Posterzine april 2012

2
Of je het nu intuïtie, instinct of de biologische klok noemt: bijna alle dieren hebben wel een ingebouwd systeem dat hen precies vertelt wat goed voor ze is of wat ze moeten doen. Is het tijd om te paren? Moeten we als de bliksem vluchten? Heel handig, zo’n instinct! Chimpansees leven in grote groepen, met allerlei leeftijden, mannetjes, vrouwtjes en kids door elkaar. Heel gemoedelijk lijkt het, maar pas maar op als er ruzie ontstaat! Chimpansees hebben namelijk een waar relschoppersinstinct en zo’n ruzie kan al gauw ontaarden in een complete oorlog. Waar het dan allemaal om gaat? Meestal om status binnen de groep en wie de wijfjes mag hebben. Gelukkig worden de jonge chimpansees in de groep gespaard, zelfs als ze zich behoorlijk irritant gedragen. Die kleintjes hebben een witte pluk haar op hun achterste en door die witte kontjes voelen volwassen chimpansees feilloos aan dat ze zo’n uk niet al te serieus moeten nemen. Concurrentie van die kleintjes hoeven ze toch nog niet te verwachten, want die zoeken nog niet naar status en willen nog niet paren. Lekker laten klieren dus! Titanic D Liefde is toch wel de allermooiste vorm van 'instinct', en laat er nu nét een van de spannendste liefdesdrama’s aller tijden in de bios draaien: Titanic 3D. Op het beroemde cruiseschip worden de rijke Rose en zwerver Jack verliefd op elkaar. Hun liefdesavontuur is heftig, maar slechts van korte duur. Waar het ‘kompas’ van sommige dieren soortgelijk gevaar misschien had kunnen afwenden, had niemand van de bemanning door dat er een fatale botsing met een ijsberg aan zat te komen... Vanaf 5 april te zien in de bios. Magneetknutselen Een ster, een piramide, een bal of eh... misschien wel een muis of een olifant: met de magneetkubus M-Cube kun je eindeloos veel vormen maken. Gewoon door de 216 magneetkogeltjes steeds op een andere manier aan elkaar vast te klikken. Als je eenmaal begint, kun je echt niet meer stoppen met dit enorm verslavende spelletje. Kijk op lifeguard.wnf.nl onder 'hebbedingen'. Groeien maar! Groene vingers zijn niet per se vereist voor de eenvoudige plantenkits van Grow It. Alles wat je nodig hebt om een bonsaiboompje, cactus of een vleesetende plant te kweken zit in de doos: zaadjes, potjes, compost... Met een beetje geduld en een handleiding met simpele groentips heb je straks een plantenkunststukje om megatrots op te zijn! Kijk op lifeguard.wnf.nl onder 'hebbedingen'. Volg je instinct – én je neus – en ga voor de jongen of het meisje die het lekkerst ruikt! Hopelijk doen anderen dat dan ook bij jou! Met de uitdagende geur Instinct van David Beckham of het intense Pulse van Beyoncé is je slagingskans behoorlijk groot. Instinct ruikt naar de citrusvrucht bergamot, sinaasappel en mandarijn, en Pulse heeft een bloemige citrusgeur op basis van Beyoncés favoriete bloem: de orchidee. Zo’n lekker geurtje winnen? Dat kan! Coty Beauty heeft voor de LifeGuard- leden twee heerlijke sets samengesteld. Jongens kunnen een van de 10 David Beckham Instinct-sets winnen (t.w.v. € 31,50). Voor meiden zijn er 10 Beyoncé Pulse- sets (t.w.v. € 38,50). In beide pakketten zit 30 ml eau de toilette of eau de parfum en 200 ml shower gel. Geef antwoord op de volgende vraag, dan maak jij kans op zo’n fijn geurpakket: Een nachtpauwoog-mannetje kan zó goed ruiken dat ie de geur van een vrouwtje tot wel 11 km afstand kan opsnuiven. Met wat voor hulpmiddel(en) doet hij dat? -zijn snuit -zijn voelsprieten -zijn vleugels Tip: Het antwoord kun je vinden op lifeguard.wnf.nl onder 'dieren'. Stuur je antwoord vóór 15 juni 2012 naar [email protected] en vergeet niet 'LifeGuard prijsvraag geurset' te vermelden en welke geurset je wilt ontvangen. BILLEN MET BOODSCHAP GEURPOWER! Er doen heel wat fabeltjes de ronde over de 'draak' die op het Indonesische eiland Komodo leeft. Dat dit reptiel een overgebleven dino is bijvoorbeeld en dat hij wel zeven meter lang zou kunnen worden. Sterk overdreven, maar de komodovaraan is met zijn lengte tot drie meter wel de grootste hagedis ter wereld. Nog zo’n monsterlijk feitje: de vleeseter met vlijmscherpe tanden eet werkelijk alles wat op zijn pad komt, van herten of mensen tot soms zelfs zijn eigen kinderen! Een vrouwtje legt haar eieren in een zandkuil. Als de jongen uitkomen, weten ze instinctief meteen dat het niet veilig is en zoeken ze het hogerop. Ze verstoppen zich in bomen en voeden zich daar met insecten en kleine reptielen en zoogdieren. Volwassen varanen zijn geen klimmers, dus daar zitten de jongen wel even veilig. Pas na een jaar of vier durven de draken het leven tussen hun bloeddorstige soortgenoten op de bodem aan. MONSTERLIJKE KROOSTVRETER Bosflat Wat nu als je later op jezelf gaat wonen en niet kunt kiezen tussen de stad en een groen plekje? Neem het bos gewoon mee op je flatje! Architect Stefano Boeri ontwierp voor Milaan een flatgebouw dat tegelijkertijd een verticaal bos is. Handig, want zo wordt de lucht in een van de meest vervuilde steden van Europa meteen een stuk schoner. Het bos is bovendien superzuinig in onderhoud. De planten en bomen worden namelijk verzorgd met afvalwater. Kijk op lifeguard.wnf.nl onder 'fun'. DE KREEFTSOORT CARAÏBISCHE LANGOEST TREKT IN DE HERFST IN POLONAISE NAAR DIEPER WATER, PRECIES VOOR DE STORMTIJD. NA 17 JAAR ONDERGRONDSE JEUGD VLIEGEN 17-JAARS CICADEN SYNCHROON UIT OM TE PAREN. VLIEGENDE TERMIETEN VLIEGEN MASSAAL TEGELIJKERTIJD UIT OM EEN PARTNER TE VINDEN EN EEN NIEUW VOLK TE STICHTEN. EEN VROUWTJES- NACHTPAUWOOG (VLINDER) MAAKT ALS ZE VRUCHTBAAR IS EEN GEUR AAN WAARDOOR MANNETJES TOT ZO’N 11 KM AFSTAND WETEN WAAR ZE MOETEN ZIJN. KOOLMEZEN TIMEN HUN LEG PRECIES ZODAT HUN JONGEN UITKOMEN NÉT WANNEER HET AANBOD AAN BLADRUPSEN HET GROOTST IS. EENS PER JAAR EN NA VOLLE MAAN LATEN KORALEN TEGELIJK EITJES EN ZAADCELLEN IN HET ZEEWATER LOS. Colofon: WNF-LifeGuard Posterzine april 2012. Posterzine is een uitgave van het Wereld Natuur Fonds en verschijnt zes keer per jaar. Voor € 2,25 per maand ben je WNF-LifeGuard. Meer info: lifeguard.wnf.nl. Concept en creatie: YoungWorks, Amsterdam. Productiebegeleiding: Graphic, Leusden. Mocht er twijfel bestaan over het auteursrecht op gegevens of afbeeldingen in deze posterzine, neem dan contact op met YoungWorks, [email protected]. April 2012 Ara’s hebben een opvallend veelkleurig verenpak. Deze grote papegaaien leven in Midden- en Zuid-Amerika, vooral in het Amazone- regenwoud. Helaas gaat het niet goed met de ara’s: van de 17 nog bestaande soorten worden er 7 bedreigd. Dat komt vooral door ontbossing en illegale vogelhandel. Het Wereld Natuur Fonds doet er daarom alles aan om de papegaaien te beschermen en de zwarte handel tegen te gaan. Gelukkig beschikt de ara over een prima natuurlijk overlevingsmechanisme. Hij weet namelijk instinctief wat goed en niet goed voor hem is. Op zijn menu staan veel zaden en vruchten, waarvan sommige giftig zijn. Niet slim? De ara heeft daar zo zijn eigen oplossing voor: klei eten! Als hij zich na een maaltijd misselijk voelt, weet hij precies waar ie langs de rivieroevers een portie kaolien – een soort klei – kan vinden. Het anti-gifgoedje neutraliseert de foute stofjes in zijn lijf. Wél slim! Een fijne omgeving, lekker temperatuurtje, eten in overvloed en heel veel maatjes dichtbij: dan zou je toch nooit meer willen verkassen? Toch zijn er dieren die alles zomaar in de steek laten, vanuit de onbedwingbare drang om terug te gaan naar hun roots. Als zalmen, palingen of landkrabben eenmaal hun besluit hebben genomen, is er geen houden meer aan. Ze móéten terug naar hun geboorteplek. En dat alles zonder navigatiesysteem! Neusje van de zalm Zalmen leven in de zee, maar ze zijn ver daarvandaan geboren in een beek of rivier. De reis naar zee was als klein zalmpje een makkie: gewoon stroomafwaarts laten meedrijven. Als ze zelf na een tijdje eitjes op hun eigen geboorteplek willen gaan leggen, moeten ze ineens honderden kilometers stroomopwaarts afleggen! De meeste zalmen flikken het, ondanks obstakels als hoogteverschillen, stroomversnellingen en hongerige beren. Hoe ze de weg weten? Door hun scherpe neus! De geur van het water op zijn geboortestek vergeet een zalm nooit en die ruikt ie al vanuit de zee. Paaien en sterven Een palingleven is stoer. De gladjakkers worden geboren in de Sargassozee (in de Atlantische Oceaan), stromen dan als larfje via de Golfstroom naar Europa, waar ze via rivieren en sloten verder het land in trekken. Na een paar vetmestjaren krijgen ze ineens last van reisjeuk en een sterke innerlijke drang om in de Sargassozee te gaan paaien. Niks kan ze stoppen, voor eten hebben ze geen tijd en soms gaan ze zelfs stukjes over land. Eenmaal aangekomen is het paaien en sterven. Nou, leuk einde hoor! Krabkriebels Hoewel de rode krabben van Christmas Island (bij Indonesië) in de zee worden geboren, brengen ze het grootste deel van hun leven op het land door. Ze wonen in regenwoudholen. In de regentijd in november krijgt de krab ineens kriebels. Alsof ze allemaal een ingebouwde klok hebben, vertrekken de krabben met miljoenen tegelijk richting zee. De mannen gaan eerst en wachten de vrouwtjes op om te paren. De vrouwtjes hebben ‘t het moeilijkst, want zij moeten op het juiste moment hun eitjes in zee leggen. Dat terwijl ze zelf het zwemmen zijn verleerd en makkelijk zouden kunnen verdrinken. De mannen zitten dan inmiddels al lang weer blaadjes te smikkelen in het bos... KLEIMEDICIJN Ben jij doodsbang voor een slang? Schrik je je het apelazarus van een spin? Dan is er niks mis met je, dat zit gewoon in je genen. Aangeboren angst komt in de beste families voor. Sterker nog: juist de angsthazen weten te overleven. Zo kan een overmoedige antilope die niet bang is voor een leeuw het wel schudden. Jonge weidevogels zijn bang voor het silhouet van een roofvogel. Ze voelen feilloos aan wanneer het niet veilig is en duiken snel weg als ze een schim van zo’n rover herkennen. Van een overvliegende onschuldige gans trekken ze zich niks aan. Veel dieren met een giftige beet of een pijnlijke steek zijn duidelijk herkenbaar aan opvallende kleuren. Het zwart en geel van een mangroveslang bijvoorbeeld. Die kleurcode herkent een reiger instinctief, dat hoeven ze van niemand te leren. Ook bij ons zit die angst ingebakken. Heel functioneel dus. FEAR FOR LIFE BEESTEN MET REISJEUK MISSIE KOM IN ACTIE! Ken je ‘m alleen in een origami-versie? Dan is het tijd om de kraanvogel eens wat beter te leren kennen! Heel mooi hoor, die gevouwen kunststukjes – in China en Japan staat de kraanvogel symbool voor geluk, hoop en een lang leven – maar in het echt is de statige vogel nog veel indrukwekkender. Allereerst om hun looks. Er zijn 15 verschillende soorten, die allemaal een groot en imposant ooievaar-achtig figuur hebben en een sierlijk verenpak met mooie kleuraccenten. De grootste en een van de mooiste is de Japanse kraanvogel, een wit-zwart exemplaar met een rood 'kroontje' op zijn kop. Dat hebben zowel mannetjes als vrouwtjes. In de dierenwereld is meestal de man de uitslover, maar om elkaar te verleiden moeten deze langnekken dus allebei evenveel moeite doen. De kraanvogels maken elkaar het hof met een indrukwekkend staaltje imponeerkunst: de balts, een opvallende en luidruchtige dans waarbij ze druk met wijd gespreide vleugels om elkaar heen springen, soms wel meters hoog. Op dansles hoeven ze daarvoor niet. Hun instinct vertelt hen precies hoe ze de meest imponerende pasjes en sprongen kunnen maken. Dat gaat dus allemaal volkomen moeiteloos. Nou ja, moeiteloos... meestal ziet zo’n baltsballet er heel elegant uit, maar kraanvogels zijn nogal lange slungels, waardoor het hele ritueel vaak wel een komisch tintje krijgt. De bewegingen van het aanstaande kraanvogelkoppel zijn intuïtief sterk op elkaar afgestemd. Ze draaien kringetjes om elkaar, zwepen elkaar op en maken – na elkaar of tegelijkertijd – dezelfde bewegingen. Even flink erbij trompetteren en succes verzekerd! De Japanse kraanvogel is een van de zeldzaamste soorten, maar gelukkig zijn de mooie vogels nu beschermd en herstelt hun aantal zich weer. Wist je trouwens dat er ook kraanvogels in Nederland voorkomen? Dat zijn Europese kraanvogels, die hier al langer als trekvogel komen voor een tussenstop op hun reis van Afrika of Zuid-Europa naar hun zomerverblijf in het noorden. Een paar jaar geleden hebben ze besloten dat ons kikkerlandje ook best een fijne plek is om hun kroost te laten opgroeien. Enkele paartjes broeden nu al jarenlang in een veengebied in Drenthe. SO YOU THINK YOU CAN DANCE Bekijk op lifeguard.wnf.nl het filmpje van een indrukwekkende kraanvogelbalts. Kan jij het witte staartje van de spelende chimpanseebaby ontdekken? Bekijk het filmpje op lifeguard.wnf.nl . Check online hoe ara's hun instinct achterna gaan en klei van de rotsen pulken met hun snavels. Skaten en tegelijkertijd keihard actie voeren voor de zeeschildpadden: Thomas haalde er € 113,- mee op! Voor welk bedreigd dier wil jij je talent inzetten? Kun jij net als Thomas iets bijzonders? Ben je bijvoorbeeld goed in simultaan schaken, een kei in slothing (net doen alsof je een luiaard bent) of een extreem breitalent? De ara’s, Siamese krokodillen of de orang-oetans zijn daar heel blij mee! Want door mee te doen aan de Missie: Kom in Actie! kun je jouw favoriete bedreigde dier nu een handje helpen. Hoe? Door met behulp van jouw skills actie te voeren en geld in te zamelen. Vertel via lifeguard.wnf.nl iedereen van jouw idee en moedig ze aan om jouw actie te steunen. Waar wacht je nog op?! Doe op lifeguard.wnf.nl inspiratie op en check hoe jij ook kunt doen alsof je een luiaard bent! We kunnen veel leren door goed naar het instinctieve gedrag van dieren te kijken. ja/nee Paling Zalm

description

Als WNF-LifeGuard krijg je zes keer per jaar een posterzine. Hierin lees je van alles over bijzondere dieren en indrukwekkende plekken op aarde. Maar er is ook aandacht voor minder serieuze zaken, zoals mode en reizen. Hieronder een overzicht van een paar posterzines.

Transcript of Posterzine april 2012

Of je het nu intuïtie, instinct of de biologische

klok noemt: bijna alle dieren hebben wel een

ingebouwd systeem dat hen precies vertelt wat

goed voor ze is of wat ze moeten doen. Is het tijd

om te paren? Moeten we als de bliksem vluchten?

Heel handig, zo’n instinct!

Chimpansees leven in grote

groepen, met allerlei leeftijden,

mannetjes, vrouwtjes en kids

door elkaar. Heel gemoedelijk

lijkt het, maar pas maar op als

er ruzie ontstaat! Chimpansees

hebben namelijk een waar

relschoppersinstinct en zo’n ruzie

kan al gauw ontaarden in een

complete oorlog. Waar het dan

allemaal om gaat? Meestal om

status binnen de groep en wie de

wijfjes mag hebben.

Gelukkig worden de jonge

chimpansees in de groep

gespaard, zelfs als ze zich

behoorlijk irritant gedragen.

Die kleintjes hebben een witte

pluk haar op hun achterste en

door die witte kontjes voelen

volwassen chimpansees

feilloos aan dat ze zo’n uk niet

al te serieus moeten nemen.

Concurrentie van die kleintjes

hoeven ze toch nog niet te

verwachten, want die zoeken

nog niet naar status en willen

nog niet paren. Lekker laten

klieren dus!

Titanic DLiefde is toch wel de allermooiste vorm van 'instinct', en laat er nu nét een van de spannendste liefdesdrama’s aller tijden in de bios draaien: Titanic 3D. Op het beroemde cruiseschip worden de rijke Rose en zwerver Jack verliefd op elkaar. Hun liefdesavontuur is heftig, maar slechts van korte duur. Waar het ‘kompas’ van sommige dieren soortgelijk gevaar misschien had kunnen afwenden, had niemand van de bemanning door dat er een fatale botsing met een ijsberg aan zat te komen...

Vanaf 5 april te zien in de bios.

MagneetknutselenEen ster, een piramide, een bal of eh... misschien wel een muis of een olifant: met de magneetkubus M-Cube kun je eindeloos veel vormen maken. Gewoon door de 216 magneetkogeltjes steeds op een

andere manier aan elkaar vast te klikken. Als je eenmaal begint, kun je echt niet meer stoppen met dit enorm verslavende spelletje.

Kijk op lifeguard.wnf.nl onder 'hebbedingen'.

Groeien maar!Groene vingers zijn niet per se vereist voor de eenvoudige plantenkits van Grow It. Alles wat je nodig hebt om een bonsaiboompje, cactus of een vleesetende plant te kweken zit in de doos: zaadjes, potjes, compost... Met een beetje geduld en een handleiding met simpele groentips heb je straks een plantenkunststukje om megatrots op te zijn!

Kijk op lifeguard.wnf.nl onder 'hebbedingen'.

Volg je instinct – én je neus – en ga voor de jongen of het meisje die het lekkerst ruikt! Hopelijk doen anderen dat dan ook bij jou! Met de uitdagende geur Instinct van David Beckham of het intense Pulse van Beyoncé is je slagingskans behoorlijk groot.

Instinct ruikt naar de citrusvrucht bergamot, sinaasappel en mandarijn, en Pulse heeft een bloemige citrusgeur op basis van Beyoncés favoriete bloem: de orchidee. Zo’n lekker geurtje winnen? Dat kan! Coty Beauty heeft voor de LifeGuard-leden twee heerlijke sets samengesteld. Jongens kunnen een van de 10 David Beckham Instinct-sets winnen (t.w.v. € 31,50). Voor meiden zijn er 10 Beyoncé Pulse-sets (t.w.v. € 38,50). In beide pakketten zit 30 ml eau de toilette of eau de parfum en 200 ml shower gel. Geef antwoord op de volgende

vraag, dan maak jij kans op zo’n fijn geurpakket:

Een nachtpauwoog-mannetje kan zó goed ruiken dat ie de geur van een vrouwtje tot wel 11 km afstand kan opsnuiven. Met wat voor hulpmiddel(en) doet hij dat?

-zijn snuit-zijn voelsprieten -zijn vleugels

Tip: Het antwoord kun je vinden op lifeguard.wnf.nl onder 'dieren'.

Stuur je antwoord vóór 15 juni 2012 naar [email protected] en vergeet niet 'LifeGuard prijsvraag geurset' te vermelden en welke geurset je wilt ontvangen.

Billen MeT BooDschap

Geurpower!

Er doen heel wat fabeltjes de ronde over de 'draak' die op het Indonesische eiland Komodo leeft. Dat dit reptiel een overgebleven dino is bijvoorbeeld en dat hij wel zeven

meter lang zou kunnen worden.

Sterk overdreven, maar de komodovaraan is met zijn lengte

tot drie meter wel de grootste

hagedis ter wereld.

Nog zo’n monsterlijk feitje: de vleeseter met vlijmscherpe

tanden eet werkelijk alles wat

op zijn pad komt, van herten

of mensen tot soms zelfs zijn eigen kinderen! Een vrouwtje legt haar eieren in een zandkuil.

Als de jongen uitkomen, weten

ze instinctief meteen dat het niet veilig is en zoeken ze het

hogerop. Ze verstoppen zich in

bomen en voeden zich daar met

insecten en kleine reptielen en

zoogdieren. Volwassen varanen

zijn geen klimmers, dus daar zitten de jongen wel even veilig.

Pas na een jaar of vier durven

de draken het leven tussen hun

bloeddorstige soortgenoten op

de bodem aan.

MonsTerlijke kroosTvreTer

BosflatWat nu als je later op jezelf gaat wonen en niet kunt kiezen tussen de stad en een groen plekje? Neem het bos gewoon mee op je flatje! Architect Stefano Boeri ontwierp voor Milaan een flatgebouw dat tegelijkertijd een verticaal bos is. Handig, want zo wordt de lucht in een van de meest vervuilde steden van Europa meteen een stuk schoner. Het bos is bovendien superzuinig in onderhoud. De planten en bomen worden namelijk verzorgd met afvalwater.

Kijk op lifeguard.wnf.nl onder 'fun'.

De kreeftsoort CaraïbisChe langoest

trekt in De herfst in polonaise naar

Dieper water, preCies voor De stormtijD.

na 17 jaar onDergronDse jeugD vliegen 17-jaars CiCaDen synChroon uit

om te paren.

vliegenDe termieten vliegen massaal

tegelijkertijD uit om een partner te vinDen en een nieuw volk te stiChten.

een vrouwtjes-

naChtpauwoog (vlinDer)

maakt als ze vruChtbaar

is een geur aan waarDoor

mannetjes tot zo’n 11 km

afstanD weten waar ze

moeten zijn.

koolmezen timen hun leg

preCies zoDat hun jongen

uitkomen nét wanneer het

aanboD aan blaDrupsen

het grootst is.

eens per jaar en na volle maan laten

koralen tegelijk eitjes en zaaDCellen in het

zeewater los.

Colofon: WNF-LifeGuard Posterzine april 2012. Posterzine is een uitgave van het Wereld Natuur Fonds en verschijnt zes keer per jaar. Voor € 2,25 per maand ben je WNF-LifeGuard. Meer info: lifeguard.wnf.nl. Concept en creatie: YoungWorks, Amsterdam. Productiebegeleiding: Graphic, Leusden. Mocht er twijfel bestaan over het auteursrecht op gegevens of afbeeldingen in deze posterzine, neem dan contact op met YoungWorks, [email protected].

April 2012

Ara’s hebben een opvallend

veelkleurig verenpak. Deze

grote papegaaien leven in

Midden- en Zuid-Amerika,

vooral in het Amazone-

regenwoud. Helaas gaat het

niet goed met de ara’s: van

de 17 nog bestaande soorten

worden er 7 bedreigd. Dat

komt vooral door ontbossing

en illegale vogelhandel. Het

Wereld Natuur Fonds doet

er daarom alles aan om de

papegaaien te beschermen

en de zwarte handel tegen

te gaan.

Gelukkig beschikt de ara

over een prima natuurlijk

overlevingsmechanisme. Hij

weet namelijk instinctief wat

goed en niet goed voor hem

is. Op zijn menu staan veel

zaden en vruchten, waarvan

sommige giftig zijn. Niet slim?

De ara heeft daar zo zijn eigen

oplossing voor: klei eten! Als hij

zich na een maaltijd misselijk

voelt, weet hij precies waar ie

langs de rivieroevers een portie

kaolien – een soort klei – kan

vinden. Het anti-gifgoedje

neutraliseert de foute stofjes in

zijn lijf. Wél slim!

Een fijne omgeving, lekker temperatuurtje, eten in overvloed en heel veel maatjes dichtbij: dan zou je toch nooit meer willen verkassen? Toch zijn er dieren die alles zomaar in de steek laten, vanuit de onbedwingbare drang om terug te gaan naar hun roots. Als zalmen, palingen of landkrabben eenmaal hun besluit hebben genomen, is er geen houden meer aan. Ze móéten terug naar hun geboorteplek. En dat alles zonder navigatiesysteem!

neusje van de zalmZalmen leven in de zee, maar ze zijn ver daarvandaan geboren in een beek of rivier. De reis naar zee was als klein zalmpje een makkie: gewoon stroomafwaarts laten meedrijven. Als ze zelf na een tijdje eitjes op hun eigen geboorteplek willen gaan leggen, moeten ze ineens honderden kilometers

stroomopwaarts afleggen! De meeste zalmen flikken het, ondanks obstakels als hoogteverschillen, stroomversnellingen en hongerige beren. Hoe ze de weg weten? Door hun scherpe neus! De geur van het water op zijn geboortestek vergeet een zalm nooit en die ruikt ie al vanuit de zee.

paaien en stervenEen palingleven is stoer. De gladjakkers worden geboren in de Sargassozee (in de Atlantische Oceaan), stromen dan als larfje via de Golfstroom naar Europa, waar ze via rivieren en sloten verder het land in trekken. Na een paar vetmestjaren krijgen ze ineens last van reisjeuk en een sterke innerlijke drang om in de Sargassozee te gaan paaien. Niks kan ze stoppen, voor eten hebben ze geen tijd en soms gaan ze zelfs stukjes over land. Eenmaal aangekomen is het

paaien en sterven. Nou, leuk einde hoor!

krabkriebelsHoewel de rode krabben van Christmas Island (bij Indonesië) in de zee worden geboren, brengen ze het grootste deel van hun leven op het land door. Ze wonen in regenwoudholen. In de regentijd in november krijgt de krab ineens kriebels. Alsof ze allemaal een ingebouwde klok hebben, vertrekken de krabben met miljoenen tegelijk richting zee. De mannen gaan eerst en wachten de vrouwtjes op om te paren. De vrouwtjes hebben ‘t het moeilijkst, want zij moeten op het juiste moment hun eitjes in zee leggen. Dat terwijl ze zelf het zwemmen zijn verleerd en makkelijk zouden kunnen verdrinken. De mannen zitten dan inmiddels al lang weer blaadjes te smikkelen in het bos...

kleiMeDicijn

Ben jij doodsbang voor een slang? Schrik je je het apelazarus van een spin? Dan is er niks mis met je, dat zit gewoon in je genen. Aangeboren angst komt in de beste families voor. Sterker nog: juist de angsthazen weten te overleven. Zo kan een overmoedige antilope die niet bang is voor een leeuw het wel schudden.

Jonge weidevogels zijn bang voor het silhouet van een roofvogel. Ze voelen feilloos aan wanneer het niet veilig is en duiken

snel weg als ze een schim van zo’n rover herkennen. Van een overvliegende onschuldige gans trekken ze zich niks aan.

Veel dieren met een giftige beet of een pijnlijke steek zijn duidelijk herkenbaar aan opvallende kleuren. Het zwart en geel van een mangroveslang bijvoorbeeld. Die kleurcode herkent een reiger instinctief, dat hoeven ze van niemand te leren. Ook bij ons zit die angst ingebakken. Heel functioneel dus.

Fear For liFe

BeesTen MeT reisjeuk

Missie koM in acTie !

Ken je ‘m alleen in een origami-versie? Dan is het tijd om de kraanvogel eens wat beter te leren kennen! Heel mooi hoor, die gevouwen kunststukjes – in China en Japan staat de kraanvogel symbool voor geluk, hoop en een lang leven – maar in het echt is de statige vogel nog veel indrukwekkender.

Allereerst om hun looks. Er zijn 15 verschillende soorten, die allemaal een groot en imposant ooievaar-achtig figuur hebben en een sierlijk verenpak met mooie kleuraccenten. De grootste en een van de mooiste is de Japanse kraanvogel, een wit-zwart exemplaar met een rood 'kroontje' op zijn kop. Dat hebben zowel mannetjes als vrouwtjes. In de dierenwereld is meestal de man de uitslover, maar om elkaar te verleiden moeten deze langnekken dus allebei evenveel moeite doen.

De kraanvogels maken elkaar het hof met een indrukwekkend staaltje imponeerkunst: de balts, een opvallende en luidruchtige dans waarbij ze druk met wijd gespreide vleugels om elkaar heen springen, soms wel meters hoog. Op dansles hoeven ze daarvoor niet. Hun instinct vertelt hen precies hoe ze de meest imponerende pasjes en sprongen kunnen maken. Dat gaat dus allemaal volkomen moeiteloos. Nou ja, moeiteloos... meestal ziet zo’n baltsballet er heel elegant uit, maar kraanvogels zijn nogal lange slungels, waardoor het hele ritueel vaak wel een komisch tintje krijgt.

De bewegingen van het aanstaande kraanvogelkoppel zijn intuïtief sterk op elkaar afgestemd. Ze draaien kringetjes om elkaar, zwepen elkaar op en maken – na elkaar of tegelijkertijd –

dezelfde bewegingen. Even flink erbij trompetteren en succes verzekerd!

De Japanse kraanvogel is een van de zeldzaamste soorten, maar gelukkig zijn de mooie vogels nu beschermd en herstelt hun aantal zich weer. Wist je trouwens dat er ook kraanvogels in Nederland voorkomen? Dat zijn Europese kraanvogels, die hier al langer als trekvogel komen voor een tussenstop op hun reis van Afrika of Zuid-Europa naar hun zomerverblijf in het noorden. Een paar jaar geleden hebben ze besloten dat ons kikkerlandje ook best een fijne plek is om hun kroost te laten opgroeien. Enkele paartjes broeden nu al jarenlang in een veengebied in Drenthe.

so You Think You can Dance?

Bekijk op lifeguard.wnf.nl het filmpje van een indrukwekkende kraanvogelbalts.

Kan jij het witte staartje van de spelende chimpanseebaby ontdekken? Bekijk het filmpje op lifeguard.wnf.nl.

Check online hoe ara's hun instinct

achterna gaan en klei van de

rotsen pulken met hun snavels.

Skaten en tegelijkertijd keihard actie voeren voor de

zeeschildpadden: Thomas

haalde er € 113,- mee op! Voor

welk bedreigd dier wil jij je

talent inzetten?

Kun jij net als Thomas iets

bijzonders? Ben je bijvoorbeeld

goed in simultaan schaken, een

kei in slothing (net doen alsof je

een luiaard bent) of een extreem

breitalent? De ara’s, Siamese

krokodillen of de orang-oetans

zijn daar heel blij mee! Want door

mee te doen aan de Missie: Kom in Actie! kun je jouw favoriete

bedreigde dier nu een handje

helpen. Hoe? Door met behulp

van jouw skills actie te voeren

en geld in te zamelen. Vertel via

lifeguard.wnf.nl iedereen van

jouw idee en moedig ze aan

om jouw actie te steunen. Waar

wacht je nog op?!

Doe op lifeguard.wnf.nl inspiratie

op en check hoe jij ook kunt doen

alsof je een luiaard bent!

We kunnen veel leren door goed naar het instinctieve gedrag van dieren te kijken.

ja/nee

paling

Zalm