Zicht op later

Pensioenmiddagen 2018

1. Welkomstwoord

2. (Bestuurlijke) organisatie

3. Financiële situatie en kostenontwikkeling

4. Beleggingsbeleid

5. Toekomstplannen

AGENDA

2

(BESTUURLIJKE) ORGANISATIEPENSIOENFONDS NOTARIAAT

3

(BESTUURLIJKE) ORGANISATIE

• Pensioenfonds Notariaat: per 1 maart 2017 ontstaan uit fusie tussen Stichting Notarieel Pensioenfonds (SNPF) en Stichting Bedrijfspensioenfonds voor medewerkers in het Notariaat (SBMN)

• Om een beeld geven van het huidige pensioenfonds:

Ruim 25.000 deelnemers Belegd vermogen: Pensioenverplichtingen: (circa 10.000 actief, circa € 2,7 miljard circa € 2,5 miljardbijna 5.000 pensioen-gerechtigden)

4

BESTUURSMODEL

Intern toezicht

Bestuur

Vermogensbeheer

Audit en risk

Communicatie, governance, compliance en

pensioenregelingen

Raad van toezicht Verantwoordingsorgaan

5

Externe adviseurs

Bestuursbureau (ondersteuning)

BESTUUR

• Verantwoordelijk voor beleid pensioenfonds• Uitvoering pensioenregelingen• Beheer van het pensioengeld

Acht leden: • 3 op voordracht van de KNB

(2 vanuit werkgevers, 1 vanuit werknemers)• 2 op voordracht van de Bond van

Medewerkers in het Notariaat• 1 namens de pensioengerechtigden• 2 onafhankelijk deskundigen

6

BESTUURSLEDEN

7

Eric Greup Toon Baakman Mathijs van Gaalen Nienke Bijlholt

Adri Jansen Walter Jansen Hanso Idzerda Rob Oosterhout

Onafhankelijk deskundigen Namens pensioengerechtigden

Op voordracht BMN

Voorzitters namens werkgevers/werknemers Op voordracht KNB

INTERN TOEZICHT - 1

Raad van toezicht • Toezicht op functioneren van het bestuur• Toezicht op afwegingen die het bestuur

maakt bij vaststelling van het beleid• 3 onafhankelijke deskundigen:

8

Paul Braams, voorzitter

Carolien van Eggermond

Xander den Uyl

INTERN TOEZICHT - 2

Verantwoordingsorgaan • Geeft oordeel over gevoerde beleid van het

bestuur, maar ook over beleidskeuzes voor de toekomst

• Adviesrecht, bijvoorbeeld op gebied van:✓ communicatie✓ beloningen✓ inrichting van de raad van toezicht✓ risicohouding van het fonds bij

beleggingen✓ samenstelling van de premie

9

LEDEN VERANTWOORDINGSORGAAN

10

Annemarie Struycken, voorzitter Maaike Lievestro Jasper Nobel

Henny van der Weele

Liesbeth Slomp Jan Kuin Hans Oosterhuis

Namens ex-deelnemers Namens pensioengerechtigden

Namens actieve deelnemers

FINANCIËLE SITUATIE EN KOSTENONTWIKKELING

11

DEKKINGSGRAAD ALS FINANCIËLE GRAADMETER

Vooraf

•De dekkingsgraad geeft de verhouding aan tussen het vermogen van een pensioenfonds en de (toekomstige) pensioenuitkeringen (onze pensioenverplichtingen)

•Bij een dekkingsgraad van 100% is er voor elke euro aan pensioenverplichtingen ook een euro in kas

12

VERSCHILLENDE DEKKINGSGRADEN

Onderscheid tussen:

• actuele dekkingsgraad: stand op dat moment

•beleidsdekkingsgraad:gemiddelde over de afgelopen twaalf maanden

13

14

Stand dekkingsgraad2017 en 2016

Pensioenfonds Notariaat

SNPF SBMN

Eind 2017 Eind 2016

Eind 2016

Beleidsdekkingsgraad 106,9% 101,0% 102,1%

Actuele dekkingsgraad

108,3% 103,0% 105,1%

STAND EIND 2017

• Verschil dekkingsgraad bij fusie weggenomen met

eenmalige verhoging van pensioen van deelnemers

voormalig SBMN: met 2,51%

15

STAND 1E KWARTAAL 2018

Stand dekkingsgraad 2018

Pensioenfonds Notariaat

(mei 2018)

NL fondsen gemiddeld

(april 2018)

Beleidsdekkingsgraad 107,9% 108%

Actuele dekkingsgraad

108,1% 109%

WANNEER VERHOGING/VERLAGING PENSIOEN?

16

WAT BETEKENT DIT VOOR U?

•Geen verhoging van uw pensioen in 2018, daarmee daalt de koopkracht ervan. Uw pensioen groeit dus niet mee met de prijsstijgingen.

•(Gedeeltelijke) verhoging van uw pensioen is mogelijk vanaf een dekkingsgraad van 114,3%.

17

BEELD AFGELOPEN JAREN

18

Stijging prijzen Verhoging pensioen

2017 1,30% 0,00%

2016 0,30% 0,00%

2015 0,60% 0,00%

2014 1,00% 0,00%

2013 2,50% 0,00%

ONZE KOSTEN

•We maken kosten voor bijvoorbeeld: ✓ het beleggen van de ingelegde premies✓ de administratie van uw pensioen✓ de communicatie over uw pensioen✓ de bestuurlijke organisatie

•Kostenbesparing een belangrijk doel van de fusie

19

KOSTENONTWIKKELING

•In 2017 kosten gedaald met: € 2,3 miljoen

20

Pensioenbeheer Vermogensbeheer

5,4

8,4

4,2

7,3

2016 2017 In € 1 miljoen

Kosten pensioenbeheer per deelnemer

21

2016 2017

224

486

373

256

150

PensioenfondsNotariaat

SNPF

SBMN

BELEGGINGSBELEID

22

23

WAT GEBEURT ER MET DE INGELEGDE PREMIES?

• Uw pensioen bestaat niet alleen uit de door u ingelegde premie

• Uw ingelegde premie wordt belegd. Bij jarenlange deelname bestaat het merendeel van uw pensioen uit rendement op de beleggingen

24

AANDEEL BELEGGINGSRENDEMENT IN UW PENSIOEN

25

BELEGGINGSBELEID

• Voor de mate waarin wij risico nemen met uw geld, zijn de sociale partners (onze opdrachtgevers) leidend. Ook het verantwoordingsorgaan is hierbij betrokken.

• De mate waarin we risico nemen, is gericht op het behalen van onze pensioenambitie.

26

SAMENSTELLING BELEGGINGSPORTEFEUILLE

• MatchingportefeuilleBedoeld om het renterisico grotendeels af te dekken (80%). Een daling van de rente heeft dan minder invloed op onze financiële positie.Bestaat met name uit ‘veilige’ staatsobligaties.

• ReturnportefeuilleBedoeld om extra rendement te behalen halen.Bestaat uit aandelen, bedrijfsobligaties en overig.

27

Voorbeeld verandering in rente

Effect op de dekkingsgraad

Pensioenfonds Notariaat

‘Gemiddeld’ pensioenfonds

Rente stijgt 1%-punt

+/+ 7,2% +/+ 17,5%

Rente daalt 1%-punt

-/- 6,7% -/- 15,1%

EFFECT AFDEKKEN RENTERISICO

Voorbeeld

28

SAMENSTELLING BELEGGINGSPORTEFEUILLE

29

ONZE RENDEMENTEN

Beleggingsrendementen afgelopen vijf jaar

Jaar Pensioenfonds Notariaat

2017 3,22%

SBMN SNPF

2016 11,01% 9,10%

2015 0,02% 0,90%

2014 25,23% 24,10%

2013 3,06% 3,70%

30

MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD BELEGGEN

• Nu een zogenoemde uitsluitingenlijst: beleggingen in ondernemingen met een aantoonbaar niet-duurzame bedrijfsvoering proberen we uit te sluiten.

• Dit verder aanscherpen, waarbij we kijken naar de thema’s milieu, maatschappij en bestuur.

• Onze rendementsdoelstellingen verliezen we daarbij natuurlijk niet uit het oog.

PLANNEN VOOR DE TOEKOMST

31

Vraaggesprek met Eric Greup (voorzitter) en

Toon Baakman (secretaris)

DOELEN VOOR DE TOEKOMST (5 JAAR)• Verbreding door fusie of samenwerking met

andere fondsen (vergroten schaalvoordelen)

• Herstel financiële situatie

• Komen tot verdere efficiëntievoordelen

• Verbeteren imago

• Verdere digitalisering communicatie (goedkoper, meer communicatie op maat mogelijk)

• Vergroten instroom vanuit notariële sector en diversiteit in bestuur

32