VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig...

24
1 VEILIG gevoel - voorjaar 2012 VEILIG gevoel gevoel “Je moet je bewust zijn van waar je woont” ,,Nee, bang ben ik niet. We houden wel de water- standen goed in de gaten.’’ Elgra Pelkman woont al 31 jaar in de polder in het Betuwse Gendt bij steen- fabriek de Zandberg. Vanuit haar kamerraam kijkt ze over de Waal, die hoog staat op 7 januari van dit jaar, ,,maar het stijgt niet zoveel meer. Ze zeggen tot 14.60 meter boven NAP. Dat is veel lager dan in 1995, toen was het 16 meter 76.’’ In 1995, toen delen van Gelderland geëvacueerd werden, heeft het gezin de meubels in de woon- kamer op stenen gezet. In de kelder stond water. De familie Pelkman is voorbereid als het water stijgt: ,,Ik zorg dat er extra brood in de vriezer ligt.’’ Al snel vertelt ze weer over ‘94/’95: ,,Douchen mocht niet, wassen kon niet. We mochten maar weinig water gebruiken, het liep niet weg. Bij familie konden we douchen en wassen.’’ Het verhaal van de familie Pelkman staat niet op zich- zelf. Veel families die buitendijks wonen herkennen zich in het verhaal. Woord- voerder Arian Kuil van Waterschap Rijn IJssel vertelt wat hij meemaakte in 1995 toen in Gelderland honderden mensen en dieren moesten evacueren: “Je moet ingericht zijn op wonen in een gebied waar je last kunt krijgen van hoogwater. Een boer in de uiterwaarden had een bootje waarmee hij naar zijn huis voer, een ladder stond tegen het huis en door het raam kwam je op zolder. Daar zat iedereen bij een gaspitje. De man had lichte meubels die je gemakkelijk naar zolder kon brengen. Beneden lag een plavuizen vloer en hij had op ongeveer ander- halve meter een latje op de muren gezet door de hele kamer. Als het water was gezakt hoefde hij maar de helft van zijn wanden te schilderen. Hij was duidelijk ingericht op buitendijks wonen.” In die periode trof hij ook een gezin uit Amsterdam, dat in het buitengebied was gaan wonen. “Het dure parket konden ze weggooien en ze hadden zich een hernia gesleept aan de meubels. Zo zie je geheel onvoorbereid” , aldus Kuil. De Liemers en Doesburg vallen onder Waterschap Rijn IJssel. De Hanzestad ligt aan de IJssel, maar in januari lijkt het een groot meer. Woordvoerder Kuil is duidelijk als het gaat om het belang van het water- schap: “Nederland ligt in een delta, daar kunnen we niet omheen. We leiden die rivieren en het water allemaal in goede banen.” Hoogwater voor bewoners komt volgens de stati- stieken 1 keer in de 100 jaar voor. Bij boeren is bekend dat ze 1 keer in de 10 jaar op het land last hebben van overstromingen en de natuurgebieden langs de rivieren zijn ingericht om altijd onder te lopen. » Lees het vervolg op pagina 12 en 13 “Kijk je moet ingericht zijn op wonen in een gebied waar je last kunt krijgen van hoog water.” EDITIE LIEMERS Uitgave van Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden, in het kader van risicocommunicatie

Transcript of VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig...

Page 1: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

1Veilig gevoel - voorjaar 2012

VEILIGgevoelgevoel

“Je moet je

bewust zijn

van waar je

woont”

,,Nee, bang ben ik niet. We houden wel de water-

standen goed in de gaten.’’ Elgra Pelkman woont al

31 jaar in de polder in het Betuwse Gendt bij steen-

fabriek de Zandberg. Vanuit haar kamerraam kijkt

ze over de Waal, die hoog staat op 7 januari van dit

jaar, ,,maar het stijgt niet zoveel meer. Ze zeggen

tot 14.60 meter boven NAP. Dat is veel lager dan in

1995, toen was het 16 meter 76.’’

In 1995, toen delen van Gelderland geëvacueerd

werden, heeft het gezin de meubels in de woon-

kamer op stenen gezet. In de kelder stond water. De

familie Pelkman is voorbereid als het water stijgt:

,,Ik zorg dat er extra brood in de vriezer ligt.’’ Al snel

vertelt ze weer over ‘94/’95: ,,Douchen mocht niet,

wassen kon niet. We mochten maar weinig water

gebruiken, het liep niet weg. Bij familie konden we

douchen en wassen.’’

Het verhaal van de familie Pelkman staat niet op zich-

zelf. Veel families die buitendijks wonen herkennen

zich in het verhaal. Woord-

voerder Arian Kuil van

Waterschap Rijn IJssel

vertelt wat hij meemaakte

in 1995 toen in Gelderland

honderden mensen en dieren moesten evacueren:

“Je moet ingericht zijn op wonen in een gebied waar

je last kunt krijgen van hoogwater. Een boer in de

uiterwaarden had een bootje waarmee hij naar zijn

huis voer, een ladder stond tegen het huis en door

het raam kwam je op zolder. Daar zat iedereen bij

een gaspitje. De man had lichte meubels die je

gemakkelijk naar zolder kon brengen. Beneden lag

een plavuizen vloer en hij had op ongeveer ander-

halve meter een latje op de muren gezet door de

hele kamer. Als het water was gezakt hoefde hij

maar de helft van zijn wanden te schilderen. Hij was

duidelijk ingericht op buitendijks wonen.”

In die periode trof hij ook een gezin uit Amsterdam,

dat in het buitengebied was gaan wonen. “Het dure

parket konden ze weggooien en ze hadden zich een

hernia gesleept aan de meubels. Zo zie je geheel

onvoorbereid”, aldus Kuil.

De Liemers en Doesburg vallen onder Waterschap

Rijn IJssel. De Hanzestad ligt aan de IJssel, maar in

januari lijkt het een groot meer. Woordvoerder Kuil is

duidelijk als het gaat om het belang van het water-

schap: “Nederland ligt in een delta, daar kunnen we

niet omheen. We leiden die rivieren en het water

allemaal in goede banen.”

Hoogwater voor bewoners

komt volgens de stati-

stieken 1 keer in de 100

jaar voor. Bij boeren is

bekend dat ze 1 keer in de 10 jaar op het land last

hebben van overstromingen en de natuurgebieden

langs de rivieren zijn ingericht om altijd onder te

lopen. » Lees het vervolg op pagina 12 en 13

“Kijk je moet ingericht zijn op wonen

in een gebied waar je last kunt

krijgen van hoog water.”

editie LiemersUitgave van Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden, in het kader van risicocommunicatie

Page 2: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

BUVA Shop, www.buva-online.nlSinds 1 augustus heeft BUVA een webshop gelan-ceerd voor particulieren. In deze webshop vindt unaast divers advies ook een groot assortimenthang- en sluitwerk. Deze producten zijn heel makke-lijk online te bestellen. ‘We kregen veel vragen van particulieren hoe zijonze producten konden bestellen. Dat is nu moge-lijk via onze webshop buva-online.nl. Uniek in onzebranche dat wij als bedrijf zélf onze producten ver-kopen aan particulieren, zonder tussenpersoon’,aldus een enthousiaste Directeur Rien Wisse. De producten van BUVA zijn te bestellen viawww.buva-online.nl. Bestellingen worden opge-stuurd of kunnen worden afgehaald bij BUVA inBarendrecht. Onze vakman John is bereikbaar vooral uw vragen. Veilig wonen doe je zelf!

Veilig wonen doe je zelf!In samenwerking met Stay or Go heeft BUVA hetonderzoek “Hoe veilig is jouw buurt” uitgevoerd.Hieruit bleek dat zes op de tien Nederlanders temaken hebben gehad met inbraak. Toch voelt hetmerendeel (90%) zich ‘s nachts wel veilig in huis enbeoordeelt men zijn of haar huis gemiddeld meteen 7.6 wanneer het om veiligheid gaat. Goede slo-ten zijn de voornaamste reden van dit hoge cijfer.De buurt scoort op dit gebied ook een voldoendemet een 7.2. Dat cijfer is vooral te danken aan eengoede sociale controle in de buurt. Ondanks het feitdat men de buurt met een 7.2 als veilig bestempelt,blijft men wel voorzichtig. Bijna iedereen (90%)zorgt er wel voor dat alle ramen en deuren zijnafgesloten wanneer hij of zij de woning verlaat.Door extra en/of betere sloten op deuren en ramenzou men zich nog veiliger voelen.

Uit het onderzoek bleek tevens dat er meerderesleutels in omloop zijn van de voordeur. Ongeveer20% van de respondenten geeft aan dat dit zessleutels of meer zijn. Deze worden voornamelijktoevertrouwd aan partners, eigen kinderen, overigefamilieleden en buren. De voordeursleutel wordtminder snel aan vrienden of de schoonmaker gege-ven. Wanneer de sleutel niet aan anderen wordttoevertrouwd, verstopt men de sleutel gewoon. De top drie van verstopplekken:1. de garage of schuur,2. in of onder een bloempot, 3. onder een steen.

Ook de gelegenheidsinbreker kent deze plekken enkrijgt zo wel heel makkelijk toegang tot uw woning.Hieronder volgen nog wat tips die u zelf kan toe-passen om de inbreker te weren.

BUVA, veilig wonen doe je zelf!BUVA is producent en leverancier van onder andere hang- en sluitwerk

voor de woningbouw en is onafhankelijk productontwikkelaar.

BUVA staat voor doordachte en oplossingsgerichte innovatie.

Innovatie die alom gewaardeerd wordt. Niet voor niets

zijn de diverse bouwproducten van BUVA in vele

woningen en gebouwen terug te vinden.

Preventietips- Zorg voor goedgekeurd hang- en sluitwerk

op ramen, (garage)deuren en eventuelelichtkoepels. Met hang- en sluitwerk dat vol-doet aan het Politie Keurmerk Veilig WonenSKG-keurmerk met 2 sterren (SKG**) bent uverzekerd van goed hang- en sluitwerk.

- Sluit alle ramen en deuren wanneer u uwwoning verlaat.

- Zorg er voor dat de cilinder van uw deurniet uitsteekt buiten het beslag op uw deur.

- Vervang de cilinders van uw nieuwe woning.- Zorg voor goed veiligheidsbeslag op uw

deur. - Laat nooit uw sleutels aan de binnenzijde

van sloten zitten. - Zorg er voor dat waardevolle spullen niet in

het zicht staan. - Zorg er voor dat de woning een bewoonde

indruk geeft als u niet thuis bent. - Inbrekers kunnen diverse attributen gebrui-

ken om op te klimmen, bijvoorbeeld tuinta-fels en containers. Plaats deze op afstandvan de woning.

Kijk op buva-online.nl voor alle tips en tricks.Natuurlijk kunt u hier ook ons assortimenthang- en sluitwerk bestellen.

BUVA 10-04-2012 13:59 Pagina 1

Page 3: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

3Veilig gevoel - voorjaar 2012

Veilig opstaan

Waarom risicocommunicatie?

Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland-Midden.

Je wordt wakker in je warme bed, de elektrische wekker gaat af en de lamp doet het. Je staat op, de

verwarming aan en je neemt een warme douche. Na een ontbijt, draai je de deur van het slot en loop je

de voordeur uit. Steekt de straat over, oeps, de auto’s rijden erg hard en de fietsers hebben geen licht!

Maar je auto staat er. Dat is toch heel gewoon!

Op de snelweg is het mistig. Voor je lichten de vele rode achterlichten fel op. Je houdt veilig afstand. Iets

later dan normaal verschijn je op je werk. Je collega is er niet. In het dorp waar ze woont is de stroom

uitgevallen. Ze moet orde op zaken stellen. Je baas laat het afweten: bij hem is vannacht ingebroken.

En dan hoor je op de radio: “Negen uur, dit is het ANP. In Arnhem woedt een grote brand (...) nog drie

mensen worden vermist.” Verontrust zeg je tegen je collega: “Dat is toch bij de bouwmarkt?!”

In deze krant lees je over grote en minder grote risico’s die je in je leefomgeving tegen kunt komen. Na

het lezen ben je je bewust dat niet altijd alles van een leien dakje gaat. Je kunt zelf veel doen om risico’s

te vermijden of op de juiste manier te trotseren.

Risicocommunicatie. Een mond vol, maar waar hebben we het over? Communiceren over mogelijke risico’s die een mens loopt op thuis, op straat of in zijn leefomgeving? Hoe maak je iemand niet bang en toch alert en voorbereid voor mogelijke risico’s? Waar hebben we het over?

Overal liggen risico’s op de loer en daar heb je

niet altijd zelf invloed op. Neem overstromingen

door hoogwater in de rivieren of natuurbranden.

Elektriciteit die uitvalt of een LPG tankstation waar

iets misgaat. Incidenten die kunnen gebeuren

en grote gevolgen hebben. De overheid komt bij

een dergelijk incident onmiddellijk in actie met

hulpverleners als brandweer, ambulance, politie,

gemeenten en Geneeskundige Hulpverlenings-

organisatie in de Regio (GHOR).

Ook probeert de overheid risico’s te verkleinen.

Zo stelt de overheid veiligheidseisen aan bedrijven

en het vervoer van gevaarlijke stoffen. En bij

droogte wordt er op de Veluwe extra gepatrouil-

leerd met vliegtuigjes

voor natuurbrand.

Rijk, provincies en ge-

meenten werken samen

om wateroverlast te voorkomen en te beperken.

Rijkswaterstaat en de waterschappen onderhouden

en inspecteren dijken, dammen en rivieren krijgen

extra ruimte.

De hulpdiensten, zoals brandweer, politie en de

GHOR oefenen geregeld ook met andere over-

heden wat ze moeten doen bij een calamiteit.

Er zijn dus veel mensen die vooruitdenken om

de risico’s op incidenten te verkleinen. Maar wat

doe je zelf om voorbereid te zijn op een calami-

teit. Schuilen als de sirene gaat, is bij iedereen

wel bekend, maar in sommige gevallen moet je

juist vluchten. Vluchten voor natuurbranden, voor

dreigende overstromingen en bij een explosie.

Maar ramen en deuren

dicht bij gaswolken die

vrijkomen bij een brand.

Ook op andere incidenten kun je voorbereiden om

erger te voorkomen. Je hebt kaarsen in huis voor

het geval de stroom uitvalt, je laat je vaccineren als

je naar de tropen gaat en in je huis hangen rook-

melders. Zo kun je zelf ook veel doen om erger te

voorkomen.

In de eerste minuten na een incident moet je vaak

zelf handelen. De brandweer, ambulance en politie

komen met gezwinde spoed naar de plaats van

het incident, maar zelf handelen bijvoorbeeld als

iemand een hartstilstand heeft, redt levens.

De krant Veilig Gevoel geeft veel informatie om

je nog veiliger te voelen in je eigen woon- en

leefomgeving, doordat je meer bewust bent van

mogelijke risico’s en wat je zelf kunt doen. Kortom

risicocommunicatie!

Voorkomen is beter dan genezen

Voorkomen is beter dan blussen

Aan dit logo herken je risicocommunicatie in Gelderland-Midden

Page 4: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

4 Veilig gevoel - voorjaar 2012

Wat als de dijken doorbreken?

Hoe groot is de kans op explosiegevaar?

Wat doe ik als de natuur brandt?

Bewoners van het buitengebied in de polders langs

de rivieren zijn vaak voorbereid op hoogwater en

zijn niet bang. Zo hebben de meesten een bootje

mocht het water te hoog worden en zorgen ze voor

voldoende eten. ,,Ik zorg dat er extra brood in de

vriezer ligt’’, vertelt Elgra Pelkman, die al 31 jaar in

de Gendtse polder woont met haar gezin. ,,Nee,

bang ben ik niet. We houden wel de waterstanden

goed in de gaten. Maar bij hoogwater komen hier

geen kinderen spelen. Ik wil die verantwoordelijk-

heid niet.”

Dat zijn allemaal maatregelen die mensen door de

jaren heen geleerd hebben en die hun zelfredzaam

maken. Weggaan voor het water doet de familie

niet, maar waardevolle spullen, zoals fotoalbums

liggen bij familie.

Dat is ook de ervaring van de waterschappen,

zelfredzaamheid is groot onder de inwoners van

de uiterwaarden. Hoewel Arian Kuil woordvoerder

van Waterschap Rijn IJssel ook eens iets anders

ervoer: “Een gezin was verhuisd uit Amsterdam

naar de uiterwaarden en kon na hoogwater het

dure parket weggooien en ze hadden zich bijna een

hernia gesleept aan de meubels. Zij vroeg zich af:

Wat is dit nou?”

De kans op explosies in onze regio is niet erg groot, maar als een explosie

plaatsvindt van bijvoorbeeld gevaarlijke stoffen is de ravage direct enorm en

kunnen er doden en gewonden vallen.

Dagelijks zien we auto’s op de weg met een oranje bord, waarop aangegeven

dat ze gevaarlijk stoffen vervoeren. Die auto’s en de bedrijven die ze bevoor-

raden, voldoen aan strenge veiligheidseisen.

LPG is explosief en brandbaar, zoals alle brandstoffen. Het risico bij LPG zit in

het bevoorraden van de tankauto naar de pomp. Van vloeibaar naar gas. Een

defect in de aansluiting kan een vonkje geven en de schade is enorm. Dat is

één van de reden waarom tankstations ‘s nachts bevoorraad worden.

Sommige automobilisten vinden het eng om gas te tanken, anderen vinden

rijden op gas juist milieuvriendelijk. En: “Het mooiste is, ik sta altijd te lachen

bij het afrekenen, het scheelt toch een eurootje per liter!”

In Nederland hebben de afgelopen jaren diverse

natuurbranden gewoed. Duinbranden bij Bergen

en Schoorl in Noord-Holland, op de Strabrechtse

heide in Noord-Brabant en in Drentse

Fochteloërveen. Het gaat in de meeste gevallen om

honderden hectares natuurterrein.

Als je in onze regio met mensen praat over

natuurbranden, zeggen ouderen al snel “1976”.

Zo ook directeur Alex van Hooff van dierenpark

Burgers’ Zoo In Arnhem. Hij was pas 5 jaar oud

en herinnert zich dat hij met zijn zusjes werd

geëvacueerd. De enorme brand in deze droge

zomer was nauwelijks te bedwingen en kwam

richting Arnhem. Op het laatste moment draaide

de wind en bleef het dierenpark gespaard.

Voorzitter Pauline Krikke van de Veiligheids- en

Gezondheidsregio Gelderland-Midden houdt van

de omgeving: “Wij hebben het in onze woon-

omgeving ontzettend getroffen met bosrijke parken

en onze prachtige Veluwe. Dat maakt deze regio ook

aantrekkelijk voor toeristen en recreanten. Goede

voorlichting over wat je kunt doen bij een natuur-

brand, bijvoorbeeld op campings en recreatie-

parken, kan letterlijk van levensbelang zijn. Want

een natuurbrand ontwikkelt zich razendsnel.”

Wat kun jE zElf doEn om bRand tE vooRkomEn: • Let op waar je de auto neerzet, warmte

van de uitlaat kan brand veroorzaken• Probeer niet te roken in een natuur-

gebied of maak je peuk zorgvuldig (nat) uit

• Hou je met barbecueën, kampvuren en vuurkorven aansteken aan de afspraken

• Wees alert op verdachte situaties, bel dan direct 112

dit moEt jE doEn bij ExplosiE-gEvaaR: • Doe ramen en deuren open.• Verlaat de directe omgeving. • Vlucht zo snel en ver mogelijk weg

van de brand• Help andere mensen en kinderen op

een veilige plek te komen• Bel 1-1-2 • Luister of u omroepwagens hoort en

volg hun advies op

WEEs vooRbEREid bij EvaCuatiE: • Sluit gas, water en licht af• Neem hoognodige dingen mee als

geld, medicijnen en identiteitsbewijs• Sluit je huis af• Controleer of de buren ook weg gaan• Ga naar je afgesproken droge

opvangadres • Vergeet de huisdieren niet• Denk aan goed schoeisel en kleding

Page 5: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

5Veilig gevoel - voorjaar 2012

Wees wijs,

ga beschermd

op reis!

Wees wijs, ga beschermd op reis! Dat is het motto

van GGD Gelderland-Midden. Ons doel is mensen

die op reis gaan beschermen tegen infectieziekten

door advies en vaccinatie.

In de praktijk blijkt dat veel reizigers zich niet

bewust zijn van de gezondheidsrisico’s in de (sub-)

tropen. Aan de vlucht, een geldig paspoort en een

reisverzekering is vaak wel gedacht, maar hoe

zit het met de bescherming van de gezondheid?

Adviezen over vaccinaties en malariatabletten

worden nogal eens in de wind geslagen, terwijl

sommige vaccinaties verplicht zijn.

In sommige gevallen gaat het tijdens de reis goed

mis. De reiziger raakt bijvoorbeeld besmet met

een salmonellabacterie. Deze kun je krijgen door

het nuttigen van besmet voedsel en drinkwater.

Reizigers zien niet altijd gevaren bij het eten van

rauwkost of geschild fruit. Het is beter ongeschild

fruit te nemen, zodat je het zelf kunt schillen of

wassen met flessenwater. Geschild fruit betekent

vaak dat het al gesneden en gewassen is met

waarschijnlijk kraanwater.

IJsblokjes in drinken

raden we ook af, omdat

die meestal van puur kraanwater zijn. De salmonella-

bacterie kan in het ergste geval leiden tot een long-

ontsteking, nierproblemen, bloedvergiftiging of

zelfs een shock.

Een andere ernstige infectieziekte is malaria. In

2010 stierven wereldwijd 655.000 mensen aan

deze ziekte van wie 90% uit Afrika. Veel reizigers

halen geen vaccinatie of

advies over malaria-

bescherming voor ze op

reis gaan. Een goedkope last-minute bestemming

naar Gambia is interessant, maar het is een risico-

land in West-Afrika waar je malaria kunt oplopen.

Twee Nederlanders overleden vorig jaar aan

malaria. Ze gingen niet beschemd tegen malaria

Informeer altijd welke risico’s je kunt lopen in het buitenland. Foto: Nathalie Groetelears in Thailand

Wist u dat:

• De GGD Gelderland-Midden tegen een

gereduceerd tarief groepsvaccinaties

uitvoert op locatie, voor groepen

met meer dan 10 personen

• Studenten- en gezinskorting

berekend wordt op het consult

• Wij ook op maandagavond en

zaterdag geopend zijn

op reis.

De malaria tropica is de ernstigste vorm van

malaria, die voorkomt in Zuid-Amerika, Afrika en

Azië. Kenmerkend voor malaria zijn koortsaanvallen

die gepaard gaan met koude rillingen en braken.

Het preventief slikken van malariatabletten geeft

voor 70% bescherming tegen malaria. Daarnaast

wordt het gebruik van het muggenwerend middel

DEET en een klamboe geadviseerd.

De GGD Gelderland-Midden helpt graag bij de

voorbereiding van uw reis. Het is belangrijk dat

u gezond op reis gaat, maar ook gezond weer

thuiskomt!

Voor meer informatie of het maken van een

afspraak: www.vggm.nl/reizen of tel: 088 355 51 00

Last-minute reis

naar risicoland Gambia

Scan deze QR code met uw smartphone.

DENK VOORUIT... WEET WAT JE DOET IN NOOD

!

DENK VOORUIT... WEET WAT JE DOET IN NOOD

EEN RAMP KAN OVERAL GEBEUREN. LAAT U NIET VERRASSEN, WEES VOORBEREID!

Page 6: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

Dit thema gaat ons allen aan. Want bijna ieder mens is wel eens geconfronteerd met onaangename voe-tengeur. Hetzij bij uzelf of als “meeruiker”. Maar zweetvoeten en voetengeur zijn niet nodig. De onaange-name geurtjes zijn afkomstig van het ontstaan en de groei van bacteriën en schimmels.

Medisch getestEr zijn nu sokken ontwikkeld voor mensen, die beroepsmatig zeer veel en lang dichte schoenen moeten dragen. De onder het medische begrip “AEM 5772/5 Antimicrobal” gebruikte substantie, verhindert bij sto� en en weefsels het ontstaan van bacteriën en schimmels. Deze nieuwe sokken zorgen voor een perfecte hygiëne en frisheid. Ervaar het zelf!

Aantal Art.Nr. Bestelmaat Artikelbeschrijving (S.V.P. IN BLOKLETTERS) Bedrag in €

Aandeel in de verzendkosten: Nederland € 4,95België € 5,95

Totaalbedrag:Code Nr.7478

Ik machtig hierbij de Personeelshop b.v., Postbus 16 te 7030 AA Wehléénmalig bovenvermeld totaalbedrag af te schrijven van mijn:

rek.nr. bij de

Bestelkaart s.v.p. compleet invullen, inzenden aan ons adres of faxen

Bestelkaart inzenden aan: PERSONEELSHOP b.v. ● Postbus 16 ● 7030 AA WEHL

bankrekeningnr. naam bank

naam en voorletters

straat

postcode en woonplaats

tel.nr. (voor eventuele vragen

Handtekening

geb. datum

e-mail adres

Het hoogtepunt van de nieuwe col-lectie van Highcamp® zijn deze inno-vatieve softshell jacks. Voor deze jacks zijn de nieuwste generatie functionele weefsels gebruikt welke uitermate geschikt zijn tijdens activiteiten die veel energie vergen. Het is niet al-leen licht van gewicht en elastisch, maar beschikt tevens overuitstekende weersbestendige eigenschappen.

Modern en FunctioneelDe duurzame, waterdichte en ade-mende eigenschappen van het weefsel beschermen u tegen alle weersomstan-digheden waardoor u droog en warm blijft. Het jack is voorzien van een op-staande kraag met kinprotectie en een tochtstrip achter de rits. De 3 buiten-zakken met rits zorgen voor voldoende opbergmogelijkheden. De verstelbare zoom en mouwboorden maken het geheel compleet. Highcamp® biedt u met dit model een functioneel sportief jack, welke tegelijkertijd aan de huidige trend voldoet.

Huidvriendelijk en warmHet elastische Softshell-weefsel ken-merkt zich door een uiterst comfortabel draagcomfort met onbeperkte bewe-gingsvrijheid. De binnenzijde is huid-vriendelijk, deels met mesh gevoerd en houdt u ook bij lagere temperaturen aangenaam warm. Pro� teer van de korting en bestel vandaag nog!

“Softshell-jack Highcamp®”Zwart Art. nr. 97211Blauw Art. nr. 97222Rood Art. nr. 97233

Functionele stretch softshelljacks van Highcamp®

Softshell - als een tweede zachte huid

Waterdicht

Ademend

Winddicht

Zwart

Uw maatDames 36 38/40 42/44 46 48Heren 42/44 46 48/50 52/54 56/58

= bestelmaat (svp S - XXL aangeven)

S M L XL XXL

Rood

Blauw

Waterafstotende rits

RefecterendHighcamp® logo

Extra windvanger achter de rits

Verstelbare mouwboorden

Verstelbare zoomd.m.v. koord en stopper

Licht verlengd af-gerond rugpand

O U T D O O R - E Q U I P M E N T

®

Ook u kunt profi teren van kortingen tot meer dan 60% op adviesverkoopprijzen bij Personeelshop bv

Zwart

Rood

2 jaar2 jaarvolledige garantieop textielproductenvolledige garantieop textielproducten

Functionele stretch softshelljacks van HighcampSoftshell - als een tweede zachte huid

Blauw

Waterafstotende

logo

Extra windvanger

Verstelbare zoom

Licht verlengd af-gerond rugpand

O U T D O O R - E Q U I P M E N T

®

*i.p.v. € 89,00Personeelshopprijs

Art.nr.: zie tekst

-44%

€ 49.99

“Sokken antibacterieel”10-packzwart Art. nr. 33817wit Art. nr. 32263grijs Art. nr. 32274

Vergeet vanaf nu onaangename voetengeur met deze antibacteriële sokken

10-pack

*i.p.v. € 43,95Personeelshopprijs

Art.nr.: zie tekst

-30%

€ 29.99

Bestelmaten:35-38 39-42 43-46

20-pack spaarset

*i.p.v. € 87,90Personeelshopprijs

Art.nr.: zie tekst

-42%

€ 49.99

“Sokken antibacterieel”20-packzwart Art. nr. 34003wit Art. nr. 32285 grijs Art. nr. 32296

Nog eens € 9,99 extra korting

- Hoogwaardig gelooid Bu� elleder - 33 mm breed- 1 lengte(140 cm), zelf eenvoudig in te korten- Stevige massieve gesp- Draaibare gesp om de kleur van de riem te wijzigen- Kleuren: 1 zijde bruin 1 zijde zwart

eenvoudig in te korten- Stevige massieve gesp- Draaibare gesp om de kleur van de riem te wijzigen- Kleuren: 1 zijde bruin 1 zijde zwart

“Reversible riem”Zwart/bruin Art. nr. 25503

*i.p.v. € 29,95Personeelshopprijs

Art.nr.: 25503

-40%

€ 17.99

ECHTLEDER

Zwart-bruin omkeerbare riemvan hoogwaardig buffelleder

Kijk voor meer aanbiedingen op onze webshop www.personeelshop.com

Page 7: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

7Veilig gevoel - voorjaar 2012

Gevaarlijke

stoffen en

het leven van

alledag

Na het ochtendritueel ga ik van huis naar mijn

werk. Ik werk bij de brandweer als adviseur gevaar-

lijke stoffen, ben getrouwd en moeder van twee

kinderen. Dagelijks word je, als je er oog voor

hebt, geconfronteerd met de aanwezigheid van

gevaarlijke stoffen. Bijvoorbeeld als je van huis

naar je werk rijdt.

Ik rij met mijn dochter naar het kinderdagverblijf.

Onderweg komen we langs een bedrijf dat ammo-

niak gebruikt in hun koelinstallatie. Zo’n installatie

is volledig gecontroleerd op veiligheid dus geen

reden tot ongerustheid. Dan passeren we het spoor,

hierover worden veel gevaarlijke stoffen vervoerd,

meestal ‘s nachts. We hoeven niet te wachten, dus

we rijden verder.

Hé, daar staat de buurman, we zwaaien naar

hem, hij staat te tanken bij het tankstation. Bij dit

station wordt geen LPG verkocht omdat het te dicht

bij een woonwijk ligt. Er staat wel regelmatig een

tankwagen die komt bevoorraden met benzine en

diesel. Het aan- en afkoppelen van de tankwagen is

mensenwerk en dus risicovol. Bij de meeste tank-

stations komt de tankwagen dan ook ‘s morgens

vroeg of ‘s avonds, dan zijn er weinig mensen in de

buurt mocht er toch iets gebeuren.

We gaan verder en komen bij een rotonde. Een

tankwagen neemt de rotonde, deze gaat zeker een

bedrijf bevoorraden. Rotondes en tankwagens

zijn niet altijd een goed combinatie. Het wil nog

wel eens gebeuren dat een tankwagen kantelt,

doordat de rotonde te snel genomen wordt en de

lading heen en weer klotst. Tankwagens geladen met

gevaarlijke stoffen zijn verplicht om de bebouwde

kom te mijden of moeten de kortste route te

nemen. De tankwagen is gepasseerd en ik rijd door

naar het kinderdagverblijf. Ik zwaai nog even ter af-

scheid naar mijn dochter en stap weer in de auto.

Ik neem de bocht naar rechts, oeps... bijna in

botsing met een grote vrachtwagen. Er worden

veel gevaarlijke stoffen vervoerd als stukgoed in

vrachtwagens, te herkennen aan het oranje bord.

Even manoeuvreren en ik vervolg mijn weg langs

de Karwei en de Gamma. Ook hier zijn veel gevaar-

lijke stoffen aanwezig zoals, spiritus, ammonia,

zoutzuur, oplosmiddelen en verven. Allemaal in

kleine verpakkingen, maar ja, veel kleintjes maken

één grote.

Ik pak nog even de snelweg. Schiet het tenminste

op. Ook op de snelweg passeer ik vrachtwagens,

tankwagens en tankstations, hier wel met LPG.

Ik zie een slooppand en het valt me op dat het

asbestdak nog niet verwijderd is. Hopelijk wordt

dat snel geregeld want als hier brand ontstaat,

moeten we rekening houden met asbestversprei-

ding in de omgeving.

Mijn werkplek komt in zicht, nog even de auto

parkeren en aan de slag. Als ik dienst heb, dan zal ik

advies geven hoe het beste opgetreden kan worden

om de eventuele effecten op de omgeving zo klein

mogelijk te houden. Ook zal ik als het nodig is

meetploegen inzetten om eventuele concentraties

gevaarlijke stoffen te meten.

Gelukkig komen incidenten met gevaarlijke stoffen

niet veel voor, zeker als je bedenkt dat je dagelijks

zoveel gevaarlijke stoffen tegenkomt. Denk er ook

aan dat rook schadelijk is. Rook die vrijkomt bij

een brand maar ook van de barbecue of vuurkorf.

Geniet van je omgeving en wij staan altijd paraat

voor het geval dat....

Jessica de Olde, tijdens haar dienst als adviseur gevaarlijke stoffen

Scan deze QR code met uw smartphone voor de risico’s in uw omgeving, of ga naar www.vggm.nl/risico

Page 8: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

8 Veilig gevoel - voorjaar 2012

Overvallen kun

je voorkomen!

Help de politie en meld u aan voor Burgernet!Je mobiel gaat af en direct zegt een stem: “Dit is

een bericht van Burgernet. In verband met een

zojuist gepleegde overval op de Dorpsstraat in

Ede, is de politie op zoek naar een jongen van

circa 16 jaar. Hij is blond en draagt een wit shirt

en spijkerbroek. De jongen is richting de Kerk-

straat gelopen. Heeft u iets gezien of gehoord

dat met dit voorval te maken heeft? Neem dan

direct contact op met het Burgernetnummer.”

Burgernet is het telefonisch netwerk van bewo-

ners en ondernemers in een bepaalde buurt.

Met Burgernet kan de politie deelnemers vragen

te helpen bij een zoekactie naar een verdachte,

een voertuig of een vermist persoon.

In de regio Gelderland-Midden zijn inmiddels

52.000 burgers aangesloten op Burgernet. Izak

Mauritz, projectleider Burgernet, is heel tevreden

met zoveel deelnemers, maar het moeten er

nog meer worden: “Het is geweldig dat zoveel

mensen meehelpen om de maatschappij een

stukje veiliger te maken. We kunnen incidenten

sneller oplossen met burgers die uitkijken naar

personen. En we waarschuwen ook als bijvoor-

beeld veel wordt ingebroken in een wijk.”

Wilt u een bijdrage leveren aan de veiligheid in

uw wijk? Doe dan mee met Burgernet en meld u

aan via www.burgernet.nl.

Vorig jaar noteerde de politie 30 % minder overvallen en dat heeft te maken met gedegen onderzoek en aanhoudingenFoto: Fons Sluiter

de politie gelderland-midden is zeer succes-vol in de bestrijding van het aantal overvallen. vorig jaar zijn ongeveer 30 procent minder over-vallen gepleegd en dat heeft zeker te maken met succesvolle onderzoeken en aanhoudingen. En toch kunnen we daar geen genoegen mee nemen. zeker als oudere mensen in hun woning worden overvallen.

Uit landelijke gegevens blijkt dat overvallen vooral

tussen 17.00 en 03.00 uur plaatsvinden. Wees alert

als bij u wordt aangebeld en u niet weet wie er voor

de deur staat.

Een aantal tips waardoor u de kans op een overval

kunt verkleinen:

• Controleer altijd vooraf wie er voor de deur staat.

• Maak met uzelf de afspraak dat u na een bepaalde

tijd de voordeur niet meer open doet als er wordt

aangebeld.

• Bel eventueel ter controle naar het betref-

fende bedrijf of instantie, voordat u de persoon

binnenlaat.

• Laat een collectant niet ‘onbewaakt’ achter.

Doe de deur dicht terwijl u uw portemonnee gaat

halen. Een collectant is verplicht een legitimatie-

bewijs en een vergunning van de gemeente bij

zich te dragen. Heeft hij/zij deze niet, geef dan

geen geld.

• Als onbekenden ‘in nood’ aan de deur komen en

vragen of ze het alarmnummer mogen bellen,

laat ze dan niet binnen maar bel zelf het alarm-

nummer.

• Doe een veiligheidsketting op de deur.

• Daders zijn altijd op uw geld uit. Zorg dat u geen

grote bedragen contant geld in huis heeft. Ook

niet in een kluis!

• Wees voorzichtig met informatie over uzelf.

Denk daarbij aan informatie over avonden

waarop u alleen thuis bent of over tijdstippen

waarop u weggaat of thuiskomt.

• Wees niet loslippig over uw bezittingen, schep er

niet over op.

• Wees voorzichtig met contacten die u legt

via internet. U weet immers nog weinig over

de persoon waarmee u contact heeft. Spreek

bijvoorbeeld eerst een aantal keren buitens-

huis af om iemand beter te leren kennen. Gaat

het om ver- of aankoop via bijvoorbeeld een

veilingsite, kies dan voor een neutrale plek voor

de koop/verkoop.

• Een videofoon is een handig hulpmiddel. U kunt

zien wie er voor de deur staat en u kunt op een

veilige wijze communiceren.

toCH ovERvallEn? dEnk dan aan Raak!

Wordt u toch overvallen, werk dan vooral mee

en neem geen risico. Handel volgens het

RAAK-principe:

Rustig blijven. Overvallers komen voor het

geld.

a ccepteren van de situatie. Ga ervan uit dat

wapens echt zijn.

afgeven van het gevraagde. Pleeg geen verzet.

k ijken. Neem zoveel mogelijk kenmerken van

de daders op.

Page 9: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

9Veilig gevoel - voorjaar 2012

De telefoon van het Team Milieu en Gezondheid

van de GGD Midden-Gelderland gaat. Aan de lijn is

een moeder die zich zorgen maakt om haar kinderen

die opeens enorme jeuk en huidklachten hebben.

Ze vraagt zich af of het de eikenprocessierups kan

zijn. De kinderen hebben buiten gespeeld in een

speeltuin waar een paar grote eikenbomen staan.

Het is dus heel goed mogelijk dat de plotselinge

jeuk en rode huid door deze rupsen is veroorzaakt.

In de maanden mei, juni en juli krijgen de eiken-

processierupsen brandharen. Een volwassen rups

heeft 700.000 haren. Als je in contact komt met die

haartjes kan dat jeuk, huiduitslag of irritatie aan

ogen en luchtwegen veroorzaken. Die brandharen

kunnen ook door de wind op de huid, kleding of

bodem terecht komen. Er hoeft geen rechtstreeks

contact met de rups te zijn.

Kinderen met huiduitslag

na het buitenspelen, wat is dat?Voor de huidklachten adviseren we de moeder om

de kinderen niet te laten krabben of wrijven en de

huid te spoelen. Ze kan eventueel de kleding was-

sen (liefst op 60° C). Na twee weken verdwijnen de

meeste klachten. Ter verlichting kan ze een zalf ge-

bruiken. Het is verstandig de gemeente te bellen

om de locatie van het speelveldje door te geven.

Op plaatsen waar veel ongemak van de brandharen

is, probeert de gemeente de plaag op een milieu-

vriendelijke manier te bestrijden.

atlas lEEfomgEving: WEEt WaaR jE lEEft

Tot voor kort was het niet eenvoudig om informatie

te krijgen over je leefomgeving. Sinds januari 2012

is de Atlas Leefomgeving te vinden op internet,

www.atlasleefomgeving.nl. Deze landelijke site

bevat informatie van verschillende overheden.

Type je postcode in en in een paar stappen weet

je wat er in je eigen buurt speelt. Handig als je

wilt weten of je meer geluidsoverlast van verkeer

hebt dan ergens anders in de gemeente. Of wat de

invloed is van die drukke verkeersweg op de lucht-

kwaliteit in de buurt.

Ook andere onderwerpen die met gezondheid te

maken hebben zijn in kaart gebracht. Bijvoorbeeld

hoe tevreden bewoners in de gemeente zijn met

het groen in hun buurt of waar patiënten wonen

met Q-koorts. Q-koorts kun je oplopen door het ina-

demen van een bacterie van besmette schapen of

geiten.

De site is nog in opbouw, volgende versies zullen

nog meer informatie bevatten over bijvoorbeeld

water of gevaarlijke stoffen. Je kunt daardoor

steeds meer te weten komen over wat er allemaal

in je buurt gebeurt.

Eikenprocessierupsen Foto: Leon van den Heuvel

dE EikEnpRoCEssiERups

• Niet zichtbare brandharen van de rups

veroorzaken klachten: heftige jeuk,

huiduitslag en irritatie van de ogen

en van de luchtwegen.

• Raak de rups niet aan! Draag kleding

die je lichaam bedekt.

• Toch in aanraking gekomen met de

brandharen? Was of spoel de huid

en ogen goed met water.

• Neem bij ernstige klachten contact

op met de huisarts.

Page 10: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

ONDERHOUDSVRIJHouten kozijnen en deuren hebben vaak veel onderhoud nodig om in een goede staat te blijven. Bij kunststof kozijnen is dit niet het geval, deze hoeven hooguit gereinigd te worden. Er hoeft niet geschilderd te worden en daardoor komen er ook geen giftige afvalstoffen in het mileu terecht. Ook zit u niet met resten verf die u moet bewaren, die dan weer onveilig zijn voor kinderen.Daarnaast kan een kunststof kozijn tot 7 maal gerecycled worden. Dus een kunststof kozijn gaat voor het milieu 350 jaar mee en is dus ook veilig voor het milieu.

INBRAAKWERENDDe veiligheid van uw woning wordt niet uitsluitend, maar wel voor een groot deel, bepaald door inbraakwerende gevel- elementen. Er zijn diverse onderdelen van het gevelelement die uw veiligheid bepalen. Uw veiligheid is pas compleet, wanneer al deze onderdelen voldoen aan de veiligheids-eisen, want criminelen vinden snel de zwakste schakel. Verreweg de belangrijkste preventie is goed hang- en sluitwerk, een solide kozijncon-structie en inbraakwerend glas.

GEBRUIKSVEILIGHEIDHet inbraakwerend glas heeft nog een veilig-heidsaspect; doordat het glas bij breuk niet in stukken uit elkaar valt zullen verwondingen tot een minimum beperkt worden als kinderen tijdens het spelen tegen de ruit rennen of val-len. Kinderen zijn vaak ook creatief en weten altijd wel zelf het gevaar op te zoeken door

een raam op een hogere verdieping te openen. Zorg voor degelijke hang- en sluitwerk dat er-voor zorgt dat de ramen niet van binnen af te openen zijn, terwijl u toch veilig kunt ventileren op de kiepstand.

HUISDIERVRIENDELIJKDaarnaast heb je ook nog het gevaar dat de kat via de kiepstand naar buiten probeert te komen, het niet haalt en in de kiepstand blijft

hangen. Door de paniek aanval van de kat en de zwaartekracht sterft het dier vaak binnen 10 minuten. Wanneer er een hor is geplaatst is dit niet mogelijk en

ook als de kiepstand op een kierstand staat is dit niet mogelijk.

BRANDWERENDWist u trouwens dat ook kozijnen, begla-zing, deuren en gevelbekleding brandwerend kunnen zijn? Speciale brandwerende panelen als gevelbekleding voorkomen dat brand naar andere verdiepingen kan overslaan. Brand- werende beglazing zorgt voor een vertraging van minimaal 30 minuten voordat het glas breekt. En ook de kunststof kozijnen zijn, in tegenstelling tot wat veel mensen denken, brandwerend.

Onderstaande bedrijven voldoen aan alle bovengenoemde veiligheidseisen.Logo’s waar u op moet letten zijn:

Veilig wonen

TNO Brandwerendheids test op kunststof kozijnen

Bij veilig wonen wordt in eerste

instantie vaak gedacht aan

inbraakwerendheid van de woning.

Maar er zijn veel meer aspecten

aan een woning waarbij u aan

veiligheid kunt denken. Zoals bij-

voorbeeld het onderhoud: tijdens

het klussen gebeuren tenslotte de

meeste ongelukken. En ook brand-

werendheid is een belangrijk

aandachtspunt.

Met een gerust hart het huis verlaten.

En weer thuis komen!

Voorkom ongelukken, kies voor de onderhoudsvrije en veilige

kozijnen van KeurKozijn.

Voorkom ongelukken, kies voor de onderhoudsvrije en veilige

kozijnen van KeurKozijn.

Scan de code en bekijk ook onze brandwerendheidstest.

www.keurkozijn.nl 0800 02 02 600

www.kozijntechniek.nlOf bel gratis: 0800 02 02 023

Onze jaren lange expertise in eigen productie, en ons bezit van alle relevante keurmerken

sluiten al uw risico’s uit.

1. Dus u heeft geen technische risico’s door onze jarenlange ervaring, het lidmaatschap van het VMRG (aluminium), VKG (kunststof) en de KOMO attesten.

2. Geen inbraakrisico’s door het Politiekeurmerk Veilig Wonen®. 3. Geen financiële risico’s doordat u tot € 25.000 geen aanbetaling

doet. 4. De Zekerheid dat wij het hele traject voor u van A tot Z zelf

uitvoeren.

KROON KOZIJN UW REGIONALE KOZIJNPARTNERRAMEN - DEUREN - SCHUIFPUIEN

www.kroonkozijn.nl

Kijk op onze site voor de dichtst bijzijnde

showroom!

Page 11: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

11Veilig gevoel - voorjaar 2012

“Kaarsen en

lucifers

onmisbaar bij

stroomuitval”

In 2010 had een huishouden in Nederland gemid-

deld 34 minuten geen elektriciteit als gevolg van

storingen in het elektriciteitsnet.

Dit is 4 minuten langer dan het gemiddelde over de

vijf jaar daarvoor. Dat blijkt uit de jaarlijkse cijfers

van Netbeheer Nederland.

Ruim een half uur per jaar zonder stroom. Dat lijkt

mee te vallen. Maar het gaat om een gemiddelde.

Dat het ook anders kan bleek in december 2007 in de

Tieler- en Bommelerwaard. Een hoogspanningska-

bel werd beschadigd door een Apache-gevechtshe-

likopter en meer

dan 50.000 gezinnen

zaten twee dagen zonder

stroom. De heer De Jong

was één van hen. “Ik was

aan het werk in de steenfabriek en net op zoek naar

een zaklamp. Wij dachten eerst dat er alleen een

stroomstoring in de fabriek was. Toen ik er achter

kwam dat de stroomstoring groter was ben ik naar

huis gegaan.”

De Jong woont op ongeveer 500 meter van de plek

waar de helikopter tegen de kabels vloog. “Het

was wel een spektakel om te zien, de drukte op

de Waaldijk in het donker. Het leek wel een film.

Vanuit ons huis konden we het allemaal volgen.

En ik heb regelmatig op de Waaldijk staan kijken

naar de werklui die hoog in de masten de boel

probeerden te repareren. En daarna weer snel naar

binnen om onder de dekens te kruipen.”

En natuurlijk was het in huis koud, donker maar ook

wel gezellig. “We hebben de kaarsjes aangestoken,

zijn onder de dekens gekropen en hebben het zo

gezellig mogelijk gemaakt. Je kunt er zelf toch niets

aan doen. Het was pas erg geweest als de helikopter

op een woonwijk was neergestort.”

Als één van de eersten had De Jong weer stroom.

“Dat kwam omdat wij heel dichtbij de plek des on-

heils woonden. En natuurlijk is het dan lekker als

de kachel eindelijk weer aan kan. Opwarmen in de

fabriek ging ook niet want door de stroomstoring

hoefde ik ook een paar dagen niet naar mijn werk.”

Veel schade heeft hij niet geleden. “We hebben een

paar kipfiletjes uit de vriezer weggegooid. Maar

dat kan ook gebeuren als de vriezer stuk gaat.” Hij

had zich niet voorbereid op een mogelijke stroom-

storing. En ook na de ervaring in 2007 heeft hij

geen maatregelen genomen. “Natuurlijk is het han-

dig als je een zaklamp en kaarsen in de huis hebt.

Maar dat hebben wij altijd wel. Eigenlijk heb ik er

nooit over nagedacht om

andere maatregelen te

nemen.”

Netwerkbedrijf Allian-

der adviseert mensen

om een werkende zaklamp, kaarsen en lucifers in

huis te hebben. Verder moeten burgers apparaten

die aanstonden toen de stroom uitviel uitzetten.

Duurt een stroomstoring langer dan twee uur dan

worden inwoners van Gelderland op de hoogte ge-

houden door Omroep Gelderland.

Nederland heeft een zeer hoge betrouwbaarheid van energievoorziening

De omroep is altijd te ontvangen

via een transistorradio, in de auto

of op je mobiel.

Page 12: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

12 Veilig gevoel - voorjaar 2012

Extreem hoogwater vereist

Waterschap Rijn IJssel heeft 140 kilometer dijken

en kades, die in de gaten worden gehouden en

zo nodig opgeknapt. Daarnaast is het waterschap

verantwoordelijk voor een goed evenwicht tussen

aan- en afvoer van water en het waterpeil. Ook de

kwaliteit van het water is de verantwoordelijkheid

van het waterschap. En rivieren moeten begaan-

baar blijven voor schepen, dus wordt er gebaggerd.

“Het gaat heel lang heel goed, maar het risico wordt

groter door de klimaatsverandering. Voor ons is dat

zonneklaar dat het gaat gebeuren.” Woordvoerder

Arian Kuil van Waterschap Rijn IJssel praat over de

extreme weersituaties

van de laatste jaren. Hij

somt op dat het ene re-

cord na het andere gen-

oteerd is, van extreme

droogte tot enorme regenval. “Vorig jaar viel op

één dag in de achterhoek 140 mm regen. Normaal

valt dat in ruim twee maanden. Dat komt één keer

in de duizend jaar voor!” benadrukt hij, “Afgelopen

jaar hadden we ook de droogste herfst. Het water

stond zo laag, nog geen 7 meter bij Lobith en nu

(januari 2012) staat het weer hoog ruim 14 meter.”

Het waterschap kan veranderingen in het klimaat

opvangen, maar “Het kost wel veel geld en veel

ruimte.” Kuil vindt dat mensen moeten beseffen

welk risico ze lopen waar ze wonen: “Ook lokaal

want de verschillen per gebied zijn groot. Je moet

je bewust zijn van waar je woont.”

In Doesburg kijkt Mart de Kruif vanuit zijn

appartement tien hoog over de waterpartij van

de splitsing IJssel-Oude

IJssel. “Kijk een geweldig

uitzicht, moet je daarachter

kijken”, hij wijst over de stad

naar nog meer water in de

weilanden en uiterwaarden.

De Kruif is Commandant Landstrijdkrachten en

bestrijdt met zijn manschappen hoog water als dat

nodig is. Zo is zijn ploeg ingezet in Groningen waar

hele gebieden onder liepen en mensen geëva-

cueerd moesten worden in januari van dit jaar.

“We waren daar binnen een uur met honderd man

en twintig trucks. Wij zijn er om te vechten voor

de vrijheid en veiligheid van Nederland. Wij zijn

voorbereid op onverwachte situaties en kunnen

anticiperen op de ergste dingen. Burgemeesters

“In 1993 en 1995 stond het water

aan de rand van de stad.

Doesburg was bijna een eiland

in een heel grote plas water.

De dijken hebben zich bewezen.

Ik wil er met alle Doesburgers

voor staan dat we het met

elkaar veilig houden.”

“De ons beschermende dijken

zijn echter goed op sterkte.

Vooral niet in paniek raken.

Dat gebeurt niet zo snel, onze

inwoners zijn vertrouwd met

het water en weten van

de risico’s.”

Burgemeester van

gemeente Rijnwaarden

Mark Slinkman

Burgemeester van gemeente Westervoort

Jos Geukers

Burgemeester van

gemeente Doesburg

Kees Luesink

“Nederland heeft geen

gevoel van onveiligheid,

dat is een grote zegen”

“Blijf ontspannen en hou vooral de bericht-

geving in de gaten. Als het echt dreigend hoog

gaat worden: spullen zoveel mogelijk naar boven,

vroegtijdig heil elders zoeken.”

Page 13: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

13Veilig gevoel - voorjaar 2012

intensieve samenwerking

zijn vaak verrast als ze horen wat wij allemaal

kunnen betekenen.”

De Kruif praat honderduit over zijn manschappen

die in allerlei risicovolle

situaties hulp bieden.

Zo ook in Schoorl bij de

natuurbranden. Naast

het blussen met helikop-

ters heeft het leger ook deskundige analisten in-

gezet die leefpatronen kunnen analyseren. De Kruif:

“Dat zijn echte whizzkids. Ze kijken naar het weer,

verkeer en wat was er op televisie. Alle aspecten

samen levert hen een beeld op van bijvoorbeeld

een pyromaan. Daarmee kan de politie verder

aan de slag. Veel mensen weten niet wat wij alle-

maal doen. Pas achteraf is er wel eens publiciteit.”

Vol trots voegt De Kruif toe: “Met hulp van onze

specialisten heeft de politie onlangs 1 miljoen euro

zwartgeld gevonden. We beschikken over apparatuur

waarmee je als het ware door muren kunt kijken.”

“Nederland heeft geen gevoel van onveiligheid,

dat is een grote zegen”, stelt De Kruif en hij praat

graag over wat zijn mensen allemaal kunnen. ,, Als

je nou zo’n jongen neemt in Alphen aan de Rijn.

Die schiet in een winkelcentrum om zich heen en

dan krijgen mensen een

gevoel van onveiligheid.

Wij kunnen op zo’n mo-

ment bewaking leveren,

zodat mensen het gevoel

van veiligheid terug krijgen.

De Kruif geeft leiding aan 24.000 mensen bij de

landmacht. Hij gaat meestal ter plaatse kijken als

de militairen ergens hulp verlenen. Hij wilde ook

naar Groningen, maar de inzet was van korte duur.

“Maar er komt nog meer water aan. Het heeft flink

gesneeuwd in de bergen.”

Ongeveer vijf jaar geleden heeft defensie met de

overheid afspraken vastgelegd, dat ze steun geeft

bij het uitvoeren van nationale taken. “We hebben

capaciteit gegarandeerd. Zo heeft elke regio een

officier veiligheid. Onze mensen vinden het

hartstikke mooi om ingezet te worden bij hoog-

water, maar ook bij het blussen van bosbranden.”

De Kruif is duidelijk: “Bij risico, bel ons! Onveilig-

heid hoort bij ons vak. We zijn daarop ingesteld en

passen ons heel snel aan als er iets moet gebeuren.

Wij zijn altijd stand-by. Een goede burgemeester

anticipeert op situaties. Hij kan beter te vroeg

bellen, dan op het laatste moment.”

“Bij hoogwater ga ik

elke dag naar de rivier en

volg de waterstanden.

In februari 1995 heb ik een

noodevacuatie gelast in Ochten,

de enige in de geschiedenis.

De hoogwaterbewaking is nog

steeds onvoldoende, al blijkt

de zelfredzaamheid groot,

zo heb ik in 1995 ervaren.”

Burgemeester van

gemeente Zevenaar

Jan de Ruiter

“De rivierdijken worden steeds

verbeterd, maar de rivierstanden

kunnen ook hoger worden voor-

dat een dijk bezwijkt. De Liemers

wordt ook wel eens “de kolk”

genoemd, dat bij een dijk-

doorbraak van de Rijn volledig

onder water kan lopen.”

Burgemeester van

gemeente Duiven

Henk Zomerdijk

“Het gaat heel lang heel goed,

maar het risico wordt groter

door de klimaatsverandering”

WEEs vooRbEREid als jE WEggaat vooR HEt WatER: • Sluit gas, water en licht af• Neem hoognodige dingen mee als geld, medicijnen en

identiteitsbewijs• Sluit je huis af• Controleer of de buren ook weg gaan• Ga naar je afgesproken droge opvangadres • Vergeet de huisdieren niet• Denk aan goed schoeisel en kleding

Page 14: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

De natuur geeft de beste preventie en

bescherming

Om ons goed te voelen en onze

weerstand op peil te houden

eten we elke dag verse groen-

ten en fruit. Daarnaast hebben we de mogelijkheid om

onze voeding aan te vullen met supplementen. Zonge-

rijpte groenten en fruit bevatten vitaminen, mineralen en

een groot aantal andere stoffen, die elkaar versterken

en daardoor belangrijk zijn voor de ‘juiste match’ met

het menselijk lichaam. Een goed voedingssupplement

kiezen is niet eenvoudig, maar het ligt voor de hand om

bij de keuze zo dicht mogelijk bij echte groenten en fruit

te blijven. Liever natuurlijke dan synthetische preventie!

Een compacte voedingsbron van miljarden jaren oud

Naast groenten en fruit is er nog een derde, voor velen

nog onbekende voedingsbron met dezelfde positieve

kenmerken: Spirulina algen. Uit onderzoek van de NASA

blijkt dat de voedingswaarde van 1 kg Spirulina gelijk is

aan die van 1000 kg groente en fruit! Erg compact dus,

en een waardevolle toevoeging aan ons dagelijkse

voedingspatroon.

-advertorial-

Hawaï: de beste plek om te groeien

De Spirulina alg kan alleen groeien in sterk alkalisch

water. Vandaag de dag wordt Spirulina geteeld in

speciale ‘waterboerderijen’ in subtropische gebieden

zoals Hawaï, Californië, Thailand, Taiwan, India en China.

Van al deze waterboerderijen is die op Hawaï ver-

reweg de beste. De bassins liggen daar namelijk

op een lavaveld direct naast de Stille Oceaan. Het

water in de bassins is een unieke mix van zoet water

uit het hoger gelegen regenwoud en diepzeewater,

dat wordt opgepompt van een diepte van 600 me-

ter en daardoor uitzonderlijk schoon en zeer rijk aan

mineralen is. Het water bevat daarnaast uitermate

veel sporenelementen. Het klimaat in Hawaï is ideaal

voor Spirulina: de zon schijnt het hele jaar door en de

constante zeewind zorgt ervoor dat de lucht helder

en zuiver is. Alleen de Spirulina afkomstig van Hawaï

wordt onder ideale omstandigheden gekweekt en

heeft daardoor een onovertroffen kwaliteit.

Spirulina is na het oogsten erg gevoelig voor daglicht.

De beste Spirulina wordt dan ook verpakt in speciaal

beschermend VioSol® glas.

EEN HOGERE WEERSTAND ÉN MEER ENERGIE!Iedereen heeft een persoonlijk weerstands- en energieniveau. Met Spirulina bouw je je weerstand en energie geleidelijk op. Je voelt je vitaler en herstelt sneller na inspanningen.

Als het om extra energie gaat: Spirulina werkt anders dan snelle oppeppers. Energiedrankjes en -repen geven een korte energie- piek, maar daarna val je snel terug. Het duurt vervolgens lang voor je weer hersteld bent. Spirulina zorgt voor een lange en gelijkma-tige energievoorziening. Je weerstand wordt verhoogd en je energie neemt toe. Helemaal op natuurlijke wijze!

vitaliteit, energie enuithoudingsvermogen

tijd

normaal

met Spirulina

oppeppers: ‘ups & downs’ zonder Spirulina

Voel je ook geweldig!

Voel je geweldig met Marcus Rohrer

SPIRULINA®

Verkrijgbaar bij drogisterij, apotheek en reformhuisVoor meer informatie: 0183-647220

Je doet met de fi ets boodschappen, je loopt elke week hard met vriendinnen, tijdens de lunch wandel je een half uurtje, je eet elke dag 500 gram

groente en fruit, twee keer per week staat er vette vis op tafel en yoga helpt emoties en spanning te kanaliseren. Je wilt je bruisende zelf zijn.

Soms kun je wel wat extra’s gebruiken. Iets wat dichtbij de natuur staat. Iets wat op jouw lijf geschreven

is. Marcus Rohrer Spirulina. Met 96 belangrijke stoffen voor je lichaam, waaronder 12 onmisbare

mineralen en 11 belangrijke vitamines. Een manier om je energie te verhogen en je weerstand

te versterken. Zeg nu eens eerlijk, hoe voel jij je vandaag?

KAG

-nr.

1501

-021

2-02

37

Extra energie: elke dag, steeds weer

Page 15: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

15Veilig gevoel - voorjaar 2012

Bij evenementen zijn

hulpdiensten en organisatie

goed voorbereidKoninginnedag in Apeldoorn, de houseparty op het

strand van Hoek van Holland, Dodenherdenking

op de Dam en de Love Parade Duisburg. Het staat

allemaal in ons geheugen gegrift. Waar grote

groepen mensen bijeenkomen kan het mis gaan,

soms zelfs met dodelijke afloop. Gelukkig zijn

zulke situaties zeldzaam, maar als het mis gaat,

moet je voorbereid zijn. De hulpdiensten zijn dat

in elk geval.

In de regio Gelderland-Midden zijn jaarlijks veel

evenementen, zoals de Edese Heideweek, Konin-

ginnedag in Arnhem, Ballonfiësta in Barneveld,

het paardenevenement Outdoor Gelderland in De

Steeg en het Bevrijdingsfestival in Wageningen.

Evenementen zijn leuke gebeurtenissen en diverse

partijen doen er alles aan, om de risico’s vooraf en

tijdens evenementen zo klein mogelijk te houden.

Brandweer, politie, GHOR/GGD, gemeenten en

organisatoren werken nauw samen in de aanloop

naar een evenement. Alles wordt maanden van-

tevoren in detail doorgenomen.

Het begint allemaal met de vergunningaanvraag

door de organisator. Gemeenten verlenen een

vergunning en kunnen

specifieke eisen stellen

aan de organisatie. De

veiligheid en gezondheid

van mensen moet gewaarborgd zijn. Dit wordt

getoetst door de hulpverleningsdiensten. Zij

geven eventueel advies aan de gemeente om extra

voorwaarden in de vergunning op te nemen.

Voorwaarden kunnen betrekking hebben op

het aantal EHBO’ers, de hygiënevoorschriften,

vluchtroutes, aan- en afvoer van bezoekers en

openbare orde risico’s.

Alle partijen stellen samen een draaiboek op. Hier-

in wordt vastgelegd hoe de organisatie van het

evenement is geregeld en hoe de samenwerking

verloopt tussen de hulpverleningsdiensten en de

organisator tijdens het evenement. Voor het geval

het mis gaat, staat precies beschreven hoe de

hulpdiensten optreden.

Er is altijd hulpverlening

aanwezig bij elk groot

evenement of festival.

Alle hulpverleners hebben hun eigen aandachts-

gebied en zijn extra waakzaam. Zo zorgen ze er

samen voor dat iedere bezoeker onbezorgd feest

kan vieren.

Want daar is het om te doen; een gezellig en vrolijk

evenement voor bezoekers, organisatoren en

hulpverleners.

Wageningen tijdens het Bevrijdingsfestival op 5 mei.

In het draaiboek staat ook wat te

doen als het dreigt mis te gaan

Wat kun jE zElf doEn als HEt dREigt mis tE gaan bij EEn EvEnEmEnt: • ga niet tegen de mensenstroom in• probeer rustig te blijven • volg de aanwijzingen van de hulp-

verleners op• ga niet naar de plek van de orde-

verstoring toe

Wat kun jE zElf doEn vooR jE naaR EEn EvEnEmEnt gaat:• lees de informatie van de organisatie• houd rekening met het weer (extreme

kou/hitte)• bekijk waar vluchtwegen zijn

Page 16: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

16 Veilig gevoel - voorjaar 2012

Ongeluk zit

in een

klein hoekje

Hekjes bij de trap, afdekplaatjes in stopcontacten,

beveiligers op deuren, beschermhoekjes op de

scherpe hoeken van de tafel, lucifers en aanstekers

niet voor het grijpen en medicijnen en schoon-

maakmiddelen veilig weggestopt in een hoge

kast. Veel ouders nemen talloze maatregelen om

ongelukken in huis te voorkomen. Wij natuurlijk

ook. Maar een ongeluk zit in een klein hoekje.

Neem nu de dag dat onze zoon twee jaar werd.

Helemaal blij was ie met zijn cadeau: een knalgele

loopauto. Hij was er niet vanaf te slaan. Maar aan

het eind van de dag ging het mis. Opeens zag ik

mensen op het plein voor ons huis verschrikt de

handen voor de mond slaan. Al snel hoorde ik onze

jarige job hartverscheurend huilen. En daar lag hij,

onderaan onze negen treden lange betonnen trap

voor de voordeur, onder zijn knalgele taxi.

Ik haalde de taxi van hem af. Gadegeslagen door

de mensen op het plein stond hij op. Een paar

minuten later zat ie, tranen nog op zijn wangen,

weer op zijn taxi. Geen schrammetje.

Of die keer dat we met vrienden in onze woon-

keuken zaten te eten. De kinderen waren rustig

aan het spelen. Natuurlijk hadden de alarmbellen

moeten gaan rinkelen… Want als vier jongens een

tijdje geen lawaai maken dan weet je het meestal

wel.

Plots hoorden we heel veel gegil. We wisten meteen

dat het goed mis was. De jongens waren helemaal

in paniek. Ze hadden een borrelende heksensoep

gemaakt van scheerschuim, dure parfum, douche-

gel en… tijgerbalsem. En de soep was in de ogen

en monden terecht gekomen. Ze gilden het uit van

de pijn. Met veel koud water en natte washandjes

was het leed redelijk snel geleden. Al zat de schrik

er goed in.

In beide gevallen liep het goed af. Je schrikt, de

ergste scenario’s schieten door je hoofd en je kijkt

weer eens kritisch naar de potentiële gevaren in en

om huis. Het had ook anders kunnen aflopen.

ongEvallEn in En om Huis

Jaarlijks worden gemiddeld 23.000 kinderen

van 0 tot en met 4 jaar na een ongeval in

of om huis behandeld op de Spoedeisende

Hulp van een ziekenhuis. Uit cijfers van

Consument en Veiligheid blijkt dat kinderen

van één of twee jaar oud het grootste risico

lopen op een ongeval waarvoor behandeling

op de Spoedeisende Hulp nodig is. Onder de

slachtoffers zijn meer jongens dan meisjes.

De meeste kinderen (65 procent) hebben

letsel doordat zij gevallen zijn. Met name een

val van de trap, een val van een speeltoestel

en een val van een zitmeubel komen relatief

veel voor. Ongeveer vier van de tien slacht-

offers hebben letsel aan hoofd, hals of nek.

Kinderen die behandeld worden op de

Spoedeisende Hulp hebben vaak een open

wond. Kinderen die opgenomen moeten

worden in het ziekenhuis hebben meestal

een hersenschudding of ander schedel- of

hersenletsel.

Page 17: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

17Veilig gevoel - voorjaar 2012

Als iemand in

elkaar zakt telt

elke minuutBij Maarten van den Bosch in Gendt hangt een AED

Op een zondagavond krijgt Maarten van den Bosch

in Gendt een AEDalert op zijn mobiele telefoon.

Op dat moment hoort hij de FRB uitrukken. In de

buurt is iemand in elkaar gezakt. Van den Bosch

pakt zijn AED en snelt naar het gemelde adres.

Het is druk voor het huis, maar het slachtoffer ligt

binnen en Van den Bosch gaat reanimeren. Afwis-

selend wordt gereanimeerd door de brandweer

en Van den Bosch. In alle rust blijven de hulp-

verleners doorgaan tot de ambulance arriveert en de

handelingen overneemt.

De man krijgt een infuus

en gaat naar het zieken-

huis.

“Achteraf hebben we

samen met brandweer

en ambulancepersoneel

een uur lang gereanimeerd. Het slachtoffer is

met een hartritme in het ziekenhuis aangekomen

en hij heeft het overleefd. Hij heeft er niets aan

overgehouden. Een paar weken later kwam hij mij

bedanken.” Maarten van den Bosch tovert een trotse

glimlach op zijn gezicht. “Nu wil hij ook een cursus

reanimatie en AED volgen.”

Van den Bosch is instructeur bij de Stichting Klop-

pend Hart Lingewaard en Overbetuwe. Onder

meer met succesverhalen hoopt hij mensen te

motiveren om een cursus te volgen. Inmiddels

heeft de stichting 2000 mensen opgeleid om te

reanimeren en een AED te gebruiken. Ook heeft het

Over Betuwe College voor voortgezet onderwijs

reanimatie opgenomen in een lesprogramma; 400

leerlingen hebben een cursus gevolgd.

De stichting bestaat zes jaar en heeft er voor

gezorgd dat in Lingewaard en Overbetuwe al

185 AED’s hangen die gebruikt worden bij een

hartritmestoornis.

De stichting streeft er

naar om overal binnen

een straal van 300 meter

een AED te hebben. Par-

ticuliere ondernemingen

leveren AED’s en onder-

houden deze ook. De

stichting stelt slechts twee eisen: ze moeten buiten

kunnen hangen in weer en wind en gemakkelijk te

bedienen zijn.

Van den Bosch hamert op het belang van de

reanimatiecursus met AED: “Die eerste minuten

zijn zo belangrijk om iemand die een hartstilstand

heeft te helpen. Wij kunnen binnen enkele minuten

reanimeren. Zo snel is de ambulance er niet. Hier is

het echt: elke minuut telt.”

Elke dag worden in ons land

44 mensen getroffen door een

hartstilstand buiten een ziekenhuis.

Als niet direct wordt ingegrepen

sterft het slachtoffer.

FRBDe brandweer Gelderland-Midden heeft inmiddels 36 FRB-teams (First Responder Brandweer) en ook één MOB-team (Medische Ondersteunende Brandweer) in Arnhem. Deze brandweerlieden worden opgeleid door ambulancepersoneel. Deze houden ook toezicht op de ontwikkelingen. In 2010 waren 373 inzetten, waarvan 234 reanimaties. Bij 54,3% werd de patiënt met hersteld hartritme naar een ziekenhuis gebracht. FRB-teams zijn vaak binnen 5 minuten aanwezig. Met name op het platteland zijn ze vaker als eerste bij een reanimatie. In 2010 is 12 keer een reanimatie opgestart door een burger (AED-alert).

AEDEen AED is draagbaar en wordt gebruikt bij een persoon met een acute hartstil-stand. Met een elektrische schok kan het hart weer in een normaal ritme komen. In veel gevallen (80%) van hartstilstand trekt het hart ongecontroleerd samen. Dit wordt kamerfibrilleren genoemd. De enige effectieve behandeling is het geven van een stroomstoot, dat heet defibrilleren. De kans op succes daalt met bijna 10% per minuut als je niet snel handelt. Een AED is 100% veilig en betrouwbaar. Iedereen kan hem gebruiken, maar EHBO-ers en mensen met een reanimatiecursus kunnen nog sneller met een AED aan de slag.

Page 18: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

stipreizen.nl boek online ofbel 020 - 66 22 222

Busreis Bijzonder Polen11-daagse excursiereis per Comfort Class touringcar

Myslenice

Krakau

Wroclaw

Wieliczka

Zakopane

Auschwitz

Czestochowa

Wadowice

Dag 1: NederlandVandaag reist u op eigen gelegenheid naar het midden-klasse hotel in Eindhoven of Arnhem (of omgeving).Dag 2: Hotel Nederland-omgeving DresdenNa een lange reis komen we aan in het toeristenklasse hotel in de omgeving van Dresden voor diner en overnachting.Dag 3: Omgeving Dresden-Wroclaw-MysleniceNa het ontbijt bezoeken we de magische stad Wroclaw, verbonden door ruim 100 bruggen. Daarna door naar Myslenice waar we de komende dagen verblijven.Dag 4: Wieliczka’s Middags staat een bezoek aan de beroemde zoutmij-nen van Wieliczka op het programma.Dag 5: Krakau Krakau is één groot openluchtmuseum van bezienswaardig-heden met de Lakenhallen en de Mariakerk. Deze mooie stad is op de werelderfgoedlijst van UNESCO opgenomen.

Dag 6: ZakopaneZakopane ligt aan de voet van het Tatragebergte en is in de zomer een geliefd uitvalsoord voor wandelaars.Dag 7: Wadowice-Auschwitz Indrukwekkende dag met de geboorteplaats van Paus Johannes Paulus de 2e: Wadowice en een bezoek aan Auschwitz.Dag 8: CzestochowaWe rijden naar Czestochowa, één van de belangrijkste bede-vaartplaatsen van Polen met bezoek aan het klooster.Dag 9: Vrije dag of optionele excursie KrakauVrije dag of een excursie naar Krakau met bezoek aan de Wawelheuvel met de burcht en de kathedraal.Dag 10: LeipzigVia een prachtige route rijden we naar ons overnach-tingshotel in Duitsland nabij Leipzig.Dag 11: Omgeving Leipzig-NederlandAankomst in Nederland. Einde van een prachtige reis.

Profiteer van bijzonder lage prijzen voor deze busreis naar het bijzondere Polen! Ontdek indrukwekkende bestemmingen als Wroclaw, de zoutmijn van Wieliczka, Krakau, Zakopane en Auschwitz. Inclusief hotel, ontbijt en 9 x diner!

v.a.

42911 dagen voor de prijs van 8!

Rondreis Toscane Totaal8-daagse reis inclusief vliegreis, rondreis en hotel met ontbijt

Montecatini-TermeFlorence

LuccaPisa

Siena

Viareggio

Barga

San Gimignano

Carrara

Dag 1: Rotterdam - Milaan - MontecatiniVandaag vliegt u comfortabel per transavia.com van Rotter-dam naar Milaan. Vanuit de luchthaven van Milaan volgt de transfer naar ons hotel in Montecatini Terme.Dag 2: Pisa - LuccaDe eerste excursies van deze reis door Toscane gaan naar de plaatsen Pisa en Lucca. Tijdens een bezoek aan Pisa mag een bezichtiging van de scheve toren natuurlijk niet ontbreken!Dag 3: FlorenceAbsolute hoogtepunten in Florence zijn o.a. de Ponte Vecchio, de beroemde middeleeuwse brug over de rivier de Arno, maar natuurlijk ook de Piazza della Signorina met het Palazzo Vecchio (stadhuis).Dag 4: Siena en San GimignanoSiena is bekend om o.a. het Piazza del Campo, het schelpvormig stadsplein en de beroemde Dom van Siena. San Gimignano is één van de best bewaarde stadjes uit de Middeleeuwen.

Dag 5: ViareggioDeze stad geniet internationale bekendheid als badplaats aan de Ligurische Zee. Deze kust wordt vooral bezocht door Italianen: veel stadsbewoners uit Milaan en Florence bren-gen hier hun strandvakantie door.Dag 6: Montecatini TermeEen dag ter vrije besteding. Neem vandaag de tijd om het kuurstadje Montecatini te verkennen of ga heerlijk ont-spannen in de nabijgelegen spa.Dag 7: Garfagnana - Barga - Carrara We maken een mooie panoramatour door de streek Garfagnana, in het noordwesten van Toscane. Onderweg stoppen we in het kleine historische plaatsje Barga. Daarna rijden we door naar Carrara, voornamelijk bekend van de ca. 300 marmergroevenDag 8: Montecatini - Milaan - RotterdamVan Milaan vliegen we terug naar Rotterdam en komt er een einde aan deze heerlijke rondreis door Toscane.

Schitterende reis door Toscane! Vanuit het charmante 3-sterren hotel in Montecatini Terme bezoekt u dé hoogtepunten van Toscane zoals Pisa, Florence en Siena. Inbegrepen zijn de vlieg-reis, vervoer per comfortabele touringcar, hotel met ontbijt en Ned.spr. reisbegeleiding.

v.a.

498Normaal € 629, numet 21% korting...

Bijzonder Polen24-31 mei 439 2-9-16-23-30 augustus 465 11 oktober 439

7-14-21-28 juni 449 6-13-20-27 september 465 18 oktober 429

5-12-19-26 juli 465 4 oktober 465

Prijzen p.p. o.b.v. 2 pers. per kamer. Toeslag 1-persoonskamer € 195. Inclusief: 1 voorovernachting in Eindhoven of Arnhem (of omgeving) inclu-sief ontbijt, gratis parkeren bij het voorovernachtingshotel, vervoer per Comfort Class touringcar, 2 nachten in toeristenklasse hotels in Duits-land o.b.v. halfpension, 7 nachten in het 3-sterren Black & White Hotel o.b.v. halfpension, diensten Nederlandssprekende chauffeur (tevens reisbegeleider) en stadstour Krakau inclusief Engelssprekende gids. Exclusief: niet genoemde maaltijden en drankjes, entreegelden en kosten lokale gidsen à € 40 - € 45 p.p. (ter plaatse te betalen) en fooien. Min. aantal deeln.: 18. Uiterste termijn van annulering bij onvoldoende deel-name 14 dagen voor vertrek. Reserveringskosten € 19,50 en Calamiteitenfonds € 2,50 per boeking. Zie www.stipreizen.nl/plbbp

Zéér complete excursiereis

inclusief ontbijt en 9 x diner!

Rondreis Toscane Totaal2 juni 515 7-14-21-28 juli 535 8-15-22-29 sept. 5359 juni 525 4-11-18-25 augustus 535 6 oktober 53516-30 juni 498 1 september 545 13-20 oktober 549

Prijzen p.p. o.b.v. 2 pers. per kamer. Toeslag 1-persoonskamer € 75. Inclusief: vliegreis Rotterdam-Milaan v.v. per transavia.com, luchthaventaxen en brandstoftoeslag, vervoer per comfortabele touringcar, 7 overnachtingen in Parkhotel Moderno (of gelijkwaardig) inclusief ontbijt en Neder-landssprekende reisbegeleiding. Exclusief: niet genoemde maaltijden, fooien, tolgelden en checkpoints € 20 p.p. (verplicht, ter plaatse te vol-doen), entreegelden en kosten lokale gidsen (verplicht, ter plaatse te voldoen), kaartje Tramvia Florence ca. € 2,50 p.p., toeristenbelasting € 1-4 p.p. per nacht, facultatieve excursies en eventuele entreegelden. Optioneel bij te boeken halfpension € 21 p.p. (vooraf bij te boeken). Min. aantal deeln.: 20. Uiterste termijn van annulering bij onvoldoende deelname 21 dagen voor vertrek. Reserveringskosten € 19,50 en Calamiteitenfonds € 2,50 per boeking. Zie www.stipreizen.nl/ittos

Boek halfpension bij voor

slechts € 21 per week!

Gegarandeerd

vertrek t/m 30/6!

Page 19: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

19Veilig gevoel - voorjaar 2012

112 bij bloed

en spoed

112 daar pak je

daders mee

112 daar red je

levens mee!

Wanneer mag 112 worden gebeld?

“Goedemorgen 112-alarmcentrale. Wie wilt u

spreken, politie, brandweer of ambulance... in

welke woonplaats?” Klik en doorgeschakeld wordt

het gesprek naar de juiste persoon. In maart 1997

is het alarmnummer 112 geïntroduceerd en sinds

die tijd wordt het in de hele Europese Unie gebruikt

in spoedgevallen.

In Arnhem wordt het Politie Service Centrum

geleid door groepschef Gerrit Hakze. Hij geeft leiding

aan vijftig medewerkers. “Het zijn geen politie-

mensen maar geroutineerde call-centralisten.

Ze kunnen heel goed multitasken”, vertelt Hakze,

“Dat is nodig, want hier komen per dag zeker

1000 telefoontjes binnen. ‘s Nachts is het rustiger,

maar overdag zitten hier twaalf mensen.” Het cen-

trum verwerkt ook de 0900-8844 nummers in de re-

gio (jaarlijks 320.000), checkt internetaangiftes en

verwerkt de email op politie.nl. De medewerkers

worden intern en extern opgeleid. Hakze: “Het

is heel belangrijk om met emoties om te kunnen

gaan. Mensen bellen ons niet als ze de loterij

hebben gewonnen, maar voor al het andere wel,

zoals angst, woede en verdriet. Hierop wordt het

personeel goed getraind.”

Hakze is duidelijk en somt op: ,,112 bel je als een

mens of dier in nood is. Het kan zijn bij een ruzie, of

iemand is gewond of onwel, je wordt bedreigd of

je ziet rook bij een huis. Ook als je ziet dat dingen

vernield worden of je bent getuige van een inbraak.”

Het centrum kan aan het nummer zien van waar

gebeld wordt. “Iemand kan onwel worden en nog

net 112 intoetsen. Soms horen wij de doodsangst

door de telefoon bij een ruzie en wordt bijvoor-

beeld de stekker eruit getrokken. Dan kunnen we

toch reageren en hulp sturen.”

Het misbruik van 112 is groot. “We krijgen ook

grapjassen aan de telefoon. Die krijgen een fikse

boete, want ze blokkeren de lijnen voor mensen

die echt hulp nodig hebben’’ legt Hakze uit. “In

het weekend krijgen we soms kinderen van

1 of 2 jaar aan de lijn. Die toetsen de eerste cijfers

en komen dan bij ons binnen. We bellen dan terug

en dan hoor je ouders soms boos reageren.”

Ook komen er veel telefoontjes binnen waarvoor

mensen eigenlijk niet 112 moeten hebben. “Maar

bij twijfel toch gewoon 112 bellen”, zegt Hakze.

EEn paaR vooRbEEldEn:

• U heeft uzelf buitengesloten en uw 3-jarige kind

is binnen. Het fornuis staat nog aan

• Er hangt op straat een ontzettende gaslucht

• U heeft een aanrijding gehad en er is iemand

gewond

• Iemand stort op straat in elkaar en blijft

onbeweeglijk liggen

• U ziet dat een auto wordt opengebroken

• U wordt op straat bedreigd

• Iemand probeert uw deur open te breken

• U wordt ‘s nachts wakker en merkt dat er

iemand in uw woning is

• Er is een hond in het water die door uitputting

dreigt te verdrinken

• U kunt niet slapen, omdat er bij de buren heftig

ruzie is. Het klinkt alsof er iemand in elkaar

wordt geslagen

• U komt langs een elektriciteitshuisje dat open

staat, er is niemand en het huisje voelt heel

warm aan

• U ziet bij de buren vuur uit de schoorsteen

komen

• Iemand valt van de fiets en blijft liggen met

een bebloed gezicht

Groepschef Gerrit Hakze in het Politie Service Centrum in Arnhem waar 112 telefoontjes binnenkomen.

Page 20: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

20 Veilig gevoel - voorjaar 2012

“Henk heeft al langer psychische problemen”, vertelt

de buurvrouw. “Ik heb altijd een oogje in het zeil

gehouden. Maar sinds een paar weken, komt Henk

de deur nauwelijks meer uit. De vuilniszakken

stapelen zich op in de achtertuin. Maar als ik aanbel

roept Henk dat hij niets nodig heeft.” De buurvrouw

maakt zich zorgen om Henk. “Hij heeft nauwelijks

vrienden en familie. Ik zie nooit iemand die zich ook

om hem bekommert”.

Buren die leven in een verwaarloosde leefomgeving,

een tuintje dat slecht onderhouden is of gordijnen

die vrijwel de gehele dag gesloten zijn. De buurman

die vereenzaamt en nooit bezoek krijgt. Een buur-

vrouw die psychische problemen heeft en regel-

matig ‘s nachts gillend op het balkon staat. Het zijn

signalen dat de persoon ‘achter de voordeur’ hulp

nodig heeft.

We kennen allemaal wel iemand of een gezin

waar we ons zorgen om maken. Soms hebben we

overlast, maar meestal leven we ons eigen leven.

Nederland kent veel voorzieningen op het gebied

van welzijn en gezondheidszorg. Wie kunnen we

inschakelen als het om bijvoorbeeld buurman Henk

gaat? De huisarts, thuiszorg, GGD, maatschappelijk

werk, verslavingszorg, wijkverpleging of de gees-

telijke gezondheidszorg.

Eenzaam, verwaarloosd en niet zelf om hulp vragen.

De Openbare Geestelijke Gezondheidszorg (OGGZ)

van de GGD richt zich juist op mensen die volgens

hun omgeving zorg nodig hebben. Mensen als

Henk vragen zelf geen hulp omdat ze de weg niet

weten en omdat ze vinden dat ze zelf geen hulp

nodig hebben. Of ze hebben slechte ervaringen met

hulpverlening. Deze mensen zijn de zogeheten

‘zorgmijders’.

Om deze mensen te vinden en te helpen is een

goed netwerk vereist. Elke gemeente heeft een

lokaal- en/of wijkzorgnetwerk. De GGD Gelderland-

Midden heeft de regionale coördinatie over deze

zorgnetwerken. In een netwerk zitten organisaties

als het algemeen maatschappelijk werk, welzijns-

organisaties, woningcorporaties, politie, GGz,

verslavingszorg, MEE en gemeentelijke diensten.

Het doel van het netwerk is om hulp te organiseren

voor zorgmijders. Dus niet afwachten, maar wat

doen!

Als u zich zorgen maakt over buren, familieleden

of iemand anders, laat dit dan weten aan de lokale

maatschappelijk werker, woningcorporatie, wijk-

agent of het centraal meldpunt van GGD.

Zijn we wel

zo sociaal als

we denken?

signalEn van zoRg- En/of ovERlastsituatiEs sociaal isolement onbereikbaar, nauwelijks contact met anderen, extreem schuw psyCHisCHE of vERslaving-spRoblEmEnvreemd gedrag, verwardheid, geen besef van plaats/tijd/persoon, extreem schuw, angstig gedrag, naar alcohol ruiken, trillende handen, onaangepast gedrag, lusteloosheid, initiatiefloosheid, sufheidonvoldoEndE pERsoonlijkE vERzoRgingvervuild en stinkend lichaam en kleding, onbehandelde ziektes of letsels/wonden, verwaarloosde kinderenvERvuildE Woning/WoonomgEvingstank, een hoop vuil of troep in de tuin, overmatig aantal (onverzorgde) dieren, grote hoeveelheden oud papier en/of etensresten in de woning, achterstallig onderhoudsoCiaal maatsCHappElijkE pRoblEmEnvolle brievenbus / ongeopende post, betalingsachterstanden / schulden, dreigende huisuitzetting / afsluiting energie en/of water, mishandeling, veel ruzies en conflicten binnen gezin

Page 21: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

21Veilig gevoel - voorjaar 2012

Hoe denken jongeren over seks? Wordt er over

gepraat of juist gezwegen? Wat weten jongeren

eigenlijk over seks? En hoe seksueel gezond zijn

jongeren eigenlijk?

Steeds meer jongeren laten zich bewust testen op

seksueel overdraagbare aandoeningen (soa), ook

gebruikt 75% van de jongeren bij de eerste keer

een condoom. Maar nog steeds praat meer dan de

helft van tevoren niet over condoomgebruik of wat

zij prettig vinden. Ook wordt binnen een relatie al

snel gestopt met het gebruik van een condoom.

“Gezonde seks begint met praten”, aldus Marijke

Hulstein, adviseur seksuele gezondheid van GGD

Gelderland-Midden. “Veel jongeren vinden het nog

steeds lastig om open met elkaar te praten over

wat ze wel en niet prettig vinden. Ook wordt het

gesprek over condoomgebruik of anticonceptie

van tevoren vaak weggelaten. Hierdoor kunnen

onduidelijke situaties ontstaan waarbij jongeren

achteraf spijt krijgen.”

Ook blijkt de kennis over gezonde seks onder

jongeren vaak laag. Door de invloed van leeftijds-

genoten en verwarrende boodschappen uit de

media blijken jongeren soms hele verdraaide

beelden te hebben over seksualiteit en gezondheid.

“Het is daarom belangrijk dat jongeren met elkaar

leren praten over het thema seksualiteit. De school is

hiervoor een goede plek”, volgens Hulstein, “Maar

niet op alle scholen worden de verschillende

thema’s besproken.”

De GGD Gelderland-Midden ondersteunt scholen

bij het bespreken van de verschillende thema’s.

Ook biedt de GGD anonieme en gratis spreekuren

(SENSE) voor jongeren waar zij terecht kunnen

met al hun vragen over seks, soa en anticonceptie.

“Het is belangrijk dat jongeren laagdrempelig

ergens terecht kunnen. Er is ook een website

www.sense.info. Op deze website is betrouwbare

informatie te vinden over uiteenlopende thema’s

rond seksualiteit.”

Gezonde seks

begint met

praten

Bij de GGD van Veiligheids- en Gezondheids-

regio Gelderland-Midden kun je altijd terecht

met vragen of voor een test. Om een afspraak

te maken bel 088 35 56 600, op maandag t/m

vrijdag van 10:00 tot 12:30 uur.

[email protected]

Dit e-mailadres kan worden gebruikt om infor-

matie op te vragen over soa’s, soavoorlichting,

condooms en werkstukken. Het maken van

een afspraak voor een soatest is niet mogelijk

via dit e-mailadres, hiervoor moet je bellen.

GGD Gelderland-Midden: 088 - 355 66 00.

Voor het onderzoek Seks onder je 25e 2012 zijn vorig jaar bijna 8000 jongeren tussen de 12 en

25 jaar ondervraagd over hun seksuele gedrag en beleving. Dit is uitgevoerd door Rutgers WPF

en Soa Aids Nederland. In het seksuele gedrag van jongeren hebben zich nauwelijks verschui-

vingen voorgedaan ten opzichte van 2005. De leeftijd van de eerste keer seks is nagenoeg dezelfde

gebleven

• 1 op de 10 jongeren loopt voor hun 25ste een soa op, de meest voorkomende is Chlamydia

• Basale kennis over soa en anticonceptie blijkt soms nog opvallend laag

• Het merendeel van de jongeren beschermt zich nog steeds goed tegen zwangerschap

• Seksuele grensoverschrijding blijft onverminderd hoog. Zeventien procent van de meisjes en

vier procent van de jongens geeft aan wel eens gedwongen te zijn tot seksuele handelingen die

ze niet wilden

• Nieuwe informatie is dat de eerste keer geslachtsgemeenschap voor veel jongeren onverwacht

komt en dat meisjes vaker dan jongens spijt hebben van hun eerste keer

• Het laten genieten van de ander onder jongens de meest genoemde reden is voor seks

• Homojongens komen gemiddeld een jaar eerder ‘uit de kast’, ondanks geringe homo-acceptatie

Scan deze QR code met uw smartphone.

Page 22: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

Lijkweg 326923 CC Groessen

T 0316 26 13 78F 0316 26 76 89

WWW.VERMEULENGROESSEN.NL/TUINGENIETER

Serre Veranda

Ramen/DeurenVouwwanden

Elk seizoen buiten genieten

Laat u inspireren door de fraaie veranda’s, wintertuinen, serres, kassen,

carports, tuinhuisjes en blokhutten. Nog vóór de zomer kunt u er van

genieten. We tonen ook zeer functionele aluminium lichtstraten, puien,

kozijnen, deuren en schuifpuien. Alles in eigen huis geproduceerd.

Vermeulen staat voor kant en klare oplossingen, maatwerk van hoge

kwaliteit en degelijk advies.

Page 23: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

23Veilig gevoel - voorjaar 2012

Veilig Gevoel is een uitgave van VGGM,

Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-

Midden samen met de zestien gemeenten in

het werkgebied.

De overheid is verantwoordelijk om iedere

inwoner voor te lichten over veiligheid en

gezondheid in hun leefomgeving.

Deze krant is zoveel mogelijk huis aan huis

verspreid, waarbij ook de huishoudens zijn

meegenomen die een ja/nee sticker hebben.

Deze uitgave is tot stand gekomen in samen-

werking met het bedrijfsleven. Zowel VGGM,

de gemeenten als de deelnemende bedrijven

hebben het doel de inwoners van de regio zo

volledig mogelijk voor te lichten over onder-

werpen die ons allemaal (kunnen) aangaan.

Heeft u vragen en of opmerkingen over deze

uitgave, stuur dan een mail naar vggm,

mailadres [email protected]

uitgave

Veiligheids- en Gezondheidsregio

Gelderland-Midden

Postbus 5364

6802 EJ Arnhem

verspreidingsgebied

Arnhem, Barneveld, Doesburg, Duiven,

Ede, Lingewaard, Nijkerk, Overbetuwe,

Renkum, Rheden, Rijnwaarden,

Rozendaal, Scherpenzeel, Wageningen,

Westervoort en Zevenaar.

bijdragen van

Anita Adema, Rik Gerritsen, Nanda Jurjus,

Natasja Lawson, Ronald van der Leede,

Jos Meeuwsen, Jessica de Olde, Astrid

van Schaijk, Adrienne Spijker, Manon Vaal

fotografie

VGGM, tenzij anders vermeld

Concept en realisatie

DVVR Communicatie & Creatie, Duiven

Commerciële realisatie

PSH Media Services, Arnhem

drukwerk

Veenstra en de Vries, Emmeloord

verspreiding

B&L Verspreidingen, Hoogeveen

oplage

287 .000

We hebben er allemaal belang bij, dat de

artikelen uit deze krant breed worden

gedragen. Alles uit deze uitgave mag daar-

om vrij worden gebruikt en verspreid onder

vermelding van de bron. Aan de inhoud van

deze krant kunnen geen rechten worden

ontleend.

In deze woordzoeker staan woorden verborgen

die allemaal terug te vinden zijn in deze krant

Veilig Gevoel. Sommige letters worden vaker

gebruikt. De overgebleven letters vormen een zin.

Hoe luidt deze zin?

volgende vragen op de lossen. De antwoorden zijn terug te vinden in de krant. Veel puzzelplezier!

1. Dit blad gaat over communicatie. Welke communicatie?

2. Welke ziekte kun je krijgen als je in de tropen wordt gestoken door een mug?

3. Wat hoor je iedere eerste maandag van de maand om 12 uur?

4. Bij Lobith wijst de peilstok ruim 14 meter aan. Wat betekent dit?

5. Bij droogte is de kans hierop in de natuur erg groot.

6. Veel mensen vergeten dit als ze op vakantie gaan?

7. Hoe noem je het als je de auto vol gooit met brandstof?

8. Zonder dit wordt het koud en donker.

9. Dit gebeurt meestal tussen 17.00 en 03.00 uur.

10. Wat zit er in een klein hoekje.

11. Een verzamelnaam voor de Edese Heideweek, Koninginnedag en het Bevrijdingsfestival?

12. Met een AED krijg je dit weer op orde.

13. Hij is negen treden hoog.

14. Helemaal alleen in je eentje. Hoe noem je dit ook wel?

15. Dit krijg je van de brandharen van de eikenprocessierups

16. Handig en gezellig om in huis te hebben als er een stoomstoring is.

17. Hoe noem je een ongeval ook wel?

18. Wat is altijd beter dan genezen?

19. Welke gevaarlijke stof zit er in het dak van het oude gebouw?

20. Wat is een veel voorkomende seksuele overdraagbare aandoening?

Puzzel

© Persbelangen

J E E N L A V I T S E F D V GE K E I L T I O N G G E E H NU U S A M E N D O E N V O Ü IK L U I S B O E R R T E L G RL E V S T R O O M A K N B I OC G C U R S U S I E A O E E TH N O O R G H R B G L K M N SL O V E R V A L U R E O E E IA A O I N L R U K A A R S E NM S P G A S T O E P W N O I CÜ B I M W A R G E Z O N D M ID E S R N A I G E Y T R A P DI S I K E V T N E M E N E V EA T E I N N M E P E O R M O NG N R U P S E N R I S I C O T

IJ

Y

Ë

Y

En deze woorden krijgt u van ons cadeau:

bloed - cursus - festival -gezond- grip -

hygiëne - kluis - omroep - partij - raak -

regio - reis - rupsen - samendoen - storing

Stuur uw antwoord voor 1 juni 2012 naar [email protected] of naar VGGM afdeling communicatie,

Postbus 5364, 6802 EJ Arnhem. Onder de goede inzendingen wordt een ballonvaart verloot. Dit is een

familie VIP-arrangement (2 volwassenen en 2 kinderen) boven uw woonomgeving. In overleg met Ron van

Kesteren (www.ronballon.com) kunt u verdere afspraken maken over het varen. U kunt met eigen ogen

zien wat er allemaal leeft en beweegt en hoe de snelwegen en spoorrails lopen. Hoe groot is het bedri-

jventerrein in uw dorp of stad? We geven u een paar woorden cadeau. De andere kunt u vinden door de

Page 24: VEILIG gevoel - vggm.nl gevoel - voorjaar 2012 3 Veilig opstaan Waarom risicocommunicatie? Veilig leven en wonen is de gewoonste zaak van de wereld in Nederland, en dus in Gelderland

Een inbreker kan in 5 min. zijn slag slaan.

U kunt daar met één telefoontje iets tegen doen.

Een vrijblijvend beveiligingsadvies? Bel 0800 20 21 of kijk op www.nuon.nl/beveiliging.

Dit krijgt u voor maar € 1,- per dag:

✔ Professioneel en draadloos beveiligingssysteem

✔ Inbraak- en brandalarm

✔ Inclusief installatie, service, onderhoud en

garantie

✔ 24 uur per dag, 7 dagen per week verbonden

met alarmcentrale

Inbrekers hebben gemiddeld maar één

minuut nodig om binnen te komen.

4 minuten later staan ze alweer buiten

met uw kostbare en dierbare spullen. Vaak

veroorzaken ze ook nog flink wat schade.

Maak daarom vandaag nog een afspraak

met een beveiligingsadviseur van Nuon.

Uw huis professioneel beveiligd.

Nuon geeft niet alleen advies, maar installeert

ook het alarmsysteem én verzorgt de aansluiting

op de alarmcentrale. Het systeem is draadloos en

eenvoudig te bedienen. Met huisbeveiliging van

Nuon is uw woning dag en nacht beschermd tegen

inbraak en brand. Voor maar € 1,- per dag!

Huis-beveiliging

€ 1,- per dag

LENU_12001_2_adv.Veiligheidskrant_ETT_raam 255x395_ZS.indd 1 11-04-1215 11:32