Gemeentedagen 2013(vertrouwelijk)

Maria van der Velden & Martine VidalAdvocaten Europees & mededingingsrecht

12 maart 2013

Nieuwe aanbestedingswet

PER 1 APRIL 2013

Deel 1: Begripsbepalingen, beginselen en uitgangspunten

Deel 2: Implementatie Richtlijn 2004/18 (+ deel Wira)

Deel 3: Implementatie Richtlijn 2004/17

Deel 4: Overige bepalingen (o.a. deel Wira)

2

Aanbestedingswet

Key word: Toegankelijkheid

• Beginselen (proportionaliteit)

• Uniformeren aanbestedingspraktijk

• Lastenverlaging

3

What’s new?

1. Nieuwe begrippen

2. Verplichte eigen verklaring

3. Codificatie aanbestedingsbeginselen

4. Uitschrijven procedures

5. Procedures onder de drempel

6. Communicatie & inlichtingen

7. Rechtsbescherming

4

Comply or explain

Aanbestedingswet en aanvullende regelgeving (bijv. Gids Proportionaliteit) schrijven aantal keuzes voor waarvan men mag afwijken, mits op objectieve wijze gemotiveerd.

Die motivering moet op verzoek verstrekt worden.

(zie artikel 1.4 lid 3).

Bijvoorbeeld:

Gunningscriterium EMVI (artikel 2.114 en 2.115)

Clusterverbod (artikel 1.5)

5

Toepassingsbereik

6

Bron: http://www.gelderlander.nl/regio/achterhoek/doetinchem-schrapt-drempel-voor-aanbesteding-1.3661160

7

Casus Doetinchem

Gemeente Doetinchem wil een parkeergarage laten bouwen met een geraamde waarde van EUR 4 miljoen. Gelet op haar nieuwe beleid organiseert zij een meervoudig ondershandse procedure.

Mag dit in het licht van de nieuwe Aanbestedingswet?

Waarom wel/niet?

8

Aanbesteden onder de drempel

Enkele administratieve eisen:

• Aankondigingen via TenderNed als men kiest voor publicatie (art. 1.18)

• Uniforme eigen verklaring (art. 1.19)

• Gedragsverklaring aanbesteden (art. 1.20)

• Kosteloos ter beschikkingsstellen van aanbestedingsdocumenten (art. 1.21)

9

Codificatie beginselen

10

Proportionaliteit

11

Eisen en criteria stellen die verband houden met en in

redelijke verhouding staan tot het

voorwerp van de opdracht.

Eisen, voorwaarden en criteria aan de

inschrijvers en inschrijvingen die in redelijke verhouding

staan tot het voorwerp van de

opdracht. (codificatie

Aanbestedingswet)

De keuzes die de aanbestedende

dienst maakt en de eisen en

voorwaarden die zij stelt bij een

aanbesteding staan in redelijke

verhouding tot de aard en omvang van de opdracht.

Proportionaliteit (vervolg)

Proportionaliteit ingevuld in:

• Aanbestedingswet: bijv. artikel 2.90 over geschiktheidseisen: omzeteisen

=> mogen niet, tenzij gemotiveerd

=> Omzeteisen nooit meer dan driemaal de opdrachtwaarde

• Gids Proportionaliteit

12

Gids Proportionaliteit

COMPLY OR EXPLAIN!

Voorbeelden voorschriften:

• hoeveel inschrijvers (3-5) bij meervoudig ondershandse procedure (Voorschrift 3.4 B)

• hoeveel referenties en waarde (1 per benoemde kerncompetentie + max 60% waarde, Voorschrift 3.5 G)

• goedgekeurde accountantsverklaring pas opvragen na mededeling gunningsbeslissing (Voorschrift 3.5 E)

13

(Uniforme) Eigen verklaring

Nieuw begrip artikel 2.84

Uitgangspunt = alleen opvragen uniforme eigen verklaring, i.p.v. diverse bewijsstukken

Uitzondering: referenties en bewijsstukken die niet zien op eigen verklaring.

Artikel 2.102: mag wel bewijsstukken opvragen bij winnaar (openbare en niet-openbare procedure) en/of te selecteren partijen (bij niet-openbare procedure)

14

Casus eigen verklaring

De gemeente heeft conform de nieuwe Aanbestedingswet enkel de eigen verklaringen van de gegadigden in een niet-openbare procedure ontvangen. Er zijn 10 gegadigden, maar de gemeente heeft aangegeven slechts 5 partijen te zullen uitnodigen om in te schrijven.

Mag de gemeente de bewijsstukken opvragen en zou u dat aanraden of niet?

15

Casus Gedragsverklaring aanbesteden

De gemeente heeft conform artikel 4.1 om een Gedragsverklaring aanbesteden gevraagd in de aanbestedingsprocedure. Dit is een verklaring die de (CO)VOG en Bibob-verklaringen vervangt.

Een Belgische onderneming wil inschrijven. Hij beschikt niet over een Gedragsverklaring aanbesteden.

Moet de gemeente deze onderneming uitsluiten?

16

\\

Bron: http://www.marrennijs.nl/Nieuws/wethouder-onder-vuur-door-innovatief-aanbesteden

17

Duurzaam aanbesteden

• Maatschappelijke waarde meenemen in overeenkomst artikel 1.4

• ‘vooral een zaak van professionalisering’

• belangrijkste maatregel: professionalisering met behulp van Pianoo (& aanbestedingsexperts)

18

Bron: http://www.frieschdagblad.nl/index.asp?artID=63037 (Slechts een klein onderdeel van het artikel.)

19

Casus Friese gemeenten

De Friese gemeenten zetten aan de hand van hun gezamenlijk inkoopbeleid steeds meer opdrachten gezamenlijk in de markt. Nu gaat het bijvoorbeeld om een opdracht voor groenonderhoud in de Friese gemeenten. De opdracht is niet verdeeld in percelen. Een ondernemer uit Joure is geïnteresseerd in het Jourese deel van de opdracht, maar de opdracht in heel Friesland is te groot voor zijn bedrijf.

Wat kan deze ondernemer hier tegen doen op grond van de Aanbestedingswet?

20

Clusterverbod

• Opdrachten mogen niet onnodig worden samengevoegd.

• Wel samenvoegen, let op:

• samenstelling van de markt, invloed van samenvoegen op MKB, andere gevolgen & risico’s en mate van samenhang opdrachten.

• Motiveren!

• Opdrachten moeten worden opgesplitst in percelen, anders motiveren: artikel 1.5 lid 3

21

(Rechts)bescherming

Meer informeel:

• Aanbestedingsloket (adviescentrum)

• Bemiddeling door ‘experts’

• PIANOo -> van netwerkorganisatie tot expertisecentrum

Formeel:

• Wat nu in Wira staat.

22

Wira

• Wira vervalt met het in werking treden van de nieuwe aanbestedingswet

(artikel 2.127-2.131 en 4.15-4.25 )

LET OP: nieuwe termijn voor Europese aanbestedingen van 20 kalenderdagen Alcateltermijn! (artikel 2.127 lid 3)

Maar slechts 15 kalenderdagen standstill bij vrijwillige transparantie vooraf (art 4.16 lid 2 sub c)

23

Wira (vervolg)

Per 1 april 2013 gaat de NMa (Nederlandse Mededingingsautoriteit) op in de ACM (Autoriteit Consument en Markt)

Dit is de nieuwe autoriteit die boetes op kan leggen. Dit is aangepast met de op 26 februari 2013 aangenomen Instellingswet ACM.

24

Motiveringsplicht ongewijzigd

“dat art. 6 lid 1 Wira aldus dient te worden uitgelegd dat een latere aanvulling van de daarin bedoelde relevante redenen in beginsel niet mogelijk is. Een uitzondering kan echter gerechtvaardigd zijn in het geval van door de aanbestedende dienst aannemelijk te maken bijzondere redenen of omstandigheden.

(…)

Ter voorkoming van misverstand wordt nog opgemerkt dat art. 6 lid 1 Wira zich niet ertegen verzet dat in de gunningsbeslissing vermelde redenen door de aanbestedende dienst later nader worden toegelicht. Deze mogelijkheid vindt haar begrenzing daar, waar in feite sprake is van het aanvoeren van nieuwe redenen.”

25

Rechtsbescherming selectiefase

Aanbestedingswet verduidelijkt dat Wira niet gold voor eerste fase van niet-openbare procedure (zie artikel 2.103)

LET OP!

Wettelijke Standstill-termijn geldt hier niet

Goed motiveren moet o.g.v. transparantiebeginsel

Verstandig om rechtsbeschermingsregeling en termijnen op te nemen in selectiedocument, anders kan teleurgestelde gegadigde nog opkomen tegen mededeling gunningsbeslissing

26

Overgangsregime

• Niet voor lopende aanbestedingsprocedures

• Nog 1 jaar andere verklaringen i.p.v. gedragsverklaring

27

Vragen?

Maria van der Velden

Telefoon: +31 88 253 5086Fax: +31 88 253 5050Email: mvandervelden@akd.eu

Martine Vidal

Telefoon: +31 88 253 5052Fax: +31 88 253 5050Email: mvidal@akd.eu

28