Niet-destructief onderzoek aan PE:

Zijn we er klaar voor?

Peter Postma

Kiwa Technology - Apeldoorn

Technische Innovatiedag: Innovatie in Niet-destructief Onderzoek

Donderdag 26 september 2013

Zijn we er klaar voor?

Techniek? Ja

Sector?

Normen? In ontwikkeling

Fabrikanten moffen? Nog niet

Discussie!

De techniek

Phased Array Ultrasonic Testing

PAUT

Techniek: GERG onderzoek

Elektrolassen

Phased Array

Ultrasonic Testing (PAUT)

Microwave

Stuiklassen

US TOFD

US CHORD

Microwave

Bead Bent Back Test

Techniek: GERG onderzoek

Phased Array Ultrasonic Testing

PAUT

Stuiklassen:

BBBT

Elektrolassen:

US CHORD

Techniek: Nederlands onderzoek

Elektrolassen: PAUT

Wat zijn de mogelijkheden?

Hoe beschikbaar maken voor de

Nederlandse praktijk?

Ultrasoon: kijken met geluid

Phased Array

Meerdere elementen op rij (array)

Tijdverschil (faseverschil: Phased)

Focal spot Energierichting

Tijdsverschil Tijdsverschil

Geluid in beeld

lasdraden

binnenwand

buis

elektrolasmof

buis

Afwijkingen met grensvlak zichtbaar

Verkeerde insteekdiepte

Holtes

Vervuilingen

Holte

Elektrolassen beoordelen met NDO

Ja, dat kan!

Maar niet de sterkte.

De discussie

Plaklas

Verschil met destructief onderzoek

Destructief onderzoek

Beproeft de sterkte

Niet-destructief onderzoek

Kijkt naar afwijkingen

Onthechtingsproef ISO 13954

Beproeft hechting

Nadruk op plaklas

Geen aandacht voor andere fouten

Beperkt deel van de las onderzocht

ISO 13954

Vergelijking onthechtingsproef en

ultrasoon onderzoek

Alle afwijkingen Vervuilingen

Plaklassen

Holten

Phased Array

Ultrasonic Testing

(PAUT)

onthechtingsproef

Ultrasoon vs. Onthechtingsproef

Ultrasoon onderzoek Onthechtingsproef

Opsporen van afwijkingen Sterkte van de hechting

Hele lasoppervlak Deel van het lasoppervlak

Alle lassen Alleen uitgenomen lassen

Criteria VM 102: Vrij van defecten: Ingesloten

verontreinigingen Luchtholten Insteekdiepte van de buis

Criteria VM 102: Tenminste 2/3 taaie onthechting van de laslengte. (zadels: 75% van het lasoppervlak)

Discussie: Is NDO wel nuttig?

Geen uitspraak over sterkte

“Plaklas” = sterktebeoordeling

NDO bij staal

Geen uitspraak over sterkte

Principe:

Sterkte geborgd

met gekwalificeerde

lasmethode

NDO:

controle op afwijkingen

PAUT voor PE is nuttig

Kwaliteit van in het net aanwezige lassen

(onmogelijk met destructief onderzoek)

Lagere kosten

Sneller resultaat

Belangrijke afwijkingen worden

gevonden. GERG onderzoek:

84% van alle fouten

63% van de plaklassen

Normen

Methode

Criteria

Normen

Methode:

Voorstellen voor PAUT bij ISO

Duitsland ontwikkeling DVGW

Criteria

VM 102: geen foutgrootte

Mofontwerp

Ribbels en

oneffenheden

Geschikt mofontwerp voor NDO

Aansluitpunten

buiten de laszone

Glad, parallel

oppervlak met

constante wanddikte

boven de laszone

Dn 110

Eventueel markering

randen van het

lasgebied.

Opschriften en

stickers buiten de

laszone

Conclusie

NDO PE lassen mogelijk

Acceptatie door de sector

Duidelijke criteria opstellen

Mofontwerp aanpassen voor NDO

Vragen