Technostress: de donkere kant van technologieDrs. ing. Simon Troost

© Drs. ing. Simon Troost

Korte enquête

• Wie heeft tijdens de vakantie regelmatig contact met het werk b.v. via mail of smartphone

• Bij wie wordt regelmatig op het werk nieuwe software en hardware geïmplementeerd?

• Wie merkt dat de kennis van de nieuwe technologie tekort (begint) te schieten

• Wie gebruikt de smartphone ook tijdens andere activiteiten die concentratie vergen (autorijden, fietsen, machines bedienen)

© Drs. ing. Simon Troost

We kunnen niet meer zonder (1)

• Een leven zonder technologie kunnen we ons niet meer voorstellen

• We hebben een mobiele telefoon, smartphone, laptop en een tablet en zijn daar behoorlijk druk mee in de weer

• Technologische vernieuwingen gaan steeds sneller en we doen er veel aan om bij te blijven

• Aantal mogelijkheden neemt toe en het wordt steeds complexer

© Drs. ing. Simon Troost

We kunnen niet meer zonder (2)

• We ontlenen er deels of geheel onze status aan.

• Je kunt je onderscheiden van anderen (imago)

• Het is een legitieme manier om je te onttrekken aan groepsprocessen

• Een manier om te laten zien dat je druk bent

• Het is “lekker” om aan te friemelen

• Maar je kunt ook dingen opzoeken, route plannen, mee bellen en gewoon overal doorwerken

© Drs. ing. Simon Troost

Maar er ook een “donkere” kant

• Het werk wordt er (soms) minder leuk van

• Het wordt steeds lastiger om zaken te regelen (internetbankieren, DigiD)

• Er is al in sommige gevallen sprake van verslaving

• Sociale activiteiten worden verwaarloosd, veel afleiding op het werk

• In paniek raken bij een storing, bij geen bereik of als het programma onverwacht reageert.

© Drs. ing. Simon Troost

Technostress

• Het ervaren van stress door het omgaan met nieuwe technologieën, je niet meer voldoende kunnen aanpassen en er op een gezonde manier mee omgaan

• Kan in de persoon zitten maar ook in de werksituatie (processen, software en techniek)

• Gevolg: psychische en fysieke problemen die het functioneren belemmeren

© Drs. ing. Simon Troost

Factoren van technostress

• Overbelasting

• Indringing

• Complexiteit

• (Baan) onzekerheid

© Drs. ing. Simon Troost

Overbelasting

• Routinematig werk wordt vervangen door creatief werk en dat kost meer mentale energie.

• Meer taken gelijktijdig uitvoeren, krappere deadlines, inflexibele procedures.

• Verstoringen door mail die tussendoor komt, lastig om je te concentreren.

• Er is steeds meer informatie te vinden en daar gaat veel tijd in zitten.

© Drs. ing. Simon Troost

Indringing

• Drempel tot werken erg laag

• Natuurlijke rustmomenten verdwijnen

• Verdelen aandacht tussen smartphone en omgeving

• Verdwijnen grenzen tussen werk en privé

• Buiten werktijd bereikbaar zijn wordt soms als vanzelfsprekend gezien

© Drs. ing. Simon Troost

Complexiteit

• Software wordt steeds ingewikkelder

• Geen standaard menustructuur of commando’s

• Informatie-uitwisseling tussen de verschillende programma’s. Geen idee waar je gegevens zijn

• Net als je weet hoe het werkt: nieuwe versies en updates

• Veel tijd gaat verloren aan het “onder de knie” krijgen van software en werkprocessen

© Drs. ing. Simon Troost

(Baan)onzekerheid

• Sommige medewerkers zijn bang hun baan te verliezen omdat de computer het overneemt

• Vaak maakt nieuwe technologie het zinvol functioneren onmogelijk

• De “broekies” die net binnenkomen weten meer en zijn veel handiger

• Je “passie” kwijtraken door overmaat aan computerwerk (bv dokter of psycholoog)

© Drs. ing. Simon Troost

En de OR……..

• Neem het fenomeen technostress mee bij het adviesrecht

‐ Belangrijke investeringen (software, hardware, machines)

‐ Wijziging in de organisatie en de verdeling van de bevoegdheden

‐ Nieuwe technologische voorzieningen (proces automatisering)

• Wees kritisch: niet alles wat nieuw is hoeft een verbetering te zijn.

© Drs. ing. Simon Troost

En de OR……..

• Maak goede afspraken bij thuiswerken van medewerkers over bereikbaarheid

• Privégebruik van werktelefoon: is dat handig

• Technostress is een vorm van psychosociale arbeidsbelasting en hoort thuis in de RI&E en PvA

• Is er voldoende aandacht voor opleiding en support bij het gebruik van (complexe) nieuwe technologie

© Drs. ing. Simon Troost

En de OR

• Let na de introductie van nieuwe technologie op toename van het aantal overuren en het verzuim door psychische klachten.

• Bevorder het werkoverleg en daarmee de “mens tot mens” communicatie

• Ga actief aan de slag met employability en opleidingsbeleid, zorg daarmee dat collega's niet uit de boot vallen

© Drs. ing. Simon Troost

Blijf als OR zelf bij de tijd (1)

• Internet is een bijna onuitputtelijke bron van informatie voor de OR.

• Wees kritisch op informatie die u vindt, blijf niet zoeken.

• Parate kennis is minder belangrijk, zoekstrategieën leren is zinvoller

• Leer sociale netwerken te onderhouden

© Drs. ing. Simon Troost

Blijf als OR zelf bij de tijd (2)

• Neem deze technologische verschuiving mee in het OR opleidingsplan.

• Leer vaardigheden aan die passen bij deze tijd:

‐ Grote hoeveelheden informatie selecteren en beoordelen

‐ Timemanagement en prioriteiten stellen

‐ Omgaan met computers

© Drs. ing. Simon Troost

Dank voor jullie aandacht

© Drs. ing. Simon Troost