Orfeo ed Euridice

Door: Nikki VosCohort: 2014-2015

Klas: Muziektheater 1

Inhoudsopgave

Inleiding Blz. 3

De eerste uitvoering Blz. 4 t/m 6 Plaats Datum Artistiek klimaat Genre opera Visie/idee

Tekst Blz. 6 t/m 7 Libretto Historische achtergrond Achtergrond librettist Visie/idee

Muziek Blz. 8 t/m 10 Kenmerken orkest stukken Kenmerken gezongen stukken Vorm opera Dans Stemsoorten Visie/idee

De componist, zijn werk en zijn tijd Blz. 10 t/m 11 Historische beschrijving Positie componist Stijlen en genres Visie/idee

Back to the future Blz. 11

Notenvoorbeelden Blz. 12 t/m 16 Analyse notenvoorbeelden Analyse ander werk van componist

Bronnenlijst Blz. 16

Inleiding2

In deze opera analyse zal ik het stuk “Orfeo ed Euridice” behandelen. Mijn keuze voor dit stuk voert zich helemaal terug naar de tijd toen ik 16 jaar oud was en op de middelbare school op excursie ging naar Rome omdat ik als één van de weinige mensen uit mijn jaar het vak Klassieke culturele vorming volgde. In Rome zijn er een hele hoop beelden en sculpturen te vinden van oude mythologische verhalen zo ook een prachtig beeldhouwwerk van ‘Orpheus en Eurydice’. Deze laatste is de mythe waar de gelijknamige opera op gebaseerd is. Ik was altijd erg gefascineerd door de Griekse en Romeinse oudheid. Om deze reden was het voor mij niet meer dan vanzelfsprekend om een opera te kiezen die gebaseerd was op een oud mythologisch verhaal. Verder vond ik de onvoorwaardelijke liefde die in het stuk voor komt en de prachtige sfeer zo mooi dat ik niet anders kon dan voor dit stuk te kiezen.

De eerste uitvoering

3

De aller eerste uitvoering van deze opera vond plaats op 5 oktober 1762 in het burgtheater in wenen. Echter voor deze analyse neem ik de eerste uitvoering van de ‘Franse’ versie.

PlaatsDe premiere van de franse versie vond plaats in Parijs. Deze versie werd uitgevoerd door de ‘paris opera’ in de tweede ‘salle du palais-royal’. Dit was een theater zaal in de oostelijke vleugel van het ‘palais-royal’ welke opende op 20 januari 1770. Deze was ontworpen door Pierre-Louis Moreau-Desproux en had plaats voor meer dan 2.000 toeschouwers. De eerste ‘salle du palais-royal’ werd verwoest door een brand. De periode waarin frankrijk zich op dat moment bevond, liep richting het einde van de verlichting. Echter was de architect die het gebouw ontworpen heeft meer geïnspireerd door het neoclassicisme.Bij neoclassicistische bouwwerken kwam voor de stijl uit de Griekse en Romeinse oudheid weer terug, zoals de grote hoge zuilen en die driehoekige en platte daken die in die tijd veel gebruikt werden. Een goed voorbeeld hiervan is het Grand Théâtre de Bordeaux Victor Louis. Hierbij zie je heel duidelijk de stijl uit de Romeinse oudheid terug.Parijs breide zing rond deze tijd, flink uit tot buiten de muren van de 14e eeuw. Het werd het centrum van artistieke en wetenschappelijke bezigheden wat tot gevolg had dat vele mensen van buiten naar Parijs toe trokken om hier aan hun carrière te werken.

DatumDe premiere van de franse versie van Orfeo et euridice (Orphée et Eurydice) vond plaats op 2 Augustus 1774.Deze periode licht precies tussen twee belangrijke punten in de geschiedenis van Parijs in. Tijdens de verlichting groeide Parijs enorm en werd een van de belangrijkste centra van nieuwe ideeën en wetenschappelijke revolutie. Een aantal jaren laten in 1789 kwam de Franse revolutie. Ik kan me dus enigszins voorstellen dat in de jaren hiervoor de aanloop naar de Franse revolutie al lichtelijk te merken was. De mensen van adel en de elite waren in de moderne tijd aangekomen echter was het gewone volk in de middeleeuwen blijven hangen. Er was veel honger en armoede. Verder overlijd koning Lodewijk XV in 1774.In de rest van Europa gebeurde er ook genoeg rond die periode. Zo eindigde in 1774 door het Verdrag van Küçük Kaynarca de oorlog tussen Rusland en Turkije,Henry Cavendish ontdekte dat er stikstof in lucht zit en vind het eerste Continentale Congres plaats in Philadelphia.In de 18e eeuw neemt tevens London te plaats van Amsterdam in als financieel centrum van Europa. Maar ook buiten Europa gebeurt een hoop. Zo breekt de Amerikaanse onafhankelijkheidsoorlog uit wanneer de Engelse kolonisten meer invloed opeisen on hun bestuur. Dit heeft als resultaat het opstellen van de “declaration of independence”.

4

Artistiek klimaatZoals eerder genoemd was de stroming rond 1774 vooral die van de verlichting en het neoclassicisme. Echter had men daarvoor nog de Lodewijkstijlen, waarin een strenge symmetrie werd gehandhaafd. Later in die eeuw volgde de Rococo, waarin vooral luchtige en asymmetrische vromen centraal stonden die werden ingevuld met pastel kleuren.De “Sturm und Drang” is een reactie op het Classicisme en een tegenhanger van het rationalisme (een filosofische stroming die er vanuit gaat dat de rede de enige of voornaamste bron van kennis is). Ze wordt gekenmerkt door de passie voor de natuur en de mens. De Franse filosoof Jean-Jacques Rousseau spreekt van "Retour à la Nature" (terug naar de natuur), de basale drift. Deze is de leidraad en de belangrijkste motivator van de mens en dus niet het verstand.Verder verschenen er in Europa ook de eerste sprookjes boeken met een vertaling van de sprookjes van ‘Duizend-en-één-nacht’ en ‘de sprookjes van moeder gans’.

Genre operaHet stuk ‘Orfeo et Euridice’ behoorde tot de azione teatrale. Dit zijn opera’s met een mythologisch thema. Een Azione teatrale was vaak korter van duur en met weinig spelers uitgevoerd. Vaak had het geen koor. Ook was een Azione treatrale vaak een stuk bestaande uit 1 acte of verdeld in twee “stukken”. In tegenstelling tot dit bestond het stuk van Gluck wel uit 3 actes en had deze wel een aantal kooren. Wel heeft het origineel van ‘Orfeo et Euridice’ maar 3 echte rollen (Orfeo, Euridice en Amor).

Visie/ideeDe eerste locatie waar ik al heel lang een mythologisch stuk op zou willen voeren is de Kersouwe. Dit is een natuurtheater in Heeswijk-Dinther. Het heeft iets weg van een ouderwets Romeins Colosseum met stenen tribunes en prachtige stenen poorten midden in het bos. Dit alles voegt naar mijn mening ontzettend veel toe aan het thema van het stuk. Het heeft bijna iets sprookjesachtigs wat goed samengaat met de bijzondere gebeurtenissen in het stuk.

5

Voor mijn tweede locatie lijkt het me geweldig om het stuk op te voeren in de theater hangaar in Katwijk. Mits deze uiteraard blijft staan na opvoering van Soldaat van Oranje. Het mooie aan deze locatie is dat je heel veel verschillende decors kunt gebruiken door het draaiende publiek. Daardoor kun je voor elke aparte locatie een geheel eigen decor bouwen zonder dat je zit met op en afbouwen tussen de scènes door. Hier door kun je tot in het extreme, verschillen creëren tussen bijvoorbeeld de onderwereld en de mensen wereld.

Tekst

LibrettoHet stuk gaat over Orfeo en zijn vrouw, Euridice, die is overleden. Orfeo is zo triest dat hij de hulp van de goden aanroept en hij krijgt antwoord van Amor. Amor geeft hem een Magische Lier om het kwaad af te wenden. Als hij de Furies bij de poorten van de hel weet te temmen mag hij Euridice terug halen uit de Elysische velden. Echter mag hij haar op de terug weg tot aan het rijk der levenden niet aankijken. Doet hij dit wel dan verliest hij haar opnieuw. Aldus geschied Orfeo gaat naar de poorten en temt de furies met zijn lier. Als hij bij de Elysische velden komt vinden hij Euridice en neemt haar mee. Euridice is zo verwart en denkt dat Orfeo niet meer van haar houdt omdat hij haar niet aan wil kijken. Ze dwingt hem, haar aan te kijken. Euridice sterft opnieuw. Amor vind dit alles zo triest dat hij haar toch weer tot leven wekt. Zo eindigt het stuk met een feest om Amor te eren.

Historische achtergrondHet libretto is gebaseerd op het mythologische verhaal van ‘Orpheus et Eurydice’. Dit verhaal is oorspronkelijk geschreven door Vergilius. Later is er van het verhaal een iets andere versie geschreven door Ovidius. In de vertelling van Vergilius wordt Eurydice gebeten door een slang als ze achterna gezeten wordt door Aristaeus, echter in de versie van Ovidius wordt zei als straf gebeten door een slang omdat zij met nimfen danst op haar bruiloft. Ook moest Orpheus, volgens Ovidius, na zijn verlies van Eurydice niks meer hebben van vrouwenliefde en wijde zich daarom aan de jongens liefde. De geschiedenis van Orpheus zoals vastgelegd door Vergilius vindt zijn origine in ongeveer 26 voor christus.

6

Achtergrond LibrettistOmdat het hier over twee verschillende librettisten gaat heb ik de tijd genomen om over beide het een en ander op te zoeken.

Ranieri de' Calzabigi was een Italiaanse dichter en librettist die leefde van 23 december 1714 tot juli 1795. Hij was het meest beroemd om zijn samenwerking met Christoph Willibald Gluck, met wie hij dus onder andere het stuk ‘Orfeo et Euridice’ schreef. Calzabigi werd geboren in Livorno, Italië. In de jaren 50 van de 16e eeuw spendeerde hij veel tijd in Parijs, waar hij bevriend raakte met de Italiaanse schrijver en avonturier Casanova. Hier ontdekte hij ook zijn interesse in opera’s en in het produceren en bewerken van de werken van Metastasio, de meest bekende librettist van de ‘opera seria’. Maar Calzabigi was ook erg onder de indruk van de Franse ‘tragédie en musique’. En hij wilde heel graag de Italiaanse opera hervormen en deze simpeler doch dramatisch effectiever maken. In 1761 settelde hij zich in Wenen, alwaar hij in aanraking kwam met de gelijkgestemde hervormers: Gluck, de theater regiseur Graaf Giacomo Durazzo, de choreograaf Gasparo Angiolini, de decor ontwerper Giovanni Maria Quaglio, en de kastraat Gaetano Guadagni. Samen werkten zij aan Gluck’s baanbrekende ‘Orfeo ed Euridice’ in 1762. Daarna schreef Calzabigi het libretto voor ‘Alceste’ welke de uitvoering van echte opera seria nog meer uitbande. In 1770 volgde een derde samenwerking met Gluck aan het stuk ‘Parida ed Elena’. Ook droeg Calzabigi bij aan het scenario van Gluck’s hervormde ballet, Don Juan, in 1764. In 1775 werd hij verbannen van het Weense hof als resultaat van een Schandaal. Hij ging in Pisa, Italië, wonen en daar zette hij zijn literaire activiteiten voort tot hij stierf in 1795.

Pierre-Louis Moline was een Franse Toneelschrijver, Dichter en Librettist. Moline werd geboren in Montpellier in c. 1740. Zijn exacte geboorte datum is niet bekend. Moline studeerde kunst aan de universiteit van Avignon. Hierna ging hij naar Parijs om Rechten te studeren. Hij werd aangenomen als advocaat van het Franse parlement, maar spendeerde het grootste gedeelte van zijn tijd aan literaire zaken. Twee van zijn libretto’s voor de Opera van Parijs waren zeer succesvol: zijn aanpassing van Calzabigi voor Gluck;s ‘Orphée et Euridice’ (1774) en Jean-Frédéric Edelmann’s ‘Ariane dans l’isle de Naxos’ (1782).Moline werkte ook samen met Gluck aan zijn 1775 herziening van ‘L’Arbre enchanté’, een één-akter opera comique, welke zijn première vond in Wenen in de Schönbrunn Palace in 1759.Tijdens de Franse revolutie werkte hij als Secretaris-klerk voor de Nationale Conventie en schreef hij verschillende vaderlandslievende theater stukken, waar onder zijn meest beroemde stuk van dit genre namelijk: ‘La Réunion du six août’. Moline stierf in Parijs op 2 maart 1820 zonder het achterlaten van enige bekende erfgenamen.

Visie/IdeeNiet zo zeer alleen het Libretto maar voornamelijk de hele vorm van de opera was compleet vernieuwend, het geen de toeschouwers in eerste instantie wel aan moesten wennen. Echter het libretto zelf was niet specifiek geschreven met een politieke ingang.Wel zou ik, anno 2014, het lef het de vernieuwing die Gluck toont, van hoge waarde schatten.

7

Muziek

Kenmerken orkest stukkenIn alle stukken spelen altijd de twee basis instrumenten mee, dit zijn in dit geval het Klavecimbel en de strijkers. Wat opvallend is, is dat het grootste gedeelte van het orkest uit strijk instrumenten bestaat. Er wordt zowel gesproken en geschreven over de groep strijkers (Archi) als over violen. Deze genoemde violen spelen dus iets anders dan gewoon de strijkers.Verder is het allemaal vrij simplistisch, alleen bij de geheel instrumentale nummers worden alle instrumenten gebruikt en dit zijn er niet extreem veel. Ook is er heel mooi en duidelijk een verschil gemaakt qua sfeer tussen de mensenwereld, de poorten naar het dodenrijk en de Elysische velden. Het neerzetten van al deze sferen vind ik persoonlijk het mooiste van de hele muziek, door alleen te luisteren weet je al in welke wereld je zit.

Kenmerken gezongen stukkenWat heel mooi is, is dat elke vorm van een stuk zijn eigen stijl heeft. De recitatieven zijn heel plotseling met veel veranderingen qua bijvoorbeeld tempi en dynamiek. De aria’s zijn heel rustig met lange lijnen en bouwen echt naar iets toe en de koorstukken zijn de enige stukken die vooral heel bombastisch zijn. Het opvallende hier is ook weer hoe simplistisch alles is. Er wordt met weinig colloratuur gezongen en het gaat voornamelijk om het overbrengen van het gevoel en de menselijkheid van de personages.Wat mij tevens opviel is dat er in verhouding helemaal niet zo extreem veel gezongen word in dit stuk. De koor stukken en aria’s die er in zitten zijn vaak wat langer maar herhalen zich zelf erg vaak en daartussen gebeurt er veel op instrumentaal gebied.

Vorm operaDe vorm van de opera is vrij standaard, het begint met een ouverture en gaat daarna over in een koor stuk dat de eerste sfeer neer zet. Dan komt er een recitatief dat de scene verteld.Tussen elke wisseling van locatie en tevens decor zit er een intermedi waar vaak ook op gedanst wordt.

DansDe dans wordt vaak gebruikt bij wisseling van locatie om de nieuwe sfeer en personages die bij die omgeving horen neer te zetten. Tevens wordt het soms ook gebruikt om een bepaalde locatie weer ‘af the sluiten’. Bij de poort naar de dodenwereld wordt de dans erg mooi gebruikt om de chaos en het krioelende gevoel van de furies bij de poort neer te zetten.Het koor zijn de genen die dansen door het hele stuk. Er wordt dus best wel veel gedanst in het stuk maar het is niet de hoofdzaak.

8

StemsoortenIn dit stuk wordt er gebruik gemaakt van een koor en wordt dus gevraagd om de gebruikelijke sopraan, alt, tenor en bas. Daarnaast zijn er ook nog de hoofdrollen deze betreffen: Euridice: welke gezongen wordt door een sopraan. Amor: die ook gezongen wordt door een sopraan. Orfeo: die origineel geschreven is voor een kastraat. Na de aanpassing naar de Franse versie werd deze partij echter omlaag geschreven zodat hij gezongen kon worden door een counter tenor omdat ze in Frankrijk weinig gebruik maakten van kastraten. Tegenwoordig wordt deze rol vaak door een vrouw gespeelt. Deze is of een alt of een mezzo-sopraan.

Visie/ideeHet stuk begint met het eerste koor lied waarbij je hoort hoe de vrienden van Orfeo rouwen om het verlies van Euridice. Orfeo kapt hen af en stuurt zeg weg:

“zwijg toch vrienden, het is al zwaar genoeg voor mij zonder al dat trieste gedoe. Laat mij nu alleen en laat mij rouwen om het verlies van mijn vrouw.”

Dan volgt de aria waarin Orfeo de goden smeekt om hulp. Amor verschijnt op het toneel.

“Dus Orfeo, jij wil graag je vrouw terug? Die prachtige, beeldschone Euridice. Neem deze lier en ga naar de poort naar het dodenrijk. Als jij de harten van de furies weet te temmen met je muziek, zal je Euridice terug krijgen.Maar, als je haat gevonden hebt mag je haar niet aankijken tot je weer in het land der levenden bent. Mocht je dit toch doen, dan zul je haar als nog verliezen. Wees gewaarschuwd!”

Orfeo vertrekt en komt aan bij de poort van het dodenrijk. Dan komt het duet tussen het koor (de furies) en Orfeo waarin hij de furies temt met zijn lier.Hij gaat door naar de Elysische velden en vind daar Euridice.Dan komt het koor lied waarin de bewoners van de Elysische velden Orfeo welkom heten. Daarna volgt een korte scene waarin Orfeo haar weer te zien krijgt

“Hier is uw vrouw Orfeo. Zij is geblinddoekt zodat uw blikken elkaar nog niet zullen kruisen. Deze zal verdwijnen zodra u dit land verlaat. Ga snel en breng uw vrouw terug naar het land der levenden”

Dan volgt het Duet tussen Orfeo en Euridice waarin hij probeert haar mee te krijgen.Als deze voorbij is komt een ruzie en kijken ze elkaar uiteindelijk aan.

“O Orfeo waarom wil je mij toch niet aan kijken, ik ben het toch je vrouw. Volgens mij hou je niet eens meer van me. Hoe kan ik nou weten of jij het echt bent als je mij niet eens aan wilt kijken”“snel Euridice we moeten hier weg kom!”“nee, ik ga pas mee als je me aan hebt gekeken. KIJK ME AAN!”

9

Orfeo houdt het niet en kijkt haar aan. Dan sterft Euridice opnieuw.En Orfeo dan volgt de aria waarin Orfeo Rouwt om Euridice.Dan komt Amor weer terug.

“Orfeo, niet getreurd. Je hebt zo ontzettend goed je best gedaan, en als god van de liefde kan ik al die gebroken harten niet aan zien. Ik zal je herenigen met je geliefde.”

Euridice komt weer tot leven en het is groot feest. Ze zijn weer in de mensen wereld En tot slot sluit het stuk af met heet koor lied waarin de mensen Amor eren.

De componist, zijn werk en zijn tijd

Historische beschrijvingChristoph Willibald Ritter von Gluck was werkzaam tussen ongeveer 1735 en 1781. In deze periode werd cultuur een steeds belangrijke aspect binnen Frankrijk. In de periode stond verder vooral de verlichting centraal. Voor een uitgebreidere schets van deze periode wil ik graag verwijzen naar het onderdeel ‘de eerste uitvoering’

Positie componistGluck stond, zeker in Italië en Frankrijk, best wel in een belangrijke positie in deze tijd. Door zijn grote veranderingen binnen de opera. Waar in die tijd eerst vooral de Opera seria populair was, veranderde hij dit tot een wat serieuzer geheel zonder al te veel coloraturen in de zanglijnen.Verder waren componisten in het algemeen erg belangrijk en hadden zij hoge status omdat de opera zelf nog altijd erg populair was en de kunst steeds belangrijker werd.

Stijlen en genresHet genre waarin Gluck in het begin veel in schreef was Drama per musica. Hij schreef 1 Festa teatrala, 1 Componimento Pastorale, En verschillende in het genre Opéra comique. Daarnaast had je nog de Serenata, Tragedie, tragedie opéra, opéra-ballet, drame-heroïque, drame-lyrique en het Singspiel. Daarnaast was er natuurlijk ook nog het genre waar de opera die ik nu behandel onder viel en dat was de Azione teatrale. Opgeteld heeft hij uit al deze genres de meeste Drama per musica’s geschreven.

10

Visie/ideeGluck is in zijn tijd natuurlijk met ontzettend veel verschillende mensen in aanraking gekomen. Een persoon die volgens mij wel veel invloed heeft gehad op zijn werk is Graaf Giacomo Durazzo de theater regisseur. Zij vormden samen met nog een aantal lieden een groep hervormers die samen vonden dat de opera seria van die tijd aan verandering toe was en samen werkten zij dan ook aan Orfeo et Euridice. Daarnaast denk ik dat ook Marie Antoinette, hoe vreemd dat misschien ook klinkt, wel enige invloed had op hem. Zij was vroeger zijn pupil en hij zal toch het een en ander met haar meegemaakt hebben, en als zo iemand later dan de trouwt met de koning van Frankrijk zal deze toch best een invloed op je leven achterlaten.De laatste persoon van wie ik denk dat hij de meeste invloed gehad heeft op Gluck van al deze drie is Pietro Antonio Domenico Trapassi, beter bekend als Metastasio. Deze was de eerste librettist met wie hij een opera schreef en met hem heeft hij er ook erg veel gemaakt. Zeker in het begin. Hierdoor is toch de stijl waarop Gluck opera’s schrijft gecreëerd zeker omdat ze zoveel hebben samengewerkt in de start van zijn werk. Je ziet nog altijd kenmerken terug van Metastasio in Gluck’s werk. Ook in zijn latere werken waar deze niet aan mee werkte.

Back to the future

Gluck lijkt me een zeer interessante componist, zeker omdat hij zulke revolutionaire ideeën had over opera in zijn geheel. Daarom zou ik hem heel graag de volgende vragen willen stellen als ik hem ooit zou kunnen ontmoeten:

- Hoe verwachte u dat het publiek zou reageren op uw nieuwe vormen van opera, en was u niet bang voor deze reactie?

- Wat dreef u er toe om uiteindelijk componist te worden?Als Gluck zou kunnen zien hoe zijn stukken tegenwoordig opgevoerd worden zou ik hem graag dit vragen:

- Wat vind u er van hoe uw stukken tegenwoordig worden opgevoerd, is er veel intact gebleven van hoe u het origineel bedoeld had?

Dit alles zou ik hem graag vragen omdat ik graag zou willen weten hoe iemand die zoveel revolutionairs heeft gedaan in die tijd dacht, maar ook ontvangen werd. De tijd was toen veel strenger en je moest veer meer opletten met wat je zei en dacht, in tegenstelling tot nu, en ik zou graag van hem leren hoe je zo ver komt. Ik ben zelf nooit instaat dingen gewoon te doen en denk altijd veel te veel na over de gevolgen.

11

Notenvoorbeelden

Analyse notenvoorbeeldenVoor het eerste voorbeeld heb ik een stuk genomen dat gezongen wordt door Orfeo na het eerste koor nummer van de eerste acte.Je kunt hier heel duidelijk zien dat het gaat om een Recitatief, ook al staat er niets boven. Je ziet in de bladmuziek dat er niet veel begeleiding is terwijl Orfeo een hele hoop tekst zingt rond een paar tonen heen. De nootjes die erboven staan zijn opties voor hoe je de melodie ook kunt zingen. De begeleiding bestaat uit slechts twee instrumenten: Een klavecimbel en archi wat strijkers betekent. Halverwege het recitatief neemt de begeleiding iets toe, dit gaat mooi samen met het feit dat het stuk begint in piano en eindigt in forte. Het stuk staat in een vier kwarts maat en het ontbreken van vaste voortekens te zien begint het stuk in C groot, echter kun je aan het laatste akkoord van het stuk zien dat het eindigt in C klein. De twee verschillende instrumenten spelen qua ritme homofoon, indien ik ervan uitga dat het ene instrument de onderste balk speelt en het andere instrument de bovenst

12

13

Het tweede stuk wet ik heb gekozen is een ballet ui de derde scene van de derde acte. Het is 1 van de 4 balletten waarmee deze scene begint. Het gehele stuk staat in D groot en in een drie kwarts maat. Het wordt gespeelt door 4 verschillende instrumenten, namelijk: hobo, hoorn, klavecimbel en strijkers. Het stuk speelt tot en met maat 11 met alle instrumenten samen, daarna spelen de strijkers 9 maten alleen en vanaf daar spelen alle instrumenten weer mee. Het stuk wisselt constant tussen piano en forte hierdoor zal een hele spannend sfeer ontstaan. Hoewel het stuk wel Andante wort gespeeld, dus in een wandel tempo.Het stuk is doorgaans polyfoon gecomponeerd, behalve het stuk waar alleen de strijkers spelen daar is alles, op een aantal nootjes na, homofoon.

14

15

Analyse ander werkVoor mijn laatste analyse heb ik gekozen voor sonate 1 die Gluck heeft gecomponeerd. Omdat het een vrij lang stuk is heb ik de partituur hiervan apart bijgevoegd. Zoals bovenaan de partituur staat weergegeven betreft het een Sonate. Het is een volledig instrumentaal stuk en het instrumentarium bestaat uit: 2 violen, een Klavecimbel en de bas.Het Gehele stuk staat in C groot. De maatsoort echter, verander een aantal keer. Zo begint het stuk in een vierkwarts maat, gaat dan halverwege over in een tweekwarts maat en de laatste twee bladzijdes worden gespeeld in een drie achtste maat. Aan het begin staat aangegeven dat het stuk Largo gespeelt wordt, dat wil zeggen dat het breed maar erg langzaam gespeelt wordt. In metronoomcijfers komt dit neer op een tempo van 40 tot 60. Op de Ena laatste bladzijde wisselt dit naar een drie achtste maat.Op enkele stukken na spelen de klavecimbel en de bas homofoon. De twee violen echter hebben af en toe een stukje melodie wat ze allebei spelen maar dan als echo van elkaar. Verder spelen zij altijd Polyfoon. Tevens staat er bij de violen regelmatig aangegeven dat zij een noot trillend aan moeten houden.Verder is het grootste gedeelte van het stuk Forte maar wisselt af en toe naar piano of zelfs pianissimo.

Bronnenlijst

http://en.wikipedia.org/wiki/Orfeo_ed_Euridice http://nl.wikipedia.org/wiki/Orfeo_ed_Euridice http://www.quadrevisie.nl/jandekruijff/vergelijkende-discografieen/g/gluck-orfeo-

ed-euridice.html http://en.wikipedia.org/wiki/Paris_Opera http://en.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A9%C3%A2tre_du_Palais-Royal_(rue_Saint-

Honor%C3%A9) http://en.wikipedia.org/wiki/Neoclassicism http://www.historien.nl/geschiedenis-van-parijs/ http://nl.wikipedia.org/wiki/18e_eeuw http://nl.wikipedia.org/wiki/Orpheus_en_Eurydice http://en.wikipedia.org/wiki/Azione_teatrale http://en.wikipedia.org/wiki/Ranieri_de%27_Calzabigi http://data.bnf.fr/11916423/pierre-louis_moline/ http://en.wikipedia.org/wiki/Christoph_Willibald_Gluck http://en.wikipedia.org/wiki/Christoph_Willibald_Gluck#Works http://www.library.yale.edu/cataloging/music/instname.htm http://imslp.org/wiki/List_of_works_by_Christoph_Willibald_Gluck http://imslp.org/wiki/6_Trio_Sonatas,_Wq.53_(Gluck,_Christoph_Willibald) Gluck Orfeo ed Euridice, Wiener Fassung, Klavierauszug. Bärenreiter DVD Orfeo ed Euridice Glyndebourne festival opera (warner music vision)

16