PETS TALK - 3/1
-
Upload
dierenbescherming-curacao -
Category
Documents
-
view
250 -
download
2
description
Transcript of PETS TALK - 3/1
Een uitgave van Stichting Dierenbescherming Curaçao - jaargang 3 nr 1 maart 2012
UN BIDADI KACHÓ Een hondenleven op Curaçao
Tony CastroMi ta un amante di pushiIk ben een kattenliefhebber
Porsierto, kikomi bestia di kas tin mag di kome?Wat mag mijn huisdiereigenlijk eten?
2 ta buska boluntario entusiasmá – jama (+5999) 465 4307 of email [email protected]
--------------------------------------------------
Pets talk is een uitgave vanstichting Dierenbescherming CuraçaoP.O. Box 4456
Abattoirweg z/n Curaçao
(+5999) 465 4307
www.dierenbeschermingcuracao.com
BestuursleDenvoorzitter - Carson Eustatius
secretaris - Karolien Versteeg
Penningmeester - Hugo Meijer
Commissaris - Meta Fahrenfort
Commissaris - Suitberta Romero
seCretario | seCretariaat Caroline Castendijk
Donateurs aDministratie Marly Ruysenaars
FinanCiële aDministratie Agnes Pinto
--------------------------------------------------
klaChteninsPeCtie (+5999) 5188 340
klachten@dierenbeschermingcuracao.
com
Dierenasiel Abattoirsweg 7 (Parera)
(+5999) 465 4300
OPENINGSUREN
ma-wo-do-vr:
8:00 - 12:00 en 13.00 - 16:30 uur
dinsdag 8:00 - 12:00 uur
zaterdag 9:00 - 13:00 uur
zondags gesloten
DierenamBulanCe(+5999) 514 9726
Bereikbaar maandag t/m vrijdag
van 17.00 - 20.00 uur
Weekend van 08.00 - 20.00 uur
--------------------------------------------------
FotograFieCaroline Castendijk Photography
(+5999) 515 8971
reDaCtieCaroline Castendijk
vormgeving en oPmaakMartina Doevelaar - AXI!
(+5999) 5123 199
DrukDrukkerij Interpress N.V.
vaste meDewerkersDierenarts Cheryl van Ommen
hondentrainster Meta Fahrenfort
aviso Den Pets talkaDverteren in Pets talkJama/bel (+5999) 465 4307 of email
--------------------------------------------------
kolumna / Columnun bida die kachó 5
entrevista / interview tony Castro: Pronto mi ta bin buska unu den asil! 6
ruBrika / ruBriek kiko mi bestia di kas tin mag di kome? 8
e Boluntario / De vrijwilligersiegmond van lamoen 10
Puntra nos / vraag aan ons 12
notisia / nieuws 13
kiDZ talk 15
Kolofòncolofon
curaçao
PlIs ADoPtá mImI lo KomPortá mI BoN!
Kontenidoinhoud
3 ta buska boluntario entusiasmá – jama (+5999) 465 4307 of email [email protected]
Voor u ligt de eerste editie van Pets Talk 2012, het kwartaalblad van SDBC,
Stichting Dierenbescherming Curaçao. Ook deze Pets Talk staat weer vol
met informatie en tips over dierenwelzijn op ons eiland. Speciale aan-
dacht in deze editie gaat uit naar voeding. Daarnaast willen wij u middels
dit magazine op de hoogte houden van nieuws en ontwikkelingen binnen
onze organisatie. En er is nieuws genoeg:
Per 1 januari j.l. is de heer Eric Bokkes afgetreden als voorzitter van SDBC.
Een woord van dank aan Erik voor zijn onvoorwaardelijke inzet van de af-
gelopen jaren.
Met ingang van dit jaar heeft SDBC ook een nieuw bestuur, t.w. Karolien
Versteeg - secretaris, Hugo Meijer - penningmeester, Meta Fahrenfort -
commissaris asiel, Suitberta Romero - commissaris preventie en onder-
getekende als voorzitter.
Meer nieuws: Momenteel ontwikkelt SDBC een nieuw strategisch beleid.
Daarmee kunnen we doelgerichter te werk gaan en onze missie kracht bij
zetten. Binnenkort zal het geconcipieerde beleid op onze website worden
gepubliceerd.
Tot slot heeft deze Pets Talk dankzij de inzet van enthousiaste vrijwil-
ligers ook een geheel vernieuwd lay-out waarmee we hopen nog meer
mensen te enthousiasmeren voor onze missie.
We zitten duidelijk in de lift en daarom wil ik namens het gehele bestuur
van de Stichting Dierenbescherming Curaçao iedereen bedanken die in
2011 heeft bijgedragen – in welke vorm dan ook – aan het succes van
onze activiteiten en van het dierenasiel. Mede door uw bijdrage kunnen
we steeds meer dierenleed voorkomen. Wij hopen dan ook dat we in dit
nieuwe jaar wederom op uw steun te mogen rekenen.
Met diervriendelijke groet,
Prólogovoorwoord
Dilant’i bo tin promé edishon di Pets Talk 2012, e revista di SDBC (Stichting Dierenbescherming Curacao) ku ta sali kada kuartal. E Pets Talk akí tambe ta yená ku informashon i tep tokante bienestar di bes-tia riba nos isla. Den e edishon akí atenshon special pa alimentashon. Banda di esaki nos ke tene bo na altura di notisia i desaroyo den nos organisashon. Tin sufisiente notisia:
Desde promé di yanüari último señor Erik Bokkes a baha komo presi-dente di SDBC. Un danki na Erik pa su empeño inkondishonal di úl-timo añanan.
Pa e aña nobo akí SDBC tin un direktiva nobo tambe: Karolien Ver-steeg, sekretario, Hugo Meijer, tesorero, Meta Fahrenfort, komisario asil, Suitbertha Romero, komisario prevenshon i suskrito komo presi-dente.
Mas notisia: Aktualmente SDBC ta desaroyando un maneho stratégiko nobo. Ku esaki nos por traha mas enfoká i pone mas forsa pa logra nos mishon. Pronto lo publiká e konsepto di maneho nobo riba nos wèpsait.
Por último, danki na empeño di algun boluntario entusiasmá, e Pets Talk akí tin un lay-out kompletamente nobo. Ku esaki nos ta spera di entusiasmá mas hende pa nos mishon.
Opviamente nos ta avansando, i p’esei na nòmber di hinter direktiva di Stichting Dierenbescherming Curacao mi ke gradisí tur hende ku di un òf otro forma a kontribuí na éksito di nos aktividatnan i di Dierenasiel. Bo kontribushon tambe ta yuda nos prevení sufrimentu di bestia kada bia mas tantu. Nos ta spera pues di por konta ku bo sosten den e aña nobo aki tambe.
Ku saludo (animal)kordial,
Carson Eustatiuspresidenti/voorzitter
4 ta buska boluntario entusiasmá – jama (+5999) 465 4307 of email [email protected]
marche di bukihopi gezellig
den asilDjasabra 24 di mart
Gezellige boekenmarkt in het asielop zaterdag 24 maart
Entre 9’or i 1’or bo por bin snùfel den e buki ulandes i ingles, buki pa mucha, buki di potrèt, buki di strep, i revista. Kosnan second hand util i den bon estado tambe lo haña un lugá riba un mesa apart. Ainda bo por trese kos! Ta organisá weganan prèt pa mucha, e persona ku ta train kachó lo duna demostrashon. Tur sèn rekoudá riba e mainta akí lo bai pa asil.
Van 9 tot 13 uur kunt u komen neuzen tussen de Nederlandse en Engelse
boeken, kinderboeken, fotoboeken, strips en tijdschriften. Bruikbare en
mooie 2e hands spullen zullen een plaatsje krijgen op een aparte tafel (u
kunt nog spullen inbrengen!) Voor de kinderen worden er spelletjes geor-
ganiseerd. Alle opbrengst van die ochtend komt ten goede aan het asiel.
5 ta buska boluntario entusiasmá – jama (+5999) 465 4307 of email [email protected]
De twee leukste, nee, de twee lekkerste momenten van de dag zijn als
wij ons ochtend- en avondeten krijgen! YESSSS!!! Zodra ons vrouwtje ‘s
ochtends de achterdeur open zwaait weten we hoe laat het is. Nou niet
echt, natuurlijk, want we kunnen geen klok kijken en soms, vooral op
zondag, lijkt het veel langer te duren dan de rest van de week. Want dan is
de zon al heel lang op en onze maag gaat dan echt knorren, maar het blijft
dan soms lang stil achter die deur. Geen idee waar ze dan uithangt. Zelfs
als we haar roepen komt ze niet eerder.
Het gekke is dat we niet eens bijzonder voer krijgen. Ik bedoel maar, het
zijn van die gewone harde hondenbrokjes, die elke dag dezelfde zijn.
Soms wisselt het merk en daardoor de smaak van de brokjes wel eens,
maar het vrouwtje koopt altijd van die mega-grote zakken waar ze ‘lekker
lang mee doet’ dus echt veel variatie is er niet en toch, en toch en toch…
het is het lekkerste moment! Ik denk dat het komt omdat het vrouwtje de
beste brokken voor ons koopt bij de gespecialiseerde dierenwinkel, dat
houdt ons fit en vrolijk!
Etenstijd is een heel ritueel. Omdat Luna haantje de voorste is krijgt zij
als eerste haar bak voer, daarna loopt het vrouwtje een eindje weg en
zet Chiki’s eten neer, maar die doet net of ze gek is en loopt mee naar de
plek waar Mojo haar bak eten krijgt. Het vrouwtje maakt Mojo meteen
vast aan een lange lijn, want die schrokop heeft haar bak heel snel leeg
en loopt dan regelrecht naar Chiki’s bak. Ook Luna wordt ondertussen
vastgemaakt en Chiki springt er nog steeds als een vlo tussendoor. Pas
als Mojo en Luna alleen maar aandacht voor hun bak voer hebben gaat
Chiki eindelijk eten.
Binnen 2 minuten is alles op...
E dos momentunan di mas prèt, no... e dos momentunan di mas dushi riba un dia ta ora nos haña nos kuminda mainta i atardi. YESSSS!!! Asina ku nos shon zwai e porta patras habri nos sa kwantor tin. Natu-ralmente no eksaktamente, pasobra nos no por wak oloshi, anto tin bi-aha, partikularmente riba djadumingu, ta parse ku e ta dura mas largu ku den siman. Pasobra e or’ei solo a sali masha ora anto nos stoma ta gruña mes mes, pero ta ketu tras di porta ei pa basta ratu. Nos no tin ni’un idea unda e ta keda. Ni maske nos yam’é e no ta sali mas tempran.
Straño ta ku nos no ta ni haña algu speshal di kome. Pa bo sa, ta mesun kuminda di kacho pipita pipita (bròkjes) duru di tur dia. Tin biaha e marka ta kambia, e ora ei e smak di e bròkjesnan tambe ta kambia, pero nos shon semper ta kumpra e sakunan grandote ‘ku ta dur’é basta largu’, pues, variashon real nos no tin, anto tòg, tòg ... ta e momentu di mas dushi. Mi ta kere ku ta pasobra nos shon ta kumpra e mihó bròkjesnan na e tienda di bestia speshalisá; esei ta tene nos kontentu i den bon kondishon.
Ora di kome ta un ritual kompletu. Pasobra Luna ta un chichi trimintí, e ta haña su bak’i kuminda promé, e or’ei nos shon ta kana un distansha pa e pone kuminda pa Chikí, pero esei ta hasi manera ta kèns e ta i ta kana sam sam bai kaminda Mojo ta haña su baki di kuminda. Nos shon ta mara Mojo mesora na un kabuya largu, pasobra e golos ei ta guli su baki kuminda lihé lihé pa despues bira pa e baki di Chikí. Entretantu ta mara Luna tambe, mientras Chikí ta bula bai bini manera un pruga.Ta te ora ku Mojo ku Luna nan atenshon ta pa nan baki di kuminda so, Chikí ta bai kome.Den 2 minüt tur kuminda a kaba...
MOJO
CHIKI
LUNA
Een hondenleven op Curaçao
6 ta buska boluntario entusiasmá – jama (+5999) 465 4307 of email [email protected]
7 ta buska boluntario entusiasmá – jama (+5999) 465 4307 of email [email protected]
Wie ben je en wat doe je?
“Ik ben Tony Castro, ambtenaar van de Staten en ook radiopresentator.
Bovendien ben ik druk met de website van mijn vader www.chacoline.com
in het Papiaments te vertalen.”
Heb je altijd willen worden wat je nu bent?
“Nee, ik wist nooit echt wat ik wilde worden. Maar ik wist wel dat ik geen
mislukking wilde worden!”
Doe je nog meer naast je werk als ambtenaar en presentator?
“Op woensdagen sta ik achter de bar bij Mundo Bizarro. Geweldig leuk
om te doen!”
Je zult het wel druk hebben. Heb je wel tijd voor honden?
“Nee, maar ik heb dan ook geen honden, haha. Ik heb het inderdaad veel
te druk! Ik ben ook niet zo’n hondenman eigenlijk, ik
ben meer een kattenmens. Ik wil graag weer een kat
thuis dus binnenkort kom ik er een uit het asiel halen.”
Ben je met dieren opgegroeid?
“Jazeker! Bij mijn oma op de boerderij waren schapen,
geiten, varkens, paarden en ezels. Ook een papegaai
en natuurlijk honden en katten.”
Wat heb je vroeger van je ouders je geleerd over om-
gang met dieren?
“Dat je ze goed moet verzorgen. Als je daarvoor geen
tijd hebt, dan moet je er niet aan beginnen. Sommige
mensen nemen een modehondje, zoals een chihua-
hua, ‘want dat staat zo leuk’, maar ze vergeten dat het
diertje verzorging, liefde en aandacht nodig heeft en
soms naar de dokter moet. Een dier is geen handtas.”
Wat vind je van het dierenwelzijn op het eiland?
“Het is de laatste jaren enorm verbeterd. Vroeger
werden veel honden geslagen en lagen er meer lev-
enslang aan de ketting. Ook liepen er hele roedels
broodmagere of zieke zwerfhonden op straat. Dat zie
je nu bijna niet meer. Volgens mij is dat het gevolg van de vele sterilisa-
tieacties van de dierenorganisaties. En steeds meer mensen worden ge-
lukkig steeds bewuster en weten dat je een dier niet beestachtig hoort te
behandelen.”
Hoe zie jij het werk van de Dierenbescherming?
“Ze doen superwerk. Ga zo door!”
Wat zou je de jeugd willen meegeven over dierenwelzijn?
“Neem een dier als je er de tijd voor hebt en verzorg het goed. Je doet er
veel goeds mee en je krijgt er heel veel voor terug!”
Pronto mi ta bin buska
unu den asil!Ta ken bo ta i kiko bo ta hasi?“Ami ta Tony Castro i mi ta entre-otro amtenar na Parlamento. Banda di esei mi ta presentadó na radio i ademas di esei mi ta bastante okupá ku tradukshon di mi tata su wèpsait, www.chacoline.com, na papia-mentu.”Semper bo tabata ker’a bira loke bo ta aktualmente?“No, nunka mi’n tabata sa kiko mi ker’a bira, pero mi tabata sa si ku mi no ker’a bira un frakaso.”Kiko mas bo ta hasi banda di e trabou aki?“Apart di lokual mi a menshoná kaba, tur djarason mi ta pará tras di bar den Mundo Bizarro, un kos ku semper mi a gusta di hasi.”Lo bo ta hopi okupá ku bo trabounan; bo ta sobra tempu pa bo ka-chonan?“No, pero mi no tin kachó. Mi no tin tempu, ni mi’n ta gran amante di kachó. Un pushi sí lo mi ke tin aki poko dia, i mi ta bin busk’é den asil.”Bo a lanta ku bestia doméstiko?“Sigur sigur! Na rancho di mi wela nos tabatin karné, kabritu, porko, kabai i buriku. Nos tabatin un lora tambe i naturalmente pushi ku kachó.”Kiko bo a siña di bo mayornan pa loke ta trata-mentu di bestia?“Ku bo mester kuida bo bestianan bon i si bo no tin tempu pa nan, bo no mester tene bestia. Hopi biaha hende ta tuma un bestia di moda, manera un chiwawa, ‘pasobra e ta leuk’, pero nan ta lubidá ku e mester di hopi kuido, kuminda i awa anto ku e mester bai dòkter.”Kiko bo ta opiná di bienestar di bestia riba den nos país?“Kos a drecha enormemente ultimo tempu! Antes kachó tabata haña hopi sla i nan tabata na kadena muchu mas tantu ku aworaki. Tambe bo tabata mira trupa di kachó riba kaya, awor kasi no mas. Esei ta resultado di tur e akshonan di steri-lisashon di parti di e organisashonan ku ta sali na interes di bestia.”Kon bo ta mira trabou di Dierenbescherming?“Nan ta hasi un tremendo trabou, sigi asina Dierenbescherming!”Ki mensahe bo tin pa nos hubentut pa loke ta trata bienestar di bes-tia?“Tur hende buska un kachó, si bo tin tempu p’e, ku esei bo ta hasi un kos hopi bon i bo ta risibí hopi bèk!”
“Mi ta un amante di pushi”
“Ik ben meereen kattenmens”
Binnenkort
kom ik
er eentje
uit het asiel
halen!
Tony Castro:
8 ta buska boluntario entusiasmá – jama (+5999) 465 4307 of email [email protected]
Kiko mibestia di kas tin
mag di kome?
Tep di e asistente di dokter di bestia
Wat mag mijn huisdier eigenlijk eten?Tips van de dierenarts-assistente
Wie kan die grote bruine ogen weerstaan? Kan
het echt kwaad als ik mijn hondje wat lekkers
geef van tafel? In de laatste paar maanden werd
mij veel gevraagd wat honden en katten nu wel
en niet mogen eten.
Mensenvoedsel is over het algemeen niet ge-
schikt voor uw hond. Chips met guacamole dip-
saus kan bij uw hond een aantal echte problemen
veroorzaken. Sommige voedingsmiddelen kun-
nen ronduit gevaarlijk zijn. Ik geef u daarom een
lijst van een aantal voedingsmiddelen die u echt
maar beter niet aan uw huisdier kunt geven.
Avocado: deze vrucht bevat een stof genaamd
Persin. Het is onschadelijk voor mensen die niet
allergisch zijn maar grote hoeveelheden kan gif-
tig zijn voor uw dier. Heeft u avocadobomen in
de tuin? Zorg dan dat honden er niet bij kunnen,
Persin zit niet alleen in de vrucht maar ook in de
bladeren, schors en zaden.
Alcohol: bier, wijn, voedsel wat alcohol bevat -
alcohol heeft hetzelfde effect op de lever en de
hersenen van de hond als het heeft bij mensen.
Alleen heeft het dier er veel minder van nodig!
Uien en knoflook: uien en knoflook in alle vor-
men - in poedervorm, rauw, gekookt of gedroogd
- kan de rode bloedcellen vernietigen wat leidt
tot bloedarmoede.
Cafeïne: kan in grote hoeveelheden fataal zijn en,
wat nog erger is, er is geen tegengif voor! Deze
stof zit niet alleen in koffie en thee maar ook in
chocolade, sommige frisdranken en medicijnen.
Rozijnen en druiven: deze 2 lekkernijen worden
vaak gegeven aan honden. Uit onderzoek is ge-
bleken dat druiven en rozijnen nierfalen kunnen
veroorzaken bij honden. Zelfs kleine hoeveelhe-
den hiervan.
Melk- en andere zuivelproducten: deze veroorza-
ken diarree en darmkrampen. Honden kunnen er
ook allergische reacties van krijgen, bijv: jeuk.
Macadamia noten: een stuk of 6 geroosterde no-
ten kan een hond al heel ziek maken.
Chocolade: veel mensen weten al dat chocolade
slecht is voor de hond en kat. De stof theobro-
mine is hiervan de oorzaak. Het zit zelfs in witte
chocolade!
Snoep en kauwgom: deze producten bevatten
xylitol en dit veroorzaakt een stijging van het
insulinegehalte in het lichaam van de hond. Dit
zorgt ervoor dat het bloedsuikergehalte naar be-
neden gaat.
Pruimen en perziken: het probleem met deze
twee is niet het vruchtvlees maar de pit. In de pit
Ken por resistí e wowonan grandi koló maron ei? Kon malu ta pa mi duna mi kachó un ko’i pasa boka na mesa? Ultimo lunanan regular-mente mi ta haña e pregunta kiko kachó ku pushi por kome i kiko nan no tin mag di kome.En general kuminda pa hende no ta bon pa bo kachó. Cheps ku sous di guacamole por kousa basta problema pa bo kachó. Tin alimiento ku por ta simplemente peligroso.P’esei, ata aki un lista di alimiento ku preferi-blemente bo no duna bo bestia di kas.
Awakati: e fruta aki tin un supstansha ku yama Persin. Pa hende ku no tin un alergía e ta ino-sente, pero na kantidat grandi e por ta venenu pa bo bestia. Si bo tin palu di awakati den bo kurá, sòru pa bo kachonan no por yega n’e. Persin no ta unikamente den e fruta, pero den e blachinan, skòrs di palu i den e simiyanan tambe.
Alkohòl: serbes, biña, ko’i kome ku ta kontené alkohòl - alkohòl tin mes un efekto riba higra i sesu di un kachó ku e tin riba hende; solamente
djis un tiki ya tin efekto riba un bestia. Mas chi-kitu e kachó ta, mas severo e efekto ta.
Siboyo i konofló: den tur forma - puiru, kurú, herebé of seká - por destruí e sanger lokual ta kondusí na anemia.
Kafeïna: por ta fatal den kantidatnan grandi, i lokual ta pió, no tin remedi p’e. No ta den kòfi of te so tin kafeïna, bo ta hañ’é tambe den chuku-lati, diferente limonada i den remedi.
9 ta buska boluntario entusiasmá – jama (+5999) 465 4307 of email [email protected]
zit namelijk cyanide. Dit is giftig voor zowel mens
als dier. Maar de pit kan ook voor een verstop-
ping zorgen in de darmen van uw huisdier.
Rauwe eieren: veroorzaakt voedselvergiftiging
door salmonella en E-coli. Er zit ook een enzym
in rauwe eieren dat de absorptie van vitamine B
tegengaat.
Tafelresten met botjes en veel vet: teveel vet is
niet goed voor de alvleesklier en beenderen en
botjes kunnen makkelijk blijven steken of de in-
gewanden doorboren.
Rauw vlees en vis: hier ook weer het gevaar van
een flinke voedselvergiftiging.
Rauwe vis kan een parasiet hebben dat ‘vis-
ziekte’ veroorzaakt. Onbehandeld kan dit fatale
gevolgen hebben. Dus kook het vlees en de vis
goed!
Zout: chips en gezouten snacks kunnen er-
voor zorgen dat de hond te veel wil gaan
drinken en plassen en kan leiden tot sodium
ionvergiftiging. Sowieso is veel zout of zoet
(net als voor baasjes ook) niet goed voor de
gezondheid van uw huisdier.
LET OP!
De genoemde voedingsmiddelen kunnen
(een combinatie van) volgende symptomen
veroorzaken: zwakte, overgeven, geen inte-
resse in eten en ademnood, rusteloosheid,
versnelde ademhaling, spiertrillingen, toe-
vallen en bloeden, depressiviteit, huidpro-
blemen, spiertrillingen, verlamming van de
achterhand, vergrote lymfeklieren, koorts en
hartkloppingen, diarree, hartritmestoornis-
sen, epilepsie aanvallen en zelfs sterfte.
Raadpleeg een dierenarts als deze sympto-
men optreden.
Wat mogen honden en kattendan wél eten?
Droge brokkken van hoge kwaliteit! Vraag
de dierenarts om advies. U kunt uw huisdier
best af en toe restjes van tafel geven, maar
niet te veel. Zorg er ook voor dat het niet te
gekruid is, dat het goed is gekookt of gebak-
ken en niet te vet bevat. Wilt u graag vlees
aan uw huisdier geven, zorg dan dat het ma-
ger vlees is, goed gekookt en geen botjes
bevat. Appel, sinaasappel, banaan en wa-
termeloen zijn goede snacks. Goede groen-
ten zijn wortel (goed voor de tanden EN een
frisse adem!) sperziebonen, komkommer of
een gekookte aardappel. Rijst en pasta is
ook een lekkernij. En als uw huisdier darm-
problemen heeft, geef het dan gekookte rijst
en kip. Dit brengt het darmkanaal tot rust.
Ik wens u veel plezier met uw huisdier!
Rasenchi i dreifi: hopi hende ta duna nan kachó e kos dushi nan aki. Investigashon a mustra ku, asta den kantidatnan chikitu, dreifi i rasenchi por okashoná fayo di nir serka kachonan.
Lechi i otro produktonan derivá: esakinan ta kousa diarea i kramp den barika. Kachó por haña reakshon alérgiko, por ehèmpel grawata-shi. Nechi makadamia: 6 pida nechi di roster por hasi un kachó bira hopi malu.
Chukulati: hopi hende sa kaba ku chukulati ta malu pa kachó i pushi. E sustansha theobro-mine ta e kousa, bo ta hañ’é asta den chukulati blanku!
Mangel i bals: e produktonan aki ta kontené Xylitol, ku ta okashoná ku insulina ta subi di-mas den kurpa di e kachó, lokual ta baha e nivel di suku den su sanger.
Preimu i perzik: aki ta e pipita ta e problema, no e fruta su karni. Tin cyanide den e pipita. Cyanide ta venenoso tantu pa hende komo bes-tia. Naturalmente e pipita por kousa un ferstò-pen den tripa de bo bestia di kas.
Webu kurú: ta okashoná shuatamentu dor
di salmonela i E-coli. Tambe tin un enzima den webu kurú ku ta stroba e kurpa apsor-bá vitamina B.
Sobrá di kuminda ku wesu, yen di vèt: de-masiado vèt no ta bon pa e pánkreas i wesu por keda pegá of bora e tripa.
Karni i piská kurú: aki tambe tin e peliger di shuatamentu pisá. Piská kurú tin un parasit ku ta kousa ‘malesa di piská’. Si no trat’é e por tin konsekuensha fatal. Kushiná karni i piská bon...!!!
Salu: cheps i pasaboka salu por okashoná ku e kachó ta bai bebe i uriná dimas i tambe por kousa venenamentu di salu.
PAGATINU!E alimentonan menshoná aki riba por kousa (un kombinashon di) e sigiente síntomanan: debilidat, sakamentu, no ke kome, falta di rosea, inkietut, halamentu di rosea pisá, sakudimentu, parti patras lam, ataka i sangramentu, depreshon, problema di kueru, vergrote lymfeklie-ren, kentura, batimentu di kurason, di-area, epilepsia, hasta morto.Akudí na dòkter di bestia ora nota e sín-tomanan aki.
Anto ta kiko ta e kosnan kukachó i pushi si por kome?Naturalmente pipita (bròkjes) di kalidat altu! Pidi bo dòkter di bestia konseho si bo no ta sigur. Bo por duna bo bestia di kas so-brá di mesa de-bes-en-kuando, pero no di-mas. Wak tambe pa no tin muchu spéserei aden, pa e ta bon herebé of hasá sin muchu vèt. Si bo ke duna bo bestia karni, sòru pa e ta karni sin vèt, bon kushiná i sin wesu. Apel, apelsina, bakoba i patía ta pasaboka salú. Bon bèrdura ta wòrtel (bon pa djente i i bon aliento), sperziebonen, kòmkòmber, of un batata herebé. Aros i pasta tambe ta kos di pasaboka. Anto no lubidá di duna bo bestia aros ku galiña herebé ora ku e tin poko problema di tripa; eseinan ta kalma e tripanan.Mi ta spera ku e lista aki ta informativo i mi ta deseá abo hopi plaser ku bo bestia di kas!
10 ta buska boluntario entusiasmá – jama (+5999) 465 4307 of email [email protected]
Siegmond van Lamoen
11 ta buska boluntario entusiasmá – jama (+5999) 465 4307 of email [email protected]
Bo tin hopi tempu kaba ta traha komo boluntario pa Dierenbe-scherming?Mi a kuminsá e aña akí yanüari.
Mi no ta mira bo nunka na asil. Kiko bo ta hasi antó pa yuda bestia?Mi ta duna informashon na skol básiko, pues mi no ta traha na asil.
Edukashon na skol, esaki ta nesesario?Sigur sigur, anto kon! Mi ta konta muchanan entre 8 pa 12 aña to-kante kuido di kachó, ku por ehèmpel bo no mester duna bo kachó kuminda di hende. Mi ta konta nan ku sterilisashon ta e mihó manera pa evitá ku ta bini mas kachó ku ta kana riba kaya. Mi ta splika tambe ku sterilisashon di un kachó machu no tin influensha riba kon waks e ta. Esaki ta un mito ku ketu bai ta biba serka hende.
Kiko mas bo ta hasi pa yuda e bestianan riba nos isla?Si mi mira un kachó ku opviamente no ta un kachó ku ta zuèrf riba kaya, pero simplemente a pèrdè kaminda, mi ta purba fangu e i hib’é asil, di forma ku den koperashon ku algun página riba facebook i ku asil mes, por purba buska su doño. Danki Dios hopi bia esaki ta logra!
Bo mes tambe tin bestia?Si, awor akí mi tin 9 kachó. 3 a sali for di asil, 5 ta di un nèshi ku mi a fangu na landfill, i unu mi a haña den mi kaya. Mi tabatin mas, pero algun a muri di behes.
Kiko mas bo ta kere Dierenbescherming por hasi pa mehorá bienestar di bestia?Mi ta kere SDBC por alkansá mas hende bayendo den bario i duna informashon einan na e hendenan. Yu di Kòrsou no ta lesa korant mashá frekuente, pió ainda Pets Talk, ke men informashon manera esaki no ta yega na nan. Ta importante pa banda di edukashon na skol, kaminda bo ta duna hóbennan splikashon, bo informá adulto-nan tambe.
Ben je al lang vrijwilliger voor de Dierenbescherming?
Ik ben dit jaar in januari begonnen.
Ik zie je nooit bij het asiel. Wat doe je om de dieren te helpen?
Dat komt omdat ik voorlichting geef op basisscholen. Ik werk dus niet bij
het dierenasiel.
Educatie op scholen, is dat nodig?
Jazeker! En hoe! Kinderen van 8 tot 12 vertel ik over de verzorging van
honden. Dat je bijvoorbeeld een hond geen ‘mensen-voedsel’ moeten
geven. Ik vertel ze dat sterilisatie de meest diervriendelijk manier is om
het aantal zwerfhonden te beperken en ik leg daarbij uit dat de castra-
tie/sterilisatie van een mannetjeshond (reu) geen invloed heeft op hun
waaks-zijn, want dat is een mythe die nog steeds bij de mensen blijft han-
gen.
Wat doe je nog meer om de dieren op het eiland te helpen?
Als ik een hond op straat zie die duidelijk geen zwerfhond is, maar ge-
woon die de weg kwijt is, dan probeer ik hem te vangen en breng ik hem
naar het asiel. Het asiel spoort vervolgens z’n baas op en zet daarbij ook
Facebook in. Gelukkig lukt het meestal om hond en baas te herenigen.
Heb je zelf ook dieren?
Ik heb nu negen honden. Drie zijn er uit het asiel, vijf zijn van een nest
puppies die ik op Landfill heb gevangen en eentje heb ik gevonden bij mij
in de straat. Ik had er nog meer, maar die zijn door ouderdom overleden.
Wat kan de Dierenbescherming in jouw optiek nog meer doen om het wel-
zijn van de dieren te verbeteren?
Ik denk dat SDBC meer mensen zou kunnen bereiken door de wijken in te
gaan en daar voorlichtingsavonden te organiseren. Curaçaoënaars lezen
niet vaak kranten, laat staan de Pets Talk, dus deze informatie bereikt hen
niet. Het is belangrijk dat niet alleen de schooljeugd tekst en uitleg uitleg
krijgt, maar dat ook volwassenen worden geïnformeerd over dierenwel-
zijn en wat ze daar heel eenvoudig zelf aan kunnen doen.
EBolun- tario
DeVrijwilliger
Siegmond van Lamoen
No tur boluntario di Dierenasiel ta traha na asil. Tin hopi di nan ku ta hasi hopi kos, pero den fondo. E hendenan akí tambe tin hopi balor. Siegmond van Lamoen ta un boluntario asina. Mi a invit’é pa un entrevista kòr-tiku riba e patio dushi den dier-enasiel.
Niet elke vrijwilliger van de Die-
renbescherming is werkzaam bij
het asiel. Er zijn er ook die erg veel
doen, maar dan op de achtergrond.
Deze mensen zijn zeer waardevol.
Siegmond van Lamoen is zo’n vrij-
williger. Ik nodigde hem uit voor
een gesprekje onder de verkoelende
schaduw van een boom op het terras
in het dierenasiel.
12 ta buska boluntario entusiasmá – jama (+5999) 465 4307 of email [email protected]
Puntra Nos
Hondenschool HappyDog geeft antwoord op uw vragen. Deze keer over
eten geven. Want het is niet alleen belangrijk wát u uw hond geeft, maar
ook hoe.
Ik heb twee honden en geef ze beiden evenveel te eten vlak voordat ik
naar m’n werk vertrek. Maar de ene wordt alleen maar dikker terwijl de
andere juist afvalt. Kan ik daar iets aan doen?
Het is belangrijk om het eten van uw hond goed in de gaten te houden. U
wilt weten of en hoeveel uw hond eet omdat niet of ‘met lange tanden’
eten een teken kan zijn dat uw hond niet gezond is. Slecht eten is bijvoor-
beeld een van de aanwijzingen dat uw hond karpattenziekte kan hebben.
Als u meer dan één hond heeft, is het daarom belangrijk om de honden te
leren hun bak rustig maar vlot leeg te eten (niet schrokkerig!) zodat u er
bij kunt blijven staan en zien wat er gebeurt. Bovendien krijgen de honden
dan niet de gelegenheid om elkaars eten op te eten, wat tot vervelende
situaties kan leiden zoals vermoedelijk het geval is in uw situatie. Als u er
bij blijft kunt u ook voorkomen dat er ruzie ontstaat over eten.
Mijn hond eet erg traag, ik heb geen tijd om ‘s ochtends uren te wachten
tot hij klaar is met eten. Wat kan ik doen?
Om te beginnen moet de hoeveelheid voer goed afgestemd zijn op de be-
hoefte van de hond. Voor de hoeveelheid voer die een hond nodig heeft
kunt u om te beginnen uitgaan van wat er op de verpakking staat. In de
loop van de tijd kunt u de hoeveelheid aanpassen, zo dat het lichaamsge-
wicht van de hond op het juiste peil blijt. De ribben van uw hond moeten
met de open hand makkelijk te voelen zijn door de huid aan de zijkant van
de hond.
Dan neemt u de bak weg als uw hond 10 minuten de kans heeft gehad om
te eten en dat niet (meer) doet. Biedt het pas weer aan op het tijdstip dat
de hond normaal eten krijgt (niet tussendoor de bak weer neerzetten). De
hond leert heel snel dat zijn eten verdwijnt als hij het laat staan, en zal
het vlot opeten.
Hoe vaak moet ik mijn hond voeren?
Het is een goed idee om honden twee maal per dag eten te geven, en dan
uiteraard twee maal de helft van hun dagelijkse portie. De hond verteert
het eten zo beter dan als hij eenmaal per dag eten krijgt, en er is minder
kans op complicaties zoals maagdraaiing, waar sommige honden gevoe-
lig voor zijn. Voer uw hond niet voordat u met hem gaat wandelen, trainen
en dergelijke, maar nadat hij na afloop daarvan eventjes rust heeft gehad.
Heeft u ook vragen over uw hond? Ga naar de website van Hondenschool
HappyDog en stel uw vraag: http://happydogcuracao.weebly.com
Mailen kan ook: [email protected]
Hondenschool HappyDog ta rospondé tur bo preguntanan. E biaha esaki riba kuminda. No ta unikamente importante kua bo ta duné, pero tambe kon bo ta duné.
Mi tin dos kachó, mi ta duna tur dos mes tantu kuminda djis promé ku mi sali di kas pa bai traha. Pero unu ta blo bira gordo, mientras e otro ta pèrdè peso. Tin algu ku mi mester hasi den e kaso aki?Ta importante pa tene kuminda di bo kachó na bista. Ta importante pa sa si bo kachó ta kome, kuantu e ta kome of si e ta kome ku djente largu, loke por nifiká ku e no ta salú. Si e no ta kome bon por ehèm-pel por ta un di e indikashonan ku bo kachó tin malesa di karpata.P’esei, si bo tin mas ku un kachó ta importante pa siña nan kome trankil, pero un tras di otro, te ora nan baki ta bashí (sin habraká!) di manera ku bo por keda para wak kiko ta sosodé. Si bo keda wak, bo por evitá tambe ku nan ta bringa pa e kuminda.
Mi kachó no tin fin di kaba kome, anto mainta ami no tin tempu pa para warda te ora e ke kaba kome. Kiko mi por hasi?Pa kuminsá e kantidat di kuminda mester kuadra bon ku nesesidat di bo kachó. Bo por kuminsa ku lesa riba e paki of saku di kuminda kaminda tin pará kuantu kuminda ta bon pa bo kachó. Despues di tempu bo por adaptá e kantidat di manera ku peso di bo kachó ta keda na un nivel ideal. Bo mester por fula bo kachó su ripchinan fa-silmente ora bo pasa bo man na su banda. Kita e baki for di bo kachó despues ku ela haña 10 minüt pa e kome anto ela stòp.Pone e baki bèk p’e te ora ku ta ora di kome atrobe - no promé ku esei.Pronto bo kachó ta siña ku e mester kome pa kaba, sino su kuminda ta disparsé si e lag’é para.
Kuantu biaha pa dia mi mester duna mi kachó kuminda?Ta un bon idea pa duna bo kachó kuminda dos biaha pa dia, par-tiendo su porshon diario na dos. Di e manera ei e kachó ta digestí su kuminda muchu mas mihó, i e tin menos chèns pa haña komplikas-hon manera stoma di bòltu, pa kua tin kachó ku ta sensibel. No duna bo kachó kuminda djis promé ku bo bai kana, kore of trein ku ne, pero despues, ora ku ela haña chèns pa sosegá un poko.
Informashon tokante Hondenschool HappyDog bo ta haña riba e wèpsait: http://happydogcuracao.weebly.com na ulandes, ihttp://happydogcuracaoenlish.weebly.com na ingles! Bo por manda nos un mensahe tambe via e saitnan aki.Nos email ta: [email protected]
Vraag het aan ons
NOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWS-NIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIANIEUWSNOTISIA
13 ta buska boluntario entusiasmá – jama (+5999) 465 4307 of email [email protected]
Lydia Davelaar (waarnemend hoofd), Gihyani Panneflek en Muy-
ing Lew Yen Tai (medewerksters) van de afdeling Zorginkoop van
het ministerie van GMN kwamen op bezoek in het asiel. Ze spraken
daar met Meta Fahrenfort (Commissaris Asiel SDBC), Karolien Ver-
steeg (Secretaris SDBC) en Gwen Weber (Manager Asiel)
Ze kwamen kennis maken omdat de SDBC een klein bedrag aan
subsidie ontvangt. De afdeling Zorginkoop maakt voor het minis-
terie de afspraken met de organisaties waarvan het ministerie van
GMN (sommige) taken subsidieert, ze de Minister hierover advi-
seert en de uitvoering van de afgesproken taken controleert.
De Dierenbescherming rapporteert aan de afdeling Zorginkoop
van dit ministerie over het werk waarvoor we subsidie ontvangen.
Lydia Davelaar, (direktor interino), Gihyani Panneflek i Muying Lew YenTai (empleadonan) di e departamentu Zorginkoop di e ministerio di Salú, Medio Ambiente i Naturalesa a bin bishitá asil. Akinan nan a papia ku Meta Fahrenfort (komisario di asil), Karolien Versteeg (sekretario SDBC) i Gwen Weber (mènedjer di asil). Nan a bin sera konosí, komo ku asil ta risibí un suma chikitu di supsidio. E departamentu Zorginkoop ta traha e akuerdonan ku e organisashonnan ku e ministerio ta supsidiá parsialmente, nan ta konsehá e minister tokante esaki i ta kontrolá ehekushon di e tareanan akordá. Dierenbescherming ta raportá tokante e trabou ku nos ta risibi supsidio p’e na departamentu Zorgin-koop di e ministerio akí.
Bezoek afgevaardigden van het Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur
Bishita di representantenan di ministerio di Salú, Medio Ambiente i Naturalesa
Een nieuw bestuur
Un direktiva noboEntrante di e aña aki SDBC tin un ditektiva nobo. Di robes na drechi: Hugo Meijer - tesorero, Suitberta Romero - komisario prevenshon, Meta Fahrenfort - komisario asil, Karolien Ver-steeg - sekretario i Carson Eustatius - presidente.
Met ingang van dit jaar heeft SDBC een nieuw bestuur. Van links
naar rechts: Hugo Meijer - penningmeester, Suitberta Romero -
commissaris preventie, Meta Fahrenfort - commissaris asiel , Ka-
rolien Versteeg - secretaris en Carson Eustaius - voorzitter.
15 ta buska boluntario entusiasmá – jama (+5999) 465 4307 of email [email protected]
KIDZTALK1 2 3
4
5
6
7 8
9
10
11
12
131415
16
1718
192021
2223
24
25
26
27
28
2930
31
32
33
ENTRENAMENTU DIBÒKSEO pROfEShONAl
pa bo kondishon
pa baha strès
pa bo plaser
pa 10 florin pa siman
www.jABjABKORSOU.cOMnos ta na Guaranieweg delanti di tropical
Garden (paga ku klinika Capriles). Wak riba nos website pa mas informashon of sigui nos riba facebook.com/jabjabkorsou.
email: [email protected] telefon: (5999) 5123 199
les diintrodukshon
GrAtis
oPeninGsoon