Risico’s, knelpunten en oplossingen bij het werken met gedigitaliseerd leermateriaal

Leerlingen veranderen

Today’s students are no longer the people our educational system was designed to teach.

De studenten van vandaag zijn niet meer de mensen die ons onderwijssysteem hebben ontworpen.

Marc Prensky, 2001

Opstellen curriculum Nederlands

• Neem de kerndoelen en eindtermen als uitgangspunt. Daarin staat namelijk beschreven wat leerlingen moeten leren. Wat moeten ze weten? Wat moeten ze begrijpen? Wat moeten ze kunnen? Waar moeten ze een mening over hebben gevormd?

• Zoek bruikbare leerstof bij het realiseren van de leerdoelen en maakkeuzes over het didactisch gebruik ervan.

• Zet de aan doelen gekoppelde leerstof zo achter elkaar dat het inspirerend leertraject voor leerlingen wordt.

• Kijk of alle gekozen leerstof wel in de beschikbare tijd over het voetlicht kankomen. Kom tot een goede verdeling van alle doelen en daaraan gekoppeldleermateriaal binnen de beschikbare tijd. Maak een jaarplanning, verdeeld per rapportperiode.

• Evalueer al werkende de kwaliteit van het curriculum. Doelen laten zich moeilijker vervangen dan leerstof. Kijk ook per onderwijsperiode hoe de werkwijze beviel. Evalueer bij jezelf en bij de leerling.

Opstellen curriculum Nederlands

Kerndoelen en eindtermen als uitgangspunt

Tijdens een studiemiddag stonden de kerndoelen centraal. Elk vak en/of leergebied vulde een kerndoelenmatrix in met behulp vaneen medewerker van het SLO.

Opdracht 1:Vul aan de hand van de kerndoelen voor de onderbouw een schema(kerndoelenmatrix) waarin staat vermeld in welk leerjaar en op welke maniereen kerndoel wordt behandeld (kwaliteitszorg)

Opdracht 2: Maak een overzicht wie welk lesmateriaal gaat arrangeren voor klas 1 en 2.Denk hierbij o.a. aan het arrangeren en plaatsen van nieuw materiaal in deELO (Moodle) en het ontwikkelen en plaatsen van projecten in Moodle.(afspraken en werkverdeling)

Zie ook nieuwsbrief OVC, 31 oktober 2008

Structuur voor de vaklessen Nederlands

1. Lezen | Zakelijke teksten2. Schrijven3. Spreken, kijken en luisteren4. Grammatica zinsontleden5. Grammatica woordsoorten benoemen6. Spelling (werkwoordspelling en woordenschat)7. Letterkunde (jeugdliteratuur)8. Vaardigheden voor lezen, schrijven, spreken, kijken en luisteren

Deze vaardigheden worden ook toegepast in de projecten van het leergebied Mens en Maatschappij.

Deze kopjes zijn genummerd en corresponderen met de nummers van dekerndoelenmatrix op de volgende dia.

Kerndoelenmatrix NederlandsKerndoel Structuur van de ELO

1. De leerling leert zich mondeling en schriftelijk begrijpelijk uit te drukken. Moodle klas 1 en 2 hv;onderdeel: 1, 2, 3, 7, 8

2. De leerling leert zich te houden aan conventies (spelling, grammaticaal correctezinnen, woordgebruik) en leert het belang van die conventies te zien.

1, 4, 5, 6.

3. De leerling leert strategieën te gebruiken voor het uitbreiden van zijnwoordenschat.

1, 6, 7.

4. De leerling leert strategieën te gebruiken bij het verwerven van informatie uitgesproken en geschreven teksten.

1, 2, 3, 8 ( herhaling )

5. De leerling leert in schriftelijke en digitale bronnen informatie te zoeken, teordenen en te beoordelen op waarde voor hemzelf en anderen.

2, 3, 7, 8 ( herhaling )

6. De leerling leert deel te nemen aan overleg, planning en discussie in een groep. 2, 3, 8 ( herhaling )

7. De leerling leert een mondelinge presentatie te geven. 2, 3, 7, 8 ( herhaling )

8. De leerling leert verhalen, gedichten en informatieve teksten te lezen die aanzijn belangstelling tegemoet komen en zijn belevingswereld uitbreiden.

1, 7, 8 ( herhaling )

9. De leerling leert taalactiviteiten (spreken, luisteren, schrijven en lezen) planmatigvoor te bereiden en uit te voeren.

2, 3, 7, 8 ( herhaling )

10. De leerling leert te reflecteren op de manier waarop hij zijn taalactiviteitenuitvoert en leert, op grond daarvan en van reacties van anderen, conclusies tetrekken voor het uitvoeren van nieuwe taalactiviteiten.

1 t/m 8

Bruikbare leerstof zoekenVoor Nederlands hebben we bruikbaar leermateriaal gezocht en gevonden op o.a.:

late

r

ee

rst

Ook hebben we zelf veel lessen gemaakt en oefenmateriaal gevonden op cambiumned.nl en digischool.nl

Leerstof ordenen

Klas 1 HV

Klas 2 HV

Klas 3 HV

Leerstof ordenen

In overleg met de sectie Nederlands hebben we gekozen voor de volgende indeling:

3. Zakelijke teksten en verdiepingsopdrachten bij lezen4. Schrijven5. Spreken, kijken en luisteren6. Grammatica zinsontleding7. Grammatica woordbenoemen8. Spelling | werkwoorden, algemene spelling en woordenschat9. Letterkunde (jeugdliteratuur)10. Schriftelijke en mondelinge vaardigheden

o.a. te gebruiken bij projecten M&M, Aardrijkskunde en Geschiedenis leveren de vakinhoudelijke leerstof en Nederlands levert de vaardigheden aan.

Deze verdeling is in elk leerjaar hetzelfde (herkenbaar voor leerlingen) en wordt ookveel toegepast in analoge methodes.

En nu online…

Klas 1: http://moodlejc.zuyderzeecollege.nl/course/view.php?id=332 Klas 2: http://moodlejc.zuyderzeecollege.nl/course/view.php?id=2887Klas 3: http://moodleschv.zuyderzeecollege.nl/course/view.php?id=3039

Gebruikersnaam: ovc-neWachtwoord: ovc

Met fictief emailadres, dus alleen om te kijken, niet om te communiceren.

Planning maken

• Voor Nederlands (te) veel materiaal• Keuzes maken• Materiaal bekijken, beoordelen en plaatsen• Plaatsen van scorms of elpjes gaat eenvoudig via downloaden van de

ovclesbank en uploaden in je eigen ELO (Moodle).

• Komen tot een jaarplanning verdeeld in 3 rapportperiodes• Voorbeeld planning klas 1 HV

Evalueren

Evalueren

Al werkend evalueren we regelmatig de kwaliteit van het curriculum:

• We evalueren met de leerling via “terugkijken” op de gemaakte les.

• Als docenten onderbouw evalueren we maandelijks onze lessen: doelen kunnen we niet vervangen, leermateriaal wel.

• De sectie Nederlands (schoolbreed) heeft twee keer per jaar overleg over o.a. de voortgang van de ELO

• Een docent uit de bovenbouw geeft feedback op de inrichting van de ELO’s.

• Aan het eind van het schooljaar maken we een nieuwe jaarplanning voor elk leerjaar.

• Evalueren is een altijd terugkerend en voortdurend proces.

Tot slot (1)

• De laptop vervangt niet de docent, maar is een verrijking in je les.

• Belangrijk is dat je als docent vertrouwd raakt met de laptop en vooral het gebruik er van.

• Een les heeft nog steeds een kop en een staart.

• Houd vast aan het didactisch KIT-model (Kennis, Integreren en Toepassen):

• In de lessenmaker ziet de leerling deze volgorde: oriëntatie, leerdoelen, aanpak, beginsituatie, leeractiviteiten, beoordelen en terugkijken.

• Leerlingen houden hun “klep dicht” bij de instructie van een nieuwe les.

• Klassikale oefeningen (op het bord) zijn een mooie afwisseling van de les.

Tot slot (2)

• De prestaties van leerlingen zijn makkelijk en direct te volgen.

• Met een programma als Remote Desktop kun je direct één of alle leerlingen aan het werk zien.

• Rondlopen en individuele hulp blijft belangrijk!

• Met digitaal onderwijs op de macbook kun je veel leuke didactische werkvormen mogelijk maken. Laat leerlingen bijvoorbeeld een eigen filmpje maken met een uitleg over het lijdend voorwerp of verwijswoorden. Daarna kan je dit in de klas met beamer en digibord tonen.

• Durf te beginnen, ICT verrijkt ons onderwijs!

Voor vragen of opmerkingen, neem gerust contact op.

Henk Orselh.orsel@zuyderzeecollege.nl