Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De...

12
Portfolio LJ&R Pagina 0 Jaarverslag 2013 Portfolio LJ&R Mist een kind een veilig thuis? Zet het Leger in!

Transcript of Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De...

Page 1: Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De ontwikkeling en veiligheid van het kind staat altijd centraal. Het doel van een ondertoezichtstelling

Portfolio LJ&R Pagina 0

Jaarverslag 2013

Portfolio LJ&R

Mist een kind een veilig thuis?

Zet het Leger in!

Page 2: Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De ontwikkeling en veiligheid van het kind staat altijd centraal. Het doel van een ondertoezichtstelling

Portfolio LJ&R Pagina 1

Inhoud Inleiding ........................................................................................................................................... 2 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) .................................................................... 3 Productbeschrijving Voogdij ........................................................................................................ 3 Toekomstplan 18-/18+ .................................................................................................................. 4 Jeugdreclassering ......................................................................................................................... 4 Adolescentenstrafrecht ................................................................................................................. 5 Gedrag beïnvloedende maatregel .............................................................................................. 5 Aanpak gesloten culturele gemeenschappen ........................................................................... 5 ROMA aanpak ............................................................................................................................... 6 Productbeschrijving LJ&R Drangtoezicht .................................................................................. 7 Nazorg ............................................................................................................................................. 8 Productbeschrijving LJ&R Consultatie en Advies .................................................................... 8 Verzoek tot Raadsonderzoek ...................................................................................................... 9 Intergenerationeel doorbrekend werken .................................................................................. 10

Page 3: Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De ontwikkeling en veiligheid van het kind staat altijd centraal. Het doel van een ondertoezichtstelling

Portfolio LJ&R Pagina 2

Portfolio LJ&R

Inleiding LJ&R richt zich in het bijzonder op de meest kwetsbare groepen binnen de samenleving, de gezinssystemen en jongeren met complexe en meervoudige problematiek. Deze doelgroep vraagt om een bijzondere aanpak. Daarvoor werken we oplossingsgericht en weten we ook multiproblem gezinnen en justitiabelen een steviger positie in de samenleving te bieden. We zijn gericht op het unieke karakter van de cliënt en de oplossingen die mogelijk zijn. Door oplossingsgericht te werken, wordt er gekeken naar het hier en nu van de cliënt en van daaruit naar de toekomst gewerkt. Er wordt pragmatisch gekeken naar het optimaliseren van de leefomstandigheden van de cliënt en daar ingestoken waar daadwerkelijk verbetering noodzakelijk is. We geloven dat mensen kunnen veranderen en werken aan verandering van de situaties waardoor men een betere positie in de samenleving krijgt. LJ&R is een landelijke organisatie met circa 2700 cliënten binnen de jeugdbescherming. Onze ambitie is een partner te zijn van gemeentes voor specifieke doelgroepen en oplossingen te bieden voor problematiek waar anderen niet uitkomen. Voor gesloten culturele gemeenschappen hebben we een speciale aandacht en aanpak. Vanzelfsprekend zijn we als Christelijke organisatie ook toegerust op het begeleiden van cliënten met een religieuze achtergrond en in het verlengde daarvan cliënten die deel uitmaken van een gesloten/besloten gemeenschap of systeem. Naast jeugdbescherming en jeugdreclassering voert onze organisatie ook volwassenen reclassering uit. Doordat we in zowel het justitiële jeugd- als het justitiële volwassenen domein actief zijn, hier expertise hebben en een stevige partner in de keten zijn, is LJ&R ook een goede partner op het gebied van adolescentenstrafrecht. Ook in het vrijwillig kader zetten we onze expertise in om te voorkomen dat jongeren in het gedwongen kader terecht komen.

Page 4: Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De ontwikkeling en veiligheid van het kind staat altijd centraal. Het doel van een ondertoezichtstelling

Portfolio LJ&R Pagina 3

Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De ontwikkeling en veiligheid van het kind staat altijd centraal. Het doel van een ondertoezichtstelling (ook wel: gezinsvoogdij) is om ervoor te zorgen dat de situatie waarin het kind opgroeit zo snel mogelijk verbetert. Daartoe worden de ouders voor een bepaalde periode onder toezicht gesteld op basis van een uitspraak van de kinderrechter. De jeugdbeschermer moet bij belangrijke beslissingen over het kind door de ouders worden ingeschakeld. Ook kan hij de ouders en het kind (schriftelijke) aanwijzingen over de verzorging en opvoeding geven, die ze moeten opvolgen. We werken oplossingsgericht en bieden een integrale aanpak bij multiproblem, waarbij de regie bij het gezin ligt. Zo werken we toe naar een situatie waarin de ouders in staat zijn de opvoeding weer zelfstandig op zich te nemen. Samenwerking met het vrijwillig kader, o.a. gezinsondersteuning, is een basis om de situatie in het gezin te stabiliseren en de maatregel zo snel als mogelijk af te bouwen. Uithuisplaatsing proberen we te voorkomen, maar in een aantal situaties kan dit noodzakelijk zijn voor de veiligheid van het kind. Methodische werken De gezinsvoogd stelt in samenwerking met het netwerk een plan van aanpak op om de draagkracht van het gezin te vergroten. Hierbij worden de ontwikkelingsbedreigingen rondom het kind aangepakt. Het gezinsplan waar we mee werken gaat uit van één gezin, één plan. Het gezinsplan is doorontwikkeld op de methodieken Signs of Safety en oplossingsgericht werken, waarbij de regie bij het gezin blijft. Middelen die hiervoor ingezet worden zijn:

- Risico analyse (ARIJ) - Netwerkberaad - Gezinsplan van aanpak - Inzet passende (jeugd)hulp

Productbeschrijving Voogdij Als de kinderrechter een voogdijmaatregel heeft opgelegd wordt het gezag over het kind overgedragen aan het Leger des Heils Jeugdzorg & Reclassering. Daarmee krijgen wij volledige verantwoordelijkheid voor de opvoedings- en leefsituatie van het kind en zijn we tevens diens wettelijk vertegenwoordiger. Een voogdijmaatregel wordt uitgesproken als het ouderlijk gezag (al dan niet tijdelijk) ontbreekt, waarvan sprake is in de volgende gevallen:

• bij het uitspreken van een gezag beëindigende maatregel; • bij overlijden van de ouders; • bij minderjarigheid van de ouders; • één of beide ouders verkeert in de onmogelijkheid het gezag uit te oefenen; • het bestaan of de verblijfplaats van één of beide ouders is onbekend; • er is sprake van een noodsituatie, waarin snel ingrijpen ter bescherming van de minderjarige

nodig is.

Wanneer LJ&R de voogdij over een jeugdige toegewezen krijgt, wordt vanaf de start het netwerk rondom de jeugdige in kaart gebracht. Vervolgens worden alle personen uit het formele en informele netwerk van de jeugdige uitgenodigd voor een perspectiefbijeenkomst. Het doel is om zicht te krijgen op de ontwikkeling en veiligheid van de jeugdige en er worden doelen gesteld om deze te waarborgen. Ook

Page 5: Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De ontwikkeling en veiligheid van het kind staat altijd centraal. Het doel van een ondertoezichtstelling

Portfolio LJ&R Pagina 4

wordt het netwerk rondom de pupil gevormd zodat natuurlijke personen in de omgeving van de pupil zich inzetten om deze doelen te borgen. Tegelijk wordt er gekeken of er iemand uit het netwerk bereid is om de voogdij over te nemen. De doelstelling is een voogdij zo kort mogelijk bij de organisatie te houden en over te dragen aan een burgervoogd als de situatie dat toelaat, zodat het kind in een zo natuurlijk mogelijke omgeving opgroeit. Om dit te bereiken worden perspectiefbijeenkomsten gehouden met het netwerk dat om het kind staat. Er wordt een plan van aanpak gemaakt en evaluaties gehouden. Eén van de organisatie doelen is om binnen vijf jaar een voogdij overgedragen te hebben aan een burgervoogd. Middelen die hiervoor ingezet worden zijn:

- netwerk analyse; - perspectiefbijeenkomst - plan van aanpak - evaluatie.

Toekomstplan 18-/18+ Voor de overdracht bij 18+ zet LJ&R een toekomstplan in. In geval van meerderjarigheid eindigt de beschermingsmaatregel van rechtswege. Ter voorbereiding op de afsluiting van de ondertoezichtstelling of voogdij wordt (tussen het 16e en 17e levensjaar) een netwerkberaad/perspectiefbijeenkomst gehouden. Hierin wordt samen met het netwerk bekeken wat het perspectief van de betreffende jeugdige is en wie de jeugdige binnen het netwerk verder ondersteunt na zijn/haar meerderjarigheid. Ook wordt een toekomst plan opgesteld door en samen met de jeugdige. Hierbij krijgt de pupil de regie bij het opstellen van een toekomst plan; wat wil hij/zij in de toekomst kunnen en wat is daarvoor nodig? De jeugdbeschermer kijkt mee met de zorgvragen die openstaan en welke zorg na de 18e nog nodig is. Tegelijk wordt gekeken of er een maatje beschikbaar is om continuïteit te bieden bij begeleiding. Middelen: Netwerkberaad of perspectief bijeenkomst Meerderjarigheidschecklist Format Toekomstplan

Jeugdreclassering Jeugdreclassering kan door de kinderrechter worden opgelegd aan jongeren die een strafbaar feit hebben gepleegd en is een combinatie van intensieve hulp aan en controle op een jongere. De gemeente is (financieel) verantwoordelijk. LJ&R is een uitvoeringsorganisatie met een gecertificeerde instelling. We voldoen aan het normenkader voor jeugdbescherming en jeugdreclassering. Jongeren van 12 tot 18 jaar komen in aanmerking voor begeleiding door de jeugdreclassering. Vanaf 12 jaar kan een kind voor strafbare feiten worden vervolgd. Met het bereiken van de meerderjarigheid is – in principe – het volwassenenstrafrecht van toepassing, en daarmee – in principe – de volwassenenreclassering aan zet. Onder het adolescentenstrafrecht is het mogelijk om jongeren vanaf 16 jaar onder het volwassenstrafrecht te berechten en jongeren tussen de 18 en de 23 jaar onder het jeugdstrafrecht. Het doel van jeugdreclassering is om recidive (herhaling/terugval) te voorkomen en de jongere weer op het rechte pad te brengen en te houden en ervoor te zorgen dat de jongere (weer) participeert in de samenleving. De kinderrechter legt daartoe bijzondere voorwaarden vast in het vonnis om de jongere te dwingen om bijvoorbeeld

Page 6: Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De ontwikkeling en veiligheid van het kind staat altijd centraal. Het doel van een ondertoezichtstelling

Portfolio LJ&R Pagina 5

therapie te volgen. De stok achter de deur is een voorwaardelijk deel (voorwaardelijke taakstraf of voorwaardelijke vrijheidsstaf). LJ&R kiest ervoor om JR als specialisme te zien. Dit betekent dat JR werkers minimaal 50% JR zaken op hun caseload hebben en dat er voor JR een eigen werkproces is met eigen formats. Dubbele maatregel Een aantal medewerkers van LJ&R zijn opgeleid om een dubbele maatregel uit te voeren wanneer een jongere naast een jeugdreclasseringsmaatregel ook onder toezicht staat of onder een voogdijmaatregel valt. Hierdoor kan dezelfde medewerker zowel de jeugdreclasseringsmaatregel begeleiden als de uitvoer van de ondertoezichtstelling / voogdijmaatregel doen. Hiermee is LJ&R gericht op het transformatiedoel om een integrale benadering te bieden. ITB Harde kern en CRIEM LJ&R is een gecertificeerde Instelling en de medewerkers die de ITB Harde Kern zaken uitvoeren zijn ITB opgeleid. Daarbij hanteert LJ&R een doorlopende zorglijn 18-/18+. LJ&R is een Gecertificeerde Instelling en er wordt gewerkt met de methodiek CRIEM.

Adolescentenstrafrecht De medewerkers van LJ&R zijn ASR (adolescentenstrafrecht) geschoold waardoor ook begeleiding van meerderjarigen binnen het jeugdstrafrecht mogelijk is, mocht de Rechtbank/OM dit adviseren. Dit gebeurt wanneer een jongere (18-23 jaar) vanwege een beperkt ontwikkelingsniveau of cognitief vermogen een betere kans van slagen heeft met begeleiding vanuit de jeugdreclassering. Doordat LJ&R zowel jeugdreclassering als volwassenreclassering uitvoert, is er veel expertise op het gebied van intensieve begeleiding en complexe problematiek. Er wordt samengewerkt tussen de jeugdreclassering en volwassenreclassering en tevens kennis uitgewisseld om werkzame principes uit de praktijk en onderzoek met elkaar te delen en de kans op recidive te verminderen.

Gedrag beïnvloedende maatregel In sommige gevallen is begeleiding voor de jongere alleen niet voldoende, maar vindt de rechter een gedragsbeïnvloedende maatregel nodig om de jongere te corrigeren. Naast begeleiding zorgt LJ&R tevens voor de coördinatie van ingezette hulpverlening. De maatregel duurt maximaal 1 jaar; houdt de jongere zich niet aan de door de rechter vastgestelde begeleiding, dan volgt alsnog detentie.

Aanpak gesloten culturele gemeenschappen Binnen LJ&R zijn medewerkers getraind om te werken met een cultureel sensitieve benadering (Beschermjassen) waardoor er waardenvrij gekeken wordt naar de jongeren en het systeem waar zij uitkomen. Van daaruit wil LJ&R aansluiten bij de cultureel complexe positie waarin deze jongeren zich bevinden en ze wegwijs maken in de Nederlandse maatschappij. Binnen de gezinsgerichte benadering werken onze medewerkers samen met ouders om de pedagogische vaardigheden te versterken en ondersteuning te zoeken die aansluit bij het niveau en de behoeften van de ouders. In sommige gevallen betekent dat het wegwijs maken in de beschikbare mogelijkheden in de directe omgeving. In andere gevallen is er meer nodig en moet er bijvoorbeeld gezocht worden naar een tussenpersoon of cultureel specifieke oplossingen.

Page 7: Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De ontwikkeling en veiligheid van het kind staat altijd centraal. Het doel van een ondertoezichtstelling

Portfolio LJ&R Pagina 6

ROMA aanpak LJ&R heeft een bijzondere methodiek ontwikkeld om de jeugdbescherming beter in te kunnen zetten bij cliënten met een Roma of Sinti achtergrond. Om met deze methodiek te werken is een leergang ontwikkeld, die als ketenpartners gezamenlijk af genomen kan worden.

Page 8: Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De ontwikkeling en veiligheid van het kind staat altijd centraal. Het doel van een ondertoezichtstelling

Portfolio LJ&R Pagina 7

Productbeschrijving LJ&R Drangtoezicht Wat is drangtoezicht? Met ‘drang’ wordt een kortdurende intensieve interventie bedoeld, die wordt ingezet om een zwaardere wettelijke maatregel van Jeugdbescherming te voorkomen of te verkorten. In die gevallen waar de inzet van vrijwillige (jeugd)hulp niet voldoende is en de veiligheid en ontwikkeling van het kind in het gedrang komt, kan met dranghulpverlening gekeken worden hoe de problemen op te lossen zijn. Het gaat om een preventieve maatrelen, waarbij een jeugdbeschermer zijn/haar deskundigheid inzet alvorens er een kinderbeschermingsmaatregel opgelegd is. Vrijwillig maar niet vrijblijvend De inzet van drangtoezicht is op vrijwillige basis, maar is niet vrijblijvend. Het is een traject met een intensieve start om een samenwerkingsrelatie met het gezin aan te gaan en te bepalen welke hulpverlening nodig is in het gezin. Drangtoezicht is gericht op het herstel en de versterking van de eigen kracht van de jeugdige en zijn gezin en het zorgend en probleemoplossend vermogen van de opvoedomgeving. Er is sprake van een nauwe samenwerking met het Lokale wijkteam, scholen en (jeugdhulp)aanbieders zodat er ‘afgeschaald’ kan worden wanneer de hulpverlening in het vrijwillig kader voldoende is en ‘opgeschaald’ (dwangkader) wanneer er sprake is van ernstige onveiligheid. De jeugdbeschermer voert hierbij de regie en houdt toezicht op de veiligheid en ontwikkeling van het kind. Doel en resultaat Het doel van drangtoezicht is het voorkomen of verkorten van een gedwongen Jeugdbeschermings- maatregel. Binnen drangtoezicht zullen de zorgen die er bij de gemeente en/of het lokale wijkteam over de opvoedsituatie zijn, in beeld gebracht worden. De uitvoer van ‘drang’ is gericht op het activeren van ouders tot verandering, de acceptatie van ondersteuning en het inzetten van ondersteuning op maat. Dit kan variëren van vrijblijvend advies tot krachtige overreding. De jeugdbeschermer houdt het gezin de gevolgen voor als het zijn/haar bemoeienis blijvend afwijst, onvoldoende meewerkt of als de uitkomsten onvoldoende veiligheid bieden voor het kind of de omgeving (in geval van overlast en/of criminaliteit). Wat gaan we doen bij drangtoezicht? Start drangtoezicht Als LJ&R het verzoek krijgt om drangtoezicht in te zetten in een gezin en daartoe een beschikking van de gemeente ontvangt gaat de jeugdbeschermer in een afgebakende periode een intensief contact aan met het gezin en begeleidt het gezin met betrekking tot het opstellen van een Plan van Aanpak om de stabiliteit en veiligheid in de opvoedsituatie te verbeteren. Een risico analyse wordt gemaakt en de krachten en zorgen in het gezin geïnventariseerd. Resultaat eerste periode Na de eerste periode heeft de jeugdbeschermer zicht gekregen op de zorgen die er zijn/waren rondom de ontwikkeling van het kind of de situatie van het gezin en is er indien nodig een Veiligheidsplan opgesteld samen met de jeugdige en het gezin. Er wordt toegewerkt naar het inzetten van passende Jeugdhulp en het betrekken van het netwerk. Toetsing Na 6 weken wordt de eerste toetsing gehouden waarbij (intern en met ketenpartners) wordt gekeken of een verzoek tot een gedwongen maatregel alsnog noodzakelijk is of dat passende Jeugdhulp afdoende is. Wanneer een gedwongen maatregel noodzakelijk blijkt, wordt er een Raadsonderzoek gevraagd. Als dat niet het geval is, wordt het drangtoezicht vervolgd en richt dit zich op de toekomstige overdracht naar het Lokale wijkteam. Zo’n toetsingsmoment vindt meermaals plaats om de duur van het drangtoezicht niet onnodig door te laten lopen.

Page 9: Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De ontwikkeling en veiligheid van het kind staat altijd centraal. Het doel van een ondertoezichtstelling

Portfolio LJ&R Pagina 8

Uitgangspunten/ randvoorwaarden x Drangtoezicht is altijd tijdelijk, in principe 3 maanden en maximaal 6 maanden; x Drangtoezicht is altijd in gezamenlijkheid met het gezin en verdere netwerk; x Korte lijnen met het Sociaal Wijkteam en beschikbaarheid van het benodigde hulpverleningsaanbod; x Drangtoezicht heeft medewerking nodig van het gezin om in de eerste 6 weken een werkrelatie op te

bouwen; x Goede afspraken met de Raad voor de Kinderbescherming over mogelijke (de)escalatie en toetsing

van de situatie van het gezin; x Neutrale startpositie als jeugdbeschermer in het gezin aangezien er niet onafhankelijk is vastgesteld

dat er onveiligheid is of onmacht bij de opvoeder. Competenties jeugdbeschermer Engageren en positioneren: door naast het gezin te staan kan samen gekeken worden wat het gezin nodig heeft. Indien nodig kan stelling genomen worden om zaken geregeld te krijgen. Door het inzetten van motiverende gespreksvoering worden gezinnen gemotiveerd om hun eigen positie te verbeteren om zo de veiligheid van kinderen te waarborgen.

Nazorg Drangtoezicht kan ook als nazorg na een OTS ingezet worden. Dit om terugval te voorkomen. Door het inzetten van een drangtoezicht aan het einde van een OTS kan een OTS eerder afgeschaald worden naar het vrijwillig kader.

Productbeschrijving LJ&R Consultatie en Advies Leger des Heils Jeugdbescherming & Reclassering heeft expertise op het gebied van toezicht in het gedwongen kader en kan ingezet worden voor Consultatie en Advies indien de inzet in het vrijwillig kader vastloopt. De definities voor Consultatie en Advies worden hieronder omschreven. Op verzoek van de gemeente, het lokale wijkteam of jeugdhulporganisatie kunnen deze producten ingezet worden. Consultatie en Advies wordt op basis van een uur tarief verstrekt en zal achteraf gefactureerd worden. Consultatie LJ&R kan door het lokale wijkteam / de Jeugdhulpverlening benaderd worden voor een consult. Consultatie is het, als collega’s onderling, bespreken van een casus en het meedenken over de mogelijke vervolgstappen. Meestal gebeurt dit al via de Jeugdbeschermingstafels en Methodische Leerbijeenkomsten. Hier buitenom kan een jeugdbeschermer echter geconsulteerd worden in specifieke gevallen; indien de inzet van het vrijwillig kader vastloopt en de expertise van LJ&R gewenst is. Advies Advies is, op verzoek, een meer verdiepend advies geven aan het lokale wijkteam / de vrijwillige Jeugdhulpverlening over de veiligheidssituatie van het kind en het gezin en over hoe signalen gewogen kunnen worden. De jeugdbeschermer ontvangt de nodige informatie over de zaak teneinde hierin te kunnen adviseren. Bij twijfel kan een gezamenlijk huisbezoek helpen om beeld te krijgen van de situatie, zodat het advies beter gestaafd is. In sommige gevallen zal het wenselijk zijn om een Gedragswetenschapper mee te laten kijken. Dit advies vindt plaats los van een Drangtraject of maatregel.

Page 10: Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De ontwikkeling en veiligheid van het kind staat altijd centraal. Het doel van een ondertoezichtstelling

Portfolio LJ&R Pagina 9

Verzoek tot Raadsonderzoek In situaties waar de regievoerder een melding bij de Raad voor de Kinderbescherming heeft gedaan, welke leidt tot een daadwerkelijk Raadsonderzoek, kan er aanspraak worden gedaan op de begeleiding van de GI. De GI ondersteunt de regievoerder op het borgen van de veiligheid van het kind en invulling te geven aan het gemaakte (veiligheids)plan. De invulling wordt lokaal afgestemd, middels een start gesprek. De begeleidingsvraag kan en mag per casus verschillen. De GI ondersteunt de gemeentelijke regisseur en kan bij uitspraak van een maatregel hierdoor aansluiten bij het bestaande plan (Warme overdracht). Afhankelijk van de behoefte van de opdracht gever kan hiervoor een werkwijze als drangtoezicht uitgevoerd worden of delen daarvan.

Page 11: Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De ontwikkeling en veiligheid van het kind staat altijd centraal. Het doel van een ondertoezichtstelling

Portfolio LJ&R Pagina 10

Intergenerationeel doorbrekend werken Contextueel en systeem gericht werken Als LJ&R zien wij gezinnen waarbij de problemen taai en hardnekkig zijn; soms van generatie op generatie doorgegeven worden; gezinsleden die zich gedragen vanuit loyaliteiten waarvan zij zich niet bewust zijn en waar de balans in geven en nemen tussen de verschillende familieleden verstoord is. De curatieve en vaak op symptomen gerichte aanpak werkt in deze gezinnen niet of niet voldoende. We zijn meer aan het brandjes blussen dan dat onderliggende problematiek aangepakt kan worden. Daarom is LJ&R op zoek naar een aanvulling op bestaande methodieken en werkwijzen binnen het spectrum van het gezinsgeneriek werken. Hierbij gaat het om een werkwijze die zich met name richt op de bewustwording en daarmee ook doorbreking van onderliggende verborgen dynamieken en patronen waardoor problemen blijven voortbestaan en vaak ook over meerdere generaties in een gezin of familie blijven duren. Volgens LJ&R biedt een contextueel en systeemgerichte benadering hiertoe mogelijkheden. Kort gezegd is deze visie dat in een gezins- en familiesysteem een aantal onderliggende principes werkzaam zijn. Deze kunnen ook als basisbehoeften van het systeem gezien worden:

- Erkenning van de historie en geschiedenis van het gezin en de familiesystemen waar het uit voortkomt, vormt de basis voor het heden;

- Erbij horen: iedereen en alles wat bij het systeem hoort, heeft recht op een eigen plek; - Ordening: iedereen en alles heeft een eigen plek in het systeem - Balans: er is een faire balans tussen geven en nemen van alle leden van het systeem.

Wat kan de contextuele benadering teweeg brengen?

x De contextuele benadering is erop gericht mensen in beweging te krijgen De relationeel-ethische dimensie geeft een begrippen- kader om deze dynamiek in menselijke relaties te beschrijven en te bespreken. Het onder ogen zien van relationele consequenties brengt mensen in beweging. De contextuele benadering is erop gericht om mensen aan te zetten tot actie, tot het nemen van verantwoordelijkheid voor anderen. Vanuit de veronderstelling dat geven (het nemen van verantwoordelijkheid voor de relatie met de ander) de sleutel tot ontvangen is, maar bovenal omdat geven op zichzelf waardevol is.

x De contextuele benadering helpt om herstelgericht werken concreter vorm te geven Onbetrouwbare relaties hebben grote invloed op iemands functioneren en vergroten bovendien iemands draaglast. Het proces van herstel, door het nemen van passende zorg voor de relatie, wordt verbinden genoemd. Het op een gezonde manier verbinden, met een juist evenwicht in enerzijds autonomie en anderzijds verantwoordelijkheid voor de ander, is zowel middel als doel in de contextuele hulpverlening. De focus ligt niet zozeer op obstakels die een gezond functioneren in de weg staan, maar meer op de hulpbronnen die een gezond functioneren bevorderen.

x De contextuele benadering biedt een kapstok voor integratie van werkwijzen Het vierdimensionele model geeft een kapstok voor de integratie van verschillende (reeds gebruikte) werkwijzen en de mogelijkheid om in de toekomst nieuwe werkwijzen in een bestaand model in te voegen. In de huidige situatie werken we veel vanuit de eerste en tweede dimensie, de feiten en de psychologie (beleving daarvan). Soms aangevuld met systemische werkwijzen (derde dimensie). Als hier het perspectief van de vierde dimensie (relationele ethische blik), toegevoegd wordt, geeft dit bij elkaar een heel volledig werkmodel, die naar de mens als geheel kijkt. Resultaten Deze resultaten leiden tot de outcome dat de jeugdbeschermer is toegerust (zowel wat betreft competenties als tools) om samen met het gezin systemische interventies toe te passen zodanig dat:

Page 12: Portfolio LJ&R · Portfolio LJ&R Pagina 3 Productbeschrijving Ondertoezichtstelling (OTS) De ontwikkeling en veiligheid van het kind staat altijd centraal. Het doel van een ondertoezichtstelling

Portfolio LJ&R Pagina 11

- gezinnen en families inzicht krijgen in onderliggende patronen die de (taaie) problemen in stand houden;

- gezinnen en families het grotere geheel zien waarbinnen het probleem speelt/ de problemen spelen;

- gezinnen en families in staat zijn deze patronen te doorbreken waardoor ruimte ontstaat om taaie problemen zelf op te lossen

- gezinnen en families vitaler worden en het (zelf)herstellend vermogen van het systeem toeneemt - Inzichten dienen als input voor het familie netwerkberaad om vandaaruit te werken aan de

verbetering van de gezinssituatie. Leertraject Er is een twee daagse basis training ontwikkeld voor contextueel en systeem gericht werken, geschikt voor het vrijwillig en gedwongen kader. In dit leertraject ligt de focus op meerzijdig partijdig handelen en het doorbreken van intergenerationele problematiek, met inzet van ‘(duplo)poppetjes’ als visueel hulpmiddel. Door gezamenlijk op te trekken als vrijwillig en gedwongen kader kan samen dezelfde taal gesproken worden in gezinnen en kan er samen gewerkt worden aan het doorbreken van intergenerationele problematiek.