powerpoint voor les 1 - fmw. werken (Mark... · Motiverende gespreksvoering Mark Heremans...
date post
21-Jun-2018Category
Documents
view
214download
0
Embed Size (px)
Transcript of powerpoint voor les 1 - fmw. werken (Mark... · Motiverende gespreksvoering Mark Heremans...
Motiverende gespreksvoering
Mark Heremans Praktijklector Prof. Bach. in de Orthopedagogie 5 juni 2014 Faculteit Mens & Welzijn
Je zou toch denken dat
Een hartaanval voldoende zou zijn om iemand ervan
te overtuigen te stoppen met roken, zijn
voedingsgewoonten te veranderen, meer te
bewegen en zijn medicatie te nemen
Katers, een auto ongeluk, relatieproblemen, en
geheugenblack outs voldoende zouden zijn om
iemand ervan te overtuigen om te stoppen met
drinken
Stephen Rollnick PhD
Je zou toch denken dat
Het verblijf in onmenselijke omstandigheden van een gevangenis mensen van recidive zou weerhouden
Publieke schande, sociale isolatie, gevangenisstraf een seksueel delinquent er van zou weerhouden om feiten te plegen.
Een confrontatie met de jeugdrechter, een mogelijke plaatsing in een gesloten gemeenschapsvoorziening, een verstoorde relatie met (teleurgestelde) ouders, een jongere zijn delinquent gedrag zou doen verminderen
Stephen Rollnick PhD
Motivatie:
motivatie de; v -s beweegreden, drijfveer
(Van Dale)
Motivatie is afgeleid van het Latijnse werkwoord
movere: in beweging brengen.
Dat is ook precies wat hulpverleners met
motiverende gespreksvoering proberen te bereiken:
clinten in beweging brengen om hun gedrag of
levenswijze te veranderen
5 manieren om te benvloeden
Wanneer Plaats Doelstelling
Naar
binnen
praten
Beleid
Vooraf Regisseursstoel Anticiperen
Modeling
Permanent Gehele theater Gewenste
alternatieven
tonen
Grenzen
stellen
Nu Op Scne De
regeloverschrijding
stopt
Objectieve
info/feedback
Onmiddellijk
Nadien
Aan de rand
van de scne
Leren
Motiveren
Geleidelijk
Proces
Op balkon Begeleiden van
een keuze
Naar
buiten
luisteren
Motiveren is niet overtuigen!!!
- Je kan geen verandering doen gebeuren,
hoogstens een aanpassing
- Je moet niet alle antwoorden bieden, je hebt waarschijnlijk niet de beste
- Je worstelt niet met clinten, je danst
Stephen Rollnick PhD
De zelfdeterminatie theorie (ZDT)
R. RYAN - E. DECI
Extrinsieke Motivatie
Intrinsieke
motivatie
Technische
benaming Externe
Regulatie
Gentojecteerde
regulatie
Gedentificeerde
regulatie
Intrinsieke
motivatie
Niet technische
benaming Externe
verplichting Interne verplichting
Persoonlijke
overtuiging
Passie, interesse,
plezier
Motivationele
drijfveer Externe
beloningen,
straffen en
verwachtingen
Vb: goede
punten, straf
Interne beloningen,
straffen en
verwachtingen
Vb: schuld, angst
Persoonlijke waarde,
relevantie
De activiteit is op
zich leuk of
interessant
Geassocieerde
gevoelens
Stress, druk,
verplichting
Stress, druk,
verplichting
Vrijwillig ,
psychologische
vrijheid
Vrijwillig ,
psychologische
vrijheid
Type motivatie Gecontroleerde motivatie Autonome motivatie
SCHEMATISCH OVERZICHT/ VERSCHILLENDE TYPES MOTIVATIE VOLGENS DE ZELF DETERMINATIE THEORIE (DECI EN
RYAN VAD Vereniging voor Alcohol en andere Drugproblemen,
Type van Motivatie A motivatie Extrinsieke
motivatie
Gentrojecteerde
motivatie
Gedentificeerde
motivatie
Intrinsieke
Motivatie
Ik wil beginnen
met lopen omdat Dat lukt mij
toch niet. Ik
heb geen tijd
en dit kost me
te veel moeite
Mijn vrouw vindt dat
ik een buikje aan
het krijgen ben en ik
MOET afvallen
Ik MOET afvallen
want ik schaam mij
over mijn buikje
Ik WIL fit en
gezond blijven en
dit vind ik
belangrijk
Ik vind het lopen
zelf als activiteit
plezant.
Stoppen met
weglopen. Dit kan ik niet,
ik heb het
nodig om mij
vrij te voelen,
Ik moet stoppen want
anders problemen
met mijn jeugdrechter
en straf
Ik moet stoppen
want ik stel mijn
mama teleur.
Ik wil vooruit in
mijn leven. Ik wil
waardevol zijn.
Omdat ik ???
Je doet iets omdat
je Een straf krijgt
Een beloning krijgt
Bepaalde
verwachtingen hebt
Je schuldig voelt
Je schaamt
Je angst hebt
Je het zinvol
vindt
Je het persoonlijk
relevant vindt
Je het waardevol
vindt
Het plezierig
Vindt
Het leuk vindt
Externe verplichting Interne verplichting Persoonlijke
overtuiging
Passie
Met minst gedetermineerd Het meest gedetermineerd
Proces van internalisatie
Motor van groei: universele
basisbehoeften!!!
Nood aan
autonomie
A
Nood aan
verbondenheid
B
Nood aan
competentie
C
Initiator zijn
van eigen
acties
Geliefd
worden door
anderen
Gedrag tot een
goed einde
kunnen brengen
Transtheoretisch Model van verandering (Diclemente en
Prochaska) en Motiverende gespreksvoering (Rollnick & Miller )
Veranderingsfasen
Fase 1: De precontemplatie of voorbeschouwing Persoon in kwestie is zich niet bewust van probleem, de
anderen des te meer!
Weerstand en ontkenning wordt opgebouwd en vaak
verhoogd (gij gaat mij proberen veranderen!)
Fase 2: De contemplatie of beschouwing:
Persoon wordt zich bewust van (een) probleem
Afwegen van vr en tegen, ambivalentie (herkennen van
problemen, maar nog niet weten of je ze wil veranderen)
Veranderingsfasen: Fase 3: Beslissing:
Beslissen om te veranderen, onderhandelen over doelen.
Fase 4: Actieve verandering:
Actie! Proberen, alternatief gedrag
Fase 5: Consolidatie of bestendiging: Volhouden, verankering van bereikte veranderingen.
Fase 6: Terugval
Geen mislukking, wel leermoment. Is een onderdeel van het proces. Terugvalpreventie
Kenmerken van een duurzaam veranderingsproces
Langzaam
Wikken en wegen
Ambivalentie en weerstand
Vallen en opstaan
Randvoorwaarden voor een veranderingsproces
Voldoende kennis
Voldoende lijdensdruk
Voldoende zelfwaarde
Voldoende competentie
Voldoende gevoel zelf te kunnen beslissen
Voldoende gevoel van interne attributie van succes
Voldoende gevoel dat anderen mijn inspanning waarderen
Wat lokt verandering uit?
Motiverende
gespreksvoering!
D: Ben je een Roker?
Pt: Tja, dat kan je wel zeggen
D: Hoeveel rook je per dag?
Pt: Ongeveer 15. Het gaat op en neer. Ik ben geminderd
D: Hoe lang rook je al?
Pt: Ongeveer 20 jaar.
D: Ik moet u zeggen met die longen, het gaat alleen maar
verergeren als je zo veel rookt.
Pt: Ja, dat weet ik maar het helpt me voor de stress. Als je zou
weten wat ik doorsta. Zo altijd met de truck, altijd zo lang op de
baan. Het helpt me de dag door te komen.
D:Maar als je zo door gaat zal je nog meer tijd op het werk
verliezen.
Pt: Ja, maar ik probeer al te minderen.
D: We hebben een aantal goede hulpmiddelen om te stoppen, als
je wil
Pt: Ja ik zal er eens over denken, bedankt dokter Stephen Rollnick PhD
D: Vind je het ok dat we het over uw roken hebben.
Pt: ja, Ok
D: Hoe voel je je er nu bij?
Pt: Ik probeer te minderen, maar het is niet makkelijk met mijn job, je weet
hoe stresserend het is om met die truck te rijden.
D: Het is niet makkelijk voor jou, maar je zou toch willen minderen.
Pt: Mocht ik kunnen, zeker. Ik weet dat het om te beginnen- niet goed is
voor mijn longen.
D: Je voelt het effect en het is niet aangenaam.
Pt: Dat klopt, maar het helpt zo tegen de stress dat het moeilijk is om het
te laten.
D:Je kan je moeilijk voorstellen niet te roken.
Pt: Ja, dat is het!
D: Ik wil geen preek geven, maar ik vraag mij af wat jij helpend zou
vinden?
Pt: Ik weet het echt niet dokter.
D: Zeg eens diep vanbinnen hoe belangrijk is stoppen voor jou?
Stephen Rollnick PhD
De 4 processen van motiverende gespreksvoering
onlokken
Plannen
Ontlokken (Evocatie)
Focussen
De relatie aangaan
Ondersteunen om verandering te plannen
De eigen goede redenen om te veranderen ontlokken
Een zinvolle richting vinden
Een behulpzaam gesprek aangaan
MG: Een gidsende communicatiestijl bij
verandering
sturen gidsen volgen
Open vragen
Reflectie
Bevestiging
Samenvatten
(Informatie uitwisselen)
Doelgericht toegepast in ieder proces!
Kernvaardigheden voor MG
Stel open vragen!
Een gesloten vraag:een vraag naar feiten, toetsen van
bepaalde informatie of een hypothese. De clint h