Hanzehogeschool

Margreet Luinge, Ellen de Wit, Karin Neijenhuis

Consensus ten aanzien van kenmerken,

comorbiditeit en verwijzing van kinderen met

luisterproblemenDe mening van Nederlandse logopedisten en audiologen

Luinge, M.R., De Wit, E., Lubbe, I. & Neijenhuis, K. (2016)

Consensus on characteristics, comorbidity and referral of children

with (suspected) auditory processing disorders : the opinion of

Dutch speech language pathologists & audiologists, in

voorbereiding

Introductie

Discussie over kenmerken en diagnostiek van kinderen met AVP (Moore

and Hunter, 2013; Allen and Allen, 2014)

AVP een onderscheiden klinische entiteit (Dawes and Bishop, 2009;

Kamhi, 2011)?

Duidelijkheid belangrijk voor het vaststellen van het juiste zorgpad

Wat is de mening van professionals in Nederland?

Doel: Consensus bereiken onder Nederlandse logopedisten en audiologen

ten aanzien van kenmerken, comorbiditeit en verwijzing van kinderen met

AVP

Methode

Delphi-study, 2 rondes

Eerste ronde: open vragen over 2 fictieve casussen

Resultaten van de eerste ronde zijn input voor de tweede ronde

Tweede ronde: bereiken van consensus t.a.v. kenmerken, comorbiditeit

en verwijzing

Onderzoeker

Consensus bij 70% (Hsu & Sandford, 2007)

Respondenten

• Verspreid over Nederland

• Verschillende werksettings

Discipline/District North East South West N

Audiologists 0 1 2 2 5

Speech-language

pathologists

3 2 0 3 8

Total 3 3 2 5 13

Literatuur

• Onderscheiden klinische entiteit (Dawes and Bishop, 2009; Kamhi,

2011)?

• AVP modaliteitsspecifiek problemen in de auditieve modaliteit

(Cacace and McFarland, 2005; Jerger and Musiek, 2000).

• Ook significante verschillen tussen controlegroep en AVP in visueel, talig

en cognitief functioneren en in leesvaardigheden (De Wit et al., 2016).

• Overlap tussen kinderen met AVP en kinderen met SLI, dyslexie en

ADHD (Ramus, 2003; Sharma, Purdy and Kelly, 2009; Dawes and

Bishop, 2009, Dawes et al. 2009; Miller and Wagstaff, 2011, De Wit et al

(2016, in voorbereiding).

Onderscheiden klinische entiteit

VragenRonde 1

- Verwacht je comorbiditeit (het naast elkaar voorkomen van twee of meer stoornissen tegelijkertijd) in casus x en y?

- Welke kenmerken dragen bij aan dit vermoeden?

- Welke andere problemen kunnen voorkomen bij AVP?

Ronde 2

- Verwacht je dat AVP samen voorkomen met ADHD/SLI/Dyslexie?

- Statement: Kunnen AVP gezien worden als een onderscheidenstoornis?

Resultaten ronde 2

Co-occurrence with AVP

No co-occurrence with AVP

Resultaten ronde 2AVP kan niet worden beschouwd als een onderscheiden klinische

entiteit (82%)

Literatuur

• Niet duidelijk hoe AVP is geassocieerd met SLI, ADHD en dyslexie

(Bishop and Snowling, 2004; Miller and Wagstaff, 2011).

• AVP mogelijk een oorzakelijke rol in SLI (Dawes and Bishop, 2009),

maar SLI kan ook voorkomen zonder auditieve verwerkingsproblemen.

• Miller en Wagstaff (2011): vergelijkbare gedragsprofielen van kinderen

met AVP en SLI, maar precieze samenhang tussen AVP en SLI

onduidelijk

Samenhang tussen AVP vs. SLI, dyslexie en ADHD

VragenRonde 1

-Aangenomen dat x auditieve verwerkingsproblemen heeft, wat zou eraan de hand kunnen zijn?

- Waardoor zouden problemen in de auditieve verwerking veroorzaaktkunnen worden?

- Verwacht je dat AVP kunnen leiden tot andere problemen?

Ronde 2

-Hoe is de samenhang tussen AVP en ADHD/SLI/Dylexie?

* AVP is een andere naam voor ADHD/SLI/Dyslexie

* AVP zijn onderdeel van ADHD/SLI/Dyslexie

* AVP zijn een gevolg van ADHD/SLI/Dyslexie

* AVP veroorzaken ADHD/SLI/Dyslexie

* Er is geen relatie, deze problemen komen toevalligsamen voor

Resultaten ronde 2Hoe is de samenhang tussen AVP en ADHD, Dyslexie en SLI?

89%

11%

80%

10% 10%

44%

11% 11%

33%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

AVP is een andere naam

voor…

AVP zijnonderdeel van...

AVP zijn een gevolg van….

AVP zijn een oorzaak van….

Geen relatie

ADHD Dyslexie SLI

Literatuur

• Een multidisciplinaire benadering van AVP wordt aanbevolen (De Wit et

al., 2016; Cacace and McFarland, 2005; Dawes and Bishop, 2009; BSA

2011; Kamhi, 2011; Richard, 2011; DeBonis, 2015).

Diagnostiek van kinderen met AVP

VragenRonde 1

Naar wie zou je x verwijzen?

Ronde 2

Statement: Kinderen met veronderstelde AVP zouden verwezen moeten worden naar eenmultidisciplinair team.

Welke disciplines zouden betrokken moeten zijn bij het testen van kinderen met mogelijkeAVP?

* logopedist

* psycholoog

* audioloog

* orthopedagoog

* klinisch linguist

* huisarts

* dyslexie specialist

* anders, namelijk….

Resultaten ronde 2Kinderen met AVP zouden verwezen moeten worden naar een

multidisciplinair team:

91%

9%

Ja

Nee

Resultaten ronde 2Kinderen met AVP zouden verwezen moeten worden naar een

multidisciplinair team bestaande uit de volgende disciplines:

100%

80%

100%

70%

40%30%

Spee

ch t

he

rap

ist

Psy

cho

logi

st

Au

dio

logi

st

Ort

ho

ped

ago

gue

Clin

ical

lin

guis

t

Oth

er

Literatuur

• Vaakst genoemd kenmerk van AVP is een stoornis in de auditieve

perceptie, vooral in combinatie met achtergrondlawaai (ASHA, 2005;

Jerger & Musiek, 2000).

• Andere vaak genoemde symptomen: niet adequaat reageren op verbale

instructies, het ‘mis’interpreteren van verbale mededelingen, vragen om

herhaling, problemen met het houden van focus en moeilijkheden met

de localisatie van geluid (AAA, 2010; ASHA, 2005; DeBonis & Moncrieff,

2008; Moore et al., 2013).

Kenmerken AVP

VragenRonde 1

Welke problemen verwacht je op basis van de gegeven informatie in casus x en y?

Welke kenmerken van x en y dragen bij aan dit vermoeden?

Stel, x heeft AVP. Welke problemen zou je dan verwachten?

Ronde 2

Kun je op basis van de kenmerken die zijn genoemd in ronde 1, aangeven of je een genoemd kenmerk wel of geen clinical sign van AVP

vindt?

ResultatenConsensus over 5 ‘clinical signs’ die worden geassocieerd met AVP

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Problems in speech perception in noise

Auditory attention problems

Better understanding in one on one situations

Difficulties in noise localisation

Difficulties in remembering oral information

Checking by asking

Easily distracted

Difficulties in following elaborate tasks

Dreamy

No perifeer hearing loss

Listening difficulties

Difficullties with phoning

Problems with reading

Difficulties in spelling

Difficulties in phoneme analyses and synthesis

Withdrawal

Production of short and simple sentences

Busy

clinical sign no clinical sign

Conclusies & aanbevelingen

• De 5 ‘clinical signs’ voor AVP waarover consensus is bereikt zouden

gebruikt kunnen worden als een start voor de ontwikkeling van

zorgpaden voor kinderen met AVP/luisterproblemen.

• Het is belangrijk om er rekening mee te houden dat deze ‘clinical signs’

mogelijk onderdeel zijn van gerelateerde stoornissen, zoals SLI,

dyslexie en ADHD.

• Daarom de aanbeveling voor multidisciplinaire diagnostiek waarin

logopedisten, audiologen, psychologen en orthopedagogen een rol

hebben.

• Verder onderzoek

Dank voor uw aandacht!Contact: m.r.luinge@pl.hanze.nl