Opbrengstgericht werken

Bespiegelingen rondom opbrengstgericht

werken en de implicaties voor de leerkracht

-In hoeverre is de situatie in zuid-Limburg anders dan in de rest van het land?-

1

-In hoeverre is de situatie in zuid-Limburg anders dan in de rest van het land?-

Woensdag 23 juni 2010

Jan-Jos Janssen

leerkracht

leerling

2. Wat doen effectieve leerkrachten?

1. Hoe leren leerlingen effectief?

2

schoolleiding

leerkracht

3. Wat doet de schoolleiding om de leerlingresultaten te verbeteren?

bestuur

Zonder doelen

Leerkrachten

onderwijzen

wat ze denken

dat belangrijk

is.

Met doelen

Van

leerkrachten

wordt verwacht

dat ze de doelen

halen.

3

is. halen.

Opbrengstgericht werken betekent dat opbrengstgegevens gebruikt worden om het onderwijsproces te verbeteren zodat de

4

onderwijsproces te verbeteren zodat de leerlingprestaties toenemen

Doelgericht werken

Wat moeten onze leerlingen leren?

Hoe weten we dat de leerlingen

5

Hoe weten we dat de leerlingen

daadwerkelijk leren wat ze moeten

leren?

>

Het proces

• Stap 0 Doelen stellen: wat willen we met deze

leerlingen bereiken?

• Stap 1 Verzamelen gegevens

• Stap 2 Analyseren gegevens:

� Wat zien we?

6

� Welke verklaringen hebben we hiervoor?

� Wat zijn onze conclusies?

• Stap 3 Plan van aanpak uitwerken, gebruik makend

van effectieve aanpakken

• Stap 4 Plan van aanpak uitvoeren

• Stap 5 Begin weer bij stap.

Op leerlingniveau

• Leerlingen iedere les

een helder doel voor

ogen geven:

� Wat gaan we doen?“Je merkt dat kinderen

meer greep krijgen op

7

� Wat gaan we doen?

� Hoe gaan we dit doen?

� Wat kunnen we daardoor aan het einde van de les?

• Evalueren met de

kinderen

meer greep krijgen op

waar ze mee bezig zijn.”

Op leerkrachtniveau

“Ik heb vooral

geleerd om

essentiële zaken

goed aan bod te

• Wat wil ik met deze groep dit jaar bereiken?

• Wat moet er in ieder geval aan bod komen om dit te realiseren?

• Hoe speel ik hierbij in op verschillen tussen leerlingen?

8

laten komen.”tussen leerlingen?

• Welke initiatieven moet ik hiervoor nemen?

• Hoe organiseer ik dit in de groep?

Op schoolniveau

Wat betekent opbrengstgericht

9

Wat betekent opbrengstgericht

werken voor het hele team?

>

Effectief innoveren op schoolniveau

Schoolbrede aanpak: iedereen doet mee!

Bespreek met elkaar wat je ziet …

niets verfraaien of verbloemen

Heldere afspraken maken

10

Heldere afspraken maken

Leren van en met elkaar:

� Professionele leergemeenschappen

� Leren in en van de praktijk

Successen vieren!

>

De besturen

11

Op bovenschools niveau

• Hoe doen onze scholen het? Welke scholen zijn

sterk/zwak?

• Hoe komt dit?

• Welke initiatieven moeten er op schoolniveau worden

12

• Welke initiatieven moeten er op schoolniveau worden

genomen om te zorgen dat de zwakkere scholen

weer op koers komen/de sterke scholen van goed

naar beter groeien?

• Welke ondersteuning is hierbij nodig?

>

Onderwijskundig leiderschap(Imants,2010)

Schoolgerelateerde

factoren

13

Strategie / gedrag

onderwijskundig

leider

Handelen /

positioneren leraar

Klasgerelateerde

factoren

Leeractiviteiten

en leerresultaten

leerlingen

En nu zuid-Limburg

• Wat zien we in zuid-Limburg?

• Welke informatie hebben we ter

beschikking?

14

beschikking?

• Wat betekent dit voor het beleid?

15

leerlingenaantallen basisonderwijs

2006-2009 per provincie en richting

bron cijfers: Cfi/OCW

richting 2006 2007 2008 2009 verschil verschil % trend 06/09

Limburg

16

vrije school 688 660 668 698 30 4% 1%

samenw. pc en rk 320 338 333 330 -3 -1% 3%

alg. bijzonder 2.968 2.923 2.829 2.757 -72 -3% -7%

islamitisch 652 435 448 438 -10 -2% -33%

openbaar 14.836 14.712 13.934 13.927 -7 0% -6%

protestant 2.022 1.993 1.944 1.939 -5 0% -4%

katholiek 74.259 72.922 71.812 70.125 -1687 -2% -6%

totaal 95.745 93.983 91.968 90.214 -1754 -2% -6%

17

18

Oriëntatie op identiteit, een praktijkvoorbeeld. Roosendaal jan. 2010 Marianne van Lent.

19

Wat veroorzaakt frustratie, onzekerheid en zelftwijfel bij leraren? (Kempas, Wahl en Huber, 1995)

•Negatie van huidige inzet

•Gebrek aan investering in communicatie

•Negeren van kritiek

•Leerkrachtdimensie van de werkelijkheid wordt vergeten

20

•Leerkrachtdimensie van de werkelijkheid wordt vergeten

•Kloofanalyse met veel ratio

•Geen antwoord op vragen van taakbetrokken collega’s

•Zelfbetrokkenheid wordt genegeerd

Kortom:

Er wordt geen rekening gehouden met de school als emotionele arena

21

Ter overweging

“Als je enige gereedschap een hamer is, ziet elk probleem eruit als

een spijker.”

(Abraham Maslow)

“Logica brengt je van A naar B, verbeelding brengt je overal.”

22

“Logica brengt je van A naar B, verbeelding brengt je overal.” (Albert Einstein)

“Wees niet bang om langzaam voorwaarts te gaan, wees alleen bang

om stil te staan.”

(Chinese wijsheid)