Johan Lataster

johan.lataster@ou.nl

Gelukkig door het levenEen bijdrage vanuit de psychologie

Deel 2: Positieve psychologie en coaching

Roeslan Leontjevas

roeslan.leontjevas@ou.nl

Nele Jacobsnele.jacobs@ou.nl

Waarover?

- Positieve psychologie

- Coaching en psychologie

- Positieve interventies voor geluk (bijdrage vanuit positieve psychologie)

Experiment

Positieve psychologie

in opkomst

Klinische psychologie

bestaat al lang

positieve ervaringen geluk, hoop, liefde, vreugde etc.

positieve menselijke eigenschappen persoonlijke kracht, wijsheid etc.positieve instituties

positieve ontwikkeling in organisaties en maatschappij

                                         

-10 -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Coaching versus Psychotherapie

                                         

-10 -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

coachingpsychotherapie

Meer info: www.ou.nl/coachingspsychologie

Geluk = B + O + VB: basispunt, hoe ben ik geboren of opgevoedO: omgevingsfactoren, omstandigheden, wat overkomt me, in welke omgeving ben ik, geld, inkomenV: vrijwillige activiteiten, intentie/gedrag, wat doe ik in de omgeving, wat doe ik met mijn krachten, wat zijn mijn doelen

Verandering in geluksniveauB: moeilijk of onmogelijkO: meer geld verdienen, groter huisV: leuke dingen doen, op vakantie, actief bezig zijn, persoonlijke ontwikkeling, leren, iemand helpen, sporten

(zie bijvoorbeeld Lubomirsky, Sheldon, & Schkade, 2005)

‘Geluksformule’Basispunt

Omstandigheden

Vrije keuzes

Wat veranderen?

Macroniveauwelvaart, gelijkheid, vrijheden, mensenrechten, overheid voor mensen

Mesoniveauwerkomgeving en leefomgeving

Microniveauleren om te genieten, coherentie versterken, investeren in levensvaardigheden

Veenhoven, 2011

Ruut Veenhoven (1942), EUR emeritus-professor 'social conditions for human happiness'

Wat veranderen?

OPDRACHTJij bent een coach

Bedenk met je “collega” interventies gericht op

Microniveauleren om te genieten

Doelen: meer positieve emoties, minder negatieve emoties en meer tevredenheid met leven

Positieve interventies

Five ways to wellbeing:

Take notice

Connect

Give

Be active

Keep learning

www.foresight.gov.uk

Take notice

Joshua Bell: “Stop and hear music” by the Washington Posthttp://www.youtube.com/watch?v=myq8upzJDJc

Summer (storm)http://www.youtube.com/watch?v=iNcYT7jpH9E&noredirect=1

Leren om te genieten

Waarom?Negativity bias (natuurlijke aandacht voor het negatieve)

Effecten van positieve emoties- goed voor weerstand, hart- en bloedvatten, langer leven, minder pijn, betere slaap, snellere aanmaak van nieuwe cellen in het lichaam en in de hersenen

- verbreden bewustzijn (broaden-and-build-theorie van Frederickson, 2003)

- tegengif voor negatieve emoties: 3 positieve emoties op 1 negatieve emotie = floreren

Leren om te genieten

Bedankt, champagne bij het ontbijt is prima…

250 van verpleeghuiscliënten gevolgd

Positieve emoties (p=0.039) maar niet het ontbreken van negatieve emoties (p=0.304) voorspelden overlevenskans binnen 21 maanden

Onderzoek Leontjevas et al.

Percentage cliënten in leven na 21 maanden

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

“Staat u ‘s ochtends met plezier op?

Ja

Nee

Take notice

VoorbeeldMindfulnessNon-reactieve en oordeelvrije aandacht voor ervaringen die zich voordoen in het huidige moment inbegrepen mentale en lichamelijke sensaties, geuren, visuele en andere prikkels uit de omgeving.

PraktijkvoorbeeldenAcceptance and commitment therapy; mindfulness-based cognitive therapy; mindfulness-based stress reduction therapy

Take notice

Andere voorbeeldenDrie-positieve-dingen-dagboek Tel uw zegeningen Expressive writing Dankbaarheidstraining

Effect bewezen, zie review van Sin & Lubomirsky, 2009:

65 van 100 positief versus 35 in de controlegroep

Sociale verbanden, sociale steun, er bij horen, één met het grotere geheel

Connect - Give Effect van kapitaliseren

Verhoog je “kapitaal” (5 PE : 1 NE = floreren)

Connect-Give

Dat hoefde je niet te doen

Heb je iets goed te maken?

Wat mooi, heb je ze gekregen?

Wil je wat van me?

Sociale verbanden, sociale steun, er bij horen, één met het grotere geheel

Connect - Give Effect van kapitaliseren

Verhoog je “kapitaal” (5 PE : 1 NE = floreren)

Connect-Give

Wat lief van je!

Dankbaarheidstraining en goede-daad-dagboek

Verbondenheid verhogen (natuur, maatschappij, God …)

Vrijwilligerswerk

Connect - Give

Na haar depressie was prinses Diana betrokken bij vrijwilligerswerk en het geld inzamelen voor goede doelen

Waarom? Aangeboren behoefte aan bekwaamheid, bedrijvigheid of meesterschap

OnderzoekSheldon en Lyubomirsky (2006)

Actieve houding blijvend effect op levensgeluk

(Verandering in activiteiten maar niet in de omgevingsfactoren => duurzame verandering in levensgeluk)

Kappes en Oettingen (2011) Positieve fantasieën energie en succes

Be Active

Be Active

Shakespeare“De vreugde van de ziel ligt in het doen”

Da Vinci“Ijzer gaat roesten door onbruik, stilstaand water verliest zijn zuiverhuid en bevriest bij koud weer, en evenzo onttrekt passiviteit energie van de geest”

Hoe? Leer uw strengths kennen (positieve diagnose)

Gebruik uw strengths in werken relaties

Kies een studie die bij uwstrengths past

Keep Learning

Pauzeren

Meer lezenFrederike Bannink (2009) Positieve psychologie in de praktijk.

Jonathan Haidt (2006). De Gelukshypothese.

Baumgardner & Crothers (2010). Positive Psychology.

Meer info over cursus ‘Coaching: een psychologisch perspectief’www.ou.nl/coachingspsychologie

Einstein“Succes is niet de sleutel tot geluk.Geluk is de sleutel tot succes.”