Patiënten aan de macht?
27
-
Upload
vrije-universiteit-brussel-free-university-of-brussels -
Category
Healthcare
-
view
258 -
download
0
Transcript of Patiënten aan de macht?
Patiënten aan de macht?
Edgard Eeckman
Communicatiemanager UZ Brussel
Wetenschappelijk medewerker Communicatiewetenschappen VUB
Een gemengde onderzoeksmethode
VVRO - [email protected]
Internet enquête: gezonde mensen &
patiënten
Analyse van 24 huisartsconsultaties
+ Ethnografische follow-up interviews
3 Focusgroepen: gezonde mensen &
patiënten
Presentatie resultaten aan
2 huisartsenkringen + Discussie
VVRO - [email protected]
Een asymmetische relatie
Verschil in informatie
Verschil in kennis
Verschil in vaardigheden
Ziekte is …
niet meer kunnen doen wat je zou willen doen
in onevenwicht zijn
Patient empowerment
Het internet als informatiebron
Over de pathologie
Over de behandeling
Over de zorgverstrekkers
Over de zorgorganisatie
De digitale apps om jezelf te diagnosticeren
Wettelijk kader: wet op de patiëntenrechten
VVRO - [email protected]
“Information has always
been society’s great
equalizer”
‘The Twilight of Sovereignty:
How the Information Revolution is Tranforming our World’
Walter B. Wriston, 1990
VVRO - [email protected]
Wat is macht?
De klassieke definitie
“Power is the probability that one actor within
a social relationship will be in a position
to carry out his own will despite resistance,
regardless of the basis
on which this probability rests”
VVRO - [email protected]
Weber, 1967
Wat is macht?
De “resource dependency” definitie
“Group or person A has power
when A possesses a resource
on which B is dependent,
and B cannot substitute a different resource
for the one possessed by A”
VVRO - [email protected]
Overbeck, 2010
De afhankelijkheden van de patiënt
De “sources”
De pathologie
Het systeem
Self-efficacy
Tijd
Sociale rol
De “resources”
Informatie
Kennis
Vaardigheden
Wettelijke macht
Affectie
VVRO - [email protected]
De afhankelijkheden van de patiënt
De “sources”
De pathologie
Het systeem
Self-efficacy
Tijd
Sociale rol
De “resources”
Informatie
Kennis
Vaardigheden
Wettelijke macht
Affectie
VVRO - [email protected]
Tegenreactie van de patiënt
Zich informeren
Kennis vergaren
Wantrouwen
Self-efficacy verhogen
Op zijn rechten staan
Alternatieve geneeskunde
Therapie ontrouw/Geen behandeling
VVRO - [email protected]
Informatie?
Informatie ≠ kennis
Internet = Ongestructureerde informatie
“Information overload” & misinformatie
Sommige informatie is onvindbaar
Het internet is een dynamische informatiebron
Technische toegang is een voorwaarde
Niet iedereen kan zich pc & verbinding
veroorloven
Sommigen willen niet op het internet
VVRO - [email protected]
Hoe wordt informatie gezocht?
Informatie zoeken vraagt geletterdheid
Gezondheidsinformatie zoeken
vraagt gezondheidsgeletterdheid
Surfen vereist internet & IT geletterdheid
De meeste info is in andere talen (Engels!)
Gespecialiseerde informatie & kennis
kan zeer “esoterisch” zijn
Informatie zoeken is meer dan weten
waar ze staat
VVRO - [email protected]
Hoe wordt op het internet info gezocht?
Mensen gebruiken het internet
overwegend voor hun ontspanning
Informatie zoeken is niet
een louter rationeel gebeuren
Sommigen doen niets
met de informatie die ze vinden
Sommigen zijn incompetent
VVRO - [email protected]
Algemene hindernissen
1. Effectieve zorg is context-specifiek
2. Niet iedereen wenst kennis op te doen
3. Sommige zorgverstrekkers negeren de
kennis van de patiënt
4. Kennis evolueert
5. Kennis is niet “zero-sum”
VVRO - [email protected]
De afhankelijkheden van de patiënt
De “sources”
De pathologie
Het systeem
Self-efficacy
Tijd
Sociale rol
De “resources”
Informatie
Kennis
Vaardigheden
Wettelijke macht
Affectie
VVRO - [email protected]
Het aanjaageffect 1
“Toen de BRT alleen op de markt was,
had ze het monopolie en deed ze wat ze wilde.
De komst van de commerciële zender VTM
heeft de BRT wakker geschud, ze moest
opeens beter doen, ze moest zich meer
verantwoorden, ze mocht niet meer gewoon
doen waar ze zin in had.”
VVRO - [email protected]
Het aanjaageffect 2
“Ik ben wat voorzichtiger
in het geven van informatie
omdat een stellige bewering van de arts
vandaag gemakkelijker te verifiëren
en te weerleggen is.”
Een huisarts
VVRO - [email protected]
Willen patiënten macht?
Patiënten willen
Medezeggenschap
Niet gewoon willoos ondergaan
Dat hun waarden en normen
worden gerespecteerd
VVRO - [email protected]
“Ik vind dat ik nog altijd zelf beslis
over mijn eigen lichaam”
Esther
Willen patiënten macht?
Zijn patiënt en arts gelijk?
“Gelijk niet, hé, hij is een dokter,
ik ben maar gewoon een huisvrouw…”
Hakima
VVRO - [email protected]
