Het antwoord op al je digitale vragen hcco

TEST

Watle nog niet weetwrNoows r.o 4 0

Kaarten personaliserenMAILMERGE ??

www.hcc.nl/pc-active

È*d-Hdït-I-*1ïil-I-IH-dt*# llililIlJlllilllillll[il llïfllil[lfi

ROUTERSDuurder hoeft niet meer 4B

\L

\

HET NATIONALE

VUURWERKmagischetechniek 66

Jeuqd leert programmerencoDEwEEK 2o1q 2 6

EDITIE 279 JANUARI 2015 € 4,95

Voor de achtste keer is de Erasrnusbruq in Rotterdam tildens

de jaarwisselinq het speclaculaire loneel voor het Nationale

Vuurwerk Hler koml echter geen aansleker of sigaar aan te

pas Wel een zorqvrldig gecomponeerd computerpr0qramma,

sa rnenq esteld d oo r een p rofessio nele vu u rwerkpr0q ra m meu r

rieduizend vuurwerkbommen afsteken

in tien minuten. Een jongensdroom voor

vuurwerklieÍhebbers. Voor Klaas Rohde,

directeur van creatief concept- en organisatie-

bureau Fjuze, is dit elke nieuwjaarsnacht realiteit.

ln 2006 was Klaas tijdens oud en nieuw op de

Dam in Amsterdam. Waar hij bedacht dat er

eigenlijk een nationaal vuurwerk zou moeten

komen in Nederland, zoals we dat kennen uit

Sydney, Australië.

OUD EN NIEUWIN ROÏTERDAM

"Op zoek naar een geschikte locatie kwamen

we bij de Erasmusbrug in Rotterdam. De

burgemeester, destijds lvo Opstelten, was meteen

enthousiast." vertelt Klaas. "Waarom daar? Om

te beginnen is een iconische plek in een grote

stad een must. Daarin zijn Rotterdam en de

Erasmusbrug uniek. Met zo'n groots vuurwerk

moet je daarnaast de ruimte hebben. Je schiet

vuurwerkbommen af vanuit een lanceerpijp met

360 km/u. Om die pijp moet een cirkel zijn van,

in ons geval, 165 meter" En natuurlijk moet het

een plek zijn waar veel mensen het kunnen zien."

Fjuze doet het niet alleen; voor de vuurwerkshow

werken ze samen met JMR Produkties en het

Nederlandse vuurwerkbedrijf Dream Fireworks

sHowstM

Vuurwerk kun je niet repeteren. Maar omdat je

toch wil weten hoe het eruit komt te zien, gebruikt

de vuurwerkprogrammeur het programma

ShowSim. Hiermee is alles uit te rekenen en te

timen. Ook kun je de locatie toevoegen. Het

schrijven van de show is een gigantisch werk.

Voor een show van tien minuten is het team zo'n

40 uur bezig.

ln ShowSim zie je letterlijk de 'cues' die gegeven

worden. Shells, candles, fonteinen; alles wat

je maar kunt bedenken zit erin. Klaas: 'Ue

kunt zelÍs je eigen muziek in het programma

stoppen. Muziek hebben we wel, maar los van

het computerprogramma. Synchronisatie op

deze locatie is namelijk lastig, Het is in het

systeem echter gewoon te timen. Ook hebben

we tien grote skybeamers op de Erasmusburg

staan, die als schijnwerpers de lucht in

projecteren. Deze worden ook aangestuurd door

computersystemen." >

PC_ACTIVE 87

i!,-: =.

:-1 | i-: ! i í: :-: j ; -:=,', ::

: :i i. --i í::: : a : :!= :: :1'! : - : :!..

i-::;,iai til

:1ílr íi:;:

DE VOORBEREIDINGEN

Hoe gaat de voorbereiding van de show in z'n

werk? "De vuurwerkprogrammeur bedenkt globaal

welk vuurwerk hij wil. Dat bestelt hij in China. Alle

ingrediënten pataat? Dan slaan we het vuurwerk

op in grote bunkers in Duitsland. Vervolgens gaan

we aan de slag met het computerprogramma en

is het letterlijk: we begrnnen met tien romeinse

kaarsen, dan twee oranje bommen van 3,S-inch

die een bepaalde knal geven, links en rechts

doen we nog twee zilveren bommen, en zo

verder." Drieduizend bommen in tien minuten

is een heleboel bommen per seconde, soms

wel tien tegelijk. Dat wordt letterlijk in ShowSim

geschreven: de bommen worden in de tijdlijn

Klaas RohdeKlaas Rohde werkte bij Youri.FM en bij SBS. tn 2011_

begon hij met Fjuze, waar nu L5 mensen werken.

Fjuze organiseert evenementen voor o.a. Nike,

Disney en diverse omroepen. "We bedenken ook zelf

evenementen, zoals de Nationale Nieuwjaarsnacht."

Afkomstig uit de radiowereld, vindt hij audio ook erg

belangrijk. "Voor mij is audio ook visueel. Bij de radio

werkte ik met Pro Tools-software, Meer heb je niet

nodig:jij en de computer kunnen alles maken."

gezet. Uiteindelijk krijg je een totaalcompositie.

I\,4et een druk op de play-knop bekijkt het team

hoe het eruit gaat zien. Daarin wordt net zolang

geschoven tot alles op zijn plek valt.

KASTJES EN..- KASTJES

"Uiteindelijk staat de volledige sequel in het

computerprogramma. Dan wordt er een schema

uitgedraaid, met welke bom waar gemonteerd

moet worden op de locatie. Er zijn verschillende

lijnen, soms wel tien of twintig. Elke lijn heeÍt een

eigen kastje dat draadloos in verbinding staat

met een ander kastje, dat verbonden is met de

computer. Alle romeinse kaarsen bijvoorbeeld

staan op lijn 1, alle bommen van 3,5-inch op lijn 2."

Het kastje dat aan de computer verbonden is, is

eigenlijk de startknop. Het volledige programma

kan gestart worden of alleen een bepaalde

lijn. Soms worden bepaalde grote effecten nog

handmatig geactiveerd. Bijvoorbeeld als er

teveel wind staat. Als de rook namelijk nog niet

verdwenen is, dan is het zonde om een heel mooi

effect er dwars doorheen te starten.

De vuurwerkprogrammeur is ook de

supervisor op locatie. Want in ShowSim krijg

je natuurlijk de ideale situatie met briljante

weersomstandigheden, zonder wind en

68 ED tTtE 279

I Technlek achter maq sch vuurwerk

? .:;.i-1. r=

luchtvochtigheid. Hierin speelt ervaring ook

een belangrijke rol. Klaas: "Zo weet ik dat een

'waterval'vanaf de Erasmusbrug erg leuk is, maar

daarna veel rook geeÍt. Zeker bij vochtig weer.

En bij droog en/of koud weer zie je de kleuren

veel mooier." Voor vuurwerk is alleen de wind een

serieuze bedreiging. Als het te hard waait kan het

niet doorgaan, dan is het niet veilig.

BOEM!

Als er op de rode startknop gedrukt wordt,

stuurt deze een signaal naar een kastje met 50

uitgangen. Letterlijk 50'plus/min'-aansluitingen.

Elke aansluiting is een draadje dat loopt naar een

specifieke bom en dan naar een elektronische

ontsteking. Die laat iets ontbranden dat naar een

magnesiumlont loopt. Die bereikt vervolgens heel

snel de bom, waar de lading wordt ontstoken om

de bom de lucht in te krijgen. Daar zit weer een

lont in met een vertraging. Pas als de bom op

het juiste moment in de lucht is, komt de echte

lading van de vuurwerkbom tot ontploffing. "Met

360 km/u komt het vuurwerk uit de lanceerbuis en

ontploft dan op 100-120 meter hoogte, afhankelijk

van de zwaatïe van de bom."

OP DE BRUG

Het vuurwerk staat op 20 punten opgesteld op de

Erasmusbrug. ln het midden het zware vuurwerk,

vanwege de noodzakelijke veiligheidscirkel, "Er

wordt dagen aan gebouwd. Op locatie mag je pas

de lanceerbuizen vullen en het vuurwerk mag pas

twee dagen tevoren aankomen. Dan worden de

ontstekers aan de lonten aangesloten, draadjes

worden gemonteerd in de ontsteker en die gaan

naar het kastje waar vijÍtig kabeltjes bij elkaar

komen. Elke bom hangt met een draadje aan een

kastje en wordt apart aangestuurd. Zo liggen er

honderden draadjes en hele kabelbomen naar

zo'n kastle.

Om 18:00 uur rijdt de vrachtwagen naar de brug

om de kratten uit te zetten met lanceerbuizen. Om

23:00 uur zijn we klaar met bouwen en staat alles

op scherp. En om 00:00 uur is het dan zover!"

Na tien minuten is het vuurwerkspektakel voorbij

en begint het team met opruimen. Anticlimax?

"Niet als je weet, dat er over 365 dagen weer een

Nationaal Vuurwerk is!" I

PC_ACTIVE 69