portfolioamyvanbreugel.weebly.comportfolioamyvanbreugel.weebly.com/.../4/2/...active_agei… ·...

Aantekeningen colleges Aantekeningen van colleges op de maandag en de woensdag gedurende periode 2 minor Active Ageing

Amy van Breugel, 24R4AA, Minor Active Ageing, Gezondheidszorg Technologie, 2030750

1

Inhoud Week 1...................................................................................................................................................3

College maandagochtend 09-11-2015................................................................................................3

Werkcollege maandagmiddag 09-11-2015.........................................................................................3

College woensdagochtend 11-11-2015..............................................................................................3

College woensdagmiddag 11-11-2015...............................................................................................5

Week 2...................................................................................................................................................8

College maandagochtend 16-11-2015................................................................................................8

Werkcollege maandagmiddag 16-11-2015.........................................................................................9

Beurs Domotica & Slim Wonen 2015 18-11-2015............................................................................11

Week 3.................................................................................................................................................12

College maandagochtend 23-11-2015..............................................................................................12

Werkcollege maandagmiddag 23-11-2015.......................................................................................12

College woensdagochtend 25-11-2015............................................................................................13

College woensdagmiddag 25-11-2015.............................................................................................13


Week 4.................................................................................................................................................14





Week 5.................................................................................................................................................20



Audit duurzaamheid dinsdagmiddag 08-12-2015.............................................................................20

College woensdagochtend 09-12-2015 (dit vind ze interessant)......................................................21

Week 6.................................................................................................................................................28

Zorggroep innovatie brainstorm 's Heeren Loo Zorggroep op 14-12-2015......................................28


Werkcollege woensdagmiddag 16-12-2015.....................................................................................32

Week 7.................................................................................................................................................34




Literatuur periode 2.............................................................................................................................35

2

Week 1

College maandagochtend 09-11-2015

Datum en tijd: Maandag 09-11-2015 Ochtend Docent: Niels de Beer Locatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: Startbijeenkomst periode 2

Vervallen in verband met studiedag docenten

Werkcollege maandagmiddag 09-11-2015

Datum en tijd: Maandag 09-11-2015 Middag Docent: Inge LoggheLocatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: Bijeenkomst 1 artikel schrijven

Vervallen in verband met studiedag docenten

College woensdagochtend 11-11-2015

Datum en tijd: Woensdag 11-11-2015 Ochtend Docent: Martin van GennepLocatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: College posterpresentatie

Elementen poster

Inhoudo Titel

Uitdagend en beknopt (witty catchprease) Leesbaar vanaf 5 m < 6 woorden, mag evt. in hoofdletters

o Auteur(s) + affiliatie Schrijf voornamen volledig uit Initialen en literatuur zijn niet nodig

o Abstract/Inleiding Kernpunten/situering van het onderzoek Waarom jou werk belangrijk is 150-200 woorden Anke style

o Methodeo Data/resultaten

Keep it short and simple Vermijd niet essentiële informatie

3

Vermijd voetnoten, afkortingen, acroniemen en jargon Niet meer dan 1000 woorden Visueel (40% grafisch, 20% tekst, 40% witruimte, zichtbaar 2 m)

Grafieken:o Bij groot aantal datapunten o Vergeet niet: curves benoemen, titel, assen benoemen, vette lijnen

gebruiken o Geen grijze achtergronden o Geen 3D o 1 achtergrondkleur (bleek is best)o Legende niet nodig, plaats info onmiddellijk bij plaats info

onmiddellijk bij de curve Tabellen: –

o Bij een beperkt aantal gegevens o Label de kolommen

o Besluit + Verder werk Gebruik zoveel mogelijk bullets om de verschillende elementen te scheiden Belangrijk onderdeel van de poster Belangrijk onderdeel van de poster Benadrukken van de belangrijke/sterke punten Nieuwe inzichten/interpretaties of Nieuwe inzichten/interpretaties of onderzoek

bronnen/gebieden worden hierin geplaatsto Referenties

Vermeld enkel belangrijkste referentie Geen literatuurstudie Kan altijd uitgebreid worden bij conversatie

o Dankwoord Vermeld fondsen Wie behulpzaam was bij het onderzoek

Leesbaarheido In volgorde van lezen van de krant o Mogelijkheid om belangrijkste punten op ooghoogte te zetteno Kolommen

Gebruik 3 tot 5 kolommen (landschap) 1 tot 3 kolommen (portret)o Nummer de secties om de logica te verduidelijken gebruik evt. visuele middelen (pijlen)o Tekst

Afmeting Titel: 96 pt Auteurs: 72 pt Affiliatie Affiliatie: 36-48 pt Sectie hoofding: 36 pt Tekst: 24 pt

Lettertype Gebruik standaard lettertypes, levert minder problemen op bij printen Makkelijk te lezen: Arial, Calibri, Tahoma, Verdana

Tekstbokken 7-8 woorden per lijn tekst in een tekstblok Kolombreedte mag niet variëren Gebruik ruime spatiëring Gebruik ruime spatiëring Gebruik bullets i.p.v. onderverdeling in paragrafen

4

Andere regels Nooit alleen hoofdletters in de tekst Gebruik bold i.p.v. underline voor nadruk Uniforme afmeting, stijl, 1 front Obviously geen wordart Aligneer links (orde), geen uitvulling gebruiken.

Kleuro 1 achtergrondkleur (bleek is best); geen achtergrondfiguur (moeilijk printen)o Geen kleurboek; consistent kleurgebruik o Goed contrast van kleureno Kleuren checken met kleurenbereik van de printer!

Afmetingo A0 is meest voorkomend formaat (afmeting van te voren instellen om uitrekken te

voorkomen!!) Afbeeldingen

o Check de resolutie (afbeeldingen van het web hebben vaak te lage resolutie)o Fotos met een fijne rand scoren beter o Indien nodig schaal en legenda o Logo’s

Posterpresentatie o Vervoer poster (koker)o Schaar, tapeo PDF-bestand meenemen o Naamkaartjeso Snoepjeso Aangepaste kledij aan de poster (zorgen dat het contrast blijft) o Bereid mondelinge uitleg voor (30 sec., 1 min., 2 min.)o Bereid kernpunt( ) en voor in een paar zinnen ( ) 3à4 o Maak oogcontact met het publiek, niet teveel staren naar postero Gebruik geen spiekbriefjes, niet aflezen van poster o Enthousiasme werkt aanstekelijko Neem iets tastbaars mee (indien mogelijk)

College woensdagmiddag 11-11-2015

Datum en tijd: Week 1 Woensdag 11-11-2015 MiddagDocent: Lowie van Doninck Locatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: College Age Friendly Cities

Age friendly cities

• Global Age-friendly Citieso Internationaal programma WHO

Steden en gemeenschappen helpen om een ondersteunende en stimulerende omgeving te creëren om zo de gezondheid, maatschappelijke participatie en veiligheid van ouderen te verbeteren.

5

Vooral concentratie op sociale en omgevingsfactoren die bijdragen tot actief en gezond ouder worden

o Uitgangspunten Verbeteren van de kwaliteit van leven van ouderen De stad maken tot een plaats waar ouderen empowered worden, gezonder en

gelukkiger leven De stad beter aanpassen aan ouder worden Een stad zonder uitsluiting, zonder ageism

o 8 centrale thema’s Openbare ruimte en gebouwen

Toegankelijkheid van de stad Looproutes met banken Parken en groenvoorzieningen Openbare toiletten Oplaadpunten voor scootmobiel, elektrische fietsen

Mobiliteit Mobiliteit niet behouden, maar vergroten Vermijden van complexe kruispunten Aandacht voor signalisatie Stimulansen om te blijven bewegen Uitgekiende verlichting, ‘s avonds durven blijven buiten gaan

Huisvesting Beschikbaarheid, betaalbaarheid en toegankelijkheid Aanpasbaar bouwen Diversiteit in het aanbod, niet 1 concept Technologie, domotica, Creatieve inrichting van de zones :

o Intergenerationeel (vb kangoeroe wonen)o Woon-zorgzoneso Cirkelwonen

Sociale participatie Sociale inclusie, betrokken bij activiteiten Vermijden van Ageism Integratie van ouderen bij het onderwijs Programma’s gericht op alle Sociale klassen Cultuur en Kunst Ouderenbijeenkomsten op plaatsen waar ook anderen hun activiteiten

houden Sport en beweging

Beweegactiviteiten op maat van de gebruiker, samenwerken met sportverenigingen

Koppelen aan de sociale kaart van de omgeving Serious gaming Experience technology Beweegtuinen

Communicatie en informatie Integratie informatietechnologie Ouderen betrekken bij het beleid (bottum-up)

6

Aandacht voor eenzame ouderen, door een-op-een contacten met vertrouwenspersonen

Internettoegang op openbare plaatsen Burgerparticipatie en tewerkstelling

Veel aandacht voor vrijwilligerswerk en mantelzorg Beeldvorming van de ouderen Verbod om ouderen in de arbeid te discrimineren Ik-ga-op-pensioentrainingen Gebruik de opgebouwde kennis en wijsheid van ouderen

Welzijnen gezondheid Geen financiële drempels om te kunnen gebruik maken van de

gezondheidszorg Gemakkelijk bereikbaar en beschikbaar

• Opdrachten o Op een A4-tje schrijf je gedurende 15 minuten alle woorden die je associeert met Age

Friendly Cities… Zie foto website

7

Week 2


Datum en tijd: Maandag 16-11-2015 Ochtend Docent: Niels de Beer Locatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: College verandermanagement

Verandermanagement

• Definitieo Vorm van management die zich in het bijzonder bezighoudt met het veranderen van de

structuur en/of wijze van een organisatie• Filmpje van oermannen

o Een man draagt een idee aan voor een ontwerp van een wil, in een ronde vorm. De andere mannen gaan niet op het idee zelf in, maar proberen enkel het idee onderuit te halen.

o Deze reactie hebben mensen vaak op verandering. Alleen redeneren waarom iets niet werkt. • Socrates

o The secret of change is to focus all of your energy not on fighting the old, but on buidling the new

• Stappenplano Stappen

Diagnosticeren Vinden van een veranderstrategie Opstellen van een interventieplan Uitvoeren van een interventieplan

o Nut Door te faseren, worden verandertrajecten overzichtelijker. Makkelijker om

aandacht op de verschillende aspecten van de inhoud te richten. Dwingt tot reflectie. Eerst denken, dan doen.

• Stagnerende factoreno Medewerkers moeten welwillend zijn richting een verandering. Er moet sprake zijn van een

probleem die bekend is bij de medewerkers en niet alleen iets waar de top tegenaan loopt, zoals kostenbesparing.

o Vaak werken onderdelen van een bedrijf niet met elkaar samen en leren niet van elkaars problemen en ervaringen.

o Afspraken die gemaakt worden, worden niet nageleefdo Leidinggevende die niet goed functioneren. Zijn niet in staat om beleid en veranderingen over

te brengen aan medewerkers• Adviezen

o Goed communiceren. Wat is het probleem, visie, focus en beoogde resultaten o Zorg ervoor dat de lijnorganisatie de boodschap over kan brengeno Organiseer en monitor. Samenwerken en van elkaar leren.o Zorg dat je feedback ontvangto Durf te sturen. Afspraak is afspraak.

• Video’so TED - Michael Goldsby – How to change Healthcare

Hij is een ondernemer en wetenschapper Over de toekomst van medicatie Goldsby presenteert zijn innovatieve ideeën voor het veranderen en het

personaliseren van gezondheidszorg met behulp van smartphonetechnologieo Jaap Bressers – (gruwelijk filmpje, aanrader)

Omgaan met verandering

8

Zijn grote verandering is zijn handicap. Opgelopen in Portugal. Op vakantie te diep gedoken, waardoor hij zijn gek gebroken heeft. In Portugal is het heel normaal dat duikslachtoffers in paniek zijn en daar zien ze het niet als een symptoom. Daar wordt doorgaans niets aan gedaan.

Carlos heeft zijn leven gered. Het enige wat er nodig als hij slechts wakkers schrikt. Is een hand op zijn schouder om te laten zien dat het oké is. Dat heeft voor hem het verschil gemaakt. Dat heeft hem zo geïnspireerd, dat iedereen het verschil kan maken.

Realiseren van doelen Natuurlijk, als eerst wil je weer lopen. Het maakt niet uit als iets niet lukt,

maar wel alles gedaan willen hebben om het maximale uit de mogelijkheden halen. Indoor skydive: ‘Aanpassingen. Techniek. Er was eigenlijk niets nodig dan een rolletje duck tape. Even die beentjes aan elkaar’. Rolstoelrugby.

Geld verdienen is geen doel meer, maar een logisch gevolg van iets wat hij heel leuk vind om te doen.

Omgaan met tegenslagen We hebben allemaal iets meegemaakt, waar hij niet mee wil ruilen. Wat we

op ons pad krijgen kunnen we niet voor kiezen. Hoe we omgaan met tegenslag dat bepalen we wel zelf. Dat bepaald de kwaliteit van het leven. Aan iedere tegenslag zit een kans om te vernieuwen.

• Ouderen en gezondheidszorgo Welke verandering kun je realiseren?o Wat is je strategie?o Wat is je interventieplan?o Welke interventies ga je uitvoeren?



Kleine presentatie en daarna zelfstandig werken aan het artikel.

Het schrijven van een artikel

• Aandachtspunteno Relevantie en belango Actueel onderwerpo Belangstelling kweken

• Onderwerp o Het onderwerp moet specifiek zijn; niet te globaal

• Doelgroep o Voor welke doelgroep schrijf je je artikelo Wat wil je deze doelgroep meegeven?

• Thema’s / schrijfmodellen o Eigen praktijkervaring gekoppeld aan theorie o Theoretische kennis gekoppeld aan praktijkvoorbeeld/ casusbeschrijving

Introductie, voorgeschiedenis, huidige situatie, problemen, geplande zorg/oplossingen, beschouwing/conclusie

o Eigen literatuuronderzoek / onderzoekartikel Introductie, vraagstelling, materialen/methode, resultaten, discussie en implicaties,

conclusies, literatuurverwijzing

9

• Minorproducto Titel

Kort, prikkelend, duidelijk, lading dekkend, stelling, geen vraago Samenvatting

Maximaal 200 woorden Doel, methode, resultaat, discussie, conclusie

o Start Inleiding

2 tot 3 zinnen Vaak dikgedrukt Geeft aan waar het artikel over gaat Wie, wat waar, wanneer, waarom Lezer lokken met stelling, vraag of uitspraak

Lead (soort) onderwerp, afbakening, probleemstelling, belang thema, doel

artikel, structuur artikelo Kort en bondig + trechtervormig

o Midden Paragraven, achtergronden, werkwijze, methode, resultaten Beginnen met een kernzin, logisch verband tussen alinea’s Gebruik signaalwoorden

o Eind Conclusie of samenvatting, verwachtingen toekomst, aanbeveling, uitsmijter

o Bronvermelding APA

o Alles wat in beoordeling staat• Taalgebruik

o Niet te formeel, geen jargon, geen stijlfouten, schrijf in je eigen niveau, iemand die er geen verstand van heeft moet het ook kunnen begrijpen, geen populair taalgebruik, spreek de lezer niet aan, vermijd persoonsvormen

o Taalkundig foutloos • Zinsopbouw

o Niet te lange zinnen, wissel korte zinnen af met lange zinnen, zinnen zijn volledig, schrijf zo mogelijk in de tegenwoordige tijd

• Leesbaarheido Vermijd vaagheden, concreet, exact, helder, verklarend, bondig, voorbeelden gebruiken

Beurs Domotica & Slim Wonen 2015 18-11-2015

Datum en tijd: Woensdag 18-11-2015 Hele dagLocatie: Het Evoluon, Noord Brabantlaan 1a, 5652 LA Eindhoven, 040-2504666Doel: Maken van opdrachten

Zie opdrachtenreeks periode 2 voor de bijbehorende opdracht. Dit is enkel een aantekening bij de lezing tijdens de beurs. Gegeven door Martin Zwyssig van het bedrijf Ascom. Korte presentatie van 15 minuten.

Zorg gaat verandereno Van ‘’zorgen voor’’ naar ‘’zorgen dat’’ (zelfde als van ZZ naar GG)

Opname verpleeghuiso Vaak overbelaste mantelzorgero Onvoldoende toezicht

Volgens N. Nieuwenhuizen, Verenzo Zorgtechnologie

o Wordt steeds persoonlijker

10

o Meer controle op eigen gezondheido Dit door middel van innovatief denken

Voorbeeld van vallen, hier zijn 3 innovaties voor bedacht. De alarmering, met drukknop op de pols – valpreventie ‘”De wolk’’ – schade beperking Sensoren die gedrag monitoren – lifestyle monitoring

De uitdaging voor de toekomsto Is de gebruiker wel op de hoogte van deze technologie. Wat kan de gebruiker hiervan

verwachten. In plaats van je afvragen ‘’waar heeft u last van’’, vragen ‘wat wil u graag’’. Wat de

gebruiker graag wil, licht bij de wijkverpleegkundigen. Zij stellen de indicatie. Weten deze wijkverpleegkundigen wat het aanbod is en welke technologie

ze in kunnen zetten, voornamelijk voor het ondersteunen van de mantelzorger.

o Dus kortom, hoe kunnen we de mantelzorger bijstaan.o Dit op het gebied van hulp inroepen, brandalarmering, toegang huis, valdetectie,

medicatiehulp, contact, lifestyle monitoring, gezondheidstesten. o Techniek verpakken

Deze technieken zoveel mogelijk verpakken als een geheel, niet als losse onderdelen. Met een auto kan iedereen rijden, aan losse onderdelen zou niemand iets hebben, omdat we niet weten hoe we er een geheel van moeten maken.

Dit wil Ascom doen door een zogenaamde zorgkoffer. Een pakketje wat direct afgeleverd kan worden bij de klant wat aansluit bij alle behoeften.

11

Week 3


Datum en tijd: Maandag 23-11-2015 Ochtend Docent: Niels de Beer Locatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: College/pitchen verandermanagement

Niet bijgewoond in verband met afspraak GGD.



Kleine presentatie, daarna zelfstandig werken aan het artikel en korte feedback

Afbakening, artikelen, structuur

• Afbakening artikel (10 min)o Vraagstelling (SMART)

Specifiek Meetbaar Aanvaardbaar Realistisch Tijdsgebonden

• Eigen artikelen zoeken en beantwoord de volgende vragen (25 min)o Wat is het onderwerp? o Wat is de centrale vraag? o Wat is het antwoord op de vraag? o Waar gebruik ik deze artikelen als referentie voor mijn artikel?

• Nabespreking (30 min) o Vuistregel 1

Zorg dat titel van je artikel duidelijk aangeeft waar je tekst over gaat werk evt met ondertitel

o Vuistregel 2 Zorg dat de kopjes in je artikel goed de inhoud weergeven van wat je hieronder gaat

besprekeno Vuistregel 3

Zorg voor duidelijke structuur in je tekst door duidelijk te maken Wat het onderwerp is Wat de centrale vraagstelling is Wat het antwoord daarop is

o Vuistregel 4 Geef duidelijk aan wat je centrale vraagstelling is en zorg dat deze specifiek genoeg is

gedefinieerdo Vuistregel 5

Behandel 1 onderwerp per alinea o Vuistregel 6

Benut de belangrijkste posities in de alinea om je structuur duidelijk te maken

12

o Vuistregel 7 Maak alinea’s niet te kort of te lang


Datum en tijd: Woensdag 25-11-2015 Ochtend Docent: Kitty van der Made & Sophie BouwensLocatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: College Social Work

Social Work

• Innovaties o Granny’s Finest filmpje

Verbinden van jong en oud. Generaties samen laten komen. Activiteiten. Zorgen dat ouderen bezig zijn (in dit geval met breien) Ontmoetingsplek. Sociale participatie bevorderen

o Woonruimte aanbieden voor studeren in een zorgcentrum.o Serious gamingo Taalles met zoveel mogelijk wins

• Sociaal workero Ondersteunen, begeleiden, bemiddelen o Luisterend oor bieden. De vraag achter de vraag achterhalen. Achter de persoon kijken en

uitgaan van eigen kracht en netwerk. o Op groot gebied: wonen, werk, relaties, financieel o Functies sociaal werker ouderen

Ouderenadviseur, activiteitenbegeleider, opbouwwerker, algemeen maatschappelijk werker, woonconsulent, schuldhulpverlener, etc.

• ASB-perspectiefo Verschillende niveaus social worker

Macro ‘de’ samenleving: wereldwijd, landelijk, provinciaal, etc.

Meso Wijk, school, GGZ-instelling, voetbalclub, etc.

Micro individuen, één-op-één contact, hulpverleningsrelatie, gezin, etc.

o Voorbeeld digitalisering ouderen Macro

Gebruik wordt ouderen bijna door de strot geduwd. Het is bijna geen optie meer om geen technologie te gebruiken. Er is geen ruimte voor weerstand. Omdat het door een groot deel van de maatschappij wordt geaccepteerd,

Economische ontwikkelingen. Markt groeit. Veel aanbod. Dit zorgt ook voor concurrentie en prijsdalingen.

Demografische ontwikkelingen. Vraag om ouderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen om zorgkosten te drukken.

Meso Bedrijven gaan ervan uit dat de technologie begrepen wordt. En deze

technologie wordt daar ook op ontworpen. E-hulp en E-learning voor medewerkers. Vaak geldt hier hetzelfde.

Micro Te ingewikkeld, gebrek aan motivatie, financiën, ervaring, interesse, kennis,

IQ, gezondheid o Pas dit toe op je project (zie foto website )

13

Op welke wijze kunnen welzijn, wonen en zorg geoptimaliseerd worden door Avoord Zorg & Wonen en WEL, zodat 55+-senioren zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen in het seniorenappartementencomplex de Egelantier te Etten-Leur

Macroo Demografische ontwikkeling, dubbele vergrijzingo Zorgkosten drukken door de overheido Te weinig handen aan het bed (gebrek aan zorgpersoneel) zoveel

mogelijk vervangeno Vraag van ouderen om zo lang mogelijk thuis te wonen

Mesoo WEL, geen huur mislopen door leegstando Avoord, inspelen op de verschuiving van intramuraal naar

extramuraal Micro

o Zo lang mogelijk zelfstandig zijn. Bewoners willen niet afhankelijk zijn van zorg.

o Kwaliteit van leven zo lang mogelijk behouden• Actualiteit

o Van verzorgingsstaat naar participatiemaatschappij Overheid stelt zich garant voor noodzakelijke geachte (materiële en immateriële)

voorzieningen voor alle burgers. Zo min mogelijk taken op zich nemen. Redenen koerswijziging verzorgingsstaat

Teveel taken worden overgenomen door de overheid Mensen is zelf in staat om dingen zelf te regelen Bezuinigingen

Rol van de overheid Aanbieden van goed onderwijs Vangnet vormen voor mensen die het niet zelf redden

o Realiseren door Transitie

Veranderende weten regelgeving:o Uitgebreide Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo)o Nieuwe jeugdweto Participatieweto AWBZ (Zvw, Wlz, WMO 2015)

Transformatie Anders kijken naar problemen, anders kijken naar indicaties Wat heeft de cliënt nodig (met steun uit omgeving) zo zelfredzaam mogelijk

te functioneren en participeren?

WMOVoor financiering zie college financiering van de gezondheidzorg

• Verandering noodzakelijko Te snel beroep doen op voorzieningeno Individualisatie; meer maatwerk, niet collectiefo Decentralisatie

Gemeenten kennen burgers betere Verschillende financieringsstromen Organisaties stemmen zorg niet af

• Oplossingeno Een huishouden voereno Zich verplaatsen in en om de woningo Zich lokaal verplaatsen per vervoermiddelo Medemensen ontmoeten en op basis daarvan sociale verbanden aangaan

• Hoeo Aanspreken zelfredzaamheid van mensen

14

o Aanspreken samenredzaamheid van mensen (informele hulp/ondersteuning: mantelzorgers/vrijwilligers)

o Wanneer dit niet lukt, biedt de gemeente ondersteuning d.m.v. voorzieningen om de beperking op te heffen en mensen in staat te stellen zichzelf te redden en te participeren

Sinds 2015 resultaatverplichting gemeenten. In hoeverre draagt WMO ondersteuning bij aan het resultaat

• Negen prestatievelden WMOo Het bevorderen van de sociale samenhang en leefbaarheid in wijken/buurten/dorpeno Preventieve voorzieningen voor problemen met opgroeien en problemen met opvoeden o Het geven van informatie en advieso Ondersteunen mantelzorgers en vrijwilligerso Bevorderen deelname aan het maatschappelijk verkeer van mensen met een beperking of

een chronisch psychisch probleem of psychisch-sociaal probleemo Voorzieningen voor ouderen, gehandicapten, chronische psychiatrische patiënten en

mensen met psychische of psychologische problemen o Maatschappelijke opvango Bieden openbare geestelijke gezondheidszorgo Bieden ambulante verslavingszorg

• Acht bakens (welzijn nieuwe stijl)o Gericht op de vraag achter de vraago Direct er op afo Gebaseerd op de eigen kracht van de burgero Formeel en informeel in optimale verhoudingo Doordachte balans van collectief en individueelo Integraal werkeno Niet vrijblijvend, maar resultaatgerichto Gebaseerd op ruimte voor de professional

• Social workers WMOo Ondersteuning van de zelfredzaamheid o Uitvoeren van of bemiddelen in de indicatiestelling o Ondersteuning van de vrijwilligers, mantelzorgers en burgerorganisaties in de civil society om

hen in staat te stellen zorg en ondersteuning goed vorm te geven Experts

Rudi Westendorp (transitie deskundige) Jan Rotmans (ouderengeneeskundige)

• Opdracht (zie foto website)o welke kansen en bedreigingen voor ouderen zien jullie met de overgang naar de

participatiesamenleving? Grootste kansen

Ontmoetingsruimte (sociale contacten en samenredzaamheid) Langer thuis wonen

Grootste bedreigingen Weerstand en bewoners Clash meso/micro

Kansen benut Bemiddelen tussen partijen; adviseren Realiseren ontmoetingsruimte (inventariseren mogelijkheden WMO) Verdiepen in mogelijkheden financiering

Bedreigingen hoofd geboden Macro

o Subsidiering Meso en micro

o Bemiddelen tussen partijen, communiceren, tegemoetkomen, behoeften uitspreken

• Integraal werken (voor meer info zie thuisopdracht, periode 2)o Generalisten vs specialisten

15

Generalist kijkt en werkt integraal ‘lichte’ kennis en competenties op breed terrein houdt mensen na oplossing probleem in beeld verwijst door bij problematiek die specialistische kennis vraagt

Specialist kijkt en werkt op één domein heeft diepgaande kennis en competenties op smal terrein neemt afscheid van cliënt na interventie


Datum en tijd: Woensdag 25-11-2015 Middag Docent: Gastspreker Carla Kalhorn en Suzanne Baars Locatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: College Zorg voor elkaar Breda

• Voorstelleno Carla Karlhorn

Senior-beleidsmedewerker (vrijwilligersbeleid) en trainer academie gemeente o Suzanne Baars

Medewerker voor ‘Zorg voor elkaar Breda’• Soort miniworkshop (casussen voorgelegd, kijken wat beter kan. Het gaat om beleidsmatige kwesties)

o Casus 1 (mijn groep) Mevrouw Jansen zit met onbeantwoorde vragen en komt naar het spreekuur van

gemeente Breda. Mevrouw had eigenlijk iemand thuis verwacht. Wat valt je op?

o Consulent is met haar telefoon bezigo Mevrouw heeft duidelijk geen verstand van zaken, weet niet wat

ze moet doeno Ongestructureerd gespreko Niet persoonlijko Consulent geeft aan dat ze geen tijd heeft o Vult alles in voor de cliënt / suggestief o Geen begripo Geen introductieo Niet ingaan op de vraag achter de vraago Onpersoonlijk / apathisch o Hulpvraag onbeantwoord

Wat kan beter?o Tegenovergestelde doen van bovenstaande

o Casus 2 Mevrouw Pietersen wordt door gestuurd door de huisarts

Wat valt je op?o Ze weet niet wat ze komt doeno Allerlei brieven, onduidelijk waar de voor zijno Niet de tijd nemen om hier naar te kijkeno Wordt zonder enige nuttige informatie weer naar huis gestuurdo Niet doorvragen


o Casus 3 Anja van Dijk wil vrijwilligerswerk doen

16

Wat valt je op?o Veel negativiteit o Niet in oplossingen denkeno Luistert totaal niet naar o Dingen voor de cliënt invullen o Reageert niet op mevrouwo Mevrouw is alsnog niet geholpeno Niet luisteren/doorvragen



Datum en tijd: Woensdag 25-11-2015 MiddagDocent: Gastspreker André Walravens Locatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: College Wijkontwikkeling en ouderen

In alle eerlijkheid was mijn concentratie voor dit college ver te zoeken.

Wijkontwikkeling en ouderen

• Territoriale samenlevingsverbandeno Invalshoek voor veel maatschappelijke vraagstukken

Samen leven Wonen Woonomgeving Voorzieningen

o Wijk overstijgende context Geen eiland, maar ook resultaat van ontwikkelingen in samenleving, beleid en

politiek o Oorzaken manifesteren van mensen in wijken

Armoede Werkloosheid Woningkwaliteit Eenzijdige bevolkingsopbouw Discriminatie/uitsluiting Verkeersonveiligheid Sociale onveiligheid Verpauperd straatbeeld Overlast situaties Ontbreken of gebrekkige voorzieningen Gebrek natuurlijke ontmoetingsplekken (functie menging) Botsende woon-leefstijlen (en daarmee samenhangende woonambities) Krimp/Leegstand Verveling

o Redenen voor wijk als basiskamp Wonen, verblijven; Thuis, veilig, gewenst voelen; Identificatie met mensen (woon- leefstijlen) Basisvoorzieningen in omgeving Aantrekkelijke inrichting publieke ruimt Netwerken

Partner, vrienden, familie, opleiding, werk, vrije tijd, hobby etc.

17

Hoe kleiner actieradius, hoe belangrijker directe woon-leefomgeving: (ouders met) kinderen, ouderen, minder validen.

• Systeemwereld vs belevingswereldo Systeemwereld

Planologisch begrensd door plannero Belevingswereld

Psychologisch begrensd voor bewoners• Woonbehoeften ouderen

o Lang zelfstandig wonen! Factoren: maatschappelijke participatie, kwaliteit woonomgeving, kwaliteit woning,

persoonlijke leefomgeving, mentale weerbaarheid, geestelijke gezondheid, zelfzorg mogelijkheden, algemene gezondheid, hulpmiddelen, besteedbaar inkomen

Deze verbanden zoveel mogelijk versterken. Zelfredzaamheid verhoogt op zijn beurt sociale participatie en daarmee sociale cohesie en visa versa.

Realiseren door actieonderzoek, ouderen betrekken, focusgroepen, ouderen moeten het idee hebben dat ze helpen, moet om herkenbare kwesties gaan, het moet ouderen raken, sprake van emancipatie, oplossingsgericht denken

o In vertrouwde omgeving, waar wat te beleven valto Ontmoetingsmogelijkhedeno Regie over eigen leveno Geen afhankelijkheid van kindereno Levensbestendige woning (seniorenlabel)o Aanvullende voorzieningen (domotica)o Geschikte woonomgeving ( woonzorgzones)o Meer keuze tussen zelfstandig wonen en verzorgingstehuis (woontussenvoorzieningen)o Garanties voor hulp aan huiso Zolang mogelijk uit een verzorgings- verpleeghuis blijveno Zo nodig tijdelijko Alleen als het niet anders kan naar verzorgings- verpleegtehuis.

18

Week 4


Datum en tijd: Maandag 30-11-2015 Ochtend Docent: Niels de Beer Locatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: College/pitchen verandermanagement

Niet bijgewoond in verband met vervolgafspraak GGD.



Presentatie, feedback geven op de opdracht met medestudenten en daarna mogelijkheid om feedback te ontvangen (Inge)

Argumentatie

• Argumentatie (30 min)o Stappenplan

Zoek literatuur die jouw argumenten ondersteunen (verschillende bevindingen, verschillende invalshoeken, grootte probleem)

Werk naar een conclusie toe Overweeg bij het formuleren van je vraagstelling naar welke

conclusie je toe wil werken en hoe je die gaat beargumentereno Soorten argumenten

Enkelvoudige argumentatie Onderbouwing standpunt met 1 hoofdargument

Meervoudige argumentatie Onderbouwing standpunt met meerdere losstaande

hoofdargumenten Nevenschikkende argumentatie

Onderbouwing standpunt met naast elkaar staande argumenten Alleen als de argumenten samen opgaan klopt de redenering

Onderschikkende argumentatie Hoofdargument dient onderbouwd te worden met subargumenten,

omdat hoofdargument te zwak of te onduidelijk iso Argumentatie schema

Eigenschap Je beargumenteert de bewering door kenmerkende eigenschappen van de

bewering te benoemen Vergelijking

Je legt verband tussen bewering en argument op basis van een vergelijking. Een vergelijkbaar verschijnsel wordt in je argument gebruikt om je bewering te versterken

Verklaring Je beschouwt een bewering/standpunt als een gevolg van je argument

Pragmatische argumentatie

19

In het argument wordt een voordelig (of nadelig) gevolg van het standpunt aangedragen als verdediging

o Signaalwoorden Voor een helder overzicht

http://www.nt2.nl/documenten/luisteren_op_b2/ overzicht_van_signaalwoorden.pdf

o Stijlfouten Tautologie

Twee keer hetzelfde zeggen in 1 zin. Een bepaald begrip in zijn geheel herhalen

o Enkel en alleen Pleonasme

Een eigenschap die in een hoofdwoord zit, wordt nog eens apart vermeld. o Het groene gras (gras is altijd groen)

Foutieve beknopte bijzin In een beknopte bijzin staat geen onderwerp

o Na koffie gedronken te hebben, reed de bus verder (nu staat er dat de bus koffie heeft gedronken)

Contaminatie Twee woorden, begrippen of uitdrukkingen met ongeveer dezelfde

betekenis worden op een verkeerde manier met elkaar gecombineerd, worden door elkaar gehaald, met elkaar vermengd tot een nieuw, niet correct geheel.

o Dat kost duur (iets is duur of kost veel) Congruentiefout

In een zin moet er tussen onderwerp en persoonsvorm overeenkomst zijn in ‘getal’, enkelvoud of meervoud. Oftewel, het onderwerp en de persoonsvorm moeten congruent zijn.

o De leraren schrijft op het bord Foutieve inversie

Als het onderwerp achter de pv staat spreken we van inversie. Mag wel bij vraagzinnen, zinnen die met een ander zinsdeel beginnen dan het onderwerp, zinnen die met een bijzin beginnen.

o Als ik hem zie, wordt ik blij


Datum en tijd: Woensdag 02-12-2015 Ochtend Docent: Kitty van der Made & Sophie BouwensLocatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: College Zingeving en regie

Zingeving en regie

Doel collegeo Luisterend oor voor trage vrageno Bespreekbaar maken van deze vrageno De actualiteit van het levenseindeo Kennis van weten regelgeving rondom euthanasie o Visievorming: Hoe sta jij in het vraagstuk “regie over eigen dood”o Je eigen verbondenheid met het thema

Zingevingsvrageno Wat maakt mijn leven (nog) de moeite waard?

20

http://www.nt2.nl/documenten/luisteren_op_b2/overzicht_van_signaalwoorden.pdf

http://www.nt2.nl/documenten/luisteren_op_b2/overzicht_van_signaalwoorden.pdf

o Waar haal ik inspiratie uit?o Waarvoor leef ik?o Wat geeft mijn leven richting?o Wat is de betekenis van mijn leven?

Zinvol leven Welbevinden, rust, levenkracht

Weinig zin Eenzaamheid, neerslachtig, zinloosheid Lichamelijke ongemakken, klagen, onrust, teruggetrokken, stil, onzichtbaar

zijno Filmpje

Levensvragen: Hart van zorg en welzijn. Waarom zo belangrijk? In praktijk weinig mee te maken ‘’iedere euro bespraakt 4 euro’’ Weinig aandacht voor trage vragen Stress – uitzicht in depressie – huisarts doorziet het vaak niet. Vaak worden

deze mensen doorverwezen naar een psycholoog. Als hier meer aandacht voor zou zijn, is er mindere inzet van professionals nodig (doorverwijzing).

o Bv. Door inzet van vrijwilligers, programma’s, pilots etc. Inzet van vrijwilligers loont, voor de ouderen zelf

(kwalitatief) als voor het verminderen van zorggebruik (kosten).

Bronnen van zingevingo 7 dimensies van zingeving door Derkx en Fitchett

Doelen: Levensdoel en verantwoordelijkheden. Morele juistheid, rechtvaardigheid (levensovertuiging) Competentie: levenservaringen en controle (Zelf)inzicht: hoe in het leven gevormd en weer vorm kunnen geven na tegenslag. Eigenwaarde: positief of niet? Verbondenheid: welke relaties en sociale verbanden zijn en waren belangrijk? Transcendentie: inspiratiebronnen, gebruiken en rituelen

o Interview een medestudent – Isabel Rijk Levensdoel: Carrière maken Levensovertuiging: Wat me moeder zegt is waar Competentie: Zelfontplooiing en zelfkennis Zelfinzicht: Door erover te praten met mensen, me hart luchten Eigenwaarde: Positief Verbondenheid: Moeder, vrienden, familie, gezin Transcendentie: Mijn moeder

o Narratieve benadering Tegenslag in het verleden, kracht in het heden

Benadering o Niet doen

Meteen concrete oplossingen en adviezen aandragen of wegwuiven Zoals: ‘Het komt wel weer goed’, ‘Ah, valt allemaal wel mee joh’ of ‘Stel je niet zo

aan’. Dan zal de persoon in het vervolg niet welwillend zijn om erover te praten. o Wel doen

Luisterend oor, levensverhaal aanhoren en kijken wat jij of een ander kan betekenen Existentiële zingevingsthema’s

21

o De dood, vrijheid, isolatie en betekenisloosheid Jorna en Voois (2014) Eenzaamheid niet bestrijden, maar bestreden. Omroep Max. Nooit meer alleen.

Proces van zingevingo Neem de tijd, geen strak schema hanteren.o Zinvolle bezigheden ontdekken. Waar krijgt die persoon energie van. o Samen op zoek gaan naar contacten, activiteiten, kleine bezigheden die bijdragen aan een

gevoel van eigenwaarde.o Balans herstellen: zien wat er nog wel is en wel kan

Zeven dimensies toepassen als hulpmiddel Informatie en literatuur

o Harrie Kunneman (Aandacht voor een gesprek over levensvragen)o Zorg voor elkaar Breda (Aandacht voor zingeving bij het keukentafelgesprek)o 2 artikelen (methoden om welbevinden en KVL in kaart te brengen)

Euthanasie

Wet- en regelgeving o Euthanasie is een wettelijke regeling en geen rechto Palliatieve sedatie

Wet euthanasie omzeilen. Euthanasie vaak vermeden Vaak niet de juiste weg. Indien een euthanasieverzoek wordt afgewezen is de doodwens immers niet

verdwenen Stoppen eten/drinken Gebruik van illegale middelen.

o Verschuiving aard euthanasieverzoeken: door betere pijnbestrijding en palliatieve zorg is de reden voor euthanasieverzoeken verschoven van pijn, naar verlies van waardigheid en zingeving

2010 Burgerinitiatief NVVE ‘Uit vrije wil’ pleit voor aanpassing van de euthanasiewet. 2011 Oprichting LEK (Levenseindekliniek)

o Huisarts in Tuitje Hoorn. Deze arts zou iemand ‘een handje’ geholpen hebben. Persoon zelf en iedereen in omgeving stemde hierin toe. De arts heeft de patiënt te veel medicatie gegeven, waardoor de patiënt is overleden. Deze man had de allerbeste intentie. Uiteindelijk heeft hij zelfmoord gepleegd.

Actualiteito 2015 NVVE pleit voor: Euthanasie uit wetboek van strafrechto KNMG zet levenseinde en euthanasie op agenda internationale artsenorganisatieo Albert Heringa (Moek)

Heeft zijn moeder geholpen bij haar laatste wens, geholpen bij zelfdoding Hij is schuldig bevonden aan moord, maar geen straf Hij heeft namelijk alles vastgelegd op beeld. Documentaire van gemaakt.

o De laatstewilpil / Pil van Drion Waarom

Dit als nieuwe mogelijkheid, naast palliatieve sedatie Tijd van overlijden versnellen, op eigen aangewezen tijdstip Ontlasten van huisartsen. Huisarts wordt een soort rechter Regie komt meer bij de patiënt te liggen. Artsen hoeven niet betrokken te

zijn Euthanasiewet 2002 Het gaat om twee pillen, dit om ervoor te zorgen dat mensen zich eventueel nog

kunnen bedenken en om misbruik c.q. misdaad te voorkomen. o En wat is de publieke opinie?

22

Lezers blijken, over het algemeen, bereid verder te gaan dan de huidige wetgeving toestaat. Een vriend of familielid helpen bij zelfdoding zouden veel lezers, met de nodige slagen om de arm, wel willen overwegen.

http://www.nrc.nl/handelsblad/2015/10/31/euthanasie-verder-gaan-dan- de-wet-1551692

Zie afbeelding voor de belangrijke resultateno Waarom deze verschuiving

Taboe eraf Geloof speelt minder een rol, kruis hoeft niet meer gedragen te worden tot het eind

Debat hulp zelfdodingo Op 8 april jl. heeft de NPO een uitzending gemaakt over hulp bij zelfdodingo Het discussieprogramma Arena focust op de groeiende groep ouderen die levensmoe is. Ze

zijn niet ongeneeslijk ziek, maar hebben het gevoel dat hun leven voltooid is. Visies

o Botsende visies bij dementie Het moeilijke van het euthanasievraagstuk

Sprake is van ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Lastigheid daarbij is de ‘disability paradox’

Personen die in de ogen van een ander in een niet benijdenswaardige situatie verkeren, tonen een onverwacht hoge kwaliteit van leven

Twee waarden t.a.v. de rechtvaardiging van euthanasie Zelfbeschikking en barmhartigheid

o Vraagstukken Houden we mensen niet te lang in leven door middel van medicatie? Staat de mens wel centraal bij de handelingen? Regie nemen, maar wat als het gaat over regie nemen over je eigen levenseinde?

o Vaak een kwestie van geloofsovertuiging


Datum en tijd: Woensdag 02-12-2015 MiddagDocent: Gastspreker Eveline Pragt Locatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: College Levenseindekliniek en euthanasie

Vragenvuur over het euthanasietraject

Een verzoek voor zelfdoding dient te geschieden volgens de wet, anders kom je niet in aanmerking. Het kan enkel als je uitbehandeld verklaard bent en alle andere opties geen mogelijkheid meer zijn. Hiervoor dient men een aantal stappen te volgen.

Stap 1 Aanmelding Levenseindekliniek (LEK)

Stap 2 Arts en verpleegkundigen doen onderzoek:

- Het verzoek is vrijwillig- De toekomst is uitzichtloos of ondraaglijk- Hoogte van de situatie- Geen andere oplossingen1

Stap 3 Er worden gesprekken gevoerd en het medische dossier wordt onderzocht door huisarts en/of behandelend arts

23

http://www.nrc.nl/handelsblad/2015/10/31/euthanasie-verder-gaan-dan-de-wet-1551692

http://www.nrc.nl/handelsblad/2015/10/31/euthanasie-verder-gaan-dan-de-wet-1551692

Stap 4 Tweede onafhankelijke arts spreekt zicht uit over het verzoek; SCEN-arts (specialist). SCEN staat voor Steun en Consultatie bij Euthanasie in Nederland.

Stap 5 Het verzoek wordt gehonoreerd of afgewezen. Indien het wordt gehonoreerd wordt een datum en tijd van uitvoering besproken. Voor de euthanasie kan gekozen worden voor een drankje of een infuus/injectie. Dit wordt gedaan door een arts. De arts dient BIG geregistreerd te zijn. Het maakt verder niet veel uit wat de specialisatie van de arts is. Daarna komt de schouwarts. Ook kan de patiënt kiezen om het verzoek alsnog in te trekken.

Indien het verzoek wordt afgewezen wordt de patiënt vaak doorverwezen naar een ouderengeneeskundige of psychiater om palliatieve sedatie te voorkomen. Vaak kiezen mensen voor het uithongeren en uitdrogen van zichzelf. Artsen hebben echter een zorgplicht, dus indien mensen hiervoor kiezen, dienen ze een niet behandel verklaring te hebben. Zonder deze verklaring zijn artsen verplicht om in te grijpen.

N.B. In onheldere momenten wordt geen euthanasie gepleegd. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij dementie. Dit verzoek dient gehonoreerd te worden voordat ze hun ‘heldere’ momenten kwijtraken. Anders kunnen ze vergeten dat ze hiervoor gekozen hebben. Bij mensen met dementie of ALS wordt om die reden in de eerste week langsgegaan.

Indien iemand niet meer kan praten, wordt er naar andere wegen gezocht. Stel iemand is tot de nek verlamd en kan alleen communiceren met de ogen. Als daarmee gecommuniceerd kan worden, dan zou dit voldoende kunnen zijn om een verzoek te honoreren. Dit kost echter veel tijd en geduld.

In hoeverre is euthanasie mogelijk bij de GGZ. Dit wordt bijna niet gedaan in de psychiatrie (psychiatrische afdelingen). Familie mag hier niet in bepalen, ook al is jou familie (schriftelijk) op de hoogte van jou wens. Het verzoek dient van de persoon zelf te komen.

Samenstelling LEK

Specialisme artsen (totaal 43):

17 huisartsen, 10 specialisten ouderengeneeskunde, 5 psychiaters, 7 medische specialisten, 4 overige

Specialisme verpleegkundige (totaal 31):12 psychiatrische verpleegkundige, 17 verpleegkundige, 2 verpleegkundige technisch team

Cijfers en feiten

Aanmeldingeno 2015 (8 maanden): 908 o Prognose 2015: 1220 o Diagnose (8 maanden)

288 – Somatisch overige (37%) 252 – Psychiatrie (32 %) 168 – Oncologie (20 %) 44 – Dementie (8 %) 44 -– Geen medische diagnose (5 %)

o Leeftijd bij aanmelden 2015 (8 maanden) 16 – 70 jaar = 52,9 % 71 – 110 jaar = 47,1 %

Gehonoreerde verzoekeno 2015 (9 maanden): 254 o Prognose 2015: 350 o Diagnose (8 maanden)

90 – Somatisch overige (30 %)

24

80 – Oncologie (32 %) 38 – Multiple ouderdomsklachten (15 %) 24 – Psychiatrie (9 %) 20 – Dementie (8 %)

o Leeftijd bij uitvoeren 16 – 70 jaar = 38,4 % 71 – 110 jaar = 61,6 %

Verschil in percentages is voornamelijk te verklaren door het afwijzen van verzoeken. Het gaat daar enkel om aanmeldingen.

Afgeronde casusseno Team honoreert verzoek 31 %o Verzoek ingetrokken 22 %o Overleden 12 %o Afgewezen 28 %

25

Week 5


Datum en tijd: Maandag 07-12-2015 Ochtend Docent: Niels de Beer Locatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: -

Vervallen in verband met audits duurzaamheid docenten.



Vervallen in verband met audits duurzaamheid docenten.

Audit duurzaamheid dinsdagmiddag 08-12-2015

Datum en tijd: Dinsdag 08-12-2015 Middag Locatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: Deelname audit duurzaamheid Gezondheidszorg Technologie/Mens en Techniek

Op verzoek van Nyke Hagemans heb ik deelgenomen aan de audit duurzaamheid voor de opleiding Gezondheidszorg Technologie. Het doel van deze bijeenkomst is het beoordelen van de duurzaamheid van de opleiding Gezondheidszorg Technologie door zogenaamde auditors. Dat doen ze door verschillende gesprekken te voeren, met medewerkers, mensen uit het werkveld en studenten. Samen met Jort Stadlander, Thijs van Belkom vertegenwoordigden wij de laatste categorie. In totaal deden ongeveer 10 studenten mee aan deze bijeenkomst. Studenten vertegenwoordigde verschillende jaren van de opleiding.De vragen in het gesprek gingen vooral over duurzaamheid en hoe dit terug te zien is in de opleiding. Hieronder heb ik een enkele vragen en antwoorden opgenomen;

Hoe wordt er volgens jullie duurzaam gewerkt binnen de opleiding?o Enkel digitaal aanbieden van studiemateriaal.o Resultaten vrijwel alleen digitaal inleveren, enkel op een aantal hardcopys na. o Materialen worden hergebruikt.

Te zien bij het MD-project. Eerst nagaan of je thuis nog spullen had die je kon gebruiken. Veel producten hergebruikt en niet direct besteld.

Project voor bouwkunde, maquette bouwen. Enkel papier en materiaal te gebruiken dat binnen school of thuis te vinden was. Hier mocht niets voor gekocht worden.

Indien je deel hebt genomen aan een meeloopdag, hoe merkte je toen dat er aandacht was voor duurzaamheid?

o Vond het persoonlijk een lastige vraag. Als student op een meeloopdag ben je meer bezig met het ‘leuke’ van de opleiding dan de duurzaamheid ervan. Duurzaamheid kwam niet zozeer naar voren in alleen de opleiding, maar bijvoorbeeld het gebouw zelf. Scancodes voor

26

nieuwe handdoeken (zodat niet onnodig handdoek rollen verwisseld worden, terwijl de helft niet gebruikt is). Scheidingslogo’s boven de prullenbakken.

Denken jullie dat jullie docenten duurzaam bezig zijn? Ook qua kennis. o Vrijwel alle docenten hebben verstand van zaken betreffende hun vakgebied. Soms mag het

anders aangeboden worden, zodat de kennis ook duurzaam blijft (in de zin van beter blijven hangen bij studenten)

o Niet vragen om hardcopyso Digitaal aanbieden van lesmateriaal en inleveren van resultaten.

College woensdagochtend 09-12-2015 (dit vind ze interessant)

Datum en tijd: Woensdag 09-12-2015 Ochtend Docent: Gastspreker Nanda van GinnikenLocatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: College Financiering van de gezondheidszorg

Over de financiering heb ik met 2 medestudenten, Jasper Hoekstra en Jan Willem Bosma, een website gemaakt het project ziekenhuisontslag in periode 1.1. Mocht u interesse hebben, verwijs ik u naar het volgende adres: https://sites.google.com/site/24gzt1j/ (Toegang is enkel mogelijk met deze link, omdat dit voor andere jaren niet openbaar gevonden mocht worden).

Ten tweede moet ik het volgende vermelden dat ik tweede ben geworden bij de quiz die tevoren dit college gehouden werd. Toch niet slecht, dacht ik zo. Voor de ongelovigen onder ons, geen zorgen, ik heb het bewijs toegevoegd. Zie bijgevoegde print screen.

Handige tipso OECD handige bron voor je scriptie

Feitjes uit de quizo Het verplicht eigen risico in 2015 is 375 euroo De staatsecretaris van VGZ is Martin van Rijno 12.000.000 mensen bezochten in 2014 de huisartso Inspectie van de GHZ heeft als taak om de kwaliteit van de GHZ te controlereno CIZ indiceert vanuit de Wlzo 76,10 is het maximale bedrag om te declareren in 2015 voor 1 uur extramurale zorg

Doelstelling collegeo Inzicht in de speerpunten over de (maatschappelijke) gezondheidszorg van de regering.o Instrueren over financiering zorg: Zvw, Wlz, WMO 2015, ZZP, DBC, zorgkantoor,

zorgverzekeraar, gemeente. Maatschappelijke opgave Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014

o Iedereen zo lang mogelijk gezond houden en zieken zo snel mogelijk beter makeno Kwetsbare mensen ondersteunen en maatschappelijke participatie bevordereno Autonomie en keuzevrijheid van de burger stimulereno De zorg betaalbaar houden

Hier zijn 4 drijfveren vooro Drijfveer 1: Op en top gezond

Opgaven en drijfveren Lang en gezond leven Een gezonde leefstijl Bescherming tegen gezondheidsgevaren Effectieve preventie en effectieve zorg

Gezondheid Je bent gezond als je niet ziek bent. Je bent gezond als je niet rookt, gezond eet en voldoende beweegt

Preventie en zorg

27

https://sites.google.com/site/24gzt1j/

Bij zorg denk je aan preventie en aan zorg gericht op genezing Definitie kwaliteit van zorg

Zorg is goed als ziekten worden genezen en vroegtijdig overlijden wordt voorkomen

o Drijfveer 2: Iedereen doet mee Opgaven en drijfveren

We beschermen en steunen de zwakkeren We sluiten niemand uit Mensen met gezondheidsproblemen doen mee Preventie en zorg richten zich op kwetsbare groepen

Gezondheid Het gaat goed met je als je meedoet

Preventie en zorg Zorg is veel breder dan medische zorg. Ook welzijnswerk en arbodiensten

vallen hieronder. GGZ en GCZ spelen belangrijke rol Definitie kwaliteit van zorg

Zorg is goed als mensen daardoor weer kunnen meedoen. Dit geldt vooral voor de zwakkere van de maatschappij

o Drijfveer 3: Heft in eigen handen Opgaven en drijfveren

We weten zelf het beste wat goed voor ons is Het gaat om de kwaliteit van ons leven De overheid biedt ruimte aan plannen van burgers Zorgverleners luisteren naar ons

Gezondheid Gezondheid betekent ‘kwaliteit van leven’

Preventie en zorg Prevalentie en zorg zijn brede begrippen. Ook alternatieve geneeswijzen en

‘life coaches’ kunnen hieronder vallen Definitie kwaliteit van zorg

Zorg is goed als de patiënt tevreden is o Drijfveer 4: Gezonde welvaart

Opgaven en drijfveren Welvaart, ook voor komende generaties De overheid houdt voldoende geld over voor onderwijs en andere

overheidstaken Burgers en werkgevers kunnen de zorgpremies blijven betalen Doelmatige zorg voor wie het echt nodig heeft

Gezondheid Je bent gezond als je geen zorguitgaven vergoed krijgt van de

zorgverzekeraar Preventie en zorg

Zorg wordt in dit perspectief versmald tot noodzakelijke zorg, betaald uit de collectieve middelen

Definitie kwaliteit van zorg Zorg is goed als deze zinnig en zuinig is. VWS beoordeelt dit met de

zorgverzekeraarso Inzetten op meer gezondheid en participatie versterkt elkaar.

Wanneer wordt ingezet op meer gezondheid en een langer leven vanuit het perspectief ‘Op en top gezond’, leidt dat ook tot minder beperkingen voor chronisch zieken: een opgave vanuit het perspectief ‘Iedereen doet mee’. En andersom geldt dat wanneer vanuit het perspectief ‘Iedereen doet mee’ wordt ingezet op meer arbeidsparticipatie en onderwijsdeelname van kwetsbare groepen, dat leidt tot minder ziektelast, een opgave vanuit het perspectief ‘Op en top gezond’.

Preventie o Eigenlijk wil niemand aan preventie doen, omdat degene die preventie aanbied er niets voor

terugkrijgt. Zo willen zorgverzekeraars hier niet aan meewerken. Als de gemeente

28

bijvoorbeeld preventie zou verlenen, is het resultaat dat de belasting omlaag gaat. Daar heeft de gemeente zelf geen profijt van.

Inkomsten GHZ o Inkomsten GHZ is 9,6 % dit is veel lager in vergelijking met ander landen

Uitgaven GHZo Nederland geeft relatief veel geld uit aan de GHZ in vergelijking met andere landen ; 90

miljard in 2011 Grote discussie over financiering ouderenzorg. Dit is maar een klein deel van de

uitgaven. Toch moet deze discussie gevoerd worden, omdat de kosten snel stijgen. o Oorzaken stijging

Demografische ontwikkelingen Dubbele vergrijzing

Ontwikkelingen/innovaties Economische groei

o Prijsstijgingen/inflatie (loonkosten, grondstoffen, medicatie, vastgoed)

o Hoge eisen en verwachtingen van de zorg Medische technologie

o Betere diagnostiek (ziekten worden eerder ontdekt, waardoor het zorgtraject ook langer wordt)

Kwaliteit van leven stijgt Co-morbiditeit Chronische ziekten

Verruimde indicaties en inhoud basispakket Marktwerking

o Definitie Verschijnsel waarbij zonder sturing van de overheid de mechanismen werkzaam

binnen het vrije marktsysteem een bepaalde structuur geven aan de markto Doel

Bevorderen van concurrentie en financiële prikkels o Zie toegevoegde video (https://youtu.be/1z6bsJwf0Ys) o Zie toegevoegde iets minder educatieve video (https://youtu.be/w6X4tIdlj4E)

Rol overheid (overkoepelend) Vrije toegang voor patiënten Geen absurde prijzen zorgverzekeraars Kwaliteit zorgaanbieders

o Inzetten op de marktwerking, om: Verhogen eigen bijdrage en eigen risico Meer vrijheid en transparantie voor zorgvragers Meer concurrentie Overheid stelt kader i.p.v. wetten vast

o Concurrentie in de zorg De patiënt is ziek en leeft in onzekerheid Patiënt sluit een verzekering af moral hazard en vermindering risicomijdend

gedrag Irrationele patiënt (gevoelens kwesties) Verzekeringen zijn regionaal georiënteerd Zorginstellingen zijn regionaal georiënteerd

Financiering zorgo AWBZ

aar Wlz (nieuwe wet 24-uurs zorg) Recht op zorg in een instelling of thuis Zorg voor de meest kwetsbaren: ouderenzorg, GCZ, langdurige GGZ met

behandeling Ondersteuning, begeleiding en dagbesteding naar WMO 2015;

29

https://youtu.be/w6X4tIdlj4E

https://youtu.be/1z6bsJwf0Ys

Ondersteuning bij zelfredzaamheid Ondersteuning bij participatie Beschermd wonen en opvang Ondersteuning mantelzorg Clientondersteuning

Naar Zvw Verpleging en persoonlijke verzorging Behandeling zintuigelijke gehandicapten Palliatieve zorg Intensieve kindzorg

o Zvwo WMO 2015o Wlz

Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten

Hervorming zorgo Naar Wlz (nieuwe wet 24-uurs zorg)

Recht op zorg in een instelling of thuis Zorg voor de meest kwetsbaren: ouderenzorg, GCZ, langdurige GGZ met behandeling

o Ondersteuning, begeleiding en dagbesteding naar WMO 2015; Ondersteuning bij zelfredzaamheid Ondersteuning bij participatie Beschermd wonen en opvang Ondersteuning mantelzorg Clientondersteuning

o Naar Zvw Verpleging en persoonlijke verzorging Behandeling zintuigelijke gehandicapten Palliatieve zorg Intensieve kindzorg

Zorgverzekeringswet

Bepalingen o De zorgverzekeringswet (Zvw) is een wet die garandeert dat iedereen die in Nederland woont

of werkzaam is een basisverzekering afsluit. Deze wet is per 1 januari 2006 in werking getreden.

o Het afsluiten van een basisverzekering is verplicht wat gedaan wordt bij een zorgverzekeraar. Zorgverzekeraars hebben een acceptatie en zorgplicht, hierdoor kan iedere burger bij elke gewenste zorgverzekeraar een verzekering afsluiten.

o De Zvw heeft als doel om zorg te bieden aan iedereen in Nederland die noodzakelijk medische zorg nodig heeft. Ook is de wet ingevoerd om de marktwerking te bevorderen (concurrerende premies).

o Naast een basisverzekering kan ook een aanvullende verzekering afgesloten worden, omdat niet alle zorg gedekt wordt door de basisverzekering. Zo worden bijvoorbeeld de kosten van fysiotherapie en de tandarts vergoed bij een aanvullende verzekering. Aanvullende verzekeringen zijn bij iedere zorgverzekeraar anders. De dekking wordt door de verzekeraar zelf bepaald. De zorgverzekeraar geen acceptatieplicht voor een aanvullende verzekering. De verzekeraar mag u weigeren als klant.

Voorzieningeno Basispakket

Geneeskundige zorg, waarbij de zorg door huisartsen, ziekenhuizen, medisch specialisten en verloskundigen.

Ziekenhuisverblijf Tandheelkundige zorg Hulpmiddelen

30

Geneesmiddelen Kraamzorg Ziekenvervoer (ambulance en, beperkt, zittend vervoer) Paramedische zorg (beperkt fysiotherapie/oefentherapie, logopedie, ergotherapie

en dieetadvisering) o Aanvullende verzekeringo Al dan niet aanvullend verzekerd (durf niet te zeggen waar dit onder valt)

Verpleging en persoonlijke verzorging Behandeling zintuigelijke gehandicapten Palliatieve zorg Intensieve kindzorg

Wie betaald wato Burgers: betalen eigen risico (375 in 2015), nominale premie, eigen bijdrage aan de

zorgverzekeraar en belastingen aan de overheido Werkgevers: betalen inkomstenafhankelijke bijdrage aan het ZVF en belasting aan de

overheido Overheid: betaalt zorgtoeslag aan verzekerden en nominale premie verzekerden < 18 jaar aan

het ZVF.o Zorgverzekeringsfonds: betalen compensatie eigen risico aan werkgevers en

beschikbaarheidsbijdrage aan zorgaanbiederso Zorgverzekeraars: betalen ontvangen bedragen van burgers, werkgevers, de overheid en ZVF

aan de zorgaanbieders (inkoop van zorg Wie ontvangt wat

o Burgers: ontvangen zorgtoeslag van de overheido Werkgevers: ontvangen compensatie eigen risico van het ZVFo Overheid: ontvangt belastingen van burgers en werkgeverso Zorgverzekeringsfonds: ontvangt de Inkomstenafhankelijke bijdrage van werkgevers en

rijksbijdrage (nominale premie verzekerden <18 jaar) van de overheido Zorgverzekeraars: ontvangen nominale premie, eigen bijdrage, eigen risico van verzekerden

en de vereveningsbijdrage van het ZVF. Hoe betalen zorgverzekeraars de zorgverleners

o DBC Een DBC is een diagnose-behandelcombinatie. Deze manier van bekostiging wordt

gebruikt in de sector 'cure', de bekostiging van geneeskundige behandelingen in het ziekenhuis en curatieve GGZ. Zie video: https://youtu.be/2uv0O6eILZQ

4391 DBC’so ZZP

Een ZZP is een Zorgzwaartepakket. Deze manier van bekostiging wordt gebruikt in de sector 'care', dus instellingen van verblijf voor verpleging en verzorging, de geestelijke gezondheidszorg en de gehandicaptenzorg.

WMO 2015

Bepalingeno U bent woonachtig in Nederland (of verblijfsvergunning)o U staat ingeschreven in de gemeente waar u de aanvraag doet.o De voorziening moet medisch noodzakelijk zijn.o De voorziening moet langdurig noodzakelijk zijno De voorziening betreft geen algemeen gebruikelijke voorziening - voorzieningen waarover u

gelet op uw individuele situatie, ook zonder handicap of beperking, over zou kunnen beschikken.

o De voorziening dient te worden aangeschaft voordat de kosten gemaakt zijn.o Uw inkomen niet te hoog is - bij een te hoog inkomen kan het zijn dat u niet in aanmerking

komt voor bepaalde voorzieningen. Iedere gemeente ken zijn eigen regels Voorzieningen

o Ondersteuning, begeleiding en dagbesteding;

31

https://youtu.be/2uv0O6eILZQ

Ondersteuning bij zelfredzaamheid Hulp bij het huishouden (ramen zemen, opruimen) Aanpassingen in de woning (traplift of een verhoogd toilet) Maaltijdverzorging (tafeltje dekje)

Ondersteuning bij participatie Vervoer in de regio (taxibusje ed.)

Beschermd wonen en opvang Maatschappelijke opvang, zoals blijf-van-mijn-lijfhuizen of daklozenopvang

Ondersteuning mantelzorg en vrijwilligers Clientondersteuning Hulp bij het opvoeden van kinderen

Ondersteuning die niet geboden wordto Hulpmiddelen voor tijdelijk gebruik (wordt eigen aanschaf of huren)o Woningaanpassingen die niet voor uw eigen woning zijno Persoonlijke verzorging, zoals hulp bij het opstaan, douchen, scheren, aankleden, eten en

drinken. Persoonlijke verzorging krijgt u vergoed uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Vanaf 2015 valt persoonlijke verzorging wel onder de WMO.

Wie betaald wat?o Overheid: betaalt de ontvangen belastingen aan de gemeente uit het gemeentefonds.o Inwoners: betalen belasting aan de overheid en (eventueel) eigen bijdrage aan de gemeente.o Gemeente: betaalt de PGB's of ZIN's aan de inwoners van de gemeente.

ZIN Bij ZIN bepaald de zorgaanbieder welke zorg u krijgt, hoe u zorg krijgt en

regelt de administratie daar omheen. U kunt met de zorgaanbieder afspraken maken over de manier waarop u zorg ontvangt.

PGB Bij een PGB koopt u zelf uw zorg in. U ontvangt een bepaald geldbedrag die

bij uw indicatie hoort waarmee je zelf zorg, hulp en begeleiding inkoopt. Je kiest hulpverleners en begeleiders uit of huurt een organisatie in om dit te doen. Over de PGB-uitgaven moet verantwoording afgelegd worden aan het Zorgkantoor. Als u geld overhoudt moet u dit aan het Zorgkantoor teruggeven.

Zorgkantoor Het zorgkantoor voert de WMO 2015 uit in de regio. Dat wil zeggen dat het

zorgkantoor erop toe ziet dat alle cliënten binnen de gemeente de MWO-zorg krijgen waar ze recht op hebben en dat deze zorg van goede kwaliteit is. Hoe een gemeente dat doet, bepaald de gemeente zelf. Daarnaast is het de taak van de zorgkantoren om informatie te verstrekken over het zorgaanbod en verantwoordelijk te nemen voor het uitvoeren van controles en het tegengaan van fraude.

Wie ontvangt wat?o Overheid: ontvangt belastingen van de inwoners van Nederland.o Inwoners: ontvangen zorg in de vorm van PGB's of ZIN'so Gemeente: ontvangt geld uit het gemeentefonds en uit de (eventuele) eigen bijdrage.

Aanbesteding van zorgo Het leveren van zorg en welzijn is geen taak van de gemeente als overheid, maar van de

zorgmarkt. Gemeenten moeten voor het leveren van zorg bedrijven aanwijzen, de zorg wordt door de gemeenten aanbesteed. Bedrijven kunnen zich inschrijven bij de gemeenten op de zorg die gevraagd wordt. De gemeenten kiezen zelf wie deze zorg uit gaat voeren op basis van de beste prijs-kwaliteit verhouding. Hiervoor gelden Europese aanbestedingsregels. In iedere gemeenten zijn er meer uitvoerders gecontracteerd, zodat de consument een (wettelijke) keuzemogelijkheid heeft.

Wet langdurige zorg

32

http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/wet-maatschappelijke-ondersteuning-wmo/aanvragen-wmo

http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/wet-maatschappelijke-ondersteuning-wmo/vraag-en-antwoord/wanneer-ben-ik-verzekerd-voor-de-algemene-wet-bijzondere-ziektekosten-awbz.html

http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/wet-maatschappelijke-ondersteuning-wmo/vraag-en-antwoord/wanneer-ben-ik-verzekerd-voor-de-algemene-wet-bijzondere-ziektekosten-awbz.html

Algemene bepalingeno Wlz alleen voor de zwaarste, langdurige zorg (ouderen en mensen met een verstandelijke

beperkingo Intramurale bekostiging: zorgzwaartepakketteno Hogere eigen bijdrage bij eigen vermogeno Meer geld voor persoonsgebonden budgeto Langer thuis wonen (ZZP 1-4 extramuraal)

Voorzieningeno Recht op zorg in een instelling of thuiso Zorg voor de meest kwetsbaren: ouderenzorg, GCZ, langdurige GGZ met behandeling

33

Week 6

Zorggroep innovatie brainstorm 's Heeren Loo Zorggroep op 14-12-2015

Datum en tijd: Maandag 14-12-2015 Hele dagDocent: Pieter Landkroon Organisator/spreker: Suzanne Verheijden Locatie: 's Heeren Loo Zorggroep, Apeldoornseweg 60, Wekerom. Doel: Zorggroep innovatie brainstorm

Toestemming gevraagd en gekregen van Niels de Beer en Inge Logghe voor vrijstelling van lessen op maandag 14-12-2015. Diavoorstelling op de website.

Voor deze bijeenkomst zijn alle geïnteresseerde Gezondheidzorg Technologie/Mens en Techniek studenten uitgenodigd door Pieter Landkroon. Pieter Landkroon heeft ons uitgenodigd op verzoek van Else van der Plaats, vertegenwoordiger Zorggroep ’s Heeren Loo. Naast de vraag om studenten, zijn ook leverancier en medewerker en cliënten van 's Heeren Loo Zorggroep uitnodig voor de Innovatie brainstormbijeenkomst. Dit om de problemen zoveel mogelijk van verschillende oogpunten en belangen te bekijken.

's Heeren Loo is een zorginstelling en biedt ondersteuning voor mensen met een verstandelijke beperking. Zo helpen zij met het maken van eigen keuzes. Dicht bij huis en samen met de mensen die belangrijk voor hen zijn. Onder deze doelgroep vallen EMB (ernstig meervoudige beperking), NAH (niet aangeboren hersenletsel), kinderen, ouderen, MVG (matig verstandelijk gehandicapt) en LVG (licht verstandelijk gehandicapt). 's Heeren Loo heeft de ambitie om een excellente zorginstelling te zijn; een organisatie waar de nieuwste inzichten worden ontwikkeld voor complexe en intensieve zorgvragen en ook worden toegepast

Het thema van de bijeenkomst is zelfredzaamheid van cliënten. Zoals bijna dagelijks uit het nieuws te vernemen is, is de zorgsector hevig in beweging. Zo moet ook 's Heeren Loo Zorggroep goed, proactief en liefst snel inspelen op allerlei veranderingen in de markt, technologie, nieuwe vragen van cliënten en opvattingen over goede zorg. Het nieuwe overheidsbeleid vraagt bovendien om mondige en zelfredzame cliënten. Bij diensten naar cliënten kan gedacht worden aan vormen van begeleiding, e-learning programma's en het gebruik van nieuwe technologieën en hulpmiddelen. 's Heeren Loo heeft de cliëntvragen van de verschillende cliëntgroepen al uitgebreid geïnventariseerd. Vanuit hier komt de vraag om hier met verschillende vakgebieden over na te denken.

Samen met een aantal leveranciers, studenten, medewerkers en cliënten wil 's Heeren Loo in het kader van co-creatie in gesprek gaan hoe de zelfredzaamheid van cliënten bevorderd kan worden. In energieke resultaatgerichte brainstormsessies zijn de vragen gepresenteerd en is samen met andere expertises nagedacht over mogelijk oplossingen. Het programma was als volgt:

11:30 – 14:00 Heenreis 's Heeren Loo

14:00 – 14:10 Welkom door Suzanne Verheijden

14:10 – 14:15 Hogeschool Avans, Pieter Landkroon

14:10 – 14:45 Innovatie, de tweespan zorg en MKB, Robin van Wakeren

14:10 – 14:55 Presenteren van problemen en groepsindeling

14:55 – 15:05 Koffiepauze

15:05 – 15:45 Brainstorm ronde 1

15:45 – 15:50 Wisselen van groep

15:50 – 16:30 Brainstorm ronde 2

16:30 – 16:35 Terug naar de centrale ruimte

34

16:35 – 16:45 Terugkoppeling naar Suzanne Verheijden

16:45 – 16:50 Afsluiting

16:50 – 17:15 Voorgerecht en drankje

De volgende vraagstukken zijn aan bod gekomen:(ik heb ze niet alle 8 kunnen noteren, de dia ging te snel voorbij en de ppt is niet online)

1. Hoe vinden cliënten met NAH met oriëntatieproblemen de weg (heen en terug) in en om hun eigen huis?

2. Wat is een makkelijke manier om mensen met een beperking te helpen met hun eigen kledingkast en belangrijke papieren op een logische manier in te delen en schoon en netjes te houden?

3. Hoe brengen we kennis over wat gezonde voeding is (en wat niet) op een leuke manier bij onze cliënten?

4. Hoe kan het verschoningsmoment en omkleedmoment van mensen met een verstandelijke en lichamelijke beperkingen in een rolstoel voor zowel de cliënt als de begeleider minder belastend verlopen?

5. Hoe kan de kwaliteit van de nachtrust vergroot worden voor bijvoorbeeld onze MVG en LVG cliënten?

Van deze vragen diende je twee onderwerpen uit te kiezen (ik heb deelgenomen aan vraag 1 en vraag 2). Vervolgens werd over beide onderwerpen veertig minuten gediscussieerd. Eerst kwam een medewerker aan bod, waar overige aanwezigen vragen aan konden stellen om het probleem helder te krijgen. Vervolgens diende alle deelnemers een of twee mogelijke oplossingen op een post-it te schrijven. Daarna kreeg je vijf rode stikkers. Deze diende je te verdelen over de mogelijk oplossingen (welke in jou ogen de beste zijn). Vervolgens werd de oplossing met de meeste stikkers besproken.

De resultaten van deze bijeenkomst worden pas eind januari gepresenteerd, dus kan ik helaas hier niet meer in opnemen. Ik kan enkel kort mijn eigen bijgewoonde brainstormsessies kort toelichten en uitwerken. Hiervoor verwijs ik ook naar onderstaande foto’s.

1. Hoe vinden cliënten met NAH met oriëntatieproblemen de weg (heen en terug) in en om hun eigen huis?

- Eerst werd geïnventariseerd wat deze mensen nog wel kunnen:o Zintuigen werken nog goed. Herkennen smaak, geur en licht. o Weten nog heel veel van vóór het letsel/ongeluk. Het geheugen daarna is slecht,

voornamelijk korttermijngeheugen. o Leren is moeilijk, maar inslijpen is wel een mogelijkheid (herhalen).o Deze mensen gaan vaak dwalen, omdat ze echt geen idee hebben waar ze zijn.

- Je diende je eerste ingeving op te schrijven. Mijn idee was ‘GPS’. - Daarna werden ideeën gepresenteerd, beoordeeld en besproken (zoals hierboven beschreven)- De beste oplossingen betroffen ‘iets’ met GPS, zoals een sprekende horloge (wearables) die naar

huis navigeert. Eventueel een bekende stem die dient als herkenning, zoals de eigen stem of die van een dierbare (welke herinnerd wordt).

2. Wat is een makkelijke manier om mensen met een beperking te helpen met hun eigen kledingkast en belangrijke papieren op een logische manier in te delen en schoon en netjes te houden?

- Eerst werd geïnventariseerd wat er precies mis gaat en wat ze wel en niet kunnen:o Deze medewerkers waren echt super onduidelijk. Uiteindelijk bleek het probleem dat het

indelen van de kledingkast niet zozeer het probleem was, want in de nieuwe vestiging zijn het allemaal dezelfde kledingkasten met eenzelfde indeling, dus dit was al geen probleem meer. Het ging meer om het zelfstandig aankleden van de cliënt.

o De cliënt weet wel waar kledingstukken horen, maar vaak niet de volgorde. o Kleding niet aan kunnen passen aan het weer.o Zelf bepalen wat ze aandoen, niet door iemand klaar laten leggen.

35

- Oplossingen opschrijven. Ik heb me gericht op het aankleden: ‘Spelenderwijs aankleden. Door middel van een spelletje de juiste kleding aan laten doen. Een niet aangekleed poppetje, die de cliënt dan aan kan kleden. Dit dient de cliënt dan na te doen’. Dit in combinatie met ‘aangeven waar de kledingstukken liggen in de kast met duidelijke en begrijpbare pictogrammen’.

- Daarna werden ideeën gepresenteerd, beoordeeld en besproken (zoals hierboven beschreven)- De beste oplossing was een pratende spiegel. Deze spiegel doet dat voor, zegt of zingt wat de

cliënt moet doen en waar de kleding te vinden is. Dit valt aan te passen aan het weer (bijvoorbeeld regen of een zonnetje om het poppetje heen weergeven). Eventueel ook de mogelijkheid om vragen te stellen aan de spiegel. Deze spiegel zou dan ook dusdanig geprogrammeerd kunnen worden om voor andere problemen ingezet te kunnen worden.


Datum en tijd: Maandag 16-12-2015 Ochtend Docent: Lowie van DoninckLocatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: College Happy Ageing / De biologie van geluk

• Testeno Lowie heeft ons een aantal vragen voorgelegd om te testen of we optimistisch of

pessimistisch zijn. Zie bijgevoegde foto’s

• Optimisten vs pessimisteno Optimisten

Anderen: geven anderen de schuld van de oorzaak, ligt niet bij zichzelf Kleinschalig: denken kleinschalig Tijdelijk: het gaat om iets tijdelijks, het gaat wel voorbij

o Pessimisten Persoonlijk: blameren zichzelf, nemen het persoonlijk Alles: vergroten dingen uit, maken het erger dan dat het eigenlijk is Strategisch: vullen vaak dingen in voor andere mensen en aan die gedachte

vasthouden• Aforismen over geluk;

o Voorbeeld: als konijnenpootjes geluk brengen wat deed het konijn dan verkeerd ?• Nog een test (Richard Layard (2015) Waarom zijn we niet gelukkig?, Atlas, Amsterdam/Antwerpen)

o In welke wereld verkies je te leven? Wereld 1: ik verdien 50.000 eu per jaar, de anderen gemiddeld 25.000 eu per jaar Wereld 2: ik verdien 100.000 eu per jaar, de anderen gemiddeld 250.000 eu per jaar.

Wereld 2. Ik heb persoonlijk niet de behoeften om beter te zijn dan een ander, 100.000 eu op jaarbasis is goed geld als je het mij vraagt.

Veel mensen zijn geneigd om voor wereld 1 te kiezen, om superieur te zijn aan een ander.

o In welke wereld verkies je te leven? Wereld 1: ik heb 2 weken vakantie per jaar, de anderen 1 week Wereld 2: ik heb 4 weken vakantie per jaar, de anderen 8 weken.

Wereld 2. Vier weken vakantie is altijd beter dan twee. Iedereen kiest voor 2. Mensen zijn competitief als het gaat om inkomen of

materiële goederen, niet als het gaat om vrije tijd of immateriële rijkdom! Dit keuzepatroon riskeert ons ongelukkig te maken!

• Rattenkoerso Het inkomen van de anderen is slecht voor ons eigen geluksgevoel

Als ik harder werk en mijn inkomen stijgt, dan maak ik anderen ongelukkiger! Iedereen werkt harder en neemt minder vrije tijd.

36

Rat’s race : mensen werken zich te pletter tussen hun 25 en hun 50 jaar - geen tijd voor kinderen, gezin, vrienden – om dan uitgeblust vervroegd uit de arbeidsmarkt te treden.

o Paradox Een rijke wereld die succesvol streeft naar steeds hoger inkomen, maar nauwelijks

gelukkiger is dan voorheen… De welvaart (BBP per capita) in Nederland is in de voorbije 50 jaar verdrievoudigd,

maar we zijn in 2010 niet gelukkiger dan in 1955o The Easterlin Paradox

Als het inkomen van een land stijgt, blijft het geluk onveranderd….o Resultaat

In rijke landen zeggen de meeste mensen dat ze erg of redelijk gelukkig zijn, maar er zijn verschillen tussen landen en regio’s

o Verklaring Vergelijking maakt ongelukkig! Gewenning maakt dat geluk niet stijgt met materiële welvaart

o Er is een verband tussen arm/rijk zijn en gelukkig zijn, als je rijker wordt, word je gelukkiger

o Niet-lineair verband: marginaal nut van bijkomend inkomeno Causaliteit

o Onderzoek In recent nieuw onderzoek lichte relativering van Easterlin paradox: gemiddeld zijn

mensen in rijke landen gelukkiger dan mensen in arme landen Herverdeling van rijk naar arm maakt een samenleving gelukkiger!

Toch geen of nauwelijks nog relatie inkomen – geluk, eens men voorbij eenzekere drempel van welvaart is geraakt

Merkwaardige vaststellingen: Nigerianen gelukkiger dan Fransen of Duitsers. Columbianen bij de gelukkigste van de wereld.

o Geluk tijdens levenscyclus Gemiddeld genomen stijgt het inkomen van mensen tijdens hun actieve leven, maar

hun subjectief welbevinden neemt niet toe. Het geluk neemt ook niet af als mensen met pensioen gaan en hun inkomen sterk

daalt. Opmerkelijke stabiliteit van geluk tijdens de levensloop (onderzoek naar

geboortecohortes die gedurende 24 jaar werden opgevolgd) Toch zeggen respondenten dat ze in verleden minder gelukkig waren en dat ze in de

toekomst gelukkiger zullen zijn• Wat maakt ons (on)gelukkig

o Factoren Geld of inkomen Opvoeding (opgroeien in éénoudergezin) Kwaliteit en stabiliteit van gezinsverhoudingen (echtscheiding maakt ongelukkig –

gehuwden zijn gelukkiger dan ongehuwden) Werklozen ongelukkiger dan werkenden (ontslag) Economisch barre tijden met kans op werkeloosheid Vriendschap (sociaal kapitaal - integratie in sociale omgeving, buurt,

verenigingsleven, graad van vertrouwen als maatstaf) Gezondheid

Maar zeer groot aanpassingsvermogen Zieken vaak niet ongelukkiger dan gezonden Gezonden overschatten sterk het verlies aan geluk door ziekte

Persoonlijke vrijheid Kwaliteit van de overheid

37

o Levensfilosofie Tel je zegens Religie Mensen die om anderen geven zijn gelukkiger dan wie meer op zichzelf betrokken is

o Wetenschap Geluk is meer dan subjectief welbevinden (filo), maar subjectief welbevinden is wel

een belangrijke component van geluk (ec.) Mensen niet per se gelukkig willen maken tegen hun zin (ec.), al weet je zeker dat je

mensen ongelukkig maakt door hen in alles hun zin te geven (filo)

Werkcollege woensdagmiddag 16-12-2015

Datum en tijd: Maandag 16-12-2015 Middag Docent: Gastspreker Dianne van den BergLocatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: Workshop Ouderenmishandeling

Het nadeel van de workshop was dat wat we uiteindelijk op de posters hadden geschreven niet gecontroleerd werd, dus dat we nog niet echt goed wisten wat nu goed of fout gedacht was. De foto’s van de posters zijn meegenomen in de diavoorstelling van week 6.

Presentatie

• Piramide van Maslov o Hiërarchische ordening van behoeften (getypt zoals de piramide is). Volgens zijn theorie zou

de mens pas streven naar bevrediging van de behoeften die hoger in de hiërarchie geplaatst werden nadat de lager geplaatste behoeften bevredigd waren.

Zelfontplooiing (zelftranscendentie) Behoefte aan waardering en erkenning (status in sociaal verband) Behoefte aan sociale contacten (vriendschap, liefde) Behoefte aan veiligheid en zekerheid (huisvesting, werk, relaties) Lichamelijke behoeften (seks, slaap, voedsel, sport, comfort)

• Doel workshopo Ouderenmishandeling herkennen en anticiperen

• Soorteno Lichamelijke mishandeling – 38 %o Mentale mishandeling – 69 %o Seksuele mishandeling – 1 %o Financiële uitbuiting – 39 %o Verwaarlozing – 9 %

• Definitieo Al het handelen of nalaten van handelen van al degenen die in een persoonlijke en/of

professionele relatie met de oudere (ouder dan 65 jaar) staan, waardoor de oudere persoon (herhaaldelijk) lichamelijke en/of psychische en/of materiële schade lijdt dan wel vermoedelijk zal lijden en waarbij van de kant van de oudere sprake is van een vorm van gedeeltelijke of volledige afhankelijkheid"

• Filmpje ‘’Een getrouwd stel’’. Ouderenmishandeling. Je geloofd het pas als je het ziet. o Wat valt op?

Overbelaste mantelzorger. In dit geval de vrouw.• Casus aanspreken collega (feedback geven)

o Doel benoemen Met dit gesprek wil ik je even aparte menen om te praten over jou privé situatie en

hoe dit invloed heeft op de werkvloer o Ik zie dat (sandwich methode)

38

Ik zie dat je goed je werkt doet, maar dat je moeite hebt met het werk en privé gescheiden houden. Ik schrik hiervan, want het heeft invloed op je manier van werken. Kunnen wij je ergens mee helpen?

o Wat vind jij? Zie jij dit zelf ook? Kan je je hierin vinden?

o Interpretatie Eerst luisteren naar wat de ontvanger zegt en daarna verder inspelen op wat de

ontvanger van de feedback zegt om tot oplossingen te komen. o Samenvatten

Voorgaande samenvatten

PostersSchrijf op de poster wat je ziet aan een oudere die mishandeld wordt en wat je kan zien aan de dader.

• Lichamelijke mishandeling o Slachtoffer

Blauwe plekken (binnenkant armen, pols, nek, knieën) Angstige/afweerbewegingen Afwezig/ontwijkend gedrag/somberheid Slechte voeding/slechte verzorging/slechte woonomgeving Verkeerde kleding, verkeerde hulpmiddel (niet passende rolstoel) Stockholm syndroom (alles goed praten van de dader) Claimend gedrag naar de zorgverlener (niet willen dat die persoon weggaat)

o Dader Compensatie gedrag (sorry, bloemen, aandacht) Vrijheid beperkende maatregelen Medicatie geforceerd in laten nemen

• Psychische mishandeling o Slachtoffer

Bange indruk/afwezig/terughoudend/geen reactie/geen mening/in elkaar gedoken/manisch/onzeker

Geen goede medicatiegebruik (antidepressiva) Geen oogcontact durven maken Gesprek staakt als dader binnenkomt Eenzaam/sociale isolement

o Dader Iemand niet uit laten praten/negeren Vrijheid beperkende interventies zonder toestemming Iemand niet naar zijn leeftijd benaderen

• Seksuele mishandeling o Slachtoffer

Bloed in incontinentie Geïrriteerde huis bij wassen/wonden en pijn bij geslachtsdelen Schrikreactie bij wassen/niet aangeraakt willen worden In zichzelf gekeerd/geen genegenheid durven tonen/wantrouwen/mensen niet

binnen durven laten/schaamte/afsluiten naasteno Dader

Op de hoede/aangevallen voelen Slachtoffer afsluiten van naaste omgeving Zelf in het verleden misbruikt/opvoeding Geen oogcontact durven maken Automutilatie

• Financiële uitbuiting o Slachtoffer

Extra ‘uitgaven’ aan boodschappen Spullen niet aanwezig die wel op de bon staan Mist geld op de bankrekening

39

Bankpas weg Vertrouwen in de persoon die bankzaken bijhoudt. Schuldeisers niet geloven Hypotheek/huur niet meer kunnen betalen

o Dader Verslaving/manipulatie/misbruik van situatie Spullen/geld meenemen Dader heeft vaak veel verstand van zaken betreffende de inkomsten van het

slachtoffer (subsidies, verzekeringsgelden, uitkeringen) • Verwaarlozing

o Slachtoffer Vieze kleding aanhebben/ vuil beddengoed/verwaarloosd uiterlijk Urinegeur/zweetgeur Ondervoeding/uitdroging Geïrriteerde/kapotte huid/incontinentie letsel/decubitus Negeren/ ontkenning/onthouden van sociale contacten Geen verwarming aan/raam open/geen vermaak (tv, boeken)/ geen boodschappen

in de koelkasto Dader

Druk leven Vuil in huis/niet opgeruimd Geen zin om de persoon te verzorgen of aandacht te geven

40

Week 7


Datum en tijd: Maandag 04-01-2016 Ochtend Docent: Niels de Beer Locatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel: -

Geen onderwijs



Geen onderwijs


Datum en tijd: Woensdag 06-01-2016 Ochtend Docent: Lowie van DoninckLocatie: Avans, Hogeschoollaan 1 Doel:

Marshmallow Challenge uitvoeren met je eigen projectgroep (Lieke was afwezig, dus we waren met z'n tweeën)

o Verdeel de groepen in 2 teams van maximaal vijf personen. Liever twee groepen van drie personen dan 1 groep van zes personen. Geef ze de volgende opdracht:

Bouw in 18 minuten een zo hoog mogelijk vrijstaand spaghetti bouwwerk van ongekookte spaghetti, tape, touw en een marshmallow

Gebruik zoveel mogelijk of zo weinig spaghetti, tape of touw als je wilt Het is toegestaan om de spaghetti, tape en touw in stukken te maken De marshmallow moet aan de top van het bouwwerk bevestigd worden Na 18 minuten meet je de hoogte van ieders bouwwerk Het team met de hoogste bouwwerk wint

o Materialen 1 meter tape 1 meter touw 18 spaghetti stokjes 1 marshmallow

o Het doel Mate van samenwerking inventariseren Dit werd naderhand geïnventariseerd. Bij onze groep had niemand echt de leiding.

Eerst lang overlegd en mogelijkheden geïnventariseerd.o Ons bouwwerk heeft het niet gehaald. Niet gelukt om het bouwwerk de hoogte in te krijgen

41

Filmpje van Tom Wujec over the Marshmallow Challengeo Structuur van bouwen

Veel mensen gaan eerst oriënteren, plannen, bouwen en daarna komt het ta-da-moment of het oh-oh-moment. Veel volwassenen bereiken vaker het oh-oh-moment dan het ta-da-moment, omdat ze pas aan het eind van de rit de marshmallow bovenop leggen, waardoor het bouwwerk instort.

Kinderen zijn beter in deze uitdaging, omdat ze vanaf het begin prototypes bouwen, ontvangen constant feedback op hun ontwerp. Ze houden de marshmallow altijd bovenop.

Indien een beloning wordt uitgekeerd aan volwassenen (van 10.000 eu) presteert geen enkele groep meer.

De toekomst van de gezondheidszorg : van microbe naar gezondsheidsdenkeno Tedx 1e video – Rob Knight – How microbes make us who we are

Egyptenaren waren al over gezondheid Organen die ze nodig dachten te hebben over het hiernamaals. Lever,

nieren, e.d., maar de hersenen werden uitgelekt door de neus en weggegooid

Darmen worden nu net zo minachtend behandeld, alleen zijn belangrijker voor ons dan we denken: microben

Microben o Maken groot deel uit van wie we zijno Microben op de huid die verschillende chemicaliën uitscheiden. Dit

is ook het geen waar muggen op af komen Functies microben

o Voedsel vertereno Immuunsysteem ontwikkeleno Gedrag beïnvloeden

Habitat o Net zoals landschappen van organismen hebben microben een

kenmerkende plaats waar ze voorkomen. Uiterlijk

o Onder de microscoop zien alle microben er hetzelfde uito Daarom wordt naar de DNA-sequentie gekeken (ATCG)

Projecteno Project ‘Human Microbiome Project’, 173 miljoen dollaro Spreker heeft technieken voor ontwikkeld om deze ATCG om te

zetten in bruikbare ‘kaarten’o Elke stip vertegenwoordigt een microbiële gemeenschap op een

plaats op het lichaam o Verschillende kleuren per plaats, vaginaal, fecaal, darmen en huid

Zeer verschillendo Op enkele cm lichaam hebben de microben meer verschillende

functies dan honderden km verspreid op aarde Verschillen menselijk DNA

o 99,99 % identiek termen van menselijk DNA als pers naast jeo Microben slechts 10% gelijkeniso Ongeveer 10 biljoen cellen, maar 100 biljoen microbe cellen.o 20.000 menselijke genen, 2-20 miljoen microbe geneno We laten van beide DNA soorten sporen achter

Afkomst microben

42

Sterk afhankelijk van manier van geboorte Vaginale geboorte lijken microben op vaginale gemeenschappen, bij

keizersnede lijken ze meer op huid gemeenschappen. Keizersnede vaak meer problemen met gezondheid, meer astma, obesitas,

allergieën door gebrek aan beschermde microben die je meekrijg bij vaginale geboorte.

o Moeilijk aan te tonen of deze theorie ook echt waar is Studies

Klinische studies naar gedaan met kinderen met de vraag of ingrijpen op jongere leeftijd invloed heeft op gezondheid. Het blijkt dat antibiotica in de eerste 6 maanden meer kans op overgewicht geeft. (Tegenwoordig kunnen ze met 90% nauwkeurigheid zeggen of je zwaarlijvig bent aan de hand van je darmmircoben. Bij DNA is dit slechts 60 %)

Studies met muizen: microben werden gekoppeld aan allerlei additionele voorwaarden inclusief zaken als multiple sclerose, depressie, autisme, en opnieuw, overgewicht. Hieruit blijkt dat je met transplantatie van microben gedrag kan beïnvloeden.

o Zo kunnen microben van een zwaarlijvig persoon ingezet worden bij ondervoede kinderen.

o Gezondheid in kaart brengen en unieke therapieën ontwikkelen per individu om gh te optimaliseren. Hiermee ziekten tegengaan en genezen.

o Into Dementia : ervaringen in een experienceruimte Nabootsen van mensen met dementie, in de huid kruipen.

Wat zijn de reacties: bijzonder, door geraakt, indrukwekkend, positief. Je moet een stem volgen. Je wordt door het verhaal geleidt. Je bent daar nog nooit

geweest, dus je moet zelf alles uitzoeken. Je wordt misleid. Je wordt geconfronteerd met de manier van zorgen voor iemand. Inzicht inbrengen over hoe je op een betere manier voor iemand met dementie kan zorgen.

o Rebecca Onie: What if healthcare system kept us healthy? Rebecca liep stage bij de afdeling huisvesting van de Juridische hulpverlening in

Boston. Vanaf dat moment is ze meteen in het diepe gegooid. Huisbezoeken

o Ze werd op huisbezoeken gestuurd bij mensen met een minimuminkomen in Boston

o Achter deze vragen over huisvesting schuilde meestal gezondheidsproblemen

o Vaak klopten deze mensen te laat aan en daarmee het gevoel dat er te laat werd ingegrepen. Bij de tijd dat er iets gedaan werd, was het al te laat.

Wachtruimten kinderpoli Bosten Medical Centero Non-stop cartoonso Uitgeputte moeders. Soms 4 bussen moeten nemen om hier te

komen.o Dokters die niet voldoende tijd hebben van de mensen, ondanks

hun best. Op den duur hen de vraag voorgelegd: ‘Indien je alle middelen had, wat zou je je patiënten dan vooral geven?’

Het volgende verhaal is honderd keer naar voren gekomen: we schrijven antibiotica voor, maar het echte probleem licht vaak ergens anders, zoals gebrek aan

43

voedsel, het feit dat deze kinderen met 12 anderen in een 3 kamer appartement wonen. Hier vragen wij echter niet naar, omdat we er toch niets aan kunnen veranderen. Daar komt bij dat de wachtkamers vol zitten, de tijd per patiënt kort en niemand heb die me hierbij helpt.

Health Leads Uit deze gesprekken is het project Health Leads ontstaan. Een eenvoudige methode waarbij dokters en verpleegkundigen voedsel,

verwarming in de winter en andere basisbehoeften voor kunnen schrijven. Net als bij het voorschrijven van medicatie. Deze recepten kunnen ze afgeven bij een balie met goed opgeleide rechtenstudenten om ze wegwijs te maken in het doolhof van sociale voorzieningen.

Dr. Jack Geiger In 1965 stichtte Dr. Geiger een van de eerste twee gezondheidscentra in dit

land, in een straatarm gebied in de Mississippi Delta. Hij kreeg zoveel patiënten met ondervoedingsverschijnselen, dat hij recepten voor voedsel ging voorschrijven. Ze namen deze recepten mee naar de supermarkt en kregen er voedsel voor.

De rekening ging naar de kliniek. Economische Zaken in Washington, die Geigers kliniek subsidie gaf,

stuurden ze een bureaucraat om Geiger te zeggen dat hij de subsidie moest gebruiken voor medische zorg

Reactie: 'Ik heb er de boeken nog eens op nageslagen, maar de therapie voor ondervoeding is voedsel.'

Veranderen van de zorg Hoe is het mogelijk dat we tientallen jaren lang geen gebruik maakten van

een vrij eenvoudige methode om mensen met een laag inkomen gezond te houden. Maar waarom doen we dit dan toch niet?

Het antwoord hierop is niet zozeer moeilijk, maar wel ingewikkeld. De gezondheidszorg is een systeem, een serie keuzes die gemaakt is. Wat als we al deze keuzes gaan veranderen?

Het begint bij een paar kleine stapjes net als bij Health Leads, maar al snel worden de ambities groter: als we individuele artsen zover kunnen krijgen dat ze deze basismiddelen voorschrijven, kunnen we het hele zorgsysteem dan ook overhalen over hun voorbehoud heen te stappen?

o Dit thema is ook ingezet voor mensen met overgewicht. Deze mensen doorsturen en wegwijs maken naar mogelijkheden voor gezonde voeding en bewegingsmogelijkheden.

Andere ambities geprobeerd door te voeren; Het EPD gebruiken niet allen voor opslag van kwaaltjes die genezen zijn,

maar gebruiken om de gezondheid te bevorderen. Niet alleen richten op het verbeteren van gezondheid, maar het bestrijden.

Wachtkamers veranderen in kamers waar aan de gezondheid gewerkt kan worden in plaats van een ruimte om alleen te wachten.

Struikelbokken voor realisatie Personeel

o Hier is veel personeel voor nodig. Met een creatieve inzet is dat er ook. Er zijn niet genoeg artsen, maatschappelijk werkers en verpleegkundigen.

Wel is er veel niet-medisch personeel: gezondheidswerkers, casemanagers en vele anderen.

44

o Scholieren: 11 miljoen middelbare scholieren. Uitermate geschikt om in te zetten in vrijwilligerswerk. Kijk naar scholieren die een sport beoefenen tijdens de schooltijd. Ook Health Leads doet aan concurrerende werving, intensieve training, professionele coaching, vraagt veel tijd, bouwt een hecht team en meet resultaten.

Tijd Geld

Conclusie Volgens mij hebben we allemaal een visie op de gezondheidszorg in dit

land. Ik denk dat de gezondheidszorg uiteindelijk beoordeeld zal worden, niet op de ziektes die genezen zijn, maar op de ziektes die zijn voorkomen. Niet op onze excellente technologieën of onze vooraanstaande specialisten, maar op hoe zelden we ze nodig hadden. Maar de gezondheidszorg zal vooral beoordeeld worden, niet op wat voor systeem het was, maar hoe we dat systeem hebben uitgewerkt.

o

Literatuur periode 2

Ackermann, M., Osseweijer, E., Schmidt, H., Molen, H. van der & Wal, E. van der (2012) Zelf leren schrijven. Schrijfvaardigheid voor psychologie, pedagogiek en sociale wetenschappen. Den Haag, Nederland: Boom Lemma uitgever

Jorna en Voois (2014) Eenzaamheid niet bestrijden, maar bestreden.

Knight, R. (2015, februari) How microbes makes us who we are. Geraadpleegd op 6 januari 2016, van https://www.ted.com/talks/rob_knight_how_our_microbes_make_us_who_we_are?language=nl

Layard, R. (2015) Waarom zijn we niet gelukkig?, Atlas, Amsterdam/Antwerpen

Wujec, T. (2010, april) Build a tower, build a team. Geraadpleegd op 6 januari 2016, van https://www.youtube.com/watch?v=H0_yKBitO8M

45

portfolioamyvanbreugel.weebly.comportfolioamyvanbreugel.weebly.com/.../4/2/...active_agei… ·...

Documents

Transcript of portfolioamyvanbreugel.weebly.comportfolioamyvanbreugel.weebly.com/.../4/2/...active_agei… ·...