

7. het Openbaar Ministerie

8. de reclassering

Afstemmingsoverleg

Afstemming over:

problematiek in de wijk wordt beschreven vanuit betrokken uitvoerenden

regie van veiligheidsvraagstuk

wie doet wat/wanneer & wie doet vooral wanneer wat niet

Handhaven…. Zonder afstemming

Aanpak gemeente/politie (1996):

Afstemmingsoverleg (op initiatief van de politie)

Speciale ambtenaar voor het gebied

Politie zette extra mankracht in

Processen tegen coffeeshophouders;

uitte zich in: - sluiting (burgemeester)

- opheffing sluiting (rechter)

- aanvullende maatregelen

Echter:

overlast voor bewoners bleef, en daarmee dus ook de frustratie

ondanks afstemming, bestuurlijke interventie extra toezicht, werden sommige problemen niet opgelost

politiek wordt vervolgens hierop aangesproken. (medio 1999)

Begin 2000:

9 vragen VVD-raadslid aan Burgemeester Mans over de weinig verbeterde situatie in de wijk,

Politie, woningbouwvereniging en actieve buurtbewoners krijgen onderkomen in de wijkpost,

Voorbeelden van zelfredzaamheid en meedoen op de participatieladder

Wijkpost Alex opgericht door bewoners, zelf beheerd en klachtenregistratie, eigen buurtbus, eigen tent, bike team politie, eigen website, wijkraadvergaderingen (60 personen gem.) enz..

Wijkschouw

wijkschouw wordt gehouden onder leiding van de wijkraad…

Wijkpost Alex

Centraal aanlooppunt voor bewoners

Meldpunt voor overlast, criminaliteit

Spreekuur politieke partijen(CDA,PvdA, Groen Links)

Kantoor wijkagent

Kantoor stadswachten(Melkert-banen)

Kantoor Wijkraad

Kantoor Wijkmeester woningbouwvereniging

Punt van waaruit de verbetering een eigen gezicht heeft

gekregen

Participatieladder

De treden;

Wijkschouw bij de wijkpost

Uitleg fysieke maatregel

Veel voorkomend probleem

Zo hoort het

Ook de kleine details

Zoals vermeld; hoe hou je de betrokkenheid vast..

De uitkomsten worden door buurtopbouwwerker in detail opgeschreven

Op internet is te zien wanneer en wie afgehandeld heeft. De uitkomsten krijgen de deelnemers thuis gestuurd

Het uitvoerdersoverleg gaat in vergadering mede door de vastgelegde feit in de schouws/klachten burgers

Er komt een jaaroverzicht en alle leidinggevenden krijgen een cc mbt opkomst deelnemers

4 x per jaar, 1 x avondschouw

Na overleg met de wijkraadvoorzitters werd ook in Glanerbrug olv van de dorpsraad met Duitse collega’s de schouw gehouden.

Ook aan de andere kant wordt een begin gemaakt………….

Structuur wijkraad

…terug naar de grote problemende integrale aanpak Lipperkerkstraat

De wijkraadvoorzitter heeft de problemen van de wijk in kaart gebracht…letterlijk en figuurlijk

deze kaart is nog steeds de grondslag voor de spraakmakende aanpak in de wijk Velve Lindenhof .

Na afstemming, vragen raadslid werd dus door de wijkraad :

een kaart gemaakt(mei 2000)

Hierop aangegeven:

overlastpanden

aandachtspanden

probleempanden

Kaart Wijkraad vormde het uitgangspunt

Maart 2000: Task Force Velve-Lindenhof

Aanpak gericht op integrale verbetering van situatie in de wijk.

bestuurlijk verankerd in College

Brede aanpak:

Op sociaal vlak

Economisch

Bestrijding overlast middels vastgoedinterventie:

Pandgericht

in een kader

gericht op beëindiging van overlastsituaties

Start:

Grootschalige controle- en handhavingacties:

signaal naar de wijk

periodiek en onaangekondigd

als onderdeel van een proceskader

combineren en optimaliseren van verschillende controlerende diensten en organisaties

resultaten leiden tot verdere acties

. Doel; controle geen opsporing

Regierol bij de politie

RTV Oost

enkele resultaten van de acties

1. GBA; 150 personen in onderzoek gezet

2. DMO; 4 uitkeringen stopgezet, 4 nog in onderzoek

3. DSOB bouw; 79 panden gecontroleerd, 15 panden hercontrole; overtredingen nagenoeg opgeheven

4. DSOB milieu; 52 inrichtingen bezocht, 44 hercontroles, 2 gesloten

5. Brandweer; 79 panden gecontroleerd, 12 panden hercontrole; hiervan 1 pand vooraanschrijving en 1 pand dwangsommen verbeurd

6. Milieupolitie; 35 a.h.w. verwijderd, kleine milieudelicten aangepakt, aantreffen voorbereidingshandelingen- na controle lokvogels en mistnet

Februari 2005: Sluiting van coffeeshop

Juli 2006 alle coffeeshops uit de wijk weg..conform raadsbesluit 2000

Nieuw element bij bestrijding overlast:

Inzet gericht op het verkrijgen van grip op vastgoed,

Elimineren van overlastgevende functie

Beëindigen van de relatie

onderneming - eigenaar

Proces: (7-mijls-laarsen)

Overeenstemming met (goedwillende) pandeigenaar,

Op basis van verkregen informatie,

Coachen eigenaar naar rechter,

Ter ontbinding huurcontract,

Pand vervolgens procesgericht inzetten

Oprichting

Neighbourhood Corporation Enschede B.V.

Instrument hiervoor:

Aanpak:

Combineren publiekrechtelijke instrumenten

met privaatrechtelijke mogelijkheden,

Uitgangspunt: optimaal gebruik vastgoed

NCE

Rechtsvorm: besloten vennootschap

Publiek-Private Samenwerking

Gemeente Enschede (33%) samen met

Private Partners:

Woningbouwcorporaties Volion & Ons Huis (elk 33%)

Rabobank Enschede

Aankoop gericht op:

Elimineren overlastgevende functies

Pand neutraliseren

Renoveren c.q. aanpassen

Procesgericht inzetten; (optimaal gebruik vastgoed)

en vooral op:

Langdurig beheer!

Huidige situatie

Modehuis MariBère

Essentieel: Proceskader

Samenwerking: bijvoorbeeld met Wijkraad met politie (!!!!)

Duidelijke regierol

Afbakening werkvelden

Nakomen van afspraken

Behalve in vennootschap ondernemen partners

ook eigen activiteiten: gemeente woningbouwcorporaties (herstructurering)

wijkzorgteams

Pilot van mei 2004 tot oktober 2005

Samenwerking tussen instellingen

Samenwerking binnen politie

Aanbevelingrapport

Officieel beleid Gemeente Enschede (2004)

Integratie van subketens

Wat gaat goed ?

Samenwerking tussen verschillende diensten; effectief en plezierig

Korte lijnen, goede terugkoppeling

Preventieve werking

Werken met kleinere groep handhavers

Door gezamenlijke aanpak, sneller resultaat

Zelfredzaamheid bij burgers, politie en gemeente en instellingen vergroot

Controle beleving bij de burger en ondernemers is vergroot en ze voeren weer regie over eigen veiligheid

Er gaat een preventieve werking uit van de handhavingsacties omdat we tijdens de controle medewerking vroegen en niet opsporen

Vanuit Enschede is een samenwerkingsverband ontstaan met andere gemeentes.

Samenwerking met Universiteiten, Politieacademie, SMVP e.a. adviseurs, delen van opgedane kennis zoals vandaag hier bij jullie

Wat ging niet goed..

Deze aanpak werd niet herkend vanwege de bottom up benadering

Hierdoor veel conflicten en veel werk voor de wijkraad om nieuwkomers bij te praten

Na oplossing hoofdproblemen van de wijk wordt bestuurlijk niet doorgezet.

Komt het door de persoonlijkheid van mensen of is het een proces dat opgewekt kan worden….dus onderzoek…

Vastgoed(her)ontwikkeling bleef achter..

Velve Lindenhof/Vogelaarwijk/laatste 12 jr. samen werken met iedereen..

Het bestuur neemt de aanbevelingen prachtwijken in ontvangst ..(toekomst..)

Blik op de toekomst 2010

Regionale samenwerking via de veiligheidshuizen

Regionale afstemming preventieprojecten

Regionale sturing/regie via ivz platform

Bestrijding criminaliteit RIEC

Wijkagenten werken binnen het referentiekader gebiedsgebonden politie(landelijk)

Communicatie is erop gericht veiligheidsproblemen in Twente gericht aan te pakken

Verspreiding van kennis en ervaring in den lande

Tom Poes; verzin een list…

We hebben het vastgoed……..

Wat doen we ermee;

- bedrijfsmatig; welke functie/branchering

- renovatie/herontwikkeling?

- wijkvisie noodzakelijk;welke richting willen we met de wijk op

(wie is ‘we’ ?)

volgorde?