Piramides, energiestroom en materiekringlopen

Werking van ecosystemen

Welke informatie geeft een piramide?

Voedselpiramide: schakels van voedselketen komen overeen met voedselniveaus

Producenten bevinden zich onderaan: grootste aantal; Sterkste consumenten bevinden zich bovenaan: kleinste

aantal.

Piramide van aantallen Piramide van de biomassa

Energiepiramide

Voedselpiramide

Afwijkende voedselpiramide

Biomassa en energiestroom

Vegetariërs

Materiekringlopen

Kan de vorm van de piramide afwijken?

• Aantallen kunnen in een voedselniveau soms kleiner zijn dan in het volgende voedselniveau.

Afwijkende piramide van aantallen

Voedselpiramide

Afwijkende voedselpiramide

Biomassa en energiestroom

Vegetariërs

Materiekringlopen

Biomassa en energiestroom

Energiestroom: energie wordt doorgegeven van het ene voedselniveau naar het volgende.

• Producenten: via fotosynthese wordt lichtenergie omgezet in chemische energie (organische stoffen).

• Consumenten: energie gaat verloren bij de overgang naar een ander energieniveau:1. organismen sterven zonder gegeten te worden;2. deel van organisme wordt gegeten;3. uitwerpselen: onverteerd voedsel;4. celademhaling: energie gaat verloren via warmt

e.

Energie, die in biomassa wordt omgezet, wordt doorgegeven.

Voedselpiramide

Afwijkende voedselpiramide

Biomassa en energiestroom

Vegetariërs

Materiekringlopen

Vegetariërs en hun ecologische voetafdruk

Ecologische voetafdruk: oppervlakte op aarde die een persoon nodig heeft voor zijn levenswijze.

• Consumptie van vlees verhoogt de ecologische voetafdruk, want dieren moeten gevoed worden.

• Plantaardig voedsel eten → energierijke stoffen gaan rechtstreeks in ons lichaam zonder tussenstappen.

Aantal dieren dat een Belg eet tijdens zijn leven

Vegetariërs zijn consument 1ste orde

Voedselpiramide

Afwijkende voedselpiramide

Biomassa en energiestroom

Vegetariërs

Materiekringlopen

Materiekringlopen

Materiekringloop: elke stof doorloopt een kringloop anorganische stoffen onuitputtelijk.

Koolstofkringloop: • fotosynthese: CO2 energierijke organische stoffen;• ademhaling + verbranding fossiele brandstoffen:

energierijke organische stoffen CO2

Stikstofkringloop: • NO3

- en NH4+ worden opgenomen door de plant;

• plant maakt plantaardige eiwitten;• planteneters: plantaardige eiwitten dierlijke eiwitten;• ammonificatie, nitrificatie, denitrificatie, stikstoffixatie

aanvulling van NO3- en NH4

+

Zuurstofkringloop: • fotosynthese → O2 in de lucht;• tijdens verbranding en celademhaling: O2 → CO2

Voedselpiramide

Afwijkende voedselpiramide

Biomassa en energiestroom

Vegetariërs

Materiekringlopen

Piramide van aantallen

Voedselketen

Piramide van de biomassa

• Biomassa = totale massa van alle organische stoffen in een organisme;• uitgedrukt in kg;• wijkt nooit af.

Energiepiramide

Biomassa vertegenwoordigt een bepaalde hoeveelheid chemische energie.

Fotosyntheseproces

6 CO2 + 6 H2O C6H12O6 + 6 O2

Chemische energie

Hoeveelheid chemische energie per voedselniveau van alle voedselketens

Producenten Consumenten

Energieverlies bij energiedoorstroming in een voedselketen

Vergelijking energiestromen (herbivoor, carnivoor)

• Planteneters verliezen veel energie via uitwerpselen.• Hoe langer de voedselketen, hoe groter het energieverlies.

Koolstofkringloop

Stikstofkringloop

Afwijkende piramide van aantallen

Vegetariërs zijn consumenten eerste orde. De energie van de producenten stroomt rechtstreeks door zonder verlies van de consumenten ertussen.

Het aantal dieren dat een mens gemiddeld eet tijdens zijn leven

Zuurstofkringloop