Panda 1

LENTE

SPECIALOCEANEN

2014

OceanenEen bijzondere wereld in gevaar

PandaOnder water krioelt het van leven. Maar hoe lang nog? Met de Seastars-campagne strijdt het Wereld Natuur Fonds voor de bescher-ming van het leven in zee.

SEASTARS

Bij het zien van de eindeloze golven voelt ieder mens zich klein. De oceanen beslaan maar liefst driekwart van ons aard- oppervlak. Ze bezitten een overweldigende oerkracht en een enorme biodiversiteit.

Van de bescheiden zeester tot de majestueuze orka die de golven doorklieft: in de oceaan bevindt zich de grootste variatie aan leven die we op aarde kennen.

Wonderbaarlijk levenOceanen bieden een thuis aan duizenden vissoorten op aarde. Ook op de zeebodem krioelt het van won-derbaarlijk leven. Hier scharrelen kreeften en krabben

in een onderwaterlandschap met wuivende sponzen en zeeanemonen. De allergrootste rijkdom vinden we in het koraalrif met zijn onwaarschijnlijk felle kleuren. De prachtige riffen zijn ook nog eens kraamkamers van de zee: hier planten ontelbare soorten zich voort. Hoeveel precies, dat weten we niet. Elk jaar opnieuw ontdekken wetenschappers nog fascinerende levens-vormen onder de waterspiegel. En al dat moois vult zich vanzelf aan. De oceaan is een blauwe motor: een bron van leven die zichzelf continu vernieuwt.

Oceanen onder drukMaar zo machtig als de oceanen zijn, zo bedreigd zijn hun ecosystemen. Een van de grootste problemen is overbevissing. Als er nu niks verandert, zo voorspellen sommige wetenschappers, is het al in 2048 einde ver-haal voor de commerciële visserij. Vervuiling vormt ook een bedreiging, evenals olie- en gaswinning. Bovendien warmt het zeewater op door klimaatver-

andering, met afstervende koralen tot gevolg. Omdat al deze ontwikkelingen elkaar versterken, begint de blauwe motor steeds meer te haperen. De gevolgen zijn verstrekkend. Als vissoorten uitsterven, storten hele voedselketens in en verdwijnen nog meer soor-ten. Stervend koraal is een ramp voor alle soorten die

de riffen als onderzeese kraamkamer gebruiken. Maar ook wij mensen zullen de consequenties voelen. De oceaan levert 70 procent van alle zuur-stof op aarde. Circa 350

miljoen mensen verdienen hun brood op zee en voor 1 miljard mensen is het de primaire voedselbron. Een stervende oceaan leidt tot werkeloosheid, hongersno-den, armoede en migratiestromen.

Verantwoord beheerHet lastige is dat de problemen zich afspelen onder water, uit het zicht. Een ander obstakel is dat 65 procent van de zeeën buitenterritoriale wateren zijn. Daar is de zee vogelvrij, van iedereen en niemand tegelijk. Gelukkig nemen steeds meer overheden en bedrijven wél hun verantwoordelijkheid, bijvoorbeeld door steeds duurzamer te gaan vissen. Maar dat is niet genoeg. Er zijn veilige plekken nodig, beschermde zee-gebieden, waar het leven in zee kan herstellen, waar dieren zich in alle rust kunnen voortplanten, groeien en op krachten kunnen komen. Alleen dan blijft de blauwe motor draaien. Tot nu toe is ruim twee procent van de oceanen beschermd (tegen dertien procent van het landoppervlak) en een deel daarvan wordt ook nog slecht beheerd. Daar moet verandering in komen, en snel! Beschermen wil overigens niet zeggen dat de mens het gebied nooit meer mag gebruiken. Het gaat om ver-antwoord beheer van zee- en kustgebieden waardoor de natuur optimaal gedijt en produceert. Daarbij is het soms van belang om alle exploitatie in bepaalde

GEZOND KORAAL? HELP ALLEMAAL!Tot en met eind mei voeren WNF-Rangers actie voor de Nederlandse koraalriffen rondom Bonaire, Sint-Eustatius en Saba. Deze moeten behouden blijven en daar-voor is geld nodig. Niet alleen WNF-Rangers, maar alle kinderen van Nederland kunnen meedoen aan de actie. En u kunt helpen door een actieboekje van een actievoerend kind in te vullen. Via www.rangerclub.nl kunt u ook een gratis actiepakket aanvragen voor uw eigen (klein)kind. Gezond koraal? Help allemaal!

NOTEER IN UW AGENDA: 8 JUNI, OPEN DAGOp zondag 8 juni is het Wereld Oceanen Dag. We willen u op deze dag graag ontmoeten. Houd onze website in de gaten voor de laatste informatie rondom het programma. www.wnf.nl/seastars

SAMEN TEGEN ONTBOSSING Het Wereld Natuur Fonds wil dat nóg meer mensen weten wat FSC is en waarom het belangrijk is hout te kopen met dit keurmerk. Daarom vraagt het WNF dit voorjaar samen met FSC en een aantal grote winkelbedrijven extra aandacht voor FSC-hout. Meer informatie vindt u op www.fsc.nl/bedankt

DOE MEE MET EARTH HOUROp zaterdag 29 maart vindt de 9e editie van Earth Hour plaats. Wereldwijd gaat om 20.30 uur het licht een uur uit, om stil te staan bij de kwetsbaarheid van de aarde. Doe ook mee en laat samen met miljoenen mensen in meer dan 152 landen zien dat u geeft om de toekomst van de aarde. Wilt u een extra signaal afgeven? Organiseer dan een speciale activiteit in het donker. Kijk voor meer informatie op www.wnf.nl/earthhour en maak uw evenement aan.

De oceaan vervult mensen met ontzag. Machtige golven, een verborgen wereld die bruist van leven. Maar onder de zeespiegel speelt zich een drama af.

Tekst: Suzanne Visser

Cover anemoonvissen in een zee-

anemoon: Alex Tattersall

Schildpad: narchuk.com/gettyimages

Lida Pet: WWF-Canon/Elma Okic

GEEN ZEEËN VAN TIJD ...

IN DE OCEAAN BEVINDT ZICH DE GROOTSTE VARIATIE AAN LEVEN

DIE WE OP AARDE KENNEN

ANDER WNF-NIEUWS

DOE MEE!Deel de wondere wereld van de oceanen met uw vrien-den. Stuur ze een gratis e-card. U kunt kiezen uit diverse kaarten met prachtige beelden. www.wnf.nl/seastars

Sinds de jaren vijftig van de vorige eeuw is het gebied waarin wordt gevist enorm uitgebreid.

Rond 1950 Na 2000

WNF’S SEASTARDe Seastar binnen het

Wereld Natuur Fonds is Lida Pet, marien expert en

leider van de internationale campagne. Lida: “Toen ik twintig jaar geleden voor

het eerst in de Koraaldrie-hoek kwam en mijn hoofd onder water stak, werd ik

duizelig van de soorten-rijkdom. Tegenwoordig is er veel minder vis en

dat baart me zorgen. In de Koraaldriehoek leven

miljoenen mensen van de opbrengst van de visserij. Waar moeten al die men-

sen van leven en wat moet er van de vissers worden als er geen vis meer is?”

gebieden te stoppen, soms moet een zone tijdelijk met rust worden gelaten. In andere zones kunnen onder voorwaarden commerciële activiteiten plaatsvinden, zoals duurzame visserij en toerisme. Verantwoord beheer is in het belang van de mens én de natuur.

In actie voor de oceanenHet komende jaar voert het Wereld Natuur Fonds wereldwijd campagne om meer en betere bescherming voor de belangrijkste zeegebieden te realiseren. Drie-honderd oceaanexperts van het WNF werken aan drie pijlers: beschermen, bewaken en herstellen. Zo wil het WNF dat de gebieden Tun Mustapha in Maleisië en de Doggersbank in de Noordzee een beschermde status krijgen. In het reeds beschermde zeegebied Wakatobi in Indonesië traint het Wereld Natuur Fonds mariene parkbeheerders en voorziet het parkwachters van het juiste materiaal. En tot slot werkt het WNF op sommi-ge plekken aan het herstel van gebieden. Bijvoorbeeld in het Mesoamerican Reef bij Belize (koraalherstel) en in de Noordzee. Dit zijn slechts enkele voorbeel-den van de wereldwijde inspanning van het WNF om op korte termijn de bescherming van de oceaan te verdubbelen. Samen krijgen we de haperende blauwe motor weer op gang.

Bekijk een animatie over de toename van visgronden via

WAAROM EEN SPECIAL OCEANEN?Met deze Panda Oceanen special willen we u als eerste in Nederland betrekken bij de wereldwijde campagne die het Wereld Natuur Fonds een jaar lang zal voeren rondom oceanen. Met de steun die u ons geeft, bent u voor ons al een echte ster. Wij hopen dat u ook een ster van de zee wilt worden! Het volgende Panda Magazine zal in mei weer in zijn vertrouwde vorm naar u verstuurd worden.

... VOOR DE OCEANEN

Gaat u verhuizen of zijn uw gegevens onjuist? U kunt uw

gegevens zelf online wijzigen op www.wnf.nl/gegevenswijzigen.

Natuurlijk kunt u voor het melden van een verhuizing ook gebruik

maken van een PostNL Verhuisbericht. Vermeld dan s.v.p. uw

administratienummer (het nummer boven uw naam en adres).

Bellen kan ook: 0800-1962 (gratis).

ALS ZEESTERREN ARMEN VERLIEZEN, GROEIEN ZE NA VERLOOP VAN TIJD

WEER AAN.

RUIM 2% VAN DE OCEANEN HEEFT EEN BESCHERMDE STATUS. OP LAND IS DAT 13%.

De meeste zeesterren hebben 5 armen, maar er zijn ook zeesterren bekend die 40 armen hebben.

HOEWEL KORAALRIFFEN MINDER DAN 0,1% VAN DE OCEANEN BESLAAN, IS VERMOEDELIJK RUIM 25% VAN ALLE

MARIENE SOORTEN ER (IN)DIRECT VAN AFHANKELIJK.

WERELDWIJD WORDT 80% VAN DE COMMERCIËLE VISSOORTEN MAXIMAAL OF OVERBEVIST.

1 hap zeewater bevat miljoenen bacteriën, honderdduizenden exemplaren fytoplankton en tienduizenden zoöplanktons.

Ooit bestond circa 20% van de Noordzee uit levende schel-penbanken. Sinds de Noordzee intensief wordt bevist met sleepnetten die de bodem afschrapen, zijn de schelpen-banken op de meeste plekken verdwenen.

Blijf op de hoogte van al het nieuws over oceanen:

www.facebook.com/wereldnatuurfonds

www.twitter.com/wnfnederland

#wnfseastars

BINNEN DE NEDERLANDSE

GRENZEN KOMT OOK KORAAL VOOR,

zoals de prachtige tropische koraalriffen in het Caribische

deel van ons koninkrijk (Bonaire, Sint-Eustatius en Saba). Maar

ook in de Noordzee, waar de zachte koraalsoort Dodemansduim leeft.

Vis uit oceanen vormt de primaire voedselbron voor 1 miljard mensen.

WERE

LD NA

TUUR

FOND

S PRE

SENT

EERT

MELD

JE AA

N VOO

R DE S

NEAK

PREV

IEW VI

A WNF.

NL/S

EAST

ARS

COMI

NG SO

ON

4026

3229

_WN

F_Se

asta

rs_m

ovie

post

er_4

20x5

94m

m.in

dd

130

-01-

14

14:0

8