Portfolioboek Karlijn de Jong

.

KA

RLI

JN

DE

JON

G

architectPortfolio

.

COLOFON

D I T BOEK IS HET PORTFOL IO VAN:

KARL IJN DE JONG

T : 06-55530432

E: KARL IJN@DEJONG-DES IGN.NL

I : WWW.DEJONG-DES IGN.NL

1 8 . 12 .20 13

.

Dit portfolio bevat het werk dat ik de afgelopen jaren heb gedaan

tijdens mijn studie bouwkunde aan de HAN en mijn master

architectuur aan de TU in EIndhoven. In september 2013 heb ik mijn

TU diploma cum laude in ontvangst mogen nemen.

Het portfolio bestaat uit twee onderdelen: mijn curriculum vitae

en mijn werk. Mijn cv is onderverdeeld in de opleidingen die ik

heb gehad, mijn werkervaring, de activiteiten die ik onderneem,

de publiciteit die ik heb gehad voor mijn projecten en in mijn

vaardigheden en competenties. Het onderdeel waarin mijn werk

staat omschreven is chronologisch opgebouwd. De meest recente

projecten zijn als eerste te zien. Zo begint dit hoofdstuk met mijn

afstudeerproject ‘invloed van bewoners op architectuur’. Vervolgens

wordt het onder andere opgevolgd door mijn project in New York

‘Urbanism of Inclusion’, de vakantiewoning die ik heb ontworpen en

mijn onderzoek over leegstaande kantoorpanden.

Ik wens u veel kijken leesplezier.

Karlijn de Jong

VO

OR

WO

OR

D

.

30

INH

OU

D

.

20

1 0 PERSOONL IJK GEGEVENS12 OPLE ID INGEN12 WERKERVAR ING13 ACT IV I TE I TEN13 PUBL I C I TE I T13 VAARD IGHEDEN EN COMPETENT IES

16 INVLOED VAN BEWONERS OP ARCH I TECTUUR30 URBAN ISM OF INCLUS ION NY36 L IGHT ING DES IGN38 C I TY WELLNESS COLOGNE42 MASTERPLAN ' CONNECT THE DOTS44 INDUSTR IAL EXPLORAT ION50 VAKANT IEWON ING52 ANALYSE VESTEDA TOREN54 TEA HOUSE58 TYPOLOG ISCHE ANALYSE VAN HET WONEN60 MATER IAL EXPER IMENTS64 LEEGSTAANDE KANTOREN

66 INTER IEUR ZOA68 INTER IEUR VDL WEWELER

CURR I CULUM V I TAE

VOORWOORD

MIJN WERK '- ONTWERP EN ONDERZOEK

MIJN WERK - INTER IEUR 10

CU

RR

ICU

LUM

V

ITA

EPe

rsoo

nlijk

e ge

geve

ns, op

leiding

en,

werk

erva

ring, a

ctivite

iten

, pu

blicite

it,

vaardig

hede

n en

com

pete

nties

.

PER

SOO

N

A C H T E R N A A M : D E J O N G

V O O R N A M E N : M A R I E K E K A R L I J N

R O E P N A A M : K A R L I J N

A D R E S : S T E I N S T R A A T 4 7

P O S T C O D E E N P L A A T S : 8 1 7 2 C H V A A S S E N

T E L E F O O N : 0 6 - 5 5 5 3 0 4 3 2

W E B S I T E : W W W . D E J O N G - D E S I G N . N L

E M A I L : K A R L I J N @ D E J O N G - D E S I G N . N L

G E B O O R T E D A T U M : 2 9 - 0 8 - 1 9 8 8

G E B O O R T E P L A A T S : A R N H E M

N A T I O N A L I T E I T : N E D E R L A N D S E

B U R G E R L I J K E S T A A T : O N G E H U W D

S E K S E : V R O U W

.

en ik ben in Augustus 2013 afgestudeerd als architect op de

TU in Eindhoven. Ik ben geboren en getogen in Arnhem. Hier

heb ik zowel de havo als mijn HBO opleiding bouwkunde

afgerond. Ik heb altijd interesse gehad voor architectuur

en voor ontwerpen en design in het algemeen. Tijdens mijn

HBO opleiding heb ik verschillende stages gelopen. Zo

heb ik een half jaar meegelopen op architectenbureaus in

Berlijn en heb ik een aantal maanden stage gelopen bij een

constructiebureau en bij een aannemer. Naast mijn interesse

voor architectuur werd ook mijn interesse voor de bouw en

voor relevante maatschappelijke ontwikkelingen gewekt.

Zo heb ik mijn afstudeerproject gewijd aan het thema

‘leegstaande kantoorpanden’. Na het afstuderen aan het

HBO ben ik een master architectuur gaan doen aan de TU

in Eindhoven. Hier heb ik de kans gekregen om mijn kijk op

relevante maatschappelijke ontwikkelingen uit te breiden met

een half jaar durend uitwisselingsprogramma met Parsons The

New School in New York. Bij het project ‘Urbanism of Inclusion’

waren het de bewoners van Brooklyn die een belangrijke plek

innamen binnen een huisvestingsproject. De problematiek

omtrent dit onderwerp werd benaderd vanuit hen en

mogelijke oplossingen werden geïnitieerd met de bewoners

in plaats van vóór hen. Ook bij mijn afstudeerproject aan de

TU heb ik bewoners op een belangrijke plek gezet. Ik heb

onderzocht wat hun invloed kan zijn op de architectuur van hun

woonomgeving. In de jaren zeventig was inspraakarchitectuur

een veelbesproken onderwerp en vandaag de dag gaat er

wederom aandacht uit naar een bepaalde mate van invloed

van bewoners op hun woonomgeving. De realisering van

woonruimte lijkt te verschuiven van een top-down naar

een bottom-up proces. Met andere woorden, het sociale

proces krijgt in mijn ogen een belangrijke positie binnen

de vervaardiging van architectuur. Architectuur is op deze

manier specifiek in plaats van generiek, en lokaal in plaats

van globaal. Met dit afstudeeronderzoek ben ik cum laude

afgestudeerd als architect aan de TU in Eindhoven.

Al met al kan ik concluderen dat ik het belangrijk

vind om assertief te reageren op relevante maatschappelijke

ontwikkelingen. Ik probeer het op een bepaalde manier

te verwoorden en een passende plaats te geven binnen

onderzoek en architectuur.

Hoi! Ik ben Karlijn


.

OPLEIDINGENTechnische Universiteit Eindhoven

Studierichting: Master Architecture, building

and planning

Leerstoel: Architectural history and theory

Afstudeerproject: Invloed van bewoners op

architectuur, inspraakarchitectuur in de jaren

zeventig en vandaag de dag (geëxposeerd

in ARCAM Amsterdam)

Diploma behaald in september 2013 (cum

laude)

Parsons, The New School, New York

Uitwisselingsprogramma tussen TU/e, KU

Leuven, Venetië en Parsons

Studierichting: Transdisciplinary Design

Project: Urbanism of inclusion (tentoongesteld

tijdens Dutch Design Week 2012)

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Studierichting: Bouwkunde

Afstudeerproject: Transformatie van

leegstaande kantoorpanden

Diploma behaald in 2010

VCA diploma behaald

Mozaïek College Arnhem

Opleiding: HAVO

Gevolgde vakken: wiskunde, natuurkunde,

scheikunde, biologie, beeldende vorming,

Engels, Nederlands, Duits

Profielen: Natuur en techniek, en natuur en

gezondheid

Diploma behaald in 2006

20 10-20 13

20 12

2006-20 10

2000-2006

WERKERVARINGBedrijf: D+B architecten en inTex architecten

Plaats: Arnhem

Functie: afstudeerder

Werkzaamheden: afstudeerproject over


Bedrijf: Heinle, Wischer und Partner

Plaats: Berlijn

Functie: stagiair

Werkzaamheden: projectmatig uitwerken

van ontwerpen

Bedrijf: Lenschow Architekten

Plaats: Berlijn

Functie: stagiair


van ontwerpen

Bedrijf: Wismans en De Jong Architecten

Plaats: Arnhem

Functie: bouwkundig tekenaar


van ontwerpen

Bedrijf: Bartels Ingenieursbureau Elst

Plaats: Elst

Functie: stagiair

Werkzaamheden: constructief tekenen en

berekenen

Bedrijf: Giesbers Arnhem Bouw

Plaats: Arnhem

Functie: stagiair

Werkzaamheden: stage werkvoorbereiding

en projectleiding

Bedrijf: Wismans en De Jong Architecten

Plaats: Arnhem

Functie: bouwkundig tekenaar


van ontwerpen

20 13

2009

2009

2008

2007-2008

2007

2007

.

PUBLICITEIT


Evenement: Dag van de Architectuur

Plaats: Arnhem

Functie: medewerker

Wedstrijden zeilen

muziek maken (piano, gitaar)

fitness

tennis

ontwerpen

ARCAM Amsterdam

Symposium ‘Learning from the seventies’

- Presenteren en discussiëren over ‘Inspraak’

(mijn afstudeerproject TU)

- Expositie afstudeerproject ‘Invloed van

bewoners op architectuur’

Dutch Design Week, Eindhoven

- Expositie ‘Urbanism of inclusion’ (mijn

project in New York)

Symposium ‘Tweede Leven’, van [A]platform

Arnhem

- Presenteren over transformatie van


2005-20 10

HOBBY 'S

20 13

20 12

20 10

ACTIVITEITEN

VAARDIGHEDENCOMPETENTIES

Nederlands, Engels, Duits

Microsoft office

Illustrator, Photoshop, Indesign

Autocad

Archicad

Sketchup

Artlantis

Lumion

Creatief

Enthousiast

Ondernemend

Sociaal

Communicatief

Direct

Nauwkeurig

Betrouwbaar

Leergierig

TALENKENN IS

COMPUTER

E IGENSCHAPPEN

MIJN

WER

KOn

twerp

en o

nderzo

ek

.

INVLOED VAN BEWONERS OP ARCHITECTUURMet het afstudeeronderzoek wordt de aandacht gevestigd op de hedendaagse positie van inspraakarchitectuur. In de jaren zeventig en tachtig was dit een veelbesproken onderwerp. Vandaag de dag gaat er wederom aandacht uit naar een bepaalde mate van invloed van bewoners in hun woonomgeving. Er zijn verschillende mensen actief in het opzetten van bottom-up initiatieven, die als basis kunnen dienen voor een nieuwe visie op de inspraakarchitectuur uit de jaren zeventig. Er wordt met name een duurzame kijk gevonden in de vertaling van het zogenoemde ‘sociale proces’ naar ‘fysieke architectuur’. Zowel bij de scriptie als bij het ontwerpen van vijf woningen in de Jordaan in Amsterdam was de invloed van bewoners een belangrijk uitgangspunt.

In de jaren 70 en 80 vonden in Amsterdam saneringen plaats, die moesten zorgen voor verbeterde huisvesting. Er werden plannen gemaakt door de overheid die voor meer licht, lucht en ruimte moesten zorgen. Ook in de buurt waarin het onderzoek plaatsvond, de Jordaan, was dit het geval. De Jordaan in Amsterdam was van oudsher een typische volksbuurt met karakteristieke grachtenpanden enerzijds, vervallen huizen anderzijds, smalle straatjes en hofjes. Vanaf het begin van de 20ste eeuw was het een buurt met veel armoede en woningnood. Er werden veel plannen gemaakt om de buurt op te knappen, zoals het saneringsplan in 1930 en het schetsplan in 1969. Hiertegen kwam in de jaren zeventig echter verzet van lokale inwoners, wat er uiteindelijk toe heeft geleid dat er een inspraakprocedure kwam en dat het begrip Bouwen voor de Buurt een veelbesproken onderwerp werd. Sociale woningbouw werd gebruikt om mensen een goede woonruimte te bieden, en bewoners hadden de mogelijkheid inspraak te hebben. Deze inspraak leidde er deels toe dat men zich toentertijd betrokken voelde bij - en verantwoordelijk voelde voor zijn woonomgeving. Bij de gemeente en woningbouwcorporaties stonden de bewoners hoog in het vaandel en architecten gingen zich verdiepen in sociologie en inspraakarchitectuur om bewoners een dienst te bewijzen. In de Jordaan werden door gemeenten, corporaties en particulieren woningen opgeknapt en nieuwgebouwd. Uiteindelijk hadden alle interventies in de Jordaan er toe geleid dat de buurt erg geliefd was geworden. Geliefd bij de oorspronkelijke Jordaan bewoners, maar ook geliefd bij een nieuwe bevolkingsgroep, een groep die wat meer geld te besteden had. Er kon gesproken worden over een proces van gentrification. De meningen lopen uiteen of dit een proces was dat zichzelf heeft gevormd of een proces waar

partijen zich voor hadden ingezet. Sommige mensen voelden zich gedwongen de buurt te verlaten en waren van mening dat de buurt niet meer zo was als voorheen. Feit is wel dat de woningwaarden de laatste jaren behoorlijk zijn opgelopen en dat er kritiek is op de uiterlijke verschijningsvorm van de architectuur uit de jaren zeventig en tachtig. Vanwege het feit dat er veel kritiek kwam op de plannen die de hogere instanties als gemeente en corporaties maakten, werd duidelijk dat er een betere balans moest komen tussen gebruiker en woonomgeving. De plaats van de bewoner in de gebouwde omgeving kwam ter discussie te staan. Er was een toenemende bemoeienis van de overheid op maatschappelijke terreinen, waar men graag grip op wilde krijgen. Een grip die volgens sommige sociologen gevonden kon worden in het onderscheiden van twee elementen, het fysieke en het sociale, oftewel de fysieke huisvesting en hetgeen gebaseerd op sociale ontwikkelingen. Zo maakte David Harvey onderscheid in ‘spatial form’ en ‘social process’, Henri Lefebvre sprak over ‘cartesian space’ en ‘social space’, Pierre Bodieu bedacht het begrip ‘Habitus’ en De Certeau had het over ‘strategy’ en ‘tactics’. Het zogenoemde sociale proces kon worden gezien als een manier van waarnemen, denken en handelen in een ruimte. Bovendien moest er een manier gevonden worden om beide elementen van fysiek en sociaal gelijktijdig te begrijpen, omdat ze elkaar aanvulden. Enerzijds waren er in de jaren zeventig en tachtig sociologen die zich uitlieten over sociale processen en de invloed ervan op de fysieke ruimte. Anderzijds gingen architecten zich verdiepen in methodes om toekomstige gebruikers van hun gebouwen te betrekken bij het ontwerpproces. Er werden onder andere workshops georganiseerd en architecten gingen zich verdiepen in de sociale aspecten van een woonomgeving. Het proces varieerde van een proces waarin bewoners de volledige zeggenschap hadden tot een proces dat Giancarlo de Carlo ‘indirecte participatie’ noemde. In de architectuur leidde dit onder andere tot open gebouwstructuren en flexibele plattegronden, waarbij de gebruiker het gebouw in bezit kon nemen en aanpassen. Er zijn verschillende uitgangspunten voor de invloed van bewoners in de hedendaagse architectuur. Het uitgangspunt dat ten grondslag ligt is dat de bewoners controle (willen) hebben over hun woonomgeving. Er zijn namelijk vandaag de dag verschillende mensen actief in het initiëren van bottom-up projecten. Bovendien trekken overheden, corporaties en projectontwikkelaars zich terug vanwege de economische recessie. We kunnen ons dan ook afvragen waar de invloed van bewoners toe leidt. Zorgt het voor een passende woonomgeving en/of een woonomgeving waarin men kan laten zien waar hij voor staat? In de jaren zeventig had de inspraak in het ontwerpproces volgens velen geen goede

.

PROJECT : AFSTUDEERPROJECT

PER IODE: 20 13, TUE

BEGELE ID ING: MAR IEK VAN ROO IJ , G I JS WALL IS

DE VR IES, MARC REN IERS, MACH IEL SPAAN

uitwerking op de uiteindelijke architectuur. Architecten gingen toen lange ontwerpprocessen aan met bewoners en gaven hen een soort keuzevrijheid in hun uiteindelijke woning. Bovendien ontstond de samenwerking tussen bewoner en architect pas nadat er kritiek was gekomen op saneringsplannen die de overheid reeds had gemaakt. De samenwerking tussen architect en bewoner werd misschien meer gebruikt om bewoners tevreden te stellen dan dat het plan zijn grondbeginselen had bij aspecten die aan de orde waren onder de bewoners. We zouden vandaag de dag dus kritisch moeten kijken naar deze periode. Het lijkt vandaag weer aan de orde van de dag dat men graag wat te zeggen wil hebben over zijn woonomgeving, maar leidt dit ook tot duurzame architectuur of zijn het tijdelijke bevliegingen? Iets waar wel een duurzame kijk in gevonden kan worden is het feit dat bij een zekere invloed van bewoners het sociale proces gebruikt kan worden als inspiratiebron voor architectuur. Op deze manier zou de architectuur zijn grondbeginselen hebben bij het sociale proces dat gaande is op een specifieke locatie. Ook hierbij kunnen we onderscheid maken tussen verschillende gradaties van de invloed van bewoners. Zo zouden bewoners een project kunnen initiëren, zodat ze daarin de volledige zeggenschap hebben en de architect kan vervolgens het sociale proces gebruiken als inspiratiebron voor zijn fysieke architectuur. Het kan hierbij gaan om een bestaand of een nieuw sociaal proces en om een bestaande en nieuwe fysieke locatie. Het historische en theoretische onderzoek over inspraak(architectuur) is gebruikt bij een ontwerpopgave in de Jordaan. Het thema inspraak is hierbij her overzien op een locatie die in de stadsvernieuwingsjaren is aangepakt. Rondom de Rozenstraat in de Jordaan heeft in de jaren 80 stadsvernieuwing plaatsgevonden, naar ontwerp van Cees Nagelkerke. Op deze locatie werd het clusterprincipe gehanteerd, waarbij verschillende woningen en blokken gelijktijdig werden aangepakt. Middels het ontwerpen van nieuwe woningen op deze locatie is een hedendaagse visie gegeven op de inspraakopgave. Wat vindt men mooi aan de Jordaan en hoe zou men graag willen wonen. Met andere woorden, wat is het sociale proces waarop de architectuur kan worden gebaseerd. Om hier achter te komen ben ik de straat op gegaan en ben ik in gesprek geraakt met onder andere vijf plaatselijke bewoners. Deze bewoners hadden ieder een eigen kijk op hun buurt, waardoor ze allemaal een eigen motief van mij hebben gekregen. Dit motief heb ik niet alleen geprobeerd te ontdekken middels gesprekken, maar ook middels observaties in de buurt. Hierdoor ontpopte het sociale proces zich tot een zekere inspiratiebron voor de architectuur van vijf huizen en de architectuur tracht iets te zijn dat past bij het sociale proces.

.

Rozenstraat

Laurierstraat

Vuile weespad

Tweede Laurierdwarsstraat

Schoone weespad

Ik liep naar binnen bij een make-up winkel aan de Rozengracht. Ze hadden er alle soorten make-up en er liepen veel mensen rond die ik eventueel

kon aanspreken voor mijn project. I

k begon bij een vrouw die vroeg of ze mij kon helpen. Ik vertelde haar over m

ijn project. Zelf zo

u ze niet in de

Jordaan willen wonen. Ze vindt het er erg leuk, met die schattig

e huisjes, m

aar er is weinig ruimte. Vooral met kinderen vindt ze

dat geen succes. Ze

verwees me door naar haar co

llega Sjoerd. Sjoerd woont zelf in

de Jordaan, in een klein appartement in de Bloemstraat. To

en hij erin kwam wonen

bestond het appartement uit een aantal hele kleine kamers. “

Ik kon er m’n kont niet ke

ren!” Dus heeft h

ij het ze

lf verbouwd. Van de oude keuken

heeft hij een badkamer gemaakt. En hij heeft w

at muurtjes doorgebroken, zo

dat hij nu één grote woonkamer heeft met ke

uken. Wel heeft hij een

gescheiden slaapkamer, omdat hij dat w

el prettig vond. Dit w

ilde hij dan ook graag als tip meegeven voor het ontwerpen van nieuwe woningen:

“Ruimte is schaars e

n moet nuttig gebruikt kunnen worden, op meerdere manieren”. Het huis d

at hij nu heeft vindt hij te

klein, “met tw

ee stappen ben

ik het huis door”. H

ij zou dan ook graag wat groters w

illen. De nieuwbouw in de Jordaan vindt hij overigens héél lelijk, “doodzonde wat ze hebben

gedaan!” Ze hebben in zijn ogen geen rekening gehouden met de bestaande gebouwen. Het heeft g

rovere vormen en goedkoop materiaalgebruik.

Huis voor Sjoerd

Efficient ruimtegebruik4 meter

breed

Ingebouwde keuken

Stadstuin op het dak: nuttig buitengebruik met verbinding naar de keuken

Kastenwand

‘Bedstee’

Ik liep naar binnen bij een expositieruimte nabij de Rozenstraat in de Jordaan. Het was één grote open ruimte waar verschillende kunstwerken stonden opgesteld. Er stond een bureau in het midden van de ruimte. Hier zat een vrouw aan. “Goedemiddag”, zei ik. “Hello”, kreeg ik terug, “can I help you?” Opnieuw vertelde ik het verhaal over mijn project. Ze vond het erg interessant en begon direct te vertellen over haar ruimte in de Jordaan. Adelina, geboren in 1986 in Venezuela, werkt als freelance fotograaf in Amsterdam. Ze vertelde mij dat je overdag vanuit de huizen goed op straat kan kijken en als het buiten donker is zijn de huizen grote etalages, en kan je juist vanaf de straat goed naar binnen kijken. Dit was nog niet iets waar ik me van bewust was, maar het was inderdaad het geval. Iedereen die op straat liep was duidelijk te zien, terwijl je je hiervan niet bewust bent als je op straat loopt. Toen ik haar vroeg hoe haar droomhuis in de Jordaan er uit zou zien antwoordde ze dat ze graag een huis wilde hebben met veel licht en een ruimte waar ze vrienden kan ontvangen in een open keuken waar ook een woon- en eetkamer bij zitten. Veel licht in huis vindt ze belangrijk, want de straten zijn erg donker. Verder zou ze graag een donker atelier in de kelder van het huis willen waar ze zich kan terugtrekken en waar ze met haar werk als fotograaf bezig kan zijn.

Spel tussen binnen en buiten, licht en donker

Huis voor Adelina

Hoge ruimten

SouterrainDonker

LIcht

Lage ruimten

Ade

lina

huis voor

Spel tussen

binnen en buiten,

licht en donker

Sjoe

rd

huis voor

Nuttig

ruimtegebruik

Laur

ie R

oos

huis voor

´Poppenhuis´

met privacy

Huis voor Laurie Roos

Hoge lange trap

Plantenbakken

Verhoogd vanaf het straatniveau

Glas in lood

Luiken langs de ramen

Laurie Roos is geboren aan de Laurierstraat in de Jordaan. Vlak na haar

geboorte verhuisde ze naar de Rozengracht, vandaar haar naam Laurie

Roos. Ze werkt bij een sportcentrum in de Jordaan. Haar hele leven heeft

ze in de Jordaan gewoond en vindt de ‘poppenhuisjes’ van de Jordaan erg

mooi. Hele kleine kamertjes en smalle hoge trappen. “Ik snap niet hoe mijn

oma dat altijd deed. Mijn moeders hele familie waren typische Jordanezen,

met roze beeldjes en van die spionnetjes. Mijn vader kwam uit Utrecht.” De

stadsvernieuwing heeft er volgens Laurie Roos voor gezorgd dat de Jordaan

behoorlijk is “veryupt”. Dat vindt ze jammer. Vroeger woonde ze in een huis

met drie verdiepingen, en een huurprijs van 200 gulden, nu koop je zoiets

voor meer dan een miljoen. Laurie Roos is niet te spreken over de nieuwbouw

in de Jordaan. Het is in haar ogen lelijk en past niet in de Jordaan. Haar

familie woonde destijds, in de jaren 70, aan de Palmgracht. Ze moesten

tijdens de stadsvernieuwing verhuizen in verband met de renovatie van oude

panden. Helaas konden ze niet terugkeren, omdat het te duur was geworden.

Ze vertelde me dat de Jordaan eigenlijk Le Jardin is, oftewel de tuin. Alle

straten zijn vernoemd naar bloemen. “Leuk hè? Misschien kan je wel wat

met bloemen doen in je ontwerp, ik hou daar wel van!” Typische Jordanezen

houden wel van een drankje en zijn behoorlijk gebekt: “So van krijg de tyfus,

krijg de tering, nee so praat ik niet hoor!” Ik vroeg haar hoe haar droomhuis in

de Jordaan eruit ziet. Ze vindt het vervelend dat de straten zodanig smal zijn

dat je bij elkaar naar binnen kijkt. Dat zou ze nu niet meer willen. Ze woont

nu vlak buiten de Jordaan waar ze uitkijkt op de gracht, maar “als ik de straat

oversteek, dan ben ik er weer hoor!” Verder houdt ze van de poppenhuisjes

van de Jordaan, smalle hoge trappen, kleine kamertjes, hoge plafonds.

.





Al lopend door de Laurierstraat stuitte ik op een

prachtige oude garage aan mijn linkerhand. Een oud

pand met grote hoge deuren die allemaal open konden.

Er zat een expositieruimte in. Ik wist niet precies welke

deur ik moest hebben om naar binnen te gaan, dus ik

vroeg het aan een vrouw die voor het pand stond. “Hier

is de ingang”, zei ze en ze liep voor mij naar binnen.

Waarschijnlijk was ze even een sigaret aan het roken

geweest en ging ze nu weer aan het werk. “Kan ik u

ergens mee helpen?”, vroeg ze. “Nou, ik vroeg me af

of ik even mag rondkijken.” “Ja hoor, geen probleem,

als je vragen hebt hoor ik het wel!”. Ze ging vanaf de

voordeur rechts af richting haar bureau. Daarvandaan

had ze uitzicht op de straat en op de voordeur van de

expositieruimte. Tegenover haar zat nog een vrouw en

achter haar kon je een kleine trap op richting een andere

ruimte. Ik kon niet zien wat voor ruimte dit was. Ik liep

vanaf de voordeur verder de expositieruimte in. Er was

geen hal of gang, je stond vanaf de voordeur direct

tussen de kunst. Er lag een lange balk op de grond, welke

twee ruimtes met elkaar verbond. Hierop lag een aantal

kunstwerken. Ik liep langs de balk door naar achteren.

Verrassend genoeg werd het steeds lichter, er zat een

groot daklicht aan het eind van de ruimte. Dit zorgde

voor een mooi egaal licht in de expositieruimte. Toen

ik verder doorliep zag ik dat de expositieruimte geen

rechthoekige ruimte was, maar een L-vormige. Je kon

aan het eind nog een hoekje om naar rechts. Hier waren

nog een aantal kunstwerken te zien. Voordat je de hoek

omging aan het eind was er ook nog een trap die naar

beneden liep. Ik liep terug om te kijken wat dit precies

was. Bovenaan de trap was niet veel te zien, behalve

dat het een donkere ruimte in de kelder was. Ik liep naar

beneden en kwam in een klein kamertje terecht. Er waren

een aantal kunstwerken te zien. De kleuren van de ruimte

waren wat warmer dan de witte steriele expositieruimte

boven. Wat mij opviel was een grote schuifdeur links

naast de trap. De deur was gesloten, maar ik denk dat er

nog een ruimte achter zat. Het maakte mij nieuwsgierig.

Ik liep terug naar boven, door de expositieruimte heen

richting het kantoor van de vrouw die de deur voor mij

open had gedaan. Ik vroeg haar of ze misschien heel

even tijd voor mij had. Dat had ze. Ik vertelde haar over

mijn onderzoek naar inspraakarchitectuur en over het

verzamelen van bewonersmotieven in de Jordaan. Het

gesprek was overigens in het Engels, want mij werd

duidelijk dat haar Nederlands niet zo goed was. Ik vroeg

haar wat ze zo mooi vond aan de Jordaan. Ze vertelde mij

dat ze altijd in de Jordaan heeft gewoond en ontzettend

hield van de buurt. De diversiteit van de wijk, met kleine

winkeltjes, cafés en restaurantjes, sprak haar aan. Ze

ging er dan ook graag op uit om een drankje te drinken

met vrienden. Verder vond ze de diversiteit van mensen

leuk: van toeristen tot kunstenaars en van studenten tot

ouderen. Vervolgens vroeg ik hoe haar droomhuis in de

Jordaan er uit zou zien. Ze vertelde mij dat als ze weer

Een geheime en verassende

plek

Huis voor Macarena Entree in blinde gevel

3 trappen omhoog

je loopt naar het licht

smal zicht op de straat

binnenkomst in kleine ruimte

trap op

grote open ruimte

trap op

zicht op de tuin

Lichttoetreding

Grot

e vid

e va

n 12

mete

r ho

og

Paul

o

huis voor

Ruimte voor

samenkomst

Mac

aren

a

huis voor

Geheime en

verassende plekken

in de Jordaan

Een

kopje

koffie aan de

Tweede Laurierdwarsstraat. Dit

kan bij het café op nummer vijftig, waar

eigenaar Paulo Braziliaanse koffie en lekkernijen

serveert. Een café met een hoog plafond, uitzicht op de straat,

een stapel tijdschriften en kranten, een gezamenlijke kapstok en een

bankje voor de deur. Paulo: “Hiertegenover wonen typische Jordanezen, oudere mensen. Ze komen hier niet vaak, ze gaan meestal naar café de Rooie Nelis. Een oud café dat al ongeveer

75 jaar bestaat. Mensen drinken daar bier, hier niet. In dit café komen allerlei verschillende mensen: ouderen, jongeren, groepjes of individuen. Soms mensen met hun computer. Ook lopen er wel

eens mensen voor het raam langs, met een boek. Die wijzen dan naar mijn gevel. Het zijn veelal monumenten hier in de buurt, dit pandje ook. Het is niet van mijzelf, ik huur het. Verder staan er ook

lelijke panden hier, zoals hiertegenover. Het is een andere stijl, die in mijn ogen niet past.” Het café van Paulo geeft

mij een soort huiskamergevoel, waar iedereen welkom is en waar het altijd gezellig is. Het straalt openheid uit.

In café de Rooie Nelis wordt duidelijk dat mensen houden van een plek waar ze samen kunnen komen en waar ze tijd voor elkaar hebben. De 85

jarige eigenaresse Blonde Sien vertelt hierover: “Café Rooie Nelis bestond in 2007 zeventig jaar, en is misschien wel het beroemdste café in de Jordaan. De Rooie Nelis hangt vol met foto’s van beroemde klanten. Koningin Beatrix is een vriendin van me, vier keer is ze bij ons geweest. Het mooiste van het werk in het café vind ik omgaan

met mensen. Je probeert de klanten te helpen en een voorbeeld voor ze te zijn. Jan-Peter Balkenende was hier laatst nog. Als student kwam hij hier acht jaar lang iedere week. Ik zeg gewoon Jan-Peter hoor,

Ruimte voor samenkomst

Thee- en woonhuis voor PauloLoungebanken

op het terras

Tafel met stoelen

Venster ‘bank’

Ruimte voor

samenkomst

5 BEWONERSGERICHTE HUIZENpsychogeograf ische verbeelding , persona & inspirat ie

.

Paul

o

huis voor

Ruimte voor

samenkomst

NAAM: PAULO

LEEFT IJD : 37 JAAR

GEZ INSS ITUAT IE : VROUW EN TWEE K INDEREN

VAN 3 EN 5 JAAR

WOONPLAATS: AMSTERDAM

WERK: E IGENAAR LUNCHCAFE

.





.

Laur

ie R

oos

huis voor

‘Poppenhuis’

met privacy

NAAM: LAUR IE ROOS

LEEFT IJD : 4 1 JAAR

GEZ INSS ITUAT IE : MAN EN TWEE K INDEREN

VAN 12 EN 14 JAAR

WOONPLAATS: JORDAAN, AMSTERDAM

WERK: SPORTCENTRUM IN JORDAAN

.





.

Sjoe

rd

huis voor Nuttig

ruimtegebruik

NAAM: SJOERD

LEEFT IJD : 44 JAAR

GEZ INSS ITUAT IE : ALLEENSTAAND


WERK: HAARSTYL IST

.





.

Mac

aren

a

huis voor Geheime e

n

verassende plekken

in de Jordaan

NAAM: MACARENA

LEEFT IJD : 35 JAAR

GEZ INSS ITUAT IE : PARTNER

WOONPLAATS: AMSTERDAM

WERK: ASS ISTENT D IRECTEUR B I J EEN

GALER IE IN DE JORDAAN

.





.

Ade

lina

huis voor

Spel tussen

binnen en buiten,

licht en donker

NAAM: ADEL INA

LEEFT IJD : 28 JAAR

GEZ INSS ITUAT IE : ALLEENSTAAND


WERK: FOTOGRAAF

.





.

URBANISM OF INCLUSION NEW YORK

.

PROJECT : URBAN ISM OF INCLUS ION

PER IODE: 20 12, PARSONS NEW YORK

BEGELE ID ING: M IGUEL ROBLES DURAN

.

LIGHTING DESIGN

NEW YORK

.

combination

daylight and

lighting fixtures

decorative

three dots

art

Movement through the space

Sight lines

Sight lines back

Lighting plan - total

PROJECT : L IGHT ING DES IGN

PER IODE: 20 12, PARSONS NEW YORK

BEGELE ID ING: DAV ID S INGER

ROOM 5

Breathing place

high ceiling

.

CITY WELLNESS

COLOGNE

Masterplan

Introvert versus Extrovert

Cave

Routing

Green corridor

.

PROJECT : C I TY WELLNESS COLOGNE

PER IODE: 20 1 1 , MASTERPROJECT 2, TUE

BEGELE ID ING: JOS BOSMAN

6.

5.

4.

3.

2.

1.

0.

.

PROJECT : C I TY WELLNESS COLOGNE

PER IODE: 20 1 1 , MASTERPROJECT 2, TUE

BEGELE ID ING: JOS BOSMAN

.

MASTERPLAN ‘CONNECT THE DOTS’

.

PROJECT : MASTERPLAN, HELMOND

PER IODE: 20 1 1 , MASTERPROJECT 1 , TUE

BEGELE ID ING: I RENE CURULL I

.

INDUSTRIAL EXPLORATION

The industries near the canal of Helmond are very isolated. You cannot see what is happening in the old industries and you do not know what was happening there in the past. The facades of the industries are very closed and function as a kind of mask. Beside that the industries do not belong to each other, they are very isolated. Characteristics of the industries are the facades. They all have a kind of grid with a standard element what repeats across the façade. Because of the fact that the industries are very closed and are not connected to each other it would be interesting if we can make ‘a transparent spot’ in Helmond what makes something clear of the industries. An industrial exploration, with an open air exhibition space and a photo gallery. The old Obragas side is a perfect place for this. We can use the open space and the old buildings that have the characteristics as written above. We can attract people from the city centre, the library and the elderly people residence.The base for the design of the industrial exploration is the grid of the facades of the existing buildings. We have rolled out the grid of these facades and lined everything out on this. One of the elements are the paths. There are

three paths where people can come in and there is one path where people can walk out (to the canal). When pedestrians walk on these paths they are not directly in the heart of the exploration. What they have is the views to interesting industrial elements, like the organized façade and the canal. These views are made by urban elements and green. When following the paths you discover different parts of the industries, like the industrial elements expo and the enormous showcases with products of the industries. The heart of the industrial exploration is the open space with ‘the industrial carpets’. Hugh garage doors attract people to have a look inside the industry. People can have a drink and can take a look in the photo gallery. By following the paths of the industrial exploration people can have a look behind the scenes of the industries. When the inhabitants of Helmond will know more about the industries there will be more interaction between the industries and the inhabitants. Beside that there will be a stronger connection between the different industries.

.

PROJECT : I NDUSTR IAL EXPLORAT ION, HELMOND

PER IODE: 20 1 1 , MASTERPROJECT 1 , TUE

BEGELE ID ING: I RENE CURULL I

.

VAKANTIEWONING

.

VAKANTIEWONING PROJECT : VAKANT IEWON ING

PER IODE: 20 10 , SCHAKELTRAJECT TUE

BEGELE ID ING: MAARTEN W ILLEMS

Opdrachtomschrijving

.

Structure

Massing Repetitive to unique Geometrie

Plan to section Symmetrie and balance

Circulation to use

Natural light

ANALYSEVESTEDA TOREN

.

Geometrie

Symmetrie and balance

Circulation to use

PROJECT : ANALYSE VESTEDA TOREN


BEGELE ID ING: MAARTEN W ILLEMS

Parti

Hierarchy

Unit to whole Additive and subtractive

.

TEA HOUSE

.

TEA HOUSEPROJECT : TEA HOUSE

PER IODE: 20 10 , SCHAKELTRAJECT, TUE

BEGELE ID ING: ANDRE WALRAVEN

.

Huisthee: brandnetelthee

Verroeste scheepskettingen

Prikkeldraad

Roest

URBAN WEB

Terreininrichting

Roestwater loopt over de ramen

‘Thee drinken in een onbestemd gebied’

.

Huisthee: brandnetelthee

URBAN WEB

Terreininrichting

Bouwpuin

‘Thee drinken in een onbestemd gebied’

Theeceremonie

Vorm afkomstig van theezakjes vouwenGebouw richt zich van de weg af

Onkruid

PAVILION

Huidige situatie: ‘holle kies’

‘mooie stedenbouwkundige oplossing niet mogelijk met deze opgave’

chaos

PROJECT : TEA HOUSE

PER IODE: 20 10 , SCHAKELTRAJECT, TUE

BEGELE ID ING: ANDRE WALRAVEN

.

PROJECT : TYPO. ANALYSE VAN HET WONEN


BEGELE ID ING: HUSNU YEGENOGLU

.

MATERIALEXPERIMENTS

.

PROJECT : PANAMARENKO

PER IODE: 20 1 1 , TUE

BEGELE ID ING: RALPH BRODRUCK

Wind and paper

.

Balance

Sugar shaping

Transparency

Sugar shaping

.

PROJECT : MATER IALS

PER IODE: 2008, ARTEZ

BEGELE ID ING: SETH DE ROO IJ EN HAYKE

Transcending materials

Transparency

.

LEEGSTAANDE KANTORENVanwege het feit dat een groot deel van de kantoren leeg staat heb ik onderzoek gedaan naar de leegstand in Arnhem. Dit onderzoek is mijn afstudeerproject geweest voor mijn opleiding bouwkunde aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Hieronder een korte samenvatting van hetgeen is onderzocht.

ProbleemstellingEr staan erg veel kantoorpanden leeg. Het evenwicht tussen vraag en aanbod loopt sterk uiteen, waardoor er een overschot aan kantoorpanden is. Tot 2012 zal het leegstandspercentage oplopen. Er zal een groeiende vraag komen naar goede bestaande panden, die betaalbaar zijn. De vraag naar nieuw te bouwen panden zal afnemen. Daarnaast zal gekeken moeten worden wat er met het overschot aan panden gedaan kan worden. Het leegstandspercentage in Arnhem is, net als het landelijk gemiddelde, 14%. De meeste vraag is er naar jonge kantoorpanden (1990‐2008), en de minste vraag is er naar naoorlogse kantoorpanden (1945‐1990). Het leegstandspercentage is verdubbeld t.o.v. de leegstand in 2008. In Arnhem zuid is het leegstandspercentage minder dan in de rest van Arnhem.Het is momenteel niet erg aantrekkelijk om te herontwikkelen. Dit komt door de hoge BTW tarieven, de overdrachtsbelasting, de OZB, het onnatuurlijk hoog houden van de boekwaarde en de lange terugverdientijd.Een reden voor de leegstand is dat het kantoorwerken veranderd, waardoor bedrijven minder kantoorruimte nodig hebben en er dus kantoorruimte vrijkomt. Panden met een slechte uitstraling komen veelal leeg te staan. Bovendien is het is op het emotionele vlak een te grote stap om een pand af te waarderen, waardoor het pand te duur blijft voor herontwikkeling.

Veranderingen die bijdragen aan oplossingen Er zijn een aantal veranderingen die een bijdrage kunnen leveren aan het oplossen van de problematiek van het langdurig leegstaan van kantoorpanden in Arnhem. Zo moet de aankoopwaarde van een pand verlaagd worden naar maximaal €500,‐ per vierkante meter, de beleggers moeten warm gemaakt worden voor het herontwikkelen en renoveren van bestaand vastgoed, men moet gaan samenwerken om goede transformatieprojecten van de grond te krijgen en er moet eerst gepeild worden waar behoefte aan is,

voordat men aan een project begint. De overheid moet de rol van toezichthouder of katalysator innemen, in plaats van organisator. Ook zou de gemeente zich flexibeler moeten opstellen tegen regelgeving omtrent (tijdelijke) herbestemming. Om transformatie van leegstaande kantoorpanden aantrekkelijk te maken zal de overheid de BTW en de overdrachtsbelasting moeten verlagen. Ook zal de Leegstandswet aangescherpt moeten worden, zodat leegstand onaantrekkelijk gemaakt wordt. De brandweer moet zich flexibeler opstellen als het gaat om het bedenken van oplossingen voor brandveiligheid.

Quickscan Er zijn een aantal gebiedstypen te onderscheiden, waarin de leegstaande kantoorpanden van Arnhem zich bevinden. Dit zijn: Buitenstedelijk bedrijventerreinen, binnenstedelijk bedrijventerreinen, de binnenstad en overige gebieden. Het gebiedstype dat zich het best leent voor herbestemming tot wonen is de binnenstad.Er zijn vier gebouwtypes naar grootte te onderscheiden. Dit zijn kleine kantoren, middelgrote kantoren, grote kantoren en supergrote kantoren. De meeste leegstand is er bij de kleine kantoren, maar dit zijn kantoren die onderdeel zijn van een groot pand. Na de kleine kantoren is de meeste leegstand te vinden in de middelgrote kantoren. De panden staan vaak wel geheel leeg.Er zijn vier gebouwtypes naar bouwjaar te onderscheiden. Dit zijn vooroorlogse kantoorpanden (<1945), naoorlogse kantoorpanden (1945-1990), jonge kantoorpanden (1990-2008) en nieuwe kantoorpanden (2008>). De meeste leegstand is er bij de naoorlogse kantoorpanden en de meeste vraag is er naar jonge kantoorpanden. Om erachter te komen of een kantoorpand weer bruikbaar gemaakt kan worden voor een kantoorfunctie, is het belangrijk te weten wat gebruikers van kantoren belangrijk vinden. Een aantal punten zijn: met wil goed bereikbaar zijn op de locatie, er moet voldoende parkeermogelijkheid zijn, er moeten gelijkwaardige huurders in het pand zitten en het moet goede technische installaties hebben.

We hebben de quickscan losgelaten op het pand aan Jansbuitensingel 23 in Arnhem. Dit pand bleek uitermate geschikt te zijn voor een herbestemming. Hier hebben we dan ook een herbestemmingontwerp voor gemaakt. De functie die we in het pand hebben gemaakt is het solids-concept. Zowel de binnenkant als de buitenkant van het pand zijn flexibel indeelbaar. Verschillende gebruiksfuncties moeten in het pand kunnen komen, zoals kantoren, woningen en ateliers.

.


PER IODE: 20 10 , HAN

BEGELE ID ING: FR I TS SCHULTHE ISS,

KEES VAN DER BL I EK

.

INTERNSHIP BERLIN

.

PROJECT : STAGE BERL IJN

PER IODE: 2009, HAN

BEGELE ID ING: LENSCHOW ARCH I TEKTEN,

HE INLE, W ISCHER UND PARTNER

MIJN

WER

KInt

erieu

r

.

INTERIEURZOA`DE KRACHT VAN VERBINDING´

Entreegebied

Route

Ruimte indeling

.

PROJECT : ZOA, INTER IEURADV IES

PER IODE: 20 13, ZELFSTAND IG

.

INTERIEURVDL WEWELER`KRACHTIG EN ROBUUST´

.

KANTINE

PROJECT : VDL WEWELER, INTER IEURADV IES

PER IODE: 20 13, ZELFSTAND IG

.

KANTOOR EN VERGADEREN

.

Karlijn de Jong

29.0

8.20

13

Portfolioboek Karlijn de Jong

Documents

Transcript of Portfolioboek Karlijn de Jong