PowerPoint Presentation

Over vroege signalering bij kwetsbare vogelsoortenRobert KwakHoofd Afdeling Bescherming Vogelbescherming Nederland

Wat bedoelen we?Wat zouden we over het wel en wee van populaties willen weten?

Wat betekent het?Kunnen we drukfactoren en bottlenecks herkennen?

Wat kun je er mee?Levert het handelingsperspectief of t.b.v. de bescherming?

Wat ziet VBN voor zich?

Beschermingsbenadering- 3 hoofdelementenEarly Warning and Alert Protocol (EWAP)In een zo vroeg mogelijk stadium herkennen wat er met populaties aan de hand is is een populatie gezond?

Science based informatieWat zijn de drukfactoren die er toe doen en wat is de bottleneck?

Conservation Evidence (CE)Zeker weten wat helpt bewezen drukfactoren en daaruit volgende bewezen beschermingsmaatregelen

EWAP herkennen gezondheidstoestand van de populaties

EWAP -> drukfactorenonderzoek -> herstelmaatregelenSignalering- hoe doen we dat?Opstellen van een Oranje-Rode Lijstsignalen op grond van:Analyse en duiding langjarige populatietrends en (simpele) projectie naar toekomstIn kaart brengen van risico-factoren en de verwachte impactDemografische ontwikkelingen (sterfte-reproductiecijfers)

ALERTS Ontwikkeling recente verledenGEVOELIGHEIDEigenschappenOntwikkeling drukfactoren (klimaat, landgebruik)

Voorbeeld oranje signaal: scholeksterSinds 1960 20% afnameVanaf 1990 negatieve trend Als je trend van laatste 10 jaar doortrekt dan wordt het 40% afnameRisico op habitat(kwaliteits)verlies is grootRisico op negatieve effecten van klimaatverandering is groot

EWAP beter voorspellen?Op basis van demografische parameters en drukfactoren: verwachte populatie ontwikkeling op basis van populatiemodellering

Figure 15: Stochastic population dynamics of Hen Harrier using the matrix model in equation 1. Initial population size is 32 juveniles, 11 sub adults and 34 adults. Quasi-extinction threshold is set to 20 individuals (grey line). Projected population size is after breeding.

Volgende stappen binnen EWAP

Waar zit t m in? Duiding verantwoordelijke demografische factorenReproductie Sterfte(immigratie / emigratie)

Waar en wanneer treedt het op? Duiding naar tijd van het jaar en regiomoment in de levenscycluswintergebied broedgebied / Sinks Sources)

Science based aanpak: zicht krijgen op drukfactoren

Prachtige voorbeelden vandaag de revue gepasseerd

Pesticiden-invloed

Kolgansbeheer, effecten jacht

Klimaatverandering

Schelpdiervisserij

Uitdaging: hoe krijgen we zicht op relatieve belang van iedere factor????

Conservation Evidence wat werkt (door in de demografie)?Drukfactoren h(er)kennen en relatieve impact op populaties inschatten Prioritaire drukfactoren benvloeden en voorspellen en toetsen van het effect opbouwen CE

Doorwerking op de gezondheid van de populatie bepalenGaat het snel genoeg / kunnen we een populatie redden?Duurzaamheid van oplossing toetsen

Voorbeeld: steenuil

Via een gentegreerde bewerking van de gegevens (aantalsverloop+ demografische factoren) zicht krijgen de bepalende factorenHet zit m in de sterfte van de adultenWat veroorzaakt sterfte van de adulten?Lijst met doodsoorzakenAanrijdingen verkeerVerdrinkingZiektesPredatieStrenge winters.

Steenuilvriendelijke drinkbakken voorkomen sterfte

Challenges (1)Het gaat om lle soorten, niet alleen zeldzame

Keeping common birds common

Deze week verschenen

ook in Nederland zo (huismus-spreeuw-veldleeuwerik)

Maar beschermen van algemene, wijd verbreide soort is moeilijk (maatregelen moeten op zeer grote schaal werken)sleutel vaak kwaliteit leefgebied, maar hoe bepaal je dat?????

Van Turnhout et al. 2007

Alleen paniek als er echt wat loos is / geen vals alarm

Bijv. terugval populatie IJsvogels na strenge winter incalculerenHerkennen van calamiteitenChallenges (2)

Vogels beschermen 2.0Vroeger herkennen van problemen

Denken op populatie niveau (internationale component)

Denken in drukfactoren

Toewerken naar aangetoonde oplossingen

Gegevens Vogeltrekstation/Raymond Klaassen

Op dit moment worden voor ongeveer 70 soorten de gegevens op een rij gezet en bewerkt met populatiemodellen

EWAP: Work in progressVooruitzicht

Rote Liste der wandernden Vogelarten in DeutschlandSoorten/populaties gerichter gaan benaderen (beter assessment niet-broedvogelpopulaties)VooruitzichtVooruitzicht

Stellen van de juiste vragenDoor onderzoekersDoor tellersDoor beschermersVoorbeelden: Jaar van projecten