Interculturalisatie in de Zorg

“Onbekend maakt onbemind”

Opbouw presentatie

• Inleiding• Tijdsduur• Doel • Vragen achteraf

Je moet als organisatie aansluiten bij de bevolking:

het cliëntenbestand moet een weerspiegeling zijn van de samenleving

Aanleiding

• Vergrijzing leidt tot toenemende zorgvraag• Ontgroening (minder instroom

medewerkers) die kan leiden tot krapte op arbeidsmarkt

• Aantal allochtonen dat deel uit maakt van de arbeidsmarkt sterk groeiende

• Demografische ontwikkelingen

Multicultureel Nederland

• 2006: 1,7 miljoen niet westerse allochtonen in Nederland– Niet westerse allochtoon afkomstig uit Turkije,

Marokko, Suriname, Ned. Antillen, Afrika, Azië, Latijns Amerika

• In de 4 grote steden 50% of meer van allochtone afkomst, 10-30% in middelgrote steden

• Groeimarkt voor de zorg

• Niet-gezochte confrontatie met feiten:de organisatie wordt geconfronteerd met een nieuwe doelgroep die een andere zorgbehoefte heeft

• Strategie om bestaansrecht te versterken:subsidiegever eist dat ook de allochtone doelgroep wordt bediend, afspiegeling van de maatschappij

• Morele bron:organisatie vindt dat alle cliënten een gelijke behandeling verdienen

Huidige situatie

Misvattingen

• Culturele zorgopvattingen• Geen/gering gebruik zorgvoorzieningen:

– Niet bekend met de voorzieningen– Weerstand t.a.v. zorgvoorzieningen – Culturele barrière– Taalbarrière

Gewenste situatie

Meer allochtonen zowel cliënt als medewerker in zorgorganisatie:

• Professionele ondersteuning • Allochtonen bekend zijn met het aanbod• Misvattingen zijn weggenomen• Het aanbod aansluit bij de behoeften

Hoe pakken we dit aan?

Tweezijdige benadering

• Toegang tot de cliënt: het in contact komen met en bereiken van de allochtone ouderen

• Interculturalisatie van de organisatie: de kennis, houding en vaardigheden van medewerkers en de benodigde randvoorwaarden

Toegang tot de cliënt

1. Creëren van draagvlak2. Inzetten van intermediairen3. Persoonlijke benadering door

medewerkers

1. Creëren van draagvlak

• Oriëntatie eigen organisatie: intermediair zoeken

• Sleutelfiguren in de gemeenschap het inzetten van gezaghebbend

onafhankelijk persoon

• Verdieping in culturele omgangsvormen en verschillen

• Vertrouwensrelatienakomen afspraken, goede wil bewijzen

2. Inzetten van intermediairen

• Bruggenbouwers tussen de organisatie, familie en gemeenschap

Het contact met de doelgroep biedt demogelijkheid om:• Voorlichting te geven• Vooroordelen weg te nemen• Verdiepen in de behoefte van de

zorgvraag

3. Persoonlijke benadering door medewerkers

• Relatiegericht i.p.v. productgericht

• Persoonlijke benadering werkt het best

• Intermediair samen met medewerkers de gemeenschap in

Interculturalisatie van de organisatie

1. Creëren van draagvlak2. Beleid3. Kennis, houding en vaardigheden van

medewerkers

1. Creëren van draagvlak

• Management overtuigen

• Medewerkers erbij betrekken, hen in direct contact brengen met allochtone doelgroep

• Vergroten van kennis binnen de organisatie (voorlichting, training, bijscholing)

2. Beleid

Enkele belangrijke aspecten t.a.v. beleid:• Bewuste keuze: alles of niets• Aandacht voor én inspelen op de

consequenties van deze keuze • Differentiatie van diensten• Aandacht en middelen voor

aanbodsontwikkeling én implementatie • Rekening houden met het feit dat verlenen

van diensten aan allochtone doelgroep altijd meer tijd kost

3. Kennis, vaardigheden en houding medewerkers

Interculturalisatie stelt eisen aan de medewerkers t.a.v.:

• Kennis:migratiegeschiedenis, culturele achtergronden, culturele omgangsvormen en verschillen

• Vaardigheden:interculturele communicatie

3. Kennis, vaardigheden en houding medewerkers (II)

• Houding:– Eigen (professionele en persoonlijke)

normen en waarden kennen– Normen en waarden van de ander

ontdekken– Vaststellen van de geconstateerde

verschillen en de eigen grenzen vaststellen

– Deze grenzen communiceren naar de ander

Aanpassing van het zorgaanbod

De mate waarin het zorgaanbod dient te worden aangepast, is afhankelijk van:

• De culturele afstand

• De noodzaak tot aanpassing

• De intentie en mogelijkheden van de organisatie

Aandachtspunten

- Communicatie- Fysieke omgeving- Tweezijdige benadering (cliënt en

organisatie)