Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

21
/ Rapport cijfers PERSONEEL IN VLAAMSE ZIEKENHUIZEN Vlaams Gewest 2016 / 15.02.2018

Transcript of Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

Page 1: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 1/21

/ Rapport cijfers

PERSONEEL IN VLAAMSE ZIEKENHUIZEN

Vlaams Gewest 2016 / 15.02.2018

Page 2: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 2/21

Gepubliceerd op:

http://www.zorg-en-gezondheid.be/Cijfers in februari 2018

door:

Heidi Cloots, Peter Janssens Afdeling Informatie en Zorgberoepen

Hoe refereren naar dit document? Zorg en Gezondheid Personeel in Vlaamse ziekenhuizen -2016 [Online publicatie]. Brussel: Agentschap Zorg en Gezondheid, afdeling Informatie en Zorgberoepen, [geraadpleegd op ../../..], Beschikbaar op: http://www.zorg-en-gezondheid.be/Cijfers/ GI2016_ziekenhuispersoneel.pdf

Page 3: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 3/21

Inhoudstafel

1 Hoeveel personeelsleden zijn er in elke functie per soort ziekenhuis? 4

1.1 Evolutie 5

2 Aantal personeelsleden per ziekenhuisbed 5

2.1 Artsen per bed 6 2.1.1 Artsen in opleiding 7 2.2 Verzorgenden, verplegenden en paramedici per bed 7

3 Aantal personeelsleden per verblijf/verblijfsdagen 8

4 Man/vrouw-verhouding 9

4.1 Naar soort ziekenhuis 9 4.2 Naar functie 9

5 Leeftijdsverdeling personeel 11

5.1 Verdeling naar functie 11 5.2 Verdeling naar soort ziekenhuis 11 5.3 Evolutie gemiddelde leeftijd 13

6 Verhouding VTE/aantal personeel 14

6.1 Evolutie naar soort ziekenhuis 14 6.2 Evolutie naar geslacht 15 6.3 Evolutie naar functie 16

7 Specialisatie bij artsen 16

8 Over deze cijfers 18

8.1 Volledigheid van de gegevens 18 8.2 Personeelscategorieën 19 8.3 Indeling Specialisatie Artsen 19

Gebruikte afkortingen 21

Page 4: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 4/21

Deze gegevens zijn gebaseerd op de personeelsgegevens die verzameld werden met behulp van de IZAG-registratie in alle ziekenhuizen, behalve de psychiatrische ziekenhuizen. Alle ziekenhuizen, stuurden hun gegevens binnen, behalve in 2008-2009, 2012 en 2015. Meer info over registratie en volledigheid van de gegevens?

1 Hoeveel personeelsleden zijn er in elke functie per soort ziekenhuis?

In 2016 werkten er in totaal 98.027 personen in de Vlaamse algemene ziekenhuizen. Op de 100 personeelsleden zijn er 42,5 verpleegkundigen, 12,4 artsen, 9,8 paramedici, 6,5 verzorgenden en 13,6 administratieve en 15,2 andere personeelsleden.

In de algemene ziekenhuizen werken de meeste ziekenhuiswerknemers: 76,5%. De verdeling naar functies is gelijkaardig aan de verdeling van alle ziekenhuizen samen. 44,4% van het personeel behoort tot het verplegend personeel, 13,0% administratief personeel en 11,5% artsen.

Universitaire ziekenhuizen geven werk aan 20.771 personen. Dat is 21,2% van het totale personeelsbestand in ziekenhuizen. In universitaire ziekenhuizen zijn er meer artsen (16,4%) en meer administratief personeel (16,4%), maar minder verplegenden (36,8%) en verzorgenden (5,2%) t.o.v. alle ziekenhuizen samen.

In categorale ziekenhuizen werkt slechts 2,3% van de personeelsleden. In categorale ziekenhuizen zijn er relatief weinig artsen (3,8%) en verpleegkundigen (28,8%), maar veel verzorgenden (20,1%) en paramedici (19,5%).

PROCENTUELE VERDELING PERSONEEL NAAR FUNCTIE EN SOORT ZIEKENHUIS, VLAAMS GEWEST, 2016

bron: IZAG-registratie 2016

12

%

16

%

04

%

12

%

13

% 16

%

10

% 14

%

09

% 11

%

20

%

10

%

44

%

37

%

29

%

42

%

06

%

05

%

20

%

07

%

15

%

14

% 18

%

15

%

A Z U Z C Z T O T A A L

Artsen Administratief personeel Paramedisch personeel

Verplegend personeel Verzorgend personeel Ander

Page 5: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 5/21

1.1 EVOLUTIE

Het aantal personeelsleden in de ziekenhuizen neemt toe, zowel in absolute aantallen als in gemiddelden per ziekenhuis:

Waar er in 2008 nog 88.065 personeelsleden waren zijn dat er in 2016 al 97.987. Dat is een stijging van maar liefst 11%.

Dit betekende dat er in 2008 gemiddeld 1.206 personen werkten in de 73 Vlaamse ziekenhuizen. In 2016 was dit gemiddelde gestegen met 29% tot gemiddeld 1.555 personeelsleden voor 63 Vlaamse ziekenhuizen. De stijging was sterker in de categorale ziekenhuizen (+44%) dan in de andere ziekenhuizen.

EVOLUTIE TOTAAL AANTAL PERSONEELSLEDEN NAAR SOORT ZIEKENHUIS, 2008-2016

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

AZ 67.664 *67.689 70.345 71.315 71.666 73.218 72.504 *74.363 74.956

UZ 17.837 18.650 18.797 19.957 19.704 19.944 20.272 20.712 20.766

CZ *2.564 2.720 2.723 2.528 *2.543 2.605 2.186 2.013 2.265

Totaal 88.065 89.059 91.865 93.800 93.913 95.767 94.962 97.088 97.987

bron: IZAG-registratie 2008-2016

Opmerking * Voor enkele jaren ontbreken de cijfers van 1 ziekenhuis. Zie ‘over deze cijfers’.

2 Aantal personeelsleden per erkend ziekenhuisbed

AANTAL VTE PER ERKEND BED NAAR PERSONEELSFUNCTIE, SOORT EN GROOTTE VAN ZIEKENHUIS, 63 VLAAMSE ALGEMENE ZIEKENHUIZEN, 2016

bron: IZAG-registratie – Dolfijnregistratie 2016

0,630,28 0,26 0,28 0,26 0,32

0,69

0,32 0,30 0,28 0,280,18

0,36

0,43

0,22 0,22 0,21 0,180,34

0,25

1,54

1,08 1,02 1,03 1,29

0,52

1,12

0,20

0,14 0,12 0,120,13

0,32

0,15

0,56

0,360,32 0,27

0,50

0,31

0,37

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

450+ 450+ 300 - 449 200 - 299 < 200 < 200

UZ AZ CZ Totaal

Artsen Administratief personeel Paramedisch personeel

Verplegend personeel Verzorgend personeel Ander

Page 6: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 6/21

Het aantal personeelsleden per erkend bed (uitgedrukt in voltijdsequivalenten) verschilt niet zozeer naar grootte van een ziekenhuis, als wel naar het type. Dit zegt iets over de werkdruk.

In algemene ziekenhuizen zijn er ongeveer 2,4 VTE per bed waarvan 0,3 artsen en 1,2 verplegend en verzorgend.

In universitaire ziekenhuizen zijn er gemiddeld 4 VTE per bed, waarvan 0,6 artsen en 1,7 verplegend en verzorgend en 0,4 paramedisch personeel.

In een gemiddeld ca ziekenhuis is er per bed 1,7 VTE personeel. Het aantal VTE personeelsleden per erkend bed neemt toe in de afgelopen 9 jaar, vooral in universitaire ziekenhuizen: van 3,62 VTE per bed naar 4,05 VTE per bed.

Deze stijgende trend zien we ook in de algemene ziekenhuizen, maar daar is de stijging maar half zo groot: van 2,13 VTE per bed naar 2,36 VTE per bed.

In categorale ziekenhuizen is er geen duidelijke trend.

Het aantal bedden schommelde in de afgelopen jaren rond 30.000: de stijging in VTE per bed is een gevolg van de stijging in VTE.

EVOLUTIE AANTAL VTE PER ERKEND BED, NAAR SOORT ZIEKENHUIS, 2008-2016

bron: IZAG-registratie – Dolfijnregistratie 2008-2016

Opmerking: * Voor enkele jaren ontbreken de cijfers van 1 ziekenhuis, hun erkende aantal bedden zijn dan ook niet opgenomen in het totaal aantal bedden. Zie ‘over deze cijfers’.

2.1 ARTSEN PER BED

In algemene ziekenhuizen schommelt het VTE artsen per bed rond de 0,27. We zien hierbij geen onderscheid naar grootte van het ziekenhuis.

In universitaire ziekenhuizen zijn er de meeste artsen per bed: 0,64 VTE arts per bed, ongeveer 2 keer het gemiddelde in Vlaanderen.

In een chronisch ziekenhuis zijn er het minst aantal VTE artsen per bed: 0,051 VTE arts per bed hetzij 6 keer kleiner dan het gemiddelde in Vlaanderen.

3,623,74 3,76 3,83 3,94 3,97 4,00 4,10 4,05

2,13 2,20 2,24 2,29 2,32 2,34 2,30 2,33 2,36

1,54 1,62 1,70 1,66 1,66 1,681,52 1,49

1,72

2008 * 2009 * 2010 2011 2012 * 2013 2014 2015 * 2016

UZ AZ CZ

Page 7: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 7/21

2.1.1 Artsen in opleiding

In 2016 waren er in Vlaanderen 2.346 artsen in opleiding werkzaam in de Vlaamse ziekenhuizen. In VTE uitgedrukt waren dat er 3.031,8.

In universitaire ziekenhuizen vinden we het grootste aantal artsen in opleiding. 46% van de artsen in deze ziekenhuizen voltooit er de opleiding. Uitgedrukt in VTE loopt dit aandeel op tot 54% van het totale aantal voltijdsequivalente artsen. Per universitair bed betekent dit 0,3 (VTE) artsen in opleiding. Dit grote aantal artsen in opleiding hoeft niet te verwonderen want "opleiding" is ook een van de kerntaken van een universitair ziekenhuis.

Ook in algemene ziekenhuizen maken artsen in opleiding deel uit van het medische korps (1% tot 11%). Hoe groter het ziekenhuis, hoe meer uren door artsen in opleiding worden ingevuld.

In 2016 waren er in de categorale ziekenhuizen geen artsen in opleiding aan het werk.

VERDELING VTE ARTSEN EN ARTSEN IN OPLEIDING PER BED NAAR SOORT EN GROOTTE VAN

ZIEKENHUIS, 66 VLAAMSE ALGEMENE ZIEKENHUIZEN, 2016

bron: IZAG-registratie 2016

2.2 VERZORGENDEN, VERPLEGENDEN EN PARAMEDICI PER BED

Voor het verplegend personeel gelden dezelfde vaststellingen als voor de artsen:

het kleinste aantal VTE in categorale ziekenhuizen (nl. 0,5 VTE per bed),

gevolgd door algemene ziekenhuizen (nl. 1 tot 1,3 VTE per bed),

in universitaire ziekenhuizen zijn er de meeste verplegende personeelsleden per bed (nl. 1,5 VTE per bed).

Wat verzorgende personeelsleden betreft, zijn er in de categorale ziekenhuizen dubbel zo veel (VTE) verzorgenden dan in andere ziekenhuizen (0,3 VTE per bed). Ook het aantal paramedici per bed ligt hoger in de categorale ziekenhuizen dan in de acute ziekenhuizen (0,3 VTE per bed versus 0,2 VTE per bed). In de universitaire ziekenhuizen zijn er het meest paramedici per bed: 0,4 VTE per bed.

54%

12%5%1%2%

46%

88%95%99%98%100%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

4 5 0 +4 5 0 +3 0 0 - 4 4 92 0 0 - 2 9 9< 2 0 0< 2 0 0

U ZA ZC Z

Artsen in opleiding Artsen

Page 8: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 8/21

VERHOUDING AANTAL VTE PER BED NAAR PERSONEELSFUNCTIE, SOORT EN GROOTTE VAN

ZIEKENHUIS T.O.V. ALLE VLAAMSE ALGEMENE ZIEKENHUIZEN SAMEN (=1), 2016

bron: IZAG-registratie 2016

3 Aantal personeelsleden per verblijf en per verblijfsdag

De verblijven en de verblijfsdagen zijn maar gekend tot 2014 (MZG) dus voor een correcte vergelijking gebruiken we hier de personeelsgegevens van 2014. We delen het aantal VTE door het aantal verblijven en door het aantal verblijfsdagen. Ook dit zegt iets over de werkdruk.

In categorale ziekenhuizen zijn er het meest VTE per verblijf, maar wel het minst per verblijfsdag. Dat valt te verklaren doordat ze minder verblijven hebben, maar wel van langere duur.

In een categoraal ziekenhuis is de gemiddelde verblijfsduur 40 dagen waar dat in de algemene en universitaire maar 2 dagen is.

2,01

1,92

1,70

1,38

1,33

1,51

1,58

0,87

0,90

0,89

0,97

0,95

0,97

0,94

0,83

0,85

0,88

0,92

0,79

0,86

0,88

0,90

0,79

0,83

0,92

0,80

0,73

0,86

0,81

0,78

0,72

1,16

0,87

1,34

1,03

0,16

0,50

1,35

0,47

2,12

0,84

0,67

0 0,5 1 1,5 2 2,5

Artsen

Administratief personeel

Paramedisch personeel

Verplegend personeel

Verzorgend personeel

Ander

alle personeel

VERHOUDING TOV GEMIDDELD AANTAL VTE PER FUNCTIE

IN ALLE VLAAMSE ZIEKENHUIZEN (=1)

CZ < 200

AZ < 200

AZ 200 - 299

AZ 300 - 449

AZ 450+

UZ 450+

Page 9: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 9/21

VERGELIJKING AANTAL VTE PER 100 VERBLIJVEN, PER 1.000 VERBLIJFSDAGEN EN GEMIDDELDE

DUUR NAAR SOORT ZIEKENHUIS , 2014

bron: IZAG-registratie (VTE) & MZG-registratie (verblijven en verblijfsduur), 2014

Opgelet: 2 assen!

4 Man/vrouw-verhouding

3 op de 4 werknemers (75,5% VTE) in een ziekenhuis zijn vrouwen en die verhouding is stabiel over de jaren heen. Maar die verhouding is niet voor alle functies dezelfde, en ook niet voor alle ziekenhuizen.

4.1 NAAR SOORT ZIEKENHUIS

In categorale en universitaire ziekenhuizen werken er het meest mannen (resp. 30,9% en 28,1%).

In de kleinste algemene ziekenhuizen werken het minst mannen (18,3%).

4.2 NAAR FUNCTIE

Een kleine meerderheid van de artsen zijn mannen (56%).

Bij het verzorgend en het verplegend personeel zijn vrouwen ruim in de meerderheid (93% en 83%).

19% van de paramedici is een man.

Bij het administratief personeel is dat 22%.

0,0

2,5

5,0

7,5

10,0

12,5

15,0

17,5

20,0

0

5

10

15

20

25

30

35

40

AZ UZ CZ Totaal

Re

latief aan

tal VTE

per 1

00

verblijven

/1.0

00

verblijfsd

agen

Ge

mid

de

lde

du

ur

verb

lijf

(aan

tal v

erb

lijfs

dag

en/a

anta

l ver

blij

ven

)

Gemiddelde duur

VTE per 100 verblijven

VTE per 1.000 dagen

Page 10: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 10/21

VERDELING VTE PER GESLACHT NAAR GROOTTE EN SOORT ZIEKENHUIS, 2016

Bron: IZAG-registratie 2016

EVOLUTIE AANDEEL VROUWEN (% VAN VTE) PER FUNCTIE, 2008-2016

Bron: IZAG-registratie 2008-2016

534253 1.771 2.043 9.568 4.758

1.1951.095 6.343 6.670 31.987 12.180

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

< 2 0 0 < 2 0 0 2 0 0 - 2 9 9 3 0 0 - 4 4 9 4 5 0 + 4 5 0 +

C Z A Z U Z

man onbepaald vrouw

35%

79%

77%

83%

96%

71%

40%

78%

81%

83%

93%

68%

00% 20% 40% 60% 80% 100%

A R T S E N

A D M I N I S T R A T I E F P E R S O N E E L

P A R A M E D I S C H P E R S O N E E L

V E R P L E G E N D P E R S O N E E L

V E R Z O R G E N D P E R S O N E E L

A N D E R

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

Page 11: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 11/21

Het percentage vrouwen stijgt voor de medische functies, maar niet bij de andere functies.

Het percentage vrouwelijke artsen stijgt met 5 procentpunten van 35,1% naar 40,4%.

Ook het paramedisch personeel vervrouwelijkt: van 76,7% in 2008 naar 80,5% in 2016.

Bij het verplegend personeel schommelt het percentage vrouwen in de hele periode rond 83%.

Bij het verzorgend personeel zien we een lichte toename van het aandeel mannen: van 4,2% naar 6,7%.

Ook bij het andere personeel zien we een lichte afname van het percentage vrouwen.

5 Leeftijdsverdeling personeel

In de Vlaamse ziekenhuizen is 20% jonger dan 30 jaar (kijkend naar aantal VTE). De helft van het ziekenhuispersoneel is tussen 40 en 59 jaar oud.

5.1 VERDELING NAAR FUNCTIE

We zien dat:

vooral het paramedisch en het verplegend personeel een jonger profiel heeft: respectievelijk 29,3% en 24,3% van het paramedisch/verplegend personeel is jonger dan 30;

de groep tussen 30 en 39 jaar ook sterk vertegenwoordigd is bij het paramedisch personeel (27,5%), de paramedici zijn dus de jongste groep;

anderzijds slechts 24,2% en 28,0% van het paramedisch/verplegend personeel 50 jaar of ouder is.

Slechts 4,7% van het personeel is 60 jaar of ouder.

Daar zien we dat vooral artsen vaak langer werken dan 60 jaar (10% van de artsen is 60 jaar of ouder)

De verzorgenden hebben de groep met het oudste personeel: maar liefst 38% van de verzorgenden is 50 jaar of ouder. Over alle groepen heen bekeken is dat maar 31%.

PROCENTUELE VERDELING VTE NAAR LEEFTIJDSGROEP PER FUNCTIE PERSONEEL, 2016

VTE onder de 30 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar 50-59 jaar 60 jaar +

Artsen 16,6% 24,6% 25,2% 22,9% 10,3%

Administratief personeel 14,1% 25,5% 28,0% 27,9% 4,3%

Paramedisch personeel 29,3% 27,5% 18,9% 19,2% 5,0%

Verplegend personeel 24,3% 24,6% 23,1% 24,7% 3,3%

Verzorgend personeel 16,0% 19,3% 26,4% 33,4% 4,9%

Ander 14,4% 20,3% 26,7% 34,1% 4,2%

Totaal 20,5% 24,1% 24,3% 26,3% 4,7%

Bron: IZAG-registratie 2016

5.2 VERDELING NAAR SOORT ZIEKENHUIS

In categorale ziekenhuizen is het personeel ouder dan in andere ziekenhuizen, omdat zij procentueel het meest verzorgenden hebben, die een ouder leeftijdsprofiel hebben.

Page 12: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 12/21

Universitaire ziekenhuizen hebben het jongste leeftijdsprofiel, tenzij dan bij de 60+, omdat er in universitaire ziekenhuizen het meest artsen aan de slag zijn, die vaker lang werken.

PROCENTUELE VERDELING VTE NAAR LEEFTIJDSGROEP PER SOORT ZIEKENHUIS, 2016

Bron: IZAG-registratie 2016

EVOLUTIE GEMIDDELDE LEEFTIJD TOTAAL EN NAAR GESLACHT, 2008-2016

Bron: IZAG-registratie 2008-2016

20

%

24

% 25

% 27

%

05

%

23

%

25

%

22

%

25

%

05

%

21

%

20

%

25

%

28

%

06

%

O N D E R D E 3 0 3 0 - 3 9 4 0 - 4 9 5 0 - 5 9 6 0 +

AZ UZ CZ

45,7

46,346,8

46,146,5

46,847,1 47,1

46,847,2

46,7

43,143,6

44,143,9

44,244,5

44,8 45,0 44,945,2 45,3

42,442,8

43,4 43,243,6

43,944,2 44,4 44,4

44,7 44,9

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

man totaal vrouw

Page 13: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 13/21

5.3 EVOLUTIE GEMIDDELDE LEEFTIJD

De gemiddelde leeftijd neemt toe in de loop der jaren, voor zowel mannen als vrouwen.

Het personeel in de Vlaamse ziekenhuizen is gemiddeld 45 jaar in 2016.

In 2008 was dat nog een jaar jonger.

De gemiddelde leeftijd van vrouwen is jonger dan bij mannen: vrouwen zijn in 2016 gemiddeld 44,9 jaar, bij mannen is dat 46,7 jaar. De gemiddelde leeftijd stijgt wel bij vrouwen, waar die bij mannen blijft schommelen rond 47 jaar.

EVOLUTIE GEMIDDELDE LEEFTIJD NAAR SOORT ZIEKENHUIS,2008-2016

Bron: IZAG-registratie 2008-2016

In de verschillende ziekenhuizen zien we andere trends in de periode 2008-2016:

De gemiddelde leeftijd in de algemene ziekenhuizen steeg duidelijk.

De gemiddelde leeftijd van personeel in de universitaire ziekenhuizen blijft vrij stabiel.

De gemiddelde leeftijd in de categorale ziekenhuizen steeg sterk tussen 2008-2012, maar daalde daarna sterk tot 2014. Tussen 2014 en 2016 steeg het opnieuw.

De gemiddelde leeftijd van artsen die werken in ziekenhuizen blijft vrij stabiel in de periode 2008-2016 Bij administratief, verplegend en verzorgend personeel zien we een duidelijke veroudering van de gemiddelde leeftijd in de loop der jaren.

4344

44 4444 45 45 45 45

46 4646

46

46

48

51

52

54

52

49

5051

43 43

4443 43

4444

4444 44

43

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

AZ CZ UZ

Page 14: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 14/21

EVOLUTIE GEMIDDELDE LEEFTIJD NAAR FUNCTIE, 2008-2016

Bron: IZAG-registratie 2008-2016

6 Verhouding VTE/aantal personeel

In 2013 werkten er 97.988 mensen in de Vlaamse ziekenhuizen, maar er waren maar 78.796 VTE. Dat wil zeggen dat we behoorlijk wat mensen hebben die deeltijds werken.

Als we het VTE delen door het aantal personeelsleden krijgen we een factor die iets zegt over de hoeveelheid mensen die deeltijds werken. Hoe dichter bij 1, hoe meer mensen voltijds werken. Het is interessant om eens te bekijken hoe die factor verschilt naargelang ziekenhuis, geslacht, leeftijd, jaartal.

6.1 EVOLUTIE NAAR SOORT ZIEKENHUIS

Verhouding VTE/aantal personen daalt licht in de loop der jaren, alleen in de categorale ziekenhuizen neemt het toe tot 2012 om dan in 2013 weer te dalen. In categorale ziekenhuizen werken mensen vaker deeltijds, in universitaire werken ze vaker voltijds.

48

43

44

42

45

45

48

45

45

43

45

46

47

46

45

44

47

46

40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

ARTSEN

ADMINISTRATIEF PERSONEEL

PARAMEDISCH PERSONEEL

VERPLEGEND PERSONEEL

VERZORGEND PERSONEEL

ANDER

GEMIDDELDE LEEFTIJD

2016 2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008

Page 15: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 15/21

EVOLUTIE VERHOUDING VTE T.O.V. TOTAAL AANTAL PERSONEELSLEDEN NAAR SOORT ZIEKENHUIS, 2008-2016

Bron: IZAG-registratie 2008-2016

6.2 EVOLUTIE NAAR GESLACHT

Mannen werken vaker voltijds dan vrouwen.

Bij mannen daalde de gemiddelde diensttijd van 90,3% in 2008 tot 87,6% in 2016.

Bij vrouwen zien we geen duidelijke trend.

EVOLUTIE VERHOUDING VTE T.O.V. TOTAAL AANTAL PERSONEELSLEDEN NAAR GESLACHT, 2008-2016

Bron: IZAG-registratie 2008-2016

70%

72%

74%

76%

78%

80%

82%

84%

86%

88%

90%

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

aan

tal V

TE/

aan

tal p

ers

on

en

AZ CZ UZ

75%

77%

79%

81%

83%

85%

87%

89%

91%

93%

95%

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

aan

tal V

TE/

aan

tal p

ers

on

en

mannen

vrouwen

Page 16: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 16/21

6.3 EVOLUTIE NAAR FUNCTIE

Verzorgenden werken het minst vaak voltijds (gemiddelde diensttijd van 73% in 2016). Verpleegkundigen en administratief personeel heeft een hogere gemiddelde diensttijd (82,5%)

Ook hier zijn de verhoudingen vrij stabiel in de tijd.

EVOLUTIE VERHOUDING VTE T.O.V. TOTAAL AANTAL PERSONEELSLEDEN NAAR FUNCTIE

PERSONEEL, 2008-2016

Bron: IZAG-registratie 2008-2016

7 Specialisatie bij artsen

In 2016 waren er 11.916 artsen.

De grootste specialisatiegroep is de inwendige geneeskunde (2.824 of 2.388 VTE, goed voor 25% van het totale VTE),

gevolgd door de heelkundige specialisten (1.604 of 1.349,4 VTE, 14% van het VTE) en

de specialisten in de urgentiegeneeskunde (1.595 of 1.454 VTE, 15% VTE)

82%

83%

82%

83%

74%

78%

82%

84%

81%

83%

74%

78%

81%

85%

82%

84%

75%

79%

81%

83%

81%

83%

73%

78%

79%

83%

80%

82%

73%

77%

68% 70% 72% 74% 76% 78% 80% 82% 84% 86% 88%

ARTSEN

ADMINISTRATIEF PERSONEEL

PARAMEDISCH PERSONEEL

VERPLEGEND PERSONEEL

VERZORGEND PERSONEEL

ANDER

aantal VTE/ aantal personen

2016 2015 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008

Page 17: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 17/21

56,3% van de artsen zijn mannen en een 40,1% zijn vrouw.

De mannen zijn het sterkst vertegenwoordigd bij de specialisten in de heelkunde (78,5% van het VTE) en de specialisten in de medische beeldvorming (70,2%).

De vrouwen zijn dan weer het sterkst vertegenwoordigd bij de specialisten in de dermatologische aandoeningen (71,5%) en bij de pediaters (69,7%).

De 11.916 artsen werkten als 9.392 voltijdsequivalenten (79%)

Apothekers (95%), specialisten in de urgentiegeneeskunde (91%) en specialisten in de medische beeldvorming (85%) hebben de hoogste gemiddelde diensttijd.

Dermatologen (52%), tandartsen (42%) en oncologen (39%) is dat het minst het geval. Die specialisten hebben vaker nog een praktijk naast het ziekenhuis of werken in meerdere ziekenhuizen.

VERDELING AANTAL MEDISCHE PERSONEELSLEDEN (INCLUSIEF ARTSEN IN OPLEIDING) EN AANTAL

VTE NAAR SPECIALISATIE, 2016

Opleiding in … Totaal aantal

Totaal VTE

% man VTE

% vrouw VTE

Gem. diensttijd (%)

inwendige geneeskunde 2.824 2.268,0 59,2% 37,6% 80%

heelkunde 1.800 1.486,2 79,0% 17,6% 83%

urgentiegeneeskunde 1.595 1.451,2 56,7% 40,0% 91%

medische beeldvorming 894 759,5 69,2% 26,0% 85%

pediatrie 756 600,9 27,6% 69,7% 79%

gynaecologie/verloskunde 688 566,1 33,2% 63,1% 82%

psychiatrie/neurologie 695 490,5 47,9% 48,1% 71%

ORL en stomatologie 590 406,5 61,3% 35,0% 69%

klinische biologie/anatomopathologie (laboratorium)

464 367,6 47,7% 47,9% 79%

oftalmologie 445 255,0 32,7% 62,5% 57%

revalidatiegeneeskunde 285 231,6 49,9% 44,6% 81%

radiotherapie en oncologie 319 195,6 41,1% 50,8% 61%

huisartsgeneeskunde 241 133,0 51,5% 48,2% 55%

dermatologie 201 105,1 22,8% 71,5% 52%

apotheker 48 44,0 43,9% 54,0% 92%

tandarts 66 27,9 46,9% 53,1% 42%

arbeids-, verzekerings- en administratieve geneeskunde

5 3,9 46,6% 53,4% 77%

Totaal 11.916 9.392,4 56,3% 40,1% 79%

Bron: IZAG-registratie 2016

Welke specialisaties vallen onder deze groepen?

Page 18: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 18/21

8 Over deze cijfers

Deze gegevens zijn gebaseerd op de personeelsgegevens die verzameld werden met behulp van de IZAG-registratie. Verder haalden we ook gegevens uit MZG (aantal verblijven/verblijfsdagen) en de erkenningen (aantal bedden). Deze cijfers beschrijven de kenmerken van de 95.285 personen die in 2016 in de 63 erkende Vlaamse ziekenhuizen werkten. Het gaat hier over de algemene ziekenhuizen, dus niet over de psychiatrische ziekenhuizen. We hebben via de IZAG-registratie gegevens ontvangen van alle ziekenhuizen, verdeeld over de volgende soorten met het respectieve totaal aantal bedden.

AANTAL ZIEKENHUIZEN NAAR GROOTTE EN SOORT MET IZAG-REGISTRATIE IN 2016

Soort ziekenhuis (ZJ)

Grootte ZH (aantal erk. bedden)

Aantal ZH

Totaal aantal bedden

Algemeen < 200 3 523

200 - 299 15 3.689

300 - 449 11 3.880

450+ 22 17.249

Totaal 51 25.341

Universitair 450+ 4 4.120

Categoraal (=chronisch)

< 200 8 1.003

Totaal

63 30.464

Bron: IZAG-registratie 2016

8.1 VOLLEDIGHEID VAN DE GEGEVENS

EVOLUTIE DEELNAME AAN PERSONEELSMODULE IZAG-REGISTRATIE NAAR TYPE ZIEKENHUIS, 2008-2016

2008 ‘09 ‘10 ‘11 ‘12 ‘13 ‘14 ‘15 2016

AZ erkend 56 53 52 52 52 52 52 51 51

IZAG 56 52 52 52 52 52 52 50 51

deelname 100% 98% 100% 100% 100% 100% 100% 98% 100%

UZ erkend 4 4 4 4 4 4 4 4 4

IZAG 4 4 4 4 4 4 4 4 4

deelname 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%

CZ erkend 14 13 11 11 11 10 8 8 8

IZAG 13 13 12 11 10 10 8 8 8

deelname 93% 100% 109% 100% 91% 100% 100% 100% 100%

Totaal erkend 74 70 67 67 67 66 64 63 63

IZAG 73 69 68 67 66 66 64 62 63

deelname 99% 99% 101% 100% 99% 100% 100% 98% 100%

Page 19: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 19/21

Bron: Dolfijn-registratie, IZAG-registratie 2008-2016

Opgelet:

Voor 2008 ontbreekt 1 chronisch ziekenhuis met 60 bedden.

Voor 2009 ontbreekt 1 algemeen ziekenhuis met 414 bedden.

Voor 2010 staan er op de website maar 11 categorale ziekenhuizen terwijl er in bovenstaande tabel sprake is van 12 categorale ziekenhuizen in 2010. Dat komt omdat voor 1 ziekenhuis de erkenning verviel op 30/12/2010 en we hier de het aantal erkenningen op 31/12/2010 meegeven. Aangezien het ziekenhuis wel een heel jaar gewerkt heeft vinden wij het relevant om dat ziekenhuis mee op te nemen.

Voor 2012 ontbreekt 1 categoraal ziekenhuis met 24 bedden.

Voor 2015 ontbreekt 1 algemeen ziekenhuis met 543 bedden.

8.2 PERSONEELSCATEGORIEËN

De personeelsgegevens werden deels met hulp van de Finhosta1 tabellen geanalyseerd. Een aantal categorieën werden gebundeld:

Artsen

Administratief personeel: administratief personeel en directiepersoneel

Verplegend personeel

Verzorgend personeel

Paramedisch personeel

Ander: wetenschappelijk kader, vak-en dienstpersoneel, onbepaald

8.3 INDELING SPECIALISATIE ARTSEN

De specialisaties van artsen werden samengevoegd zodat het rapport overzichtelijker werd. Hier-onder vindt u de detail van deze hergroepering. Artsen in opleiding zijn ook meegenomen in deze rapporten.

specialisatiegroep specialisme / opleiding

apotheker apotheker

apotheker-bioloog

arbeids-, verzekerings- en administratieve geneeskunde

arts-specialist in arbeidsgeneeskunde

arts-specialist in verzekeringsgeneeskunde en medische expertise

arts-specialist in beheer van gezondheidsgegevens

arts-specialist i.o. in arbeidsgeneeskunde

dermatologische aandoeningen

arts-specialist in dermato-venereologie

arts-specialist i.o. in dermato-venereologie

gynaecologie/verloskunde arts-specialist in gynaecologie-verloskunde

arts-specialist i.o. in gynaecologie-verloskunde

heelkunde arts-specialist in heelkunde

arts-specialist in neurochirurgie

arts-specialist in orthopedische heelkunde

arts-specialist in plastische, reconstructieve en esthetische heelkunde

arts-specialist i.o. in heelkunde

arts-specialist i.o. in neurochirurgie

1 meer info bij FOD Volksgezondheid: https://www.health.belgium.be/nl/gezondheid/organisatie-van-de-gezondheidszorg/ziekenhuizen/financiering-ziekenhuizen/finhosta

Page 20: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 20/21

specialisatiegroep specialisme / opleiding

arts-specialist i.o. in orthopedische heelkunde

arts-specialist i.o. in plastische, reconstructieve en esthetische heelkunde

huisartsgeneeskunde huisarts

inwendige geneeskunde arts-specialist in cardiologie

arts-specialist in gastro-enterologie

arts-specialist in geriatrie

arts-specialist in inwendige geneeskunde

arts-specialist in pneumologie

arts-specialist in reumatologie

arts-specialist in urologie

arts-specialist i.o. in cardiologie

arts-specialist i.o. in gastro-enterologie

arts-specialist i.o. in geriatrie

arts-specialist i.o. in inwendige geneeskunde

arts-specialist i.o. in pneumologie

arts-specialist i.o. in reumatologie

arts-specialist i.o. in urologie

klinische biologie / anatomopathologie (laboratorium)

arts-specialist in klinische biologie

arts-specialist in pathologische anatomie

arts-specialist i.o. in klinische biologie

arts-specialist i.o. in pathologische anatomie

medische beeldvorming arts-specialist in nucleaire geneeskunde

arts-specialist in röntgendiagnose

arts-specialist i.o. in nucleaire geneeskunde

arts-specialist i.o. in röntgendiagnose

oftalmologie arts-specialist in oftalmologie

arts-specialist i.o. in oftalmologie

ORL en stomatologie arts-specialist in otorhinolaryngologie

arts-specialist in stomatologie

arts-specialist i.o. in otorhinolaryngologie

arts-specialist i.o. in stomatologie

pediatrie arts-specialist in pediatrie

arts-specialist i.o. in pediatrie

psychiatrie / neurologie arts-specialist in neurologie

arts-specialist in neuropsychiatrie

arts-specialist in psychiatrie

arts-specialist in psychiatrie, m.b. in kinder- en jeugdpsychiatrie

arts-specialist in psychiatrie, m.b. in volwassenpsychiatrie

arts-specialist i.o. in neurologie

arts-specialist i.o. in psychiatrie

arts-specialist i.o. in psychiatrie, m.b. in kinder- en jeugdpsychiatrie

arts-specialist i.o. in psychiatrie, m.b. in volwassenpsychiatrie

radiotherapie en oncologie

arts-specialist in medische oncologie

arts-specialist in radiotherapie-oncologie

arts-specialist i.o. in medische oncologie

arts-specialist i.o. in radiotherapie-oncologie

revalidatiegeneeskunde arts-specialist in fysische geneeskunde en revalidatie

Page 21: Personeel in Vlaamse ziekenhuizen - Zorg en Gezondheid

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 15.02.2018 Personeel in Vlaamse ziekenhuizen 21/21

specialisatiegroep specialisme / opleiding

arts-specialist i.o. in fysische geneeskunde en revalidatie

tandarts algemeen tandarts

tandarts specialist in orthodontie

tandarts specialist in orthodontie i.o.

tandarts specialist in parodontologie

tandarts specialist in parodontologie i.o.

urgentiegeneeskunde arts-specialist in acute geneeskunde

arts-specialist in anesthesie-reanimatie

arts-specialist in urgentiegeneeskunde

arts-specialist i.o. in acute geneeskunde

arts-specialist i.o. in anesthesie-reanimatie

arts-specialist i.o. in urgentiegeneeskunde

Cijfers per aparte RIZIV-specialisatie zijn beschikbaar in de excel-rapporten.

Gebruikte afkortingen

AZ: algemene (acute) ziekenhuizen

CZ: Categorale (ook revalidatie-) ziekenhuizen

IZAG: Informatie-uitwisseling Ziekenhuizen en Administratie Gezondheidszorg

i.o.: in opleiding (bij arts-specialist)

m.b.: meer bepaald

UZ: Universitaire ziekenhuizen

VTE: Voltijdsequivalenten

ZH: ziekenhuis