Presentatie Brabant Water

50
Toepassing Collectieve Koude- en Warmte Opslagsystemen Bert Bekkers, Brabant Water N.V. 26 oktober 2008

Transcript of Presentatie Brabant Water

Page 1: Presentatie Brabant Water

Toepassing Collectieve Koude- en

Warmte Opslagsystemen

Bert Bekkers, Brabant Water N.V.

26 oktober 2008

Page 2: Presentatie Brabant Water

• Brabant Water

• Wat is KWO

• Waarom KWO

• Integrale aanpak

• Probleemanalyse planontwikkeling

• Exploitatie en beheer

• Tijdig en juiste advisering

• Bestuurlijke knelpunten

• Vragen

Agenda

Page 3: Presentatie Brabant Water

• Brabant Water

• Wat is KWO

• Waarom KWO

• Integrale aanpak

• Probleemanalyse planontwikkeling

• Exploitatie en beheer

• Tijdig en juiste advisering

• Bestuurlijke knelpunten

• Vragen

Agenda

Page 4: Presentatie Brabant Water

Brabant Water1050

Evides 970

Vitens2300

DZH580

320

Oasen

WLB480

WML

510

PWN

700

WMD190

WBG270

Waterleidingbedrijven

Nederland*

*aansluitingen x 1000

Page 5: Presentatie Brabant Water

Kengetallen

• Productie in m3 per jaar 175 miljoen• Leidingnet 16.500 km• Aantal aansluitingen ca. 1,2 miljoen• Aantal inwoners 2,4 miljoen

• Aantal waterproductiebedrijven 34• Aantal decentrale productieunits 7• Aantal KWO-projecten 13

• Omzet per jaar € 200 miljoen• Aantal medewerkers 750

Page 6: Presentatie Brabant Water

• Milieubewustzijn

• Maatschappelijk belang

• Vervult sterke behoefte in de markt

• Bekend met watertransport• Zeer ruime kennis en ervaring in aanleg, beheer en

exploitatie van grondwaterputten• Zeer ruime kennis en ervaring in de behandeling

van grondwater• Grote geohydrologische kennis• Zeer ruime ervaring in leidingaanleg en beheer

• Investerende partner in duurzaam energiesysteem

• Goede positie voor integrale aanpak

Waarom investeert Brabant Water in KWO?

Page 7: Presentatie Brabant Water

• Brabant Water

• Wat is KWO

• Waarom KWO

• Integrale aanpak

• Probleemanalyse planontwikkeling

• Exploitatie en beheer

• Tijdig en juiste advisering

• Bestuurlijke knelpunten

• Vragen

Agenda

Page 8: Presentatie Brabant Water

Er zijn twee typen Bodemenergiesystemen

te onderscheiden: de open- en de gesloten

systemen

Open-systemen (KWO) Gesloten-systeem (Bodemwarmtewisselaar)

Page 9: Presentatie Brabant Water

Open systeem voor energieopslag

• Hoog energetisch rendement• Zorg voor bodem• Bedrijfszeker

Page 10: Presentatie Brabant Water
Page 11: Presentatie Brabant Water

• Brabant Water

• Wat is KWO

• Waarom KWO

• Integrale aanpak

• Probleemanalyse planontwikkeling

• Exploitatie en beheer

• Tijdig en juiste advisering

• Bestuurlijke knelpunten

• Vragen

Agenda

Page 12: Presentatie Brabant Water

Toenemende behoefte aan comfort;

verwarming en koeling

Page 13: Presentatie Brabant Water
Page 14: Presentatie Brabant Water

Toenemende energiebehoefte

Stijgende energieprijzenToekomstverwachting:

• Energieconsumptie zal stijgen• Olieproductie zal dalen• Conventionele energieprijs zal stijgen

Page 15: Presentatie Brabant Water

Noodzaak reductie CO2 uitstoot

Page 16: Presentatie Brabant Water

Koude en Warmteopslag:

Rendabele vorm van duurzame energie

Maar:

Het ontbreekt aan inzicht en kennis om

vroegtijdig in een project in te passen.

Page 17: Presentatie Brabant Water

• Brabant Water

• Wat is KWO

• Waarom KWO

• Integrale aanpak

• Probleemanalyse planontwikkeling

• Exploitatie en beheer

• Tijdig en juiste advisering

• Bestuurlijke knelpunten

• Vragen

Agenda

Page 18: Presentatie Brabant Water

Chassé Park BredaBruto vloeroppervlak: 40.000 m²Vermogen: 3840 kW

De Hovel, GoirleBruto vloeroppervlak: 32.800 m²Vermogen: 1550 kW

Arnhem CentraalBruto vloeroppervlak: 108.000 m²Vermogen: 3.550 kW

High Tech Campus, EindhovenBruto vloeroppervlak: 200.000 m²Vermogen: 14.000 kW

Page 19: Presentatie Brabant Water

Chassépark, Breda

Page 20: Presentatie Brabant Water

In de planfase de juridische, technische en

financiële mogelijkheden nagaan

Denk exploitatiegericht.

Randvoorwaarden integrale aanpak:

Page 21: Presentatie Brabant Water

• Brabant Water

• Wat is KWO

• Waarom KWO

• Integrale aanpak

• Probleemanalyse planontwikkeling

• Exploitatie en beheer

• Tijdig en juiste advisering

• Bestuurlijke knelpunten

• Vragen

Agenda

Page 22: Presentatie Brabant Water

Visie planontwikkeling: - Juridische haalbaarheid

- Financiële haalbaarheid

- Technische haalbaarheid

- Integrale benadering

Planontwikkeling - Systeemconcept

- Energievraag

- Energiebalans

- Exploitatiegericht denken

- Vergunningtraject

- Advisering

Realisatie - Kwaliteit boringen

- Kwaliteit afwerking bronnen

- Besturing

Exploitatie - Monitoring/signalering

- Onderhoud

- Sturing energie laadproces

- Optimalisatie

- Garantie

Probleemanalyse planontwikkeling:

(Wat wil men!!)

Page 23: Presentatie Brabant Water

Problemen

Verontreiniging in bodem

Ongelijkmatige zettingen

Afbreukrisico’s

Kostenraming

Aanvraagvergunning

Te weinig financiële middelen

Subsidieaanvraag

afgewezen

Attentiegebieden

Klachten

Putverstopping

Geen thermischebalans

Storingen

Te weinig koude geladen

Waterwingebieden

Page 24: Presentatie Brabant Water

Stappen ter realisatie van een KWO-

installatie

Opdrachtgever

Haalbaarheids-Onderzoek VoorbereidingFinanciering Realisatie

Exploitatieen Beheer

Oriëntatiefase

Brabant Water

Page 25: Presentatie Brabant Water

Beïnvloeding van systemen

Page 26: Presentatie Brabant Water
Page 27: Presentatie Brabant Water

•Bodemopbouw

• Waterkwaliteit (REDOX reactie)

• verstopping door gasbellen i.v.m.

• ontgassing

• Verstopping door bacteriële groei

• Verstopping door colloïdale delen

Putverstopping

Page 28: Presentatie Brabant Water

Visie planontwikkeling: - Juridische haalbaarheid

- Financiële haalbaarheid

- Technische haalbaarheid

- Integrale benadering

Planontwikkeling - Systeemconcept

- Energievraag

- Energiebalans

- Exploitatiegericht denken

- Vergunningtraject

- Advisering

Realisatie - Kwaliteit boringen

- Kwaliteit afwerking bronnen

- Besturing

Exploitatie - Monitoring/signalering

- Onderhoud

- Sturing energie laadproces

- Optimalisatie

- Garantie

Probleemanalyse planontwikkeling:

Page 29: Presentatie Brabant Water

• Brabant Water

• Wat is KWO

• Waarom KWO

• Integrale aanpak

• Probleemanalyse planontwikkeling

• Exploitatie en beheer

• Tijdig en juiste advisering

• Bestuurlijke knelpunten

• Vragen

Agenda

Page 30: Presentatie Brabant Water

Beheer van het systeem

Doel:

Optimale werking van het systeem.

Te realiseren door :

• Optimaal inzetten grondwatersysteem

• Optimaal inzetten energieopwekkinginstallatie

• Juiste afstemming en interactie tussen grondwatersysteem, energieopwekkinginstallatie en binneninstallaties

Page 31: Presentatie Brabant Water

Exploitatie en beheer van het systeem

•Monitoren systeem•Leveren informatiestroom in verband met eisen vergunning

•Preventief onderhoud•Correctief onderhoud •Bediening•Monitoren putten

•Procescontrole•Sturing warmte en koude laadprocessen•Signalering•Optimalisering•Storingen•Meldkamer t.b.v. ontvangst storingen van grondwaterzijdig en gebouwzijdig systeem

Page 32: Presentatie Brabant Water

Meten en registreren: monitoren regeling

flow, nivo , energie , temperatuur, druk

Page 33: Presentatie Brabant Water

Meten, analyseren en bijsturen

Laadvermogen (MWh) (warmte levering)

2007-2008maand cumulatiefMWh MWh

okt 43,3 43,3nov 100,2 143,5dec 235,1 378,6jan 162,1 540,7feb 168,6 709,3maa 157,4 866,7apr 63,9 930,6mei 5,9 936,5jun 3,7 940,2jul 0,7 940,9aug 0,0 940,9sep 940,9

Page 34: Presentatie Brabant Water

Meten, analyseren en bijsturen

Laaddebiet (x1000 m³) (warmte levering)

2007-2008maand cumulatiefm³/mnd m³/mnd

okt 7,60 7,60nov 13,50 21,10dec 29,80 50,90jan 21,90 72,80feb 22,80 95,60maa 20,80 116,40apr 10,00 126,40mei 0,90 127,30jun 0,60 127,90jul 0,10 128,00aug 0,00 128,00sep 128,00

Page 35: Presentatie Brabant Water

Conclusie:

Systeem is energetisch in balans

Ontlaadvermogen (MWh) (koude levering)

2007-2008maand cumulatiefMWh MWh

okt 9,9 9,9nov 0,0 9,9dec 2,2 12,1jan 0,0 12,1feb 0,4 12,5maa 0,0 12,5apr 8,7 21,2mei 195,6 216,8jun 184,9 401,7jul 293,3 695,0aug 241,2 936,2sep 936,2

Meten, analyseren en bijsturen

Page 36: Presentatie Brabant Water

geladen energie totaal

0

200

400

600

8001000

1200

1400

1600

1800

okt nov dec jan feb maa apr mei jun jul aug sep

maand

MW

h

2003 2004 2005 2006 2007 2008

Meten, analyseren en bijsturen

Page 37: Presentatie Brabant Water

Goed functionerend grondwatersysteem is de

basis voor een succesvolle toepassing KWO

en daarmee de garantie voor lagere

energiekosten.

Page 38: Presentatie Brabant Water

• Brabant Water

• Wat is KWO

• Waarom KWO

• Integrale aanpak

• Probleemanalyse planontwikkeling

• Exploitatie en beheer

• Tijdig en juiste advisering

• Bestuurlijke knelpunten

• Vragen

Agenda

Page 39: Presentatie Brabant Water

In de adviesfase worden keuzes gemaakt die bepalend zijn voor het ontwerp.

In de exploitatiefase wordt men geconfronteerd met:

- Het werkelijk functioneren van de installatie.- Het werkelijk gebruik van de installatie.- Het functioneel gebruik van het gebouw.- Verschillende mensen/partijen die de installatie

besturen en onderhouden.- De daadwerkelijke buitentemperaturen.

Page 40: Presentatie Brabant Water

Het is noodzakelijk om in de exploitatiefase te kunnen anticiperen op veranderingen.

Dus:- Opnemen van voldoende

regeneratiemogelijkheden- Betrokkenheid bij het installatieconcept

Page 41: Presentatie Brabant Water

Een juist beeld van exploitatie en beheer wordt veelal in de adviesfase niet gegeven.

Gevolg:- Eigenaar zonder enige ervaring wordt

geconfronteerd met een complexe besturing.

- Laadproces koude en warmte onvoldoende.

- Beoogde rendement wordt niet gehaald.

- Wordt niet voldaan aan vergunningseisen.

- Negatieve beleving KWO.

Page 42: Presentatie Brabant Water
Page 43: Presentatie Brabant Water

• Brabant Water

• Wat is KWO

• Waarom KWO

• Integrale aanpak

• Probleemanalyse planontwikkeling

• Exploitatie en beheer

• Ervaringen exploitatie en beheer

• Tijdig en juiste advisering

• Bestuurlijke knelpunten

• Vragen

Agenda

Page 44: Presentatie Brabant Water

Koude en Warmteopslag:

Rendabele vorm van duurzame energie

Maar:

Het ontbreekt aan inzicht en kennis om

vroegtijdig in een project in te passen.

Gevolg:

Inzet DE erg moeizaam

Maar:

Wat wil men!

Page 45: Presentatie Brabant Water

Knelpunten gemeente bij gebiedsgerichte

aanpak

- Openbare aanbesteding

- Verschillende projectontwikkelaars

- Verantwoordelijkheid voor integraal systeem bij

één partij

- Vooraf vaststellen geeft beperking keuzevrijheid

proj.ontwikkelaar

- Interferentie

Page 46: Presentatie Brabant Water

Knelpunten projectontwikkelaar inzet DE

- Vooraf vaststellen geeft beperking keuzevrijheid

proj.ontwikkelaar

- Hogere projectkosten bij inzet DE, hier van geen

profijt

- NMDA principe neemt prikkel weg voor DE

Page 47: Presentatie Brabant Water

Mogelijke oplossingen:

- Vaststellen kader door gemeentes

- PPS constructie

- Opstellen convenanten

- Projectkosten DE in koopsom doorrekenen

- Lagere energiekosten afnemers

- Gelijke lasten door bijv. groenhypotheken

Page 48: Presentatie Brabant Water

Waar een wil is is een weg

Page 49: Presentatie Brabant Water

Milieu:

Noodzaak reductie CO2 uitstoot

Page 50: Presentatie Brabant Water

Vragen ?