Individual Placement & Support

(IPS)

Zó werkt het

Jaap van Weeghel

Startsymposium AWAG

Psychische gezondheid, werk en duurzame inzetbaarheid

Tilburg, 17 april 2015

Inhoud

• Betekenis van werk

• Wat is IPS?

• Effectiviteitsonderzoeken

• Werkt IPS ook in NL?

• IPS bij jongeren: werken én

studeren

• Stand van zaken in NL

• Conclusies

2

Mensen met een ernstige psychische

aandoening (EPA)

• Wanneer sprake is van:

Psychiatrische stoornis

met ernstige beperkingen in sociaal en maatschappelijk functioneren

Beperking oorzaak en gevolg is van psychiatrische stoornis

Niet van voorbijgaande aard (tenminste enkele jaren)

Waarbij gecoördineerde zorg van professionele hulpverleners in zorgnetwerken

geïndiceerd is om behandelplan te realiseren

• Populatieprevalentie: 281.000, waarvan 75% in GGz zorg (totaal

160.000 volwassenen (1,6%))

Ph. Delespaul en de consensusgroep EPA (Tijdschrift voor Psychiatrie 55: 2013, 427-438)

Maatschappelijk herstel volgens mensen met (psychische) beperkingen

• Geaccepteerd en erkend als individuen die meer zijn dan hun

beperkingen

• Persoonlijke relaties met familie, vrienden en kennissen

• Actief in vrijetijdsbesteding en andere sociale activiteiten

• Fatsoenlijke huisvesting

• Werk/onderwijs

• Voldoende formele (professionele) en informele ondersteuning

(Hall, 2009)

Betekenis van werkAlgemeen:

• Inkomen

• Tijdstructurering

• Sociale contacten, verbreding sociale horizon

• Identiteit en status

• Dwingt tot activiteit, gezondheid

Specifiek:

• Andere rol dan die van patient

• Werken helpt tegen depressie

• Werken is hét bewijs van psychisch en maatschappelijk herstel

• Werken als overlevingsstrategie (coping)

• Publiek stigma wordt veel minder

Mensen met EPAAmbivalent over werken

• Confrontatie met eerder falen

• Bedreiging zelfbeeld

• Angst voor gezondheidsverlies

• Angst voor negatieve reacties van anderen (stigma)

• Angst voor verlies van uitkering

Addressing Clinician Ambivalence about Clients

Returning to Work • ENDEAVOR Trial of IPS+ Motivational Interviewing (MI) for staff (Craig et al

2014)

• Motivation and self-efficacy, (along with employment history), are robust indicators of work outcomes (Rinaldi et al, 2008).

• Can we increase staff motivation to support clients in job seeking through adding in MI?

• Using MI to resolve ambivalence, motivational conflicts and tackle obstacles to achieving work related goals.

• Employment outcomes are enhanced by addressing clinicians ambivalence about their patients returning to work.

Mensen met EPAPositie op de arbeidsmarkt

Kloof tussen wens en werkelijkheid:

• Arbeidswensen: 60% - 70% wil ooit (weer) werken

• Arbeidsdeelname: plm. 16%

Belemmeringen:

• binnen de persoon (gebrek aan gezondheid, veerkracht, ervaring, vertrouwen, vaardigheden)

• buiten de persoon (werkgelegenheid, rendement, stigma, kwaliteit beschikbare arbeid, GGz niet erg arbeidsminded, gebrekkig reïntegratiebeleid)

Individuele Plaatsing & Steun (IPS) Hoofdkenmerken (Becker & Drake, 2013)

• Betaald werk is het centrale doel

• Voorkeuren van de cliënt centraal

• Doorlopende, systematische inschatting van arbeidsmogelijkheden

• Individuele begeleiding bij uitkeringskwesties (‘benefit counseling’)

• Snel zoeken naar echte baan (‘place-then-train’)

• Ondersteuning op lange termijn (ook van werkgever)

• Integratie met GGZ-hulp (trajectbegeleider lid van ambulant, multidisciplinair team)

• Job development

• Staat op veel punten haaks op conventionele arbeidre-integratie

• IPS-ondersteuning kan gericht zijn op: cliënt, werkgever, steunsysteem cliënt,

sociale en fysieke kenmerken werkplek

Presentatie IPS

Arbeidsbegeleiding integreren

in behandeling

Voordelen:

• Cliënten, vooral degenen met ernstiger beperkingen, worden gemakkelijker bereikt

• Arbeidsbegeleiding en andere bemoeienissen met cliënt beter op elkaar afgestemd

• Andere teamleden eerder overtuigd van voordelen werk voor cliënt

• Kennis behandelaars toegevoegde waarde voor trajectbegeleiding

(Becker & Drake, 2003)

Overall Findings for 22 RCTs(Gary Bond, 2015)

First in US, later also in Canada, Australia, New Zealand, Hongkong, Japan, European countries (Kinoshita e.a., 2013; Marshall e.a., 2014)

All 22 studies showed a significant advantage for IPS

Mean competitive employment rates for the 22 studies:

56% for IPS

23% for controls

Growing evidence that employment improves (mental) health and well-being (Bond & Drake, 2012)

IPS also effective in the long run (8 -12 years follow up) (Salyers e.a. 2004; Becker e.a. 2007)

Competitive Employment Rates in 22

Randomized Controlled Trials of IPS

SCION A Study on Cost-effectiveness of IPS

regarding Open employment in the Netherlands

Effectiveness of Individual Placement and Support for people with severe mental illness

in the Netherlands: a 30 months follow-up Randomized Controlled Trial

Harry Michon, Jooske van Busschbach, Dennis Stant, Maaike van Vugt, Jaap van Weeghel, Hans Kroon

Psychiatric Rehabilitation Journal, Spring 2014

Follow-up 30 months – main

outcome

(competitive work)

IPS model fidelity

Moderate fidelity

IPS aanbevolen in richtlijnen:

BAKES -instrument(Behaviors, Attitude and Knowledge of Employment Specialists)

• Onderzoek bij 153 trajectbegeleiders (in NL en Canada)

• 12 subschalen (bv. Omgaan met stigma, of Aanpassen werkplek)

• Beste voorspellers voor succesvolle plaatsingen van IPS-deelnemers:

1. Relaties met werkgevers en leidinggevenden

2. Steun verlenen en een cliëntgerichte benadering

• Nederlandse trajectbegeleiders scoren systematisch lager op BAKES

M. Corbière, E. Brouwers, N. Lanctôt, J. van Weeghel.Employment specialist competencies needed to help

people with a severe mental illness enrolled in supported employment programs. Journal of Occupational

Rehabilitatio n10/2013; DOI: 10 1007/s10926-013-9482-5.

30-4-2015 18

IPS als kerstboom(toegevoegde interventies)

• IPS plus moderne psychofarmaca

• IPS plus motiverende gespreksvoering

• IPS plus cognitieve gedragstherapie

• IPS plus cognitieve vaardigheidstraining

• IPS plus Work Place Fundamentals (‘Omgaan met werk’)

• IPS plus zelfmanagement symptomen

• IPS plus begeleid leren

• IPS plus sociale steun

• IPS plus beslissingshulp Disclosure

• IPS en WRAP (NL)

IPS bij jonge mensen met psychose

• Potentiële winst in termen van arbeidsloopbaan, symptomen en sociale inbedding is groot (Killackey, 2007)

Aanpassingen IPS-model:

• Geen expliciete aandacht voor ontwikkelingsfasen

• Uitsluitend arbeidsgerelateerde uitkomsten

• Vanuit ontwikkelings- en persoonlijk perspectief

is ‘direct aan het werk’ is niet voor iedere cliënt passend

• ‘Opleiding’ tweede valide uitkomstmaat IPS-programma’s

(Killackey e.a., 2008; Nuechterlein e.a., 2008)

• Aandacht carrièreplanning en ‘vocational recovery’ essentieel

• Betrokkenheid van familie (ouders) onmisbaar

Systematic Review of 28 Studies…

Employment and educational outcomes in

early intervention programmes for early

psychosis: a systematic review

G. R. Bond, R. E. Drake and A. Luciano

Epidemiology and Psychiatric Sciences / First

View Article / November 2014, pp 1 - 12

“Incorporating supported employment

services into EI

programmes…increases employment

rates but does not improve

educational outcomes…”

Doorbraakproject IPSbij eerste psychose

• 8 à 10 VIP-of FACT-teams gericht op vroege psychose

• Shared Decision Making

• IPS, gericht op werk en studie

• Beslissingshulp CORAL over openheid

• Cognitieve interventie

Geanticipeerde en ervaren discriminatieWerk zoeken en behouden bij psychotische stoornissen

0

10

20

30

40

50

E E & A A Geen

Procenten

Jezelf bekend maken

(‘disclosure’)

Vijf strategieën:

1. Sociale vermijding

2. Geheim houden

3. Selectief onthullen

4. Onthullen zonder onderscheid

5. Bewust je ervaringen uitdragen

(Corrigan, 2008)

Iedere strategie heeft eigen voor- en nadelen

• ‘COnceal or ReveAL’ (CORAL) (Henderson, 2012

CORAL (Conceal Or ReveAL)

• Beslissingshulp in ontwikkeling (Henderson et al., 2013)

• Openheid op het werk over psychische aandoening

• Helpt bij ontwikkelen van ‘stigma resilience’

Zes thema’s:

1. voor- en nadelen van openheid

2. Persoonlijke behoefte aan openheid

3. Persoonlijke waarden hieromtrent

4. Wanneer ga je openheid geven

5. Tegen wie

6. Op welke manier ga je het vertellen

WRAP en IPSAanbeveling MDR Werk en EPA:

ondersteuning bij zelfmanagementstrategieën (versterken positief zelfbeeld, accepteren beperkingen, grenzen stellen, pauzes nemen, anderen inschakelen en gezond leven) door professionals, waaronder ervaringsdeskundigen

WRAP:

Bewezen effectieve herstel- en zelfmanagementcursus (Cook e.a., 2012)

helpt bij maken persoonlijk werkboek waarin iemand beschrijft wat helpt om zich gezond te voelen en actief te herstellen

WRAP wordt geleid door goed getrainde ervaringsdeskundigen

Effectstudie IPS & WRAP:

Samenwerking Trimbos-instituut en KC Phrenos; projectteam: Harry Michon, Manjavan Wezep, Dienke Boertien, Nicole van Erp en Marianne van Bakel

Meerwaarde van zelfmanagement- en hersteltraining WRAP op effectiviteit IPS (baanbehoud, arbeidsfunctioneren)?

Hoe kan arbeidsbegeleiding hierbij aansluiten om herstel te ondersteunen?

IPS plus WRAP (EC): 13 deelnemers; versus IPS as usual (CC): 19 deelnemers

Resultaten Meeste deelnemers bleven aan het werk (90%, 22 uur p/w

gemidd.), zowel in EC als in CC

Na 6 mnd:

IPS+WRAP meer vooruit gang op ‘psychisch functioneren in werk’

IPS+WRAP meer vooruitgang op ervaren zelfmanagement

Na 12 mnd:

IPS+WRAP: arbeidstevredenheid meer gestegen

IPS+WRAP: ervaren match verbeterd (bijna-significant)

Terugblik WRAP-deelnemers:

Hoogste beoordeling na 6 mnd ‘Door WRAP weet ik beter wat me goed doet’ en ‘Door WRAP weet ik hoe om te gaan met terugval’ en ‘Door WRAP heb ik mezelf beter leren kennen’ (ook na 12 mnd)

Kwalitatief onderzoek wijst in dezelfde richting

Conclusies IPSVan alle arbeidsintegratiemodellen heeft IPS veruit de beste papieren:

• Bewezen effectief, voor steeds meer groepen GGz-cliënten

• Aanwijzingen kosten-effectiviteit (Hoffman e.a., 2014; Knapp e.a., 2014),

• Duurzame inzetbaarheid: gezond aan het werk

• Welomschreven, gestandaardiseerd (modelgetrouwheidsmaat)

• Hoe modelgetrouwer, des te beter de resultaten

• Dynamisch model: steeds nieuwe elementen toegevoegd (studie, cognitieve

remediatie, beslissingshulp disclosure, zelfmanagement/WRAP)

• Duidelijke aanwijzingen voor de implementatie, gebaseerd op wetenschappelijk

onderzoek en praktijkervaringen

Wat is er nodig……

…..om meer mensen met ernstige psychiatrische problematiek in Nederland

duurzaam aan een betaalde baan te helpen?

1. Positieve beelden en verwachtingen (geloof in arbeidsmogelijkheden)

2. Effectieve ondersteuning (arbeid en psyche)

3. Adequate financiering IPS-trajecten

4. Regionale, intersectorale samenwerking (GGz, gemeenten, UWV)

5. Landelijke monitoring van uitkomsten en vorderingen

Ondergebracht in een landelijk plan van aanpak voor de komende jaren.

Is werk wel goed

voor de psychische gezondheid?

“If you think work is bad for people

with mental illness, try poverty,

unemployment, and social isolation”

(Marone & Golowka, 2000)