Overheidsinterventie 1
description
Transcript of Overheidsinterventie 1
www.economielokaal.nl
Overheidsingrijpen bij een markt van volkomen concurrentie:
producentenheffing als vast bedrag per product
Overheidsinterventie 1
www.economielokaal.nlVolkomen concurrentie
Een korte herhaling:
Marktmodel: Qv = -2P + 100Qa = 2P - 20
Evenwichtsprijs Consumentensurplus Producentensurplus
hoeveelheid × 1.000
prijs10
20
30
40
50
20 40 60 80 100
Qv
evenwichtspunt
Qa
P
C
www.economielokaal.nlBelasting als vast bedrag p.prod.
Gebruik van een product afremmen (sigaretten, benzine, alcohol) met behulp van accijnzen.
Producenten moeten dan een vast bedrag per product aan de overheid afdragen.
Hierdoor stijgen voor de producent de kosten én dus ook zijn leveringsbereidheid.
hoeveelheid × 1.000
prijs10
20
30
40
50
20 40 60 80 100
Qv
Qa
www.economielokaal.nlBelasting als vast bedrag p.prod.
Stel dat de overheid een accijns van €10 per product invoert.
Voorheen waren bedrijven pas bereid om vanaf €10 dit product te leveren.Nu willen ze minimaal €20 ontvangen (10 voor henzelf / 10 voor de overheid)
Voorheen waren bedrijven bereid om 20.000 producten te leveren voor een prijs van €20.Nu willen ze daar minimaal €30 voor ontvangen.
En dat geldt voor alle punten op de aanbodlijn!
hoeveelheid × 1.000
prijs10
20
30
40
50
20 40 60 80 100
QvQa
Q’a
www.economielokaal.nlGrafisch aflezen gevolgen
De heffing was €10 per product
Oude evenwichtsprijs: €30Door de heffing schuift de aanbodlijn (leveringsbereidheid) €10 naar boven.
Nieuwe evenwichtsprijs: €35
De consumenten betalen dus €5 méér dan voorheen (terwijl de heffing €10 was)
De producenten houden €25 over (want zij moeten €10 aan de overheid betalen)
Producenten weten €5 van de €10 (50%) af te wentelen op de consument
hoeveelheid × 1.000
prijs10
20
30
40
50
20 40 60 80 100
QvQa
Q’a
oude evenwichtnieuwe evenwicht
prijsopbr. prod
www.economielokaal.nlGrafisch aflezen gevolgen - 2
Door de heffing:• het consumentensuplus
neemt af• het producentensuplus
neemt af• de overheid ontvangt
belasting (en zal daarmee welvaart creëren)
• verliezen we een stukje welvaart (Harberger-driehoek)
hoeveelheid × 1.000
prijs10
20
30
40
50
20 40 60 80 100
QvQa
Q’a
C
PO
www.economielokaal.nlHeffing vast bedrag - wiskundig
Marktmodel: Qv = -2P + 100Qa = 2P - 20
Door de heffing moet de aanbodlijn 10 naar boven.
Elke waarde van P in de aanbodfunctie moet dus met 10 worden verhoogd i.v.m. de leveringsbereidheid.
Dan moeten we dus eerst weten hoeveel P nú is bij elke aangeboden hoeveelheid!
hoeveelheid × 1.000
prijs10
20
30
40
50
20 40 60 80 100
QvQa
Q’a
+ 10
+ 10
www.economielokaal.nlHeffing vast bedrag - wiskundig
Marktmodel: Qv = -2P + 100Qa = 2P – 20
Dan moeten we dus eerst weten hoeveel P nú is bij elke aangeboden hoeveelheid! Qa en P wisselen van plek in de formule
Qa = 2P – 20-2P = -Q – 20 P = ½Q + 10
bij elke P komt nu 10 erbij (naar boven schuiven i.v.m. de leveringsbereidheid)
P = ½Q + 10 + 10 Qa en P wisselen weer van plek om er weer een aanbodfunctie van te maken
P = ½Q + 20-½Q = -P + 20Q’a = 2P – 40
hoeveelheid × 1.000
prijs10
20
30
40
50
20 40 60 80 100
QvQa
Q’a
www.economielokaal.nlVerwerkingsopgave
hoeveelheid × 1.000
prijs
200
400
600
800
1000
50 100 150 200 250
Qv
Qa
Marktmodel in de uitgangssituatie: Qv = -¼P + 250Qa = ½P – 100
Er komt een heffing van € 300 per stuk
Bereken: De nieuwe aanbodfunctie De oude en nieuwe
evenwichtsprijs Het afwentelingspercentage Het verlies aan welvaart
(Harberger-driehoek)
www.economielokaal.nlVerwerkingsopgave
hoeveelheid × 1.000
prijs
200
400
600
800
1000
50 100 150 200 250
Qv
Qa
Q’a
Marktmodel in de uitgangssituatie: Qv = -¼P + 250Qa = ½P – 100
Er komt een heffing van € 300 per stuk
De nieuwe aanbodfunctie Qa en P wisselen van plek in de formule
Qa = ½P – 100- ½P = -Q – 100 P = 2Q + 200
bij elke P komt nu 300 erbij (naar boven schuiven i.v.m. de leveringsbereidheid)
P = 2Q + 200 + 300 Qa en P wisselen weer van plek om er weer een aanbodfunctie van te maken
P = 2Q + 500-2Q = -P + 500Q’a = ½P – 250
www.economielokaal.nlVerwerkingsopgave
hoeveelheid × 1.000
prijs
200
400
600
800
1000
50 100 150 200 250
Qv
Qa
Q’a
Marktmodel in de uitgangssituatie: Qv = -¼P + 250Qa = ½P – 100Q’a = ½P – 250 (incl. heffing van 300)
De evenwichtsprijzen de oude evenwichtsprijs
Qa = Qv
½P – 100 = -¼P + 2503/4P = 350P = 466,67
de nieuwe evenwichtsprijsQa = Qv
½P – 250 = -¼P + 2503/4P = 500P = 666,67
466,67
666,67
www.economielokaal.nlVerwerkingsopgave
hoeveelheid × 1.000
prijs
200
400
600
800
1000
50 100 150 200 250
Qv
Qa
Q’a
Marktmodel in de uitgangssituatie: Qv = -¼P + 250Qa = ½P – 100Q’a = ½P – 250 (incl. heffing van 300)
Afwentelingspercentagede oude evenwichtsprijs = 466,67de nieuwe evenwichtsprijs = 666,67 consumenten betalen 200 méér (door de invoering van de heffing)
de heffing bedraagt 300 per product
De consumenten betalen dus 66,67% van de totale heffing (200/300).= het afwentelingspercentage.
466,67
666,67
www.economielokaal.nlVerwerkingsopgave
hoeveelheid × 1.000
prijs
200
400
600
800
1000
50 100 150 200 250
Qv
Qa
Q’a
Marktmodel in de uitgangssituatie: Qv = -¼P + 250Qa = ½P – 100Q’a = ½P – 250 (incl. heffing van 300)
Welvaartsverlies, de Harberger-driehoek
Opp. = ½ x Basis X Hoogte
Basis = heffing = 300Hoogte = ?die kunnen we uitrekenen met de evenwichtshoeveelheden
Hoogte = 50(.000)
Welvaartsverlies =½ x 300 X 50.000 = 7,5 mln.
466,67
666,67
83,33 133,33