NOORD-ZUID IN JE GEMEENTE:Laat je inspireren

PRAKTIJKBUNDEL MET 26 LOKALE NOORD-ZUIDINITIATIEVEN

1NOORD-ZUID IN JE GEMEENTE:Laat je inspireren

PRAKTIJKBUNDEL MET 26 LOKALE NOORD-ZUIDINITIATIEVEN

Bieke Deleye, Ann Martens, Lieve Missotten

Colofon Noord-Zuid in je gemeente: Laat je inspirerenSeptember 2011

RedactieTeam GROS-ondersteuners (Lokaal Noord-Zuidbeleid): Bieke Deleye, Ann Martens, Lieve Missotten.

EindredactieJan De Mets Jan.de.mets@fulladsl.be

OntwerpStudiospoor - Peter Brabandt09/236 26 37 peter@studiospoor.be

Druk Drukkerij Sintjoris

Werkten mee aan deze uitgave: We danken ieder die heeft bijgedragen aan deze bundel!In het bijzonder: Bart Tindemans, Luc Vigoureux, Jelle van Stappen, Charlotte Logghe, Madeleine Bens, Veroniek De Leenheer, Krista Molders, Sonja Van Bockstaele, Rita Kestier, Leen Janssen, Gerda Suply, Annick Vandamme, Stefan Lannoo, Hilt Rigouts, Luc Ectors, Ward Saever, Rik Van Woensel, Ruth Schelfhout, Kristof Cleymans, Catherine Dupont, Wim Dewever, Els Michiels, Sophie De Brouwer, Jan Glorieux, Isabel De Deckker, Katia Bogaert, Koen De Baets, Kristof Lantin, Kristof Borremans, Boudewijn Goos, Anja Dewachter, Peter Vanslambrouck, Greta Van Boven, Bob Pieters, Inge Priem en Joris Derave.

Verantwoordelijke uitgeverBogdan Vanden Berghe, Vlasfabriekstraat 11, 1060 Brussel

2

Contact en InfoCel Vrijwilligerswerking 11.11.11Ploeg Lokaal Noord-Zuidbeleid (Team GROS-ondersteuners)www.11.be/gemeenteAlgemeen: gros@11.be

Bieke Deleye Ann Martens Lieve MissottenRegios: West-Vlaanderen, Regio: Oost-Vlaanderen Regios: Limburg, Antwerpen Antwerpen en Vlaams-Brabant en Vlaams-BrabantGsm: 0491/71 25 73 Tel: 09/233 02 03 Gsm: 0491/ 71 25 76Bieke.deleye@11.be Ann.martens@11.be Lieve.missotten@11.be

Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw (VVSG) Team Internationaal Tel. 02/211 56 15christophe.ramont@vvsg.be ilse.renard@vvsg.be www.vvsg.be/internationaal

Provinciale diensten Noord-Zuidsamenwerking

Antwerpen Dienst Noord-ZuidbeleidBoomgaardstraat 22 - 2600 AntwerpenTel. 03/240 56 85 dnz@provant.bewww.provant.be/bestuur/internationaal/noord-zuidbeleid

LimburgDienst Noord ZuidUniversiteitslaan 1 - 3500 HasseltTel. 011/23 72 96lgaethofs@limburg.be www.limburg.be/ontwikkelingssamenwerking

3

Oost-Vlaanderen Sector OntwikkelingssamenwerkingW. Wilsonplein 2 - 9000 Gent noord-zuid@oost-vlaanderen.be www.oost-vlaanderen.be/ontwikkelingssamenwerking

Vlaams-BrabantDienst diversiteit en gelijke kansenProvincieplein 1 - 3010 Leuventel. 016/26 73 53 en 016/26 73 49leni.cellini@vlaamsbrabant.be en sabrina.claes@vlaamsbrabant.bewww.vlaamsbrabant.be/welzijn-gezondheid/minderheden/ontwikkelingssamenwerking

West-VlaanderenProvinciaal Noord -Zuid Centrum (PNZC)Hugo Verrieststraat 22 - 8800 Roeselaretel. 051/26 50 50pnzc@west-vlaanderen.bewww.west-vlaanderen.be/pnzc

De Noord-Zuidkaartwww.noordzuidkaart.be is een website die het ontwikkelingsbeleid van de Vlaamse en Brusselse gemeentes in kaart brengt. Je vindt er een overzicht per gemeente en je kan opzoeken wie er plaatselijk actief is en wat de stand van zaken is van het gemeentelijk noord-zuidbeleid in elke gemeente. Dit is een initiatief van 11.11.11, VVSG en de Vlaamse provincies.www.noordzuidkaart.be

Het 4de pijlersteunpuntHet steunpunt biedt de 4de pijlerinitiatieven een eigen forum en helpdesk aan. Dit is een initiatief van 11.11.11 en VAIS.02/536 11 56info@4depijler.bewww.4depijler.be

VAIS Vlaamse overheidVlaams Agentschap voor Internationale Samenwerkingwww.vlaanderen.be/ontwikkelingssamenwerking

Deze publicatie werd mede gerealiseerd met extra steun van het provinciebestuur Oost-Vlaanderen.

4

Voorwoord Think global, act local. Het begint wat achterhaald te lijken en toch is het anno 2011 nog zo relevant. Ontwikkeling is een recht voor iedereen en internationale solidariteit is een morele plicht voor elk beleidsniveau. Het lokale niveau staat het dichtst bij de bevolking en is dan ook uitermate geschikt om politiek en burgers samen te brengen om te werken aan een rechtvaardige wereld.Solidariteit met het Zuiden kan enkel tot stand komen indien de bevolking zich bewust is van de oorzaken van de onrechtvaardige kloof tussen Noord en Zuid, van de impact van het eigen gedrag op het Zuiden en de structurele veranderingen die nodig zijn. Informatie verstrekken en inwoners sensibiliseren rond de Noord-Zuidproblematiek is een kerntaak van het lokaal niveau. Deze communicatie, sensibilisering en educatie krijgen vorm door de acties, de activiteiten, de initiatieven, de gezamenlijke projecten van de gemeente en zijn middenveld. Het lokale bestuur en het middenveld, al dan niet in de vorm van een Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking (GROS), vormen de ideale tandem voor een gedragen lokaal Noord-Zuidbeleid.Deze praktijkbundel zal je zelfs duidelijk maken dat de GROS en de gemeente samen vaak een creatief broeinest vormen waaruit originele en krachtige Noord-Zuidiniatieven ontstaan.

De praktijkbundel is een verzameling van 26 lokale initiatieven die gemeenten en hun middenveld op het getouw zetten om het draagvlak voor ontwikkelingssamenwerking in eigen gemeente te verbreden en te versterken. We willen jullie met deze bundel inspireren om Noord-Zuid ook verder uit te bouwen in de eigen gemeente. We beseffen dat er naast deze modellen nog tal van mooie en knappe voorbeelden van acties bestaan. Breng ons gerust op de hoogte van jouw initiatief en dan willen we dit zeker verder verspreiden.Deze praktijkbundel of inspiratiegids is een realisatie van het nieuwe team GROS-werking van 11.11.11. Dit team wil lokale besturen en actoren op een kwalitatieve manier begeleiden bij de (verdere) uitbouw van eenlokaal Noord-Zuidbeleid. Dit gebeurt in de vorm van advies, begeleiding en vorming.De provincie Oost-Vlaanderen investeert in de versterking van het lokale Noord-Zuidbeleid en heeft met 11.11.11 een samenwerkingsovereenkomst afgesloten om in Oost-Vlaanderen dit beleid te ondersteunen. Deze tandem (11.11.11 Provincie Oost-Vlaanderen) wil zo veel mogelijk gemeenten actief betrekken. Er is een vrijgestelde om dit proces te ondersteunen. Ook bij andere provincies en VVSG kunnen besturen terecht voor steun bij hun mondiaal beleid.

Goede voorbeelden kunnen inspirerend zijn en daarom hebben we deze gids opgesteld. We willen graag iedereen bedanken die heeft meegewerkt aan de realisatie ervan: de verschillende GROS-sen, Noord-Zuiddiensten en -ambtenaren, integratiediensten, werkgroepen, vrijwilligers en andere. Zonder jullie input was deze bundel nooit zo uitgebreid en inspirerend geweest! Ten slotte willen we ook nog de VVSG en de Noord-Zuiddiensten van de Vlaamse provincies bedanken voor de input en het advies.

Laat je inspireren!Namens het team GROS-werkingLieve, Bieke en Ann

5

INHOUDKunstig en cultureel1. GROS-ART in Beveren: Het Zuiden bekoort met

kunst2. CinMar: Oostendse bioscoop toont films uit en

over het Zuiden 3. Trein naar de toekomst: pozie- en tekenwedstrijd

voor alle scholen van Tessenderlo4. Kookhamers in Zele: 20 inwoners van allerlei

nationaliteiten onthullen hun keukengeheimen

Jeugdig5. Poppenspelers en vertellers in Sint-Gillis-Waas:

Mondiaal theater voor leerlingen laatste graad lagere scholen

6. 'Place Global' in Wetteren: een Wereld-doe-plein over kids van overal

7. Wereldburgerdag in Waregem: gezamenlijke scholendag

8. Verhalen onder de Overpeltse bomen: speelstraten gericht op het Zuiden

Meer dan sportief9. Wereldbollen in het Pajottenland: Gezellige

fietstochtjes in het kader van 11.11.1110. 'Scoren voor 2015' in Brugge: Noord-Zuidacties in

de schaduw van de Wereldbeker Voetbal11. Ecocyclo in de Hoogstraatste regio: een 'grens'-

overstijgend initiatief

Wereldfeest(ig) 12. Wereldfeesten van alle maten en gewichten13. ONDERsteBOVEN in Neerpelt: gratis en breed

gedragen wereldfeest14. Kokopelli in Gullegem: Wereldmuziekfestival met

grote toegankelijkheid

NOORD-ZUID IN JE GEMEENTE: LAAT JE INSPIRERENPraktji kbundel met 26 lokale Noord-Zuidinitiatieven

7

10

15

22

25

28

32

35

38

42

51

57

60

63

70

73

78

81

86

89

92

75

54

45

19

66

Leergierig15. 'Verhalen uit de rugzak van': Diepenbekenaars

vertellen over hun reiservaringen 16. 'Heeft de hulp hulp nodig?': Vormingsvoormiddag in

Kuurne

Gebundeld17. Zuidergekte in Geel: 1000 en n activiteiten rond

Noord-Zuid18. Belmundo in Gent: Noord-Zuid een maand lang in

de kijker 19. Leopoldsburg doet: een maand vol duurzame

ontwikkeling en ecologie

Eerlijk en schoon20. Vink je voetafdruk naar beneden: Affichecampagne

voor een duurzaam Anzegem21. Fair Trade Boom't!: Fairtrade-kalender met

bekende Bomenaars22. Diepenbeek en zijn superschone baby's: een Schone

Kleren T-shirt voor elke boorling

Partner en project in beeld 23. Een stedenband als middel voor sensibilisering :

enkele voorbeelden24. Filmproject 'El viaje de Tover' (de reis van Tover):

Berlare stelt zich voor aan Rio Verde, Ecuador25. Oostkamp stelt zijn vrijwilligers voor: tentoon-

stelling over projecten waar Oostkampenaars zich voor engageren

Noord-Zuid zichtbaar26. Noord-Zuid zichtbaar in de gemeente: enkele

ideen en voorbeelden

6

GROS-ART in BeverenHet Zuiden bekoort met kunst

Rubriek: Kunstig en cultureel

Wat?Een tentoonstelling met kunstwerken van inwoners van allochtone origine uit Beveren en het Waasland. De tentoonstelling vond plaats van 18 februari tot en met 6 maart 2011 i