Portfolio

Portfolio Bregt Vermeulen

Titel Publicatie Datum Genre Wat?

“Soms worden ze herkend,

meestal niet.” Sport/Voetbalmagazine 12/11/2009

Onderzoeks-

reportage

Ophefmakende reportage over de

‘belchinezen’ in samenwerking met

Jan Hauspie.

Een fenomeen van zestien Voetbal International (NL) 09/12/2009 Reportage met

getuigenissen

Vrienden en ploegmaats getuigen

over het (toen nog) opkomende

talent Romelu Lukaku

‘We moeten af van het

nattevingerwerk’ Sport/Voetbalmagazine 09/12/2009 Achergrondverhaal

Wat kan de wetenschap het

voetbal bijbrengen? Drie

wetenschappers van de UGent aan

het woord.

Dromen van nieuwe

tempels Sport/Voetbalmagazine 18/08/2010 Themadossier

Belgische clubs en hun (ijdele) hoop

op een nieuw stadion. Onderbouwd

met cijfers en statistieken.

‘Ze weten dat ze fout

waren, maar ze gaan het

nooit toegeven.’

Sport/Voetbalmagazine 09/15/2011 Sfeerreportage

Stuk over FC Saeftinghe, de

amateurclub die tegen wil en dank

blijf voetballen in het spookdorp

Doel.

Ik ben, dus ik deel Omtrent (Davidsfonds

magazine) Juni 2011 Achtergrondverhaal Sociale media voor beginners.

‘Piratenstreams zullen

nooit meer verdwijnen’ Sport/Voetbalmagazine 08/06/2011

Technologie-

reportage

De opkomst van illegale livestreams

in het Belgisch voetbal onder de

loep genomen.

‘Mijn moederhart brak

vaak’ Sport/Voetbalmagazine 08/06/2011 Monoloog

De moeder van Genkspeler Kevin

De Bruyne spreekt over haar zoon

in een emotionele monoloog.

De jackpot van de Jupiler

Pro League Sport/Voetbalmagazine 28/09/2011

Economisch

achtergrondstuk

Wat betekenen de miljoen euro’s tv-

geld voor de Belgische

voetbalclubs?

Nuchtere dikkenekken aan

de Leie Sport/Voetbalmagazine 05/10/2011 Stadsreportage

De revival van de stad Kortrijk en

de rol van voetbalclub KVK daarin.

‘Als Club kampioen wordt,

zal ik de eerste zijn om te

applaudisseren.’

Sport/Voetbalmagazine 14/12/2011 Interview

Diepte-interview waarin ex-Club

Brugge manager Luc Devroe voor

het eerst open kaart speelt.

‘Ook het voetbal ontsnapt

niet aan de crisis’ Sport/Voetbalmagazine 28/12/2011 Buitenlandreportage

Een reis door het Griekse voetbal

als illustratie van de financiëel-

economische crisis.

PHO

TON

EWS

42 SPORT VOETBAL 12/11/09

Op zaterdag 24 oktober werd dit seizoen de eerste ’belchinees’ gesignaleerd tijdens de wedstrijd Germinal Beerschot-Moeskroen,hier met Bart Goor en Chemcedine El Araichi.

12/11/09 SPORT VOETBAL 43

Zaterdag 24 oktober 2009. Ruim drie uur voor deaftrap van Germinal Beerschot-Moeskroen meldenzich enkele Aziatisch uitziende mannen aan de loket-ten van het Kiel. Eén koopt zes kaartjes voor dewedstrijd, zes anderen kopen elk één kaartje. De

argwaan van de loketbediende is gewekt, want Zheyun Ye, wasdat geen Chinees? Zoals ook al die telefonerende types die hierde voorbije jaren uit de tribunes waren geplukt? De man neemthet zekere voor het onzekere en alarmeert veiligheidsverant-woordelijke Steven Van Beethoven.

Samen met zijn team schakelt Van Beethoven naar een ver-hoogde staat van waakzaamheid. Wanneer de wedstrijd is begon-nen, gaat hij op zoek naar de twaalf. Het groepje van zes zitmooi op een rijtje op zijn genummerde stoeltjes. Allemaalgetooid met een sjaal uit de fanshop, één blijkt ook een mutste hebben gekocht. Het gezelschap vermaakt zich uitstekend.Van de zes anderen blijken er vier niet te zijn opgedaagd. Twee

na de gokchinees, nu de belchinees: het mysterie ontrafeld

▲

reportage

‘Soms worden zeherkend. Meestal niet’

De eerste ’belchinees’ van het seizoenis gespot. Hij zat op het Kiel. S/VM onderzocht het spoor en kwam,via tussenstops in Oostenrijk enDuitsland, in Singapore terecht. Hoe gegrond is de vrees dat hier eennieuwe Zheyun Ye achter zit? D O O R B R E G T V E R M E U L E N & J A N H A U S P I E

All rights reserved. Gebruik en reproductie enkel mits toelating van de uitgever via Mediargus NV, F. Pelletierstraat 8A 1030 Brussels, TEL:(+32)2 7400970 FAX:(+32)2 7400971

12-11-2009, p.42 door bregt vermeulen en jan hauspie

'Soms worden ze herkend. Meestal niet'

De eerste 'belchinees' van het seizoen is gespot. Hij zat op het Kiel. S/VM onderzocht het spoor en kwam, via tussenstops in Oostenrijk en Duitsland, in Singapore terecht. Hoe gegrond is de vrees dat

hier een nieuwe Zheyun Ye achter zit?

Zaterdag 24 oktober 2009. Ruim drie uur voor de aftrap van Germinal Beerschot-Moeskroen melden zich enkele

Aziatisch uitziende mannen aan de loketten van het Kiel. Eén koopt zes kaartjes voor de wedstrijd, zes anderen kopen elk één kaartje. De argwaan van de loketbediende is gewekt, want Zheyun Ye , was dat geen Chinees? Zoals ook al die telefonerende types die hier de voorbije jaren uit de tribunes waren geplukt? De man neemt het zekere voor het onzekere en alarmeert veiligheidsverantwoordelijke Steven Van Beethoven .

Samen met zijn team schakelt Van Beethoven naar een verhoogde staat van waakzaamheid. Wanneer de wedstrijd is begonnen, gaat hij op zoek naar de twaalf. Het groepje van zes zit mooi op een rijtje op zijn

genummerde stoeltjes. Allemaal getooid met een sjaal uit de fanshop, één blijkt ook een muts te hebben gekocht. Het gezelschap vermaakt zich uitstekend. Van de zes anderen blijken er vier niet te zijn opgedaagd. Twee worden wel teruggevonden. "Eén bleek een gewone supporter te zijn", aldus Van Beethoven. "Die is drie keer recht

gesprongen wanneer wij scoorden. Zijn Antwerps was platter dan het mijne."

Beerschot verslaat Moeskroen met 3-2, maar wanneer Bart Goor diep in de blessuretijd de winnende treffer aantekent, is de tweede Aziaat al lang verdwenen. Van Beethoven: "Toen we hem hadden gevonden, ben ik op hem afgestapt. Hij zat constant te bellen. Ik heb hem gezegd dat hij de volgende keer niet meer welkom was.

'Dat zullen we dan wel zien', antwoordde hij. Hij sprak Nederlands, maar niet zo goed. Ik heb hem niet meer gezien na de rust."

Van Beethoven was niet aan zijn proefstuk toe die avond. Er was een tijd dat hij bij haast elke thuiswedstrijd van

Beerschot door stewards of supporters op zich 'vreemd' gedragende Aziaten werd gewezen. "Meestal, maar niet altijd waren het Chinezen", herinnert hij zich. "Eén keer ging het gewoon om een blanke Vlaming. En bijna altijd

studenten, van wie de meesten Duits of Engels spraken. Vaak stonden ze helemaal bovenaan in het vak achter het doel. En maar bellen."

De politie werd er telkens bij gehaald. Op één uitzondering na bleken alle 'verdachte' bellers legaal in België te verblijven. Hun papieren waren in orde. De nummers van hun gsm's werden genoteerd, maar ook daar werd niemand wijzer van. Omdat er geen strafbare feiten waren gepleegd - telefoneren tijdens een voetbalwedstrijd is niet verboden - konden ze nadien gewoon weer naar huis. Zoals de procedure het voorschrijft, bracht Germinal Beerschot het bondsparket en de Cel Integrale Voetbalveiligheid van de federale politie in Brussel op de hoogte. Uit die hoek hoorde het achteraf nooit meer iets.

De belchinees tijdens Beerschot-Moeskroen was de eerste die dit seizoen werd gesignaleerd op het Kiel. Van Beethoven haalde er de politie niet meer bij. "Waarom zou ik nog? Er wordt toch geen gevolg aan gegeven."

Belchinezen zijn geen gokchinezen

Terug naar vorig seizoen, zondag 2 november 2008. Spektakel in het afgeleefde Stade de la Neuville van

tweedeklasser Olympic Charleroi, waar tegen FC Luik maar liefst tien doelpunten vallen. De bezoekers leiden na twintig minuten comfortabel met 0-2, maar een dol kwartier en een hattrick van Nadir Sbaa later heeft Olympic de scheve situatie rechtgezet. Ook in de tweede helft wordt nog vijfmaal gescoord. Eind-stand: 6-4.

Onder de 1500 aanwezigen twee zonderlinge toeschouwers. Niet zozeer wegens hun Aziatische uiterlijk, maar

omdat ze continu aan het telefoneren zijn en dat zo onopvallend mogelijk proberen te doen. Het koptelefoontje van hun mobiele telefoons zit weggemoffeld achter een sjaal, de microfoon in de mouwen van hun jas. De twee

hebben ieder in een andere tribune postgevat. Enkele agenten in burger krijgen hen in de gaten en nemen hen mee voor verhoor. Na een paar uur ziet de politie zich genoodzaakt beide Chinezen te laten gaan. Volgens de kranten is uit de ondervraging gebleken dat ze legaal in ons land verblijven en in contact stonden met een

gokkantoor in Hongkong. Dat is niet verboden.

Een identiek verhaal bij de ook al doelpuntenrijke bekerwedstrijd KV Mechelen-Veldwezelt (4-3), wat later diezelfde maand. Een Chinees gedraagt zich volgens verscheidene toeschouwers verdacht door tijdens de wedstrijd voortdurend te bellen. De Mechelse politie vraagt de man om uitleg. Ook zij moet hem laten gaan. "Die

Chinees beging geen strafbare feiten en met zijn verblijfsvergunning was ook niets mis", herinnert zich een van de betrokken agenten. "Met wie hij aan het bellen was of voor welk bedrijf hij werkte, is onduidelijk. Maar er was geen reden om hem langer vast te houden."

Op de supportersforums wordt het nieuwe fenomeen druk besproken. Hoewel, níéuw?

'Ik zie al jaren Chinezen rondlopen in de stadions van tweedeklassers ... Niets nieuws onder de zon' , schrijft Neoflux .

'Heb dit fenomeen ook al waargenomen in Lommel' , haakt iemand anders in. 'Vorig seizoen al. Niets nieuws.'

'Vorig seizoen in Hamme waren er ook altijd Chinezen' , weet Nielstyle .

'Jep, nog naast gestaan tijdens Hamme-Beveren' , bevestigt Beekie55 . 'Oorke in en maar noteren.'

Om de haverklap duiken nu getuigenissen op in de media van Aziatische types die onafgebroken in hun gsm staan te praten. Dat is onder meer het geval tijdens het bekerduel Turnhout-Roeselare (1-4), op KV Mechelen-Dender (4-1) en in Tubeke-Zulte Waregem (0-6). Een enkele keer is er sprake van een Iranees, opnieuw in het Stade de la Neuville. Minder dan een maand na de 6-4 tegen Luik wordt hij tijdens Olympic Charleroi-KV Tienen (0-3) door

de politie meegenomen. Net als in alle andere gevallen zal die ook hem niets ten laste kunnen leggen.

De eerste 'belchinezen' worden al veel vroeger dan vorig seizoen gesignaleerd. Tijdens het seizoen 2005/06, wanneer de geest van Zheyun Ye nog volop door de Belgische stadions waart, duiken ze zelfs op in de

persbanken. Zoals tijdens Lierse-Lokeren (2-0), waar hun persdocumenten niet in orde blijken te zijn en ze, zwaaiend met een accreditatie voor een Bundesligamatch in Duisburg eerder die dag, buiten worden gezet. Eén is er wat Engels machtig en vertelt dat hij in Frankfurt woont en af en toe wordt gevraagd om een Belgische wedstrijd te 'coveren'. Nadat de politie hun paspoorten heeft gecontroleerd, ziet ze hen op een andere tribune

gewoon weer naar binnen gaan. Hun gsm wijkt geen seconde van hun oor. Na de wedstrijd, die ze kort voor affluiten verlaten, worden ze opgehaald door een auto met Duitse nummerplaat.

Zelfde scenario in Sint-Truiden, waar het amper lukt een gesprek aan te knopen met een overigens erg vriendelijke Aziaat. Daarvoor is zijn Engels te pover en zijn Duits zo mogelijk nog slechter, wat vreemd is voor iemand die eveneens beweert in Frankfurt te studeren. Tussen zijn papieren ook een ticket voor Top Oss-FC Twente en een duel uit de Franse Ligue 1 van dat weekend. Vijf minuten voor affluiten is hij verdwenen.

Ook in de Genkse perstribune zijn Aziatische 'journalisten' in die dagen vaste klant. Op de parking een wagen met Duitse nummerplaat met kenteken HH, van het 500 km noordelijker gelegen Hamburg. Als medium geven Han Kin Ho en Chan Kim Wing steevast Nikko Sports of een variant op. Eén keer ook Apple Daily, wat een populaire

Chineestalige krant blijkt te zijn in Hongkong en Taiwan, door de Volkskrant ooit omschreven als "een mix van verheven idealisme en riooljournalistiek". In de Volksrepubliek China is ze verboden.

Sport/Voetbalmagazine doet dan al navraag bij de persbond van Hongkong en verneemt dat de gespotte Aziaten

geen journalisten zijn. Ook het medium waarvoor ze zeggen te werken, bestaat niet. Het zou integendeel de naam

van een sportwinkel zijn (bij Beerschot wordt gewaagd van "een Duitse firma, een soort van persbureau"). De Hongkongse persbond schijnt het zaakje niet te vertrouwen. Haar advies aan Onze Man: bel de politie!

Twee jaar later, na Olympic Charleroi-Luik vorig seizoen, schrijft een krant over de 'belchinezen': "Vermoed wordt

dat ze in dienst van de Chinese gokmaffia de wedstrijd volgden." Gevraagd toen naar een reactie voedt bondsprocureur René Verstringhe graag de speculatie. "Veertien dagen geleden kregen we al een melding dat er iets mis zou kunnen zijn met die wedstrijd", zegt hij. "De aangifte was vaag, maar wat nu gebeurd is, kan erop wijzen dat de gokchinezen weer aan het werk zijn in ons land."

Verder dan zijn gratuite insinuatie komt Verstringhe niet. Het fenomeen is hem geen onderzoek waard. Eén telefoontje naar Dieter Vanlerberghe had hem nochtans aardig op weg geholpen. Vanlerberghe is head of odds group van Unibet, een van de grootste onlineaanbieders van sportweddenschappen in Europa. Hij kent het fenomeen en ziet geen reden tot ongerustheid.

"Die personen die tijdens een wedstrijd voortdurend aan de telefoon hangen of met een PDA (Personal Digital Assistant, een soort zakcomputer, ndvr ) bezig zijn, werken onrechtstreeks in dienst van gokkantoren en bookmakers", legt hij uit. "Hun activiteit is perfect legaal: ze geven informatie door over het verloop van de wedstrijd. De vakterm daarvoor is monitoring . Het zijn waarnemers in het stadion die in contact staan met een centraal callcenter. Daar worden alle doorgebelde of digitaal doorgeseinde gegevens gebruikt om de koersen en

de noteringen van de weddenschappen aan te passen. Unibet doet hiervoor een beroep op externe firma's die zich enkel op monitoring toeleggen en tegen betaling live-informatie over wedstrijden uit de meest uiteenlopende landen aanleveren. Maar het gebeurt ook dat we zélf iemand naar een match sturen. We willen immers zeker zijn

dat we correcte informatie krijgen, dus we controleren de service van die bedrijfjes via rechtstreekse tv-beelden en eigen waarnemers."

Live gokken

Monitoren betekent dus dat een waarnemer ter plaatse het wedstrijdverloop beschrijft. Het valt nog het best te vergelijken met radiocommentaar, maar dan ontdaan van alle kleurrijke beschrijvingen en persoonlijke indrukken van de verslaggever.

De redactie slaagde erin de hand te leggen op de handleiding van zo'n gespecialiseerd bedrijf. Daarin wordt ten behoeve van nieuwe 'commentatoren' uitgelegd wat en hoe ze moeten monitoren (zie kaderstuk). "Het is een systeem dat feilloos werkt", zegt Vanlerberghe. "Er zijn nog steeds veel wedstrijden waarop kan worden gegokt,

maar die niet rechtstreeks op tv komen. Via het systeem van monitoren zijn we al na twee seconden toch op de hoogte van wat er gebeurt in het stadion. Dat is voor ons van kapitaal belang. Het komt echt wel op seconden aan, zeker bij de nieuwste trend in de gokwereld: het live wedden. In plaats van vooraf in te zetten op het resultaat van een wedstrijd, kunnen mensen nu ook tijdens de match gokken via onze website."

De mogelijkheden van het live wedden (het zogenaamde real time betting ) zijn quasi onbeperkt. Terwijl de match

wordt gespeeld, is het mogelijk om geld in te zetten op welke ploeg als eerste zal scoren, wie de eerstvolgende hoekschop mag nemen, hoeveel kaarten er in één helft zullen vallen of wie het eerste geel pakt. Voor bookmakers is het belangrijk dat ze een mannetje hebben op alle wedstrijden die ze in hun gamma aanbieden. Ofwel een eigen werknemer, ofwel iemand van een extern bedrijf. Op die manier kunnen noteringen en coëfficiënten in een mum van tijd worden aangepast naargelang van de ontwikkelingen op het veld. Bijvoorbeeld: als blijkt dat de

thuisploeg op de helft van de tegenstander kampeert en kans op kans creëert, zal de livegokker niet veel kunnen verdienen als hij inzet op een doelpunt of een corner voor de thuisploeg. Die koers zal dan naar beneden worden aangepast.

Blijft de vraag waarom uitgerekend Aziaten worden uitgestuurd naar de Belgische eerste en tweede klasse. "Dat is

moeilijk te zeggen", antwoordt Vanlerberghe. "Een aantal van die gespecialiseerde monitorbedrijfjes komen uit Azië en zijn nog maar een paar jaar actief. Mijn hypothese is dat zij enkele mensen naar Europa hebben gestuurd om hier een netwerk van commentatoren uit te bouwen. Het is logisch dat zij daarbij terugvallen op de Aziatische gemeenschap in Europa. Net zo goed is het mogelijk dat ze mensen vanop afstand rekruteren, via het internet. Ook dan ligt het voor de hand dat ze gezien hun achtergrond terechtkomen bij mensen van Aziatische origine.

Eventueel jongeren die hier al dan niet tijdelijk studeren en iets willen bijverdienen, of landgenoten die zich hier

hebben gevestigd. Door de zaak-Ye en de bijna panische angst voor iedere Chinees die zich in onze voetbaltribunes vertoont, worden zulke bellers bijna direct als verdacht gecatalogiseerd. Ten onrechte, want het monitoren gebeurt even vaak door Belgische studenten die graag iets bijverdienen. Die vallen natuurlijk veel minder op."

Karl Dhont , het Belgische hoofd van de anticorruptiecel van de UEFA, bevestigt dat. "Vorig seizoen zag ik een autochtone Waal bezig op Bergen-Club Brugge. Het was me het exemplaartje wel, maar het was absoluut geen Aziaat. Sinds de explosie van het onlinegokken, zitten er in de eerste en tweede klasse van vrijwel elk Europees kampioenschap zulke mensen. Soms worden ze herkend. Meestal niet."

Vlotte aanwervingsprocedure

Ook het internet leert ons dat er heus niet alleen Aziaten in onze tribunes zitten. Sinds november 2008 duikt op de online- webfora van verscheidene Belgische eerste- en tweedeklasseclubs regelmatig iemand op met de

nickname Eisenherz . Op zo'n webforum bediscussiëren supporters met elkaar het wel en wee van hun club. Het is het ideale kanaal om (anoniem) een pak voetballiefhebbers te bereiken. Naar eigen zeggen is Eisenherz, die voor de firma Running-Ball zegt te werken, "dringend op zoek naar mensen met interesse in een parttimejob als live-reporter, om via de telefoon commentaar te geven bij wedstrijden van de Jupiler of de EXQI League."

Eisenherz, die soms ook berichten plaatst onder zijn echte naam Christian, doet telkens dezelfde oproep. Onder meer op de webfora van Anderlecht, Roeselare, Club Brugge, STVV, Westerlo, Standard, Eendracht Aalst, Sporting Charleroi en op diverse algemene voetbalfora, zoals dat van de EXQI League en Sport.be. Hij blijkt niet alleen zeer actief te zijn, hij toont zich ook erg vastberaden. Wanneer een webmaster oordeelt dat dergelijke oproepen ongewenst zijn en hij het bericht verwijdert, post Eisenherz/Christian zonder gêne meteen opnieuw dezelfde oproep.

Wij wilden er het fijne van weten. Op een blauwe zondagmiddag sturen we Eisenherz een e-mail om onze

belangstelling voor de job kenbaar te maken. Nog geen halfuur later ontvangen we al een enthousiast antwoord. Eisenherz heet in werkelijkheid Christian Hinterholzer en is een Oostenrijker, zo blijkt uit zijn in het Engels gestelde mail. Hij valt meteen met de deur in huis: hij stelt voor om ons een week later al als commentator in te

zetten bij een thuismatch van tweedeklasser KV Oostende. In een bijlage bij de mail zit een handleiding. Daarin wordt uitgelegd wat Running-Ball precies van ons verwacht.

Met andere woorden: na één uiterst summiere e-mail, en zelfs zonder dat we ons hebben voorgesteld, doet een

volslagen onbekende Oostenrijker ons het concrete voorstel om al meteen voor hem aan de slag te gaan. Van een

vlotte aanwervingsprocedure gesproken!

Dat Hinterholzer wanhopig op zoek is naar mensen om in België te monitoren, blijkt ook uit zijn latere e-mails. "Ik zou nog altijd willen dat je bij mijn team komt", dringt hij aan. "Je bent goed thuis in het Belgische voetbal,

daarom wil ik je erbij." We antwoorden met de vraag of het mogelijk is om bij wijze van training eerst samen met hem een wedstrijd bij te wonen. Die boot houdt Hinterholzer af. "Ik woon in Oostenrijk en ben momenteel de Running-Ball- manager voor Oostenrijk, Duitsland en België", schrijft hij. Ook een ontmoeting met een andere, reeds actieve 'commentator' in België blijkt niet te kunnen. "Ik denk niet dat de andere jongens er blij mee

zouden zijn een concurrent op te leiden. Bovendien heb ik geen budget om die training te betalen. Wat ik wel met iedere nieuwkomer doe, is een sessie via YouTube. Wat denk je?" Bellen naar Singapore

Blijkens zijn website is Running-Ball een in Singapore gevestigd bedrijf. Herhaalde telefonische oproepen en e-mails blijven onbeantwoord en op de website valt ook al niet veel informatie te rapen. Het bedrijf beweert over een uitgebreid netwerk van correspondenten te beschikken in meer dan tachtig landen verspreid over alle contitenten. Naar eigen zeggen is het aanwezig in vrijwel elke profcompetitie waar ook ter wereld. Op het internet

vinden we alleszins oproepen voor commentatoren in onder meer de Engelse, Spaanse, Duitse, Franse,

Tsjechische, Zwitserse en zelfs de Japanse, Ghanese en Saudi-Arabische competities. Ook in Nederland blijkt Running-Ball actief te zijn. Op het forum van FC Zwolle stoten we op een oproep van ene Erik Arends . We bellen hem op.

Goeiemiddag mijnheer Arends, wat doet u precies voor Running-Ball?

Arends : "Ik ben sinds kort manager voor Nederland. De vorige manager deed zijn werk niet goed en werd ontslagen. Het is maar een bijbaantje, naast mijn studies Sterrenkunde. Het is mijn taak om zo veel mogelijk mensen te rekruteren die commentaar kunnen geven bij wedstrijden uit de Eredivisie en de eerste divisie. Ik heb

het zelf ook een tijdje gedaan. Nu zorg ik ervoor dat er commentatoren ter plaatse zijn, bij zo veel mogelijk wedstrijden. Dat lukt voor ongeveer één derde van de wedstrijden."

Naar wie bellen de commentatoren dan?

Arends : "De telefoons gaan naar een callcenter in Singapore, maar ik weet niet goed hoe het daar precies in

elkaar zit. Running-Ball verkoopt de informatie in ieder geval door aan bookmakers, maar ook aan andere websites die het publiek op de hoogte willen houden van het wedstrijdverloop."

Hebt u als manager al telefonisch contact gehad met iemand van het hoofdkwartier in Singapore?

Arends : "Neen, ik heb nog nooit iemand uit Singapore gehoord of gezien. Alles verloopt via e-mail."

U rekruteert mensen via webfora. Is dat een procedure die van bovenaf wordt opgelegd? In alle ander landen

verloopt het ook zo.

Arends : "Neen, ik heb dat zelf beslist. Het is de meest eenvoudige oplossing voor mij. Ik ken immers geen mensen over heel Nederland."

Hoe verloopt de betaling?

Arends : "Per wedstrijd krijgen de commentatoren een vast bedrag op een Moneybookersaccount. Dat is een soort elektronische portefeuille. Je kunt er eenvoudig geld op storten en afhalen. Als manager word ik ook op die

manier betaald."

Zijn daar bewijsstukken van? Een arbeidscontract, een loonbriefje, een betalingsbewijs?

Arends : "Neen, dat is er niet. Maar alles is perfect legaal. Ik heb nagevraagd bij de belastingen wat ik met die inkomsten moest doen. Om in orde te zijn met de sociale zekerheid en zo moet ik ze zelf aangeven, zeiden ze."

Samengevat lijkt dit de werkwijze te zijn: bijklussende studenten begeven zich naar een stadion en worden daar kort voor de aftrap van de wedstrijd opgebeld door een onderdrukt nummer. Ze weten niet voor wie ze werken of wie hen opbelt. Engels is de voertaal. De bijverdienste schommelt rond 70 euro, maar kan variëren van 50 tot 100

euro naargelang van het niveau van de partij. Van dat bedrag moet de commentator zijn verplaatsing en ticket zelf betalen. Mogelijk verklaart dat waarom sommigen zich aanvankelijk voordeden als journalisten. Geen onderzoek bij het parket

We ontdekken dat er nóg een Running-Ball bestaat, maar dan zonder streepje: Runningball . Opnieuw een firma gespecialiseerd in het aanbieden van live-informatie over sportwedstrijden. De hoofdzetel is gevestigd in Zwitserland en de website biedt veel meer informatie dan de Singaporese. Uiteindelijk krijgen we chairman Thomas Brutter aan de lijn. "Wat zegt u? Runningball, maar dan met een streepje? Nog nooit van gehoord." Terwijl hij met stijgende verbazing de website van de Aziatische Running-Ball bekijkt, bedankt Brutter ons voor de

tip. "Dit mail ik meteen door naar onze CEO!"

Behalve dat de Zwitsers zelf het wedstrijdticket van hun medewerkers betalen, is er nog een verschil.

Running-Ball (Singapore) verwacht van zijn commentatoren dat ze melding maken van alles wat tot een doelpunt kan leiden of het resultaat kan beïnvloeden (zoals gele en rode kaarten). Als vanuit het Constant Vanden Stockstadion zo'n student in zijn gsm meldt dat Boussoufa klaarstaat voor een vrijschop net buiten de zestien

meter, zal in Azië onmiddellijk iemand de koers voor een zege van Anderlecht naar beneden corrigeren.

Runningball (Zwitserland) gaat verder. Omdat ook kan worden gegokt op onder meer hoeveel wissels zich hebben voorgedaan, met welke voet werd gescoord, of in welke minuut de eerste hoekschop viel, eist het gedetailleerdere info. Zijn commentatoren hangen niet meer aan de gsm, maar hebben een minilaptop bij de hand.

"De Europese Runningball is een gekend monitorbedrijfje, daar is niets verkeerd mee," weet Unibetman Vanlerberghe. "Het verbaast me niets dat er ook een bedrijf in Singapore is gevestigd, met een iets andere naam. Ze hebben wel mannetjes in België, maar werken alleen voor de Aziatische markt. In Europa worden bookmakers

en nevenbedrijfjes streng gecontroleerd, maar in Azië staat men zover nog niet. Sommige van die Aziatische bedrijfjes zijn wel degelijk louche en creëren bewust onduidelijkheden. Zij maken de markt kapot. Uit navraag weet ik dat niemand van de grote Europese bookmakers met het Singaporese Running-Ball werkt."

Volgens Karl Dhont evenwel is er over de Singaporese monitorbedrijfjes "weinig terug te vinden dat belastend is".

Bij de Cel Integrale Voetbalveiligheid in Brussel is men erg benieuwd naar ons onderzoek. "Dit is een fenomeen

waarover we meer gegevens nodig hebben voor we verder kunnen", aldus een betrokken commissaris. "De laatste meldingen dateren van tijdens de oefencampagne en kwamen zowel uit eerste als uit tweede klasse. De jongste

maanden kwam er niets meer binnen, maar of het is gestopt? Daar is geen enkele aanwijzing voor."

Voor zover de commissaris en zijn team konden nagaan, verlopen de contacten van de bellende Aziaten via Duitsland en Oostenrijk. "Via een firma? Dat is veel gezegd. Laat ons zeggen: via íémand." Of hij Christian

Hinterholzer en Running-Ball bedoelt, wil hij niet kwijt. Wel dat er geen rechtstreekse contacten met China zijn vastgesteld. "Zover moet je het niet zoeken."

"Er loopt geen onderzoek bij het federaal parket", aldus nog de commissaris. "Wij kunnen alleen iemands papieren

controleren en die waren steeds in orde. Of iemand dan is ingeschreven als student, maar hier eigenlijk niet studeert, kunnen wij niet zien. Vóór het parket in actie komt, moeten er aanwijzingen van wedstrijdfraude zijn. Die zijn er niet. Er is geen enkele link tussen al die Aziaten in onze tribunes en manipulatie van de wedstrijden. Zolang dat verband er niet is, is er geen zaak voor het parket."

Reageren? [email protected] of

[email protected]

Kaderstuk

“Away Danger!”

De handleiding die we van Christian Hinterholzer, Running-Balls manager voor België, doorgestuurd kregen, ontsluiert hoe ‘monitoring’ precies in zijn werk gaat. In de eerste plaats wordt de ‘commentator’ gevraagd om “plaats te nemen in een rustig deel van het stadion, met een goed zicht op het veld.” Het call-centrum belt de

‘commentator’ op en vraagt hem dan naar de ‘pre-match informatie’: het tijdstip van de aftrap, in welk stadion

wordt er gespeeld, de kleuren van de shirts, maar ook de staat van het veld (“goed, vochtig, modderig, bevroren of onder water”) en de weersomstandigheden (“zonnig, bewolkt, motregen, zware regen, sneeuw, mist, winderig,..”) moeten gemeld worden. Eens de match is afgetrapt, is het de bedoeling dat de commentator het call-centrum constant op de hoogte houdt

van het verloop van de wedstrijd. Dit doet hij door continue een aantal een afgesproken codes door te geven via zijn telefoon. Die code bestaat uit twee delen: in de eerste plaats zegt hij ‘home’ of ‘away’, om aan te duiden welk team (de thuisploeg of de bezoekers) in balbezit is. Het tweede deel van de code duidt de positie van de bal aan. De handleiding van Running-Ball verdeelt het veld in drie stroken: een safe-zone, een attack-zone en een danger-zone (zie afbeelding). Op het moment dat een speler van de thuisploeg zich in de danger-zone binnendribbelt, klinkt uit de mond van de Running-Ballcommentator “home danger”. Wordt hij echter de bal ontfutseld door een verdediger van de bezoekers in diezelfde zone, dan klinkt het zo: “away safe”. De bal wordt

naar het middenveld gespeeld: “away attack” en vandaar wordt een voorzet verstuurd richting strafschopgebied: “away danger”. Op die manier krijgen de monitor-firma’s een vrij gedetailleerd beeld van het wedstrijdverloop.

© Sport Voetbalmagazine

mailto:[email protected]

We moeten af van hetnattevingerwerk’

‘

REP

OR

TER

SR

EPO

RTE

RS

We willen onze expertiseover voetbal absoluutoverbrengen naar debuitenwereld. Het heeftgeen zin om als weten-

schappers in een ivoren toren te blijvenzitten”, zegt dr. Roel Vaeyens, als tech-nology developer van victoris verbondenaan de Vakgroep Bewegings- en Sport-wetenschappen van de universiteit Gent.Het idee dat de in Vlaanderen aanwezigewetenschappelijke kennis over voetbal nogmeer naar de praktijk moet doorstromen,komt vaak terug in de uitleg van de driewetenschappers waarmee we aan tafel zit-ten. Het is dan ook de achterliggendegedachte van het symposium ‘Dribbelenmet wetenschap in de Lage Landen’. Driesprekers op het symposium, een doctor entwee professoren, vertellen ons over huninnoverend onderzoek en hoe ze daarmeeons voetbal kunnen veranderen.

Talentopsporing“In 1996 is men aan

de Universiteit Gentgestart met een lange-termijnproject rondtalentidentificatie inhet voetbal”, verteltdr. Roel Vaeyens. Hijontwikkelde in zijndoctoraatstudie een

multidisciplinair model om talentvollevoetballers op te sporen. “We onderwer-pen jeugdspelers aan een resem tests, waar-bij zo veel mogelijk eigenschappen aanbod komen: uithouding, kracht, lenigheid,snelheid, maar ook specifieke voetbalas-pecten zoals techniek en tactisch inzicht”,aldus Vaeyens.

“België is maar een klein land, dus de

vijver waarin we vissen is sowieso een stukkleiner dan die van de ons omringende gro-te landen. We moeten daarom voorzichtigomspringen met het aanwezige talent.Clubs, maar ook topsportscholen en zelfsde voetbalbond baseerden zich tot voorkort enkel op de matchprestaties van jon-ge spelers. Zo’n wedstrijdscouting isbelangrijk, maar wij proberen met onzetests het oordeel over een jeugdspeler nogveel meer wetenschappelijk te onderbou-wen. In het verleden zijn er vermoedelijkal talenten door de mazen van het netgeglipt. We trekken het oordeel van eentrainer niet in twijfel, maar leveren welextra gegevens, die complementair kun-nen zijn.

“Essentieel aan onze aanpak is dat werekening houden met de maturiteit van eenspeler, de mate waarin hij al fysiek rijp is.Sommige spelers moeten hun groeischeutnog krijgen en lijken zo achterop tenopzichte van leeftijdsgenoten met wie zesamen in de ploeg spelen. Doordat we spe-lers op verschillende tijdstippen aan dezelf-de tests onderwerpen, krijgen we nietalleen een momentopname, maar kunnenwe ook uitspraken doen over de vooruit-gang en de progressiemarge die een jeugd-speler heeft”, verduidelijkt Vaeyens, die

09/12/09 SPORT VOETBAL 45

▲

reportage

ZULTE WAREGEM: DE UNIVERSITEITVAN HET VOETBAL

Francky Dury,coach van ZulteWaregem, overvoetbal en weten-schap:“Mijn motto isaltijd geweest dater duizend trai-ners zijn in België

en dat je daarom moet zorgen dat jemeer kunt dan de anderen. Persoonlijkvind ik het heel belangrijk dat mijnmanier van werken wetenschappelijkonderbouwd is en daarom werk ik aljaren samen met de mensen van debewegingswetenschappen van de uni-versiteit van Gent. Voetballers zijn indi-viduen die elk op een eigen manier inelkaar zitten, zowel op het fysieke alsop het mentale vlak. Het is een kwes-tie van hen zorgvuldig te screenen enwaar mogelijk sturing te geven.“Ik heb veel bijgeleerd van mijn studie-reizen naar Milanello en naar AZ bijLouis van Gaal. Daar zag ik dingenwaar niemand hier nog van gehoordhad: spelers die in de mindroom zaten,gediversifieerde hersteltraining, Pirlodie in het zand aan het spurten wasom zijn enkels te versterken, enz. Voet-ballers worden veel te eenzijdig opge-leid. Wij willen bij Zulte Waregem eencompleet programma aanbieden datverder gaat dan alleen voetbalspecifie-ke training.“Ik beschouw Zulte Waregem soms als’de universiteit van het voetbal’, en datzeg ik ook zo tegen mijn spelers. Als zehier op alle criteria die we testen posi-tief scoren, dan zijn ze ’geslaagd’.Wekelijks hang ik de resultaten van dieindividuele tests uit in de kleedkamer:rode markeringen betekenen eenslecht resultaat en groen betekent datze de waarden halen die ik wil. Het isals club met bescheiden middelen nietaltijd evident om in wetenschap entechnologie te investeren, maar op lan-ge termijn loont het. Het helpt ons omboven de anderen uit te steken.”

Nu zaterdag vindt het symposium ‘Dribbelen met wetenschap in de Lage Landen’ plaats, waarbij wetenschappelijke kennis over voetbalvertaald wordt naar praktische tips voor devoetbalwereld. Sport/Voetbalmagazine zat alvast aan tafel met drie voetbalexperts van deUniversiteit Gent.D O O R B R E G T V E R M E U L E N

Roel Vaeyens

REP

OR

TER

S

GF

REP

OR

TER

S

All rights reserved. Gebruik en reproductie enkel mits toelating van de uitgever via Mediargus NV, Barastraat 175, 1070 Brussels, TEL:(+32)2 7400970 FAX:(+32)2 7400971

09-12-2009, p.44 door bregt vermeulen

'We moeten af van het nattevingerwerk'

Nu zaterdag vindt het symposium 'Dribbelen met wetenschap in de Lage Landen' plaats, waarbij wetenschappelijke kennis over voetbal vertaald wordt naar praktische tips voor de voetbalwereld.

Sport/Voetbalmagazine zat alvast aan tafel met drie voetbalexperts van de Universiteit Gent.

We willen onze expertise over voetbal absoluut overbrengen naar de buitenwereld. Het heeft geen zin om als

wetenschappers in een ivoren toren te blijven zitten", zegt dr. Roel Vaeyens , als technology developer van victoris verbonden aan de Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen van de universiteit Gent. Het idee dat de in Vlaanderen aanwezige wetenschappelijke kennis over voetbal nog meer naar de praktijk moet doorstromen, komt vaak terug in de uitleg van de drie wetenschappers waarmee we aan tafel zitten. Het is dan ook de achterliggende gedachte van het symposium 'Dribbelen met wetenschap in de Lage Landen'. Drie sprekers op het symposium, een doctor en twee professoren, vertellen ons over hun innoverend onderzoek en hoe ze daarmee

ons voetbal kunnen veranderen. Talentopsporing "In 1996 is men aan de Universiteit Gent gestart met een langetermijnproject rond talentidentificatie in het voetbal", vertelt dr. Roel Vaeyens. Hij ontwikkelde in zijn doctoraatstudie een multidisciplinair model om talentvolle voetballers op te sporen. "We onderwerpen jeugdspelers aan een resem tests, waarbij zo veel mogelijk

eigenschappen aan bod komen: uithouding, kracht, lenigheid, snelheid, maar ook specifieke voetbalaspecten zoals techniek en tactisch inzicht", aldus Vaeyens.

"België is maar een klein land, dus de vijver waarin we vissen is sowieso een stuk kleiner dan die van de ons

omringende grote landen. We moeten daarom voorzichtig omspringen met het aanwezige talent. Clubs, maar ook topsportscholen en zelfs de voetbalbond baseerden zich tot voor kort enkel op de matchprestaties van jonge spelers. Zo'n wedstrijdscouting is belangrijk, maar wij proberen met onze tests het oordeel over een jeugdspeler

nog veel meer wetenschappelijk te onderbouwen. In het verleden zijn er vermoedelijk al talenten door de mazen van het net geglipt. We trekken het oordeel van een trainer niet in twijfel, maar leveren wel extra gegevens, die complementair kunnen zijn.

"Essentieel aan onze aanpak is dat we rekening houden met de maturiteit van een speler, de mate waarin hij al fysiek rijp is. Sommige spelers moeten hun groeischeut nog krijgen en lijken zo achterop ten opzichte van leeftijdsgenoten met wie ze samen in de ploeg spelen. Doordat we spelers op verschillende tijdstippen aan dezelfde tests onderwerpen, krijgen we niet alleen een momentopname, maar kunnen we ook uitspraken doen

over de vooruitgang en de progressiemarge die een jeugdspeler heeft", verduidelijkt Vaeyens, die zelf ooit in tweede en derde klasse voetbalde.

De voetbalwereld begint stilaan het nut van dit soort van wetenschappelijke methodes in te zien. "We werken nu

al intensief samen met Zulte Waregem en AA Gent, ook met hun jeugdopleiding," weet Vaeyens, "maar ook enkele andere eerste- en tweedeklassers en de nationale jeugdelftallen zijn geïnteresseerd. We leggen op dit moment de laatste hand aan een webapplicatie (zie afbeelding hieronder ) waarin alle testgegevens van de

jeugdspelers verzameld worden. Jeugdtrainers, maar ook de spelertjes zelf, kunnen dan hun data online opvragen en daarmee aan de slag gaan: hoe presteren ze tegenover leeftijdsgenootjes en hoe tegenover spelers van een jaar ouder? Op welke onderdelen scoren ze goed, waaraan is er nog werk? Maar je kunt bijvoorbeeld ook de gegevens afzetten tegenover jongeren die een andere sport beoefenen. Voor begeleiders van jonge sporters is dat

een ongelooflijk interessant element. In het buitenland werken ze zelfs al met 'talenttransfers'. Op basis van uitgebreide tests kunnen ze tegen een jonge gast zeggen: 'Kijk, je zult waarschijnlijk nooit een topvoetballer worden, maar je hebt wel alle kwaliteiten om een goede roeier te worden, of een goede hoogspringer.'"

Trainingsintensiteit Dat een wetenschappelijke aanpak de voeling met de praktijk niet hoeft uit te sluiten, bewijst prof. dr. Renaat

Philippaerts , docent lichamelijke opvoeding en bewegingswetenschappen aan de universiteit Gent, maar tegelijk

ook fysical coach van AA Gent. "Op het symposium ga ik het vooral hebben over trainingsintensiteit", zegt Philippaerts. "Iedere trainer heeft natuurlijk zijn stijl, maar het is geen fabeltje dat je te hard of net te zacht kunt trainen. Pas de laatste vier à vijf jaar wordt wetenschappelijke kennis daarover ook in het voetbal opgepikt. Via een onderzoek bij de beloften van AA Gent zijn we op zoek gegaan naar de relatie tussen bepaalde trainingsvormen en de hartslagzone waarin spelers zich op dat moment bevinden.

"Voor de ene speler is een bepaalde inspanning meer belastend dan voor een andere," gaat Philippaerts verder, "het komt er dus op aan om als trainer de juiste individuele prikkels te geven. Als de spelers hartslagmeters dragen tijdens de training, kun je op ieder moment zien in welke 'zone' een bepaalde speler zich bevindt en hoe diep hij gaat. In principe bestaat er al technologie om ook tijdens de wedstrijd in real time op de hoogte te zijn van het hartslagniveau van iedere speler. Polar heeft zo'n systeem ontwikkeld, maar spelers mogen vandaag geen

hartslagmeter dragen tijdens de match. Maar op training kun je het dus wel gebruiken. Een trainer kan dan tijdens of na de training bijsturen en bepaalde spelers aangeven dat ze iets dieper mogen gaan, of juist niet.

"Bij AA Gent zijn een aantal spelers daar ook zelf heel bewust mee bezig. Zo komen ze na iedere training de prints

van hun hartslagregistratie opvragen." Blessurepreventie

De derde academicus in het gezelschap is prof. dr. Erik Witvrouw , verbonden aan de Vakgroep Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie van de Universiteit Gent. Professor Witvrouw is gespecialiseerd in blessures en de preventie ervan. "We trachten al een tiental jaren te achterhalen wat de risicofactoren zijn voor een speler om een blessure op te lopen, en hoe we dat risico zo veel mogelijk kunnen inperken", legt hij uit. "Daarvoor hanteren we eigenlijk een dubbele benadering. Langs de ene kant is er de aanpak voor het hele team, waarbij we focussen op de meest voorkomende letsels bij voetbal: kwetsuren aan de hamstrings, en voet- en knieblessures. Langs de andere kant proberen we ook op zoek te gaan naar de 'spelerspecifieke' problemen:

sommige voetballers zijn nu eenmaal voorbestemd om problemen te hebben aan de rug, of aan de achillespezen."

Net zoals bij de talentidentificatie, wordt ook hier alles gebaseerd op testresultaten. Professor Witvrouw: "We

halen spelers door een soort testbatterij en focussen daarbij op de lichaamszones die in voetbal het meest belast

worden. Aan de hand daarvan kunnen we het lichaam van een speler onderverdelen in groene, oranje of rode zones, naargelang van het risico op blessures. Op die manier kun je bijvoorbeeld vaststellen dat spelers die onvoldoende lenig zijn, veel meer risico lopen op een bepaalde blessure.

"Maar de belangrijkste voorbeschikkende factor om geblesseerd te raken, is een vorige blessure. Of anders gezegd: het gebeurt maar al te vaak dat spelers te vroeg hervatten na een letsel. De druk om terug te keren is natuurlijk groot, zeker op het hoogste niveau. Maar op lange termijn loont het om een speler langer aan de kant te houden tot hij volledig fit is. Vandaag draagt meestal de hoofdtrainer de verantwoordelijkheid over de keuze of een speler hervat, en heeft de medische staf een adviserende rol. We moeten af van dat nattevingerwerk: we laten een speler eens een spurtje doen en als hij geen pijn voelt, dan zal hij wel speelklaar zijn ... Het is niet omdat een speler wedstrijdklaar líjkt, dat hij dat ook effectief is."

De wetenschap gaat vrij ver in het analyseren van voetbal, maar toch beseffen de drie wetenschappers hoe

onvoorspelbaar het spelletje blijft. "Het enige wat wij proberen is om trainers instapklare instrumenten aan te bieden om hun spelers in optimale omstandigheden aan de wedstrijd te laten beginnen", zegt Witvrouw. "Maar je

hebt natuurlijk nog een factor toeval," vult Philippaerts hem aan, "en in voetbal is alles mogelijk: soccer is not science, but science can improve soccer! "

© Sport Voetbalmagazine

I document

102 19/05/11 SPORT VOETBAL WWW.SPORTMAGAZINE.BE

‘Ze weten dat ze

fout warenmaar ze gaan het nooit toegeven’

de laatste vereniging in Doel: voetbalclub FC Saeftinghe

Mediargus met docroom pdf

WWW.SPORTMAGAZINE.BE 19/05/11 SPORT VOETBAL 103

❯

Al meer dan dertig jaar voetbalt FC Saeftinghe in de schaduw van de enige kerncentralein Vlaanderen. De terreinen van de club liggen in Doel, het polderdorp dat moet wijkenvoor de uitbreiding van de Antwerpse haven. Sinds 1998 stroomt het dorp leeg en staanhonderden huizen te verkrotten of verdwenen ze onder de sloophamer. Ook FCSaeftinghe moet nu opkrassen, maar de amateurclub legt zich daar niet zomaar bij neer.‘De ploeg is mijn leven. Als de machines komen, dan leg ik mij er desnoods voor.’ DOOR BREGT VERMEULEN - BEELDEN: JELLE VERMEERSCH


Doel is zonder twijfel een van de meest fascinerendeplekken in België. De rit naar het polderdorp aan deSchelde is al een ervaring op zich. Eens uit de Beve -rentunnel, voorbij het Waaslandkanaal, slalomt deweg tussen de dokken. Als autobestuurder voel je je

een dwerg tussen de indrukwekkende containerstapels, gigantischelaad- en loskranen en de opgehoogde dijken van de dokken.

Aan de linkerkant rijden we voorbij het Doeldok: 2,5 kilometerlang, 500 meter breed, maar in 25 jaar amper of nooit gebruikt. Degrootse havenplannen uit de jaren zeventig mikten immers op eenboost van de petrochemische industrie, maar ‘containertrafiek’ werdhet nieuwe toverwoord. Dat bleek helaas niet mogelijk aan het Doel-dok, met zijn intussen achterhaalde schuine kaaimuren.

Op de rechterkant van onze route ligt een al even berucht maar re-center dok: het Deurganckdok, in gebruik genomen in 2005. Aan delaatste rotonde laten we de Waaslandhaven achter ons en volgen depijl richting Doel. Vreemd: in luttele seconden verandert het decoronherkenbaar. Het kille beton en metaal van de haven ruimen plaatsvoor een groene poldervlakte, zo ver als het oog reikt. Enkel de tweeplompe koeltorens van de kerncentrale verstoren de idyllische sky -line. Wie niet goed kijkt, zou bijna niet zien dat er tussen de kerncen-trale en de metershoge wal rond het Deurganckdok ook nog eendorpje ligt geprangd.

Een strontvrij terreinDoel, een deelgemeente van het Oost-Vlaamse Beveren, geeft

vanop afstand best een aardige indruk. De invalsweg naar het cen-trum neemt echter meteen alle illusies weg. Het straatbeeld is een af-wisseling van verkrotte woningen, muren vol graffiti en hoopjessteengruis op de plekken waar ooit huizen hebben gestaan. Woord-spelingen vol frustratie staan op de muren gekalkt: “Doel-loze toe-komst” / “Het Doel heiligt de middelen” / “Doel moet blijven.”Meerdere politici moeten het ontgelden: Leo Delwaide, Eddy Bal-dewijns, Marc Van Peel, Mieke Vogels en Kris Peeters. Verschil-lende generaties, verschillende politieke families.

Aan het einde van de verminkte hoofdstraat, net voor de dijk, leidteen veldwegje naar een goed verstopte plek in het spookdorp: hetveld en de kantine van FC Saeftinghe, een clubje dat uitkomt in dezaterdagreeks van ‘Land van Beveren’, het lokale liefhebbersver-bond. Eddy De Man (60), sinds jaar en dag voorzitter van FC Saef-tinghe, vertelt het verhaal van zijn club.

“Zoals zo vaak in het amateurvoetbal ontstond FC Saeftingheuit een paar vrienden die aan de toog het idee kregen om eenploegje op te starten. In ons geval de toog van café-restaurantSaeftinghe, dat twee jaar terug helaas gesloopt werd. In 1979 zijnwe gestart met wat oefenwedstrijden onder de naam CR Saef -tinghe en twee jaar later speelden we in competitie, toen ook al bij

‘Land van Beveren’. In het seizoen 1984/85 pakten we onze eer-ste titel. Veel van onze spelers haalden een behoorlijk niveau,maar hadden geen zin in de provinciale reeksen.”

De Man was in die beginjaren voorzitter-speler. De geboren engetogen Doelenaar verdedigde bij de jeugd ooit nog de kleurenvan KSK Beveren en de lokale Doelse provincialer, FC Schelde-zonen, een club die ophield te bestaan eind jaren zestig. “Met FCSaeftinghe hebben we min of meer het terrein van Scheldezonengeërfd, al zat er wel een paar jaar tussen. Dat veld, eigendom vaneen boer, was nu ook niet echt in ‘perfecte staat’. Gedurende de

week liepen er namelijk koeien op, die dan vrijdagavond op eenandere wei werden gestoken. Op zaterdagochtend, voor de match,was er dan een gelukkige die met een schop het veld strontvrijmocht maken ...”

Op vraag van FC Saeftinghe verwerft de gemeente Beveren er-gens in de jaren tachtig het terrein. Eddy De Man en zijn ploeg-maats steken zelf de handen uit de mouwen: het veld wordt eigen-handig gedraineerd en ze bouwen ook een sanitair blok met kleed-kamers. We krijgen een rondleiding. De gebouwtjes ademen nos-talgie uit, maar zijn in prima staat.

I document


“De bulldozers kwamen, wij zagen het aangesust door wat vage beloftes

maar ik heb nooit geloofd in dien duisteren boelwant mijn grootmoeder was van den Doel.”

(Wannes Van de Velde, op de cd ‘In de maat van de seizoenen’, 2006)

Eddy De Man:‘Op een andere locatiedan Doel hoeft het voormij niet meer.’

‘In de jaren zestig stonden er in deweek nog koeien op het veld.’


Onteigenen met het mes op de keelOpvallend: voor alle ramen van de kantine en van de kleedka-

mer hangen stevige tralies. “Hier in Doel moet je de laatste jarenalles potdicht doen, of ze zitten binnen”, zegt De Man. “Er is eenpaar jaar geleden nog ingebroken, puur vandalisme: de brand-blusser was leeggespoten, de wasmachine kapotgemaakt, ... Ikheb toen aangifte gedaan bij de politie, maar die komen niet zovaak meer naar Doel. Te ver en te gevaarlijk, zeker?”

Aan de muren van de kantine hangen verschillende ploegfoto’suit de voorbije dertig jaar. Op de doorsneefoto, met de imposante

kerncentrale op de achter-grond, poseert het elftal fiermet ‘café-restaurant Saefting-he’ op de borst als sponsor,tot 2003. “In die periode, tus-sen 1999 en 2004, zijn demeeste Doelenaars vertrok-ken. In de voetbalclub werd

daar weinig over gepraat. Datwas min of meer een taboe,want iedereen moest voorzichzelf uitmaken wat hetbeste was. Iedereen kreeg ookeen ander bedrag voor zijneigendom.”

De Man laat nu na elke zineen betekenisvolle stilte.“Het is nog steeds moeilijk

praten over wat er hier de voorbije jaren allemaal is gebeurd. Demensen van Doel hadden zelf de keuze – zo zegt men soms –maar dat was niet altijd zo. Roeland Aelbers, de sociale bemid-delaar zette je het mes op de keel. Je kreeg een voorstel voor een‘minnelijke’ verkoop en als je niet meteen toehapte, dreigde hijmet een onteigening waarbij je veel minder geld zou krijgen voorje eigendom.”

FC Saeftinghe bleef ook na 2004 op zijn vertrouwde terreinaan de rand van het dorp, maar veel inwoners van Doel kozen hetzekere voor het onzekere en trokken weg. Toch konden sommi-

gen hun heimat niet missen. De Man: “Mijn vader was al lichtjesdement toen hij uit Doel weg moest, maar hij nam nog elke dagde bus, terug naar den Doel. Daar zag hij hoe het huis waarin hijjaren gewoond had, stond te verkrotten.” Maar ook De Man zelf,die intussen in Kieldrecht woont, blijft terugkeren naar Doel.“De voetbalclub, dat is mijn leven. Ik moet hier gewoon zijn, al ishet maar om dagelijks te controleren of er geen inbrekers of van-dalen langs zijn geweest.”

Speeltuin voorvandalen

Op 23 december vorigjaar viel bij de clubsecre-taris van FC Saeftinghe,Tom Lenjou, namelijkeen cruciale brief in debus. Maatschappij Lin-kerscheldeoever (zie ka-der), door de Vlaamse re-gering aangesteld om zoveel mogelijk eigendom-men te verwerven inDoel, liet de club wetendat ze eigenaar was ge-worden van het voetbal-veld, de kantine en dekleedkamers. “Wij had-den nochtans een huur-

overeenkomst die nog liep met de gemeente Beveren als eigenaar,tot april 2013”, vertelt de voorzitter. “Volgens het aangetekendschrijven van de Maatschappij nemen zij de overeenkomst over,maar kunnen ze geen verlenging van het contract toestaan. Met an-dere woorden, nog twee seizoenen en we zijn ons terrein kwijt.”

De Beverense burgemeester Marc Van de Vijver (CD&V) wilFC Saeftinghe geruststellen: “De Maatschappij Linkerscheldeoever(MLSO) mag de gebruiksovereenkomst met de club juridisch ge-zien inderdaad niet verlengen. Maar er is geen reden tot paniek. Zo-lang Doel niet verdwijnt, mag de ploeg daar blijven spelen, ook na


❯

“Ik keer elke dag terug naar Doel, al is het maar om de kantine te controlerenop vandalisme.” Eddy De Man

Eddy De Man:‘De meeste

herinneringen heb ik in een kwade buiweggesmeten.’

De kleedkamers stralen nostalgie uit.

Hermetisch afgesloten tegen krakersen vandalen die vlot de weg vindennaar het 'spookdorp' Doel.

Peter Van de Putte(MLSO): ‘Voor ons was

Doel beter nu al een legevlakte geweest.

We betreuren hetsloopverbod.’


2013. Op dat vlak voeren we een gedoogbeleid. Doel is een dorp datop termijn weg moet, dat is duidelijk. Alleen heeft de Vlaamse rege-ring de beslissing over wat er nu eigenlijk op de plaats van Doelmoet komen, op de lange baan geschoven. ”

Peter Van de Putte, directeur van de MLSO, laat echter mindergeruststellende woorden horen: “De opdracht die we van de Vlaam-se regering hebben gekregen, is duidelijk: alles laten uitdoven inDoel en geen nieuwe contracten aangaan. Contractueel zijn we ver-plicht om de club daar tot 2013 te laten spelen, maar eigenlijk is het

de bedoeling dat Doel tegen 2013 al niet meer bestaat. Het dossiervan het afbakenings-GRUP (Gewestelijk Ruimtelijke Uitvoerings-plan, nvdr) ligt al een tijdje op tafel binnen de Vlaamse regering. Datmoet de havenzone zowel op linker- als op rechteroever duidelijkbegrenzen. We verwachten elk moment een beslissing.

“Dit is natuurlijk een emotioneel dossier, omdat FC Saeftinghedaar al zo lang speelt, maar het enorme economische belang van dehaven gaat toch wel voor”, merkt Van de Putte fijntjes op. “En daar-bij: ik denk niet dat er nog echte Doelenaars in de ploeg staan bij FCSaeftinghe. Doordat het dossier intussen al aansleept sinds 1998, ishet heel lastig voor ons om alles in Doel onder controle te houden.We betreuren het sloopverbod want voor ons was Doel beter nu aleen kale vlakte geweest, dan was het tenminste geen speeltuin voorvandalen.”

De weggegooide foto van PfaffVoorzitter Eddy De Man zucht diep als hij geconfronteerd wordt

met een eventuele verhuis van zijn club naar een andere deelge-meente van Beveren. “De burgemeester heeft inderdaad gezegd datde gemeente Beveren zal helpen om een oplossing te zoeken als wehier niet langer kunnen blijven. De bezoekende ploegen vragen datook al ieder jaar: hoe lang gaat dat hier nog blijven in Doel? Mis-schien dat anderen in de ploeg een verhuis nog zien zitten, maar voormij hoeft het dan niet meer.

“Ik heb veel tijd in deze locatie gestoken en ik heb er ook prachti-ge momenten beleefd. Nergens ga ik hetzelfde gevoel hebben alshier in Doel. Toen ik het nieuws vernam dat de gemeente Beverenachter onze rug de terreinen had verkocht, heb ik uit frustratie heelveel foto’s en documentatie van de club weggegooid. Daar heb ik nuwel spijt van, want er was een foto van Jean-Marie Pfaff in eentruitje van FC Saeftinghe bij. Hij speelde toen voor Bayern Mün-chen en vroeg ons uitdrukkelijk om die foto niet te verspreiden, wantdaar zou hij problemen mee kunnen krijgen bij zijn club. (lacht)

“Hier in Doel zijn we de laatst overgebleven oorspronkelijke ver-eniging”, mijmert De Man. “Doel stond vroeger gekend om zijnbloeiend verenigingsleven en in tien jaar tijd is dat allemaal verdwe-nen. Bij FC Saeftinghe zitten een paar spelers die van ver komen,maar jongens uit de streek vormen nog steeds de hoofdmoot in onzeploeg.

“Het probleem van Doel is dat iedereen, ook de politici, intussenwel weet dat de keuzes uit het verleden niet de juiste waren. Ze we-ten dat ze fout zaten, maar durven het niet toe te geven.” De Manwijst naar buiten naar de hoogspanningspaal tussen het voetbalvelden de kerncentrale. “Zie je die betonnen kokers rond de poten vandie paal, zo’n viertal meter in de lucht? Volgens mij is het al jaren hetplan om alle grond hier in Doel uiteindelijk tot op dat niveau op tespuiten. Maar ik heb altijd gezegd: de dag dat ze hier met de machi-nes op het veld komen gereden, ga ik ervoor liggen.” ■


document I

Doel: een historischevergissing? (2005-nu)

Januari 2005De Antwerpse havenschepen Leo Delwaide voorspelt dat het Deur-ganckdok al in 2010 verzadigd kan zijn en wil daarom zo snel mogelijkbeginnen met de voorbereiding van het Saeftinghedok.2006De eerste verkrotte woningen in Doel worden afgebroken.Juni 2006Vlaams minister van Openbare Werken Kris Peeters zegt dat Doel geentoekomst meer heeft als woonkern. Hij wil bekijken hoe het tijdelijkewoonrecht uitgedoofd kan worden. Er wonen nog een kleine 400 men-sen in het dorp, van wie minder dan honderd originele Doelenaars.Mei 2007In het weekblad Trends noemt Econoom Geert Noels het Deurganckdok“de vergissing van de eeuw”. Het dok kostte drie keer meer dan voor-zien en reduceert de haven tot zijn puur logistieke functie.Augustus 2009Het tijdelijke woonrecht loopt af, enkel nog elf oorspronkelijke eigenaarsdie hun huis nog niet hebben willen verkopen, blijven over.September 2009Na een klacht van Doel 2020 legt de rechtbank een sloopverbod op aande Maatschappij Linkerscheldeoever.Oktober 2009Walter Pauli in De Morgen: “De Maatschappij Linkerscheldeoever is nietvan plan om dat Saeftinghedok te bouwen, toch niet op een redelijketermijn. En toch moet Doel weg. Omdat de bewuste Maatschappij datwil en mag, omdat de Vlaamse regering ooit zo besliste. Dat het dok erniet meer moet komen, doet er voor die bewuste Maatschappij niet toe.Doel mó ét weg. De vraag waarom, zegt een woordvoerder van de be-wuste Maatschappij, is eigenlijk ‘irrelevant’, ‘of er nu een dok komt ofeen logistieke zone’.Juli 2010Het hof van beroep van Gent geeft de Doelenaars gelijk: 1. Er is een de-finitief sloopverbod, zolang Doel op het gewestplan ingekleurd blijft alswoonzone. 2. Het woonrecht blijft behouden. 3. De Maatschappij Lin-kerscheldeoever moet de verworven eigendommen onderhouden alseen goede huisvader. De Vlaamse regering houdt echter voet bij stuk enziet geen toekomst meer voor Doel. De aanpassing van het gewestplanwaarin Doel omgevormd wordt tot ‘ontwikkelingszone Saeftinghe’ ligtklaar om doorgevoerd te worden.

“De bezoekers vragen datieder jaar: hoelang gaat dathier nog blijven duren inDoel?” Eddy De Man

❯


Ik deel, dus ik ben “Alea iacta est”, zo twitterde Vincent Van Quickenborne op 22 april 2010. Met die woorden kondigde de liberale minister live op Twitter de val van de regering Leterme II aan. Onbewust stond die tweet, want zo heet men een bericht op Twitter, ook nog symbool voor een ander keerpunt. Rond die tijd, ruim een jaar terug, moesten zelf de grootste sceptici toegeven dat de teerling geworpen was: websites zoals Facebook en Twitter, verzameld onder de noemer ‘sociale media’, bleken dan toch meer te zijn dan een voorbijgaande trend onder jongeren en technologiefreaks. Clo Willaerts werkt bij Sanoma Media en is in Vlaanderen een van dé specialisten op het vlak van sociale media. Ze schetst het ontstaan van het fenomeen: “Voor iemand die geen informatica had gestudeerd, was het in de beginperiode van het internet quasi ondoenbaar om zelf iets op het wereldwijde web te plaatsen. De voorbije tien jaar ontstond langzaam een tweede, verbeterde versie van het internet: ‘web 2.0’. Sociale media zijn het exponent van die gebruiksvriendelijkere nieuwe versie van het net. Via websites als Facebook is het tegenwoordig kinderlijk eenvoudig om alles wat je maar wil online te gooien: foto’s, nieuws, teksten, muziek,....” De bekendste vorm van sociale media zijn de sociale netwerksites. De grootste in ons land zijn Facebook (4 miljoen gebruikers), Netlog (3 miljoen accounts in Vlaanderen en Nederland), LinkedIn (800.000 profielen) en Twitter (naar schattting 90.000 accounts). Het principe is steeds hetzelfde: je maakt een persoonlijke account aan en bouwt een eigen netwerk uit door je te verbinden met andere gebruikers. “Niemand kan voorspellen of Twitter en Facebook binnen tien jaar nog zullen bestaan”, gaat Willaerts verder. “Het is perfect mogelijk dat die specifieke sites verdwijnen, maar de dynamiek van de sociale media gaat volgens mij nooit meer weg. Zeker niet als mobiel internet de komende jaren nog goedkoper zal worden. Vijf jaar geleden was een zoekmachine als Google voor veel mensen het begin van een internetsessie, tegenwoordig is dat Facebook.” De inhoud die gebruikers delen via sociale media is heel divers, legt Dominique Deckmyn, redacteur media bij De Standaard, uit: “Sociale media hanteer je op je eigen manier en tempo. Een fuifbeest zal elke dag op Facebook chatten met zijn vrienden uit het uitgaansleven, terwijl je op het profiel van een zestiger eerder foto’s van de kleinkinderen zult vinden. “

Facebookprotest en privacy Hoewel sociale media in de eerste plaats een platform bieden aan heel individuele uitingen, kunnen ze weldegelijk ook een maatschappelijke rol spelen. “Facebook, Twitter en YouTube zijn een ramp voor bedrijven of organisaties die iets te verbergen hebben,”, aldus Clo Willaerts. “Een corrupte regering kan wel de pers en de openbare omroep controleren, maar sociale media kun je enkel afblokken en niet manipuleren. Amateurbeelden van schendingen van de mensenrechten raken razendsnel verspreid via internet. Daarenboven bieden sociale netwerken een platform aan kritische burgers om hun protest te organiseren, zoals in Egypte is gebeurd. Toch blijft alles relatief, als je weet dat amper 7 procent van de wereldbevolking beschikt over een computer, laat staan een internetverbinding.” Ook dichter bij huis bleek dat virtueel gedrag op Facebook wel degelijk een ernstige impact kan hebben op het ‘echte leven’. Een Nederlandse vrouw wou voor de rechtbank aantonen dat ze geen alimentatie kon betalen, maar kreeg ongelijk nadat de rechter foto’s van haar reisjes

en bezittingen zag op Facebook. Er zijn intussen ook verschillende verhalen bekend van werknemers (ook in België!) die ontslagen zijn omwille van uitspraken op het internet. Dat soort incidenten roept wel wat vragen op over de relatie tussen sociale media en de privacy van de gebruiker. “Het belangrijkste is volgens mij de bewustwording van het gevaar voor de privacy”, aldus Clo Willaerts. “Tien jaar geleden was men ook te onoplettend met email, maar intussen is iedereen dat medium gewoon. Het is belangrijk om voor jezelf het verschil tussen publiek en privé goed af te bakenen. Via de instellingen van Facebook kan je tegenwoordig volledig zelf bepalen wie wat te zien krijgt. Het nadeel van Facebook is wel dat je geen nickname, een schuilnaam, kunt nemen. Je bent verplicht om bloot te geven onder je echte naam, omdat Marck Zuckerberg, de oprichter van Facebook, er van overtuigd is dat mensen zich dan beter gedragen.” Daarnaast rijst de vraag hoe we moeten omgaan met al die extra informatie die via sociale media de huiskamer binnenkomt, bovenop de traditionele kanalen zoals tv, radio en de kranten. Wie alles wil volgen, dreigt uren per dag te verliezen, al dan niet tijdens het werk. “Zowel op Facebook als op Twitter moet je kieskeurig zijn wie je in je netwerk opneemt”, geeft Dominique Deckmyn als raad mee. “Als je te veel mensen volgt, dan is Twitter een openstaande kraan: je krijgt een stroom van informatie die niet bij te houden is.” Wie de statistieken van Facebook bekijkt, is geneigd om te besluiten dat sociale media vooral bij jongeren leeft. Slecht 36 procent van de Facebookgebruikers in België is ouder dan 35. Clo Willaerts wijst echter op een andere merkwaardige evolutie: “Vroeger bestond er een kloof tussen wie wel met een computer kon werken en wie niet. Tegenwoordig is de kloof niet meer technologisch, maar eerder psychologisch van aard. Fervente facebookgebruikers en twitteraars zijn mensen die hunkeren naar een publiek en af en toe een applaus verwachten. Maar er zijn ook mensen die daar helemaal geen boodschap aan hebben. Het zal nooit in hun aard liggen om vakantiefoto’s te delen op het internet, en dat is hun goed recht.” BREGT VERMEULEN (verschenen in Omtrent, Davidsfonds magazine, juni 2009)

Het ABC van sociale media Avatar: Een gebruikersafbeelding op sociale netwerken. Kan een echte (pas)foto zijn, maar ook een afbeelding of een foto van iets of iemand anders. De term komt uit het Sanskriet, waar het ‘goddelijke verschijning op aarde’ betekent. Blog: De verkorte versie van het woord ‘weblog’. Website waarop een auteur, op geregelde tijdstippen berichten plaatst. Tegenwoordig zijn vooral de blogs met een specifieke doelgroep populair: blogs over informatica, tuinieren, een bepaald muziekgenre,… Defrienden: Een ‘vriend’ verwijderen uit je contactenlijst op Facebook. Foursquare: Sociale netwerksite waarbij je als gebruiker kunt inchecken op bepaalde locaties. Je ziet wie er zich allemaal in de buurt bevindt en krijgt tips van andere gebruikers over bijvoorbeeld winkels, restaurants, bezienswaardigheden,… Hashtag: Een afgesproken label dat je meegeeft aan een twitterbericht. Ook mensen die je twitterracount niet volgen, kunnen zo je bericht terugvinden via de zoekfunctie. Een hashtag wordt altijd voorafgegaan door het kardinaalsteken (#). LinkedIn: Sociale netwerksite voor professioneel gebruik. Dit is geen plaats voor vakantiefoto’s, maar wel voor een gedetailleerd cv. Een persoonlijk netwerk bestaat er niet uit vrienden, maar uit (voornamelijk ) zakelijke ‘connecties’. Netlog: Sociale netwerksite van Belgische makelij, uitsluitend gericht op jongeren. Verliest de laatste jaren terrein ten opzichte van Facebook. Pingen: Tekstberichtjes sturen met je mobiele telefoon via internet in plaats van via het klassieke GSM-netwerk. De moderne versie van sms’en. Smartphone: Een mobiele telefoon met de mogelijkheden van een computer. Je kan ermee e-mailen, surfen, foto’s nemen, filmpjes en muziek afspelen, teksten lezen. Vaak bediend via een aanraakscherm. Statusupdate: Facebookgebruikers posten naast foto’s en filmpjes ook korte berichtjes over zichzelf op hun profiel. In die ‘statusupdate’ toon je aan je Facebookvrienden wat je zoal bezighoudt. Tweep: Iemand die vaak bezig is met Twitter. Tweet: Een twitterbericht. Bevat maximum 140 karakters. UGC: Afkorting voor ‘user generated content’. Term om aan te duiden dat de inhoud van een bepaalde website niet door de ontwerpers maar door de gebruikers ervan wordt bepaald. Denk aan de online encyclopedie Wikipedia, discussiegroepen, sites met hotel- of restaurantrecensies,… ‘Vind ik leuk’: Op Facebook kun je niet alleen commentaar geven bij alles wat je vrienden op hun profiel plaatsen, je kunt ook simpelweg iets ‘leuk vinden’. Je naam verschijnt dan naast het pictogram van een omhooggestoken duim. Viral marketing: Een marketingstrategie om via sociale netwerken een bepaald product of evenement te promoten. Viral marketing creëert het effect van mond-tot-mondreclame, maar

dan via internet. Een geslaagde campagne is op die manier een pak goedkoper dan traditionele reclame zoals advertenties en drukwerk.

Maar liefst 44,9 miljoen eu-ro per jaar. Zoveel betaal-de Belgacom de voorbijedrie jaar aan de ProLeague om alle wedstrij-

den uit onze eerste klasse rechtstreeks tekunnen uitzenden. Een fors bedrag, maardaarvoor kreeg Belgacom wel exclusiviteit.In theorie kon een voetballiefhebber enkeltegen betaling zijn favoriete ploeg live vol-gen: via de digitale betaalzender ‘Belgacom11’ en sinds 2010 ook via de website vanBelgacom. In de praktijk echter is een pakwedstrijden ook gratis maar illegaal op hetinternet te bekijken. Op de zogenaamde‘livestreams’.

Vrijdag neemt de Pro League een beslissing over hetvoetbalcontract. Of het nu Belgacom wordt of Telenet,voor duizenden voetballiefhebbers maakt het niet uitwaar het Belgisch voetbal straks live te bekijken valt. Zijvolgen de Jupiler Pro League al een tijdje via illegalelivestreams. ‘Hoe meer men ons wil aanpakken, hoemeer reclame ze eigenlijk maken.’DOOR BREGT VERMEULEN


‘Piratenstreamszullen nooit meer verdwijnen’

illegale livestreams: een bedreiging voor het voetbalcontract?

THIN

KS

TOC

K/R

EPO

RTE

RS


De laatste jaren zijn die internetstreamseen stuk gebruiksvriendelijker geworden:extra software heb je niet meer nodig, hetbeeld blijft amper haperen, en regelmatigkrijg je gewoon de commentatoren van Bel-gacom TV te horen.

De rol van goksitesEen van de meest populaire websites met

streams van de Jupiler Pro League isBVLS, wat staat voor ‘Belgisch VoetbalLive Streams’. De webmaster van BVLS,die anoniem wil blijven, legt uit hoe het sys-teem in elkaar zit. “BVLS is eigenlijk nietmeer dan een doorgeefluik waarop bestaan-de streams van het Belgisch voetbal gebun-deld worden. We zetten die beelden dus nietzelf online, maar speuren het internet af enplaatsen de links dan op onze site. Perspeeldag kunnen we zo drie à vier wedstrij-den aanbieden. Daarnaast hebben we ookbeelden van topmatchen uit het buitenlanden van andere sporten zoals tennis en vol-leybal. We hebben enkele adverteerders,maar BVLS is zeker niet winstgevend. Metde reclame-inkomsten kunnen we net onzewerkingskosten betalen, zoals de huur vande servers.”

Als BVLS de beelden zelf niet onlineplaatst, wie doet het dan wel? “De streamskomen vooral uit het Oostblok”, aldus deman van BVLS. “Op Russische goksitesvind je vaak livebeelden van het Belgischevoetbal. Maar ook het Oost-Europese tv-ka-naal ‘Sportklub’ of de Egyptische satelliet-zender ‘WDS tv’ tonen beelden van de Ju-piler Pro League. Alles wat ergens ter we-reld op een pc- of een tv-scherm komt, kangestreamd worden.”

Dieter Vanlerberghe van Unibet verdui-delijkt: “Gokbedrijven kopen vaak de uit-zendrechten van sportcompetities. Unibetheeft bijvoorbeeld de buitenlandse rechtenop het Belgisch voetbal. Dat wil zeggen datwe de beelden van de Jupiler Pro Leagueaanbieden aan surfers buiten België. We be-talen serieuze bedragen om die matchen le-gaal te mogen streamen. Het is dan ookfrustrerend wanneer die streams, bedoeldals extra service voor onze klanten met min-stens 15 euro op hun account, toch eldersgratis opduiken.”

De anonieme webmaster van BVLS be-weert dat de populariteit van de livestreamsin België enorm gestegen is: “We bestaanruim twee jaar. De eerste zes maanden wa-ren erg kalm, met een paar honderden be-zoekers per wedstrijd, maar bij topwedstrij-

den hebben we tegenwoordig uitschieterstot 25.000 kijkers, voornamelijk jongeren.”

Ongewilde reclameHoewel Belgacom door de illegale

streams een pak potentiële inkomsten aanzijn neus ziet voorbijgaan, lijkt woordvoer-der Jan Margot zich niet al te veel zorgente maken. “Het zogenaamde succes van dieillegale streams heeft geen enkele invloedop het bod dat Belgacom zal uitbrengen opde tv-rechten. We moeten het probleem nietgroter maken dan het is. Sites die onze beel-den overnemen, begaan strafbare feiten. Alswe het voetbalcontract opnieuw binnenha-len, gaan we het probleem verder aanpak-ken.” Of Belgacom al juridische stappenondernomen heeft, wou Margot niet kwijt.

Tijdens de play-offs lieten Belgacom TVen de Pro League voor het eerst weten datze de gratis livestreams een halt zouden toe-

roepen. Zonder veel succes, want volgensBVLS bekeken meer dan 10.000 mensen detitelmatch tussen Genk en Standard, terwijlde link dit keer enkel via chatboxen en in-ternetfora werd verspreid.

“In principe kunnen ze ons niet aanpak-ken”, gaat de man van BVLS verder, “wantwe blijven binnen de Belgische wet doorzelf geen illegale beelden online te plaatsen.Veel meer dan een paar mails van Belga-com hebben we dan ook nog niet ontvan-gen. In Nederland is de wet echter aange-past. De Eredivisie heeft sinds een paar jaarmet een leger advocaten een heuse klop-jacht geopend op illegale streams. De rech-ter legde enkele websites plat, maar die be-gonnen quasi meteen opnieuw op een ande-re locatie. Piratenstreams zullen nooit vol-ledig verdwijnen, net zoals het illegaaldownloaden van muziek. Bovendien maaktde Eredivisie door die klopjacht eigenlijkvooral extra reclame voor de illegale live-streams. Ajax-Twente was op tien verschil-

lende sites te zien, waarvan sommige tot85.000 kijkers haalden.”

Op de vraag of websites als BVLS wer-kelijk de juridische dans ontspringen, krij-gen we een antwoord van Evi Werkers,onderzoekster hij het Interdisciplinair Cen-trum voor Recht en ICT bij de KULeuven.“De redenering dat zo’n site als ‘doorgeef-luik’ geen inbreuk pleegt op het auteurs-recht, gaat niet volledig op. De webmastergaat namelijk actief op zoek naar illegale in-houd en plaatst de links bewust op zijn site.Een Belgische website die hyperlinks plaat-ste naar illegale muziekdownloads bouwdeeen paar jaar terug zijn verdediging op eenidentieke manier op, maar is toch veroor-deeld door de rechter. Het is wel niet mak-kelijk om ertegen op te treden: illegale live-streams zijn een internationaal fenomeen,terwijl elk land zijn eigen wetgeving overauteursrecht heeft. Vaak opereren zulke sites vanuit een server in Zweden, omdat dewetgeving daar minder streng is.” ■


“Alles wat ergenster wereld op eenpc- of een tv-scherm komt, kan gestreamdworden.”

TWEEDE KLASSEDENKT AAN ZIJNSPONSORSOpmerkelijk detail: terwijl de Pro League ende eersteklassers zich verzetten tegen degratis livestreams, zien sommige tweede-klassers er juist brood in. “Sommige clubszoals Bergen en Lommel zorgen zélf vooreen livestream en sturen die naar ons door”,zegt de man van BVLS. Ergens niet onlo-gisch, zeker nu de wedstrijden uit tweedeklasse niet meer op Exqi Sport komen. “Zedenken aan hun sponsorbelangen: hoe meerkijkers, zelfs al is dat via internet, hoe lieverde sponsor het heeft. Naar de testmatchtussen Bergen en Waasland-Beveren kekenbij ons 11.000 mensen.”

reportage I

REP

OR

TER

S


De titelmatch tegen Standardwas voor Kevin een eerbe-toon aan zijn overledengrootmoeder”, zegt AnneCallant, de moeder van Ke-

vin De Bruyne. “Daarom wilde hij na diebotsing met Mangala écht niet van het veld,ook al was hij volledig groggy in het laatstekwartier en zag hij alles dubbel. Vercaute-ren heeft het hem drie of vier keer voorge-steld, maar dan komt Kevins wilskracht bo-ven: ‘No way dat ik hier van het veld stap ...’

“Na de match heeft het een uur geduurdvooraleer Kevin door het feestgewoel bijons is geraakt. Het was heel emotioneel, westonden allebei in tranen. Zijn shirt waskletsnat van het zweet en de champagne,maar toch pakte hij mij stevig vast. Alles

van het voorbije jaar kwam op dat momentterug naar boven: de mooie, maar ook deminder mooie momenten. Ik heb zijn truitjevan die avond gekregen en dat ga ik voor al-tijd bewaren. Kevin is geen jongen die je omde twee minuten zal zeggen dat hij van jehoudt, maar als hij je vastpakt, dan voel jewel dat het met heel zijn hart is.”

De moeilijkste wegKevin De Bruyne is veertien jaar oud als

hij de jeugdwerking van Gent achter zichlaat en kiest voor Genk, op meer dan 150 ki-lometer van zijn ouderlijk huis in Drongen.“Sinds zijn kindertijd neemt hij grotendeelszelf zijn beslissingen”, legt zijn moeder uit.“Hij vroeg ons wel om raad, luisterde naarons advies, maar maakte zelf zijn keuzes.

Kevin had zijn plan vrij snel uitgestippeld:eerst twee jaar Latijn in het middelbaar, dannaar de topsportschool en op zijn achttiendewou hij profvoetballer zijn. Toen hij zich bijAA Gent niet meer goed voelde, zijn wegaan kijken in Anderlecht en bij Club Brug-ge, allebei op minder dan een uur rijden. Ke-vin koos echter de moeilijkste weg en wekonden hem niet tegenhouden. Ik weet nogdat hij in de auto stapte nadat hij in Genk eenrondleiding had gekregen en zei: ‘Hier wilik komen spelen.’

“Ik heb wel in angst gezeten toen hij naar Genk vertrok. Omdat er geen gastgezinbeschikbaar was, zat hij de eerste maandenop internaat. Veel jongens van zijn leeftijdzouden dat waarschijnlijk niet aangekundhebben. De warmte van thuis verlaten voor

I de moeder van


❯

‘Mijn moederhartbrak vaak’

Anne Callant over Kevin De Bruyne {Racing Genk}

Anne Callant heeft een bijzondere zoon en beleefde een bijzonder jaar, met hoogtes en laagtes. De moeder van Kevin De Bruyne vertelt zoals haar zoon

voetbalt: zonder complexen, rechttoe rechtaan en met veel passie.‘Elke keer als hij op zondagavond de deur dichttrok, stond ik in tranen.’

DOOR BREGT VERMEULEN - BEELDEN REPORTERS


Anne Callant: ‘Ik heb Kevin vaakmoeten missen, maar ik ben blij dat

hij zijn droom waarmaakt.’


een andere school, een andere voetbalgroep,en eigenlijk ook wel een andere taal. Iederezondag als hij opnieuw vertrok naar Genk,stond ik met tranen in de ogen. Maar pas alsde deur dichtging, begon ik te schreien. Ikwou niet dat Kevin mijn verdriet zag.

“Het voetbal en de school vielen mee inGenk, maar op het internaat was hij niet ge-lukkig. Het was een massa-in-ternaat, met kinderen van weltien Limburgse scholen. Hijleerde de andere leerlingen am-per kennen, want tijdens de ont-spanningsmomenten was hijgaan trainen. En als hij dan omnegen uur ’s avonds op het inter-naat aankwam, moest hij meteennaar zijn kamer. Er bestond zelfseen regel waardoor hij niet naarhet toilet mocht gaan tussen ne-gen en tien ... Ik wil dat internaatgeen gevangenis noemen, maarhet regime was er niet goed voorKevin. Als ik hem dan ’s avondseens opbelde en ik hoorde de chaosen het lawaai op de achtergrond,dan brak mijn moederhart. Ik begon toch tetwijfelen: moest ik mijn kind niet zelf op-

voeden? Ik wou Kevin beschermen, maardat kon niet.

“We hebben Kevin na een paar maandengevraagd of hij niet liever terug naar huiszou komen, maar dat wilde hij niet. Hij iseen doorbijter. Zijn besluit stond vast: zelfsals Genk geen gastgezin voor hem zou vin-den wilde hij blijven. Als hij dus nog vierjaar op dat internaat moest zitten om zijndroom te kunnen waarmaken, dan was datmaar zo.”

24 uur Kevin per weekNa een half jaar regelde Racing Genk

toch een gastgezin voor De Bruyne, maarmet dat eerste gezin het klikte niet echt.“We waren enorm geschrokken toen we natwee jaar hoorden dat Kevin daar eigenlijkniet langer welkom was”, herinnert Annezich. “We zijn dan

koortsachtig op zoek gegaan naar eennieuw gastgezin. Kevin zat in zijn voorlaat-ste jaar van het middelbaar en we wildenabsoluut dat hij zijn diploma haalde. Het iseen slimme jongen, maar op het vlak vanzijn studie kon hij nogal lui zijn. Ik heb zelfnog even overwogen om desnoods een jaarnaar Genk te verhuizen, terwijl mijn mandan hier in Drongen bij Stephanie, Kevinsjongere zus zou blijven.

“Gelukkig bleek dat niet nodig, want hij

kon terecht bij de familie Monissen. Eenheel warm gezin, iedereen beschouwdeKevin daar als een eigen zoon of broer. Ikben die mensen daar heel dankbaar voor.Toch moet ik eerlijk bekennen dat ik af entoe wat gezonde jaloezie koesterde. Ik zagdat Kevin daar veel plezier maakte, er

hangt een joviale en speelse sfeer in datgezin. Ideaal voor Kevin, maar automa-tisch wil je als moeder ook deel uitma-ken van die leuke momenten. Aan detelefoon hoor je bijvoorbeeld dat Ke-vin fondue aan het maken is en metSonja de groenten aan het schoonma-ken. Op zo’n moment denk je wel: alshij nu thuis was, zou hij met mij bezigzijn ... Het gemis bleef sluimeren.

“De voorbije vijf jaar zagen weKevin amper één dag per week. Opweekdagen ging hij naar school inGenk en ook de zaterdag bleef hijdaar voor de wedstrijd. Wij hadden

hem enkel van zaterdag- tot zondagavondbij ons. In die 24 uur moest alles gebeuren:slapen, eten, nog eens zijn oude vriendenzien, vertellen hoe het ging op school en inde ploeg ... We kwamen vaak tijd te kort. Jewilt in die weinige uren genieten van jezoon en hem je liefde tonen, maar tegelijkwas de zondag ook het enige momentwaarop je streng kon zijn en eens serieuspraten als er dingen verkeerd liepen. Ik hebKevin niet geleidelijk zien opgroeien. Hij

❯

I de moeder van


“Zijn carrière gaatvoor alles. Zijnvriendin Carolinezal misschiennegentig procentvan Kevin krijgen,maar alleenvoetbal krijgthonderd procent.”

Anne Callant:‘Voetballers die duizendeuro uitgeven bij eenavondje stappen, daarheeft hij het moelijkmee.’


is hier weggegaan als mijn kleine spruitvan veertien en stond hier plots terug alseen volwassen man.”

Met de bende naar Chersonissos“Door alles wat Kevin al heeft meege-

maakt, vind ik hem behoorlijk rijp voor zijnleeftijd. Hij weet heel goed wat hij wil endoet er alles voor om zich te bewijzen. Entoch, er zijn nog steeds twee verschillendeKevins: op het veld heel gefocust, heel ver-beten, maar daarnaast blijft hij echt welspeels: spetteren met de afwas, plotseling inmijn nek bijten, een beetje plagerig doen ...(lacht)

“In januari is hij alleen gaan wonen op eenappartementje in Genk. Eigenlijk is dat vrijvroeg op zijn negentiende, maar hij trekt zijnplan. Het is de ideale tussenstap met het oogop een eventuele transfer naar het buiten-land. Het is beter dat hij eerst in België voorzichzelf leert zorgen dan in een ander land.Zelfs de was doet hij nu al grotendeels zelf.Strijken doe ik wel nog, maar dat is ampernodig. Kevin draagt toch bijna niets andersdan trainingspakken. (lacht)

“Voor de keuze van het appartement ende meubels heeft hij ons wel carte blanchegegeven. Enkel zijn tv en zijn homecinemawou hij zelf kiezen. Voor iemand van zijnleeftijd is het heel wat om al een volledig af-gewerkt en geïnstalleerd appartement tehebben, maar dat beseft hij wel. Ondankszijn mooi loon vindt Kevin veel zaken nog

steeds duur. Oudere ploegmaats die duizendeuro uitgeven bij een avondje stappen, daarheeft hij het bijvoorbeeld moeilijk mee.

“Kevin zit gelukkig in een goede vrien-dengroep. Gewone jonge gasten als JelleVossen, Dimitri Daeseleire, ThibautCourtois ... Ze spreken veel af samen, maardoen geen gekke dingen. Kevin zou wel-eens een cocktail drinken, maar bier lust hijtotaal niet. Uitgaan is nooit echt een priori-teit geweest voor hem. Dit weekend is hij opreis vertrokken met die bende, naar Cherso-nissos op Kreta. Ze amuseren zich, maar zijnwel verantwoordelijk. En – ook niet onbe-langrijk – ze hebben allemaal een vastevriendin. Caroline, de vriendin van Kevin,is een heel lief meisje en ze doen het goedmet elkaar. Ze heeft nog op hoog niveau ge-tennist bij de jeugd en weet dus dat een top-sporter veel zaken moet laten. Ze beseft ookdat Kevin altijd voorrang zal geven aan zijncarrière. Caroline zal misschien negentigprocent krijgen, maar het voetbal zal altijdhonderd procent krijgen.”

Ingestort in EngelandHet veroveren van de landstitel is het or-

gelpunt van het jaar waarin Kevin De Bruy-ne definitief doorbrak. Toch verliep vorigseizoen niet altijd rimpelloos voor de flitsen-de middenvelder. “Op een woensdag in ok-tober belde Kevin me ‘s morgens op om tezeggen dat ze klierkoorts hadden vastgesteldin zijn bloed”, zegt Anne. “Hij liep al weken

vermoeid rond en zowel zijn zus als ikzelfhebben ook klierkoorts gehad, dus weschrokken niet echt. Twee dagen eerder hadik echter ook telefoon gekregen van mijn va-der, om te zeggen dat het niet zo goed gingmet mijn moeder. Ik voelde me heel ge-wrongen: Kevin zat in Genk, mijn moeder inLonden, en allebei hadden ze mij nodig.Diezelfde dag nog kreeg ik telefoon dat mijnmama overleden was.

“Mijn man heeft Kevin ’s avonds op dehoogte gebracht. Hij was toen bij zijn vrien-din thuis en heeft daar staan wenen als eenklein kind. Kev wist niet wat hem over-kwam, zijn wereld stortte in. Hij wilde per semeteen naar huis komen en de ouders vanCaroline waren zo lief om hem vanuit Lim-burg naar Drongen te voeren. Hij kwamthuis en je zag aan zijn ogen dat hij compleetleeg was. Kevin heeft altijd een goede bandgehad met zijn grootouders. Ze kwamen ge-regeld naar België en waren heel begaanmet onze kinderen.

“Ik vertrok de volgende dag naar Enge-land om mijn vader bij te staan. Kevin wouper se mee met mij, hoewel iedereen hemdie vermoeiende trip afraadde. Hij had hetinderdaad lastig, zeker toen hij op de treinnog eens herkend en aangeklampt werd.Toen we in mijn ouderlijk huis aankwamen,is hij echt ingestort. Hij sliep twintig uur perdag, had enorm veel koorts en baadde ’s nachts in het zweet.

“Heel mijn familie was daar en de sfeerwas bedrukt. Maar door het zorgen voor Ke-vin had ik wel een afleiding voor mijn ver-driet. Ik waakte bij zijn bed, hielp hem waarmogelijk en was eigenlijk gewoon blij dat ikbij hem was. Er zijn voor hem, als mamakunnen zorgen voor je zoon, dat had ik al diejaren enorm gemist. Het klinkt misschienvreemd, maar ik had op dat moment het ge-voel dat mijn overleden mama die zorg voorKevin ook mee deelde.

“Hoewel ik hem veel heb moeten missen,ben ik toch enorm trots op Kevin. Ik zie dathij zijn droom waarmaakt en dat maakt megelukkig. De grootste trots haal ik niet uitzijn voetbalprestaties, maar wel uit zijn per-soonlijkheid. Na de winterstage in Turkijevroegen ze aan een materiaalman van Ra-cing Genk wat hij vond van de spelersgroep.Zijn antwoord was dat het stuk voor stukheerlijke en lieve gasten zijn om mee te wer-ken, maar dat de crème de la crème KevinDe Bruyne is. Als ik zoiets hoor, dan gloei ikvan trots. Nog zo veel meer dan wanneer hijeen fantastische goal maakt.” ■


ON-BELGISCHE EIGENSCHAPPEN

De moeder van Kevin De Bruyne heeft een internationale achtergrond. Haar vader kwam uit Evergem,haar moeder uit Lovendegem, maar Anne Callant zelf is geboren in Bujumbura, de hoofdstad van Burundi. De grootvader van Kevin werkte voor de oliemaatschappij BP en verhuisde vaak voor zijn werk.Na drie jaar Burundi volgden nog vijf jaar Ivoorkust, en toen ze negen was verhuisde het gezin van Annenaar Engeland, meer bepaald naar een huis in Ealing, een slaapstadje ten westen van Londen. Daar woont de grootvader van Kevin nog steeds.“Op mijn 17e heb ik Herwig, de vader van Kevin, leren kennen en na een paar jaar zijn we hier in Drongenkomen wonen. Van Engeland naar België verhuizen was voor mij een serieuze aanpassing. In die tijdvond ik dat de mensen hier in België toch wel vrij bekrompen waren. Iedereen in de straat zag en wist alles van elkaar. Terwijl ik in Londen een heel andere mentaliteit gewoon was, meer open minded en tolerant. In onze wijk in Ealing woonden wel twintig verschillende nationaliteiten.“Kevin is een flapuit, net zoals ik. Soms zijn we niet diplomatisch genoeg, eigenlijk een compleet on-Belgische eigenschap. Ook als hij kwaad wordt, herken ik mezelf volledig in Kevin. (schaterlacht) Als ik mij over iets opwind, dan flap ik er van alles uit, meestal in het Engels, want dat is de taal waar-mee ik groot ben geworden. Bij Kevin is dat exact hetzelfde: hij spreekt intussen met een Limburgsetongval, maar als hij kwaad wordt, komen de Gentse klanken weer naar boven. Net zoals mij laat jehem na zo’n woede-uitbarsting best eventjes bekoelen.”


I reportage



DE JACKPOT van de Jupiler Pro League

tv-gelden: cijfers en achtergronden

Telenet legde in juni een smak geld op tafel om

de uitzendrechten van het Belgisch voetbal

binnen te halen. Wat betekenen die miljoenen

euro’s voor ons voetbal? Hoe afhankelijk zijn de

clubs van dat geld én wat doen ze ermee?

DOOR BREGT VERMEULEN - BEELDEN: REPORTERS

Als u op het punt staat om een grote som geld uit te

geven, rekent u dan ook nog steeds even om naar

oude Belgische franken? In dat geval:

2.226.762.480 BEF. Ruim twee miljard oude Bel-

gische franken, dat is de financiële vetpot die de

Belgische eersteklassers dit seizoen opstrijken uit de verkoop van

hun tv-rechten. Anno 2011 tellen we echter in euro’s en hebben

we het over 55,2 miljoen, een bedrag waarmee Chelsea vier à vijf

Romelu Lukaku’s kan kopen of één Fernando Torres. Voor

2012/13 wordt dat bedrag opgetrokken naar 57 miljoen en in het

laatste seizoen van het huidige contract, 2013/14, kunnen de eer-

steklassers rekenen op 60 miljoen euro.

Portefeuille op tafelMet een Jupiler voor de neus en fierheid op het gezicht presen-

teerden Pro Leaguevoorzitter Ivan De Witte en CEO Ludwig

Sneyers een paar maanden geleden het nieuwe voetbalcontract

aan de pers. Feeststemming aan de Houba De Strooperlaan, want

in vergelijking met het vorige contract met Belgacom (tussen

2008 en 2011) incasseert de Pro League vanaf dit seizoen jaar-

lijks minstens tien miljoen euro extra, te verdelen onder de zes-

tien eersteklassers. !

“Een aantal elementen heeft

ervoor gezorgd dat het bedrag

zo hoog is”, legt Ludwig

Sneyers uit. “In de eerste

plaats heeft de profliga hard

gewerkt om een goede tender

voor te bereiden.” Die tender

is de aanbestedingsprocedure

waarbij de geïnteresseerde

operatoren verplicht waren

om op de beeldrechten te bie-

den onder gesloten envelop.

“Een systeem waarbij een bie-

der zijn bod niet kan afstem-

men op de andere kandidaat-

kopers, maar meteen zijn vol-

ledige portefeuille – al het

geld dat hij wil besteden – op

tafel moet leggen”, aldus spor-

teconoom Trudo Dejonghe.

“Ook de uiteindelijke be-

slissing van de Raad voor de

Mededinging speelde in ons

voordeel”, gaat Sneyers ver-

der. “Die beslissing hield in

dat Telenet niet langer ver-

plicht was om de beeldrechten

die het zou verwerven, sowie-

so te delen met Belgacom.”

De Raad voor de Mededin-

ging bleef wel gekant tegen

een scenario waarbij Telenet

de rechten van álle wedstrij-

den exclusief zou binnenha-

len, maar daar had de Pro

League handig op ingespeeld.

Naar het voorbeeld van de

Premier League werden de

rechten opgesplitst in ‘loten’,

waarbij de topwedstrijden los-

staan van de wedstrijden tus-

sen de kleine clubs.

“De concurrentiestrijd tus-

sen Belgacom en Telenet heeft

het totale bedrag de hoogte in

gestuwd”, aldus Dejonghe.

Belgacom haalde het lot met

de minder belangrijke wed-

strijden binnen, Telenet de rest.

Daardoor passeerde de Pro

League twee keer langs de kas-

sa. Ongeveer 90 procent van de

55,2 miljoen euro die de clubs dit seizoen krijgen, komt van Telenet,

de rest van Belgacom, volgens een bron uit de Pro League.

Goochelen met miljardenOver drie seizoenen, van 2011 tot 2014, verwacht de Pro League

dat de Belgische clubs dus om en bij de 170 miljoen euro zullen op-

strijken voor de verkoop van de tv-rechten. Om dat bedrag in het

juiste perspectief te plaatsen, nemen we eens een kijkje over de

landsgrenzen. De blikvanger is uiteraard Engeland: de verkoop van

de beelden van de Premier League (aan binnen- en buitenland) levert

de clubs jaarlijks in totaal ongeveer 1 miljard euro op. Dat is per sei-

zoen maar liefst achttien keer zoveel als in België. Ook in Duitsland

I reportage


!

‘Pas na vijf jaar een volwaardige eersteklasser’

Verdeling van de tv-gelden in de voorbije vijf seizoenen:

2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010 2010-2011

AA Gent 2.631.305 2.535.775 3.090.609 4.002.823 3.797.984

Anderlecht 3.400.577 3.437.454 4.139.050 4.814.057 4.747.120

Bergen 1.306.262 1.249.492 1.226.771 [2e klasse] [2e klasse]

Cercle Brugge 1.295.069 1.868.671 2.073.444 2.147.374 2.594.599

Club Brugge 3.058.511 3.192.864 3.957.942 4.451.486 4.342.196

Beerschot 2.198.905 2.365.667 2.418.680 2.450.206 2.310.397

Genk 3.105.178 2.524.822 3.294.065 3.457.356 4.835.831

Kortrijk [2e klasse] [2e klasse] 1.073.000 2.096.033 1.773.081

KV Mechelen [2e klasse] 975.785 1.517.667 1.839.808 2.084.945

Lierse 1.364.907 [2e klasse] [2e klasse] [2e klasse] 1.566.062

Lokeren 1.908.250 1.910.309 2.108.175 1.772.630 2.534.466

OH Leuven [2e klasse] [2e klasse] [2e klasse] [2e klasse] [2e klasse]

Standard 2.886.817 3.194.072 4.436.463 3.893.295 5.001.973

STVV 1.546.201 1.408.864 [2e klasse] 2.507.116 1.735.494

Westerlo 1.924.502 1.964.328 2.513.005 2.483.955 2.780.422

Zulte-Waregem 1.044.834 1.423.692 2.073.787 2.463.494 2.693.505

De verdeling van de tv-gelden in de Jupiler Pro League gebeurt volgens een vastgelegde verdeelsleutel. De ba-

sis is een vast bedrag, gelijk voor elke club, maar het leeuwendeel van de tv-gelden is variabel en hangt vast

aan het aantal keren dat een club in beeld gebracht wordt én aan de sportieve prestaties. Om die laatste te me-

ten, gebruikt de Pro League onder meer de ‘vijfjarenranking’, het totaalklassement van de voorbije vijf seizoe-

nen.

“Eigenlijk is die vijfjarenranking een defensieve maatregel die vooral de kleine clubs beschermt die vandaag al in

eerste klasse zitten”, aldus Trudo Dejonghe. “Een promovendus in de Jupiler Pro League start door dit systeem

altijd met de handicap dat hij pas na vijf jaar een volwaardige eersteklasser is.”

Voorzitter Joseph Allijns van KV Kortrijk beaamt: “We zitten nu in het vierde jaar in eerste klasse en we hinken

nog steeds wat achterop qua tv-inkomsten. Pas volgend jaar kunnen we onze voet zetten naast ploegen zoals

KV Mechelen, Cercle Brugge en Zulte Waregem.”

Uit de statistieken blijkt dat een ‘stuntjaar’, zoals Cercle in

2007/08 (4e), of KV Kortrijk en STVV in 2009/10 (4e en 5e

in de reguliere competitie), zorgt voor een uitschieter in de

tv-inkomsten van dat seizoen. Maar ook kleinere clubs die

sportief gelijkmatig presteren, zonder uitschieters naar be-

neden toe, halen mooie cijfers, zoals Westerlo, KV Meche-

len en Zulte Waregem aantonen. Standard brak vorig sei-

zoen als eerste Belgische club ooit de symbolische grens

van 5 miljoen euro aan tv-inkomsten.

(1,65 miljard voor vier jaar) en Italië (1,15 miljard voor twee jaar)

goochelen de tv-zenders met miljarden.

Er is geen hogere wiskunde nodig om te beseffen dat de Belgische

clubs, alleen al op basis van de tv-inkomsten, nooit meer in staat zul-

len zijn om te wedijveren met ploegen uit de grote Europese compe-

tities. Dat bevestigt ook professor en sporteconoom Stefan Késen-

ne. “De kloof is niet meer te dichten. Ik ben dan ook verwonderd als

ik hoor dat de topclubs aanspraak maken op een zo groot deel van de

tv-rechten om ‘concurrentieel’ te zijn in Europa. Belachelijk is dat,

want zelfs al verdubbelt de G5 morgen zijn tv-inkomsten, dan tellen

we nog steeds niet mee in vergelijking met de Europese top. Ik ben

dan ook voor een meer evenwichtige verdeling van het tv-geld onder

de clubs. Zo maak je de Belgische competitie sterker in de breedte en

automatisch ook interessanter. Dat zal op zijn beurt meer toeschou-

wers, meer tv-kijkers en dus meer inkomsten opleveren.”

Wanneer we het Belgische tv-contract naast dat van vergelijkbare

competities leggen, blijkt dat we het lang niet slecht doen. In Zwit-

serland, net onder België in de UEFA-rangschikking, krijgt de Axpo

Super League jaarlijks 23,6 miljoen, te verdelen over de tien clubs.

De vergelijking die nog het meest in het oog springt, is die met Ne-

derland. Sinds 2008 werken de eredivisieclubs met een eigen betaal-

zender. De onderliggende gedachte was dat hen dat meer profijt zou

opleveren dan een verkoop van de rechten aan de hoogstbiedende.

Het bleek een complete misrekening. Voetbal International toonde

onlangs aan dat Eredivisie live, of ‘Luchtkasteel live’ zoals ze de

zender omdoopten, verre van rendabel is. Voor volgend seizoen ver-

wachten de 18 Nederlandse eersteklassers amper 35 miljoen euro

aan tv-inkomsten, 20 miljoen minder dan bij ons. Wat het nog be-

droevender maakt: de hoofdmoot van dat geld komt van de NOS,

die de rechten op de samenvattingen heeft, en uit sponsoring.

Los van de vaststelling dat België het voor één keer op voetbal-

vlak wél beter doet dan Nederland, doet de situatie bij onze noorder-

buren toch een belangrijke vraag rijzen. Als het in Nederland, een

voetbalgekke natie met 16 miljoen inwoners, verlieslatend is om de

eigen competitie in beeld te brengen, hoe zit dat dan in België? Kan

Telenet überhaupt winst puren uit een voetbalcontract waar het jaar-

lijks om en bij de 50 miljoen euro voor betaalt?

“Om de Jupiler Pro League in beeld te brengen, werkt Telenet

zonder twijfel met verlies”, antwoordt Trudo Dejonghe. “Net zoals

Belgacom dat ook deed in het verleden. Maar het Belgisch voetbal is

voor Telenet een hefboom voor de rest van zijn producten. Mensen

willen Sporting Telenet op hun tv, maar schakelen intussen ook hun

telefoonlijn en internetverbinding over. Telenet speelt daar slim op

in door zijn diensten gebundeld aan te bieden in die goedkope

‘shakes’. Zoals Belgacom in 2005 het Belgisch voetbal gebruikte als

lokaas om de mensen te laten overschakelen naar digitale tv, zo ge-

bruikt Telenet het nu om stevig marktleider te worden in de hele tele-

comsector.”

Achilleshiel van kleine clubs

Elk jaar brengt consultancybedrijf Deloitte een rapport uit over de

financiële toestand van de twintig rijkste clubs in Europa, de zoge-

naamde Money League. In de recentste versie van dat rapport becij-

ferde Deloitte dat de totale inkomsten van die 20 clubs voor 44 pro-

cent bestonden uit tv-inkomsten. Tv-zenders en mediabedrijven zijn

daarmee de grootste sponsors van het Europese voetbal. De situatie

wordt stilaan riskant, waarschuwt Deloitte, zeker voor drie Italiaanse

clubs (Inter, Milan en Juventus) die voor meer dan 60 procent van

hun inkomsten afhankelijk zijn van tv-gelden.

Wanneer we in België kijken naar het aandeel van de tv-gelden in


Anderlecht

Club

Standard

Lierse

Gent

Beerschot

Genk

STVV

Zulte-Waregem

KV Mechelen

KV Kortrijk

Lokeren

Westerlo

Cercle

0 10 20 50

Aandeel van tv-geldenin clubbudgetten

In procent

30 40

Bron: Pro League

2010-

2011

In miljoen euro

Evolutie van de tv-gelden van deG5-ploegen tijdens de voorbije 5 jaar

2006-

2007

2007-

2008

2008-

2009

2009-

2010

2,5

3

3,5

4

4,5

5

“Telenet maakt verlies op derechtstreekse uitzendingen,maar gebruikt het voetbalom marktleider te worden enBelgacom verder weg teduwen.” Trudo Dejonghe

!

de budgetten, dan loopt het gelukkig zo’n vaart nog niet. “De ten-

dens is duidelijk”, reageert Trudo Dejonghe. “De grote clubs zijn het

minst afhankelijk van de tv-gelden, Anderlecht en Club Brugge zelfs

minder dan twintig procent. Een aantal kleinere clubs, zoals Wester-

lo en Cercle Brugge, halen weinig uit hun ticketverkoop en raken

stilaan wel enorm afhankelijk van de tv-gelden. Voor die kleine

clubs zijn de tv-gelden enerzijds een zegen, anderzijds hun achilles-

hiel. Voor dat geld zijn ze immers volledig afhankelijk van de col-

lectieve verkoop van de rechten en de goodwill van de topclubs.”

“Een voetbalclub moet proberen om zijn inkomsten zo goed mo-

gelijk te diversifiëren”, zegt Michel Louwagie, die er in vijf jaar tijd

voor zorgde dat het budget van AA Gent niet langer voor een derde,

maar slechts voor een kwart afhankelijk is van de tv-inkomsten.

“Het is voor een club nooit goed om bijna volledig afhankelijk te

zijn van één geldstroom, of dat nu tv-rechten zijn of een mecenas.”

Bij Cercle Brugge, dat de kroon spant qua afhankelijkheid van de

tv-gelden (43%) reageren ze geprikkeld. “We beseffen maar al te

goed dat we afhankelijk zijn van de tv-inkomsten, maar we kunnen

toch moeilijk weigeren wat men ons geeft?”, benadrukt managing

director Yvan Vandamme. “De komende drie jaar zitten we gebei-

teld met het huidige tv-contract, maar als het volgende contract min-

der oplevert, zal Cercle serieus met de handen in het haar zitten.” En

niet alleen Cercle, volgens Roger Lambrecht, de voorzitter van Lo-

keren: “Als het tv-geld ooit zou slinken, zullen alle kleine clubs uit

eerste klasse in serieuze financiële problemen terechtkomen.”

Ludwig Sneyers stelt de kleine clubs echter gerust: “Ik ben ervan

overtuigd dat er nog marge zit op de verkoop van de tv-rechten. Bin-

nen drie jaar kunnen we volgens mij nog meer binnenhalen.” Het is

nu nog te vroeg om het medialandschap in 2014 in te schatten, maar

mogelijks rekent de Pro League erop dat ook de holding De Vijver,

die dit jaar VT4 overnam, de concurrentie met Telenet en Belgacom

zal aangaan. Hoe meer geïnteresseerde bieders, hoe hoger de prijs

van de rechten zal oplopen, dat is een economische wetmatigheid.

SlokopsalarissenIn vergelijking met vijf seizoenen terug, kan de Pro League dit sei-

zoen bijna twintig miljoen euro meer verdelen onder de clubs. Alle

eersteklassers die sinds 2006 onafgebroken in de hoogste reeks ble-

ven, zagen hun tv-inkomsten gedurende de laatste vijf jaar minstens

met één miljoen euro stijgen. De enige uitzonderingen daarop zijn

Lokeren (+ €626.000), Westerlo (+ €856.000) en Beerschot

(+ €111.000). Wat hebben de Belgisch clubs met dat surplus aan tv-

inkomsten gedaan? Een rondvraag bij een aantal eersteklassers lever-

de weinig tastbare resultaten op. AA Gent geeft aan dat het met de ge-

stegen inkomsten vooral de schulden uit het verleden heeft aangepakt.

Racing Genk, maar ook een aantal kleinere clubs, zoals Cercle Brug-

ge, KV Kortrijk en KV Mechelen, benadrukken dat een deel van die

tv-gelden gebruikt werd voor de uitbouw van de club, op het vlak van

technische omkadering, personeel en jeugdinfrastructuur.

Maar we hoeven ons geen illusies te maken, vindt Trudo Dejon -

ghe. “Spelerslonen blijven ook vandaag nog de grootste slokop van

de gestegen inkomsten. Makelaars en spelers weten natuurlijk ook

dat de meeste clubs de voorbije jaren hun budgetten hebben opge-

trokken. Plus, er is nog steeds een verstikkende angst om te degrade-

ren. Wie zakt naar tweede, komt in het huidige systeem niet snel

meer terug. Daardoor pompen alle kleine clubs zo veel mogelijk

middelen in hun eerste elftal. Op die manier zit een aantal clubs met

een loonlijst van 35 spelers, van wie er 15 niet eens meer in de A-

kern zitten maar wel nog betaald moeten worden.”

Een uitgavenpost waar slechts enkele clubs geld aan besteden, is

de uitbouw of renovatie van hun infrastruc-

tuur. Nochtans hinkt het Belgisch voetbal op

dat vlak al bijna twintig jaar achter op de rest

van Europa. “Ik vind de logica van de clubs

niet te verantwoorden”, zegt professor Késen-

ne. “Aan de ene kant verwachten ze dat de

overheid de kosten voor een nieuw stadion op

zich neemt, maar aan de andere kant pompen

ze wel geld in onverantwoord hoge spelerslo-

nen. Ik vind niet dat een professionele club

mag verwachten dat de kosten voor haar infra-

structuur volledig door de gemeenschap worden gedragen.”

Is er dan geen manier om de ratrace met de hoge salarissen – vaak

voor buitenlandse spelers – te stoppen? In Oostenrijk heeft men er

het volgende op gevonden: de helft van de tv-gelden wordt voorbe-

houden voor de clubs die minstens 70 procent van de speelminuten

aan Oostenrijkse spelers geven. Op Red Bull Salzburg na voldoen

alle clubs hieraan. Door die voorwaarde aan de tv-inkomsten te kop-

pelen, zijn de Oostenrijkse clubs onrechtstreeks verplicht om dat

geld in de eigen jeugd te investeren. Een goed idee om ook in België

toe te passen? “De Pro League koppelt op dit moment geen recht-

streekse voorwaarden aan de toekenning van de tv-gelden”, ant-

woordt Ludwig Sneyers. “Maar onrechtstreeks doen we dat natuur-

lijk wel via de licentievoorwaarden. Met de oprichting van de elite-

jeugdreeks en de voorwaarden waaraan de clubs moeten voldoen

om daarbij te horen, zijn we wel op de goede weg.” n

!


I reportage

In miljoen euro

Verwachte tv-inkomsten perland voor dit seizoen (2011/12)

Engeland

Italië

Duitsland

Frankrijk

België

Denemarken

Nederland

1013

575

412,5

167

55,2

47

35

“Als het tv-geld ooit zou slinken, zullen alle kleine clubs uit eerste klasse in serieuze financiële problementerechtkomen.” Roger Lambrecht


‘dikkenekken’ aan de Leie

Nuchtere Kortrijk: de revival van de club en de stad

IMAG

EGLO

BE

- BEL

PRES

S

Burgemeester Stefaan De Clerck: ‘Topsport zorgtvoor feest en dat heeft Kortrijk een hele tijd gemist.’


document I


De naam ‘KV Kortrijk’ bestaat ditseizoen veertig jaar, de huidigekoers van de West-Vlaamse clubnog maar tien jaar. Achtergrondenbij de club, de stad en hungeschiedenis. ‘Tegenwoordig is de stad Kortrijk de grootste sponsorvan de club. En terecht.’DOOR BREGT VERMEULEN

‘T’ es 800 jaor da stad Kortrijk bestaat ... Lang leve de stad!’ Deze in-tro van het lied ‘Vis in de Leie’ weer-klinkt al enkele jaren in het KortrijkseGuldensporenstadion net voor de spe-

lers het veld oplopen. De melodie is van Boney M, maarde tekst – in sappig Kortrijks – is van de hand van JohnyTurbo, een volkszanger die misschien nog het best om-schreven kan worden als de Kortrijkse versie van AndréHazes. Johny Turbo, echte naam Ivan Carlier, overleedbegin 2000 aan kanker, maar de Kortrijkse jeugd kent zijnsmartlappen nog steeds woord voor woord uit het hoofd.Kortrijkzanen koesteren hun iconen.

En toch, de fierheid en de zelfverzekerdheid waar in-woners van Kortrijk om bekendstaan, hebben lang op

een laag pitje gestaan. Aan het eind van de vorige eeuwwas de stad aan de Leie verworden tot een grauw en

uitgeblust provincienest. De rest van Zuid-West-Vlaanderen sprak wel nog over de dikkenekken,

uit goede gewoonte, maar deKortrijkzanen zelf hadden nogmaar weinig om mee te stoefen.Het voetbal al zeker niet. Op eenzeldzame opflakkering na, ginghet met KV Kortrijk in de jarennegentig steil bergaf, en dat in tij-den dat Moeskroen en andereHarelbekes intussen de ogen vande grote buur uitstaken met hun –tijdelijk – succes.

Het kan echter verkeren: na diedonkere periode, met een vereffe-ning als triest dieptepunt, is KVKintussen helemaal terug. Net als destad Kortrijk trouwens, die ook uithet dal kroop en zichzelf een nieuwen fris gezicht gaf. Het verhaal vande innige relatie tussen de club en de

stad: het verleden, het heden en de toekomst. ❯

REP

ORTE

RS

REPORTERS

REP

OR

TER

S


Geen concurrentie van ClubGrote feestelijkheden zijn er niet gepland,

maar eigenlijk viert KV Kortrijk dit seizoeneen dubbel jubileum: het is niet alleen veer-tig jaar geleden dat de club ontstond, maardit jaar viert de veekaa ook de tiende ver-jaardag van de heropstart van de club. Na devereffening, in maart 2001, begon KV Kort-rijk immers met een propere lei in derdeklasse. Bij de nieuwe bewindvoerders hoor-den ondere anderen figuren als Joseph Al-lijns, Jean-Marc De Grijse en Luc De-meyere, die ook vandaag nog deel uitmakenvan het Kortrijkse bestuur.

“KV Kortrijk is in 1971 ontstaan uit eenfusie tussen twee andere clubs”, vertelt Ed-dy Soetaert ons. Soetaert volgt Kortrijk aljaren als correspondent bij de krant enschreef drie jaar geleden ook een boek overde geschiedenis van de club. “Zoals in zoveel steden bestond er in Kortrijk van ouds-her een rivaliteit tussen twee clubs. Er wasStade Kortrijk, de club van het werkvolk, ener was Kortrijk Sport, dat meer bourgeoiswas van inslag en van wie KV Kortrijkstamnummer 19 erfde.”

Zoals zo vaak met fusies, kwam ook de sa-mensmelting tussen Kortrijk Sport en StadeKortrijk op een moment dat beide clubs nogweinig perspectief hadden. In 1971 sukkeldeStade in eerste provinciale en zakte Sport uitde derde klasse. “Verrassend genoeg deedde nieuwe fusieclub het wel meteen goed,”zegt Soetaert, “want in zijn eerste seizoenwerd KV Kortrijk kampioen in vierde klasse.In 1977, vier seizoenen en twee eindrondesverder, mocht Kortrijk voor het eerst aantre-den in de eerste klasse.”

De tweede helft van de jaren zeventig, datwaren de gouden jaren van het Belgischeclubvoetbal: Anderlecht speelde drie Euro-pese finales op rij en ook Club Bruggespeelde in 1978 de finale van Europacup I.“Ook in die tijd was het al zo dat Club Brug-ge fans ronselde in de hele provincie West-Vlaanderen,” aldus Soetaert, “maar toch on-dervond het pas gepromoveerde KVK daarweinig hinder van. De Kortrijkzanen zelfgingen immers bijna allemaal naar de vee-kaa kijken. KV Kortrijk is tot op de dag vanvandaag vooral een stedelijke ploeg, meteen beperkt hinterland. De fans kwamen dusniet van ver, maar in tegenstelling tot van-daag kwamen ze toen wel massaal opda-gen.” En inderdaad: voor de maidenmatchin eerste klasse (tegen Cercle Brugge) kwa-men in 1976 meer dan 12.000 toeschouwersnaar het stadion. En dat in een stad met op

dat moment 42.000 inwoners ...In 1979 zakte de club even terug naar

tweede, maar onder Henk Houwaart keer-de ze in 1980 al meteen terug naar eerste.Een hoogvlieger is Kortrijk nooit geweest inzijn eerste periode als eersteklasser: hetbeste resultaat was een zesde plaats. “Maar”,zegt Eddy Soetaert, “in de thuismatchen te-gen de topclubs, en dan vooral tegen Ander-lecht, viel altijd wel iets te beleven. Het hartvan de ploeg was Bo Braem, een echt club -icoon en een heel mooie speler. Hij werdvooral omringd door harde werkers uit de ei-

gen streek.”Nadat de club in 1992 degradeerde, ging

het snel bergaf. KV Kortrijk leefde al gerui-me tijd boven zijn stand, zo bleek. “Tochwel een teken des tijds, want veel andereclubs kwamen in de jaren negentig ook infinanciële problemen”, herinnert Eddy Soe-taert zich.

Aan de stad Kortrijk zal het in elk gevalniet gelegen hebben, want die zette eind ja-ren 1980 nog een splinternieuwe tribune,mét inside businessseats, zodat KV Kortrijkde broodnodige extra inkomsten kon ver-

werven. Tevergeefs, zegt Soetaert: “Laterpompte ook nog een aantal banken, met destad als waarborg, miljoenen franken in KVKortrijk, maar dat geld ging in een bodem-loze put en hebben ze nooit teruggezien.”

Kortrijk SportrijkIn de jaren negentig hield KV Kortrijk

het hoofd boven water door in tweede klas-se kansen te geven aan jonge talenten zoalsde broers Emile en Mbo Mpenza, StefaanTanghe en Stijn Meert. De echte voetbal-liefhebber kwam misschien wel nog aanzijn trekken in het Guldensporenstadion,maar de Kortrijkse glorieperiode van de ja-ren tachtig leek definitief voorbij.

“In die gouden tijd gebruikte de stadgraag de slogan: Kortrijk, Sportrijk”, mij-mert Eddy Soetaert. “En terecht, want Kort-

❯


“De stad pompte miljoenen franken in een bodemloze put.” Eddy Soetaert

REP

OR

TER

S

REP

OR

TER

S

Eddy Soetaert over hetGuldensporenstadion: ‘In de thuismatchen tegentopclubs, en dan vooraltegen Anderlecht, valt hieraltijd wel iets te beleven.’

Mbo Mpenza bij KV Kortrijkin de jaren negentig.


rijk had in de jaren tachtig een voetbalclub,twee basketbalclubs én een volleybalploegop het hoogste niveau. De Kortrijkse bas-ketbaldames en Ibis Kortrijk, de volleybal-ploeg die later is opgegaan in Knack Roese-lare, speelden in die tijd zelfs geregeld kam-pioen.”

Een bevoorrechte getuige van dat goudensportdecennium is Stefaan De Clerck,sinds 2001 burgemeester van Kortrijk, maardertig jaar geleden vooral gekend als de ka-pitein van het Kortrijkse basketbalteam.“Het was een fantastische periode. We heb-ben met dat team zelfs één jaar Europeesgespeeld. Toen al die eersteklassers in destad één voor één zijn weggevallen, haddat toch een negatief effect op de sfeerin de stad. Topsport zorgt voor feest endat heeft Kortrijk een hele tijd gemist.

Gelukkig is het tij stilaan gekeerd. De terug-keer van KVK in eerste klasse in 2008 pastperfect in de algemene revival van de stad.”

De Clerck, waarnemend minister vanJustitie, schetst de stad waarvan hij in 2001burgemeester werd. “Aan het begin vanmijn ambtstermijn hing het centrum vanKortrijk vol zwarte vlaggen. De winkeliers

slaakten een noodkreet: zo kan het niet ver-der. Met het stadsbestuur hebben we gepro-beerd een nieuwe dynamiek voor de stad teontwikkelen, met een andere beleving. Wehebben de Leie-oevers aangepakt, zevennieuwe bruggen gebouwd en zo het cen-trum weer zuurstof gegeven. Het was ookessentieel om te werken aan de commercië-le uitstraling van Kortrijk,want

de laatste jaren zagen we het aantal shop-pers altijd maar dalen. De opening van K,een gloednieuw winkelcentrum in de bin-nenstad, en het uitspelen van Kortrijk als‘designstad’hebben die trend doen keren.

“Ik merk dat de fierheid bij de Kortrijk-zaan is teruggekeerd”, gaat De Clerck ver-der. “Mensen nodigen hun familie en vrien-den van buiten de stad uit en zeggen dat zetoch eens moeten komen kijken naar wathier allemaal beweegt.”

Volgens De Clerck is de stad Kortrijkenorm overtuigd van de waarde van eeneersteklasser als uithangbord van de stad.“Van het moment dat KV Kortrijk terug inde hoogste reeks speelde, hebben we hetGuldensporenstadion weer up-to-date ge-bracht. In Kortrijk hanteren we de filosofiedat de stad voor de infrastructuur zorgt zo-


document I

❯

SLECHTE RECLAME Het voorbije jaar kwam KV Kortrijk niet altijd even gelukkig in het nieuws. Er was het gekibbeltussen de club en de stad, de politie-interventie tegen een ongewenste journalist en de heisa inde lokale pers rond een aantal ontslagen. Hoe gaat men bij KV Kortrijk met die negatieve beeld-vorming om?Matthias Leterme: “Ik denk dat we op het vlak van communicatie een paar zaken verkeerd heb-ben aangepakt. Al vind ik toch dat de pers heel wat dingen heeft opgeblazen. Maar het laatstewat we willen, is de calimero spelen en zeggen dat de media tegen ons zijn.”Christophe Glorieux: “De pers mag, net zoals onze sponsors of onze supporters, zeker kritischzijn. Dat houdt ons scherp. Maar als het goed is, mag het ook gezegd worden. Voor ons voetbalkregen we in de nationale pers bijvoorbeeld juist wel vaak goede kritieken.”Leterme: “Het is in elk geval een leerrijke periode geweest. Ik vind het opvallend dat het beeldover KV Kortrijk niet altijd strookt met hetgeen hier dagdagelijks achter de schermen gebeurt. We moeten zorgen dat die twee beelden dichter bij elkaar komen te liggen.”Matthias, jij hebt in principe een groot deel van de dagelijkse leiding van de club in handen.Stoort het jou dat veel mensen denken dat die macht in werkelijkheid bij hoofdaandeelhouder Jean-Marc De Grijse ligt?Leterme: “Ik kan die bewering in elk geval volledig tegenspreken. Jean-Marc is hier dagelijks opde club aanwezig en we werken uitstekend samen. Hij is zeker niet de mysterieuze machtsfiguurwaarvoor hij vaak afgeschilderd wordt. Hij is van heel veel op de hoogte: niet alleen van het sportieve aspect, maar ook van het commerciële en het personeelsbeleid van de club. Jean-Marc denkt over alles mee, maar doet dat het liefst in de schaduw. Ik vind niet dat iemandmag beoordeeld worden op het feit of hij al dan niet met de pers spreekt of niet. Jean-Marc werkthet liefst van binnenuit en dat moet iedereen respecteren.”

“Ik merk dat defierheid bij deKortrijkzaan isteruggekeerd.” Stefaan De Clerck

REP

OR

TER

S

STA

D K

OR

TRIJ

KSTA

D K

ORTR

IJK

Matthias Leterme enChristophe Glorieux

Stefaan De Clerck: ‘We hebben zeven

nieuwe bruggengebouwd en zo het

centrum terug zuurstof gegeven.’


dat de clubs zich kunnen ontwikkelen. Metde Lange Munte hebben we in principe eenindoorcomplex voor een topklasser in hetbasket of het volley, nu is het aan die clubsom net als KVK hun ambitie zo snel moge-lijk waar te maken. De stad Kortrijk is van-daag de grootste sponsor van de club en datvind ik maar normaal.”

Het logo van de stad Kortrijk prijkt op deborst van de shirts van KVK, maar toch is desteun van de stad aan de club niet onvoor-waardelijk. “Vorig jaar waren er wat strub-belingen omtrent de nieuwe beheersovereen-komst tussen de stad en de club, maar die zijnnu uitgepraat”, aldus De Clerck. “Het is goeddat we die debatten hebben gevoerd. Vroe-ger kwam de stad alleen tussen in de infra-structuur en de veiligheid, maar de nieuweovereenkomst behandelt ook de jeugdwer-king en de verdere professionalisering van declub, bijvoorbeeld wat betreft de organisatievan de boekhouding.”

De Clerck benadrukt dat de stad zich nietrechtstreeks wil mengen in de interne keukenvan KVK: “Kortrijk wil vooral waken overde duurzaamheid van de club. Het is ons ver-langen dat KVK zich verder op een professi-onele manier ontplooit. Kortrijk moet eenblijver zijn in eerste klasse.”

Spelers verzilverenMatthias Leterme en Christophe Glori-

eux zijn twee jonge gezichten, die graagsymbool staan voor het nieuwe professiona-lisme waar de stad zo veel belang aan hecht.Leterme is 25 en al twee jaar aan de slag alsfinancieel en administratief manager van KVKortrijk, Glorieux is 28, werkt beroepshalveals marketingmanager in Brussel, maar moetvoor verjonging binnen het Kortrijkse be-stuur zorgen.

Leterme en Glorieux zijn niet de enigejonge gezichten die rondlopen aan de Meen-sesteenweg, want in de containerkantorenvan de club (acuut plaatsgebrek!) tref je bijnaalleen twintigers en prille dertigers aan.“Toen ik hier in 2009 startte, was dat eigen-lijk nog met het personeelsbestand en een or-ganisatie die mee gegroeid was vanuit derdeklasse”, legt Leterme uit. “KV Kortrijk heeftveel respect voor alles wat die mensen ver-wezenlijkt hebben, vaak als vrijwilligers nahun uren, maar als je vooruit wilt als eerste-klasser, moet je toch op zoek naar nieuwemensen. In ons geval zijn dat grotendeelsjonge mensen geworden. Dat was geen be-wust streefdoel, maar op onze vacatures rea-geerden toch vooral jongere kandidaten. Het

vele weekendwerk speelt daarbij wellichteen rol, maar ook het feit dat je in een jong enambitieus team terechtkomt.”

Niet alleen in de kantoren, maar ook op detribunes, heeft sinds de terugkeer naar eersteklasse een serieuze verjonging plaatsgevon-den, vindt Glorieux. “Ik ga van mijn zes jaarnaar het voetbal en vroeger zag je zelden ofnooit een KVK-sjaal in de binnenstad, te-genwoordig zie ik veel rood en wit aan de

schoolpoorten. Ons aantal abonnementen isgestegen met tien procent, tot 3500 ongeveerdit seizoen. Dat is verwaarloosbaar in verge-lijking met andere clubs, maar ik kijk ooknaar de gemiddelde leeftijd van de abon-nees. En die is sinds tweede klasse gedaaldvan een gemiddelde tussen de 50 en de 60naar een gemiddelde halfverwege de dertig!Als je nu een grote groep jongeren trouw aanje kunt binden, zit je nog voor jaren goed.”

“We hebben bewust al heel wat initiatie-ven genomen om de jeugd naar het stadionte krijgen”, vult Leterme aan. “De jeugdspe-lers van alle Kortrijkse voetbalclubs krijgeneen zo goed als gratis abonnement, bijvoor-beeld. Kortrijk is ook een studentenstad, dusbetrekken we hogeschoolstudenten bij de

besturing van onze led-wall of bij het onder-houden van onze website.”

Ondanks het jeugdig enthousiasme blijfthet beleid bij de West-Vlaamse club tochook voor een deel product van het woeligeverleden. “Het ‘nieuwe’ KV Kortrijk zet detering naar de nering”, zegt Leterme. “Dat ismet ons beperkt budget een heel lastige oefe-ning, maar we moeten ons bewust zijn vanonze prioriteiten. En hoe krap we met hetpersoneel ook zitten, op dit moment is deprioriteit nog steeds het sportieve. Als we datverwaarlozen, dan hypothekeer je misschienje seizoen. Met slechte of mindere transferssta je na vijf speeldagen misschien zestien-de, en je moet dan maar eens proberen omeen commerciële werking draaiende te hou-den.”

“Het is voor KV Kortrijk ook van cruciaalbelang om af en toe een speler te verkopen”,haalt Glorieux nog zo’n spook uit het verle-den boven. In Kortrijk liepen vijftien jaargeleden spelers als Aurelio Vidmar, debroertjes Mpenza en Stefaan Tanghe rond,maar aan die toenmalige goudhaantjes hieldKVK om diverse redenen amper geld over.“We hebben vorig jaar veel kritiek gehadtoen we in de winterstop Ilombe Mboyoverkochten aan Gent, maar intern waren weheel tevreden”, maakt Glorieux duidelijk.“Voor het eerst sinds de wederopstanding in2001 konden we een speler écht verzilveren.Het was onze beste speler op dat moment,maar bij Kortrijk moet je al een seizoenvooruit durven denken.

“In tegenstelling tot onze bijnaam, de‘dikkenekken’, moeten we met Kortrijk denuchterheid bewaren”, zegt Glorieux. “Hetis ook op die manier dat we tien jaar geledenuit het dal gekropen zijn: door nuchter ensober te blijven.” ■


document I

“De gemiddeldeleeftijd van deabonnees isgedaald naarhalverwege dedertig.” Christophe Glorieux

❯

REP

OR

TER

S

REP

OR

TER

S

Christophe Glorieux:‘Toen we Ilombe Mboyoverkochten, waren weintern heel tevreden.’

Wegens plaatsgebrek zijn de kantoren van KV Kortrijkondergebracht in containers.

▼


De deur van het secretariaat staat openop Schiervelde. Aan een van de bu-reaus zit Luc Devroe, die morgen‘nog maar’ 46 wordt. Al sinds 1998,toen hij manager werd bij KV Oosten-

de, draait Devroe mee in de mallemolen van het Bel-gisch voetbal. Het is opvallend hoe Devroe, een kleinjaar na zijn ontslag, er weer minstens vijf jaar jongeruitziet. “Iedereen uit mijn omgeving zegt dat ik rusti-ger geworden ben, dat ik meer kan relativeren. Hetlukt me tegenwoordig zelfs om negentig minuten opmijn stoel te blijven zitten en een wedstrijd uit te kij-ken”, lacht hij.

Die wedstrijden bekijkt Devroe tegenwoordig op-nieuw in het Schierveldestadion, in de habitat waarhij zich – als meid van alle werk – tussen 2001 en2007 opwerkte tot de veelbelovende sportieve mana-ger die Club Brugge vier jaar geleden kwam weg-plukken. “Terugkeren naar een club waar ik al ge-werkt heb, is eigenlijk tegen mijn principe,” zegt De-vroe, “maar dit was een geval apart.”

Trainerstalent SerebrennikovRoeselare lijkt na drie jaar degradatievoetbal

zowaar nog eens op weg naar een rustig seizoen.Jullie staan op dit moment negende in tweedeklasse. Tevreden?

Luc Devroe: “Zeker, vooral als je weet dat ik hierpas half juni begonnen ben. Er waren toen 13 A-kernspelers, geen trainer en geen assistent. Er wasamper een budget, maar er moest wel een ploeg ge-bouwd worden waarmee we zo snel mogelijk geredzouden zijn. We zitten goed op koers. Als we nog en-kele puntjes pakken voor de winterstop doen we mis-schien zelfs mee voor de tweede periode, al zijn wedaar dit seizoen niet mee bezig.”

Wat is het recept om zonder geld toch eenstrijdvaardige ploeg voor tweede klasse samen testellen?

I interview


❯


Luc Devroe {KSV Roeselare}

‘Als Club kampioenwordt, zal ik de eerste zijn om te applaudisseren’


Elf maanden na zijn ontslag bij Club Brugge is Luc Devroeback in full force. Met KSV Roeselare, dat op sterven na doodwas, terugkeren naar eerste, dat is de ambitie. ‘In Brugge hebik fouten gemaakt, maar ik handelde altijd in het belang van de club.’ DOOR BREGT VERMEULEN - BEELDEN: IMAGEGLOBE

Luc Devroe: ‘De degradatie heeft

Roeselare enkel en alleen aanzichzelf te danken. Er zijn grove

fouten gemaakt.’


“Creatief zijn. En je netwerken verzor-gen! Jos Eerdekens bijvoorbeeld, de make-laar van Daan Van Gijseghem, bracht onsop het spoor van onze huidige topschutterAnthony Di Lallo, een jonge Belg die trans-fervrij naar hier is gekomen. We mogen ditseizoen ook de rol van Cercle Brugge nietvergeten. Wij zijn de ideale oplossing voorspelers die nog te onervaren zijn voor eersteklasse of voor spelers die bij Cercle op eendood spoor zitten met een doorlopend con-tract. De uitleenbeurten van Papa Sene ofvan onze speler-trainer Sergiy Serebrenni-kov zijn een win-winsituatie. Ik heb ook metHerman Van Holsbeeck de draad weer op-genomen. In mijn eerste periode als mana-ger bij Roeselare hebben we altijd goed kun-nen samenwerken, maar nadien hebbenmijn opvolgers, Hans Galjé en Wim DeConinck, nagelaten om dat contact te onder-houden.”

De keuze voor Serebrennikov als spe-ler-trainer deed hier en daar wel dewenkbrauwen fronsen. Een superprof,dat zeker, maar kan hij het ook voldoen-de overbrengen op zijn spelers?

“Roeselare heeft deze zomer met een aan-tal trainers gesproken: voor mijn komst is eronderhandeld met Wim De Corte en daarnais er ook voorzichtig gesproken met PeterBalette en Yves Vanderhaeghe. Maar meteen krap budget kun je het contract vanYves bij KV Kortrijk bijvoorbeeld al niet af-kopen. Op financieel vlak was een speler-

trainer als Sergiy de ideale oplossing, waar-door er ook nog ruimte was om Gaby De-manet, een ervaren assistent-coach, aan tewerven. We zijn écht overtuigd van het trai-nerspotentieel van Sergiy. Hij heeft een dui-delijke sportieve visie: in tien minuten hadhij me overtuigd, eigenlijk zonder veel tezeggen. (lacht) Sergiy is de ideale trainervoor deze jonge groep. Hij straalt rust uit,maar staat toch voldoende boven zijn spe-lers.”

Ook Cercle volgt wellicht met belang-stelling hoe Serebrennikov het doet alstrainer?

“Denk ik ook. Cercle heeft de voorbije ja-ren met Glen De Boeck en nu Bob Peeterstelkens aan een jonge trainer de kans gege-ven. Hopelijk voor Cercle, en ook voor Ser-giy, is Roeselare eigenlijk de volgendehoofdtrainer van Cercle Brugge aan hetklaarstomen. Ik denk trouwens dat Cerclebij de uitleenbeurt daar ook wel mee in hetachterhoofd zat. Wij zijn alvast vragendepartij om nog een jaartje met Sergiy verderte gaan.”

Verkwiste miljoenenIn het voorjaar vond er een (stille) re-

volutie plaats in Roeselare. De grote in-vesteerders die de club al een paar jaarovereind hielden via obligatieleningenhebben nu de touwtjes in handen geno-men via een nieuw opgerichte cvba. Komtdaarmee een einde aan het wanbeleid?

I interview


‘TWEEDE KLASSEMOET EENKWEEKSCHOOLZIJN’

De eeuwige problemen van tweedeklasse (geen geld, media-aandacht ofbeleving), ook Luc Devroe wordt er bijRoeselare opnieuw mee geconfron-teerd. Toch heeft de manager een dui-delijk visie hoe het anders kan: “Omtweede klasse sexy te maken, moet jenaar een afslanking gaan, denk ik. Mis-schien moet je ook meer dan drie ploe-gen betrekken in de eindronde en wer-ken met een soort pre-eindronde metzes.”“Daarnaast is het essentieel dat clubszelfbedruipend worden. Ieder jaar, zo-als Johan Vermeersch bij Brussels, uiteigen zak honderdduizenden euro’s bij-passen, dat is niet leefbaar op langetermijn. Daarom moeten tweedeklas-sers ernaar streven om een kweek-school voor jonge Belgen te zijn énmoeten ze daarvoor ook gecompen-seerd worden. Contractueel is het ze-ker uit te werken dat een tweedeklas-ser langs de kassa passeert als eenvan haar vroegere spelers x aantalwedstrijden in eerste klasse speelt. Alsje kijkt welke smaakmakers, hier of inhet buitenland, allemaal afkomstig zijnvan de lagere klassen: Thomas Meu-nier, Christian Brüls, Dries Mertens,Steve De Ridder, Jeroen Simaeys,Guillaume Gillet, Denis Odoi, Nabil Di-rar, Peter Van der Heyden ... Ook wij-len François Sterchele.”“De Liga tweede klasse moet niet eisendat de eersteklassers hun tv-gelden af-staan, maar zélf nadenken of het nietmogelijk is om een kort wekelijks tv-magazine op te starten met de samen-vattingen. De toppers zouden danrechtstreeks in beeld kunnen komen opBelgacom TV, dat nu al een commer -ciële deal heeft met vier tweedeklas-sers én volgend jaar geen JupilerLeague meer kan aanbieden.”

❯

Luc Devroe: ‘Ik ben benieuwdhoeveel van de nieuwespelers van Club latervoor het twintigvoudigedoorverkocht zullenworden.’


“Enkel dankzij die geldschieters bestaatRoeselare vandaag nog. De club was zogoed als kapot. Als er op drie jaar tijd mil-joenen euro’s worden verkwist én de ploegstaat op de rand van derde klasse, dan zit hetgrondig fout. Er moest ingegrepen worden.

Als ik dan sommige vroegere bewindsmen-sen (voormalig financieel directeur FrankTrybou, nvdr) in de pers hoor zeggen dat ergeen fouten gemaakt zijn ... Dat is om te la-chen.”

Vroeger was Roeselare een vzw, meteen (te) uitgebreid bestuur, dat deels noghetzelfde was als in derde klasse. Zijn diemensen nu bewust buitenspel gezet?

“Daar komt het eigenlijk op neer. Wie be-taalt, bepaalt nu in Roeselare. Johan Planc-ke is de CEO van de cvba en heeft net zoalsik een mandaat gekregen van de aandeel-houders. Wij werken transparant met eenduidelijk afgebakend budget en leggen vol-ledige verantwoording af aan de aandeel-houders van de cvba, minstens één keer per

maand.”Wat zijn de voornaamste fouten uit het

verleden?“Verkeerde sportieve keuzes met finan -

ciële gevolgen. Er zijn meerjarige contrac-ten gegeven aan spelers die zelfs nooit het

wedstrijdblad hebben gehaald.”Zijn er enkel verkeerde inschattingen

gebeurd? Of is er ook geld van de club opeen oneigenlijke manier gebruikt of zelfsverdwenen?

“De degradatie heeft Roeselare enkel enalleen aan zichzelf te danken, punt aan delijn. Economisch is deze club zeker leefbaarin eerste, zelfs met al die andere West-Vlaamse eersteklassers in de buurt. Of er namijn vertrek gesjoemeld is met geld, datweet ik niet. Maar ik weet wél dat we nu vol-ledig transparant werken, zowel op het fi-nanciële als op het sportieve vlak.”

Geniet je ervan dat je met Roeselare te-rug in een opwaartse beweging lijkt te zit-ten?

“Ja, eigenlijk wel. Maar ik geniet van zoveel. Als ik Jeroen Simaeys met Genk eengoede wedstrijd zie spelen in de ChampionsLeague bijvoorbeeld, of als ik ThomasMeunier zie ontwikkelen. Of als je merktdat Club Brugge met Carl Hoefkens in deploeg nog geen enkele wedstrijd heeft verlo-ren. En dat voor iemand die vorig jaar in de winterstop door iedereen werd afgeschre- ven ...”

Koster en de disciplineHoe blik je, bijna een jaar na je ontslag,

terug op je periode bij Club Brugge?“Ik heb er mijn best gedaan en het was

blijkbaar niet goed genoeg.”Dat was de evaluatie die gemaakt is

door het huidige bestuur, maar jij hebtdaar wellicht een andere kijk op.

“Ik denk dat de balans niet zo negatiefwas als het wordt voorgesteld. Ik heb foutengemaakt, dat zeker. Bij Club Brugge heb ikveel gedaan, dus ik heb ook fouten gemaakt.Niet alle transfers waren voltreffers.”

Adrie Koster is intussen aan de deurgezet en met Christoph Daum kiest Clubnu voor een coach die staat voor discipli-ne en motivatie ...

“Herbekijk eens het interview dat TomConinx met mij gemaakt heeft na de eerstespeeldag van vorig seizoen. Daarin zit derealiteit van de laatste achttien maandenClub Brugge. Ik heb toen al uitdrukkelijkgewaarschuwd dat het managen van dekleedkamer het grootste probleem was voorClub Brugge.”

De diagnose was misschien al gesteld,maar je remedie was wel anders. Het planwas niet om Koster te vervangen, maarom met Dennis van Wijk een extra assis-tent te nemen om de kleedkamer te ma-nagen.

“De fout is eigenlijk gebeurd bij het ver-lengen van het contract van Adrie Koster.We hadden na zijn eerste jaar gewoon de op-tie moeten lichten voor nog een jaar extraom dan de kat uit de boom te kijken. Dat iseen fout die ik als sportief manager gemaaktheb. Al gebeurde die keuze uiteraard in sa-menspraak met de raad van bestuur.”

Je hebt eerder al aangeklaagd dat jijmet een gelimiteerd budget moest wer-ken, terwijl het nieuwe bestuur deze zo-mer wél alle registers opentrok. Is dat eenmanier om de mindere transfers van jelaatste transferperiode, genre Camozza-to, Dalmat en Scepovic, te verklaren?

“Bon, er is toch wel duidelijk een wijzi-


❯

“Wie weet is Roeselare metSerebrennikov wel de volgendehoofdtrainer van Cercle Brugge aan het klaarstomen?”

Het afscheid van Ivan Perisic bij Club Brugge. ‘Het Star Factoryverhaal is door die transfer een eigenleven gaan leiden’, zegt Devroe.


ging van strategie bij Club. Vroeger werktede raad van bestuur erg limiterend: er waseen strak plafond voor alle uitgaven. Als erbijvoorbeeld een scoutingtrip naar Zuid-Amerika gepland werd, kon men twintig mi-nuten palaveren of die 3000 euro nu wel teverantwoorden was ... Zulke zaken werdentelkens besproken in een raad van bestuur!Dat is niet logisch, toch? Nu rolt het geldwél en beslissen veel minder mensen overveel meer zaken. De toekomst zal uitwijzenof Club nu de goede koers vaart. Als zekampioen zouden worden, zal ik de eerstezijn om te applaudisseren. Maar ik ben er-van overtuigd dat de ploeg van vorig seizoenaltijd voor de prijzen meedoet, mocht Christoph Daum daar toen al rondgelopenhebben.”

De vraag is welke ‘waarheid’ de ge-schiedenis zal ingaan: heeft Adrie Kosterniet het maximum uit zijn groep gehaaldof was de kern door Luc Devroe dan tochniet evenwichtig genoeg samengesteld?

“Ik ben hier niet om het proces van AdrieKoster te maken, want het is een fantastischeman en een goede trainer. Maar het is eenfeit dat hij de kleedkamer niet in de handhad. Twee maten en twee gewichten.”

Maar dan heb jij als sportief managertoch ook boter op je hoofd? Je zag wat eraan de hand was, maar hebt nooit ten vol-le ingegrepen?

“Er zijn toen keuzes gemaakt, goed of nietgoed ... De optie bijvoorbeeld om Van Wijkte halen was ook omdat het volledig spaakliep in de trainersstaf. Adrie was eventueelwel bereid om er iemand bij te nemen, maarhij liet de naam van Winston Bogarde val-len. Je moet ‘Winston Bogarde’ maar evenintikken op Google en je weet genoeg. Opdat moment is het voorstel om in te grijpenin de trainersstaf dus afgeketst, en zo warenwe intussen in januari.”

Star Factory en de ‘procentjes’Wat vind je van de stelling dat een

werknemer die een bedrijf serieuze win-sten oplevert, mee in die winst mag delen?Concreet: een sportief directeur heeft ei-genlijk recht op een ‘procentje’ bij uit-gaande transfers?

“Dat gebeurt op veel plaatsen in België,maar wat men ook zegt of denkt: ik had bijClub Brugge niet zo’n contract. Het belang-rijkste is dat je steeds het belang van de clubals uitgangspunt neemt en niet je eigenbe-lang. Ik kan recht in de spiegel kijken enzeggen: ik heb fouten gemaakt bij Club,

maar ik heb altijd, tot de laatste dag, in hetbelang van Club Brugge gehandeld.”

En toch dacht iedereen dat je na je ont-slag in de makelaarswereld zou stappen ...

“Daar had ik geen zin in. De makelaarwaar ik eigenlijk het dichtst bij stond ommee samen te werken, was Jacques Lich-tenstein. Als ik in dat wereldje was gestapt,dan was het met hem geweest. En hoeveelspelers heeft hij in die vier jaar bij Club ge-bracht? Welgeteld één: Bernt Evens. HetStar Factoryverhaal en mijn zogezegd onge-zonde band met Didier Frenay is door detransfer van Ivan Perisic een eigen levengaan leiden, maar slaat nergens op.”

Zeg dan eens hoe het nu écht zat metdie transferrechten van Perisic?

“In mei 2008, toen Koster net bij ClubBrugge kwam, had ik al voorgesteld om Pe-risic te halen, maar Adrie vroeg toen enkelom een centrale verdediger. Tegen eind au-gustus zaten vooral middenmoters als Kort-rijk en Zulte Waregem achter Perisic aan.Was Club Brugge toen bereid geweest oméén miljoen euro te betalen aan Sochaux,dan was Star Factory nooit mede-eigenaargeweest. Maar binnen de raad van bestuurgeloofde niemand in hem. Er is toen gezegdgeweest: bon, we gaan Devroe maar latendoen, voor 200.000 euro en een beperkt sa-laris kunnen we er onze broek niet aanscheuren ...”

Met andere woorden: het is drie jaarlater hypocriet om verbouwereerd te zijndat Club Brugge maar de helft van detransfersom opstrijkt?

“Inderdaad. Zonder de financiële inbrengvan Star Factory speelde Perisic nooit voorClub Brugge. Net zoals Thomas Kaminskien Thomas Azevedo zonder Anderlechtnooit voor OHL gespeeld zouden hebben.Wie zegt trouwens dat Club maar de helftvan de transfersom heeft gehad? De weeg-schaal helt meer door in de richting van Clubdan van Star Factory. Ook Sochaux verdien-

de trouwens nog aan elke transfer van Peri-sic, en zelfs Roeselare voor 0,25 procent.Wat ik gewoon wil zeggen: als je een spelerhaalt voor 200.000 euro en je verdient er driejaar later het twintigvoudige aan, mag je nietklagen, denk ik. Ik ben benieuwd hoeveelvan de spelers die dit jaar naar Club geko-men zijn voor het twintigvoudige verkochtzullen worden?”

Ook bij jouw laatste transfer, ThomasMeunier, ligt een deel van de transfer-rechten bij Star Factory, toch?

“Met volledig medeweten van Bart Ver-haeghe, die mee aan tafel zat toen het con-tract werd getekend. Bij Ryan Donk is hettrouwens ook zo, die is 50 procent eigendomvan Club Brugge en 50 procent van AZ.”

Is Meunier hetzelfde verhaal als Peri-sic? Met andere woorden: niet iedereenbinnen Club Brugge geloofde in zijnkomst?

“Na mijn ontslag is de nieuwe scoutingcelMeunier nog een paar keer gaan bekijken.Alle scouts die hem gezien hebben, brachtentoen een negatief advies uit. De conclusiewas: uitlenen.”

Hoe komt het dat die scouts er zo naastzaten? Je hoeft toch geen grote voetbal-kenner te zijn om op zijn minst het poten-tieel van Meunier te zien?

“Een deel van die scouts die in februarizijn voorgesteld, zijn intussen alweer ver-dwenen natuurlijk ... Hetzelfde met SvenVermant en Henk Mariman. Toen er vorigjaar in december achter de schermen van al-les voorbereid werd, heb ik hen de vraagmeermaals gesteld: wat zijn jullie ambitiesnu eigenlijk? Azen jullie op mijn plaats? Hetwas altijd: ‘Neen neen, we gaan voor eenfunctie in de trainersstaf.’ Enfin, je kunt je nude vraag stellen of die twee mensen nu ei-genlijk nog op post zitten?”

Je bent bij Roeselare minder manusje-van-alles dan in je vorige periode, maarhet is wel opvallend hoe de problemen zijnbegonnen bij jouw vertrek en hoe de neer-waartse spiraal gestopt lijkt na je terug-keer ...

“Bwa ... Ik sta zelf niet op het veld om deballen erin te trappen, natuurlijk. Ik doe mijnbest, maar ik zou de ploeg dit seizoen niet opde rails gekregen hebben zonder de hulp vanmensen binnen en buiten de club. De ambitieis om op termijn terug te keren naar eersteklasse, anders was ik hier niet opnieuw ko-men werken. Het zou misschien wel mooizijn om nog één keer te promoveren en erdan gewoon mee op te houden.” ■

❯

I interview


“Het zou misschienwel mooi zijn omnog één keer tepromoveren en erdan gewoon meeop te houden.”


De financiële crisis heeft genadeloos hardtoegeslagen in Griekenland. Het voetbal,

een van de nationale religies, zorgt nietvoor een vlucht uit de problemen, maar is

eerder een verlengstuk ervan. ‘Zelfs eenregering van technocraten zal geen enkele

topclub durven aanpakken.’DOOR BREGT VERMEULEN - BEELDEN: IMAGEGLOBE /GF

Een aangename winterzon weerspiegelt in de Egeïschezee. Aan de Leoforos Nikis Boulevard van Thessaloni-ki, de tweede stad van Griekenland, hangt een ontspan-nen sfeertje. Joelende tieners schaatsen bij 20 graden opde ijspiste. De terrassen zitten vol. Crisis? Welke crisis?

En toch: nooit eerder kende een land uit de Europese Unie eenzwaardere financiële crisis dan Griekenland. De totale staatsschuldvan het land bedraagt meer dan 300 miljard euro, goed voor 140 pro-cent van het bruto binnenlands product. In oktober 2009 werd duide-lijk dat Griekenland jarenlang boven zijn stand had geleefd. DeGriekse minister van Financiën gaf toen openlijk toe dat zijn voor-gangers het begrotingstekort de voorbije jaren veel te rooskleurighadden voorgesteld.

Wat volgde was een turbulente periode waarbij het mediterranevakantieparadijs plots de financiële paria van Europa werd. Meer lij-ken vielen uit de kast. De Griekse belastingen werden verre van ern-stig geïnd, zo bleek, en Europees en overheidsgeld bereikte maar

‘Ook het voetbal

ONTSNAPT NIET


de tragedie van het Griekse voetbal

aan de crisis’

GET

TYIM

AGES

Mediargus

met mondjesmaat de juiste bestemming.Kleine groepjes anarchisten en jongeren komen vandaag nog op

straat in Athene, maar de grote massa heeft zich – voorlopig – neer-gelegd bij de spreekwoordelijke zeven magere jaren. De rust is danwel teruggekeerd, de Griekse zorgeloosheid van voor 2009 zal datwellicht nooit meer doen. De technocratenregering van premierLoukas Papadimo heeft op dit moment geen andere keuze dan deGriekse broeksriem stevig aan te halen: de lonen worden bevroren,de pensioenen gedrukt, de belastingen opgevoerd. Op dat alles kijktde troika nauw toe, het trio van de belangrijkste schuldeisers, be-staande uit de EU, het IMF en de Europese Centrale Bank.

Supporters aan de machtTerug naar Thessaloniki nu. Voor honderdduizenden Grieken

speelt voetbal een niet te onderschatten rol in het dagelijks leven.Voetbal is hun uitlaatklep, ze halen er hun trots en hun identiteit uit.Neem nu bijvoorbeeld Thessaloniki. De stad in het noorden (een

miljoen inwoners) huisvest traditioneel drie grote voetbalclubs:Iraklis, Aris en PAOK. De oprichters van zowel Iraklis (1908) alsAris (1914) waren van Griekse origine, terwijl PAOK (1926) werdgesticht door Griekse vluchtelingen die uit Constantinopel warenverdreven na de Grieks-Turkse oorlog begin jaren twintig.

“Grieken mogen dan wel de uitvinders van de democratie zijn,”zo lacht de taxichauffeur die door Thessaloniki rijdt, “wat voetbalbetreft, is daar niet veel van te merken. Je kiest namelijk niet zélf ofje een supporter van Aris, Iraklis of PAOK wordt. Het is geen kwes-tie van vrije wil, maar van afkomst en familietraditie.” Die verdeeld-heid in Thessaloniki zorgt ervoor dat het onwaarschijnlijk is dat eenvan de drie clubs op korte termijn nog eens een titel naar de stad kanhalen. Dat is al van 1984 geleden, toen PAOK de hegemonie van hetAtheense voetbal wist te doorbreken.

Van Iraklis zal het sowieso niet komen, zo blijkt als we aankomenin het Kaftanzogliostadion, de thuisbasis van de oudste voetbalclubvan Thessaloniki. Al sinds 1960 verbleef Iraklis onafgebroken in de


❯

document I

Donkere wolken pakken zich samen boven Athene. ‘Tot nu toewerden vooral de kleinere sporten geraakt,’ zegt professorPapanikos, ‘maar het is niet ondenkbaar dat ook voetbal- ofbasketbalclubs over de kop zullen gaan.’

Mediargus

Vmreportage

reportage

De tragedie van het Griekse voetbal

“Ook het voetbal ontsnapt niet aan de crisis.”

De financiële crisis heeft genadeloos hard toegeslagen in Griekenland. En toch brengt

voetbal, één van de nationale religies, er maar weinig troost. Het voetbal is geen vlucht

van de problemen, maar eerder een verlengstuk ervan. ‘Zelfs een regering van

technocraten zal geen enkele topclub durven aanpakken uit vrees voor een revolutie’

door bregt vermeulen

Een aangename winterzon weerspiegelt in de Egeïsche zee. Aan de Leoforos Nikis-boulevard van Thessaloniki, de tweede stad van Griekenland, hangt een ontspannen sfeertje. Joelende tieners schaatsen bij 20 graden op de ijspiste. De terrassen zitten vol. Crisis? Welke crisis?

En toch: nooit eerder kende een land uit de Europese Unie een zwaardere financiële crisis dan Griekenland. De totale staatsschuld van het land bedraagt meer dan 300 miljard euro, goed voor 140 procent van het bruto binnenlands product. In oktober 2009 werd duidelijk dat Griekenland jarenlang boven zijn stand had geleefd. De Griekse Minister van Financiën gaf toen openlijk toe dat zijn voorgangers het begrotingstekort de voorbije jaren veel te rooskleurig hadden voorgesteld.

Wat volgde was een turbulente periode waarbij het mediterrane vakantieparadijs plotsklaps de financiële paria van Europa werd. Meer lijken vielen uit de kast. De Griekse belastingen werden verre van ernstig geïnd, zo bleek, en Europees- en overheidsgeld bereikte maar met mondjesmaat de juiste bestemming.

Kleine groepjes anarchisten en jongeren komen vandaag nog op straat in Athene, maar de grote massa heeft zich – voorlopig – neergelegd bij de spreekwoordelijke ‘zeven magere jaren’. De rust is dan wel teruggekeerd, de Griekse zorgeloosheid van voor 2009, zal dat

wellicht nooit meer doen. De technocratenregering van premier Loukas Papadimo heeft op dit moment geen andere keuze dan de Griekse broekriem stevig aan te halen: de lonen worden bevroren, de pensioenen gedrukt, de belastingen opgevoerd. Op dat alles kijkt de troika nauw toe, het trio van de belangrijkste schuldeisers, bestaande uit de EU, het IMF en de Europese centrale bank.

Supporters aan de macht Terug naar Thessaloniki nu. Voor honderdduizenden Grieken speelt voetbal een niet te

onderschatten rol in het dagelijkse leven. Voetbal is hun uitlaatklep, ze halen er hun trots en hun identiteit uit. Neem nu bijvoorbeeld Thessaloniki. De noord-Griekse stad (1 miljoen inwoners) huisvest traditioneel drie grote voetbalclubs: Iraklis, Aris en PAOK. De oprichters van zowel Iraklis (1908) als van Aris (1914) waren van Griekse origine, terwijl PAOK (1926) werd gesticht door Griekse vluchtelingen die uit Constantinopel werden verdreven, na de Grieks-Turkse oorlog begin de jaren ’20.

“Grieken mogen dan wel de uitvinders van de democratie zijn”, zo lacht de taxichauffeur die door Thessaloniki rijdt, “wat voetbal betreft is daar niet veel van te merken. Je kiest namelijk niet zélf of je een supporter van Aris, Iraklis of PAOK word. Het is geen kwestie van vrije wil, maar wel van afkomst en familietraditie.” Die verdeeldheid in Thessaloniki zorgt er voor dat het onwaarschijnlijk is dat één van de drie clubs op korte termijn nog eens een titel naar de stad kan halen. Dat is al van 1984 geleden, toen PAOK de hegemonie van het Atheense voetbal wist te doorbreken.

Vmreportage

Van Iraklis zal het sowieso niet komen, zo blijkt als we aankomen in het Kaftanzoglio stadion, de thuisbasis van de oudste voetbalclub van Thessaloniki. Al sinds 1960 verbleef Iraklis onafgebroken in de hoogste klasse, op één seizoen na, maar dit voorjaar kreeg de traditieclub geen licentie voor de Super League. “Achterstallige schulden aan buitenlandse

spelers en fraude met de belastingspapieren”, zegt Dimitris Papadopoulos, een supporter die ons rondleidt in het verlaten stadion. “Waarschijnlijk kloppen die beschuldigingen wel”, geeft hij grif toe, “maar als ze de strijd tegen schulden en corruptie serieus nemen, dan moeten ze maar meteen alle 16 eersteklassers laten degraderen.”

Pas in september kreeg Iraklis in beroep zijn definitieve verdict te horen: degradatie naar Delta Ethniki, de vierde klasse. Supporters kwamen met duizenden op straat en staken tientallen zitjes in het eigen stadion in brand. “Het viel nog mee”, zegt Papadopoulos cynisch. “Vier jaar geleden zetten ze het eigen secretariaat in lichterlaaie, omdat de harde kern niet akkoord ging met de komst van een nieuwe eigenaar.”

Wat verderop, een paar kilometer buiten het historisch centrum van Thessaloniki, ligt het wat aftandse Kleanthis Vikelidis-stadion van Aris. Wandelend door de wijk Xarilaou wordt de crisis plots wel heel tastbaar. Op tientallen leegstaande winkelpanden zien we in opzichtige letters ‘ΕΝΟΙΚΙAΖΕΤΑΙ’ (te huur) staan.

“De modale Griek geeft tegenwoordig minder uit”, legt Loukas Anastasiadis uit. “De handelaars voelen dat, net zoals wij dat merken aan onze ticketverkoop. Ontspanning is het eerste waarop mensen besparen als het slecht gaat.”

Anastasiadis werkt voor de ‘Aris members society’, een vereniging van 9.500 Aris-supporters die hoofdaandeelhouder is van de club. “Aris is uniek in Griekenland. Sinds 2006 zijn we georganiseerd volgens het principe van Supporters Direct, waarbij de fans zélf de koers uitzetten. Via de members society dragen de fans niet alleen 700.000 euro bij aan het budget, maar ze verkiezen en evalueren ook de dagelijkse leiding van de club.”

Aris wil duidelijk breken met gevestigde orde van het Griekse voetbal. “Andere clubs, zoals onze grote rivaal PAOK, gebruiken hun connecties bij de politiek en bij de voetbalbond om zoveel mogelijk invloed en geld te verzamelen. Wij doen daar bewust niet aan mee. Aris wil vooral een authentieke club zijn. Ons doel is niet het succes ten koste van alles, maar wel om sfeervolle wedstrijden met veel eigen jeugdspelers te kunnen spelen. Zelfs al is de consequentie daarvan dat we zonder hervormingen in het Griekse voetbal nooit meer een prijs kunnen pakken.”

Zes maanden zonder loon Wanneer de avond valt, zorgen de lichtmasten van het Toumpa-stadion voor een helwitte

gloed boven Thessaloniki. Vanavond speelt PAOK in de Europa League tegen Rubin Kazan. PAOK, vorig seizoen nog een tegenstander van Club Brugge, is berucht om zijn passionele supporters. Voor de wedstrijd van vanavond zijn er ongeveer 14.000 opgedaagd, waardoor de ovalen arena slechts voor de helft gevuld is.

“Enkel Thoura 4, het vak van de harde kern, zal volledig gevuld raken,” weet Mike

Koulinas, een softwareontwikkelaar die in zijn vrije tijd stukjes schrijft voor paokmania.gr, de grootste fansite van PAOK. “Er heerst altijd een supersfeer en de tickets zijn er nog betaalbaar. Een vriend van mij zat tot vorig seizoen met zijn familie op de hoofdtribune. Dat kostte hem ongeveer 1.000 euro per jaar, maar dat kan hij nu niet meer betalen. Hij laat zijn familie intussen thuis en staat opnieuw achter de goal, net zoals op zijn zestiende. De eerste keer is dat leuk, maar daarna is het vooral confronterend dat je een stap achteruit hebt moeten zetten.”

Ook Koulinas voelt de crisis aan den lijve. “Ik ben al zes maanden niet meer betaald, dus laat ik de verplaatsingen dit seizoen voor wat ze zijn. Doodzonde, want daardoor heb ik de historische overwinning van PAOK op Tottenham gemist.”

Uit een recent onderzoek blijkt dat 66 procent van de Griekse jongeren tussen de 18 en 35 overwegen om naar het buitenland te emigreren. Koulinas, gediplomeerd informaticus, is er één van. “Waarom zou ik hier nog blijven? Er is amper perspectief. Mijn familie achterlaten is natuurlijk pijnlijk, maar mijn huidige situatie is dat ook. Ik heb twee jobs, want

Vmreportage

ik het weekend klus ik nog wat bij als leraar. In principe zou ik daarmee het hoofd boven water kunnen houden, maar ik word gewoon niet betaald! Mijn werkgever verwijt ik niets, want die wacht op zijn beurt op het geld van de leveranciers.”

De wedstrijd, niet meer dan een veredelde salonremise, eindigt op 1-1, waardoor zowel PAOK als Kazan geplaatst zijn voor de 16

e finales van de Europa League. Terug in het hotel

horen we dat onbekenden een molotov-cocktail hebben gegooid tegen de gevel van Aris-café. Als bij wonder raakt niemand gewond.

Gangsterbendes en matchfixing Lege tribunes, schulden, supportersgeweld en een zweem van corruptie. De wandeling

langs de clubs in Thessaloniki was niet meteen een vrolijke kennismaking met het Griekse

voetbal. In Athene zoeken we wat duiding bij George Georgakopoulos, sporten economieredacteur van Ekathimerini, de enige Engelstalige kwaliteitskrant van Griekenland.

“Het Griekse clubvoetbal zit ontegensprekelijk in een serieuze dip, op Olympiakos na dan (zie kader). En toch is de financiële crisis niet de oorzaak van die dip, al is de situatie erdoor wel verslechterd.”

“De toeschouwersaantallen gaan al jaren bergaf”, aldus Georgakopoulos “In 1986 had de Griekse eerste klasse nog gemiddeld 14.000 toeschouwers per wedstrijd, vandaag is dat ongeveer de helft.” Ter vergelijking: de Jupiler Pro League, toch ook niet meteen de best bijgewoonde competitie van Europa, trekt gemiddeld zo’n 11.000 toeschouwers per wedstrijd.

“Vooral het geweld schrikt veel Grieken af”, meent Georgakopoulos. “Je moet weten dat de hooligans hier in feite criminele bendes zijn en zich ook met drugs en diefstal inlaten. Voetbal is slechts het bindmiddel.”

Deze zomer kreeg de reputatie van het Griekse clubvoetbal nog een extra deuk, toen een grootschalig omkoopschandaal aan het licht kwam. Twee eersteklassers, Olympiakos Volou en Kavala werden na een procedureslag naar de amateurdivisies verwezen. Maandenlange telefoontap door de Griekse politie zorgde eindelijk voor onweerlegbaar bewijs van hetgeen de UEFA op basis van opvallende gokpatronen al een poosje vermoedde: zowel in de Griekse Superleague, de beker, als in de tweede klasse werden de voorbije jaren om de haverklap matchen gemanipuleerd.

“Niet alleen resultaten”, zegt Georgakopoulos, “maar ook hoekschoppen, kaarten en zelfs inworpen werden gemanipuleerd. Allemaal zaken waar je tegenwoordig op kunt wedden én die spelers vrij makkelijk kunnen beïnvloeden zonder echt verdacht over te komen. Er circuleert een lijst met 86 verdachte namen, die een wijdvertakt netwerk vormen dat veel verder gaat dan die twee bewuste gedegradeerde clubs. Op die lijst staan scheidsrechters, de coach van de nationale beloften, mensen van de voetbalbond en zelf een speler van de nationale ploeg. Behalve één bondsfunctionaris zitten die intussen nog allemaal op in het zadel.”

“In eerste instantie leken de manipulaties enkel in functie van het gokken”, aldus

Georgakopoulos, “maar op één van de tapes valt Evangelis Marinakis te horen, de steenrijke reder die eigenaar is van Olympiakos. Hij had wellicht weet van het bestaan van dat goknetwerk en is in de verleiding gekomen om het – eenmalig? – in het voordeel van Olympiakos te gebruiken. Tijdens de derby met Panathinaikos in februari 2011, cruciaal in de race om de titel, zijn vreemde dingen gebeurd. Panathinaikos zag een loepzuivere goal

afgekeurd en vijf minuten later scoort Rafik Djebbour de winning goal voor Olympiakos vanuit duidelijk buitenspel. Harde bewijzen zijn er niet, maar op de tapes is wel te horen hoe Marinakis overlegt om het scheidsrechterlijke trio van die wedstrijd bescherming aan te bieden.”

De kans dat het onderzoek naar de gokaffaire tot verdere veroordelingen zal leiden, acht Georgakopoulos eerder klein. “Niet per se omdat justitie, de politiek en het zakenleven in Griekenland met elkaar verweven zijn, maar in de eerste plaats omdat niemand het aandurft om de grote clubs rechtstreeks aan te pakken. Bij de degradatie van Olympiakos Volou stond Volos, een stad met nog geen 150.000 inwoners, twee nachten in brand. Gezien het

Vmreportage

huidige semi-revolutionaire klimaat dat in Athene hangt, zal niemand, zelfs geen regering van technocraten, eraan denken om Olympiakos, Panathinaikos of AEK, samen goed voor miljoenen supporters, een stok in de wielen te steken.”

Samengevat: veel Grieken associëren het eersteklassevoetbal met geweld en omkoping. “Het is logisch dat veel vaders met hun kinderen dan ook liever naar de wedstrijden van de succesvolle nationale ploeg trekken”, zegt Georgakopoulos. Ook sponsors uit de bedrijfswereld knappen af op het slechte imago van de Griekse Super League. De meeste clubs bestaan volledig bij de gratie van staatsbedrijven zoals de nationale loterij en telecomoperator Cosmote. Olympiakos, dat zijn tv-rechten apart verkoopt, mag daarenboven nog eens rekenen op de 7,5 miljoen euro uitzendrechten van de openbare omroep.”

Uitverkoop bij AEK In Spata, het gloednieuwe trainingscentrum van AEK Athene, zo’n twintig kilometer buiten

de stad, volgt een nieuwe ontnuchtering. Technisch directeur Arnar Gretarsson, bijna twee jaar aan de slag bij AEK, ontvangt ons in zijn bureau in een sombere stemming. “Toen ik hier begon, hing de crisis AEK ook al boven het hoofd, maar dat vormde voor mij net een uitdaging: creatief zijn met een beperkt budget. Ik denk dat me dat aardig gelukt is ook. We haalden deze zomer enkel maar vrije spelers, grotendeels talentvolle jongeren.”

AEK werd Europees uitgeschakeld in de poule van Anderlecht en staat voorlopig op een derde plaats in de Griekse competitie. Toch zijn het niet de resultaten die de IJslander dwars zitten. “Ook qua scouting probeerde ik bij AEK iets op poten te zetten, met een kleine groep scouts en de aanschaf van ProScout 7, een database-systeem waarover elke Europese club met ambitie beschikt. Helaas heeft het slechts een paar maanden geduurd vooraleer ik financieel gekortwiekt in werd mijn mogelijkheden”, klaagt Gretarsson.

“Vorig jaar hebben onze scouts, die intussen op één na allemaal ontslagen zijn, honderden verslagen in het systeem gestopt. Alleen kan ik nu niet meer aan al die gegevens, omdat de club zijn rekeningen niet betaalt. Soms vraag ik me af wat ik hier nog zit te doen, met nul euro budget.”

De voormalige middenvelder van Lokeren ziet de toekomst somber tegemoet. “Ik ben benieuwd wat er in januari zal gebeuren. AEK heeft een strop van 35 miljoen schulden rond de nek hangen. Zonder investeerders wordt het hier één grote uitverkoop en verlaten alle goede spelers de club. De kans dat ikzelf op zoek ga naar iets nieuws, is ook reëel. Iedereen bij AEK, inclusief mezelf, wacht nog op het loon van drie à vier maanden ver. De meeste voetballers zullen dat wel overleven, maar voor de gewone medewerkers, die tussen de 800 en 1500 euro netto verdienen, is dat een ramp.”

Dezelfde teneur op Panathinaikos - Asteras Tripolis, die avond. De 15.000 supporters verdwalen zoals gebruikelijk in het gigantische Spiros Louis Stadion (capaciteit: 72.000). Het rommelt al maanden bij Panathinaikos. Een interne machtsstrijd en blijvende financiële

problemen, ondanks de verkoop van Djibril Cissé aan Lazio voor bijna 6 miljoen euro,

leidden ertoe dat Giannis Vardinogiannis drie maanden geleden zijn 54 procent aandelen te koop zette en geen extra geld meer in de club wil pompen.

Na de wedstrijd, een vlotte 3-1 zege voor Panathinaikos, klampen we verdediger Jean-

Alain Boumsong aan. De voormalige Franse international is diplomatisch, maar tussen de lijnen voel je tocht wat ongerustheid. “Ik kan niet zeggen dat er in de kleedkamer geen financiële zorgen zijn, maar we proberen toch professioneel te blijven. Ik ga er vanuit dat de club voor een oplossing zorgt. Toch is het jammer dat de focus de laatste weken niet volledig op het voetbal ligt.”

Saoudi’s bij Panathinaikos “Intussen is het duidelijk dat het huidige bestuur van Panathinaikos slechts geld heeft om

de zware lonen te betalen tot februari”, zegt professor sporteconomie Gregory Papanikos. “Sinds een paar weken duiken allerlei buitenlanders op die zeggen Panathinaikos te willen overnemen, van Amerikanen tot sjeiks uit de Emiraten. Op dit moment zou een onbekend

Vmreportage

concern uit Saoedi-Arabië in polepositie liggen, maar daar hoef je niet al te veel geloof aan te hechten.”

De basisregels uit de economie stellen immers dat elke investeerder eerst een grondige analyse maakt van de potentiële investering, doceert Papanikos. “Een zieltogende Griekse topclub als Panathinaikos of AEK is ondanks de schuldenberg in principe een goudmijn: je koopt een sterk merk, er zijn duizenden slapende supporters en beide clubs hebben nood aan een nieuw multifunctioneel stadion. Met andere woorden: er valt dus ook geld mee te verdienen.”

Toch ziet Papanikos één cruciale factor die de buitenlandse geldschieters op dit moment ernstig afremt. “Hoewel een nieuw stadion essentieel is voor een club als Panathinaikos om zijn inkomsten te maximaliseren, is daar door dit moment geen politiek draagvlak voor. Daarnaast is ook de Griekse bureaucratische jungle door de nieuwe regering nog niet aangepakt. De aanvraag voor zo’n bouwproject kan letterlijk tientallen jaren in beslag nemen. In dit land zeggen ambtenaren niet ‘ja’, niet ‘nee’, maar zeggen ze meestal ‘wacht’.”

“Sport is zoals zo vaak een spiegel van de maatschappij”, vindt Papanikos. “Alle problemen uit de Griekse samenleving, geweld, belastingontduiking, wanbeleid, bureaucratie, corruptie, je vindt ze allemaal terug in het voetbal. Op één na dan: terwijl de Griekse politiek als de dood is voor inmenging van buitenlanders, zit ons voetbal wel vol met vreemde spelers en trainers. Dat zouden ze beter omdraaien: de clubs moeten meer Grieken opstellen, maar voor onze overheidsfinanciën kunnen we best wel de expertise van een goeie Duitse coach gebruiken” (lacht)

En dan klinkt Papanikos plots weer heel ernstig. De bodem van de Griekse crisis is nog niet bereikt, waarschuwt hij. “In de eerste golf werden vooral de kleinere sporten geraakt: volley, handbal, waterpolo, atletiek, … Ik voorspel dat bij een volgende golf de grotere sporten aan de beurt zijn. Het is niet ondenkbaar dat voetbal of- basketclubs over de kop zullen gaan. En zelfs al kunnen de topclubs overleven, dan rest nog maar de vraag hoe ze ooit zullen kunnen voldoen aan de strenge UEFA-regels voor financiële fairplay. Vanaf 2014 bepaalt die Europese licentie of je al dan niet mag deelnemen aan Europees voetbal.”

Hoe Olympiakos ontsnapt aan de crisis Van de Griekse topclubs lijkt enkel Olympiakos Piraeus min of meer aan het crisisspook te

ontsnappen. Budgettair zijn er geen of weinig problemen bekend, spelers als Kevin

Mirallas, Olaf Mellberg en Mario Pantelic strijken er een mooi salaris op, de tribunes zitten meestal goed vol en de 38-voudige kampioen overwintert alweer in Europa. “De voornaamste reden voor dat succes is natuurlijk dat Olympiakos sinds 2005 vijf keer deelnam aan de poulefase van de Champions League. Die extra miljoenen maken in de Griekse competitie het verschil”, aldus professor sporteconomie Gregory Papanikos. Sportjournalist Georgos Georgakopoulos ziet de reden dan weer in het eigen Karaiskakis-stadion: “Als enige Atheense club profiteerde Olympiakos van de Olympische spelen in 2004. De club kreeg door intensief lobbywerk een gloednieuwe voetbalarena op de plaats van het oude stadion en plukt daar nu de vruchten van. Terwijl Panathinaikos en AEK huur betalen voor dat afschuwelijk grote en ongezellige atletiekstadion, baat Olympiakos zijn modern stadion in eigen beheer uit. Alle inkomsten uit de horeca, fanshops en evenementen stromen rechtstreeks terug naar de club..”

Efgenia Lagou, persverantwoordelijke bij Olympiakos, legt tenslotte uit hoe de club haar

eigen succes verklaart: “Ik denk dat onze vorige eigenaar Socrates Kokkalis, heel verstandig geweest is om de club in zijn geheel over te laten aan een heel welstellende overnemer zoals de huidige voorzitter, meneer Marinakis. Op die manier wist hij dat de financiële en interne stabiliteit van de club verzekerd was.”

Waarom zou ik niet naar het buitenland trekken? Ik heb hier twee jobs, maar word voor geen van beide betaald.’ (Mike Koulinas)

Vmreportage

‘In de jaren ’80 zaten er dubbel zoveel supporters op de Griekse tribunes, maar door het voetbalgeweld en de crisis blijven velen nu weg.’ (Georgos Georgakopoulos)

‘Er zijn 86 verdachten in het gokschandaal: scheidsrechters, bondsfunctionarissen en zelfs de nationale beloftencoach. Op één na, zitten ze nog allemaal op post. (Georgos Georgakopoulos)

‘Ik heb nul komma nul euro budget. Soms vraag ik mezelf af wat ik hier nog zit te doen.’ (Arnar Gretarsson)

Portfolio

Documents

Transcript of Portfolio