Over de toekomst van ons onderwijs - IGSR › ... › 01 ›...

32
Over de toekomst van ons onderwijs Naar een strategische onderzoeksagenda voor “evidence based” onderwijsbeleid Openingscollege Master Onderwijskunde: Leren en Innoveren 14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem 1

Transcript of Over de toekomst van ons onderwijs - IGSR › ... › 01 ›...

  • Over de toekomst van ons onderwijs

    Naar een strategische onderzoeksagenda voor “evidence based” onderwijsbeleid

    Openingscollege Master Onderwijskunde: Leren en Innoveren

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori endr. Randy van Zichem

    1

  • Inleiding

    1. Aanleiding en vraagstelling

    2. Wat is evidence based onderwijsbeleid?

    3. Hoe ziet de Surinaamse onderwijs onderzoeksagenda eruit?

    4. Op welke wijze kan de master onderwijskunde hieraan bijdragen?

    5. Korte bespreking onderzoekslijnen

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem2

  • 1. Aanleiding en vraagstelling

    � De school maakt onderdeel uit van een samenleving die voortdurend aan hetveranderen is. Hoe speelt het onderwijs daarop in?

    � Aspecten als mondialisering, de veranderende opbouw en samenhang van debevolking, de technologische ontwikkelingen, met in het bijzonder de rol vaninformatie- en communicatietechnologie, de invloed van de media, en deopvattingen over de inrichting van het werk, ontwikkelingen in beroepen enfuncties zullen allen van invloed zijn op ons denken over onderwijs

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem3

  • Vraagstelling

    � Wie kan zeggen welke problemen het onderwijs kent en hoe onze Surinaamsesamenleving er straks uit zal zien?

    � Wie kan zeggen hoe het onderwijs zich op die samenleving kan voorbereiden?

    � Wie kan zeggen wat voor soort onderwijsbeleid daarbij hoort (structuur enstelselwijziging, inhoud of de leraar en kennis centraal)

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem4

  • Verwachtingen ten aanzien van onderwijs

    � We koesteren hooggestemde verwachtingen ten aanzien van het onderwijs.

    � We zien het als een bron van sociale en economische ontwikkeling ten behoevevan eenmaatschappij en de individuele leden die er deel van uitmaken.

    � We beseffen dat door de snelheid van verandering die maatschappij er over 20 jaar vollediganders uit zal zien dan zoals we die nu zien.

    � Feitelijke beschrijvingen en systematische toekomstverkenningen krijgen een kleuring doorpersoonlijke wensen, opvattingen en doelen.

    � Om gezamenlijk aan een toekomstvisie te kunnen werken, zijn ook gedeelde opvattingen enwaarden nodig, die zorgen voor verbinding om zo gerichte stappen in een gewenstetoekomst tekunnen zetten

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem5

  • Sociaal economische en demografische ontwikkelingen

    � Verschuivingen in het aantal inwoners per district (Wanica groeit)

    � Urbanisatie (trek naar de stad)

    � Brain drain en brain waste

    � Vergrijzing en migratie tendensen

    � Achterstanden m.b.t onderwijs in de ver gelegen districten

    � Vrouwen doen het beter in het voortgezet en hoger onderwijs

    � Diversiteit aan doelgroepen

    � Beroepsonderwijs on the move

    � Volwasseneducatie en bedrijfsopleidingen gerichter stimuleren 14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem6

  • Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt

    � Verdringing van hoger opgeleiden naar lager geclassificeerde banen

    � Gebrek aan deskundigen op een aantal gebieden

    � Slechte balans tussen vraag naar onderwijs en het aanbod aan banen vanuit de arbeidsmarkt

    � Nieuwe functies ontstaan, beroepsprofielen en competenties in opmars en hun vertaling naar curricula en onderwijsinhouden

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem7

  • Ontwikkelingen in de samenleving� De samenleving zal in complexiteit

    toenemen, zich minder voorspelbaarontwikkelen, met meer diversiteit enspanningen.

    � De implicaties van een zichontwikkelende kenniseconomie - waarde waarde toevoeging door middel vankennis, verbetering en innovatie steedsmeer zal toenemen ten opzichte vanklassieke factoren als kapitaal,grondstoffen en fysieke arbeid – zijnmoeilijk in te schatten.

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem8

  • Ontwikkelingen binnen het onderwijs

    � De toekomstige rol van de leraar/docent anders invullen

    � Duurzame investeringen om ons onderwijs aantrekkelijk te maken

    � Opvattingen over opleiden , leren en ontwikkelen bepalend voor invulling onderwijsconcepten

    � Bevlogenheid en stress in het onderwijs

    � Nieuwe inzichten in de werking van de hersenen geven nieuwe inzichten voor instructie en didactiek

    � Eigenaarschap en prestatiedruk in onderwijs

    � Nadruk op Talentontwikkeling

    � Digitalisering van de didactiek

    � Onderwijs aantrekkelijk maken

    � Zorgverbreding in onderwijs14 November 2016

    Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem9

  • 14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem10

  • 2. Evidence based onderwijsbeleid

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem11

  • Uit de onderwijskunde groeien prachtige bloemen, en waarom wil het onderwijs die maar niet plukken?

    � Beperkt vertrouwen in de brede toepasbaarheid van de resultaten van de onderwijswetenschappen:als hoofdprobleem ziet men dat die te weinig worden ‘benut’ en te weinig ‘verzameld en verzilverd’.

    � Evidence based, waarmee wordt bedoeld dat men zoveel mogelijk gebruik maakt van wetenschappelijkbewijs bij het nemen van beslissingen.

    � Van oorsprong komt de term uit de gezondheidszorg en met name uit de farmacie. De slechte leesresultatenin de Verenigde Staten in het midden van de jaren negentig van de vorige eeuw vormde eenbelangrijkeaanleiding om wetenschappelijk onderzoek te promoten. Zo’n 40% van de Amerikaanse kinderen behaaldeeen onvoldoende leesniveau.

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem12

  • Kritiek op Evidence based policy?

    � Omdat dat menselijke aspect vele vormen kent, vele gedaanten op hetzelfdemoment in een klaslokaal, en ook nog eens wisselt over de momenten(humeur), is hier met een evidence-based protocol geen peil op te trekken.

    � Het onderwijs is maar gedeeltelijk maakbaar of voorspelbaar, en deeffectiviteit van de te maken keuzes *in elke individuele praktijk* en *vooreenof meer gegeven lessen* is nauwelijks bewijsbaar.

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem13

  • Onderwijsonderzoek

    � Als voorbeeld neem ik de conclusie, recentelijk getrokken uitonderwijsonderzoek, dat klassenverkleining geen effect heeft oponderwijsresultaten.

    � Het bleek dat scholen die 23 leerlingen per klas hadden niet beter presteerdendan scholen met 27 leerlingen per klas.

    � Met graagte doken beleidsmakers op die conclusie, want die scheelt hun eenhoop geld

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem14

  • 3. Onderwijsonderzoeksagenda voor de Surinaamse situatie ?

    � De belangrijke thema’s voor een innovatie- en onderzoeksagenda ten behoevevan het onderwijs in 2030 vloeien voort uit de geconstateerde diversiteit en despanningen die de hiervoor geschetste ontwikkelingen teweeg zullen brengen.

    � Ze zijn hieronder samengebracht in een groot aantal vragen, die richtinggevendkunnen zijn voor de komende dialogen over de toekomst van het onderwijs

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem15

  • Een opsomming van de vragen en thema’s

    � Het Curriculum en leermiddelenvoorziening

    � Diversiteit en beoordeling in onderwijs

    � Opvattingen over kennis en leren

    � Digitaliseren en ICT

    � Een leven lang leren (volwasseneducatie en de bedrijfsopleidingen)

    � Kennisproductiviteit

    � De werkplek als leerplek

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem16

  • Vervolg

    � De rolverdeling van overheid en school

    � Hoe leiden we onderwijsdoelstellingen af?

    � Ondersteuning van strategieën om onderwijsinnovaties te laten slagen

    � Onderwijsvoorrangsbeleid in de verder gelegen districten

    � Kwaliteit van onderwijs, het onderwijs binnenland

    � Decentralisatie van onderwijs en onderwijsbeleid

    � Financiering van onderwijs en de gebrekkige bestaande wet- en regelgevingsproducten

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem17

  • 4. Op welke wijze kan de Master Onderwijskunde hieraan bijdragen?

    � Studenten op te leiden, het bestand aan proffesionele onderwijskundigen op tevoeren voorkaderfuncties in het land

    � Onderwijskundig onderzoek uit te voeren dat relevant is voor de ondersteuning vanonderwijsbeleid

    � Convenant te sluiten met het Ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur voorbeleidsonderzoek voor de komende 10 jaren

    � Vraagstukken uit het Surinaams onderwijsveld onderdeel te laten zijn van het curriculum encasebesprekingen

    � Om de 3 jaar onderwijsresearchdagen te houden en onderzoekswerk te presenteren aan de sectoronderwijs.

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem

    18

  • Kern schets van de vakgebieden binnen de Onderwijskunde

    Instrumentatie technologie

    Instructie technologie

    Curriculum technologie

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem

    19

  • Specialisatie gebieden Toegepaste Onderwijskunde

    Universitaire leraren

    opleiding

    Instrumentatie technologie

    Leren & innoveren

    Instructie technologie

    Onderwijskundige meetmethoden en

    data analyse

    Onderwijs organisatie & management

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem

    Curriculum technologie

    20

  • 14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem

    Faculteit Educatieve Wetenschappen

    Faculteit Educatieve Wetenschappen

    OCO: Onderzoek Centrum OnderwijsULO: Universitaire LerarenopleidingVWO: Voortgezet Wetenschappelijk OnderwijsIOL: Instituut Opleiding van LerarenLOBO: LerarenOpleiding BeroepsOnderwijsHAVO: Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs

    Agogische wetenschappen & onderwijskunde

    Master Onderwijskunde Innovatie & Leren

    Doctoral school

    OCO

    ULO

    IOL/LOBO

    Pedagogische instituten

    Schakel

    VWO

    HAVO

    21

  • 5. Korte bespreking van onderzoekslijnen van de Masters

    � Curriculumontwikkeling en Evaluatie

    � Onderwijsbeleid en Onderwijsinnovatie

    � Koppeling naar 6 thema’s

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem

    22

  • 1. Toepassingen van ICT in onderwijs

    � ICT speelt enerzijds een grote rol als informatiebron voor de klassiekeonderwijsinhouden en anderzijds maakt het deel uit van een werk- en leefwijzedie zelfstandigheid, zelfsturing, samenwerking in netwerken, interactief lerenen zelfexpressie mogelijk maakt

    � Maar, dan meer mee doen: ICT applicaties ontwikkelen voor vakken enopleidingen

    � Randvoorwaarden: hard- en software en human en courseware in place

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem23

  • 2. Aantrekkelijk maken van ons onderwijs

    � Het duurzaam aantrekkelijk maken van het onderwijs, zowel voor jongeren als voorleraren middels gebruik maken van ICT en activerende didactiek

    � Daartoe zouden impliciete opvattingen over het voorschrijven van verplichte leerstof,leerplicht, sturen, beheersen, controleren, toetsen, selecterenen uitsluiten plaats moetenmaken voor erkennen en waarderen van talent, aanmoedigen en het versterken vanhetgeloof in eigen kunnen,

    � Meer ruimte scheppen voor competenties als verbeelding, creatieviteit enondernemen,het waarderen van verschillen, het erkennen van gelijkwaardigheid. Uniformiteittegenover diversiteit, met aansluiting bij de leefwereld in de jongerencultuur

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem24

  • 3. Nieuwbouw scholen

    � Is het schoolgebouw een plaats voor kennisoverdracht aan leerplichtigen, ofeen huis voor leren, werken, eten, spelen en leven voor kinderen van 0-12 opde momenten dat ouders de zorg voor hun kinderen moeilijk kunnen bieden.

    � Groeien we toe naar een integrale kindcentra, waar een keten vansamenwerkingspartners de zorg voor kinderen overneemt van 8.00 – 17.00 uur,7 dagen per week, 50 weken per jaar?

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem25

  • 4. Het vermogen om ons onderwijs te vernieuwen

    � Het vermogen van het onderwijs om te vernieuwen, middels de opzet van regionaleonderwijs begeleidingsdiensten.

    � Een belangrijke vraag zal zijn in welke mate het onderwijs over het innovatievermogenbeschikt om de transformatie in gang te kunnen zetten (decentralisatie van onderwijs) omop bovenstaande vragen een passend antwoord te geven.

    � Voor velen is het onderwijs de motor voor vernieuwing en de wegbereider voor detoekomst, maar wordt het onderwijs als instrument daadwerkelijk voor ingezet? ..

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem26

  • 5. Stimulering van het Beroepsonderwijs

    � Voor het beroepsonderwijs is het moeilijk om de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt tevolgen en daar adequaat op in te spelen.

    � De school is momenteel geen aantrekkelijke plek voor talentontwikkeling en ambitieuzekennisvermeerdering.

    � Kwalificatiestructuur ontwikkelen: LBO, MBO, HBO en Universiteit

    � Veel meer gebruik maken van beroepsprofielen voor beroepen en functies en de vertalingmaken naar competenties en leerstofinhouden

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem27

  • 6. Brede scholen

    � Scholen die een actieve rol spelen in de buurt, scholen die werk maken vandoorlopende leerlijnen om zo de overgang van kinderen van het ene typeonderwijs naar het andere te vergemakkelijken, scholen met veel aandacht voorcreativiteit, muziek , sport en spel, sociale vaardigheden en drama, cultuur endans in het kerncurriculum.

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem28

  • 6. Vervolg Brede scholen

    � Het versterken van de basiskwalificaties met betrekking tot onder andere;

    a) rekenen en taal, wis- en natuurkunde, scheikunde , biologie ne samenwerkenin de schoolcontext,

    b) of verbreden van de leermogelijkheden door al vroeg in de leerloopbaan ookwerkplekken met volwassenen te erkennen en te waarderen als waardevolleleerplekken (dualisering, niet alleen in het hoger onderwijs en hetberoepsonderwijs, maar ook in het secundair en eventueel primair onderwijs).

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem29

  • Onderzoeksprogramma Leren& Innoveren

    ICT toepassingen

    Aantrekkelijk maken van ons onderwijs

    Nieuwbouw scholen

    Vermogen onderwijs te vernieuwen

    Beroepsonderwijs Brede scholen

    Curriculum ontwikkeling

    X X X X X X

    Evaluatie in onderwijs

    X X X X X X

    Onderwijsbeleid X X X X X X

    Innovatie in onderwijs

    X X X X X X

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem

    30

  • Beste schoolsystemen zullen hoofdzakelijk bepaald worden door bekwame leerkrachten (Prof. dr. J. Kessels, 2013)

    In feite draait het om drie belangrijke principes:

    1. Zorg ervoor dat de juiste mensen voor het leraarsvak kiezen.

    2. Ontwikkel de bekwaamheid om op een effectieve manier les te geven(professionalisering van het lerarenbroep)

    3. Maak het mogelijk dat elk kind en jongere toegang krijgt tot het best mogelijkeonderwijs (gelijke kansen)

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem31

  • Bedankt voor uw aandacht !

    14 November 2016 Prof. dr. Henry Ori en dr. Randy van Zichem

    32