Presentatie: “Vereniging van Penshonado’s (VVP)”

Drs A.G.RomeroCentrale Bank van Curacao en St.Maarten

15 februari 2011

1

• Agenda– 1.Economische ontwikkeling in de wereld– 2.Effecten schuldsanering voor de lokale markt– 3.Uitdagingen voor de pensioenwereld.– 4.Vragen ronde

2

1. Wereld Economie

3

4

Aswolk boven Ijsland 2010

5

2008 2009 2010 2011

World 2.8 -0.6 4.8 4.2

Advanced economies 0.2 -3.2 2.7 2.2

USA 0.0 -2.6 2.6 2.3

Euro area 0.5 -4.1 1.7 1.5

Netherlands 1.9 -3.9 1.8 1.7

Emerging & developing economies

6.0 2.5 7.1 6.4

Brazil 5.1 -0.2 7.5 4.1

Venezuela 4.8 -3.3 -1.3 0.5

Colombia 2.7 0.8 4.7 4.6

Real GDP growth (%) in selected countries / areas

Internationale econmische panaroma 2011:

• Extreem lage rente;• Hogere olieprijzen ( > 100 dollar );• Hoge werkloosheid in ontwikkelde landen

(Europa, de VS, Japan);• Crisis in Europa ( Griekenland, Ierland, Portugal ?,

Spanje ?);• Potentieel hogere voedselprijzen;• Sterke and consistente economische groei in de

“emerging markets” ( Brazilië, China, India…)

6

7

Bron: Crown Investment Management februari 2011

VS: lange termijn rente “treasury paper”

8Bron: Crown Investment Management februari 2011

VS: lange termijn rente “treasury paper”2

9

10

11

12

‘Olieprijs kan verder stijgen naar 120 dollar’ 01 feb 2011

13

14

2. Effecten schuldsanering op de lokale kapitaalmarkt

15

16

Economische ontwikkeling Curaçao (Annual % change)

0.4%

2.7 %

-1.0

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

8.0

2006 2007 2008 2009 2010*

(%)

Real GDP Inflation

Development debt-to-GDP ratio

General government budget balance and interest payments (in millions NAf.)

Total outstanding government securities (in millions NAf.)

Maturity schedule of the country of Curaçao(in millions NAf.)

0%

4%

8%

12%

Jan-01 Jan-02 Jan-03 Jan-04 Jan-05 Jan-06 Jan-07 Jan-08 Jan-09 Jan-10 Jan-11

Mortgages Time loans

Domestic interest rates (commercial bank lending rates)

0%

3%

5%

8%

10%

Jan-01 Jan-02 Jan-03 Jan-04 Jan-05 Jan-06 Jan-07 Jan-08 Jan-09 Jan-10 Jan-11

Passbook savings Time Deposits (12 months)

Domestic interest rates (borrowing rates)

3. Uitdagingen voor de pensioenwereld.

23

– 1. Pensioenfinancieringen (DCS en DBS)– 2. Eindloonregelingen en risico’s– 3. AOV financiering via omslagstelsel kan dat nog?– 4. Vergrijzing, lage rente en lage

dekkingsgraad, korten op pensioenen, indexering kan dat allemaal nog?

24

Soorten pensioenplannen

25

Defined BenefitDB-systeem

Pensioen is vast: Kosten zijn

variabel 60 tot 70 procent van

het salaris

Eindloon middenloon

regeling

Defined ContributionDC-systeem

Kosten zijn vastPensioen is

variabel

Beschikbare premie regeling

Pensioenen

26

AOV franchise

27

AOV2011:

NAf.818 /maand

Aanvullend pensioen

Pensioen grondslag

Franchise

70% * grond-

slag

10/7 * AOV

Werkende bevolking met pensioenregeling

28Onderzoek: Vida Nova 2008

29Bron: Tower Watson: 2010 Global Pension Asset Study, January 2011

AandachtsgebiedenSolvabiliteit • Significante verslechtering van de solvabiliteit• Verhoging van de kans op het niet kunnen voldoen aan de

pensioenvoorziening• Druk voor herziene strategieën

Risicobeheer • Bredere en meer extensieve weergave van de risico’s• Identificeren van en het incorporeren van de mogelijke

effecten van extreme gebeurtenissen op de beschikbaarheid van krediet, liquiditeit en marktprijzen activa

Risico management • Meer aandacht voor het behalen van de verwachtingen van

de deelnemers. (pleit voor DC systeem)

30

Aanpassen aan veranderende omstandighedenOverstappen op DC systemen maar rekening houdende met de belangrijkste kenmerken van pensioenregelingen•Het verstrekken van (adequate) pensioenvoorziening(DC plannen voldoen hieraan daar ze gericht zijn op lange termijn besparingen)•Herverdeling•Verzekering(kapitaal accumulatie wordt bepaald door de bijdragen en de resultaten van de investeringen; beleggingsrisico’s worden door de leden van het pensioenplan gedragen)

31

4.Vragen?

32