Perstribune Pdf

PerstribuneuM E D I A M A G A Z I N E Nr. 1

Week van de Dagbladbezorger: 21 september t/m 25 september

“Er is geen tweede Arie”Reportage: NOS Langs de Lijn

“De journalistiek hangt niet af van Twitter”

pagina 3

PerstribuneM E D I A M A G A Z I N E

Inhoudsopgavepagina 2

InhoudColofon EditorialBij de tijd, met tijdloze thema’s, op zijn tijd kijkend naar toekomst. Tijd is waar het steeds meer om draait, lijkt het. De tijd, waarin een gebeurtenis pu-bliek openbaarheid wordt, lijkt soms te kort. Onder-werpen als Twitter en internetjournalistiek passen in het tijdloze thema ‘ snelheid versus kwaliteit’. Perstri-bune verplaatst zich in de hedendaagse journalist en stelt de vragen: Wat betekent dit voor het journalis-tiek embargo en; is Twitter de toekomst?

We kijken mee hoe het tijdschrift Elle succesvol was en bleef. Met hun jubileum vieren ze vooruitgang en succes, in een zwaar competitieve tijdschriftenwe-reld.Met de opkomst van streaming online televisie, lijkt de TV uit de huiskamer te verdwijnen. Perstribune storte zich op de toekomst van de beeldbuis en vroeg een aantal specialisten om hun mening.

Na het vertrek van hoofdredacteur Jan Bonjer pre-senteert het Algemeen Dagblad begin deze maand een website en krant met een verrassend nieuwe look. Compact en met een sterke focus op beeldma-teriaal. Genoeg reden voor Perstribune, om het idee achter de vernieuwde formule te achterhalen.

De tijd staat niet stil, integendeel. Tijd vliegt en moet zo effectief mogelijk besteed worden. Met de Media Agenda geven we een positieve impuls aan uw tijdsin-vulling voor de komende weken.

Met tijdloze journalistieke groet,

Thijs Vunderink

Elle 20 jaar

Arie Boomsma

Reportage: NOS Langs de Lijn

Interview: Bram Peeterss

s Media in de toekomst: tv 12

Journalisten en Twitter 22 22

8

16

36 36

07

10

AD gooit het roer om

Mediaquotes11 Fotojournalistiek in gevaar14

20

24

26

29

303334

WOB: de declaratiecrisis

Persfoto

Verdwijnt het embargo?

Mediaquote

And the winner is

Gadgets

Media agenda

Persvrijheid

Hoofdredactie:

Thijs Vunderink

Eindredactie:

Thijs Rösken

Thomas Tobé

Beeldredactie:

Gertjan van Putten

Vormgeving:

Mae-Ling van der Woude

Tina Walsma

Anne den Baas

Redactie:

Marije Woltjer

Marianne Tillema

Janneke Schaap

Jessica Visser

Marlies Scheper

Leo Wassing

Milou Reumer

Onder begeleiding van:

Hylke van der Zee

Techniek:

Jan Eijbrink

4

pagina 5


Interviewpagina 4

Journalist Bram Peeters“Ook de onbereikbare top is bereikbaar”

Een diepe denkrimpel staat op zijn voor-hoofd wanneer ik hem vraag hoe speciaal het winnen van de European Young Journa-list Award voor hem is. Na enige tijd heeft hij het antwoord op de vraag dan toch gevonden. “De prijs is belangrijk voor me. Het kan me misschien helpen om nieuwe opdrachten met minder moeite binnen te slepen. Ik moet als freelance journalist steeds weer bewijzen dat ik een degelijke, betrouwbare verslaggever ben en dat doe ik door aan te geven welke ervaring ik heb. Voor een nieuwe opdrachtgever kan die prijs wellicht net de doorslag geven om met mij in zee te gaan. Daarnaast is het ook een eer om op zo’n manier geprezen te worden natuurlijk”.

Voor het artikel ‘De Bloemenbrug is dicht’ trok Peeters langs de grens tussen Roeme-nië en Moldavië. Het artikel is het laatste deel van een reeks reportages over Oost-Eu-ropese grensgebieden. Wat juist dit artikel zo bijzonder maakt? Peeters: “Het laat op kleine schaal de burenrelaties en de gevol-gen van de EU-uitbreiding zien. Volgens de jury is de prijs niet alleen voor dit artikel uitgereikt, maar ook voor de rest van de serie. De jury vond dat deze serie een goed voorbeeld is van hoe de Europese Unie bij een breed publiek onder de aandacht kan worden gebracht”.

Peeters is tevreden over het artikel, maar als hij aan zichzelf de prijs mocht uitreiken, zou het gaan naar een reportage over Wit-Rusland. “Eigenlijk is alles bij elkaar wat ik gedaan heb een grote verrijking voor me geweest. Puur het feit dat je als journalist achter allerlei zaken aan kunt gaan die je verbazen, je ontmoet boeiende mensen die je ongegeneerd vragen kunt stellen. Bij het maken van de reportage over Wit-Rusland heb ik vooral heel veel plezier gehad en ik ben trots op het resultaat. Wit-Rusland staat bekend als de laatste dictatuur van Europa. Het was een erg spannende reis, omdat we niet zeker wisten of we daadwerkelijk visa zouden krijgen en of we uiteindelijk ons

werk als journalisten wel op een goede manier konden doen. Ik ging daar samen met een fotograaf heen en had een echte dictatuur voor ogen. Uiteindelijk was het overal vrij aangenaam en bleek het meren-deel van de mensen om diverse redenen achter het bewind van de dictator te staan. Het werd een verhaal met een heel andere toonzetting dan ik van te voren in gedachten had. De kop luidde uiteindelijk: ‘Tevreden in Europa’s laatste dicta-tuur’.

Om in contact te komen met de juiste mensen voor zijn reportages in het bui-tenland maakt Peeters gebruik van een site voor voornamelijk backpackers die goedkoop willen reizen. “Op de site kun je bijvoorbeeld aangeven dat je iemand zoekt die enigszins Engels spreekt en die je verder zou kunnen helpen met datgene dat je zoekt. Ik vraag dus eigenlijk of zij me als gids kunnen helpen. Ik vraag ook vaak of mensen het leuk vinden om een stuk mee te reizen. Het voordeel daarvan is dat je dan zowel een gids als tolk bij je hebt”.

VolhouderTerwijl hij driftig op een pepernoot kauwt, legt Peeters uit waarom hij denkt dat hij op jonge leeftijd al zoveel succes heeft geboekt. “Ik ben denk ik behoorlijk vindingrijk. Daarnaast ben ik ook een volhouder. Ik geef niet zomaar op. Als ik een plan heb voor een reportage, ga ik niet na de eerste afwijzing bij de pakken neer zitten. Voor elk plan dat ik aandraag, krijg ik negen keer een ‘nee’ en één keer een ‘ja’, daar moet je tegen opgewassen zijn. Je moet veel initiatief tonen. Boven-dien zijn de eerste reportagereizen die ik heb gemaakt grotendeels betaald uit mijn eigen zak, gewoonweg omdat er vaak te weinig budget voor vrijgemaakt wordt. Het is erg belangrijk dat je je eigen gevoel

achterna gaat. Het is een combinatie van een origineel idee en een goede timing. Als ik denk dat ik een goed concept heb, vraag ik altijd advies aan collega’s. Hun feedback kan zeer waardevol zijn. Maar een werkgever

moet wel iets in je plan zien, en vaak is dat niet het geval”.

Het onbekendeDe boodschap is duidelijk, internatio-nale verslaggeving doe je niet zomaar.

Vaak is er geen budget. Afwijzing, volhouden en geduld zijn de sleu-telwoorden. Wat blijft er over dat zo aantrekkelijk is aan internationale ver-slaggeving? Peeters: “Het is echt mijn passie, wat ik nu doe is mijn droom-baan. Ik zit niet altijd in het buiten-land, integendeel. Maar de reizen die ik maak lopen wel als een rode draad door mijn carrière. Het onbekende, dat trekt me. Gebeurtenissen in Ne-derland kan ik vaak nog redelijk goed bevatten, maar bepaalde zaken in het buitenland zijn voor mij zo anders en soms zo bizar, dat ik erheen wil om het te ervaren, om er meer te weten van te komen”.

Internationale verslaggeving betaalt dusdanig slecht, dat Peeters genood-zaakt is zo nu en dan ook voor vak-bladen te schrijven. “Dat is iets waar ik niet altijd evenveel plezier in heb. Ik zoek enerzijds verhalen waarmee je goed geld kunt verdienen zodat ik mijn brood en reizen kan betalen, anderzijds zoek ik naar verhalen over het buitenland die me daadwerkelijk interesseren. Dan komt het wel eens voor dat je weinig interesse hebt in een onderwerp. Ik denk dat veel jour-nalisten dat regelmatig overkomt. Het nieuws is het nieuws, en daar heb je gewoon over te schrijven. Maar als

“Het onbekende, dat trekt me”

Voor zijn werk als freelance journalist trok hij ondermeer door Nicaragua, El Salvador, Argentinië, Uruguay, Chili en Oost-Europa.

Met zijn artikel ‘De bloemenbrug is dicht’ won Bram Peeters afgelopen juli op 31-jarige leeftijd de European Young Journalist Award. Bram Pee-

ters over zijn passie voor internationale verslaggeving. “Ik durf me inmiddels allround-journalist te noemen”.

DOOR: MIlOU REUMER

pagina 7


Interviewpagina 6

Algemeen Dagblad gooit het roer omMeer verdieping, meer tekst en minder foto’s. Dit is de nieuwe insteek van het Algemeen Dag-blad. Om de nieuwe richting kracht bij te zetten verschenen zowel de krant als de website maandag 1 september in een nieuw jasje. De Belgische uitge-verij De Persgroep kiest hier-mee voor een aanpak die haaks staat op die van voormalig hoofdredacteur Jan Bonjer.

DOOR: TINA WAlSMA

De overname van Uitgeverij PCM door De Persgroep betekent voor het Algemeen Dag-blad redding van de ondergang. Technisch gezien was de krant failliet. De aanpak van De Persgroep is al voor diverse Belgische kranten, waaronder De Standaard, succesvol gebleken. Ook pakte de overname voor Het Parool goed uit. Voor het Algemeen Dag-blad betekent het een grote reorganisatie die meer dan een kwart van het personeel zijn baan heeft gekost.Bonjer kondigde nog voor de overname zijn ontslag aan. Hij was sinds 2003 hoof-dredacteur van het Algemeen Dagblad. Nu passen naar zijn eigen zeggen de func-ties binnen de nieuwe constellatie niet voldoende bij hem. Eén van zijn grootste doelstellingen voor het Algemeen Dagblad was het verbeteren van de eigendomssitu-atie, die voorheen was opgesplitst tussen uitgeverijen Wegener en PCM. Doel bereikt, maar de koers die De Persgroep vaart, geeft de indruk dat het Algemeen Dagblad aan het worstelen is met een identiteitscrisis.Het Algemeen Dagblad fuseerde in 2005 met zeven regionale kranten en ging over op tabloidformaat. De Volkskrant was des-tijds de grootste concurrent van het dag-blad. Bonjer gooide het roer om door te kiezen voor het plaatsen van korte stukjes tekst met weinig diepgang. De lezers, voor-namelijk de jongeren, zouden in de visie van Bonjer niet meer zitten te wachten op lange stukken tekst met achtergronden of analyses. Met deze tactiek wilde Bonjer een inhaalslag maken op concurrerend dag-blad De Telegraaf. Een stap die niet zonder risico’s was want naast veel regionale lezers

uit Rotterdam, verloor het Algemeen Dag-blad ook lezers die juist wel trek hadden in diepgang. Op de redactie van het dagblad wordt lovend gesproken over de voort-durende inzet van de voormalige hoof-dredacteur, al werd er wel getwijfeld aan de kwaliteit van de krant. “Op een gegeven moment telden alleen nog de lezers. Als die het een goed stuk vonden, dan was het prima”, aldus één van de AD-medewerkers in het Financieel Dagblad. Belgische ondernemer Christian van Thillo, bekend als ‘de man die elk bedrijf aan de praat krijgt’ ziet het Algemeen Dagblad als een uitdaging. “Er is bij het AD geen heldere visie, die gaan we vaststellen en uitwerken”, vertelde hij in een interview met vakblad De Journalist. Behalve geld hoopt Van Thillo ook continuïteit mee te brengen door meer te investeren in de toekomst.Eén van de dingen waarover Van Thillo zich verbaasde is dat het Algemeen Dag-blad de stukken tekst uit de krant, inclusief het succesvolle sportkatern, gratis op het internet zette. Van Thillo ziet het internet als een concurrentie, niet als een verleng-stuk. Met de veranderingen per 1 septem-ber is de internetsite van het Algemeen Dagblad dan ook een stuk gekrompen. Mogelijk is de overname van het Algemeen Dagblad het begin van betere tijden voor de krant. Toch is er veel kritiek. Sinds de fusie en alle inhoudelijke veranderingen

die in de loop van de tijd zijn doorgevoerd is het dagblad ruim 150.000 lezers verlo-ren. Met de nieuwe koers lijkt de krant zich weer meer op een verloren groep lezers te willen gaan richten. De vraag of deze lezers terug zijn te winnen blijft een spannende.

“Op een gegeven moment telden alleen nog de lezers,als die het een goed stuk vonden, dan was het prima”

je met je journalistieke houding en je jour-nalistieke vragen in een onderwerp duikt, denk ik dat je daar een heel goed verhaal over kan schrijven zonder dat je daar erg enthousiast over bent”.

Naast Nederlandse media werkt Peeters soms ook voor de Spaanse krant El Mundo en het Belgische tijdschrift Knack. “Vooral in België merk je dat er veel meer hiërar-chie heerst. De hoofdredacteur staat daar ook echt boven je en neemt de beslis-singen. Er is in België veel minder sprake van een overlegmodel. Dat was ontzettend wennen. In Nederland vergaderen we veel meer en vaker met elkaar”. Peeters heeft er geen moeite mee om zich aan te passen. “Ik kijk vooral de kat uit de boom, stel me bescheiden op voordat ik er direct overheen wals met mijn persoonlijke mening. Ik vind het prettig dat Belgen zich over het algemeen bescheiden opstellen, maar het is voor mij net zo belangrijk om goed overleg te voeren met je redactie en om met ideeën te komen waarop collega’s vervolgens commentaar geven”.

Tsjernobyl“Een origineel idee is het halve werk”, legt Peeters uit terwijl hij een slok van zijn zelfgemaakte cappuccino neemt. Een aanleiding voor een stuk hoeft daarvoor niet groots te zijn. “Ik las een keer een kort nieuwsberichtje in de krant, ergens in een hoek gepropt, waarin geschreven stond dat de kerncentrale in Tsjernobyl nog dagelijks draait en dat er zelfs men-sen werkten in het radioactief besmette

gebied. Ik viel haast van mijn stoel van verbazing. Ik ging op onderzoek uit en besloot erheen te gaan”. Voorafgaand aan de reis raadpleegde Peeters artsen om er zeker van te zijn dat het veilig was om te gaan. De conclusie was dat als mijn reispartner en ik niet langer dan 48 uur in het besmette gebied zouden blijven, er niets aan de hand zou zijn”. Via via kwam hij in contact met een tolk en interessante mensen die hem verder konden helpen. “We zijn in de kerncentrale geweest, dik bepakt in witte pakken. Daarnaast zijn we ook naar het dorp zelf geweest, waar we een echtpaar tegenkwamen dat terug was gekeerd naar hun vertrouwde dorp. Ik was totaal niet bang om twee weken later wakker te worden met een etterend gezwel op mijn voorhoofd, maar ik aarzelde toch even voordat ik de wodka uiteindelijk aan-nam die ik van het stel aangeboden kreeg”. Hoewel de reis onvergetelijk is, zal Peeters niet snel een tweede keer terugkeren naar het rampgebied. “Ik was toen misschien toch wat naïever. Achteraf gezien zaten er, ondanks alle onderzoeken, gewoon veel ri-sico’s aan de reis. Ik was pas afgestudeerd, begin twintig en op zoek naar spanning. Op dit moment zou ik langer nadenken over het maken van een reportage in een dergelijk gebied”.

Met heftige verhalen zoals dat over Tsjer-nobyl heeft Peeters geen moeite. “Op het moment zelf zit je soms te luisteren met een brok in je keel. Maar het journalistieke proces dat ik doormaak tijdens mijn werk helpt me om die heftige verhalen direct te

verwerken. Als ik ‘s avonds thuis in bed lig, lig ik niet te piekeren over het feit dat ik die dag heb gezien hoe iemand totaal door het lint gaat omdat hij aan het afkicken is van heroïne. Ik luister met een gezonde afstand naar de verhalen die ik te horen krijg”.

TurkijeMomenteel werkt Peeters aan een nieuw reisplan. Dit keer met Turkije als doel. “Het debat over het feit of Turkije bij de Europese Unie moet komen intrigeert me. Het verhaal wordt altijd gezien vanuit het perspectief van Europa. Ik wil nu eigen-lijk wel eens weten hoe de bewoners van Turkije tegen de zaak aankijken. Willen zij überhaupt nog wel bij de Europese Unie horen? Ik denk dat daar een goed verhaal in schuilt”.

Voor jonge journalisten die de ambitie hebben om binnenkort ook de European Young Journalist Award te winnen, heeft Peeters een advies: “Ga je gevoel achterna. Het lijkt soms zo onbereikbaar, een baan als buitenlandcorrespondent bij de NOS bijvoorbeeld. Maar kijk naar Bram Vermeu-len die nu in Turkije zit, hij is ook maar gewoon naar Zuid-Afrika gegaan en werkt nu bij NRC Handelsblad en de NOS. Of kijk naar Thomas Erdbrink, die op eigen houtje naar het Midden-Oosten is vertrok-ken en nu correspondent is voor NRC Handelsblad. Het lijken soms onhaalbare posities, maar als je voldoende inzet toont en je gevoel achterna gaat en het maar gewoon doet, is niets onmogelijk”.

Christian van Thillo

Geboren op 25 maart 1962 in Antwerpen

1990 - Heden CEO (Chief Executive Organisation)

bij familiebedrijf De Persgroep.

1987-1989 Master of Business Administration aan

Duke University, North Carolina.Studie Rechten aan

de Katholieke Universiteit in LeuvenGeschat vermogen: 385 miljoen euro.

pagina 9


Magazinepagina 8

Mode en diepgang blijkt goudenformule

EllE viert deze maand haar twintigste verjaardag. De popu-laire modeglossy, die in 1989 voor het eerst in de Neder-landse schappen lag, is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot een grote naam in de tijdschrif-tenwereld. Na twee decennia is het glossy maandblad nog steeds succesvol en dit wordt deze maand groots gevierd. En terecht, want zo vanzelfspre-kend is een zeker bestaan voor een tijdschrift tegenwoordig niet meer. En ook EllE moet op haar tellen passen…

DOOR: MARIANNE TIllEMA EN MARIJE WOlTJER

Was ELLE in 1989 nieuw, jong en verfris-send, inmiddels heeft het modeblad zijn naam in de Nederlandse tijdschriften-wereld gevestigd. Toen Liesbeth Hendrikse en Maarten van den Biggelaar ELLE twintig jaar geleden naar Nederland haalden, zag de tijdschriftenmarkt er nog heel anders uit. De eerste Nederlandse glossy, Harper’s Bazaar Holland, in 1986 verschenen, ging na slechts vier jaar roem-loos ten onder. Nederland was nog niet klaar voor de glitter en de glamour van het modetijdschrift. ELLE, de Franse succes-formule van mode, make-up en lifestyle is in Nederland echter vanaf het prille begin een doorslaand succes. De afgelopen twintig jaar is er zowel in de tijdschriftenwereld als bij ELLE een heleboel veranderd. Werd het tijdschrift in

de vroege jaren negentig nog geschreven voor dertig plussers met kinderen, inmid-dels zijn het vooral jonge, hippe twintigers die het modeblad lezen. Dit komt vooral doordat het accent tegenwoordig meer op mode ligt dan voorheen. Volgens hoofd-redacteur Cécile Narinx had ELLE in de beginjaren een wat ‘stoffiger’ imago. “Het is nu wat frivoler en eclectischer dan vroeger”. Dit vertelde zij in augustus aan het vakblad De Journalist. In de tijd dat ELLE in Nederland wordt gelanceerd, doet de trend van de topmod-ellen zijn intrede. Zij worden de nieuwe beroemdheden en op de covers van de eerste ELLE’s prijken dan ook enkel bloed-mooie, bekende modellen. De trend zet zich voort tot eind jaren negentig, waarna er plaats wordt gemaakt voor bekende actrices en zangeressen zoals Jennifer An-iston, Nicole Kidman, en Beyonce. Onze Doutzen Kroes haalt verscheidene keren de cover van ELLE. Bij het jubileumnum-mer van dit jaar siert ze zelfs zes verschil-lende covers.

Dalende oplages, ELLE gaat de diepte inHoewel er, afgezien van de modellen, in twintig jaar aan de covers amper iets verandert, is het na de eerste tien jaar ELLE wel tijd voor drastische inhoudelijke veranderingen. Het modetijdschrift heeft - net al veel andere bladen - te kampen met ernstig dalende oplagecijfers en moet maatregelen nemen. Waar ELLE in de beginjaren 85.000 bladen per maand verkoopt, moeten ze het in de 1994 doen met een oplage van slechts 70.000 stuks. De oplossing wordt gezocht in een meer journalistieke aanpak. Design en Life-style maken plaats voor maatschappelijk relevante rubrieken. Een grote ommezwaai in de wereld van de glossys, waarvan het belangrijkste ingrediënt jarenlang mode is geweest. Om deze nieuwe ontwikkelingen

tot een goed einde te brengen wordt er een nieuwe hoofdredacteur aangenomen, Jose Rozenbroek. Zij staat van 1996 tot 2005 aan het roer van ELLE en met haar komst is de tijd van oppervlakkigheid voor-bij. ELLE gaat de diepte in en niet lang daarna stijgen de oplagecijfers weer. Singel 468 in Amsterdam is na twintig jaar nog steeds de broedplaats van de redac-teuren van ELLE. Volgens Hachette een bewuste keuze want, zo meldt de uitgeverij op haar website, de binnenstad is een cre-atieve omgeving waar trends en maatschap-pelijke ontwikkelingen voor het eerst opduiken en gesignaleerd worden. Dat dit een goede keuze is wordt in 2001 bevestigt. ELLE wint de Mercur Tijdschrift van het jaar tijdens het jaarlijkse tijdschriftengala.

De ELLE was destijds volgens de vakjury al jaren een met durf gemaakt blad, dat gekenmerkt wordt door een constant journalistiek en kwalitatief hoog niveau .In 2004 valt ELLE opnieuw in de prijzen, dit keer wint José Rozenbroek de Mercur voor de Hoofdredacteur van het jaar.

Merk ELLE gaat als een speerNog voordat Maarten Biggelaar ELLE naar Nederland haalt, richt hij de zakenglossy Quote op die als basis dient voor uitgever-sconcern Quote Media. Drie jaar later is ook ELLE in han-den van Biggelaar en kort daarop volgen Santé en Red. Het succes van ELLE is groot en als snel wordt het merk uitgebreid met de bladen ELLEwonen, ELLEeten en het zusje van ELLE, ELLEgirl. Om de doelgroep via verschillende wegen te bereiken wordt er een website gelanceerd en wordt het merk tot leven gebracht in evenementen als de ELLE Style Awards en Inside design. Het is dan ook niet voor niets dat de ELLE in 2008 de Sandd Mercur voor het Crossmediaal concept van het Jaar wint. Volgens de jury welverdiend omdat, zo laat het rapport weten, de ver-schillende printversies van de ELLE-titels, elk op een eigen, passende wijze, bijzonder goed vertaald zijn naar een driedimensio-naal aanbod. Quote Media wordt in 2006 overgenomen door de Franse uitgeverij Hachette Filipacchi Media waardoor het merk

ELLE voortaan onder de vier na grootste uitgeverij van Nederland valt. ELLE houdt zich staandeWat tijdschriften betreft is het een tijd van komen en gaan. Er komen wekelijks nieuwe tijdschriften bij maar er verdwijnen er ook tientallen per jaar. Vooral glossy’s zijn populair en dat betekent concur-rentie voor de ELLE. Bladen als Linda, Glamour en Grazia deden hun entree in de tijdschriftenwereld en hebben succes. Wat lezers betreft valt de concurrentie nog wel

mee volgens Narinx: ‘Je kunt aan de cijfers niet zien wanneer de Glam-

our of Linda erbij kwam’, meldt de hoofdredacteur vorige maand aan het vakblad De Journalist. De glossy BLVD, een lifestyle magazine voor jonge

trendsetters, is in 2007 gestopt wegens gebrek aan adverteerd-

ers. ELLEgirl, dat in 2003 nog de Mercur voor de Lancering van het Jaar

won, trekt in 2008 om dezelfde reden de stekker eruit. Op dit moment schittert er een dubbeldik jubileumnummer in de winkel waarin er wordt teruggeblikt op de afgelopen twintig jaar. Twintig jaar hysterische modere-portages, meeslepende levensverhalen en iedere maand de meest hippe trends. De inspirerende fotoreportages brengt ze wellicht nog eens twintig mooie jaren. Boordevol met de nieuwste mode en tijd-loze creaties. Want die onderscheidende factor is ten slotte de kracht van ELLE.

“ Je kunt aan cijfers van

ELLE niet zien wan-neer de Glamour

of Linda erbij kwam”

Lezeressen:Christien (25) is diëtiste en leest ELLE sinds onge-veer tien jaar

“Wat ik zo goed vind aan ELLE is dat het tijdloos is. Sinds mijn puberjaren lees ik ELLE en dat ben ik mijn hele studen-tentijd blijven doen. Nu werk ik en nog steeds verslind ik ‘m elke maand. De kracht van ELLE is dus volgens mij dat het een heel grote doelgroep aanspreekt. Als je van mode houd, houdt je van ELLE”.

Pascalle (27) is kunstenares en leest ELLE Leest ELLE sinds het prille begin

“Voor mij is de kracht van ELLE de combinatie van de onderwerpen. Het is een modetijdschrift en staat vol prachtige reportages. Maar in het blad worden ook maatschappelijke kwesties aan de kaak gesteld. Dit maakt dat het tijdschrift inhoud heeft. ELLE is tijdens mijn studie een bron van inspiratie geweest. Iets wat moois is, hoeft niet oppervlakkig te zijn. Ten slotte is mode ook een vorm van kunst”.

Corrine (24) Stu-deert Sociaal Juri-dische Dienstverle-ning. Ze koopt de ELLE elke maand.

“De ELLE is een prachtig blad. Als er geen tekst in zou staan zou ik ook nog overwegen het blad te kopen. De fotore-portages zijn erg inspirerend en ik doe dan ook veel ideeën op als ik de ELLE doorblader. De ELLE besteed meer aan-dacht aan beeld dan andere modebla-den en daarnaast wordt er ook aandacht besteed aan serieuze onderwerpen. De ELLE heeft stijl”.

Zij lezen EllE

pagina 11


Actueelpagina 10

Fotojournalistiek onder drukNieuws zonder beeld bestaat bijna niet meer. Maar toch wordt het steeds moeilijker voor fotojournalisten in Nederland om hun beroep uit te voeren. Vaste banen bij kranten verdwij-nen, ze worden weggestuurd ter-wijl ze tijdens sportwedstrijden foto’s willen maken en moeten bijklussen om rond te komen..

DOOR MARlIES SCHEPER

Niemand kan zich tegenwoordig nog voorstellen hoe foto’s zo’n vijfentwintig jaar geleden over de wereld werden ver-spreid. Niet iedereen had een fotocamera en al helemaal weinig mensen hadden de mogelijkheid om de foto’s te versturen. Via een analoge lijn, duurde het soms uren voordat een foto aan de andere kant van de oceaan was. Nu gaat dat natuurlijk veel sneller, met een druk op de knop kan iedereen foto’s op internet zetten. Met alle gevolgen van dien.

Minder werk en minder geldSteeds meer fotojournalisten komen onder druk te staan en zijn hun banen niet meer zeker. Ze komen moeilijker aan opdrach-ten en goede banden met hun opdrachtge-vers worden steeds minder. Laat staan de kans op een vaste baan bij een krant. De helft van de fotojournalisten moet ergens anders bijverdienen om rond te komen. Freelance fotograaf Stefan Bosma weet dit maar al te goed. “Ik zie het overal om mee heen gebeuren, vaste werknemers worden ontslagen om als freelancer bij dezelfde werkgever verder te moeten, maar vervol-gens worden ze alsnog aan de kant gezet. Ook krijg je veel minder voor een foto, ik krijg nu soms maar de helft van wat ik een paar jaar geleden nog kreeg”.

AmateursEr is een overschot aan aanbod van foto’s en dat betekent minder exclusiviteit en dus minder geld.“Steeds meer mensen hebben mobiele telefoons met camera, waarmee ze steeds betere foto’s kunnen maken. Denk aan de foto van de vermoorde Theo van Gogh die overal in het nieuws te zien was, gemaakt door een voorbijganger met een mobiel-tje”, vertelt Bosma. Vooral bij regionale en lokale kranten en op het internet gebeurt dit steeds vaker. Fotojournalisten zijn nou eenmaal niet altijd in de buurt wanneer er iets gebeurt. En tegen de tijd dat de profes-

sionele fotograaf er eindelijk is, heeft de amateur al tien foto’s op internet gezet. Het gaat dan niet meer om wat de kwaliteit van het beeld is. Belangrijker is snelheid waarmee de foto’s verspreid worden.

Toch gaat dit niet altijd goed. Nog niet zo lang geleden had een amateur een foto van het voet-balstadion in Eindhoven gemanipu-leerd. In het stadion was brand, maar de zogenaamde amateurfotograaf dacht handig te zijn door een bestaande foto van het stadion te combineren met rookwolken, waardoor het leek alsof hij er zelf bij was geweest. Dit werd natuurlijk pas ontdekt nadat de foto al op de populaire nieuwssite NU.nl stond.

Maar niet alleen de burgers nemen de camera ter hand, ook de schrijvende pers is vaak bewapend met een digitale camera. Volgens Bosma een slechte ontwikkeling. “We worden steeds minder serieus geno-men. Van de gewone journalisten worden steeds vaker verwacht dat ze onze taken overnemen wanneer ze ergens verslag van doen. Het slaat nergens op natuurlijk, veel zien het als even snel een plaatje knippen, maar zo gemakkelijk is het niet. Gelukkig beseffen nog veel kranten dat kwaliteit van onze foto’s wel belangrijker is dan kwalitatief slechte foto’s die mensen met hun telefoon maken”. Kranten reali-seren zich dat je op die manier je onder-scheidt van anderen. Vooral op het gebied van sport, economie en politiek hebben de media graag een specialist op wie ze kun-nen bouwen.

Nieuwe beperkingenMaar ook daar zijn weer tegenslagen. Het gebeurt regelmatig dat fotografen op hun schouders worden getikt omdat ze geen foto’s mogen maken bij bijvoorbeeld een concert en sportwedstrijd. Maar ook politieagenten trekken zich soms weinig aan van de regelgeving over de vrijheid

van nieuwsgaring. Ze sturen fotografen bot-weg de deur tijdens ongeregeldheden en calamiteiten, zelfs al heeft de fotograaf een politieperskaart bij zich. “Ik heb de raar-ste verhalen gehoord

van sommige collega’s, die zonder een of andere reden worden weggestuurd. En ik heb het zelf ook wel eens meegemaakt. Soms luister ik en ga ik wat verderop staan, maar soms ben ik eigenwijs en laat ik me niet wegsturen.”, aldus Bosma.

Een lastig parketFotojournalisten hebben het dus niet altijd even makkelijk. Aan de ene kant wordt verlangd dat ze zich specialiseren, terwijl ze regelmatig hun foto’s bij niemand kwijt kunnen. Een tegenstrijdig signaal. Volgens Bosma weten hij en zijn collega’s soms niet meer waar ze naartoe moeten. Achter een computer gaan zitten om erbij te schrijven, of misschien filmen? Bosma ziet dat niet zitten, maar weet ook dat de trend van amateurfotografie nog verder door kan zetten.

De Nederlandse Vereniging voor fotojour-nalisten heeft dit signaal ook opgepikt en heeft een onderzoek gedaan naar de maatschappelijke rol en de toekomst van fotojournalistiek. Deze maand wordt het onderzoek uitgebracht.

“ Ik krijg nou maar de helft van wat ik een paar jaar geleden nog kreeg”

Mediaquotes

“We doen het ook nooit goed”verzuchte lilian Kolker, coördinator van een eerdere anti-Aids campagne in 1995. De kritiek was, dat alleen blanke modellen afgebeeld werden. Waar was de zwarte man? De nieuwe posters zijn gemaakt door Amsterdammer Ridzert Beetstra. De campagne waar Hitler, Hussein en Stalin poseren als cho-querend symbool in de strijd tegen aids staat minder zachte kritiek te wachten. Want: waar is de neger?

“Rechters moeten worden ontslagen”.

Dit vindt het Burgercomité tegen Onrecht. Het gaat om de rechters die de als vluchtgevaarlijk bekend staande mensenhandelaar Saban B. een week verlof uit de gevangenis gaven.

pagina 13

PerstribuneM E D I A M A G A Z I N E pagina 12

Het is acht uur, vader, moeder en twee kinderen gezellig met zijn allen voor de buis. Verdwijnt dit tafereel met de komst van de nieuwe media? Ver-vangen de I-Phone, laptops en internet de televi-sie? Hebben we in de toekomst nog een voorwerp waar we al onze meubels op kunnen richten?

DOOR ANNE DEN BAASMAE-lING VAN DER WOUDE

Menu van de dag: Vooraf trekken we een bal-letje en spellen zesletter woorden met Lingo. Dit vervolgen we met een spoon van de laatste RTL Z. Het wel en wee van GeeTeeEsTee is de huisspeci-aliteit en wordt geserveerd als hoofdgerecht. We sluiten af met een plankje Studio Sport.

TV á la carte: Gek-heid op een stokje of werkelijkheid? In de Verenigde Staten is het dagelijkse kost je eigen tv voorkeu-ren samenstellen. In het hoofdarti-kel voorspelt Jan Teurlings, docent televisiestudies aan de Universiteit van Amsterdam, dat ook Nederland er aan gaat geloven.

TiVo is waarschijn-lijk het meest bekend bij het publiek. Deze zo-genoemde Personal Video Recorder (PVR) gaat mee met de wensen van de consument van de toekomst. Wat is het precies en waarom is het een succes in de landen waar ze TiVo of een soort gelijk systeem hebben.

Met een PVR kan je live gelijktijdig tv kijken en opne-men. De ‘bood-schappen’ kan je doorspoelen en als je wat hebt gemist of je wilt iets nog een keer zien kan dit met een druk op de knop. Jij bepaalt wat je wilt zien, waar je het wilt zien, hoe je het wilt zien en wanneer je het wilt

zien.

In Nederland zijn er al TiVo-achtige systemen. Samsung en Humax zijn de fabrikanten die ze leveren. Echter recensies geven aan dat de ontwikkeling van de Nederlandse PVR te wensen over laat. Storingen en crashes zijn eerder regel dan uitzonde-ring.

Television á la carte

Nederlanders besteden de laatste jaren steeds meer tijd aan internet en minder tijd aan televisie kijken. Dat is onder andere te zien aan cijfers van het CBS. Vooral jongeren besteden minder tijd aan tv. Tot hoever deze trend zich doorzet weet niemand. Maar wees gerust, het televisietoestel zal, naar alle waarschijnlijkheid, niet verdwijnen. “Kijk naar de geschiedenis. Telkens als er een nieuw medium opkwam verdween het andere niet”. Dat zegt Jan Teurlings, docent televisiestudies aan de Universiteit van Amsterdam. “Er is een groot verschil tussen achter je computer zitten en op de bank zitten en naar een televisietoestel kijken. Er zal altijd een scherm zijn waar je rustig voor kunt gaan zitten”.

De kracht van televisieHoe bokst de televisie dan op tegen al die nieuwe concurrentie? De kracht van televisie is volgens Teurlings dat het gebruik kan maken van herhaling. “Bijvoorbeeld met een soap, je kent de per-sonages en bent meegegaan in het verhaal. Het aanbrengen van zulke verhaallijnen en diepgang kan niet in twee uur film. Ook de fysieke aspecten tellen mee, een groot scherm heeft impact. Men-sen kijken liever naar een televisiescherm dan naar het scherm van een mobieltje of I-pod. Daarom gaan mensen ook nog naar de bioscoop”. Een andere kracht van televisie is dat de tv ‘live’ kan uitzenden. “Als er iets belangrijks gebeurt in de wereld, bijvoor-beeld 9/11, dan doet iedereen de televisie aan. Mensen gaan dan niet snel op internet kijken omdat sites sloom worden doordat ze het aantal bezoekers niet aan kunnen”. Wat opvalt is dat vooral de nieuwe generatie meer tijd besteedt aan computeren dan aan de televisie. “De computer is een jonge-ren medium. Maar wat je ziet is dat als jongeren in de twintig zijn steeds meer tv gaan kijken en weer minder computeren. De computer zal meer een toevoeging zijn van de televisie daneen opslurping”.

Veranderingen binnen televisieEr is wel een grote verandering te constateren in de televisiewe-reld. Het verschijnsel wordt ‘ tv á la carte’ ofwel ‘tv on demand’

genoemd. “Vroeger werd je als kijker gedisciplineerd door het kijkschema. Dat wordt nu anders. Als je het nieuws van acht uur mist kan je het ook om negen uur, of wanneer je maar wilt, gaan kijken dankzij uitvindingen als uitzending gemist en tivo (zie ka-der). Met ‘tv on demand’ is je televisiescherm meer een toegang tot een gigantisch archief. Dat gaat verder dan het ‘flowmodel’. Het ‘flowmodel’ betekent dat de televisie bepaalt wat er uitge-zonden wordt. Waarschijnlijk gaan we naar een mix van de ‘flow’ aangevuld met het archief”, voorspelt de universitair docent.

Nadeel: waar halen we inkomsten vandaan?Een nadeel voor televisiemakers is wel dat de reclameopbrengs-ten zullen teruglopen. Met ‘tv on demand’ kunnen kijkers de reclameblokken overslaan. Dat klinkt natuurlijk heel aantreklijk, maar dankzij reclame kun-

nen er programma’s, series, soaps en dergelijke gemaakt blijven worden. Een oplossing voor dit probleem is product placement. Met product placement worden producten in de serie verwerkt.

Dat kan heel simpel: een acteur eet of drinkt het reclameproduct. Maar wat ook kan is dat er een verhaallijn wordt bedacht rondom het product. Een voorbeeld van een serie die hier gebruik van maakt is de serie ‘Madmen”.“Vroeger maakte je gewoon één programma en daar haalde je je winst uit. Ook dat zal veranderen. Televisie wordt gewoon één van de manieren waarop je je publiek kunt bereiken. Elk zichzelf res-pecterende serie heeft tegenwoordig op zijn minst een website. En bijvoorbeeld Oprah, die doet dat heel goed. Ze heeft een tv-pro-gramma, tijdschrift, Youtube-kanaal en website. Steeds een andere versie van haar programma vertaald naar een ander medium.”

Een oud televisietoestel. In het begin was de tv een heel grote kast met een eveneens heel grote antenne. Deze is niet zicht-baar op de afbeelding. Het beeld was zwart-wit.

Revolutionaire ontwik-kelingen zorgen ervoor dat mensen niet alleen naar beeld kunnen kijken. Nu kan het ook nog in kleur.

“De computer zal meer een toevoeging zijn van de televisie dan een opslurping”

Het perfectioneren van de tv leidt tot de ‘platte’ tv. Plasma en LCD zijn de opvolgers van de gewone dikke beeldbuis.

Van groot lomp en zwart-wit naar klein dun en kleur. Tegen-woordig kan je hoge kwaliteit kwaliteit tv kijken op een hand-zame portable of zelfs een mobiele telefoon.

Televisie

pagina 15


Achtergrondpagina 14

Primeurs behalen via ‘wobben’The Daily Telegraph uit Engeland en De Telegraaf op enbaren spraakmakende declaraties politici

Politici die badkuipstoppen, biljartlakens, broodjes haring, pornofilms en stoelmassages declareren van het belastinggeld van de burgers. Een verzoek op de Wet Openbaarheid van Bestuur en je hebt al ‘wobbend’ je primeur binnen.

DOOR JANNEKE SCHAAP

In mei van dit jaar publiceerde de Britse krant The Daily Telegraph alle declaraties van de regeringsleden in Groot-Brittannië. De ‘bonnetjesaffaire’, zoals het in de media genoemd werd, groeide uit tot een groot schandaal. Tienduizenden euro’s waren gedeclareerd, maar was het wel volgens de wet? Stoppen voor de badkuip, katten- en hondenvoer, biljartlakens, reparaties van de tennisbaan, pornofilms en koekjes zijn voorbeelden van de eerste ‘onschuldige’ openbaarmakingen. Daarnaast presteerde een politicus het om elfduizend euro te declareren voor kussens, een bed en een televisie. Niet alleen in Engeland, maar ook in Nederland kan iedere burger over-heidsdocumentatie opvragen. Dit kan men doen via een WOB-verzoek. (Zie kader).

‘Bonnetjesaffaire’ Groot-BrittanniëEen groot aantal politici heeft inmiddels gedeclareerd geld teruggestort. De bon-netjes die The Daily Telegraph in handen kreeg, leverden niet veel omstreden declaraties op. Niet alles was vrijgegeven. Gegevens, waaronder adressen, waren bijvoorbeeld zwart gemaakt. Volgens het parlement was dit voor de privacy en veilig-heid van de politici. Na de openbaringen bood de voorzitter van het Britse Lagerhuis zijn excuses aan. In juni zette het Lagerhuis alle declaraties van de laatste vijf jaar op internet. Toen kwam aan het licht dat voormalig premier, Tony Blair, twee dagen voor zijn vertrek uit het parlement nog even een dakreparatie aan zijn huis indiende. Daarnaast werden er nog zaken als snacks, verjaardagskaarten en televisies gedeclareerd. Verschillende

ministers traden af of kondigden hun aftreden aan naar aanleiding van de pub-licaties.

Voor De Telegraaf was het schandaal in Groot-Brittannië aanleiding om in mei van dit jaar een beroep te doen op de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB). De redactie diende bij alle ministeries het ver-zoek in om inzage te krijgen in de uitgaven van ministers en staatssecretarissen sinds hun aantreden op 22 februari 2007. Het gaat dan om zakelijke kosten die niet via het departement worden betaald, maar eerst voorgeschoten uit eigen zak. Belan-grijk bij het latere declareren is dat deze uitgaven functioneel moeten zijn. Hier vallen lunches, diners, reis- en verblijfs-voorzieningen en telecommunicatie thuis onder. De Algemene Rekenkamer ziet hier op toe.

Departementale creditcardDe Telegraaf maakte 25 juni bekend welke declaraties er door ministers en staatssecre-tarissen zijn gedaan. Wouter Bos, minister van Financiën, kocht een Ray Ban zonne-bril van honderddertien euro. Hij was zijn

bril namelijk in Brussel kwijtgeraakt. Jet Bussemaker, staatssecretaris van Volksge-zondheid, declareerde kaartjes voor een toneelstuk over dementie. Staatssecretaris van Economische Zaken, Frank Heem-skerk, huurde een smoking en declareerde daarom negentig euro. Deze kosten zijn maar een klein deel van de totale declarat-ies.De Telegraaf kreeg geen inzage in de uitgaven van de departementale credit-card. Hier was volgens minister Ter Horst niet om gevraagd. De krant reageerde: “Binnen het kabinet is verdeeldheid over deze zaak. (…) Formeel stelt het kabinet dat De Telegraaf niet heeft gevraagd om de creditcardbetalingen; er is alleen gevraagd om de declaraties, de betalingen die zijn gedaan nadat een minister het geld zelf heeft voorgeschoten. De formele opstelling van het kabinet is laakbaar. Iedereen kon begrijpen dat De Telegraaf met de aanvraag óók inzage wilde hebben in de credit-cardbetalingen. Deze krant eist natuurlijk alsnog inzage in die creditcardbetalingen.” Zij deed wederom een WOB-verzoek op 25 juni. Andere media dienden ook dit verzoek in.

Waakhondfunctie van de persOp dinsdag 8 september werden de declaraties met de departementale credit-card bekendgemaakt. De Telegraaf bracht tegelijkertijd met andere media dit nieuws. De primeur uit mei werd dus niet geëve-naard, maar het idee kwam oorspronkelijk van De Telegraaf. Declaraties die nu aan het licht kwamen hadden een totale omvang van 559.334 euro. Opmerkelijk was dat minister Hirsch Ballin een vierdaagse cursus Frans van 3.426 euro indiende, minister Verhagen deed dit met 70 stoel-massages á 100 euro per keer en minister Ter Horst declareerde twee broodjes van de haringkar voor 4,40. Minister Van Mid-delkoop had schrijfwaren, een parka (jas) en de huur van een jacquet ingediend voor declaratie. Het bedrag van 974 euro had hij uit zijn vaste onkostenvergoeding moeten betalen, dus dit is onterecht gede-clareerd volgens de regels van het minis-terie zelf. Net als in Groot-Brittannië, zijn er Nederland ook gegevens niet zichtbaar op bonnen. Op bonnen van hotels en res-taurants zijn de prijzen van drank en eten weggevaagd. Verder verschillen de minis-teries onderling in regels qua declaratie. Ter Horst wil deze regels nu voor iedereen gelijk maken.

Arthur Maandag is journalist en jurist. Hij is bekend van WOB-zaken en werkt tegen-woordig bij de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ). Bij De Telegraaf weten ze hoe ze de WOB kunnen gebruiken, weten andere journalisten dit ook? Volgens Maandag is de WOB in de loop der jaren steeds bekender geworden onder journalis-ten. “Je hebt onder de journalisten mensen die er veel van weten, maar ik schat in dat het grootste gedeelte hooguit weet dat de wet bestaat en de hoofdlijnen daarvan. Op de site van de NVJ en De Journalist kun je uitzoeken hoe de WOB werkt.” Maandag biedt sinds dit jaar via de NVJ Academy verzorgde WOB-cursussen aan. Hij en zijn mede NVJ-juristen krijgen niet veel vragen over de WOB. “De meeste media schakelen vaak rechtstreeks hun eigen juristen of deskundigen in.” De vraag hoe vaak er per jaar een beroep wordt gedaan op de WOB vindt Maandag onmogelijk te beantwoorden, omdat je een simpel telefoontje om informatie formeel al kan zien als WOB-verzoek. De NVJ ziet het ge-bruikmaken van de WOB door De Telegraaf als een absoluut journalistieke taak. “Zo kijken ze of de overheid zich wel aan de eigen regels houdt, ook dat hoort bij de waakhondfunctie van de pers.”

De Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB)

De Wet Openbaarheid van Bestuur houdt in dat iedere burger in Nederland overheids-documentatie mag opvragen. Niet alleen schriftelijke stukken, maar ook zaken als bijvoorbeeld banden en foto’s. Onder de WOB vallen ministeries en de bestuursorganen van provincies, gemeenten, waterschappen en de publiekrechtelijke bedrijfsor-ganisatie. Een WOB-verzoek kan per telefoon, maar ook met een brief of fax. Je hoeft alleen aan te geven over welk onderwerp je iets wil hebben. Je hoeft geen reden op te geven waarom je iets wil opvragen. Na een WOB-ver-zoek moet het overheidsorgaan uiterlijk binnen twee weken een beslissing nemen. Het besluit kan daarna nog maximaal twee weken worden uitgesteld. Wanneer hier sprake van is, moet dat schriftelijk en gemotiveerd worden vermeld.

2 7.000 2 4,40 2 974 2 113 2 90 2 3.426

Minister Verhagen:

Stoelmassages

Minister Ter Horst:

Broodjes haring

Minister Van Middelkoop:

Schrijfwaren, parka en huur jacquet

Minister Bos:

Zonnebril

Staatssecretaris Frans

Heemskerk:Huur smoking

Minister Hirsch Ballin:

Vierdaagsecursus Frans

pagina 17



Is er een tweede Arie in de zaal?Na maandenlang gestoei tussen de Evangelische Omroep(EO) en presentator Arie Boomsma scheiden hun wegen. Boomsma gaat naar de KRO en laat bij de EO een grote leegte achter. Hij wist de laatste jaren veel jongeren en niet-christenen aan de omroep te binden. Perstribune ging op zoek naar een nieuwe Arie Boomsma.

DOOR THIJS RöSKEN

Na twee incidenten in een half jaar tijd was de maat vol. Arie Boomsma wilde de Evangelische Omroep verlaten toen bekend werd dat zijn programma ‘Er loopt een man over het water’ niet door ging. De EO besloot dat het programma, waarin cabare-tier Guido Weijers het evangelie op de hak nam, toch niet geschikt was voor uitzend-ing. Het zou de conservatieve achterban raken en die had de laatste maanden al genoeg voor haar kiezen gekregen. Boomsma wil graag de ruimte om contro-versiële programma’s te maken, die het maatschappelijk en religieus debat voeden. Hiermee wil hij jongeren aan het denken zetten. Arie Boomsma voelt zich beperkt in zijn creatieve ideeën en vertrekt per 1 oktober naar de KRO. Hij gaat daar een programma maken over de coming-out van lesbo’s en homo’s. In de uitzending van Goedemorgen Nederland op donderdag 18 september, liet Boomsma weten dat hij dat programma nooit bij de EO had kun-nen maken.

Met Boomsma, het enfant terrible van de Evangelische Omroep, gaat er niet zomaar iemand weg. Hij is, vooral voor jongeren, het gezicht van de EO. Wie denkt aan de EO, denkt aan Arie Boomsma. Hij wist de laatste jaren veel jonge en niet-christelijke kijkers aan zich te binden. Arie Boomsma was immers wel christen, maar hij uitte dit niet door zieltjes te winnen of met de waarschuwende vinger te zwaaien. In zijn programma’s konden christenen en niet-christenen in discussie gaan over religieuze onderwerpen. Arie was naast Andries Knevel en Tijs van den Brink een uithang-bord van de EO en hij trad hiernaast op als ‘jongerenmagneet’. Als een dergelijk persoon vertrekt blijft er een leegte achter.

Arie Boomsma presenteerde twee seizoenen het geruchtmakende pro-gramma 40 dagen zonder seks. Ondanks de populariteit van het format stopt het na dit

seizoen. De afleveringen met Arie Booms-ma waren al opgenomen en er komt geen vervanger. Het radioprogramma dat Arie Boomsma deed, Dit is de dag ’s ochtends op radio1, gaat wel door. Boomsma vormde een presentatiekwartet met Andries Knev-el, Tijs van den Brink en Elsbeth Gruteke. Op 25 september zal hij zijn laatste uitzending doen. Knevel, Van den Brink en Gruteke gaan vanaf die datum met z’n drieën verder. Ontopic, het discussiepro-gramma voor jongeren met verschillende geloofsovertuigingen, zal eveneens blijven bestaan. De presentatie van Ontopic wordt overgenomen door Manuel

Venderbos. Venderbos is een jonge, populaire presentator en nam het pro-gramma al eerder over van Boomsma.

“Zijn persoonlijkheid is zo sterk, dat het lastig is hier Manuel neer te zetten”

Met Manuel Venderbos is meteen een mogelijke ‘nieuwe Arie Boomsma’ genoemd. Hij loopt ruim acht jaar bij de Evangelische Omroep en presenteert al

Manuel Venderbos ANP

pagina 19



Arie’s fotoreportage in de l’Homo ANP

jaren jongerenprogramma’s. Met zijn naam achter onder meer X-noizz, D-lounge en Jong, verwierf hij bekendheid en popu-lariteit bij de jonge kijkers en luisteraars. Bovendien is Venderbos al jaren betrokken bij de presentatie van de EO-jongerendag. Hij is dus, misschien in iets mindere mate dan Arie Boomsma, een ‘jongerenmag-neet’ te noemen. Jongere kijkers kennen zijn gezicht. Van de jongere presentatoren is hij voor de kijkers de bekendste persoon. Maar zou Manuel Venderbos de nieuwe Arie Boomsma kunnen worden? Als je kijkt naar zijn status bij jongeren misschien wel. Hij presenteerde bovendien tijdens de schorsing van Boomsma(drie maanden wegens zijn fotoshoot voor de l’Homo) al Arie’s programma Ontopic.

De Evangelische Omroep lijkt met het vertrek van Arie Boomsma op een belangrijk kruispunt te staan. Blijven de relletjes rondom presentatoren bestaan of kiezen ze de kant van de conservatieve achter-ban? Johan Roeland, aan de Vrije Univer-siteit in Amsterdam gepromoveerd op het onderwerp Evangelische Jongeren, ziet de lastige positie waarin de EO verkeert. “De EO zit in een lastig parket. De omroep heeft een conservatieve achterban en een progressieve voorhoede. De EO wil natuurlijk niet tekort schieten ten opzichte van andere omroepen zoals BNN en zo

het slechtste jongetje van de klas worden. Daarom moeten ze wat doen. Andere omroepen bieden jongeren controversiële programma’s en de christelijke jongeren blijken dat ook erg te waarderen. Daardoor kan de EO eigenlijk niet achterblijven.”

De omroep is eigenlijk niet zo bezig met een keuze voor jong of oud. Jop Douma, woordvoerder van de EO, wil niet van een belangrijk kruispunt weten. “De Evangelische Omroep zal na het vertrek van Arie Boomsma niet zozeer een nieuwe koers gaan varen. We hoeven nu niet extra waakzaam te zijn om een deel van de achterban voor het hoofd te stoten, aangezien de EO zich met haar program-ma’s richt op dezelfde achterban. Het is dus niet zo dat de conservatieve, oudere achterban moet lijden onder programma’s voor jongeren. Hier zijn volgens ons wel bruggen tussen te bouwen.” De omroep wil niet aan een strategieverandering en is ook niet echt bezig met vervanging van Arie Boomsma. Douma: “De EO zal vooral-snog geen opvolger voor Arie Boomsma aanstellen. Er is bovendien geen vervanger mogelijk voor Arie Boomsma. Er zijn simpelweg geen twee Arie’s. Hij heeft een

groot aandeel gehad in de missie die wij nastreven en daar wisten we de jongeren goed mee te bedienen.”

Roeland is echter een andere mening toegedaan. “Om de jeugd goed te blijven bedienen is er wel degelijk een vervanger voor Arie Boomsma nodig. Boomsma combineerde jeugdigheid, progressiviteit en rebelsheid, maar had ook nog een christelijke geloofsovertuiging. Met deze eigenschappen wist hij de jeugd goed te binden. Als zo’n karakter wegvalt moet er eigenlijk een nieuwe Arie komen.”

De vraag is dus, wie zou Arie Boomsma kunnen doen vergeten? Wie ligt er goed bij de jongeren maar is niet te rebels voor de conservatieve achterban? Annemarie Heijningen kijkt regelmatig programma’s bij de EO en kan eigenlijk maar één persoon bedenken. “Mijn eerste reactie is Manuel Venderbos. Ik heb het idee dat Manuel, na Arie, misschien wel het dichtst bij de jeugd staat.” EO-kijker Hans Wolff, denkt wel dat Manuel Venderbos en Herman Wegter, een mogelijk kandidaat, een andere types presentatoren zijn dan Arie Boomsma. “Ik zou zo een, twee, drie niet weten wie de leegte zou kun-nen opvullen. Arie is onvervangbaar! Zijn persoonlijkheid is zo sterk, dat het lastig is hier Manuel neer te zetten.” Maar Johan

Roeland denkt wel dat Manuel Venderbos Boomsma zou kou kunnen vervangen. “Hij heeft zich de laatste jaren bewezen. Hij laat zien dat hij progressief is. Hiernaast ziet Venderbos er jong uit en spreekt hij de taal van jongeren. Dit heeft hem populair gemaakt bij de jongere kijkers.”Zou iemand anders dan Manuel Vender

bos geschikt kunnen zijn als opvolger van Arie Boomsma? Herman Wegter werd al genoemd. Hij is ook een jonge presentator, bekend bij EO-volgers, al richt hij zich iets meer op jongere kinderen. Iemand van buiten de omroep misschien? Kijker van EO-programma’s Annemarie Heijningen denkt dat Ruben Nicolai misschien wel een goede vervanger zou zijn. “Ik vind hem echt een heel goede presentator maar ik vind dat een presentator bij de EO ook christen moet zijn.” Saskia Weerstand, ook EO- volger, weet ook wel iemand: “Geen man maar een vrouw! Ik vind Hanna Verboom een vrouw die deze functie zou kunnen invullen.” Hanna Verboom is prot-estants en haar ouders deden jarenlang zendingswerk. BNN-presentator Filemon Wesselink is bij jongeren haast net zo populair is als Arie Boomsma, maar is hij ook geschikt om een overstap naar de EO te maken? Johan Roeland kan het zich voorstellen al zal het

niet zomaar gebeuren. “Een programma als Spuiten en Slikken kan bij de EO natuurlijk niet. Hij zal zich moeten distantiëren van dingen die bij BNN gebeurden. Met een sterk verhaal kan de achterban misschien de komst van hem accepteren.” Degene die het beste zou kunnen weten wie Arie Boomsma zou kunnen opvolgen is natuurlijk Arie zelf. Hij vindt het alleen niet gepast om na zijn aangekondigde ver-

Ruben Nicolai ANP Hanna Verboom ANP Filemon Wesselink ANP

“Als zo’n karakter wegvalt, moet er eigen-lijk een nieuwe Arie komen”

trek naar de KRO, zijn oude werkgever via dit artikel te vertellen hoe de personele invulling eruit moet zien. Al die goede ideeën ten spijt, is de Evan-gelische Omroep voorlopig niet van plan een ‘nieuwe Arie’ aan te stellen. Woordvoerder Jop Douma: “Dat werkt gewoon niet zo. Er zullen nieuwe programma’s komen met nieuwe gezichten en daar zal er vanzelf één uitspringen.”

“Arie is onvervangbaar”

Herman Wegter ANP

pagina 21


Persfotopagina 20

Perstribune zit er bovenop

Twitter: goede aanvulling op journalistiek “De journalistiek hangt niet af vanTwitter’’

pagina 23


Internetpagina 22

Het is bedoeld als ‘netwerkbor-rel’ of een ‘interactieve kroeg’. Nederland twittert er flink op los. Twee jaar na de lancering van het medium is Twitter een heuse hype. De nieuwe twit-teraccounts vermenigvuldigen zich dagelijks. Iedereen wil dit nieuwe medium leren kennen. “We tweeten wat af met zijn al-len”.

DOOR: THOMAS TOBé

“Er is een man doodgeschoten op het station van Zwolle”, twittert ene Henk. Hij was erbij en in de bus naar huis heeft hij gelijk een ‘tweet’ (bericht) geplaatst. Het nieuws van de moord wordt snel over-genomen door andere twitteraars. Nog geen uur later maakt de NOS melding van het misdrijf. Henk is een betrouwbare, stugge man. Maar hoe betrouwbaar is Henks bericht? In eerste instantie kun je zeggen dat het betrouwbaar is, omdat de bron, de ooggetuige, zelf iets gezien heeft en dat twittert. Aan de andere kant kan Henk maar wat schrijven. Iedereen kan een bron van verkeerde informatie zijn. De cijfersBekendheid vergaarde Twitter doordat mensen snel melding maakte van de aanslagen in Mumbai (november 2008) en een vliegtuig dat in januari van dit jaar neerstortte in rivier de Hudson. Meer dan 200.000 Nederlanders hebben zich sinds de rampen aangemeld. In 2008 stond de teller nog maar op 8000. Mondiaal zijn er nu meer dan 20 miljoen mensen met een twitteraccount. Twitter, nu al het grootste ‘social network’ van de toekomstige decen-nia. Een snelle manier om nieuws bren-gen, maar is het ook een geschikt medium voor de journalistiek?

BurgerjournalistiekWeblogs, sites waar je foto’s kunt uploaden en Youtube. Allemaal vormen van burger-journalistiek. Het is hip en ze worden ook wel ‘de nieuwe media’ genoemd. Je kunt dus zeggen dat veel burgers ook journalist

zijn. Twitter is de laatste ontwikkeling op het gebied van burgerjournalistiek. Sander Spek is onderzoeker aan de Vrije Universiteit van Brussel. Hij doet onderzoek naar nieuwe media. Spek vindt de opkomst van Twitter een aanwinst voor het internet. “Twitter is gewoon een interessant, simpel en nuttig netwerk”, zegt hij. “Wel twijfel ik aan de bruikbaarheid voor de journalis-tiek”. Met twijfel drukt Spek zich nog zacht uit. Op zijn weblog schrijft Spek veroordelend over de verkeerde berichtgeving bij het neergestorte vliegtuig van Turkish Airlines bij Schiphol begin dit jaar. Hij is kritisch over de manier waarop gewaardeerde me-dia klakkeloos berichten overnamen van Twitter. “Je ziet vaak dat informatie onjuist wordt geïnterpreteerd en dus verkeerd wordt gepubliceerd. Als ik op zo’n dag zie hoe de NOS gewoon maar een twitterber-ichtje overneemt, zonder de juistheid van het bericht te checken dan dat kan gewoon

niet”, zegt Spek een beetje geïrriteerd. Journalisten zijn vaak kritisch over burg-erjournalistiek. Zij vinden dat journalistiek werk gedaan moet worden door profes-sionals. Maar hebben ze hier gelijk in? Is de journalistiek bang voor concurrentie van ‘de nieuwe journalisten’? Dragen burg-ers juist niet bij aan een betere journalis-tiek? Asing Walthaus is internetredacteur van de Leeuwarder Courant en is fanatiek twitteraar. Volgens Walthaus is de opkomst van Twit-ter een goede zaak. “Elke bron voor het schrijven van een artikel is welkom, ook die van Twitter”, zegt Walthaus, maar, “een twitterbericht is alleen maar een bron. Daar moet je nog wat mee. Je moet hoor- en wederhoor toepassen en je onderwerp verder uitdiepen voor je die bronnen ook daadwerkelijk gebruikt”. Walthaus is niet zo negatief gestemd als Spek. De laatste beweert. “Veel mensen gooien zomaar wat nieuws op hun twitterpagina om maar

Wees een stoker, geen naloper!

DOOR: THIJS VUNDERINK

Netwerken schijnt hét sleutelwoord te zijn in de jounalistieke wereld. De wereld waar we nieuws vergaren, de wereld waarin we onze meningen op baseren. Het netwerk bepaalt je koers en je inkomen. Wie je bent of wenst te zijn. Internet bewijst een grote netwerkdienst met websites als Linkedin en Twitter. Wie je ook wilt of denkt te zijn, er zijn compagnons te vinden op het wereld-wijde web die jouw visie delen. Met het verzenden van een simpele, digitale uitno-diging kom je in contact met toonaange-vende figuren. In jouw droomwereld.

Met de blik op oneindig urenlang internet-ten. Ik betrap mezelf er wel eens op een middag te versurfen zonder aantoonbaar resultaat. Het is bizar hoeveel informatie en interessante personen je vindt. Die je, zoals ik altijd denk, anders nooit ontmoet zou hebben. Internet lijkt de wereld voor je te openen, succes lijkt binnen handbe-reik.

Naast middagen op internet, zat ik on-langs, weer met blik op oneindig, bij de Media Parade van Sanoma. Digitaal strateeg bij NRC en oprichter van Spotlighteffect, een blog voor jonge journalisten, stelde me de vraag. De vraag die me na een middag loos internetten vijf extra minuten in mijn bureaustoel hield. Hoe internet ik? Pas toen kwam ik erachter dat ik een naloper was. Van hypes en vooral van eeuwige netwerkdrang.

De schok die de ontdekking veroorzaakte had een grote impact. Het besef dat mijn bestaande netwerk voldoende is voor succes. Voldoende om er in ieder geval het maximale uit te halen. Want waarom zoeken naar nieuwe contacten, als je be-staande je kunnen geven wat je zoekt?

Met vrienden en kennissen startte ik het label LSDmedia. Met de eerste publicaties, kwamen er naast vernietigende reacties ook positieve aanmeldingen binnen. “Hey, vet wat je doet, heb je iets voor me te doen?” Nalopers. Ik was van verdwaalde naloper een succesvolle stoker geworden.

Auteursrechten Twitter: Mogen media zonder toestemming ‘tweets’ overnemen? Volgens Twitter zelf niet. In de gebruik-ersvoorwaarden staat dat de gebruiker alle rechten heeft. Wel moedigen ze hun gebruikers aan een Creative Commons-licentie op hun berichten te zetten, wat betekent dat andere partijen het mogen hergebruiken, vaak met bronvermeld-ing. Een wat vage beschrijving van het internetwerk. Eigenlijk komt het op het volgende neer. We mogen de ‘Tweets’ gebruiken, zolang we de naam van de twitteraar noemen en niets aanpassen. Bron: NRC Next 26 Augustus 2009

Wees vriendelijk voor de mensen die je volgen op Twitter en blijf jezelf. Ga niet spammen op Twitter. Het is ook handig om in het Engels te twitteren voor een

breder netwerk.

Liefst je eigen naam nemen op je twit-ter account. Zo word je eerder serieus genomen dan als je een of andere be-

lachelijke nickname kiest. Een foto van jezelf toevoegen op je profiel geeft een meerwaarde en mensen zullen sneller

gaan kijken naar je Twitter profiel.

Als je bijvoorbeeld Facebook, Netlog, Hyves of een blog hebt kan je deze met elkaar

integreren zodat nog meer mensen komen kijken op je twitterprofiel. Ga

geen frustraties over collega’s of je werk spuien op Twitter. Twitter is

toegankelijk voor iedereen. Pas dus op met wat je twittert.

Tip 3: Integreer met andere sociale netwerksites, maar Twitter bewust

Tip 2: Een goede accountnaam & foto kiezen!

Tip 1: laat van je horen!

“Waarom zoeken naar nieuwe contacten, als je

bestaande je kunnen geven wat je zoekt?”

de eerste te zijn met een nieuwe scoop”. Volgens hem blijft de oude, gedegen jour-nalistiek het altijd winnen van Twitter als journalistiek medium. Walthaus denkt dat Twitter wel degelijk een rol kan spelen in de hedendaagse journalistiek. “In handen van goede journalisten wel. Als je goed omgaat met de bronnen die je op Twitter vindt, kun je er zeker baat bij hebben. De journalistiek is niet afhankelijk van Twitter, maar het is wel een aanvulling voor de journalistiek”.

Twitter is dus geen nieuwe vorm van journalistiek. De burgerjournalistiek of participerende journalistiek is een aanvulling op de ‘gewone journalistiek’. “Als je bijvoorbeeld een geïnterviewde zoekt, of je bent opzoek naar iemand uit een bepaalde sector kan het je helpen”, beweert Walthaus. “Het medium is gewoon handig voor het interactief bereiken van je doelgroep”. Spek blijft kritisch. “Twitter reageert snel, en brengt goede links, maar er is niemand die het allemaal een beetje reguleert en selecteert, wat juist de kracht van de traditionele media is. Daardoor ontstaat er een ongecoördineerde overflow van informatie. Die informatie is vaak van lage kwaliteit”. Of het in de loop van de jaren de journalistiek gaat vervangen moet nog blijken.

pagina 25

PerstribuneM E D I A M A G A Z I N E pagina 24

Moordende concurrentie nekt embargoWie bij een journalist nog altijd denkt aan het klassieke, licht ro-mantische beeld van een slecht geschoren man in regenjas, komt bedrogen uit. De pen en blocnote in z’n hand zijn al lange tijd ver-vangen door een laptop. De journalist, maar ook de journalistiek zelf verandert. Snelheid en primeurs worden steeds belangrijker. Oude journalistieke gewoontes, zoals het embargo, sterven lang-zaam uit.

DOOR: GERTJAN VAN PUTTEN

Het is zaterdagavond, het laatste weekend voor Prinsjesdag. Het RTL nieuws van half acht toont verslaggever Frits Wester met een exemplaar van de miljoenennota in zijn hand. Drie dagen voordat de nota openbaar wordt gemaakt, heeft de journa-listiek via ‘betrouwbare bronnen’ weer be-slag kunnen leggen op de nota. Het is niet de eerste keer dat dit gebeurt. Steeds vaker weten de media vroegtijdig met informatie te komen, die op dat moment nog niet is vrijgegeven voor publicatie.

Ooit was er in de journalistieke wereld sprake van twee soorten embargo’s: één is voor bijvoorbeeld de ondernemer. Hij stuurt een persbericht, maar heeft liever dat het nog niet gepubliceerd wordt. Dit gebeurt dan onder embargo, zodat alle media gelijktijdig over het nieuws berich-ten. De ander is juist in het belang van de

journalist, zodat hij of zij de tijd heeft om zichzelf goed voor te bereiden. De media krijgen op deze manier de tijd om bijvoor-beeld beeldmateriaal toe te voegen of om reacties te verzamelen. Of het stuk vereist veel leeswerk, zoals bij de miljoenennota het geval is. Deze laatstgenoemde vorm van embargo staat de laatste tijd onder veel druk.

Huidige situatieUit bovenstaande alinea blijkt dat het Prinsjesdagembargo zijn beste tijd wel gehad te hebben. “Terecht”, vindt Arendo Joustra, voorzitter van het Genootschap van Hoofdredacteuren en hoofdredacteur van het blad Elsevier. “Zodra er een beslissing valt in Den Haag willen we het zo snel mogelijk naar buiten brengen. Dat is in het belang van het publiek. Mensen hebben tenslotte het recht te weten wat hen de komende periode te wachten staat”.

Oud parlementair verslaggever en huidig CDA Kamerlid Jan Schinkelshoek ziet de veranderingen die de journalistiek ondergaat met lede ogen aan. “Met de beste wil van de wereld begrijp ik niet wat journalisten beweegt om het embargo te negeren. Heeft de plicht om burgers snel te informeren het definitief gewonnen van de behoefte aan zorgvuldigheid?”

“In de tijd dat ik nog parlementair jour-nalist was kwam het schenden van een embargo niet eens in ons hoofd op, “

vervolgt Schinkelshoek. “Wij probeerden toen nog echt de stukken te begrijpen en zagen juist een groot voordeel in de embargoregeling zoals die was. De huidige journalisten zitten veel minder in de stuk-ken. Ik kan het zelfs als Kamerlid allemaal maar lastig bijhouden, dan geloof je toch

niet dat journalisten die stukken zomaar even begrijpen?”

Hoe is het zo gelopen?De grootste verandering van de afgelopen jaren is dat de Algemene Beschouwingen in de Tweede Kamer direct op de dag na

Prinsjesdag beginnen, terwijl ze eerder altijd twee à drie weken later op de agenda stonden. “Hierdoor krijgen politici veel eerder toegang tot de nota en daarmee de journalistiek dus ook”, vertelt Joustra. “Het is geen publiek geheim dat er altijd wel partijen in de Tweede Kamer zitten die belang hebben bij het lekken van de nota. Via vrije nieuwsgaring wordt de nota nu eerder bekend gemaakt. Een goede zaak. Dat is een teken dat er nog altijd goede journalistiek wordt bedreven in Neder-land”.“Onzin”, vindt Schinkelshoek. “Het is on-mogelijk de kern van de nota te begrijpen in zo’n korte tijd. Nu is de media juist veel te afhankelijk van bijgeleverde persberich-ten van de overheid. Dat gaat ten koste van de journalistieke diversiteit. Ik geef niemand de schuld van de huidige situatie, maar het moet tegenwoordig allemaal wel zo snel mogelijk”.

Journalistieke plicht De belangrijkste taak van de journalist is natuurlijk nog altijd om het publiek zo goed mogelijk te dienen. Maar welke ma-nier is juist? Hierover lopen de meningen dus sterk uiteen. Joustra wil vooral meer openheid vanuit de politiek naar het pu-bliek toe. “Waarom wacht de politiek met informatie verstrekken tot Prinsjesdag? Als er in juli iets wordt besloten, dan willen we dat graag al in juli weten. Stel je voor dat het over een nieuwe hypotheekregeling gaat en je wilt een nieuw huis kopen. Dan wil je daar niet pas in september achter komen”. Nadeel van deze nieuwe vluchtigere aanpak is wel dat journalisten zich minder goed in de stukken kunnen inlezen en het nieuws vooral zo snel mogelijk naar buiten moet worden gebracht.

Joustra denkt dat het wel mee zal vallen. “Online zal bijvoorbeeld vooral het snelle nieuws komen en andere berichten, die

diepgang vereisen zullen door andere me-dia worden opgepakt. Het zal dus aan de media zelf liggen hoe ze het brengen”. Volgens Schinkelshoek gaat deze ontwik-keling juist wel ten koste van de kwaliteit. “Het nieuws is tegenwoordig heel jachtig. Kranten denken lekker eigenwijs te doen en het publieke belang te dienen door geen embargo meer te accepteren, maar uiteindelijk is de lezer de dupe. Het is alleen nog maar een wedstrijdje gewor-den tussen de media wie als eerst met het nieuws naar buiten komt. Hiermee doet de media zichzelf eigenlijk tekort”. ToekomstHet embargo in deze vorm, heeft geen toekomst meer in het huidige medialand-schap. Zo vinden beide partijen. “Maar dat zal niet ten koste gaan van de kwaliteit,” denkt Joustra. “Niet alle media gaan voor het snelle nieuws. Er is heus geen embargo voor nodig om dat te garanderen, hoor”. ”Ik vrees dat de strijd voor het klassieke embargo inderdaad een verloren zaak is,” verzucht Schinkelshoek. “Al die tijd heeft de overheid journalisten juist een hele mooie service aangeboden en dan wordt er zo mee omgegaan. Dat is erg jammer. In de journalistiek hoort kwaliteit altijd boven aan te staan, anders neem je de taak van een journalist niet serieus genoeg”.

“Heeft de plicht om burgers snel te informeren het definitief gewonnen van

de behoefte aan zorgvuldigheid?”

Achtergrond

pagina 27


Actueelpagina 26

Mediaquote

Verkiezingen ‘Dagbladbezorger van het jaar’

Op 23 september vindt de verkiezing ‘Dagbladbezorger van het jaar 2009’ plaats. De prijs is in het leven geroepen door De Nederlandse Dagbladpers (NDP) om ervoor te zorgen dat ook bezorgers van dagbla-den waardering krijgen voor hun werk.

Bij de selectie wordt o.a. gelet op de bereidheid van de krantenbezorger om extra krantenwijken te lopen in geval van nood, de bezorgkwaliteit van het product en of de krant op tijd in de bus ligt. Er kan gestemd worden tussen 17 augustus en 13 september 2009. In totaal blijven er 24 genomineerden over waaruit een winnaar zal worden gekozen. De winnaar kan een beloning verwachten van E 2000.

“Vrouwen zijn bang voor me”.

De langste man ter wereld - de turk Sultan Kosen - wil het liefst trouwen en een kinderen krijgen, maar het wilde hem tot dusver niet echt lukken in de liefde. Hij hoopt dat zijn nieuwe status meer mogelijkheden biedt.

Media agenda

Herfstkorting

10 weken Perstribune voor slechts E 15,-

Ja, ik word abonnee van Perstribune en profiteer van de herfstkorting.

Naam: Adres:Postcode + Plaats: AcceptgiroBetaalwijze: Automatische Incasso

1 2 3 4 5 6 7 8 9101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566

1 2 3 4 5 6 7 8 9101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566

1 2 3 4 5 6 7 8 9101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566

1 2 3 4 5 6 7 8 9101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566

1 2 3 4 5 6 7 8 9

101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566

PerstribuneuM E D I A M A G A Z I N E Nr. 1

Week van de Dagbladbezorger: 21 september t/m 25 september

“Er is geen tweede Arie”Reportage: NOS Langs de Lijn

“De journalistiek hangt niet af van Twitter”

pagina 29


Entertainmentpagina 28

Ram 21/3-19/4 Laat je deze maand niet bij de pakken neerzitten. Van nature ben je zo energiek en geestdriftig. Krijg je steeds diegene of datgene niet te pakken? Geef niet op en probeer het op een andere manier, misschien dat deze manier werkt!

Tweelingen 21/5-20/6 Je zit deze week boordevol ideeën en hebt veel energie. Je gaat als een speer en krijgt complimenten van je werkgever. Laat je niet beïnvloeden door jaloerse collega’s maar volg je eigen verstand. Dat zal uitein-delijk de beste resultaten opleveren.

Stier 20/4-20/05 Jouw zelfverzekerdheid en duidelijke mening kunnen je collega’s nerveus maken. Kijk uit dat je ze niet tegen je in het harnas jaagt. Want hoewel je individueel een erg goede werknemer bent, wordt samenwerken in de toekomst steeds belangrijker!

Kreeft 21/6-22/7 Geheimzinnige kreeft, teveel geheimen zijn niet goed voor je. Praat over de dingen die je niet kwijt wilt met een persoon te praten die dicht bij je staat. Een collega, vriend(in), moeder of partner, als je maar praat. Het zal je goed doen.

leeuw 23/7-22/8 Jouw creativiteit kent deze week geen grenzen! Je bent een inspiratiebron voor je omgeving en straalt veel positieve ener-gie uit. Collega’s vragen jouw om advies. Echter, het thuisfront klaagt over je vele afwezigheid deze dagen. Misschien moet je eens kijken wat écht belangrijk voor je is.

Maagd 23/8-22/9 Verstandige maagd. Soms kan je té verstan-dig zijn. Ga eens op je gevoel af! Daar word je gelukkiger van. Af en toe eens lekker op stap gaan kan geen kwaad, zolang het maar met mate is. Val deze maand geen mensen in de reden, in jouw vakgebied kan dit erg

Weegschaal 23/9 – 22/10 Je gaat deze week je grenzen verleggen. Je krijgt een spannende opdracht van je werk-gever waarvoor je in eerste instantie even moet slikken. Heb vertrouwen in jezelf en je zult zien dat je de opdracht met veel suc-ces zal afronden.

Schorpioen 23/10 – 21/11 Een conflict op je werk zit je niet lekker. Blijf er niet te lang mee rondlopen maar praat het uit. Je zult zien dat het uiteinde-lijk allemaal meevalt. Je privéleven loopt op rolletjes. Huisje, boompje, beestje maakt jouw gelukkig en dat straal je uit.

Boogschutter 22/11-21/12 Boogschutter, pas op! Jouw koppigheid valt misschien niet in goede aarde bij je werkgever. Hoewel jouw standvastigheid normaal een van je betere eigenschap-pen is, moet je deze week soms een beetje water bij de wijn doen.

Steenbok 23/7 – 22/8 Laat de moed niet in je schoenen zak-ken wanneer iets onmogelijk lijkt. Als iets de eerste keer niet lukt probeer je het gewoon nog een keer. Schroom vooral niet om hulp te vragen. Je zult deze week een

Waterman 20/1-19/2 Goed bezig, waterman! Niet alleen thuis ziet alles er tiptop uit, ook op het werk kan het níet beter. Je prestaties zullen beloond worden. Is het niet in loon, dan wel in een goed verhaal. Wel kan je deze maand snel emotioneel worden.

Vissen 20/2-20/3 Wat een prachtige week heb jij voor de boeg, vissen! Je collega’s zijn razend enthousiast over je afgeleverde werk en ook op persoonlijk vlak gaat het je voor de wind. Duidelijk is wel: met hard werken, kom je een heel eind.

HoroscoopWe zijn allemaal winnaars

In een oud leegstaand huis spelen kinderen verstoppertje. Op zolder vinden ze een schoenen-doos met daarin een gegraveerde gouden pen en een zilveren zebra. Op een vervallen krantenar-tikel zien ze een naam staan. Dick Scherpenzeel. Het zegt de kinderen niets. Eenmaal thuis gaan ze op zoek naar de betekenis van de gevonden voorwerpen.

De Gouden Pen’werd jaarlijks uitgereikt voor de verbetering en handhaving van de redactionele inhoud van de dagen week-bladen en de visuele media. Het Genootschap van Hoofdredacteuren stelde de jury samen.

Het beste journalistieke product dat op inventieve en kritische wijze de multiculturele samenleving in Nederland belicht ontving jaarlijks een Zilveren Zebra. Ze lezen dat destijds de ASN Bank en het Landelijke Bureau ter bestrijding van Rassendiscriminatie (LBR) dit mogelijk maakten.

De pen, zebra en het krantenartikel gaan in de ‘vuiloplosser’. De nieuwigheid is eraf.

Een anekdote in dialoog

A: “Mevrouw mag ik u wat vragen?”B: “Sorry ik wil niets kopen” A: “Ik ben verdwaald”B: “Oh, oh. Waar moet u heen?”A: “Naar het Instituut voor Beeld&Geluid” B: “Dat is aan het eind van de weg rechts”A: “Dank u wel!”B: “Ze zijn gesloten trouwens, vanwege een feest of zo”A: “Dat klopt er is een prijsuitreiking”B: “Echt? Wat leuk! Waarvoor?”A: “De slagersbranche reikt een journalistieke prijs uit”B: “Wie heeft er gewonnen?”A: “Dat ben ik mevrouw”B: “Nou geweldig joh, gefeliciteerd!”A: “Dank u wel”B: “De slagersbranche zeg je? Een journalistieke prijs?” A: “Ik heb de slagersbranche op een positieve manier onder de aandacht gebracht”B: “Ach ja, we kunnen niet allemaal een Zilveren Camera winnen”

Journalistieke prijzen; positieve stimulans of gevaar voor de objectiviteit

Het eerste verhaal schetst een mogelijk toekomstbeeld van de journalistiek en de bijbehorende prijzen. De dialoog geeft een zwart-wit beeld van de verhoudingen tussen bekende en onbeken-de journalistieke prijzen. Wellicht wordt hier een eenzijdig beeld gepresenteerd. Zowel een doemscenario als een cynisch gesprek worden aangehaald. Dit is met opzet gedaan om eens stil te staan en goed na te denken.

Waarom zijn er zoveel journalistieke prijzen te winnen? Waarom zouden journalisten een dergelijke prijs willen winnen? Wat is de invloed van het koppelen van een prijs aan ‘objectieve’ beeldvorming? Met andere woorden:

‘Is het uitreiken van een journalistieke prijs bevorderlijk voor de kwaliteit en de objectiviteit van het journalistieke product?’

De redactie van Perstribune is erg benieuwd naar jullie mening. Klim in je (gouden) pen en zet de postduif klaar. Of surf naar www.perstribune.nl/forum/topic_prijzenen doe mee aan een levendige discussie.Voor de liefhebbers hebben we nep ganzenveren liggen.

“Geen vak dat zich zoveel veren in het achterwerk weet te steken als de journalistiek”

JAN TROMP, JOURNALIST

DOOR MAE-lING VAN DER WOUDE

geldprijzen en beeldjes als fundament van de journalistiek

bijzonder iemand ontmoeten op je werkvloer.

pagina 31


Trendspagina 30

Gadgets

Compacte opname recorderBent u het ook zat om met die gigantische record-ers te sjouwen? Nu bestaat er een recorder op zak-formaat EN goede geluidskwaliteit: de Olympus LS11. De recorder is niet alleen praktisch, hij ziet er ook nog hip uit. Hiermee kunt u wel bij uw geïnter-viewde aankomen. Een ware studio op zakformaat! 8GB en extra lange gebruiksduur. U haalt hem in huis voor €399,-

Inktvlekken door regen voorbij!Een beetje journalist heeft altijd een pen bij de hand. Dankzij de watervaste inkt kunt u deze design balpen overal gebruiken. Zelfs tijdens een reportage in de stromende regen. En dat voor maar €28,- Kies uw favoriete kleur en laat uw naam erin graveren. Zo raakt u

hem nooit kwijt!

Geen bacterieen meer op je toetsenbordHoort u ook van die enge verhalen dat uw toetsenbord meer bacteriën bevat dan een gemiddeld openbaar toilet? Met Cyber clean reinigt u uw toetsenbord tot op de laatste bacterie. De Cyber clean is gemakkelijk te gebruiken en reinigt zelfs tussen de toetsen. Dus typ met een gerust hart verder. € 9,98

Ideaal: het digitale kladblokDe technologische vooruitgang komt ook de journalisten ten goede. Neem deze nieuwe uitvinding: het digitale kladblok ofwel Digi-tal Notepad DigiMemo. Uw aantekeningen kunt u direct op de computer zetten. U hoe-ft nooit meer over te typen en bespaart zo veel tijd. En tijd is geld, dus die €109,- haalt u er zo weer uit.

Haal hem nu! De Journalist Agenda 2010Deze agenda is speciaal ontworpen voor journalisten. Leuke feitjes en weetjes, bijvoorbeeld de verjaardag van je colle-ga’s. Maar de agenda is ook praktisch en geeft antwoord op vragen als: Hoe moet je omgaan met de berichtgeving over verdachten? En wanneer is de uiterste inzenddatum voor de zilveren camera? Zonder deze agenda hoort u er niet hele-maal bij. €15,- (€3,95 voor NVJ leden)

pagina 33


Actueelpagina 32

Expositie highlights Govert de Roos

Woensdag 30 september 2009 - zaterdag 31 oktober 2009 | Eden Amsterdam American Hotel, Leidsekade 97, AmsterdamTel +31 (0) 20 556 3000

Een tentoonstelling van het belangrijkste werk van fotograaf Go-vert de Roos is te zien in het Eden Amsterdam American Hotel.

De ruim 80 portretten worden voor het eerst aan het publiek gepresenteerd én te koop aangeboden. De producties worden geleverd in verschillende formaten en afwerking.

Cursus presenteren & interviewen voor de televisie

Zaterdag 10 oktober-14 november 2009 | 13:00 - 17:00 uur | Deven-ter, tel: 0573-432441 De uitdaging... Op een professionele manier leren presenteren en interviewen is een leuke en opwindende ervaring. Door het oog van de camera leer je goed naar jezelf te kijken en krijg je antwoord op vragen als: Hoe kom ik over? Wat straal ik uit? Wat moet ik wel en niet afleren?

Je werkt aan verschillende genres interview, zoals het informatief interview, het confronterend interview en het diepte interview. Je leert verbale- en nonverbale communicatie te onderscheiden. Alles wordt opgenomen met de camera en geanalyseerd. Er is veel ruimte voor persoonlijke aandacht en je krijgt adviezen aangereikt die ervoor zorgen dat je je op je gemak gaat voelen voor de came-ra en voor een groot publiek. Uiteindelijk zul je jezelf presenteren met meer plezier en zelfvertrouwen.

Sta midden in het nieuws! Kom naar de open dag van ANP op donderdag 15 oktober, Rijs-wijk, tel: 070- 41 41 414 Beste student, Wij willen je graag van harte uitnodigen om 15 oktober deel te nemen aan de open dag van het Algemeen Nederlands Persbu-reau (ANP). Wellicht klinkt de naam ANP je bekend in de oren en hoor je onze nieuwsbulletins wel eens op de radio. 15 Oktober is jouw kans om een kijkje te nemen in deze veelzij-dige ‘keuken’ van het ANP. We willen je een beter beeld geven van hoe het zit met het maken en verspreiden van nieuwsberichten, foto’s en video’s. Ook de zakelijke kant daarvan.

N ationaal omroepcongresDinsdag 13 oktober 2009 | 09:00 - 19:00 uur | Theater t’ Spant Bussum Op het congres treft u sprekers uit alle geledingen van de media-branche. Het thema van dit jaar: het bouwen van bruggen tussen verschillende mediatypen. Terugkerend onderdeel is televisie. Op het congres wordt tevens de vakprijs ‘Mediabedrijf van het Jaar 2009′ uitgereikt.

Workshops voor freelancers: maak je zichtbaarDinsdag 20 oktober 2009 | 13:00 - 17:00 uur | Koog aan Zee, geves-tigd in kantoorcomplex De Bedrijvige Bij te Koog aan de Zaan

Journalist Mandy Pijl geeft dit najaar workshops voor freelancers.De workshop ‘Maak je zichtbaar’ laat zien hoe je online tools, zoals LinkedIn, Twitter en weblogs kunt inzetten om er zakelijk beter van te worden. Maar ook dat je daarvoor wel eerst je plan helder moet hebben. Hoe presenteer je je? Waar? En waarom?

Media AgendaHet maken van een tijdschrift

chaos, crisis

pagina 35



Als journalist ben je vrij om je werk te doen, mits je je aan de code van Bordeaux houdt. Journalist Rudy lion Sjin Tjoe bevestigt dit: ”Ik vind dat journalisten in Nederland heel vrij zijn. Je kunt hier maken wat je wilt”. Toch klopt zijn beeld niet. Wereldwijd wordt de vrijheid voor steeds meer journalisten beperkt. Hoe is het nu gesteld met de vrijheid van de Nederlandse journalist?

DOOR JESSICA VISSER

De Persvrijheid Barometer liet op 3 mei, tijdens de Dag van de Persvrijheid, negatieve cijfers zien: de aankomende zeven jaren neemt de persvrijheid wereldwijd af. “Deze keer voor het eerst in alle werelddelen”, vertelde Hans Verploeg, voorzitter van Free Voice. Free Voice is een organisatie in Nederland die zich inzet voor persvrijheid en vrije informatievoorziening in ontwik-kelingslanden. Slechts een klein gedeelte van de wereld-bevolking (18%) kent volledige persvrij-heid, een kwart van de wereldbevolking gedeeltelijke persvrijheid en meer dan de helft (57%) van de bevolking leeft in lan-den waar geen persvrijheid is. Deze landen zijn onder andere Cuba, Eritrea, Libië, Birma, Turkmenistan en Noord-Korea. West-Europa heeft het hoogste niveau van persvrijheid.

Tijdens de presentatie van deze uitslag vertelde Verploeg dat hij aandacht wilde voor twee buitenlandse journalisten. “De één zit langer dan een jaar gevangen en werd zonder arrestatiebevel opgepakt op grond van een anti-terreurwet. Deze jour-nalist verdedigde de mensenrechten van alle burgers op Sri Lanka.De tweede journalist leeft al twee jaar onder politiebescherming, omdat zijn programma niet in de smaak valt bij twee religieuze en een politieke machthebber in Bosnië.Deze journalisten staan symbool voor de achteruitgang van de journalistieke vrij-heid in de wereld”, aldus Verploeg.

BedreigdHoe is de situatie in Nederland?Frank Bovenkerk, hoogleraar criminolo-gie heeft in opdracht van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) een onder-

zoek verricht. Hieruit is gebleken dat meer dan de helft van de 691 ondervraagde journalisten wel eens agressie heeft onder-vonden of is bedreigd tijdens het werk in een Nederlandse wijk.Bij ruim honderd gevallen was de be-dreiging een reden om de geschreven of beeldende reportage af te breken. Van de ondervraagden liepen er 36 een letsel op en bij ruim zeventig journalisten is wel eens een voertuig of ander materiaal vernield.

“Journalisten die al langer in het vak zitten, geven aan dat de bedreigingen niet nieuw zijn. Wat er nu gebeurt in de wijken is ergerlijk en het is niet ondenkbaar dat het nog toe zal nemen, maar we moeten het gevaar ook weer niet overdrijven. Journalisten vertellen spontaan dat ze zijn

weggestuurd bij incidenten. Er zijn regels voor wat journalisten wel en niet mogen en die zijn bij de politie kennelijk niet overal bekend”, zegt Bovenkerk.Lion Sjin Tjoe deelt deze mening. “Ik liep door Amsterdam en zag een rel-letje tussen een arrestant en twee agenten. Ik stond daar op een afstand bij te kijken en ik heb het gebeuren gefilmd met mijn mobiele telefoon. Totdat een agent naar me toe kwam om me te arresteren. Ik moest een paar uur op het politiebureau blijven en er volgde een rechtszaak. De aanklacht was dat ik de politie hin-derde, terwijl duidelijk op de filmpjes van mijn mobiel te zien was dat ik op ruim twee meter afstand stond. Agenten zouden eens bij zichzelf te rade moeten gaan, want vrijheid is voor het werk van journalisten heel belangrijk”.

Titus Brandsma AwardVoor de moedige journalistiek is er sinds 1992 een prijs. De Titus Brandsma Award. De prijs wordt één keer in drie jaar uit-gereikt en bestaat uit een geldbedrag van 1500 euro. Deze prijs wordt uitgereikt door een jury bestaande uit vertegenwoordigers van de Nederlandse Kerkprovincie, de karme-lieten en de Union Catholique Internationale de la Presse (UCIP). De Award is vernoemd naar pater/journalist Titus Brandsma. Op de vraag of Lion Sjin Tjoe zijn actie nog eens zou doen, vertelt de journalist: “Nou en of, ik zou weer met mijn mobiel tevoorschijn komen. Het gebeurde toch voor mijn ogen? Gelukkig ben ik niet de enige die wordt aangehouden. Zelfs mensen die ludieke acties op de Dam doen worden wel eens gearresteerd”.Organisaties die hulp bieden

Allen gekoppeld aan de NVJ

Reporters RespondDeze organisatie geeft financiële steun aan journalisten, programmamakers, cameramensen en hun nabestaanden. Ellie Speet van Reporters Respond: ”In ontwikkelingslanden gelden vrijheden

gedeeltelijk of niet, en wordt er censuur gepleegd. Elk land heeft de media die

zij verdient. In deze risicogevoelige landen is de vrijheid van journalisten

beperkt.Wat ik je aan zou raden als je als jour-nalist naar een gevaarlijk gebied gaat?

Denk goed aan je eigen veiligheid. Hier-mee bedoel ik goed voorbereid zijn.

Uiteindelijk geldt: een goed verhaal is nooit je leven waard”.

Journalist Safety ServiceEen onafhankelijke stichting die waakt

over de vrijheid van meningsuiting. Deze stichting wordt beheerd door

vertegenwoordigers vanuit de NVJ en de media en geeft onder andere onders-teuning aan een database waarin alle incidenten zijn opgenomen waarbij

persvrijheid en de veiligheid van journalisten in het

geding zijn.

International Federation of Journalists

Deze organisatie bevordert internation-ale acties. Dit doet zij om persvrijheid en sociale rechtvaardigheid te verdedi-

gen door middel van sterke, vrije en onafhankelijke vakbonden van

journalisten te steunen.

Moedige TitusJournalistieke prestaties: publicist,

hoofdredacteur van een nieuws-blad, grote inspraak bij moderni-sering katholieke dagbladpers en verbetering arbeidsvoorzieningen

voor katholieke journalisten, medeoprichter van

tijdschrift ‘Ons Geestelijk Erf’. Brandsma is tijdens zijn journal-istieke werk bedreigd, vervolgd,

gevangen gezet en gemarteld. Op 16 juli 1942 stierf hij in Dachau

aan de gevolgen.

Winnaars van de Award:1992: Journalist/pater Andrew

Morrison1995: Journalist/uitgever/priester

Franjo Topic1998: Journalist Ignatius Gonsalves

2001: Journalist Tom Kamara2004: Katholieke Informatieblad

‘Svet Evangelia’2007: Tijdschrift ‘Moto’

“Een goed verhaal is nooit je leven waard”“Een goed verhaal is nooit je leven waard” Reporters Respond

pagina 35


Reportagepagina 36

Oorsnoep voor de sport- en muziekliefhebber

“NOS Langs de Lijn is infotainment”Radio-instituut NOS langs de lijn bestaat al sinds 1967. Het programma is erg succesvol dankzij een vaste formule, die sinds de allereerste aflevering nauwelijks is veranderd. Journa-listiek gezien is er door de jaren heen echter wel het nodige veranderd.

DOOR lEO WASSING

Zondagmiddag, de vaste presentatoren Tom van ’t Hek en Govert van Brakel zitten klaar in de kleine radiostudio in Hilver-sum om uitzending 8891 (!) van Langs de Lijn de lucht in te praten. Om kwart over één krijgen de heren een seintje, waarop de geluidstechnicus de karakteristieke begintune opzet: Quincy Jones – Chump Change. Iedereen in de studio, inclusief het zoontje van Van ’t Hek (die vandaag mee mocht met zijn vader) neuriet de tune mee. De tune werd in 1973 in gebruik genomen en is één van de langslopende en bekendste herkenningstunes op de Nederlandse radio.

Symbool De tune staat voor veel journalisten, sport- en muziekliefhebbers symbool voor het instituut Langs de Lijn en is dus niet meer weg te denken, net als de presentatoren Van ’t Hek en Van Brakel niet weg te denken zijn op de zondagmiddag. Samen presenteren ze het sportprogramma al bijna tien jaar lang.

De eerste uitzending van NOS Langs de Lijn vond plaats op 1 januari 1967. De programmaformule is helder: een mix van snelle wedstrijdflitsen, het laatste sport-nieuws, interviews, columns en niet geheel onbelangrijk: muziek.

“Er is door de jaren heen natuurlijk wel het nodige veranderd, maar we werken nog steeds met de formule uit 1967 als uit-gangsbasis”, legt redacteur en verslaggever Edwin Cornelissen uit.

“De interviews zijn soms van een kleuterniveau”

De snelle flitsen dus. Duidelijk te horen vanmiddag. De presentator neemt de luis-teraar via de verslaggever mee van Maas-tricht (tennis) naar Heerenveen (voetbal) en van Den Bosch (hockey) naar Rotter-dam (opnieuw voetbal). En natuurlijk niet te vergeten Madrid, waar verslag wordt gedaan van wielrennen. Veranderingen Het succesvolle concept is door de jaren heen wel gewijzigd. Vroeger stopte een wedstrijd op de radio bij het laatste fluitsig-naal van de scheidsrechter. Tegenwoordig heb je een uitgebreide voor- en nabeschou-wing waarin de verschillende hoofdrolspe-lers van een sportwedstrijd aan het woord komen.

Joop Niezen, oud-verslaggever van Langs de Lijn en voormalig hoofdredacteur van Voetbal International vertelde een aantal jaar geleden in Trouw, dat hij het was die begon met korte quota te verzamelen, om ze later tot een verslag aan elkaar te knopen. Hij begon ook met de kleine standaardinterviews na afloop van een wedstrijd. Toch is er volgens Niezen veel veranderd aan diepte en nieuwsgaring bij Langs de Lijn.

Diepte Dat beaamt ook oud-producer Rob van der Gaast. Van der Gaast geeft in datzelfde artikel in Trouw kritiek op de huidige uitzendingen van Langs de Lijn, omdat er volgens hem een toenemende afwezigheid van ‘diepte’ is.

Volgens Niezen hoeft dat echter niet te betekenen dat minder diepte ook min-der journalistiek hoeft te zijn. “Continu

De eerste uitzending vond plaats op 1 januari 1967

het verdiepende element brengen om zo journalistiek mogelijk bezig te zijn, zegt niets over kwaliteit. Maar ’t houdt op als je ervoor kiest om de hele dag naar teletekst te kijken en vervolgens wat ANP-berichtjes op te lepelen”.

Cornelissen kan zich in die zienswijze van zijn voorgangers niet vinden. “De kwaliteit is niet slechter dan vroeger. We gaan nu zeker de diepte in, we zijn constant op zoek naar mooie achtergrondverhalen en niet geheel onbelangrijk: tegenwoordig be-schikken de verslaggevers en redacteuren over een journalistiek achtergrond”.

Een verslaggever met journalistieke ach-tergrond is echter nog geen garantie voor kwaliteit. Presentator Van Bakel ergert zich wel eens aan de huidige generatie interviewers. “De sporter moet altijd op de voorgrond staan, maar soms lijkt het net alsof de interviewer de show wil stelen. De kwaliteit gaat dan natuurlijk achteruit. De interviews zijn soms echt van een kleuter-niveau. Het draait om de sporters, niet om de verslaggevers”.

Professionalisering Net als de sport steeds verder professiona-liseert, doen de (sport)media dat uiteraard ook. De tijden zijn veranderd, de media gaan anders met de sport om dan vroeger. Een goed voorbeeld hiervan is de werk-plaats van de radiojournalisten van Langs de Lijn. Zij werken op één grote zaal, samen met de sportjournalisten van tv, internet en teletekst. “Zo hebben wij een prima functionerende sportdesk, die bijna 24 uur per dag bemand is. De redactie evalueert dagelijks al het sportnieuws en verzamelt informatie over achtergronden die medewerkers dan meenemen voor een reportage, interview of achtergrondver-haal”, legt Cornelissen uit.

Volgens oud-hoofdredacteur Ferry de Groot verandert het medialandschap voortdurend. “Daardoor verschuift de functie van het medium”. Cornelissen komt met een voorbeeld. “Ik ben vaak aanwezig bij het turnen. Laatst was er een relletje rondom een trainer, maar dat was

pagina 39


Reportagepagina 38

niet interessant genoeg voor de gemiddel-de sportliefhebber, dus dan hoor je daar niets van terug op de radio. Toen bekend werd dat Yuri van Gelder cocaïne had gebruikt, kwam het natuurlijk wel op de radio. Je maakt daar wel een duidelijke af-weging in”. De Groot: “Vooral om de race met de grotere concurrent de televisie nog enigszins te kunnen bijhouden wordt er journalistiek minder diep gegraven. Langs de Lijn wil iedereen bedienen in de wetenschap dat niet iedereen op details van het relletje van de turntrainer zit te wachten”.

Infotainment Naast de kritiek op ‘diepte’, staat het

amusementsgehalte nog wel eens ter discussie bij Langs de Lijn, althans onder de journalisten. Onder de luisteraar niet, die vindt het enthousiasme waarmee Jack van Gelder een doelpunt van Bergkamp verslaat prachtig, getuige de positieve reac-

“Zijn huiswerk deed hij altijd op zondagmiddag met ‘Langs de Lijn’ op de achtergrond. Dat vond hij fijn werken. Prachtig toch”

ties bij het wereldberoemde doelpunt van Bergkamp tegen Argentinië op YouTube. Amusement bij Langs de Lijn is niet nieuw, want de legendarische Theo Koomen deed natuurlijk niet anders.

“Langs de Lijn is gewoon infotainment. Enerzijds is het programma altijd bezig met informatie door te geven aan de luis-teraar, anderzijds gaat dat ook gepaard met het nodige aan show, zoals bij Radio Tour de France”, vertelt Cornelissen. Bram Gaillard, deze zondagmiddag eindredacteur: “Radio Tour de France is eigenlijk meer een Radio 2 programma. Naast het informatieve, het verslaan van de wedstrijd, wordt er veel aan enter-

tainment gedaan. Een column van Philip Freriks, een Tourspel, sfeerverslagen, Fransta-lige muziek…dat alles om de luisteraar in een Tour de France stem-ming te brengen”.

Toch is Langs de Lijn al die tijd op Radio 1 gebleven. Radio 1 wil zich profileren als dé nieuws- en sportzender. En dat is deze zender ook, want weinig andere radiozenders besteden zoveel aandacht aan nieuws in combinatie met sport. “Een beetje entertainment is niet erg, dat houdt de uitzending ook luchtig. De luisteraar ervaart dat veelal als plezierig”, vindt Cornelissen.

Concurrentie Langs de Lijn heeft niet veel te duchten van an-dere sportprogramma’s op de radio. “Alleen re-gionale sportzenders als RTV Oost, Radio Noord en Omroep Friesland sturen soms verslag-gevers naar belangrijke Europacup duels”, zegt Cornelissen. NOS Studio Sport heeft uitzendrech-ten van de eredivisie (samenvattingen) en Langs de Lijn heeft daarin het alleenrecht om de voetbalwedstrij-den live te verslaan op de radio. Er is dus geen

Achter de schermen bij NOS Studio Sport. De sportdesk is continu bemand. ANP

In 2008 ontving Van Brakel namens Langs de Lijn de Zilveren Reissmicrofoon. Langs de Lijn won de prijs voor het beste radio-programma van 2007. ANP

sprake van commerciële concurrentie. Dat verklaart voor een deel ook het succes van Langs de Lijn.

Muziek KC & The Suneshine Band, Toto, Kool & The Gang, U2, Blof, The Beatles, Tre-meloes. Zomaar een rijtje artiesten dat je voorbij hoort komen op een willekeurige uitzending van Langs de Lijn. Niet alleen de snelle flitsen dragen bij aan het succes

van het programma, ook de muziek speelt daarbij een belangrijke rol. “We kiezen vaak muziek uit die bij de luisteraar past. Veel luisteraars vinden het mooi om be-kende liedjes mee te kunnen zingen, daar spelen we natuurlijk wel op in. De luiste-raar vindt dat ook echt leuk’’, glundert Van Brakel.

“Het mooiste compli-ment dat wij hebben gekregen komt van een jongere collega. Hij maakte zijn huiswerk altijd op zondagmiddag, met Langs de Lijn op de achtergrond. Dat vond hij fijn werken. Prachtig toch?”

Van Brakel gaat in november met pensioen. Wie zijn opvolger wordt

is nog niet bekend. Zijn vaste sidekick Van ’t Hek is voorlopig nog wel te horen op de zondagmiddag, zoals ook Langs de Lijn de komende seizoenen zal blijven. Nog 1109 aflevering en de magische grens van 10.000 is een feit en dat allemaal op basis van de gouden ouden formule.

De radiostudio van Langs de Lijn.

De muziek is tijdloos in het programma. Zo is ondermeer de jaren ‘80 band ‘The Tremeloes regelmatig te horen. ANP

Perstribune Pdf

News & Politics

Transcript of Perstribune Pdf