Pesentatie archeologieregelgeving voor bouwheren en ontwikkelaars
-
Upload
onroerend-erfgoed -
Category
Environment
-
view
468 -
download
2
Transcript of Pesentatie archeologieregelgeving voor bouwheren en ontwikkelaars
Regelgeving ArcheologieMaart – april 2016
Inhoud
1. Archeologie: principes
2. Archeologie: actoren
3. Archeologie: processen
4. Archeologie: financiering
5. Vragenronde
Archeologie:Principes
Filosofie
Omzetting Verdrag van Malta (RvE, 1992)Onroerenderfgoeddecreet
andere verantwoordelijkhedenandere rol actoren
Initiatief en verantwoordelijkheid verschuiven van overheid naar erkende archeoloog: responsabilisering
Klemtoon op het resultaat, niet op de weg er naartoe
Meer initiatief en flexibiliteit voor de bouwheer, maar ook meer verantwoordelijkheid
Wettelijk kader voor vrijetijdsmetaaldetectie
Wettelijk kader
Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013
Onroerenderfgoedbesluit van 16 mei 2014, gewijzigd bij besluit van 4 december 2015
Ter vervanging van het Archeologiedecreet van 30 juni 1993
Archeologische ensemblesArcheologisch ensemble = het geheel van
archeologische artefacten en onderzoeksdocumenten afkomstig van een archeologisch onderzoek
Verplichting om archeologische ensembles 1° als geheel te bewaren 2° in goede staat te behouden en 3° beschikbaar te houden voor wetenschappelijk onderzoek
Digitaal register van bewaarplaatsen, zakelijkrechthouders en gebruikers
Verplichting om wijzigingen van bewaarplaats of zakelijkrechthouder en het voornemen buiten het Vlaams Gewest te brengen te melden
Voor archeologische ensembles tot stand gekomen na 1/1/2016Voor archeologische ensembles in erkend depot opgenomen na 1/1/2016
Archeologie:Actoren
Erkende archeologen
Zowel natuurlijke personen als rechtspersonenGelijkaardige erkenningsvoorwaardenErkenning is van onbepaalde duurErkenning wordt gepubliceerd in het BSLegitimatiebewijsErkenning kan worden geschorst/ingetrokkenLijst van erkende archeologen beschikbaar op
www.onroerenderfgoed.be
Erkende archeologen
Van rechtswege erkenning voor gemeentelijke archeologen op voorwaarde dat:
ze in dienst waren van de gemeente op 1 januari 2015
het CBS bevestigt dat ze voldoen aan de erkenningsvoorwaarden natuurlijk persoon
De van rechtswege aanduiding als erkend archeoloog geldt zolang de betrokken archeoloog in dienst blijft van de betrokken gemeente.
Erkende metaaldetectoristenNatuurlijk persoon:
meerderjarigniet bestuurlijk of gerechtelijk veroordeeld tijdens laatste 5 jaar voor inbreuk op OE-decreet of archeologiedecreetconform decreet en Code Goede Praktijk (CGP) werken
Erkenning is van onbepaalde duurErkenning wordt gepubliceerd in het BS +
LegitimatiebewijsErkenning kan worden geschorst/ingetrokkenMeldingsplicht voor vondsten met metaaldetectorElke erkende archeoloog is van rechtswege erkend
metaaldetectorist
Code van Goede PraktijkVoluit: Code van Goede Praktijk voor Archeologie en
MetaaldetectieDoel: standaard voor de kwaliteit van het
archeologisch onderzoek in VlaanderenVoor de uitvoering van en rapportering over
archeologische vooronderzoeken, archeologische opgravingen en het gebruik van metaaldetectoren
Vastgesteld door minister (11/12/2015) - Bindend!Niet naleven CGP is reden voor schorsen of
intrekken erkenning
Code van Goede Praktijk
CGP = kader, erkende archeoloog vult zelf nader inFocus: te bereiken doelen & minimaal aan te wenden middelen
CGP = criterium voor beoordeling kwaliteit
CGP = procesbeschrijving van archeologisch onderzoek
CGP = bouwdoos: bouwstenen te combineren naargelang soort onderzoek, kader, doel
CGP ≠ statisch: regelmatige actualisering
Oude regelgeving:De Vlaamse overheid legt de modaliteiten voor het archeologisch vooronderzoek en de archeologische opgraving op; d.m.v. “bijzondere voorwaarden” bij de archeologische vergunning.
Nieuwe regelgeving:De erkende archeoloog stelt zelf een plan van aanpak, conform de CGP, voor in de (archeologie)nota. De (archeologie)nota wordt, na bekrachtiging door het agentschap, toegevoegd aan de vergunningsaanvraag.
Erkende onroerenderfgoeddepotsBevoegdheden en taken:
Ontvangen van archeologische ensemblesSluitstuk van het archeologische traject
Ontvankelijkheidsvoorwaarden:Permanente organisatie met rechtspersoonlijkheidInfrastructuur in Vlaamse Gewest
Erkenningsvoorwaarden:Receptieve functie en adequate middelenInschakelen binnen Vlaamse en provinciale depotbeleidKwaliteitsvolle inhoudelijke werking (bv. depotplan)Degelijk zakelijk beleid
Lijst van erkende onroerenderfgoeddepots beschikbaar op
www.onroerenderfgoed.be
Archeologie:Processen
Inventarisatie en bescherming26 beschermde archeologische sitesOmvang vastgestelde inventaris van
archeologische zones: 1e vaststelling van 58 historische stadskernen begin
2016Kaart met gebieden waar geen archeologie te
verwachten valt: 1e vaststelling begin 2016 input van gemeenten welkom
Gegevens beschikbaar op: geo.onroerenderfgoed.be beschermingen.onroerenderfgoed.be inventaris.onroerenderfgoed.be
Beschermde archeologische sites
Ligging van de definitief beschermde archeologische sites in Vlaanderen (24)
Gebieden waar geen archeologie te verwachten valtEen voorbeeld uit de kaart van de gebieden zonder archeologie (gga: gebieden geen archeologie)
Legende:rood: de vastgestelde archeologische zone van de historische stadskern van Gentgrijs/blauw: de gebieden waar geen archeologisch erfgoed verwacht wordt in en rond Gent
Vastgestelde archeologische zones
Historische stadskernen
Archeologisch onderzoek
Drie kadersArcheologisch onderzoek bij vergunningsplichtige
ingrepen in de bodem
Archeologisch onderzoek met het oog op wetenschappelijke vraagstellingen
Archeologisch onderzoek na toevalsvondsten
Onderzoek bij vergunnings-plichtige ingrepenOnderzoek verplicht in kader van bouwwerken
stedenbouwkundige vergunningen
verkavelingsvergunningen
DrempelwaardenBeschermde archeologische site: altijd onderzoekGebieden waar geen archeologisch erfgoed meer te
verwachten valt: nooit onderzoekVastgestelde archeologische zone: onderzoek indien
perceel/percelen +300m², behalve effectieve ingreep in de bodem -100m² (uitzondering geldt niet voor verkaveling)
Buiten archeologische zone: onderzoek indien perceel/percelen +3000m², behalve effectieve ingreep in de bodem -1000m² (uitzondering geldt niet voor verkaveling). Bijkomende uitzondering voor private natuurlijke of rechtspersonen, in gebied anders dan wonen en recreatie: effectieve ingreep in de bodem -5000m² (landbouw, industrie, groen, …).
Ingreep in de bodemIngreep in de bodem = elke wijziging van de
eigenschappen van de ondergrond door verwijdering of toevoeging van materie, verhoging of verlaging van de grondwatertafel, of samendrukken van de materialen waaruit de ondergrond bestaat. Ruim lezen: niet beperkt tot de effectieve uitgravingen (bv. individuele funderingsputten), maar betreft de volledige bebouwde/bewerkte zone (inclusief randinfrastructuur, omgevingsaanleg en werfzone)
Gabarit = de begrenzing van de oorspronkelijke aanlegBinnen het gabarit = zonder de begrenzing van de
oorspronkelijke aanleg te overschrijden en zonder bijkomende verstoring van de bodem (oppervlak & diepte)
Onderzoek bij vergunnings-plichtige ingrepen
Bouwheer neemt het initiatiefUitvoering door een erkende archeoloogDoelstelling van het archeologisch traject:
bepalen van de aanwezigheid van archeologisch erfgoedvoorstellen van maatregelen voor omgang daarmeeuitvoeren van de maatregelenverspreiden van de resultaten
Vooronderzoek voorafgaand aan de aanvraag van de vergunning
Onderzoek bij vergunnings-plichtige ingrepen
Vooronderzoek: melding
Bij vooronderzoek met ingreep in de bodemVoorstel van aanpak door erkende archeoloog:
onderzoeksstrategie en –methoden (situatie-specifiek)
In te dienen bij agentschap Onroerend Erfgoed of erkende onroerenderfgoedgemeente
15 dagen behandelingstermijnWeigering of voorwaarden mogelijkBeroep bij minister
Resultaat vooronderzoek: archeologienotaArcheologienota: inhoud
op basis van vooronderzoek zonder ingreep in de bodem en eventueel vooronderzoek met ingreep in de bodem
resultaten van het vooronderzoekadvies over al dan niet moeten nemen van
maatregelen: vrijgave, opgraving, behoud in situ, uitgesteld vooronderzoek
programma over deze maatregelen: aanpak opgraving, behoud in situ, uitgesteld vooronderzoek
competenties van de uitvoerderskostenraming en geschatte duurvoorstel over bewaren en deponeren van het
archeologisch ensemble
Archeologienota
Archeologienota: bekrachtigingindienen bij agentschap OEdoor erkend archeoloogBekrachtiging, weigering, of voorwaarden binnen 21
dagentermijn verstreken = bekrachtigingbekrachtigde archeologienota = toelating voor een
eventuele opgravingberoep mogelijk tegen een weigering of voorwaarden
door de initiatiefnemer of de door hem aangestelde erkende archeoloog
Archeologienota
Bekrachtigde archeologienota: bouwvergunningtoevoegen aan aanvraag van stedenbouwkundige
vergunning of verkavelingsvergunningdoor initiatiefnemervergunningverlener neemt naleven bekrachtigde
archeologienota op als voorwaarde in vergunning
Archeologienota
Uitzonderingsprocedure: uitgesteld vooronderzoekmet ingreep
indien vooronderzoek met ingreep in de bodem onmogelijk of juridisch, economisch, maatschappelijk onwenselijk voorafgaand aan aanvraag vergunning
vooronderzoek zonder ingreep wel steeds voorafgaandaanpak uitgesteld vooronderzoek met ingreep = deel
bekrachtigde archeologienota
Resultaat uitgesteld vooronderzoek: notaNota: inhoud en procedure
op basis van het uitgesteld vooronderzoek met ingreep in de bodem
inhoud gelijkaardig aan de archeologienota (onderzoeksresultaten, voorstel maatregelen, …)
procedure: bekrachtiging door het agentschap, cf. archeologienota
Uitgesteld vooronderzoek: wanneer
Uitzondering!Vooronderzoek met ingreep in de bodem is:
onmogelijk: bv. het terrein is nog bebost, rooien kan pas na bouwvergunningjuridisch onwenselijk: bv. de vergunningsaanvrager is nog geen eigenaar van het terrein, onteigening gebeurt pas na bouwvergunningeconomisch onwenselijk: bv. winkelcomplex met te grote onzekerheid over het verkrijgen van bouwvergunningmaatschappelijk onwenselijk: bv. het betreft natuurgebied waar eerst andere sectorale afwegingen gemaakt moeten worden of ingrepen wel wenselijk zijn
Keuze voor het uitgesteld traject = keuze van de aanvrager van de vergunning, in samenspraak met de erkende archeoloog
Archeologienota
Opgraving:door erkende archeoloogaanvang melden bij agentschap en erkende OE-
gemeentetoelating zit vervat in bekrachtigde (archeologie)notauitvoeren conform OE-decreet, CGP, plan van aanpak
uit (archeologie)nota, voorwaarden bij (archeologie)nota
Resultaat 1 opgraving: archeologierapportArcheologierapport:
binnen 2 maanden na einde van het veldwerkbeknopte beschrijving van uitgevoerde werken en
resultatenbeschrijving verdere aanpaktoont aan dat veldwerk afgerond isindienen bij het agentschapniet gebonden aan een weigering of goedkeuring
Resultaat 2 opgraving: eindverslagEindverslag:
binnen 2 jaar na het einde van het veldwerkvolledig verslag van de opgraving en bekomen
resultatenop basis van verwerkingindienen bij het agentschaperkende archeoloog publiceertagentschap stelt digitaal ter beschikkingniet gebonden aan een weigering of goedkeuring
Onderzoek bij vergunnings-plichtige ingrepen
Afwijkende vergunde werkenAls de vergunde werken verschillen van werken opgenomen in de bekrachtigde archeologienota (bv. door vergunningsvoorwaarde), dan geldt de bekrachtigde archeologienota niet als toelating voor de maatregelen
Opnemen in de vergunning dat een bekrachtigde nota moet worden bekomen
Taken initiatiefnemer
Nagaan of archeologisch onderzoek voorafgaand aan vergunning noodzakelijk is (art. 5.4.1. en 5.4.2. decreet)
Aanstellen erkend archeoloogBekrachtigde archeologienota toevoegen aan
aanvraag vergunningArcheologisch onderzoek zoals bepaald in
bekrachtigde archeologienota laten uitvoerenBij afwijkende vergunde werken: bekrachtigde
nota bekomen, gevolgd door de uitvoering ervan
Taken vergunningverlenende overheid
Controleren of een bekrachtigde archeologienota aanwezig moet zijn bij de vergunningsaanvraag
Nagaan of werken in de bekrachtigde archeologienota overeenstemmen met werken in de vergunningsaanvraag
Opnemen naleven van de bekrachtigde archeologienota als voorwaarde in de vergunning
Bij afwijkende vergunde werken: opnemen als voorwaarde in vergunning dat een bekrachtigde nota bekomen moet worden, gevolgd door de uitvoering ervan
Geen advies meer vragen aan agentschap bij bouwdossiers (behalve bij beschermd erfgoed)
Onderzoek wetenschappelijke vraagstelling
Academisch onderzoek op niet-bedreigde sites, waarderingsonderzoek bij beschermingen, amateur-archeologisch onderzoek, vrijwillig onderzoek bouwwerken, …
→ Alles wat niet onder voorgaande valt (= onderzoek bij vergunningsplichtige ingrepen).
Onderzoek wetenschappelijke vraagstelling
Vooronderzoek zonder ingreep in de bodem bv. bureauonderzoek, veldprospectie, geofysisch onderzoekniet voorbehouden voor erkende archeologengeen toelating vereist
Vooronderzoek met ingreep in de bodem + opgravingen
gebonden aan toelatingkan door elke erkende archeoloogprocedure is dezelfde voor vooronderzoek met ingreep en opgraving
Toevalsvondst “Iedereen die, op een ander moment dan bij het uitvoeren van een archeologisch vooronderzoek, een archeologische opgraving of het gebruik van een metaaldetector, een roerend of onroerend goed vindt waarvan hij weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat het archeologische erfgoedwaarde heeft, is verplicht daarvan binnen drie dagen aangifte te doen bij het agentschap.”
niet intentioneel naar gezocht, écht toeval≠ vondsten van metaaldetectie
→ moeten via andere weg gemeld worden≠ vondsten van vooronderzoek zonder ingreep
→ moeten niet verplicht gemeld worden, vrijblijvend
Inwerkingtreding Sinds 1 januari 2015
Erkenningsaanvragen (archeoloog, metaaldetectorist)Vaststelling inventaris archeologische zonesBescherming archeologische sites
Vanaf 1 januari 2016Vaststelling CGP en gebieden waar geen archeologie te verwachten valtVaststelling lijst van aangeduide erkende archeologen
Vanaf ten vroegste 1 april 2016Alle uitvoeringsbepalingen archeologie m.u.v. toevoegen bekrachtigde archeologienota bij een vergunningsaanvraag + opheffen Arch-decreet
Vanaf ten vroegste 1 juni 2016Verplichting toevoegen bekrachtigde archeologienota bij een vergunningsaanvraag
Overgangsbepalingen Regelingen voor overgang Archeologiedecreet –
OnroerenderfgoeddecreetProspectie & opgraving aangevraagd onder
Archeologiedecreet (voor 01/04/2016): uitvoering cf. Archeologiedecreet
Vooronderzoek & opgraving verplicht via voorwaarde bij bouwvergunning, opgelegd onder Archeologiedecreet (bouwaanvraag ingediend voor 01/06/2016): uitvoering cf. Archeologiedecreet
Pre-advies bij toekomstige bouwvergunning ≠ grond voor overgangsmaatregel, enkel formeel advies opgenomen in verleende vergunning
Archeologie:Financiering
Kosten archeologisch onderzoek
Gedragen door de vergunningaanvrager
2 flankerende maatregelen:
archeologische solidariteitsfonds premie buitensporige opgravingskosten voor occasionele bouwers (natuurlijke personen, kleine ondernemingen en verenigingen)
Archeologisch solidariteitsfonds
Overeenkomst minister – archeologisch solidariteitsfonds
Berekeningswijze ledenbijdrageVoorwaarden vergoeding ledenDoelstellingen & doelgroepDuur overeenkomst
Erkenning door de ministerBekendmaking in BSVan onbepaalde duurBasistoelage van 50.000 euro
Premie voor buitensporige opgravingskosten
Voor occasionele bouwers die de kosten niet kunnen vermarkten en waarvan niet verwacht kan worden dat ze zich aansluiten bij een archeologisch solidariteitsfonds
Bij stedenbouwkundige vergunningNatuurlijke personen en kleine ondernemingen of
verenigingenOp forfaitaire basis, incl. franchise Maximaal 40.000 euroMaximaal 1 premie per opgravingAanvraag bij Onroerend Erfgoed tot 120 dagen na
indienen archeologierapportBeslissing Onroerend Erfgoed binnen 90 dagen
Archeologie:Samenvatting
SamenvattingWelke procedure moet ik volgen ?
Vergunningsaanvraag vóór 1 juni 2016 -> oude regelgeving
(voorwaarden in de vergunning en archeologievergunning)Vergunningsaanvraag na 1 juni 2016 -> nieuwe regelgeving
(erkend archeoloog en archeologienota)
Wanneer heb ik een archeologienota nodig?Beslissingsboom voor verkavelingen en bouwaanvragen:
https://www.onroerenderfgoed.be/actueel/nieuws/een-beslissingsboom-voor-verplicht-archeologisch-vooronderzoek/ Check de ligging op het Geoloket: https://geo.onroerenderfgoed.be/
SamenvattingHoe kan ik een archeologienota bekomen?
Een erkend archeoloog aanstellenErkende archeologen: https://www.onroerenderfgoed.be/nl//erkenningen/ CGP voor opmaak bestek aanstelling erkend archeoloog: https://www.onroerenderfgoed.be/assets/files/content/images/Code_van_Goede_Praktijk.pdf
Ik heb een erkend archeoloog aangesteld. Wat wordt er van mij nog verwacht?
Overleg met de erkend archeoloog over het te voeren onderzoekHet agentschap brengt de initiatiefnemer op de hoogte van de bekrachtiging/weigering van de archeologienota Mogelijkheid tot beroep bij weigering van de archeologienotaDe initiatiefnemer voegt de bekrachtigde archeologienota bij zijn aanvraag tot vergunning
Samenvatting
Ik heb mijn vergunning met als voorwaarde de bekrachtigde archeologienota. Hoe verloopt het vervolg?
Aanstellen van een erkend archeoloog voor de uitvoering van de bekrachtigde archeologienotaDe erkend archeoloog voert het onderzoek uit Na uitvoering archeologienota kan de bouwheer de bouwwerken starten (erkend archeoloog brengt de bouwheer op de hoogte)Betalen erkend archeoloog voor het geleverde werkArcheologisch ensemble bewaren en in stand houden
Vragen
www.onroerenderfgoed.be
[email protected]@onroerenderfgoed.be
[email protected]@[email protected]
[email protected]@onroerenderfgoed.be