Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

35
Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL De democratische school brengt aan elke jongere de kennis en vaardigheden bij die hem of haar in staat stelt de wereld te begrijpen en deel te nemen aan zijn verandering Romy Aerts - OVDS

description

Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL. De democratische school brengt aan elke jongere de kennis en vaardigheden bij die hem of haar in staat stelt de wereld te begrijpen en deel te nemen aan zijn verandering. De democratische school is…. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Page 1: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

OvdsOPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

De democratischeschool brengt aan elke jongere de kennis en

vaardigheden bij die hem of haar in staatstelt de wereld te begrijpen en deel te nemen aan zijn

verandering

Page 2: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

De democratischeschool is…

• de school die ijvert voor sociale gelijkheid op het vlak van de toegang tot de kennis en tot een diploma (“elke jongere”)

• de school die borg staat voor het intellectueel instrumentarium bij het tot stand brengen van een democratische wereld (“de kennis en vaardigheden om de wereld te begrijpen en deel te nemen aan zijn verandering”)

Page 3: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Democratie is afhankelijk van drie belangrijke voorwaarden

1. het bestaan van institutionele rechten die waarborgen dat de macht uitgaat van het volk;

2. een min of meer breed actieveld van deze democratische macht;

3. de effectieve mogelijkheid van de burgers om een actieve rol te spelen in dit proces.

Wat heeft men aan democratische rechten

als een deel van de bevolking

uit onwetendheid niet effectief kan

deelnemenaan het maatschappelijke

debat?

Page 4: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

UITDAGINGEN IN DE

GEGLOBALISEERDE WERELD VAN VANDAAG EN

MORGEN

Page 5: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

bodem-, water- en luchtvervuiling de afvalberg klimaatverandering tekorten aan voedsel en drinkwater uitputting van bepaalde energiebronnen en grondstoffen drastische inperking van de mobiliteit stijging van de armoede, sociale discriminaties en spanningen in de steden conflicten door toenemend communautarisme en nationalisme ongelijkheid tussen Noord en Zuid toestroom van vluchtelingen en andere migratiebewegingen enz

Page 6: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Wat heb je hierover vandaag

op school geleerd?

Page 7: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Lezen Schrijven Wiskunde Flexibiliteit Competenties

Page 8: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Kennen en kunnen in het dagelijks leven:

een kaas met gaten• Sociale zekerheid, administratie, bank, …• Hygiene, voeding, gezondheid, medische

zorgen…• Huisapparatuur, gevaren, ecologisch impact…• Moederschap, ouderschap, opvoeding van de

kinderen…• Vrije tijd, cultuur, kunst, sport…• Gemeenschapszin, verenigingsleven,

burgerparticipatie…

Page 9: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Technologie en economie

• Waarom gebruiken we niet alleen hernieuwbare energiebronnen?

• Waar komt het brood vandaan? En waar komt vlees vandaan?

• « de financiële markten »: wie zijn dat?• Zijn chemische producten gevaarlijk?• Wat is een fabriek en hoe werkt die?• Hoe communiceert men met robots?• Kunnen we leven zonder electriciteit?

Page 10: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

De ene enquête is de andere niet…

Beschikken de jongeren rond de leeftijd van 15 over de vaardigheden die de arbeidsmarkt vandaag de dag vereist ?

PISA onderzoekt de vaardigheden in

lezenwiskundewetenschappen

Spelen onze onderwi jssystem

en “een s leute l ro l in de accumulat ie van

mensel i jk kap itaa l en van

economische groe i” zoa ls

aanbevo len door de OESO

Page 11: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

PISA onderzoekt niet…• wat de jongeren op het einde van

het leerplichtonderwijs weten over de historische wortels van het racisme of de onderontwikkeling

• wat ze weten over de technologische en economische aspecten van de energiecrisis

• of zij een juist beeld hebben van de sociale ongelijkheden bij ons

• en van de onrechtvaardige Noord-Zuidrelaties op wereldschaal

• of zij relevante, essentiële informatie kunnen afleiden uit een grafiek of een tabel met sociale of economische gegevens

Page 12: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Energie & milieu

Page 13: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

55 % van de leerlingen weet niet wat hernieuwbare energie is

30 % denkt dat waterstof een primaire energiebron is

negen leerlingen op tien kennen de oorzaken van de globale opwarming niet

Meer dan 60 % verwart het broeikaseffect met het gat in de ozonlaag.

De gemiddelde leerling denkt dat onze “ecologische voetafdruk” in België nog kan verdubbelen

Page 14: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Een grafiek begrijpenEvolutie van de uitstoot van CO2 van fossiele oorsprong

0

50

100

150

200

250

300

350

400

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

Inde

x (d

e ui

tsto

ot in

198

0 =

100)

IndiaChinaAfrikaBraziliëMexicoVerenigde StatenCanadaEuropaJapanEx-Sovjet-Unie

CHINA : +220 %(200-250)

AFRIKA : +85 %(60-100)

± JUISTE ANTWOORDEN :

ASO : 35 - 39 %TSO : 14 - 18 %BSO : 6 - 10 %

Page 15: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

• minder dan één leerling op vier is op het einde van het s.o.in staat om een grafiek met groei-indexen en percentages te interpreteren

• in het bso valt men terug op minder dan 10 % goede antwoorden

• drie vierde van de leerlingen (in het beroepsonderwijs 82 %) besluiten dat India en China de landen zijn die het meest CO2 uitstoten

• de helft van de leerlingen denkt dat “Europa en de VS drie keer minder CO2 uitstoten dan China en India”

Page 16: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Sociale toestanden begrijpen… loonverschillen in ons eigen land…

Page 17: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Vraag 18: “Hoeveel bedraagt het gemiddelde inkomen van een gezin dat deel uitmaakt van de 10% armste gezinnen (en) een gezin dat behoort tot de 10 % rijkste gezinnen?” 13 tot 28 % heeft een min of meer realistische visie op de sociale verhoudingen 10 % heeft geen mening 20 tot 25 % geeft incoherente antwoorden 40 tot 50 % onderschat de sociale ongelijkheid

Page 18: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Noord-Zuidverhoudingen

Page 19: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Gemiddeld ONDERSCHATTEN de leerlingen het verschil in rijkdom

(uitgedrukt in termen van verbruik van petroleum)

met factor 10 tussen België en China

met factor 60 tussen België en Congo.

Page 20: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

NOTIE VAN TIJD…

Page 21: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Minder dan één op drie leerlingen kan gebeurtenissen als het ontstaan van leven op aarde of het ontstaan van de landbouw correct op een tijdas plaatsen. Eén leerling op twee situeert het ontstaan van de zon vóór de Big Bang. 15 %, in bso 20 %, beweert dat er menselijk leven was ten tijde van de dinosauriërs. Eén leerling op twee situeert het judaïsme chronologisch na het christendom. Vier leerlingen op tien situeren de opkomst van de islam vóór het christendom.

Page 22: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Kennen zij het verleden?

Page 23: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Eén leerling op vijf in het ASO en één op twee in het BSO weet niet dat de Amerikaanse zwarte bevolking afstammelingen zijn van slaven.

Eén leerling op vier in het ASO en één op twee in het BSO weet niet dat Congo een Belgische kolonie was.

Twee op drie weten niet dat Mexico een Spaanse kolonie was en Braziilië een Portugese.

Negen op tien weten niet dat Egypte Engels protectoriaat was.

Minder dan één leerling op vier begrijpt het historisch belang van de stoommachine in de industriële revolutie van de 19de eeuw.

Zes op zeven weten niet dat de Sovjet-Unie tijdens de Tweede Wereldoorlog het grootste aantal doden telde.

Page 24: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Waarom?? Onder andere daarom…

Page 25: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Eindtermen geschiedenis derde graad aso…

1 tonen de relativiteit aan van de westerse periodisering door deze te confronteren met periodiseringselementen geconcipieerd in een andere cultuur of vanuit een mondiaal aspect.

2 verruimen een aantal historische begrippen en probleemstellingen en passen deze beredeneerd in in een bredere historische context.

3 vergelijken ontwikkelingsfasen van de westerse samenleving onderling en ontwikkelingsfasen van de westerse en andere samenlevingen, op basis van een probleemstelling uit de socialiteitsdimensie.

4 kennen de krachtlijnen van het historisch referentiekader in termen van tijd, ruimte en socialiteit. 5 passen de begrippen beschaving, moderniteit en mondialisering/globalisering toe op de westerse

samenleving en op een andere samenleving. 6 analyseren fundamentele conflicten en breuklijnen waarmee samenlevingen worden geconfronteerd. 7 analyseren de breuklijnen in de evoluerende Belgische samenleving vanaf 1830. 8 omschrijven per ontwikkelingsfase van de westerse samenleving de belangrijkste elementen van het

culturele domein, in samenhang met andere domeinen van de socialiteit. 9 duiden de rol van onze gewesten als medespeler in Europese en mondiale context. 10 tonen structurele verschillen aan tussen enerzijds agrarische en anderzijds industriële en post-

industriële samenlevingen. 11 tonen aan dat ideologieën, mentaliteiten, waardestelsels en wereldbeschouwingen invloed uitoefenen

op samenlevingen, menselijke gedragingen en beeldvorming over het verleden. 12 kunnen uit elke historische dimensie één categorie toepassen op de westerse samenleving. 13 stellen vragen aan het verleden om actuele spanningsvelden te verhelderen.

Page 26: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

IN BSO: geschiedenis als onderdeel van PAV

• (5) Tijd- en ruimtebewustzijn

• (17) De leerlingen zien in op grond van de actualiteit en eigen ervaringen:

o dat er een verband bestaat tussen verleden, heden en toekomst

o dat er culturele verschillen zijn in het dagelijks leven van mensen

• (18) kennen relevante facetten van hun eigen streek. • (19) kunnen belangrijke wereldproblemen herkennen en

bespreken.

Page 27: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Waarom zou het onderwijs aan een toekomstige lasser of schoonmaakster minder

maatschappelijk relevante kennis en kritisch inzicht

moeten bijbrengen dan aan een toekomstige manager of

dokter?

Page 28: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Een polytechnische vorming vroegtijdige gespecialiseerde technische of

beroepsvorming.Theoretische en praktische kennis

van de productie = • de algemene principes van alle

productieprocessen en hun wetenschappelijke grondslagen

• een initiatie in de beheersing van een grote variëteit aan werktuigen

– techniek en technologieën in de industrie, de handenarbeid, de landbouw, de diensten;

– techniek en kennis in de dagelijkse consumptie

– economische en sociale verhoudingen

het verband tussen theorie en praktijk, tussen uitvinden en verwezenlijken

Page 29: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Omspringen met technologie:homo sapiens = homo faber

verzoening tussen de homo sapiens (de wijze mens, de mens die nadenkt) en de homo faber (de maker en ontwerper van technieken)

– het verband tussen theorie en praktijk: nieuwe technologieën begrijpen én ze zelf ontwerpen

– de kloof dichten tussen theoretische en praktische kennis: tussen uitvinden en verwezenlijken

Page 30: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Kritisch tegenover technologie

• informeert en sensibiliseert m.b.t. potentiële gevaren van bepaalde technologieën op ecologisch, sociaal, cultureel vlak ;

• wat vermag technologie, wat kan technologie niet• fysieke beperkingen van de economische groei ...

en limieten van een systeem dat gebaseerd is op die groei

• kritische zin voor overconsumptie • technologische socialisering (gezondheid, huishouden,

voeding enz.)

Page 31: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Deelname in het productieproces

• leren wat productieve arbeid is• nauwe band tussen theoretische

vorming en effectieve productieve arbeid• werken met diverse werktuigen• socialisering: efficiënte, goede

samenwerking, planning

Page 32: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

Meer dan “T.O.” op school...• ateliers en productieve arbeid op school vanaf de eerste

schooljaren• theoretisch polytechnisch onderricht vanaf de leeftijd

van 11 jaar• passieve en actieve ontdekking van de wereld van

productie doorheen een arbeidsproces• ontwikkeling van de praktische zin• brede school – langer op school• bezoek aan fabrieken, boerderijen, diensten• deelname aan de productieve arbeid

Page 33: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

“Door de werktuigen versnelt het menselijk wezen zijn eigen karakter, hij versnelt de etappes van zijn groei, hij creëert zelf, hij bouwt, hij groeit op als een god die geen

limieten ziet aan zijn opgang (…) In de werktuigen en de arbeid hebben we een essentieel element van de opvoeding”.

(Freinet, E. 1977, L’itinéraire de Célesin Freinet: la libre expression dans la pédagogie Freinet, Payot, p 123)

Page 34: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

De 10 punten van Oproep voor een democratische school…

De oriëntering naar het kwalificatieonderwijs uitstellen door een lange gemeenschappelijke stam (tot 16 jaar) in te voeren, algemeen vormend en polytechnisch van inhoud

De sociale segregatie in het onderwijs bekampen door de huidige ultraliberale vrije schoolkeuze te vervangen door een gestuurde sociale mix van de scholen.

Striktere en meer leesbare leerplannen ; een grotere pedagogische vrijheid ; maatschappelijk kritische vorming; gecentraliseerde evaluatie

Een school die burgerzin bijbrengt, is ook een open school Het spreekt voor zich dat er meer dan de huidige 6 %

van het BBP nodig is om dit allemaal te realiseren…

Page 35: Ovds OPROEP VOOR EEN DEMOCRATISCHE SCHOOL

Romy Aerts - OVDS

DE SCHOOL VERANDEREN

OM DE WERELD TE

VERANDEREN