Binnentreden

Hoofdstuk 10

Wat gaan we behandelen

- Betreden van plaatsen en in het bijzonder de woning- Artikel 12 Grondwet (huisrecht)- Wat is een woning- AWBI (AWOB)

Uitgangspunt

• Uitgangspunt is, dat een ieder vrij is zich op het Nederlandse grondgebied te bevinden waar hij wil.

• Op die grondregel maken wet en gewoonte echter een aanzienlijk aantal uitzonderingen.

Betreden van Plaatsen

• Een plaats is een duidelijk afgescheiden ruimte van de openbare ruimte: de bibliotheek, het postkantoor, een winkel, een huis. Maar ook het besloten erf kenbaar van de omgeving afgescheiden (klein) stuk grond dat geëigend moet zijn om de aanhorigheid van een gebouw te zijn - erf behoeft niet geheel afgesloten te zijn.

• Als algemene regel geldt dat een opsporingsambtenaar slecht in twee gevallen een (besloten) plaats mag betreden:– Met toestemming van de rechthebbende;– Op basis van een wettelijke bevoegdheid

• Betreden is zoekend rondkijken. Voor het doorzoeken gelden aanvullende regels.

Betreden van plaatsen door iedereenArtikel 55 lid 1 WvSv

• DOEL Ter aanhouding van de verdachte

• FEIT Alleen bij misdrijven

• WANNEER Aanhouding OP heterdaad

• WIE BEVOEGD Een ieder (dus ook burgers)

• BEVOEGDHEID Elke plaats te betreden

• UITZONDERING 1. Woning zonder toestemming bewoner (nooit)2. Plaatsen genoemd in artikel 12 AWBI

Betreden van plaatsen door OPSPORINGSAMBTENAAR

Artikel 55 lid 2 WvSv

• DOEL Ter aanhouding van de verdachte

• FEIT Ontdekking van een strafbaar feit

• WANNEERAanhouding OP- en BUITEN heterdaad

• WIE BEVOEGD De opsporingsambtenaar (niet doorzoeken)

• BEVOEGDHEID Elke plaats te betreden

– OP heterdaad 1. Ook de woning zonder toestemming bewoner*

2. Ook de drie beschermde plaatsen van artikel 12 AWBI

– BUITEN heterdaad 1. Ook de woning zonder toestemming van de bewoner*2. NIET de drie beschermde plaatsen van artikel 12 AWBI

* DE AWBI IS VAN TOEPASSING DUS EEN MACHTIGING (Art 2 AWBI)

Artikel 12 Grondwet (huisrecht)

1.Het binnentreden in een woning zonder toestemming van de bewoner is alleen geoorloofd in de gevallen bij of krachtens de wet bepaald, door hen die daartoe bij of krachtens de wet zijn aangewezen.

1.Voor het binnentreden overeenkomstig het eerste lid zijn voorafgaande legitimatie en mededeling van het doel van het binnentreden vereist, behoudens bij de wet gestelde uitzonderingen.

1.Aan de bewoner wordt zo spoedig mogelijk een schriftelijk verslag van het binnentreden verstrekt. Indien het binnentreden in het belang van de nationale veiligheid of dat van de strafvordering heeft plaatsgevonden, kan volgens bij de wet te stellen regels de verstrekking van het verslag worden uitgesteld. In de bij de wet te bepalen gevallen kan de verstrekking achterwege worden gelaten, indien het belang van de nationale veiligheid zich tegen verstrekking blijvend verzet.

De Grondwet beschermt iedere plaats waar een bewoner feitelijk zijn

huiselijk leven leidt

Wat is een woning

• Iedere plaats waar iemand zijn privéleven leidt, valt onder de bescherming van het begrip woning:

• Voorwaarde is dat er feitelijk iemand in de woning woont. • Ook alle ter beschikking en ten gebruike van de bewoner

staande besloten ruimten die binnenshuis een doorgang hebben met de woning, zonder dat daarvoor andermans gebied hoeft te worden betreden.

Woonwagen, camper, schip, caravan tent, woonboot, enz.

Algemene Wet op Binnentreden afgekort, AWOB of AWBI

• De AWBI bevat dwingende regels die in acht moeten worden genomen bij het betreden van woningen en het betreden van bijzondere plaatsen.

• De AWBI geeft geen gronden tot binnentreden. Het geeft alleen vormvoorschriften die in acht moeten worden genomen bij het binnentreden in een woning en het betreden van bijzondere plaatsen.

• Hoofdregels– Voor het betreden van een woning moet er altijd toestemming

worden gevraagd!– Bij afwezigheid van toestemming mag alleen in een woning

binnengetreden worden met een vooraf verstrekt machtiging

• Opdracht: Lees de AWBI door en zoek zoveel mogelijk vormvoorschriften (waar moet de OA zich aan houden) blz 11 t/m 15

Binnentreden woningBinnentreden woning met toestemming bewoner

In principe altijd•vooraf legitimeren;•vooraf het doel van het binnentreden mededelen;•Toestemming vragen.

Binnentreden woning zonder toestemming bewoner:•vooraf legitimeren;•vooraf het doel van het binnentreden mededelen;•bezit van een schriftelijke machtiging en deze zo mogelijk tonen;•Achteraf moet een schriftelijk verslag uiterlijk de vierde dag toegezonden of uitgereikt worden.

•Armarrest•bij geringste twijfel: geen gezeur a/d deur: machtiging

Afgifte Machtiging• Strafvorderlijke doeleinden

– De advocaat-generaal bij het gerechtshof– De officier van justitie– De hulpofficier van justitie

• Andere doeleinden dan strafvordering – De burgemeester

• Beperkingen gebruik machtiging– De machtiging geldt voor één in de machtiging te noemen woning.

Zo nodig maximaal drie andere woningen.– Ten hoogste geldig t/m de 3e dag na die waarop zij is afgegeven.– Tussen middernacht en 06:00 uur of bij afwezigheid van de

bewoner mag niet worden binnengetreden in een woning, tenzij er dringende noodzaak bestaat en de machtiging dit uitdrukkelijk bepaalt

Uitzonderingen Vormvoorschriften

• De verplichting tot legitimeren en mededelen van het doel geldt niet als dit niet kan worden gevergd omdat dit:– Naar rederlijke verwachting ernstig en onmiddellijk gevaar

oplevert voor de veiligheid voor personen of goederen;– Feitelijk onmogelijk is (niet thuis) of– Naar redelijke verwachting de opsporing van het VH-misdrijven

schaadt.• Een schriftelijke machtiging is niet vereist: (wel bevoegdheid)

– Voor rechters, rechterlijke colleges, leden van het openbaar ministerie, burgemeesters, gerechtsdeurwaarders en belastingdeurwaarders of

– Als er terstond moet worden binnengetreden ter voorkoming of bestrijding van ernstig en onmiddellijk gevaar voor de veiligheid van personen of goederen (artikel 7 lid 2 PW)

• aanwezigheid bewapend persoon die van wapen gebruik kan maken• ontdekking inbraak heterdaad•ontdekking heterdaad geweldsmisdrijf• brand• ernstige vormen van wateroverlast• gaslek3-

Betreden van beschermde plaatsenartikel 12 Awbi

• De in 12 Awbi genoemde plaatsen mogen op de genoemde tijden alleen betreden worden door opsporingsambtenaren in geval van ontdekking op heterdaad van een strafbaar feit.

• Welke plaatsen zijn dit? • Verschil heterdaad en buiten heterdaad?

Stelling

In de Algemene wet binnentreden (AWBI) zijn bevoegdheden tot

binnentreden opgenomen?

Stelling

Legitimatie en doelmededeling is ook bij

binnentreden met toestemming verplicht

Stelling

Toestemming tot binnentreden kan worden

aangenomen als de deur van de te betreden

woning open staat

Stelling

De opsp. ambt. die ter opsporing met toestemming van de bewoner in

diens woning wil binnentreden dient als hoofdregel voorafgaande aan dat binnentreden aan die bewoner om

toestemming te vragen

Stelling

Hoofdregel in de Awbi is dat binnentreden in een woning zonder

toestemming alleen toegestaan is als de binnentreder voorzien is van een

schriftelijke machtiging

Open vragen

1. Wat is er in de Grondwet geregeld met betrekking tot het betreden van woningen zonder toestemming van de bewoner?

2. Wat is er in de Algemene Wet op het Binnentreden hieromtrent geregeld?

3. Wie kan een machtiging tot binnentreden verstrekken?4. Hoe lang is een machtiging geldig?5. Hoeveel machtigingen mag een HOVJ uitgeven?6. Wie mogen er zonder machtiging een woning betreden zonder

toestemming van de bewoner?7. Wie worden er als bewoner aangemerkt?8. Wanneer en wie mogen de zogenaamde beschermde plaatsen

(Vergaderruimtes van openbare lichamen, Kerken etc. en Gerechtszalen tijdens de zittingen) betreden?