www.noa-vu.nl

Persoonlijkheid en competenties: wat Persoonlijkheid en competenties: wat kun je ontwikkelen?kun je ontwikkelen?

NOA: Drs. Daniël Elzas (afdeling Onderzoek en Ontwikkeling)

Rabobank: Drs. Karel van der Burgt(Directoraat Personeel, Rabobank Nederland)

Donderdag 2 november 2006

www.noa-vu.nl

Hoe ziet de workshop eruit?Hoe ziet de workshop eruit?

Definities van de begrippen persoonlijkheid en competentieCompetentiemeting: Wie? Waarom? Hoe vaak?Toelichting ontwikkeling nieuwe vragenlijsten:– Multiculturele Persoonlijkheids Test Big Six

(MPT-BS)– Competentie Vragenlijst (CVL+)– Aandacht voor diversiteit

Casus: Onderzoek RabobankAfsluiting + vragen

www.noa-vu.nl

Definities van persoonlijkheid en Definities van persoonlijkheid en competentiecompetentie

Persoonlijkheid: Het geheel van aangeboren en verworven kenmerken, dat de ene persoon van de ander onderscheidt

Competentie: een specifieke combinatie van kennis, vaardigheden en houding/attitude die de manier van handelen stuurt en leidt tot een prestatie binnen een specifieke context.

www.noa-vu.nl

Het ijsbergmodelHet ijsbergmodel

Leerbaarheid TransferHoog Laag

Laag Hoog

Intermediaire vaardigheden

Waarden, normen en morele maatstaven

Zelfconcept, motieven en inzet

Vakkennis envaardigheden

www.noa-vu.nl

NOANOA--modelmodel

Genetische en biologische factoren

Persoonlijkheid &cognitieve capaciteiten

Persoonlijkheidsniveau

Gedrag - prestaties

CompetentieGedragsniveau

Om

gevin

g –

cultu

ur -

onderw

ijs

Reflectie

www.noa-vu.nl

Competentiemeting: Wie? Waarom? Competentiemeting: Wie? Waarom? Hoe vaak?Hoe vaak?

Onderwijs

– Competenties afleiden uit beroeps- en opleidingsprofielen

– Vervolg op leren leren: actievere rol student in leerproces

– MBO: Competentiegericht leren in 2008 landelijk ingevoerd door ministerie van OC&W

– HBO en WO: belang neemt toe, bijv “nulmeting”

www.noa-vu.nl

Competentiemeting: Wie? Waarom? Competentiemeting: Wie? Waarom? Hoe vaak?Hoe vaak?

Arbeidsmarkt

– Instroom: Werkgever vraagt in vrijwel elke vacature naar competenties

– Loopbaanontwikkeling: Werknemer wil zich ontwikkelen, koppeling tussen persoonlijke competenties en competenties van de organisatie. Vb: POP (Persoonlijk Ontwikkel Plan)

www.noa-vu.nl

Multiculturele Multiculturele PersoonlijkheidsPersoonlijkheids Test Test Big Big SixSix ((MPTMPT--BSBS))

Gebaseerd op Big Five theorie, met toevoeging van een 6e hoofddimensie*

De 6 hoofddimensies zijn:1) Emotionele stabiliteit2) Consciëntieusheid3) Extraversie4) Openheid5) Vriendelijkheid6) Integriteit

(*bron: Ashton, Lee & Son 2000)

www.noa-vu.nl

Multiculturele Multiculturele PersoonlijkheidsPersoonlijkheids Test Test Big Big SixSix ((MPTMPT--BSBS))

Diversiteit– Formulering van de vragen a priori.

Voorbeelden die NIET zijn gebruikt:• Ik vind dat arme landen zichzelf moeten redden• Ik laat me de kaas niet van het brood eten• Ik ben nogal ‘recht door zee’• Het stoort mij als vrouwen alleen in een café

zitten

– Onderzoek naar partijdigheid van vragen

– Normen

www.noa-vu.nl

Persoonlijkheidsonderzoek bij Persoonlijkheidsonderzoek bij volwassenen in Nederlandvolwassenen in Nederland

Allochtonen scoren gemiddeld hoger op TestattitudeAllochtonen scoren gemiddeld lager op Emotionele Stabiliteit en Extraversie dan autochtonen

Tussen etnische groepen ook verschillenHoe langer de verblijfsduur in Nederland, des te meer komen waarden van immigrantenovereen met die van autochtonen

www.noa-vu.nl

Multiculturele Multiculturele PersoonlijkheidsPersoonlijkheids Test Test Big Big SixSix ((MPTMPT--BSBS))

www.noa-vu.nl

Multiculturele Multiculturele PersoonlijkheidsPersoonlijkheids Test Test Big Big SixSix ((MPTMPT--BSBS))

www.noa-vu.nl

Competentie Vragenlijst (Competentie Vragenlijst (CVLCVL+)+)

6 competentieclusters:

1) Persoonlijke competenties2) Communicatieve competenties3) Sociale competenties 4) Professionele competenties5) Leidinggevende competenties6) Commerciële competenties

www.noa-vu.nl

Competentie Vragenlijst (Competentie Vragenlijst (CVLCVL+)+)

www.noa-vu.nl

Competentie Vragenlijst (Competentie Vragenlijst (CVLCVL+)+)

www.noa-vu.nl

Ontwikkelbaarheid van competentiesOntwikkelbaarheid van competenties

Choog laag

hoogP

laag

www.noa-vu.nl

Ontwikkelbaarheid van Ontwikkelbaarheid van competenties: voorbeeldcompetenties: voorbeeld

C: Netwerken

hoog laaghoog + ontwikkelbaar

P:*

laag ontwikkeld -

*Extraversie

www.noa-vu.nl

Casus RabobankCasus Rabobank

Onderzoek ontwikkelbaarheidcompetenties

www.noa-vu.nl

Casus RabobankCasus Rabobank

Onderzoek naar de invloed van persoonlijkheids-trekken op de ontwikkeling van competenties.

Er is een samenhang tussen persoonlijkheids-kenmerken en het competentieniveau van iemand.

Het belang: het ontwikkelen vraagt veel tijd en moeite. De vraag is dan of en in welke mate competenties ontwikkeld kunnen worden. Dit is nuttig voor performance verbetering, POP en het selecteren van medewerkers.

www.noa-vu.nl

Casus RabobankCasus Rabobank

Hoe kun je de ontwikkelbaarheid van een competentie inschatten?

Dan twee vragen beantwoorden:1. Op welke persoonlijkheidskenmerken doet een bepaalde competentie een beroep?2. Als we dat weten, in welke mate zijn deze persoonlijkheidskenmerken ontwikkelbaar?

Voor de competentie klantfocus zal ik dat nader uitwerken.

www.noa-vu.nl

Casus RabobankCasus Rabobank

Klantfocus = reageren en anticiperen op klantwensen, gericht op het realiseren van klantwaarde.

Is niet gelijk aan: probleemanalyse, commerciële gerichtheid, luisteren, overtuigingskracht, empathie, initiatief nemen..!

www.noa-vu.nl

Casus RabobankCasus Rabobank

Klantfocus = reageren en anticiperen op klantwensengericht op het realiseren van klantwaarde.

Term klantwaarde staat daarin centraal (alles voor de klant, inlevend, geïnteresseerd).

Om klantwaarde waar te maken zijn eigenschappennodig als: vertrouwen in de ander, inschikkelijk, echtheid, bescheiden en meeleven.

Voor de ontwikkeling van klantgerichtheid is altruïsme van belang.

www.noa-vu.nl

Casus RabobankCasus Rabobank

Toekomstige beoordeling klantfocus = (0,01 * schaalscore Harmonieus) +(0,04 * schaalscore Vertrouwen in anderen) + (0,05 * schaalscore Zorgzaamheid) + (0,02 * schaalscore Prestatiemotivatie) + (0,02 * schaalscore Interesse in anderen) + (0,01 * schaalscore Avontuurlijkheid) + (0,01 * schaalscore Leergierigheid) + 1,17

Deze schaalscores bepalen voor 22,3% de beoordeling op de individuele beoordeling klantfocus. !

1= slecht 2=onvold. 3=goed 4=zeer goed 5=uitmuntend

Veranderbaarheid? Ja=groen en Gering=oranje

www.noa-vu.nl

Casus RabobankCasus Rabobank

Voorspelling is verbeterd door drie factoren uitte sluiten:

1. Ontoereikende vakkennis [beperkte invloed]2. Zelfbeeld dat niet past bij klantfocus3. Afwijkende motieven t.a.v. klantfocus

Wat zou dit kunnen betekenen?

Deze drie factoren afzonderlijk zouden de ontwikkeling van de competentie klantfocus kunnen verstoren.

www.noa-vu.nl

Casus RabobankCasus Rabobank

Aanbeveling

• Gebruik deze rekenregel als één van de aspecten, verlies holistische benadering niet uit het oog!

• Probeer per competentie in te schatten in welke mate ze in lijn is met het zelfbeeld en motivatie. Incongruentie vermindert de ontwikkelbaarheid.

www.noa-vu.nl

Vragen? Vragen?