Opweg naar Social Business

72
Op weg naar social business Liouwe de Jong cultuur & techniek

description

Dit verslag beschrijft het onderzoek naar de toegevoegde waarde van social business voor bedrijven. Dit wordt gedaan aan de hand van twee onderzoeksvragen “Hoe kijken social business experts naar social business?” en “Hoe wordt social business in de praktijk gebruikt en ervaren door gebruikers?” De term social business die gehanteerd wordt in het onderzoek, is gebaseerd op de theorie van Carter, namelijk dat een social business steunt op drie pilaren: “betrokken,” “transparant” en “nimble.” Het onderzoek heeft zich gericht op de social business tool IBM Connections. Voor het onderzoek zijn er twee experts geïnterviewd, een expert van e-office en een van IBM. De gebruikers zijn werknemers van drie verschillende bedrijven die gebruik maken van IBM Connections. Door kwalitatief onderzoek te doen bij deze gebruikers is inzicht verkregen in het gebruik van en ervaringen met IBM Connections.

Transcript of Opweg naar Social Business

Page 1: Opweg naar Social Business

Op weg naar social business

Liouwe de Jong

cultuur &

techniek

Page 2: Opweg naar Social Business

ColofonLiouwe de JongStudentnummer 07050844december 2012

De Haagse HogeschoolHuman TechnologyBegeleider: Maarten Thissen

e-officeBegeleider: Petra Stojanovic - van Kan

Illustratie omslagCopyright IBM Nederland

Page 3: Opweg naar Social Business

3Op weg naar social business, cultuur & techniek

Ik wil bij deze de volgende mensen bedanken voor hun hulp en inzet bij het tot stand komen en het uitvoeren van mijn onderzoek en het schrijven van dit verslag.

Alle mensen die hebben meegewerkt aan de interviews bij de verschillende bedrijven en de experts Roland Hameeteman en Reynout van Adrichem Boogaert. Zonder hun tijd en kennis zou dit onderzoek nooit mogelijk zijn geweest.

Petra Stojanovic - van Kan, voor het vertrouwen in het onderzoek. De vrijheid in het benade-ren en het uitvoeren van het onderzoek. De feedback en de begeleiding vanuit e-office.

Ralph Jonkers, voor de uitleg over de verschillende tools die e-office verkoopt.

Praktijkkring, Tally Gaon, Daniel Guurink en Casper Hermans, voor alle hulp tijdens mijn on-derzoek, de begeleiding, tips en gezelligheid.

De opleiding Human Technology, specifiek Maarten Thissen en Theo Rooden, voor de bege-leiding en de hulp bij het opzetten en uitvoeren van het onderzoek.

Mijn ouders, Freerk de Jong en Mirjam Rabbelier, voor het duidelijk krijgen van het onderwerp. Redigeren van het verslag. De steun tijdens het onderzoek en de momenten dat het vast zat.

En Eric Seugling, zonder hem zou het verslag en mijn onderzoek niet zo goed uit de verf zijn gekomen.

Bedankt!

Liouwe

Page 4: Opweg naar Social Business

4 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Inhoudsopgave1 Inleiding 5 1.1 Human Technology 5 1.2 e-office 6 1.3 Social business 6

2 Onderzoek 20 2.1 Hypothese 20 2.2 Onderzoeksvragen 20

3 Methode 22 3.1 Expert review 22 3.2 Respondenten 23 3.3 Interviews 23

4 Resultaten 25 4.1 Onderzoeksvraag 1: Hoe kijken social business experts naar social business? 25 4.2 Onderzoeksvraag 2: Hoe wordt social business in de praktijk gebruikt en ervaren door gebruikers? 31

5 Conclusie 35 5.1 Onderzoeksvraag 1: Hoe kijken social business experts naar social business? 35 5.2 Onderzoeksvraag 2: Hoe wordt social business in de praktijk gebruikt en ervaren door gebruikers?37

6 Aanbevelingen 39 6.1 Algemeen 39 6.2 Vervolgonderzoek 40

7 Discussie 41

8 Literatuurlijst 42

Bijlage 1: Sensitizer 43

Bijlage 2: Transcripten 46

Page 5: Opweg naar Social Business

5Op weg naar social business, cultuur & techniek

1 InleidingDit afstudeeronderzoek voor de opleiding Human Technology heeft als onderwerp social busi-ness. Het onderzoek is verricht in opdracht van e-office.

In de minor ‘werken 2.0’ raakte ik geïnteresseerd in dit onderwerp. Net als vele jongeren ben ik actief op vele sociale media: Twitter, Facebook, LinkedIn, YouTube, Foursquare, Google+, Slideshare, Pintrest, Spotify, about.me, Yammer en Flickr.Ik heb tijdens de opleiding aan de Haagse Hogeschool veel gebruik gemaakt van social media. In een aantal hoofdvakken en minors namen ze een belangrijke plaats in. Een voor-beeld daarvan is de media-analyse van allerlei tweets en berichten op Facebook tijdens de crisissimulatie in de minor risico- en crisiscommunicatie.

Het nieuwe werken begint in Nederland langzaam vaste voet aan de grond te krijgen. Veel be-drijven, maar ook overheden zetten in op deze nieuwe manier van werken. Niet meer traditio-neel achter een vast bureau, maar mobiel werken op momenten dat het de werknemer past. Werkgevers beoordelen in het nieuwe werken hun medewerkers niet meer op de aanwezige uren, maar op de geleverde prestatie.Social media en het daaruit door ontwikkelde concept social business zijn belangrijke rand-voorwaarden om het nieuwe werken te laten slagen.Voor de implementatie van social business zijn er social business tools. Een social business tool is een samenhangend geheel van software bestaande uit het gebruik van allerlei, reeds bestaande programma’s. Deze suite van programma’s leidt tot een andere wijze van (samen)werken: social business.

De aanleiding voor dit onderzoek is om e-office meer inzicht te geven in het concept social business. De twee belangrijkste vragen die ik zal beantwoorden zijn: “Hoe kijken de experts naar social business?” en “hoe worden de social business tools in de praktijk gebruikt en evr-varen door gebruikers?”

1.1 Human Technology De opleiding Human Technology is gericht op het leren onderzoeken en vertalen van de op-timale gebruikskwaliteit en -beleving. Je wordt getraind om een positie in te nemen tussen gebruiker en ontwikkelaar of ontwerper. De grote uitdaging van een afgestudeerde Human Technology ingenieur is om zowel in de huid van de gebruiker, als in die van de ontwerper te kruipen. Om uiteindelijk advies uit te brengen aan de ontwerper zodat het product beter wordt in het gebruik; een kwaliteitsvooruitgang. Een Human Technology ingenieur richt zich op de gebruikerservaring van producten of diensten. Door middel van kwalitatief onderzoek maak ik een overzicht van de gebruikerservaring van de gebruiker.

Als Human Technology ingenieur ben ik in staat om de gebruikerservaring en de wensen en behoeften van de gebruiker te vertalen naar de verkopers van e-office.

Page 6: Opweg naar Social Business

6 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Het onderwerp social business is voor een Human Technology Ingenieur een interessant on-derwerp. Social business heeft namelijk raakvlakken met cultuur en met techniek. Cultuur, de manier van werken, het “nieuwe werken” of het “oude werken”. Techniek, verschillende tech-nische oplossingen om social business in te voeren in een bedrijf met behulp van software. Deze twee raakvlakken maken het voor mij als toekomstig Human Technology ingenieur een interessant onderwerp om inzicht te krijgen in de ervaringen van de gebruikers en de mening van experts. Op basis hiervan kan ik tot een vertaling komen die gebruikt kan worden bij e-office.

1.2 e-officeHet afstudeeronderzoek is verricht in opdracht van e-office, the human software organisation. Mijn opdrachtgever is Petra Stojanovic - van Kan, commercieel directeur van e-office. In op-dracht van haar heb ik het onderzoek naar social business uitgevoerd.Het bedrijf is opgericht in 1991, midden in de internet hausse. Direct vanaf het begin heeft e-office zich gespecialiseerd in de creatie van de optimale digitale werkomgeving voor pro-fessionals. e-office implementeert hiervoor de nieuwste IBM, Microsoft en mobiele technologieën. Ze be-geleidt de organisatie- en gedragsverandering die nodig is om werkprocessen te verbeteren. e-office adviseert organisaties over de manier waarop zij technologie kunnen inzetten om (vir-tuele) samenwerking te verbeteren en zo efficiënter te werken, ongeacht tijd of plaats. Hierbij staat een goede balans tussen mens, organisatie en technologie centraal. Deze manier van werken past bij deze eeuw: work21. e-office is Microsoft Gold Partner, IBM Premier Partner en RIM Alliance Elite Partner.Bij e-office, gevestigd in Houten, werken ongeveer 100 specialisten.

1.3 Social businessVoor mijn afstudeeronderzoek is het van belang om het onderwerp social business goed te definiëren. Social media zijn de aanzet voor het concept social business. Het concept social business word in een theoretische kader gezet. De belangrijkste social business tools worden geschetst.

1.3.1 Social mediaTwee interessante en duidelijke definities van social media zijn:"interactive platforms via which individuals and communities create and share user-generated content.” 1

"a group of Internet-based applications that build on the ideological and technological foun-dations of Web 2.0 and that allow the creation and exchange of user-generated contend." 2

1 Kietzmann, J.H., Hermkens, K., McCarthy, I.P., & Silvestre, B.S. (2011). “Social media? Get serious! Under-standing the functional building blocks of social media”: 241–2512 Kaplan, Andreas M.; Michael Haenlein (2010) “Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media”, Business Horizons 53 1: 59–68.

Page 7: Opweg naar Social Business

7Op weg naar social business, cultuur & techniek

Beide definities gaan uit van de input van gebruikers en content die gegenereerd wordt door de gebruiker. Naast de input van de gebruikers is ook het platform van belang. De eerste definitie richt zich meer op de gebruikers en de “cultuur” van social media, de tweede definitie richt zich meer op te “techniek” van social media. Het gaat bij sociale media om platformen op het internet waar gebruikers content met elkaar delen. Social media zijn op het internet te vinden in verschillende vormen, voorbeelden daar-van zijn: fora, weblogs, microblogging, wiki’s, podcasts, foto’s, video, sociale netwerken, social bookmarks. Elke vorm heeft zijn eigen focus. Dagelijks komen er nieuwe vormen of nieuwe combinaties van vormen bij. Social media blijven zich door ontwikkelen.Social media zijn in te delen in zes categorieën: samenwerkingsprojecten (bijvoorbeeld Wiki-pedia), blogs en microblogs (bijvoorbeeld Twitter), content communities (bijvoorbeeld YouTu-be), sociale netwerk sites (bijvoorbeeld Facebook), virtual game worlds (bijvoorbeeld World of Warcraft) en virtual social worlds (bijvoorbeeld Second Life). Combinaties van deze zes categorieën zijn ook mogelijk, zoals content community en sociale netwerk sites (Yammer, Facebook).Social media maken het mogelijk dat er op andere manier gecommuniceerd kan worden dan vroeger het geval was. Een manier die laagdrempelig en wereldwijd is. Er wordt gecommuni-ceerd door de gebruikers onderling, maar ook tussen gebruikers en organisaties. Social media maken het gemakkelijker om jezelf te tonen en te promoten dan in de traditionele media. Social media zijn makkelijker te bereiken. Iedereen heeft toegang tot meerdere vormen van social media.Social media worden meer en meer ingezet voor de communicatie binnen bedrijven, als ver-vanging van het oude telefoonboek en voor het delen van informatie. Door het gebruik van social media in organisaties kunnen werknemers meer informatie krijgen en delen over wat er in de organisatie speelt dan vroeger het geval was.Om social media in een organisatie te gebruiken als business tool, en daarmee een social business tool te worden, zijn er drie stappen te onderscheiden.De eerste stap is het maken van een goed profiel, je online visitekaartje. Deze moet zo goed mogelijk bijgehouden worden met relevante informatie voor de organisatie. Wie je bent, wie je helpt en waarmee je kan helpen.De tweede stap is het creëren van een eigen podium door het verzamelen en verspreiden van waardevolle content. Waardevolle inhoud is alles wat je als persoon/werknemer weet te waarderen. Als het voor het één interessant is, dan kan het ook voor anderen interessant zijn. Zo zal een netwerk groeien met mensen die de zelfde content interessant vinden.De derde en laatste stap is het online zaken doen. Hiervoor moet men online zijn en in de juiste netwerken zichtbaar zijn. Iedereen reageert op content die voor hem of haar waardevol is. Hierdoor wordt het gemakkelijker is om elkaar te benaderen of contact met elkaar op te nemen. In tegenstelling tot de oude wereld wordt in deze nieuwe wereld wel verwacht dat er snel gereageerd wordt.Het gebruik van social media binnen organisaties is het begin van social business. De ver-schillende tools maken het voor de werknemer mogelijk om op een andere manier te commu-niceren en om informatie tot zich te nemen.

Page 8: Opweg naar Social Business

8 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

1.3.2 Social businessSocial business is een relatief nieuw begrip en heeft nog geen eenduidige definitie. De twee meest gehanteerde definities zijn “maatschappelijk verantwoord ondernemen” en “sociaal sa-menwerken.”Op de Wikipedia pagina van social business (http://en.wikipedia.org/wiki/Social_business) wordt voornamelijk uitleg gegeven over maatschappelijk verantwoord ondernemen. Hoe dat ingezet kan worden door bedrijven en ondernemers. Welke types van maatschappelijk verant-woord ondernemen er zijn en wat het gedachtegoed is. In IT-wereld wordt de term social business vooral gebruikt voor sociaal samenwerken. Sa-menwerken op een andere wijze dan tot nu toe wordt gedaan. Samenwerken met behulp van social media-achtige tools. Social business is het gebruik van sociale media binnen de context en grenzen van een bedrijf. Voor mijn onderzoek ga ik uit van de definitie van sociaal samenwerken als interpretatie van social business.

Social business is een opkomende trend bij bedrijven. Kern van social business is dat er binnen een bedrijf op een andere manier samen gewerkt wordt dan voorheen. Sandy Carter, IBM Vice President, Social Business Evangelist, geeft in haar boek een definitie van social business.

“These three characteristics - engaged, transparent, and nimble- showcase the value of ap-plying social tools beyond just your marketing process into the business processes that drive your company’s competitiveness. What do they mean?

Engaged: a Social Business connects people to expertise. It connects individuals - whether customers, partners, or employees - as networks of people generate new sources of innovati-on, foster creativity, and establish greater reach and exposure to new business opportunities. It establishes a foundational level of trust across these business networks and thus a willing-ness to openly share information, developing a deeper sense of loyalty among customers and employees. It empowers these networks with the collaborative, gaming, and analytical tools needed to engage each other creatively solve business challenges.

Transparent: A Social Business is always learning and therefore believes that there should be no boundaries between experts inside the company and experts in the market place . It embraces the tools and leadership models that support capturing knowledge and insight from many sources, allowing it to quickly sense changes in customer mood, employee sentiment, or process efficiencies. It utilizes analytics and social connections inside and outside the com-pany to solve business problems and capture new business opportunities.

Nimble: A Social Business leverages these social networks to speed up business, gaining real-time insight to make quicker and better decisions. It gets information to customers and partners in new ways - faster. Supported by ubiquitous access on mobile devices, new ways

Page 9: Opweg naar Social Business

9Op weg naar social business, cultuur & techniek

of connecting and working together, a Social Business turns time and location from constraints into advantages. Business is free to occur when and where it delivers the greatest value, allo-wing the organization to adapt quickly to th changing marketplace.” 3

Volgens Carter heeft social business dus drie pilaren: betrokken (engaged), transparant (transparent) en nimble (deze term is niet goed te vertalen in het Nederlands, betekenis: lenig, wendbaar, vlug en handig).

BetrokkenEr voor zorgen dat je werknemers betrokken zijn bij het bedrijf. Betrokken medewerkers moeten van alles binnen het bedrijf op de hoogte zijn en er naar handelen.TransparantEr voor zorgen dat alle informatie binnen het bedrijf beschikbaar is voor alle medewerkers. Een transparant bedrijf wil altijd leren en doet dat van experts binnen het bedrijf maar ook van erbuiten. Informatie wordt niet alleen met de werknemers gedeeld, maar ook met de buiten-wereld. NimbleEr voor zorgen dat het bedrijf snel kan reageren op de markt. Een nimble bedrijf verzamelt op allerlei manieren informatie over de markt. Dat kan via traditionele kanalen, maar dit kan ook via input van de werknemers. Met al deze verzamelde informatie kan een bedrijf vlugger en handiger reageren op de markt.

Deze drie pilaren zijn voor Carter de basis voor de invoering van het concept social business. Om je bedrijf succesvol over te laten gaan in een bedrijf, dat social business toepast in haar bedrijfsstrategie zijn die drie elementen nodig.Om duidelijk te krijgen of social business iets toevoegt aan een bedrijf zal er tijdens het on-derzoek worden gekeken naar de mate waarin de drie pilaren van Carter worden gehanteerd.

Over de toegevoegde waarde van social business is op dit moment nog weinig bekend. Zo is er nog weinig inzicht in de manier waarop het wordt ervaren door medewerkers van de be-drijven die er al mee werken. Er zijn veel verschillende manieren waarop social business kan worden toegepast, bijvoorbeeld door de keuze van specifieke software tools.

3 Bron: Carter, S. (2011). Get bold. Boston, pagina: 6, 7

Page 10: Opweg naar Social Business

10 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

1.3.3 Social business toolsEr zijn verschillende social business tools op de markt. e-office verkoopt twee van deze tools: “IBM Connections” en “Microsoft Sharepoint.” Deze twee tools zullen nader worden toegelicht.

IBM ConnectionsIBM Connections is de social business tool van IBM. Deze tool is gemaakt om de klassieke samenwerking voort te kunnen zetten, maar dan op digitale wijze. Binnen IBM Connections kan je vanuit je eigen profiel informatie delen met anderen. Je kan vanuit je profiel gebruik maken van de tools die IBM Connections biedt. Naast het gebruik van de tools zelf, kan er in elke tool gebruik gemaakt worden van tags. Labels om onderwerpen aan blogs, fora of do-cumenten te geven. Bij het zoeken wordt op een slimme manier gebruik gemaakt van onder andere deze tags. IBM Connections stelt je in staat om een netwerk te bouwen waarin van alles met elkaar te delen is op verschillende manieren. Zo kan je met elkaar samenwerken in een community, een verzamelplaats van de verschillende tools, maar kan je ook op eigen naam gaan werken in de verschillende tools. Hieronder volgt een beschrijving van deze tools4.

Profielen

Vanuit je profiel kun je, net zoals bij andere sociale netwerksites, linken met collega’s, je adres en contact gegevens vastleggen, kernwoorden definiëren waar je mee bezig bent, interesse gebieden aangeven en status updates geven. Naast al deze informatie kun je ook een pro-fielfoto kiezen.4 De gebruikte screenshots zijn van IBM Connections 4 bij e-office uit de community “afstuderen” van Liouwe de Jong en het profiel van Liouwe de Jong

Page 11: Opweg naar Social Business

11Op weg naar social business, cultuur & techniek

Community

De community5 is een verzamelplaats voor alle tools die gebruikt worden voor een bepaald onderwerp of door een bepaald team. Een community kan publiek zijn, iedereen kan dan deel-nemen aan de tools in de community, of besloten, dan is de community alleen toegankelijk voor genodigden.

5 Definitie Community: “Een virtuele gemeenschap, internetgemeenschap of online gemeenschap is een groep mensen die communiceren en/of samenwerken, met behulp van het internet of een andere informatietechnologie, in plaats van elkaar in levende lijve te ontmoeten. In het Nederlands taalgebied wordt de term gemeenschap vervangen door de Engelse vertaling community (meervoud: communities)”Bron: Wikipedia, Virtuele gemeenschap, 18 November 2012, http://nl.wikipedia.org/wiki/Virtuele_gemeenschap

Page 12: Opweg naar Social Business

12 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Blogs

In de blogs6 kan iedereen zijn eigen blog schrijven. Een blog kan onderdeel vormen van een community, maar het is ook mogelijk om een blog onder je eigen naam te schrijven.

6 “Een blog is een persoonlijk dagboek op een website dat regelmatig, soms meermalen per dag, wordt bijgehouden. Meestal gaat het om teksten die in omgekeerd chronologische volgorde verschijnen. De auteur, ook blogger genoemd, biedt in feite een logboek van informatie die hij wil meedelen aan zijn publiek, de bezoekers van zijn weblog. Meestal gaat het om tekst, maar soms ook foto’s (een fotoblog), video (vlog) of audio (podcast). Weblogs bieden hun lezers vaak de mogelijkheid om – al dan niet anoniem – reacties onder de berichten te plaatsen.”Bron: Wikipedia, Weblog, 18 November 2012, http://nl.wikipedia.org/wiki/Website

Page 13: Opweg naar Social Business

13Op weg naar social business, cultuur & techniek

Forum

Een forum7 kan door iedereen opgezet worden. Ook hier is het weer mogelijk om een forum in een community of daarbuiten op te zetten.

7 “Een internetforum of discussieforum (meestal gewoon: forum; meervoud: fora of forums) bestaat uit digi-tale publieke discussiepagina’s op het wereldwijde web.Een forum heeft meestal een hoofdpagina. Op ingedeelde onderwerpen kan iedereen reageren per formulier. Er worden nieuwe onderwerpen aangedragen of er wordt een oplossing gevraagd voor een specifiek probleem. De onderwerpen en het niveau van de discussie variëren heel sterk.”Bron: Wikipedia, internetforum, 18 November 2012, http://nl.wikipedia.org/wiki/Internetforum

Page 14: Opweg naar Social Business

14 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Wiki’s

Iedereen kan meewerken aan de openbare wiki’s8. Wiki’s binnen communities zijn, afhankelijk van de instellingen, benaderbaar voor iedereen of voor een besloten groep.

8 “Met het begrip wiki of wiki wiki wordt een verzameling van een bepaald type hypertextdocumenten aan-geduid alsook de software die gebruikt wordt om deze te realiseren. Een wiki is een applicatie of (web)toepassing, waarmee webdocumenten gezamenlijk kunnen worden bewerkt. Bekende voorbeelden van wiki’s zijn Wikipedia en Wikia. De term is afgeleid van het woord wiki wiki, dat uit het Hawaïaans komt en ‘snel, vlug, beweeglijk’ betekent.”Bron: Wikipedia, Wiki, 18 November 2012, http://nl.wikipedia.org/wiki/Internetforum

Page 15: Opweg naar Social Business

15Op weg naar social business, cultuur & techniek

Activities

Activiteiten kunnen gebruikt worden om een deel van project management activiteiten bij te houden in IBM Connections. Zo kan elke taak die moet worden uitgevoerd, genoteerd worden en aan de juiste persoon worden toegewezen.

Page 16: Opweg naar Social Business

16 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Bladwijzers

Binnen een community is het mogelijk om bladwijzers9 met elkaar te delen, zodat gebruikers elkaar kunnen helpen om snel relevante internetpagina’s te vinden die passen binnen de context van een community.

9 “Bladwijzers (Engels: bookmarks) zijn een door de gebruiker zelf aanpasbare lijst van URL’s of andere lo-caties. Deze functie is ingebouwd in de meeste webbrowsers en soms ook in andere software, waaronder bestands-beheerders.”Bron: Wikipedia, Bladwijzers (software), 18 November 2012, http://nl.wikipedia.org/wiki/Bookmark

Page 17: Opweg naar Social Business

17Op weg naar social business, cultuur & techniek

Fileshare

Naast al deze tools is het ten slotte ook mogelijk om bestanden met elkaar te delen. Bestan-den kunnen op een prive plek worden gezet maar ook publiek en / of in een community.

Page 18: Opweg naar Social Business

18 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Microsoft SharepointMicrosoft Sharepoint is een ander tool dat kan worden ingezet voor social business. Sha-repoint is een omgeving die gebaseerd is op de office suite van Microsoft. Sharepoint heeft daarom ook de look en feel van Microsoft Office. De belangrijkste functionaliteit van Microsoft Sharepoint is het delen van bestanden tussen verschillende gebruikers die niet op dezelfde locatie hoeven te zitten. Het delen van bestanden via Sharepoint kan vanuit de Windows Ex-plorer of vanuit andere Microsoft producten, zoals bijvoorbeeld Outlook of de Office-suite. In Sharepoint is het mogelijk om processes te definiëren die binnen een bedrijf gebruikt worden (workflow). Vanuit Sharepoint kan eventueel business intelligence informatie worden verkre-gen. Naast het delen van bestanden is het ook mogelijk om bijvoorbeeld een CRM systeem10 te koppelen aan een Sharepoint omgeving zodat de processen en business intelligence beter kunnen samenwerken met de documenten en het sociale aspect van Sharepoint. Sharepoint wordt vaak ingezet als intranet tool of als social business tool.

Sharepoint heeft vijf belangrijke tools in zich. Deze vijf zijn: sites, communities, wiki's, content, zoeken en inside.

Sites Sites zijn pagina's, intranetpagina's of webpagina’s binnen Sharepoint. Deze pagina's kunnen gemaakt worden door de eindgebruiker zelf voor zijn afdeling of voor het gehele bedrijf. Er zijn verschillende soorten sites. Dat kunnen webpagina's, blogs of wiki's zijn.

Communities Communities zijn een verzamelplaats van documenten en sites, die aangemaakt zijn door gebruikers. Documenten kunnen staan op de sites, de blogs of de wiki's, maar kunnen ook los met andere gebruikers gedeeld worden. Alle documenten en alle sites, blogs en wiki's kunnen voorzien worden van tags om context te geven aan de informatie die erin of erop staat en om het zoeken te vergemakkelijken.

Content Content is een van de belangrijkste onderdelen van Sharepoint, omdat het gaat om het delen van documenten. Sharepoint is een van de betere tools als het gaat om versiebeheer en archi-veren van documenten in een digitale omgeving. Het zogenaamde document management. Ook is het mogelijk om een proces of een beslisstructuur te ontwerpen rondom documenten. Hierbij kun je denken aan documenten die goedgekeurd moeten worden door leidinggeven-den of door het management.

10 Customer Relationship Management systeem, een systeem om een klant relatie bestand te beheren

Page 19: Opweg naar Social Business

19Op weg naar social business, cultuur & techniek

Zoeken Zoals in elke tool, is het belangrijk om goed en snel te kunnen zoeken. Om makkelijk iets terug te kunnen vinden, kan er een Sharepoint gezocht worden naar communities of naar documen-ten. Dit kan gedaan worden op basis van de tags die de gebruiker hieraan gegeven heeft.

Insight Insight is de plaats waar het mogelijk is om van verschillende plekken binnen Sharepoint infor-matie te halen. Al deze informatie kan door de eindgebruiker ingezet worden in verschillende vormen. Voorbeelden hiervan zijn dashboard of workflows.

Sharepoint is te verkrijgen in drie verschillende versies: Foundation, Standard en Enterprise. Foundation is de gratis versie en is de meest uitgeklede versie. In Foundation zitten alleen functionaliteiten rondom het delen van documenten. Standard is een betaalde versie van Sharepoint en daar zit nagenoeg alles in: sites, commu-nities, content en zoeken. Insight ontbreekt in deze versie. Enterprise is de meest uitgebreide versie van Sharepoint en bevat alle tools. Ook dit is een betaalde versie.

Page 20: Opweg naar Social Business

20 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

2 Onderzoek2.1 HypotheseSocial business is een andere manier van samenwerken binnen een bedrijf en helpt bedrijven om informatie te delen tussen werknemers van het bedrijf. De interactie tussen werknemers verloopt op een intensievere manier. Binnen een bedrijf wordt het gemakkelijker voor werk-nemers om met elkaar informatie, ideeën en vragen te delen. Ideeën kunnen gemakkelijk in een blog met collega’s gedeeld worden, zodat anderen er op kunnen reageren of er mee verder kunnen. Fora kunnen worden gebruikt om er vragen op te plaatsen en antwoorden te verzamelen. Zo worden niet alleen ideeën en vragen gedeeld, maar ook de expertise die er bij hoort. Het wordt eenvoudiger voor een werknemer om iemand te vinden voor een project. Een bedrijf kan sneller reageren door informatie vanuit een social business concept te organi-seren. Om bijvoorbeeld vlug op een vraag van een klant te kunnen reageren, een werknemer snel op de juiste plek te krijgen of tijd te besparen doordat niet meer alle vragen één voor één worden beantwoord.De gehele organisatie wordt op een andere manier ingericht. Niet meer hierarchisch, rond managers, maar op basis van taken en projecten. Werknemers worden ingedeeld op exper-tise.

2.2 OnderzoeksvragenBij e-office ga ik mij bezig houden met een onderzoek naar de toegevoegde waarde van social business. De vragen voor mijn afstudeeronderzoek zijn:

“Hoe kijken social business experts naar social business?”

Met deze vraag wil ik kijken hoe experts aankijken tegen de mogelijkheden van social busi-ness als onderdeel van een bedrijfsstrategie en hoe social business tools daar het beste inpassen.

“Hoe wordt social business in de praktijk gebruikt en ervaren door gebruikers?”

Met deze vraag wil ik verder inzoomen op het gebruik en de ervaringen van de gebruikers van de social business tools in de praktijk.

Page 21: Opweg naar Social Business

21Op weg naar social business, cultuur & techniek

2.3 ToolsDe bedrijven die deelnemen aan het onderzoek, zijn bedrijven die een social business of social collaboration tool gebruiken. Dit houdt in dat ze tools hebben met de volgende eigen-schappen: wiki’s, blogs, fora en fileshare. In de matrix worden de tools die e-office verkoopt weergegeven op basis van deze eigenschappen.

Wiki’s Blogs Fora FileshareIBM Connections

Standaard Standaard Standaard Standaard

Microsoft Sharepoint

Kan worden geïmplementeerd

Kan worden geïmplementeerd

Kan worden geïmplementeerd

Standaard

Voor dit onderzoek is gekozen om onderzoek te doen naar gebruikers die IBM Connections gebruiken, omdat IBM Connections het meest compleet is.IBM Connections is een applicatie die draait op de eigen servers van een bedrijf. In tegenstel-ling tot Microsoft Sharepoint is IBM Connections gemaakt rond het sociale aspect van delen en heeft het minder focus op bestandsbeheer. Daarmee komt IBM Connections het dichtste bij de door mij gehanteerde definitie van social business, namelijk sociaal samenwerken.

Page 22: Opweg naar Social Business

22 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

3 MethodeAls methodiek voor mijn afstudeeronderzoek heb ik gekozen voor een kwalitatief exploratief onderzoek onder een groep gebruikers van social business tools.

Voor de twee onderzoeksvragen zal op een verschillende manieren een antwoord gezocht worden. Voor de vraag: “Hoe kijken social business experts naar social business?” zal er doormiddel van een expert review, aangevuld met een desktop research, antwoord gegeven worden. Voor de tweede vraag: “Hoe wordt social business in de praktijk gebruikt en ervaren door gebruikers?” zal dat gedaan worden door middel van interviews.

3.1 Expert reviewDe expert review zal bestaan uit twee interviews met social business experts. Naast de social business expert review zal er ook desktop research gedaan worden door bronnen op het inter-net en in bibliotheken te zoeken en te lezen. De desktop research zal zich richten op de ont-wikkelingen op het gebied van social business, welke bedrijven zich bezighouden met social business en wat de is visie op social business. De desktop research zal gebruikt worden voor de afbakening van het onderwerp social business. De interviews met de social business ex-perts zullen een vrij karakter hebben. Om enige richting te geven zijn er wel een aantal topics vastgesteld. Onderstaand de topic-list. Deze is ondersteunend aan het gesprek.

3.1.1 Topic-list• Social business• Visie er op• Wat is nodig• Bedrijf• Structuur van een social business• Cultuur van social business• Techniek• Nodig om social business te kunnen worden• Eisen voor social business tools

Page 23: Opweg naar Social Business

23Op weg naar social business, cultuur & techniek

3.2 Respondenten3.2.1 BedrijvenVoor de selectie van bedrijven waar respondenten van zullen worden uitgenodigd, gelden de volgende criteria:

• Werken met IBM Connections• Middel- tot groot bedrijf, minimaal twintig werknemers• Werknemers zijn veelal kenniswerkers

3.2.2 RespondentenDe werknemers moeten aan de volgende eisen voldoen. Als de respondenten voldoen aan de gestelde eisen behoren ze tot een homogene groep gebruikers. Verwacht is dat rond de vijf respondenten het verzadigingspunt bij de interviews wordt bereikt. Het streefgetal voor de te werven respondenten ligd daarom tussen de vijf en tien.

• Respondenten zijn kenniswerkers• Ze zijn niet betrokken geweest bij het keuze en beslissingsproces van de social business tool• Ze hebben toegang tot de social business tool• Ze mogen foto’s / screenshots maken van de interne communicatie middelen

3.2.3 WervingRespondenten worden geworven uit het klantenbestand van e-office. Telefonische zal er con-tact worden opgenomen met contactpersonen van e-office bij de verschillende bedrijven. Na het eerste contact zal er ook een email worden gestuurd met meer informatie over het onder-zoek, wat interessant is voor hun en hoeveel tijd het kost.

3.3 Interviews3.3.1 SensitizerDe respondenten vullen een sensitizer, een dagboek in over een periode van drie werkdagen. Deze periode is gekozen om de respondenten betrokken te houden bij het dagboek. Bij een langere periode is het mogelijk om het dagboek meer vooruit te schuiven en is het gemakke-lijker om het te vergeten. In het dagboek houden de respondenten bij wanneer zij van onderdelen van het social busi-ness tool gebruik gemaakt hebben. Ze beschrijven hun handelingen, de reden van het bezoek aan en ze maken een screenshot.Het invullen van het dagboek kost per keer ongeveer vijf minuten. Een voorbeeld van een leeg dagboek is opgenomen in bijlage 1.

Page 24: Opweg naar Social Business

24 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

3.3.2 InterviewsIn de periode voorafgaand aan de interviews is de sensitizer gebruikt om de respondenten kennis te laten maken met het onderwerp. De interviews zijn om de achterliggende ervaringen van de sensitizer, het dagboek te achterhalen. Tijdens de interviews zal er dieper in worden gegaan op het gebruik van Social Business tools en wat voor een invloed dit heeft op het dagelijkse werk. De interviews worden gehouden aan de hand van een topic-list. Uit de sensi-tizer kunnen ook extra topics komen. De interviews worden afgenomen bij de respondent op de werkplek, of in de directe omgeving van de werkplek. Het afnemen van het interview kost ongeveer een uur.

3.3.3 Topic-list• Dagelijks werk• Hulp van Social Business tools• Gebruik van Social Business tools• Social Business tools• Gebruik• Ervaringen• Sensitizer• Aanvullen vanuit sensitizer

Page 25: Opweg naar Social Business

25Op weg naar social business, cultuur & techniek

4 Resultaten4.1 Onderzoeksvraag 1: Hoe kijken social business experts naar social business?Aan de hand van de interviews met de twee social business experts kunnen de resultaten op de vraag: “Hoe zien social business expert social business?” worden weergeven. De inter-views zijn afgenomen bij Roland Hameeteman, directeur en oprichter van e-office, en Reynout van Adrichem Boogaert, Social Collaboration Evangelist bij IBM. Beide zijn geïnterviewd op hun eigen werkplek. De resultaten zijn op basis van aantekeningen die ik tijdens de interviews heb gemaakt.

4.1.1 Roland HameetemanSocial businessVolgens Roland Hameeteman, een van de oprichters van e-office, zijn er drie invalshoeken om naar social business te kijken: de bedrijfsmatige, de maatschappelijke en de historische invalshoek. Deze drie lopen deels door elkaar heen.

De eerste invalshoek is die vanuit het eigen bedrijf. Vragen die daarbij spelen zijn: waarom kies ik voor de benadering van social business, waarom zet ik de tools van social business in en wat voegt social business toe aan de bedrijfsvoering van mijn bedrijf. De bedrijfsmatige invalshoek. Omdat medewerkers meer met elkaar delen, zoals informatie over een klant, ver-betert de productiviteit van het bedrijf. Medewerkers hoeven dan niet allerlei wetenswaardig-heden, die van nut kunnen zijn bij de ondersteuning van een klant, elke keer zelf te ontdekken. Met behulp van de tools in IBM Connections leggen medewerkers van e-office ervaringen, weetjes, kennis vast, die vervolgens voor alle anderen in ons bedrijf toegankelijk zijn. Door deze werkwijze breed toe te passen in e-office kunnen kan men efficiënter en effectiever werken. De medewerkers kunnen zich meer op hun expertise werkzaamheden concentreren. Het verzamelen en delen van informatie die van belang kan zijn voor het bedrijf wordt een normale gang van zaken die weinig extra tijd kost. Hierdoor ontstaat een sterke bedrijfscultuur van elkaar helpen om daarmee klanten beter te kunnen helpen.

De tweede invalshoek is die vanuit de samenleving. Wat gebeurt er in de samenleving en hoe passen we onze organisatie hier op aan. De maatschappelijke invalshoek. Door de vele digitale middelen die de laatste paar jaar ontwikkeld zijn, is het steeds makkelijker geworden om informatie te vinden en te delen. Met name in de hoek van social media, met al haar ver-schijningsvormen, van Twitter en Facebook, tot Pintrest. Ook de manieren van opslag van gegevens, bestanden en informatie en het delen daarvan in bijvoorbeeld clouds en wiki’s maken de toegang tot informatie makkelijker. Doordat veel meer informatie publiek beschik-baar is, kunnen veel meer mensen er gebruik van maken en het aanvullen. Wikipedia is daar een mooi voorbeeld van, iedereen kan informatie toevoegen aan deze publiek toegankelijke kennisbank. Het is tegenwoordig heel normaal om eerst te googlen om over een bepaald on-derwerp alles te weten te komen.

Page 26: Opweg naar Social Business

26 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

De derde invalshoek is waar we vandaan komen, het historisch perspectief. De afgelopen twintig jaar is er een aantal revoluties geweest, zoals internet, mobiele telefonie en social media. Deze zijn zeer snel opgepakt door de maatschappij en verder ontwikkeld. De vraag daarbij is waarom deze zo snel zijn opgepakt. Een verklaring daarvoor is dat er iets in mensen zit waardoor ze graag willen delen, van kennis tot ervaringen. Het delen van kennis en erva-ringen is met deze ontwikkelingen steeds makkelijker geworden. Dit geldt zowel binnen een bedrijf, buiten het bedrijf als tussen een bedrijf als e-office en de buitenwereld. In de steeds sneller worden informatiemaatschappij wordt het delen van informatie steeds belangrijker.

Aan deze ontwikkelingen zitten voor bedrijven wel een aantal risico’s verbonden. Mensen kunnen op basis van al die vrij gevormde informatie een gekleurd beeld krijgen van bedrijven, producten of personen, met soms verstrekkende gevolgen, die schadelijk kunnen zijn voor het imago van het bedrijf, product of persoon. Immers vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Reputatieschade is snel aangebracht, maar het duurt lang voordat het publieke vertrouwen weer hersteld is. Een klassiek voorbeeld is de ondergang van het biermerk Buckler in de ne-gentiger jaren. Vandaag de dag zou dat nog vele malen sneller gaan. Als bedrijf moet je nu dus goed weten wat ze zeggen over je bedrijf. Dit is nieuw. Voorheen had het publiek wel een mening, maar kon je daar als bedrijf weinig mee. Het managen van reputaties wordt steeds belangrijker. Een andere vorm waar we aandacht voor moeten hebben, is de mogelijkheid die door deze nieuwe ontwikkelingen wordt geboden. Mensen kunnen met een groepje wat bedenken zonder dat ze fysiek bij elkaar zitten, crowd sourcing. Dat kan los van de bedrijven maar je kan het ook samen met bedrijven te doen. Diegenen die bezig zijn met social media, zitten ook in een bedrijf. Zij zijn gewend om te delen, ook binnen een bedrijf. Dit geeft een druk op een organisatie als die nog op een traditionele manier werken. Klanten zijn tegenwoordig veel beter geïnformeerd over bedrijven. Klanten kunnen tegen-woordig veel beter vergelijken wat bedrijven hebben en aanbieden. Bedrijven die weinig in-fromatie delen, op een klasieke manier bezig zijn, voelen de druk van hun medewerkers en van hun klanten.

Bedrijfsstructuur en -filosofie e-officeEen belangrijk bedrijfskenmerk van e-office is dat het is opgezet rond het idee dat medewer-kers iets moeten toevoegen aan e-office en hun collega’s. Als je ervoor zorgt dat de mensen in de juiste setting worden geplaatst, dan komt iedereen beter tot zijn recht. Hameeteman is met e-office op zoek gegaan naar de juiste setting met dit idee om zo maximaal gebruik te kunnen maken van de kracht van de medewerkers. Dat kan je een vorm van social business noemen, iedereen kan bijdragen aan de kennis en ervaringen binnen e-office en daarmee mede de richting bepalen waar e-office naar toe gaat. Iedereen kan iets toevoegen aan de processen, nieuwe producten of nieuwe markten. Met de verschillende tools kun je een “cor-

Page 27: Opweg naar Social Business

27Op weg naar social business, cultuur & techniek

porate brain” bouwen, alle medewerkers kunnen met elkaar iets creëren. Het belangrijkste nu is om de klant te leren kennen. Niet alleen wat ze omzetten of welke projecten ze doen, maar ook soms hele persoonlijke dingen, die de moeite waard zijn om te weten om er voordeel mee te kunnen behalen. Dus het is niet meer alleen het bedrijf maar ook meneer Jansen bij het bedrijf en wat meneer Jansen bezighoudt . De persoonlijke dingen kun je niet zomaar kopen, maar daar heb je mensen voor nodig die verbonden zijn aan elkaar. Zodat ze alle informatie over meneer Jansen kunnen delen en beschikbaar maken voor iedereen.

Afbeelding 1: Bedrijfsstructuur van e-officeDe afbeelding toont de bedrijfsstructuur van e-office. De werknemers (de groene bollen) worden in de bedrijfsfilosofie van e-office gezien als de antennes van de bedrijf. De tools (de blauwe lijn) worden gebruikt om informatie te delen met andere werknemers en terug te kop-pelen naar de organisatie (de roze lijn.)

DoelstellingenTegenwoordig wordt meer waarde gehecht aan het krijgen, hebben en onderhouden van rela-ties dan aan geld verdienen aan transacties sec. De wensen van de klant worden steeds unie-ker en individueler. Een gevolg van deze ontwikkeling is dat bedrijven steeds meer en beter moeten gaan luisteren naar wat er gebeurt in de markt. In de bedrijfsfilosofie van Hameete-man doet hij dat het liefst met iedereen. De tijd tussen het signaleren van wensen in een snel veranderende markt en het aanbieden van een nieuw product wordt steeds korter. De opgave om continu te innoveren wordt hierdoor steeds belangrijker. Vermogen om te veranderen wordt belangrijk, als een bedrijf dat niet kan is het snel failliet. In de ogen van Hameeteman moet een organisatie zo ingericht zijn dat het zich snel kan aanpassen aan de veranderende vraag. Dit heeft veel impact op de medewerkers, als zij niet kunnen veranderen is het snel klaar met je bedrijf. Je moet dus vooral mensen in dienst hebben die iets hebben met ver-anderen. En je moet hen faciliteren met tools, zoals IBM Connections, om die ratrace vol te kunnen houden. Bedrijven willen weten wie hun klanten zijn, zodat op het juiste moment een aanbieding gedaan kan worden. Daarnaast moeten de medewerkers zorgen dat ze goed op de markt en de snelle veranderingen en opkomende vragen georiënteerd zijn. Zodat ze weten wat het sentiment is in de markt. Zo kunnen ze aan ideeën voor nieuwe producten, diensten of markten komen. Door al deze informatie in een systeem te zetten en te analyseren kun je vervolgens die ideeën omzetten nieuwe producten.

Page 28: Opweg naar Social Business

28 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Yellow&BlueIn zijn boek11 beschrijft Hameeteman hoe bestaande structuren van organisaties ontoerei-kend zijn om te overleven in het huidige economische klimaat. De veelheid aan processen is funest voor creativiteit en innovatie. Enige vorm van structuur is echter wel nodig om in-novatie mogelijk te maken. Alleen met de juiste mix van inventiviteit (YELLOW) en structuur (BLUE) waarborg je de innovatiekracht van een organisatie. Met de inzet van deze mix wordt de belangrijkste asset van de organisatie, het corporate brein, namelijk optimaal benut. Deze is noodzakelijk om in de snel veranderende markt de juiste producten en diensten te kunnen blijven bieden en daarmee het bestaansrecht van je organisatie te waarborgen.

"Bedrijven zoeken naar mogelijkheden om te overleven in het huidige economische klimaat waarin niets meer zeker lijkt en alle regels anders zijn dan we gewend waren. Ik wil met mijn nieuwe boek 'Yellow&Blue' managers en bestuurders inspireren eens wat vaker buiten de gebaande paden te gaan, hun onderscheidend vermogen te verstevigen en daarmee de toe-komst van hun bedrijf te garanderen."Quote Hameeteman

4.1.2 Reynout van Adrichem BoogaertVan Adrichem Boogaert, Social Collaboration Evangelist bij IBM, geeft aan dat er een zestal stappen nodig zijn om een social business te worden. In navolging van Carter, IBM Vice Pre-sident, Social Business Evangelist, beschrijft hij deze stappen als de social business agenda. Het idee achter deze agenda is niet dat je een social business kan worden door het gebruik van een bepaalde it- tool, maar dat het meer gaat over het veranderen van de mensen, de cul-tuur en het bedrijf. Wat het bedrijf doet, waar het naar toe gaat en wat de doelen zijn. Volgens Van Adrichem Boogaert is de moeite die er gestoken wordt in de verandering naar een social business voor 20% invoering van de tool en 80% verandering van het management. Naast het feit dat het management zich aanpast of dat er veranderingen in de cultuur komen, is het heel belangrijk dat er goed nagedacht wordt welk enterprise social software (ESS)12 platform gekozen wordt.

“Capgemini choose to use Yammer as their ESS tool, but the employees knew that “no confi-dential or client-specific matters are to be discussed.” So how can you work and not be able to discuss freely about your work? Seems like rowing with your hands tied to your back.”Quote Van Adrichem Boogaert

Van Adrichem Boogaert geeft aan dat er niet alleen goed nagedacht moet worden over de tools die je kiest om je bedrijf social te maken, maar ook over de culturele inbedding. Er maakten al veel mensen bij Capgemini gebruik van Yammer. Waarschijnlijk besloot het ma-nagement daarop om de betaalde versie te nemen om meer zeggenschap te krijgen over

11 Hameeteman, R. (2011). “Yellow & Blue.” Business Contact12 Van Adrichem Boogaert gebruikt de term “Enterprise Social Software” platform voor het begrip social business tools. Dit is een veel gebruikte term binnen IBM

Page 29: Opweg naar Social Business

29Op weg naar social business, cultuur & techniek

de content. Bepaalde gebruikers konden nu aangewezen worden als administrator. Op het moment dat ze meer controle hadden over het tool, kwam het management er achter dat veel van de profielen die waren aangemaakt door werknemers niet meer actief waren. De cultuur en het management van Capgemeni sloten niet aan bij het open karakter van Yammer. Het is dus belangrijk om vóór de aankoop van een ESS platform stil te staan bij de vraag of de cultuur aansluit bij het gebruik. Bepaal wat je doelstellingen zijn, wat je wil bereiken en welke tools daarbij passen, aldus Van Adrichem Boogaert.

ESS platform specificaties“Wouldn’t it be great to have a big red ‘ask’ button on your mobile phone, ipad and browser that instantly connects you to everyone in your organization when you need something? And how great would it be to have a big green ‘Share’ button to update your teammates and ma-nagement on your word, interests and experience? Better yet, the big buttons were smart enough to connect you to the right people, without spamming or bothering those who weren’t available.”Quote Van Adrichem Boogaert

Dit is een metafoor voor het gebruik van social business tools. Hiermee worden de belang-rijkste functies en ervaringen aangegeven. Van Adrichem Boogaert geeft aan dat er ook nog andere factoren zijn die meespelen bij het kiezen van een tool: open en flexibel, ESS networ-king, communities en social analitics.

Openheid en flexibiliteit zijn belangrijke eisen voor een ESS platform. Een open platform bete-kent een platform waar het makkelijk is om nieuwe dingen in te implementeren. In de IT-bran-che gaat de innovatie zo snel dat je er niet op kunt vertrouwen dat alles binnen het gekozen ESS platform over drie, vier jaar nog werkt. Om alle veranderingen vanuit de buitenwereld zo snel mogelijk in je ESS platform te krijgen, is het goed om te kijken naar een open platform. Een platform waarvan regelmatig nieuwe functionele updates komen. Je ziet dat steeds meer softwarebedrijven met nieuwe releases komen om niet alleen bugs te repareren of om de vei-ligheid te verbeteren, maar ook met nieuwe functionaliteit. Je gaat alleen niet elke drie maan-den de core van je systeem updaten, regelmatig kleine updates is veel handiger. Een open platform moet ook samen kunnen werken met andere tools en aplicaties. Bijvoorbeeld door Microsoft Sharepoint te combineren met met het gebruik van IBM Connections. Op deze wijze kun je het sociale platform integreren in de dagelijkse bedrijfgang en processen. Openheid be-tekent ook dat het platform onafhankelijk is van het operating system waar het op draait. Het platform moet te benaderen zijn met een willekeurige computer, een smartphones of tablets. Breng “social” in je bedrijfsprocessen en breng niet je bedrijfsprocessen in een social platform.

ESS networken gaat over de manier hoe mensen zoeken, vinden, elkaar bereiken en samen-werken. Het belangrijkste van een ESS platform is het vinden van mensen, het onderhouden van relaties met hen en het uitwisselen van informatie. Zo zijn er verschillende platformen die een profiel pagina hebben en een message board, denk aan bijvoorbeeld Facebook of Twitter.

Page 30: Opweg naar Social Business

30 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Een van de belangrijkste functies van een ESS platform is het taggen van informatie en van mensen. In IBM Connections kan alles getagged worden. Aan de hand van deze tags kan iedereen vervolgens alles vinden. Of dat nu een blog, een verhaal of een persoon is. De tags zijn een manier om expertise of kennis te vinden.

“You don’t know much, but you do know who knows it or where to find the information.”Quote Van Adrichem Boogaert

Volgens Van Adrichem Boogaert gaat het niet om alles te weten, maar om te weten hoe je mensen kunt vinden. Kunnen zoeken op de juiste tags of op de juiste woorden en iemand vinden. Zelfs als iemand het bedrijf heeft verlaten, zal zijn digitale footprint nog steeds in het ESS platform zichtbaar zijn en kan hij je nog steeds kunnen helpen. Een message board is een manier om in contact te blijven met je netwerk, om met elkaar aan iets te werken, of te laten weten waar je mee bezig bent. Zo kun je bijvoorbeeld vragen stellen of antwoorden krijgen. Het is een gesprek in het openbaar, binnen de tool beter bekend als een “working out loud.” Informatie zit niet meer in de e-mails. Daardoor is het ook makkelijker voor anderen om informatie achteraf terug te vinden of te gebruiken als kennis. Een ander aspect van een ESS platform is dat alle informatie beschikbaar is in allerlei verschillende soorten context: webpa-gina’s, instant messaging, e-mail, office of andere samenwerkingsomgevingen. Je krijgt data uit het ESS platform te zien, waarbij het ESS platform je voorziet met andere relevant data. Zo kun je bijvoorbeeld zien wie de data heeft geplaatst en wie er naar hebben gekeken. Op deze manier kun je makkelijk met degene die het erop heeft gezet in contact komen om zo nog een extra vragen te stellen.

Communities zijn essentieel in het vinden, bereiken en samenwerken op een ESS platform. Het vinden van de juiste mensen in een ESS platform is de eerste stap. De tweede stap is het in contact komen met deze mensen. De derde stap is het samenwerken. Dat kan via blogs, wiki’s, fileshare of bookmarks. Alle informatie is te vinden binnen de context van de communi-ty. Als iemand op zoek is naar informatie over een bepaald onderwerp, is een community die daar over gaat de eerste stap om de informatie te vinden. Een community is ook een plek om een groep mensen met een gezamelijke interesse te ontmoeten. Zo kun je makkelijk samen-werken of netwerken over een bepaald onderwerp. Handig binnen een community is een activity stream zodat iedereen die meewerkt in een community op de hoogte is van wat er speelt binnen die community.

Tot slot besteed Van Adrichem Boogaert aandacht aan social analytics. Hij bedoelt daarmee de intelligentie in een ESS die de gebruiker helpt om makkelijker te zoeken en bijna vanzelf gerelateerde informatie te vinden. Binnen social analytics kunnen drie belangrijke punten on-derscheiden worden. Het eerste punt is dat er zoveel verschillende soorten informatie en content zijn dat het lastig is om alles bij te houden. Van Adrichem Boogaert ziet op dit momtent het gebruik van de activity stream als de nieuwe standaard opkomen om de gebruikers te informeren over wat

Page 31: Opweg naar Social Business

31Op weg naar social business, cultuur & techniek

er in hun netwerk gebeurt. De activity stream maakt gebruik van social analytics om op een georganiseerde manier content en informatie aan te bieden. Nieuwe of veranderde informatie is zo makkelijker te herkennen. Alleen relevante informatie is in de activity stream te zien.Tweede punt over social analytics is het suggereren van gebruikers of informatie. Aan de hand van social analytics organiseert het systeem gebruikers en informatie binnen jouw expertise. Zo kan het systeem bijvoorbeeld een interessante blog voorstellen om te lezen, omdat het overeenkomt met de tags in je profiel. Niet alleen content wordt op deze wijze gepresenteerd, ook nieuwe of al bestaande gebruikers worden voorgesteld. Op die manier kan je op een di-gitale manier nieuwe mensen leren kennen die jou eventueel verder kunnen helpen met jouw werk of daar interessant voor zijn.Derde punt van social analytics is het bijhouden van alles dat er in het systeem gebeurd. Zo kunnen er statistieken gemaakt worden van het gebruik van het ESS platform. Met deze sta-tistieken kan het management nakijken en/of bedenken waar meer op gestuurd moet worden. Er kunnen ook statistieken gemaakt worden op basis van tags om te zien wie of wat het po-pulairst is.

4.2 Onderzoeksvraag 2: Hoe wordt social business in de praktijk gebruikt en ervaren door gebruikers?De onderstaande resultaten zijn op basis van de interviews met gebruikers. Deze resultaten geven antwoord op de vraag: “Hoe wordt social business in de praktijk gebruikt en ervaren door gebruikers?”Het interview is afgenomen bij zeven respondenten. Deze werken bij drie verschillende bedrij-ven: IBM, Belastingdienst en e-office. Alle respondenten zijn kenniswerkers en werken veel op projectbasis. Alle interviews zijn afgenomen op de werkplek van de respondent en zijn op-genomen. De hier beschreven resultaten zijn gebaseerd op transcripten. Die zijn opgenomen in bijlage 2.

4.2.1 Gebruik algemeenDe respondenten gaven aan dat zij 's ochtends naast het lezen van hun mails ook in de social business tool tool kijken. Er wordt in de tools gekeken tijdens vergaderingen, overleg of on-derweg naar kantoor of naar huis. De respondenten gaven aan dat er voor hun geen speci-fiek moment is om in het social business tool te kijken, maar dat dat gebeurt op willekeurige momenten gedurende de hele dag. Het gebruik is niet gebonden aan momenten dat zij op kantoor zijn. Sommige respondenten geven aan dat het makkelijk is om bij de social business tool te komen, omdat het te gebruiken is op verschillende devices bijvoorbeeld smartpho-nes, tablet, laptops of computers. Andere gaven aan makkelijk op verschillende plekken te kunnen werken, omdat zij een telefoon of tablet kunnen gebruiken om er bij te kunnen. De respondenten gaven aan dat de mogelijkheid om te werken onafhankelijk van een device of plaats, prettig is en dat het daarom makkelijker is om te bepalen waar en wanneer je werkt. De respondenten gaven aan dat ze de verschillende onderdelen van het social business tool ge-bruiken voor verschillende soorten informatie. Deze verschillende soorten informatie zijn bij-

Page 32: Opweg naar Social Business

32 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

voorbeeld projectinformatie, informatie voor vergaderingen, productinformatie, informatie over de inrichting van het bedrijf, nieuws binnen het bedrijf (dus wat speelt er binnen het bedrijf) en status updates om aan te geven waar je zelf mee bezig bent. Al deze verschillende soorten in-formatie leveren binnen een bedrijf, aldus de respondenten, een enorme hoeveelheid kennis op. Kennis over producten, maar ook kennis over de mensen met wie je werkt en wat ze doen. Zo kun je zelf inschatten of je kunt helpen bij een vraagstuk of bepalen aan wie je hulp kunt vragen. Al deze kennis leidt tot een kennisbank met kennis over alle verschillende producten en alle verschillende manieren van werken binnen een bedrijf. Alle respondenten gaven aan dat zij de social business tool gebruiken. Ze gebruiken de tool om informatie tot zich te nemen dan wel om samen te werken met anderen aan bepaalde producten of aan een project. Het social business tool wordt daarmee dus gebruikt als samenwerkingsplatformen of een plek waar collega's met elkaar in een digitale omgeving samen kunnen werken aan een project of aan een opdracht.

4.2.2 De gebruikte toolsWelke tool gebruiken de respondenten. Uit de interviews blijkt dat de respondenten twee verschillende soorten tools gebruiken. Inter-ne tools, de tools die binnen het bedrijf gebruikt worden en externe tools, de reguliere sociale media toepassingen. Interne tools Intern gebruiken twee van de zeven respondenten Microsoft Sharepoint om documenten te delen. Zes van de zeven respondenten gebruiken IBM Connections. Één van de zeven heeft wel eens naar Connections gekeken maar heeft dit nog niet echt gebruikt. Binnen Connecti-ons worden nagenoeg alle verschillende tools gebruikt door ten minste twee respondenten. IBM Communities worden gebruikt door vijf respondenten met alle tools die daarbinnen horen. Blogs worden door vier respondenten gebruikt en dat kan uiteraard ook zijn binnen commu-nities. Fora's worden door vijf respondenten gebruikt. Wiki's worden door drie respondenten gebruikt, Fileshare wordt door vier respondenten gebruikt, Activities worden twee respondenten gebruikt, Zes respondenten gebruiken de activity stream. De respondenten gaven aan dat al deze tools op een dagelijkse basis worden gebruikt. De blogs, fora’s, wiki's, fileshare en activities worden vaak gebruikt in een community.

De externe tools De externe tools, die buiten het bedrijf liggen, betreffen de bekende sociale media tools. Alle respondenten gaven aan gebruik te maken van Twitter, LinkedIn en Facebook. Een enkeling gebruikt ook Evernote.

“Aantekeningen gaan nu Evernote in. [...] Nu deel ik een aantal kladblokken met mijn colle-

Page 33: Opweg naar Social Business

33Op weg naar social business, cultuur & techniek

ga's. Dus alles wat ik daarin zet kunnen ze ook doorzoeken dus dat is helemaal prima. Dat doe ik overigens met klanten ook, klanten delen ook kladblokken met mij.”Quote van eén van de respondenten

4.2.3 Gebruik van de toolsDe respondenten gaven aan dat ze verschillende taken op een dag hebben waarbij ze ge-bruik maken van het social business tool. Bijvoorbeeld verslag leggen van een vergadering. Sommige respondenten gebruiken hiervoor een blog, andere een forum. Ze weten dat bij een forum meer interactie of discussie kan zijn. Taken binnen een bepaald project worden vaak binnen een community uitgezet in de acti-vities. Activities hangen aan een bepaald persoon die daardoor deze activities in zijn eigen overzicht te zien krijgt. Project informatie komt vaak in een community bijeen. Project informatie kan ontstaan in documenten die gedeeld zijn in de file share, informatie in een wiki, informatie over wat er gebeurd is in een blog en eventuele vragen op een forum binnen een community. De respondenten gaven aan dat ze ook het nieuws binnen het bedrijf bijhouden. Hiervoor lezen ze blogs en status updates om te zien wat er speelt binnen een bedrijf. Problemen en vragen worden door de respondenten vaak op een forum gezet, omdat het de mogelijkheid biedt aan anderen om te reageren of met een oplossing te komen. Als de respon-denten op zoek zijn naar een oplossing, wordt vaak eerst gekeken op een forum om te zien of er al over geschreven is of dat er oplossingen voor zijn.

4.2.4 Ervaringen Bij ervaringen spelen twee belangrijke thema's een rol: duidelijkheid en cultuur.

DuidelijkheidDe respondenten gaven aan dat het toch wel lastig is om te onderscheiden welke tool je het beste waarvoor kan gebruiken. Veel kennen de tools wel vanuit hun privéleven, maar nog niet binnen het bedrijf. Zo is het lastig om te bedenken of er voor een verslag van een vergade-ring een blog of een forum of een wiki gebruikt moet worden. Respondenten geven ook aan dat het lastig is om het overzicht te krijgen van alles wat er binnen de tool gebeurt. Mocht je het overzicht toch gekregen hebben, dan is het lastig om dat te behouden. De veelheid aan informatie maakt het moeilijk om ook daadwerkelijk wat te kunnen met al die informatie. De respondenten gaven aan dat IBM Connections op zich handig is, maar dat het gebruik niet altijd even duidelijk is. Het is voor een aantal respondenten zoeken hoe een blog of een forum op te zetten. Ook zoeken ze regelmatig naar hun project informatie. De grote hoeveelheid stappen om een blog op te zetten is voor sommige respondenten een obstakel. Voor één res-pondent zijn het net teveel stappen om een blog op te zetten, laat staan om er in te schrijven. Alle respondenten gaven aan dat er gekeken moet worden naar het opzetten van richtlijnen voor het gebruik van de tools om zo de tools beter in te kunnen zetten. Bijvoorbeeld richtlijnen om verslagen van vergaderingen in één bepaalde tool te zetten of richtlijnen met betrekking tot het gebruik en het opzetten van communities. Met deze richtlijnen verwachten de respon-

Page 34: Opweg naar Social Business

34 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

denten dat er meer structuur binnen de tools komt, waardoor de informatie die in de tools staat makkelijker te benaderen en terug te vinden is.

Cultuur Om goed gebruik te maken van social business tools is er volgens de respondenten een ver-andering nodig in de manier van denken en in de houding van werknemers. Zo komt er veel weerstand als de werknemers opgelegd krijgen om de Social business tools te gaan gebrui-ken. Dit komt volgens een aantal respondenten doordat veel werknemers nog vastzitten in het oude denkproces. Namelijk: ik heb de kennis dus ik heb de macht en ik heb moeite om mijn kennis te delen. Een aantal respondenten die al van de oude denkwijze af zijn en onvoorwaar-delijk alles delen, hebben ontdekt dat dit veel tijd kan schelen.

“Stel voor dat Gonny, mijn collega er bij moet of Jennifer dan hoef ik niks te doen. Ik kan gewoon zeggen: er is een team site voor dat project ,kijk daar maar in het projectplan, zoek maar. Oh ja, ik zie het staan, open het maar. Doordat ik veel mobiel, ben kan ik niet zeggen: ik ga het even voor je uitzoeken en ik mail het je wel [...] Het levert mij gewoon ongelofelijk veel tijdwinst op. En ik help mijn collega’s, omdat ik niet iedere keer op het kritische pad lig als ze iets nodig hebben. Je hebt toch een keer een workshopje gedaan daar en daar. Ja dat kan je daar vinden, oh dan kijk ik wel even, klik. Dat is een telefoontje van 10 seconde en dat kan er altijd wel tussen door.”Quote van één van de respondenten

Deze respondent geeft aan dat hij makkelijk te benaderen is voor zijn collega’s, omdat hij al zijn informatie over projecten in het social business tool heeft ondergebracht. Zo is hij minder tijd kwijt om informatie te geven. Een andere respondent kwam tijdens het interview tot het inzicht dat als hij de veel gestelde vragen aan hem op een blog zou zetten, hem dat veel tijd kan schelen.

“Ja okee, dat je zegt de herhalende vragen stop je er bijvoorbeeld in. Ja dat zou je wel kunnen doen en dat scheelt in feite tijd in plaats van dat het tijd kost. Dat had ik me nog niet gereali-seerd, dat zou ik natuurlijk wel kunnen doen. Als je het een keer goed opschrijft en af en toe een beetje bijhoudt, want af en toe verandert er nog wel eens iets. Dan kun je gewoon zeggen: joh heb je al op mijn top 10 veelgestelde vragen gekeken? Nee? Kijk daar eerst maar eens naar.”Quote van één van de respondenten

Hij profileert zichzelf in het Social business tool met zijn kennis over bepaalde onderwerpen. Door vragers naar zijn blog door te verwijzen, levert hem dat tijd op. Tijd voor andere acti-viteiten, waaronder het bij houden van zijn blogs. Voordeel is dat er steeds meer collega’s naar zijn blog toe komen met specifieke vragen over de informatie die hij heeft geschreven. Uiteindelijk kan dat er toe leiden dat hij uitgenodigd wordt om met zijn expertise aan andere projecten mee te werken.

Page 35: Opweg naar Social Business

35Op weg naar social business, cultuur & techniek

5 ConclusieIn dit hoofdstuk worden de onderzoeksvragen beantwoord.

5.1 Onderzoeksvraag 1: Hoe kijken social business experts naar social business?De geïnterviewde experts zijn van mening dat er binnen het concept social business een aantal menselijke eigenschappen zijn te herkennen. Eigenschappen zoals het delen van kennis en het willen vormen van netwerken. Dit is de afgelopen jaren steeds beter mogelijk, omdat er steeds meer verschillende en nieuwe tools zijn gekomen om dit te kunnen doen. Gebruikers worden hierdoor meer betrokken bij wat er om ons heen gebeurt. Hameeteman en Van Adrichem Boogaert geven aan dat de mens steeds verder wil leren, steeds nieuwe uitdagingen wil aangaan. De tools die er op dit moment zijn, maken het steeds makkelijker om te leren. Er is een heel veel kennis vrij beschikbaar om van te leren. Kijk bijvoorbeeld naar Wikipedia. Dit social medium zorgt er voor dat wij op een meer open en transparante manier kennis met elkaar kunnen delen. De geïnterviewde experts zijn van mening dat we steeds sneller en makkelijker reageren op wat er in onze omgeving gebeurt, omdat we dat met allerlei verschillende digitale tools kunnen doen. We kunnen veel sneller en handiger zien wat er zich in onze omgeving afspeelt en wat er in onze omgeving of in ons bedrijf gebeurt. We worden steeds meer nimble. Carter beschrijft drie punten: betrokken, transparant en nimble. Deze zijn van belang op het moment dat een bedrijf overgaat naar het concept social business. Deze drie punten vormen de drie pilaren onder social business. Social business manifesteert zich met name op het snijvlak van cultuur en techniek. Cultuur: we willen steeds meer delen, meer leren en we willen er ook goed op kunnen reageren. Tech-niek: we hebben een aantal tools om steeds meer mensen te leren kennen, om nog meer te kunnen leren en makkelijk er te kunnen reageren. Dit vormt de basis van social business. Op basis van de drie pilaren van Carter zal ik uit de resultaten van de experts conclusies trekken.

5.1.1 BetrokkenHameeteman gaat uit van zijn eigen bedrijfsidee dat hij heeft gerealiseerd voor e-office. Deze bedrijfsstructuur gaat er vanuit dat iedereen die werkt bij e-office iets toevoegt aan het bedrijf of aan zijn collega’s. Iedereen die werkt bij e-office maakt deel uit van een groot netwerk. Een netwerk dat deelt en samenwerkt. Hij kan aanspraak op hen doen om mee te denken, omdat zijn werknemers betrokken zijn bij het bedrijf. Niet alleen over hoe iets moet in een project, maar ook verder meedenken over waar zij als bedrijf naartoe gaan. Werknemers krijgen meer inspraak in wat het bedrijf doet, Zij voelen zich meer thuis in het bedrijf. Dat leidt uiteindelijk tot betere samenwerking en efficiëntere bedrijfsvoering. Van Adrichem Boogaert geeft aan dat er een aantal verschillende tools zijn die betrokkenheid goed kunnen ondersteunen. Hij illustreert dat met de tools profielen en message boards. Bij de tool profielen kun je op een vrij eenvoudige manier, in één oogopslag, zien wie wat doet,

Page 36: Opweg naar Social Business

36 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

wie waar goed in is en over welke expertise hij of zij beschikt. Als je een profiel maakt, be-schrijf je jezelf en wat je doet. Profielen worden uiteindelijk gebruikt als een soort uitgebreid telefoonboek, om bijvoorbeeld te kijken wat iemands expertise is. De andere tool, message board, is om inzicht te krijgen in wat iedereen doet en wat iemand bezig houdt. Met de kennis wat iemand doet kun je makkelijker inspringen op een hulpvraag.Omdat de tools beter en sneller inzicht geven in het doen en laten van collega’s, bevordert dit als vanzelf de betrokkenheid.

5.1.2 Transparant Hameeteman vertelt dat een bedrijf vandaag de dag niet meer het alleenrecht heeft op de kennis over zijn product of diensten. De buitenwereld weet uiteindelijk veel meer over jou dan dat je soms lief is. Als bedrijf moet je daarom in ieder geval intern van elkaar weten wat je doet, waar je staat. Verder moet je goed in de gaten houden wat er om je heen, in de buitenwereld, gebeurt.Om te voorkomen dat klanten zomaar onjuiste informatie krijgen, is het belangrijk dat een bedrijf transparant communiceert over wat ze doen en wie ze zijn. Social business tools zijn een uitstekende manier om transparant binnen en buiten je bedrijf te werken. Met deze tools kan je uiteindelijk je corporate brain vormen. Een corporate brain houdt in dat daar alle kennis van je bedrijf in staat en dat iedereen daarbij kan. Alles kan dan onvoorwaardelijk met elkaar gedeeld worden. Zo kunnen bijvoorbeeld secretaresses meedenken over de doelstellingen en de visie van het bedrijf. Er zijn geen grenzen meer tussen afdelingen en tussen projecten. Met dat corporate brain kun je leren van wat er om je heen gebeurt. Je leert de klant kennen. Niet alleen welke projecten daar gedaan worden, maar ook persoonlijke kenmerken. Van Adrichem Boogaert geeft aan dat je goed moet nadenken over welke tools je kiest als het gaat over transparant. Je moet tools kiezen die de barrières wegnemen en samenwerken stimuleren. Tools die ervoor zorgen dat alle informatie overal zichtbaar is, tools waarmee met iedereen alles gedeeld kan worden. Hameeteman gebruikt binnen zijn bedrijf IBM Connecti-ons als tool voor het corporate brain.Bij transparant gaat het voornamelijk om dat je moet zorgen voor een zo open mogelijke com-municatie. Je moet bewust werken aan een corporate brain, zodat iedereen in het bedrijf kan leren van wat er gebeurt en waar men naartoe gaat.

5.1.3 NimbleNimble betekent dat je als bedrijf of als werknemer snel moet kunnen reageren op wat er in je omgeving gebeurt. Zo kun je uiteindelijk tot een beter product, persoon of bedrijf te komen.Hameeteman vertelt dat het tegenwoordig steeds belangrijker is om in te gaan op specifieke wensen en eisen van de klanten. Deze wensen en eisen veranderen steeds sneller en steeds vaker. De veranderingen op het gebied van technologie in onze samenleving hebben hier een sterke invloed op. Met de kennis die een bedrijf heeft moet er steeds sneller gereageerd worden. Iets te lang wachten met een reactie betekent steeds vaker dat je achter het net vist.

Page 37: Opweg naar Social Business

37Op weg naar social business, cultuur & techniek

Van Adrichem Boogaert geeft aan dat je tools hebt die bewust zijn van hun omgeving en slim kunnen samenwerken met verschillende andere producten. Dit soort tools zijn dan Nimble. Voorbeelden hiervan zijn IBM Connections die in de nieuwste versie samen kan werken met Microsoft Sharepoint. Het tool dat gekozen wordt, moet snel en handig kunnen reageren op de omgeving (zie 1.3.3 “Social business tools” voor een beschrijving van de tools).

De pilaren van Carter zijn goed te gebruiken als als fundament van social business. Een be-drijf dat met social business wil werken, moet stilstaan bij deze drie pilaren. De beide experts geven aan dat veel van de aangedragen veranderingen nu pas gerealiseerd kunnen worden, omdat de benodigde tools pas recent beschikbaar zijn.Ze geven aan dat je als bedrijf een andere cultuur nodig hebt. Het willen delen van kennis binnen een bedrijf is een belangrijk aspect. Er zal goed nagedacht moeten worden over dat aspect van kennis delen. Om betrokken, transparant en nimble te zijn, is het belangrijk om zo veel mogelijk te delen. Projecten en dagelijkse bezigheden. Natuurlijk hoeft niet alles gedeeld te worden, een voorbeeld is de urenregistratie. Belangrijkste regel bij de keuze of iets gedeeld moet worden, is de vraag of het een toegevoegde waarde heeft voor het bedrijf. Voegt het iets toe aan dat corporate brain?

5.2 Onderzoeksvraag 2: Hoe wordt social business in de praktijk gebruikt en ervaren door gebruikers?Hoewel de respondenten bij verschillende bedrijven werken, zijn er overeenkomsten te vinden in het gebruik. Zo werken alle respondenten met IBM Connections en dezelfde tools binnen Connections. De tools binnen Connections worden door alle respondenten op eenzelfde manier gebruikt en voor dezelfde doeleinden, namelijk blogs of fora voor vergaderingen, wiki’s of communities voor project informatie, enzovoort (zie ook 4.2.3 “Gebruik van de tools”). Ook komen de respondenten dezelfde problemen tegen, zoals te weinig richtlijnen en te weinig duidelijkheid over welke tools waarvoor gebruikt moeten worden. Alle respondenten kennen de type tools binnen Connections al vanuit eigen ervaringen in hun privéleven. De gebruikers geven aan dat zij buiten het bedrijf gebruik maken van de bekende social media tools (zie 4.2.2 “De gebruikte tools”). Bij het implementeren van IBM Connections is echter niet genoeg stilgestaan bij het duidelijk maken hoe de tools in een bedrijfsituatie gebruikt moeten worden. Er zijn ook een aantal verschillen tussen de respondenten. Een groot verschil is het soort gebruiker dat ze zijn. Sommigen geven aan dat ze late adopters zijn. Ze zijn pas gebruik gaan maken van de tools op het moment dat er al een grote groep gebruikers is of als er een groep is die ze enthousiast maakt. Onder de respondenten zitten relatief veel early adopters. Zij geven aan dat nog te weinig mensen gebruik maken van de tools. Zij zien liever dat er nog meer mensen gebruik van gaan maken. Zij vinden dat tijdens de overgang naar social business goed opgelet moet worden dat niet alleen de early adopters met het systeem blijven werken. Ook de late adopter moeten meegetrokken worden om in het systeem aan de slag gaan.

Page 38: Opweg naar Social Business

38 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Een ander verschil tussen de respondenten is de bedrijfscultuur waar zij in zitten. Het gaat om respectievelijk een groot Amerikaans it-bedrijf, een middelgroot consultancy bedrijf en een grote, traditionele overheidsorganisatie. Bij de overgang naar social business moet goed nagedacht worden over het gebruik binnen een bedrijfscultuur. Met behulp van de drie pilaren van Carter is goed te zien dat het gebruik van de respondenten valt onder social business.

5.2.1 BetrokkenHier gaat het voornamelijk om het delen van informatie met het bedrijf, het bijhouden van de informatie, het op zoek gaan naar wat nieuws is binnen het bedrijf en daar buiten en de oriën-tatie van het bedrijf. Een betrokken gebruiker maakt gebruik van de tools om zijn kennis over te dragen en te delen met de rest van het bedrijf. Hier valt dan niet alleen de kennis onder, maar ook de activiteiten, de vragen en de updates waar hij mee bezig is.

5.2.2 TransparantHet belangrijkste bij de pilaar transparant is dat informatie door anderen gezien kan worden. Er mogen weinig of geen grenzen zijn bij het terugvinden van informatie of kennis. Naast kennis die gegenereerd wordt binnen het bedrijf, betekent transparante ook dat de medewerkers kennis van buiten naar binnen moeten halen. Iedere betrokken werknemer zal interessante informatie in de buitenwereld tegenkomen. De kracht van social business is deze informatie vast te leggen en met elkaar te delen. De tools moeten zo toegankelijk zijn dat dit geen moeite kost. Zo ontstaat een brug tussen wat er binnen het bedrijf gebeurt en wat er buiten het bedrijf gebeurt. Omgekeerd geldt natuurlijk ook dat kennis die binnen het bedrijf gegenereerd wordt met de buitenwereld gedeeld wordt, zodat de buitenwereld er wat mee kan.

5.2.3 NimbleNimble houdt in dat er snel en handig omgesprongen wordt met de informatie die beschikbaar is. Als gebruikers deelnemen aan een project, dan is het de bedoeling dat ze zich eerst binnen een community op de hoogte stellen van wat er binnen een project gebeurt. Het is de bedoeling dat iedereen actief omgaat met informatie, informatie toevoegen, vragen beantwoorden, informatie gebruiken die je nodig hebt. Actief worden op blogs, fora of de mes-sage boards. Je moet je als gebruiker meer gaan profileren door kennis over te dragen aan anderen binnen het bedrijf. Uiteraard gaat dit ook over transparant en betrokken. De respondenten werken allen op een social business manier. Het gebruik is te verklaren met de drie pilaren van Carter. IBM Connections versterkt de social business manier van werken.

Page 39: Opweg naar Social Business

39Op weg naar social business, cultuur & techniek

6 Aanbevelingen 6.1 AlgemeenSocial business moet op een juiste en doordachte manier geïmplementeerd worden. Wat zijn dan de voorwaarden van een juiste en doordachte manier van implementeren? Een sluitend antwoord op deze vraag is moeilijk te geven. Voordat de keuze gemaakt wordt om het concept social business toe te gaan passen in een bedrijf, moet nagedacht worden over wat de effecten social business zijn. Wat voor gevolgen heeft het voor de bedrijfsvoering. Het vergt een aanpassing van de manier van samenwerken van medewerkers, de manier waarop je naar de samenleving kijkt, de manier waarop je met elkaar informatie deelt en vast-legt. Kortom, een cultuur omslag in het bedrijf.Nadat de keuze is gemaakt om het concept social business toe te passen, volgt de oriëntatie op de tools die het concept ondersteunen. Hier staan we nog in het beginstadium van de technologische ontwikkelingen. Op dit moment is er maar één min of meer volwassen tool op de markt: IBM Connections.Hierna volgt een lastig traject van implementatie (de technische kant), waarbij zeer veel aan-dacht moet zijn voor het proces (de cultuurkant). Je moet goed nadenken over wat voor een adoptieproces je als bedrijf moet doorlopen. Een manier om daarmee te starten, is een inven-tarisatie te maken van de medewerkers die in hun privé leven al gebruik maken van social media tools. Deze werknemers kunnen als early adopter bij het proces betrokken worden. Zij zijn al bekend met de verschillende tools en mogelijkheden en gebruik hiervan. Deze kennis is goed in te zetten in het vormgeven van het adoptieproces en het opzetten van richtlijnen voor het gebruik. Zij zullen de eersten zijn die overgaan naar een social business tool. Zij gaan kijken wat ze er mee kunnen, wat het voor een invloed op hun werk heeft en wat er voor hen èn hen bedrijf in zit. Daarna moet er goed in de gaten worden gehouden dat de rest van de medewerkers ook mee gaat doen. De kans op doodbloeden is groot als te weinig navolging volgt vanuit de rest van het bedrijf. Er zal samen met de early adopters gekeken moeten waar de tools goed geschikt voor zijn. De early adopters kunnen in dit stadium gebruikt worden als zendelingen van de nieuwe werkcultuur, om de rest van het bedrijf te enthousiasmeren.Het is van belang om goed kijken naar de bedrijfscultuur die een bedrijf heeft. In een bedrijf met een open bedrijfscultuur is het concept social business makkelijker te implementeren en is het makkelijker om met een social business tool te aan werken. In een meer traditionele, gesloten organisatie is het lastiger om het concept social business te implementeren.

Page 40: Opweg naar Social Business

40 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

6.2 VervolgonderzoekNaar aanleiding van mijn onderzoek doe ik de volgende aanbevelingen voor vervolg onderzoek:• Hoe kan het adoptie proces van een social business tool beter aansluiten bij de gebruikers?• Hoe kan het adoptie proces van een social business tool beter aansluiten bij de bedrijfscultuur? • Welke elementen in de bedrijfscultuur zijn kritische succesfactoren voor de invoering van het concept social business?• Hoe zijn early adopters het best in te zetten in het adoptie proces van social business?

Page 41: Opweg naar Social Business

41Op weg naar social business, cultuur & techniek

7 Discussie Tijdens mijn onderzoek ben ik een aantal keer van focus gewisseld. Ik ben begonnen met de vraag wat social business kan betekenen voor bedrijven. Dit is veranderd in de vraag hoe het concept social business organisaties en bedrijven kan helpen hun doelstellingen te behalen. Ik ben uiteindelijk uitgekomen bij twee vragen waar ik onderzoek naar gedaan heb. In het begin waren de onderzoeksvragen te breed om daar goed en concreet een antwoord op te kunnen geven. Omdat social business een onderwerp is dat eigenlijk nog maar zeer kort in het bedrijfsleven in opkomst is, bleek het lastig te zijn om tot een goede afbakening te komen.De vraag naar de relatie tussen social business en doelstellingen heb ik opgegeven. Het bleek te ingewikkeld om vast te stellen welke doelstellingen en welke visies eenduidig te koppelen zijn aan social business. Op het moment dat ik die relatie ging bestuderen, bleek dat daar nog veel onduidelijkheid over bestaat. Veel visies en doelstellingen die bedrijven hebben passen al bij social business. Het gaat meer om de invoering en uitvoering dan om de doelstellingen of de visie.Het concept social business is in het afgelopen halfjaar, dus tijdens de looptijd van mijn onder-zoek, steeds duidelijker geworden voor het bedrijfsleven. Zo is tijdens mijn onderzoek social business door IBM gelanceerd binnen Nederland. Dit was in september. Mijn onderzoek is dus aan de vroege kant is. Dit bleek ook bij het zoeken naar respondenten. Er zijn nog maar weinig bedrijven in Nederland die al echt een Social business zijn.

Om de geldigheid en plausibiliteit van mijn onderzoek te bevorderen, heb ik een aantal tech-nieken gebruikt. In mijn onderzoek heb ik desktop research gedaan, experts geïnterviewd en onderzoek naar het gebruik gedaan. Op basis van deze combinatie van bronnen en methode heb ik een aantal conclusies getrokken en aanbevelingen gedaan. (triangulatie)Gedurende mijn onderzoek heb ik voornamelijk doormiddel van mails en notities in notes de voortgang van mijn onderzoek bijgehouden. Dit totaal is mijn logboek.(Audit trail)Tijdens mijn onderzoek heb ik de voortgang en tussenresultaten besproken met verschillende personen. Zo kreeg ik veel opbouwende kritiek en commentaar van mijn stagebegeleiders Petra Stojanovic - van Kan, Theo Rooden en Maarten Thissen. (Peer debriefing)Zelf heb ik tijdens mijn onderzoek veel gewerkt met IBM Connections. Ik was als het waren op dezelfde (virtuele) lokatie als de gebruikers in mijn onderzoek. (Prolonged engagement)Het was niet eenvoudig om het onderwerp social business goed af te bakenen. Naarmate ik langer met het onderwerp bezig was, werd het steeds duidelijker hoe ik mijn onderzoek het beste kon afbakenen. Dit voordschrijdend inzicht heeft geleid tot aanpassing en verbetering van de onderzoeksvraag. (Progressive subjectivity checks)De beschreven resultaten zijn dicht bij de respondenten gebleven. Dit blijkt uit het gebruik van quotes die goed aansluiten bij het verhaal en terug te vinden zijn in de transcripten. (Emic or folk perspectives of the participants)

Page 42: Opweg naar Social Business

42 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

8 Literatuurlijst• Carter, S. (2011). “Get bold.” IBM Press, Pearson PLC • Hameeteman, R. (2011). “Yellow & Blue.” Business Contact• Kietzmann, J.H., Hermkens, K., McCarthy, I.P., & Silvestre, B.S. (2011). “Social media? Get serious! Understanding the functional building blocks of social media” Business Horizons, Volume 54, Issue 3, May-June 2011, Pages 241-251• Kaplan, Andreas M.; Michael Haenlein (2010) “Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media”, Business Horizons, Volume 53, Issue 1, January-February 2010, Pages 59-68• Koole, J. (2012) “Social Business engineering - niet het volgende modewoord”, artikel in “Sociaal kapitaal”, Academische Uitgeverij Eburon, pagina 253-256

Page 43: Opweg naar Social Business

43Op weg naar social business, cultuur & techniek

Bijlage 1: SensitizerDe sensitizer die gebruikt is. In deze bijlage zal één dag worden weergegeven, de andere twee dagen zijn het zelfde.

Page 44: Opweg naar Social Business

44 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Enquête communicatiemiddelen

Persoonlijke informatie

•  Naam: •  Geboorte datum: •  Bedrijf: •  Functie: •  Meest gebruikte software:

Page 45: Opweg naar Social Business

45Op weg naar social business, cultuur & techniek

DAG 1

Datum & Tijd Welke Tool

Uitleg van handelingen

Doel van bezoek

Screenshot

Page 46: Opweg naar Social Business

46 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Bijlage 2: TranscriptenTranscripten interviews:• interview b03.pdf• interview b04.pdf• interview b05.pdf• interview b06.pdf• interview b08.pdf• interview b09.pdf• interview b10.pdfGecodeerd op basis van de bestandsnaam van de audio file.

Page 47: Opweg naar Social Business

47Op weg naar social business, cultuur & techniek

Transcript interview b03Wat is je dagelijkswerk?

Mijn dagelijkswerk is hr en recrutement binnen e-office. Dat betekend dus de solicistanten stroom maar ook informatie over medewerkers en uiteraard ook het snappen van e-office en waar we naar toe bewegen. Om de goeie kandidaten te werven moeten we weten waar we willen staan over een paar jaar. Ook daarin verdiep ik me in de organisatie en gebruik uiteraard de tooling die binnen de organisatie gebruikt word.

Welke tooling word er gebruikt binnen de organisatie?Sharepoint voor een stukje bestands beheer. Er staat bijvoorbeeld een trackingsysteem in van solicitanten die we binnen krijgen er staan ook een aantal raportten in waar in ik aan het werk ben. Lotus notes omdat daar ook de solicitanten database opzit die via onze website binnen komen. Daar zit ook een medewerkers dossiers zitten in lotus notes. Ik gebruik facebook twitter voor social media om mensen te werven. Ik gebruik linkedin om mensen te vinden. Welke tooling gebruik ik nog meer. De office suitte om documenten te maken, mails te maken dat soort dingen. Wat gebruik ik nog meer. Dan heb ik het volgens mij wel te pakken. En connections maar dat spreekt voorzich.

Je hebt een aantal tools die gebruikt worden om de solicitanten database bij te houden dat doe jij alleen of zitten er meerdere mensen op.

De notes database,dus met kandidaten van onze eiten website komen daar zitten meer mensen op. Management en secetariaat. De kandidaat die via andere manieren binnen komen hou ik nu bij via exel en de doelstelling is dat het uiteindelijk ook in ee systeem krijgen. We zijn er nog niet uit welke het word. Dat het geen notes word is vrijwel zeker.

Waar moet zo’n systeem aan voldoen.Je moet weten welke kandidaat je binnen krijgt op welk moment voor welke rol en wat de staus is en het bijhouden van het proces.

Verder heb je het ook over waar e-office staat en hou e-office in elkaar zit hoe kom je daar achter en welke tools gebruik je daar voor?

Daar gebruik ik onderandere brains voor op connections. Uiteraard gesprekken met me-dewerkers en de eigen website. Dus onze eigen informatie over welke producten we leve-ren. De strategie meeting was daar natuurlijk ook een belangrijke in. Waar gaan wij heen. Die gesprekken heb ik ook gevoerd met peter en roland, waar bewegen we naartoe met het management om te weten welke kandidaat het meest geschikt zijn.

Dat komt uiteindelijk allemaal terug in brains?Dat komt niet allemaal terug in brains. Brains zie ik niet als waar alles interug komt. Ik zie brains in wat vinden de medewerkers ervaan. Wat vind management directie ervan. Wat vinden mederwerkers er van en waar afstemming plaats vind.

Dan haal je dus veel informatie van wat medewerkers vinden uit connections.Veel niet. Ik weet niet of je de statistieken ziet. Maar ik vind dat de aantal reacties beperkt is en de groep die op brains zit is ook heel beperkt. Ik vind het heel erg versnipperd. Ik geloof dat er 22 discussie groepen zijn. Ik vind dus dat het om het bij te houden moet je veel groepen in de gaten houden. Dus het is niet heel uitnodigend. Het is niet ala facebook

Page 48: Opweg naar Social Business

48 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

dat je een soort stream ziet waar in elke keer een berichtje ziet waarin je snel kan zeggen ik like of ik heb daar een mening over. Nu moet je er echt in en moet je naar de forums toe en dan moet je kijken wat is nieuw.

Dat houd je tegen op dit moment om connections / brains te gebruiken?Nee ik doe dat denk ik 3 keer per dag. Dat ik zie wat er nieuw is. Alleen is er dan nog niks veranderd. Dus dat geeft mij de indruk dat het niet heel erg leeft. En er dingen opzet.

Zijn er dan ook nog andere communities die je volgt?Nee, er zijn er vast een paar. Het zijn te veel stappen om er te komen. Ik heb liever een overzicht van alles wat ik volg. Nu moet ik er met een paar stappen naar toe, dus het kost mij moeite om het te doen. Voordeel vind ik wel dat ik het op mij telefoon, ipad, pc thuis en op mijn laptop hier kan benaderen. Dus het is voor mij wel heel toegankelijk en kan het daar door echt drie keer per dag bekijken.

Je bekijkt het dan ook van af al die verschillende apparaten.Absoluut. Ik kijk alle reacties want ik wil weten wat leeft er bij de medewerker. Om ook te weten van welke kant bewegen we uit en waar zitten eventueel hick ups.

Verder haal je de informatie van gesprekken.Ja van gesprekken en internet. Facebook. Om te kijken waar ik bij wil zijn voor de werving en wat intressante dingen zijn over en voor e-office.

Okee, je zei ook dat connections niet heel erg overzichtelijk is. Komt dat volgens jouw door de interface of door de hoeveelheid communities van e-office?

Dat laatste zal ongetwijfeld ook een rede zijn. Dat weet ik niet want ik heb daar geen statestiek van. Volgens mij is het intressant om te kijken hoeveel mensen actief zijn op connections. Is dat de hele organisatie of vinden mensen andere routes. Misschien is het gebrek aan kennis van mij dat ik het niet allemaal bij elkaar kan krijgen. Dat is aan mij om daar ook wat mee te gaan doen. Ik ben een redelijke power user op de systemen. Ik heb nog niet gevonden waar ik mijn home scherm kan instellen en die wil ik gewoon standaard krijgen.

Als je een document stuurt mail je die dan binnen e-office of zet je die binnen share-point?

Nee ik mail die.Dank je wel voor je tijd.

Page 49: Opweg naar Social Business

49Op weg naar social business, cultuur & techniek

Transcript interview b04Wat zijn je dagelijkse werkzaamheden?

Eenvoudig voor mij is vroeg opstaan, reizen, 1 tot 2 klanten afspraken, in de tussentijd via mijn mobile apparaat moet ik in de gaten houden wat er verder nog aan dynamiek ge-beurt. Reizen naar huis en in de regel s avonds de rest bij werken. Wat aan communicatie binnen komt zoals e-mail en op de hoogte blijven wat er in de organistatie gebeurt. Dat is een typische dag voor mij en dat ongeveer vijf dagen per week.

Dan zit je zowel mobiel als thuis op verschillende platforms?Ja. Ik zit op verschillende locaties en op verschillende netwerken en verschillende appa-raten. Als je het hebt over device heb ik een smartphone tablet en een laptop. Afgezien van wat er op draait. Ik heb de hele range aan spullen en alles is verbonden. Overal zitten gsm kaartjes in om contact te houden. Dat is voor mij het ding. Ik ben altijd onderweg of ergens behalve op dit kantoor. Vandaag is meer een uitzondering. Voor het ontmoeten moet ik altijd moeite doen. Ik moet planmatig hier naar houten komen om samen met jouw dit te bespreken. Het is voor mij extra effort, in tegenstelling tot andere die hier al zitten. Dat betekend dus ook dat alles wat ik doe voor mij, mijn drijfveer is, het moet extreem snel en resultaat gericht zijn. Ik kan niet te veel overhead tollareren. Ik kan niet zeggen je moet met 26 kun je dit voor elkaar krijgen. Nou die 26 mogen er dan 24 minder zijn, 2 wil ik er nog wel doen maar dan houd het vrijsnel op. Dus ik moet wel heel direct naar mensen of naar informatie of naar kennis of naar samenwerking of dat soort zaken kunnen gaan. Anders dan heb ik vrij snel een afhaak principe.

Welke platformen of netwerken gebruik je? Zoals bijvoorbeeld als platform connecti-ons. Als netwerk bijvoorbeeld een community in connections.

Ja ik gebruik voor de documenten sharepoint. Daar zit ook de kennis is de templates de methode de technieken de standaarden. Dat zit allemaal document gecentreerd rondom sharepoint omgeving. Social gebruik ik connections om te weten wat er gaande is waar mensen mee bezig zijn. Mail gebruik ik eigenlijk nauwlijks. Ik gebruik mail alleen om te informeren en zeker om nikst te transporteren. Er is een groot verschil tussen transport en tussen communicatie, tussen samenwerking en communiceren. Heel groot verschil zit er voor mij tussen. Voor communicatie gebruik ik bij voorkeur chat. Dus direct online communicatie. Voor a- synchrone communicatie is dat e-mail. Richting klanten gebruik ik twitter linkedin email en chat. Email eigenlijk een beetje op de laatere plaatsen. Ik zie dat met name twitter en chat dat dat steeds intressanter word voor het contact met klanten. Als ik werk met klaten, samenwerk. Dan probeer ik zoveel als mogelijk ook klanten ook in zo’n sharepoint omgeving te krijgen een extranet te bouwen zodat ze samen naar de zelfde informatie te kijken. Als dat niet lukt dan hebben een aantal klanten zelf een ex-tranet gebouwd en dan haak ik in op dat extranet en maak ik een schaduw kopie aan de binnenkant. Dus dan werk ik met twee netwerken en het zelfde platform, de technologie is bijvoorbeeld sharepoint en dat is er dus een extranet bij de klanten en de belangrijkste documenten trek ik naar binnen om bij te kunnen dragen aan het kennis potentieel.

Page 50: Opweg naar Social Business

50 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Je bent dus veel bezig met samenwerken op de verschillende manieren?Ja. Samenwerken is voor mij de enige werkvorm die ik heb. Ook al werk ik individueel dan werk ik nog in een samenwerkings platform. Ik heb geen c schrijf ik heb geen h q p r schijf ik heb geen netwerkschijf en op mijn laptop, het principe van mijn laptop is die mag je zo weg keilen en ik mis niks. Dus alles is in replicat of in sync met de samenwerkings collaboration omgeving. Dat is een principe dat ik niet veel zie meer het is wel mij principe. Ik heb 1 folder op mijn laptop staan en dat is de lokale tijdelijke folder. Wat eigenlijk be-tekend dat ik dat vanavond nog in sync ga brengen met de samenwerkingsomgevingen. Dat ik altijd de kans loop dat iemand gaat aanhaken en mijn filosofie is ook dat alles wat ik maak dat dat onderdeel is van kennis. Dus ook gewoon projecten draaien is onderdeel van kennis. Zoek op mijn projecten en dan weet je waar ik meebezig ben. Dat zit niet in connections maar in een ander platform, sharepoint platform en dan ook nog eens een keer het work21 platform wat nog niet helemaal gelinkt is met het eoffice platform. Dus dat is nog wel geisoleerd, maar binnen work21 bijvoorbeel is alles kennis, alle projecte, methode technieken en dat soort zaken is transparant toegankelijk.

Dat help je in je dagelijkswerk om alles goed te kunnen doen zowel samen als alleen?Ja bij is het zo dat ik ookal werk ik solistisch. Stel voor dat gonny, mijn collega er bij moet of jennifer dan hoef ik niks te doen. Ik kan gewoon zeggen er is een team site voor dat project kijk daar maar in het projectplan zoek maar. Oh ja ik zie het staan, open het maar. Door dat ik zodanig mobiel ben kan ik niet zegeen ik ga het even voor je uitzoeken en ik mail het je wel. Want dan mail ik het naar gonny en jennifer heeft de zelfde vraag dan zeg ik oh dat heb ik net gemailt naar gonny ga ik eens even kijken en ga ik het weer terug mailen. Dus die hele overhead dus dat soort zaken wil ik gewoon van het principe uit weg hebben. Ik mail geen bestanden, ik mail geen bijlage. Ga gewoon naar de locatie toe en zoek daar de juist context en dan vind je de infomatie. Het enige wat ik daarvoor moet doen is de dicipline hebben om altijd in die samenwerkingsomgeving te werken. Maar ja dat is gewoon een kwestie van een hjouding. Als je dat eenmaal doe dan is dat logische. Ik heb gewoon niks lokaal staan dus ja als ik gewoon elke avond zorg voor een beetje sync dan is dat klaar. Het levert mij gewoon ongelovelijk veel tijdwinst op. En ik help mijn collega’s ik niet iedere keer op het kritische pad lig als ze iets nodig hebben. Je hebt toch een keer een workshopje gedaan daar en daar. Ja dat kan je daar vinden, oh dan kijk ik wel even klik. Dat is een telefoontje van 10 seconde en dat kan er altijd wel tussen door. Een ontmoeting waar ik allemaal uitleg wat ik allemaal gemaakt heb en dat ik je het uit-eindelijk allemaal door gaat mailen naar een persoon die er niks mee doet zodat de andre twee dagen erna de zelfde vraag aan mij gaat stellen en weer ga ontmoeten en weer ga doormailen. Dat wil ik in principe niet. Het is extreem resultaat gericht. Dat vind ik altijd het leuke het geeft mij ook voordelen. Dus naast het feit dat mijn collegas toegang hebben tot mijn kennispotentieel al mijn methode technieken presentaties offertes alles wat ik in projectvorm maak dat is handig. Bespraart het mij ook veel overhead door dat ik alleen maar hoef te roepen het heet projectplan en zoek maar en ze kunnen aan de slag. Dat kun je met chat ook.

Page 51: Opweg naar Social Business

51Op weg naar social business, cultuur & techniek

Heb je ook specifieke tools voor specifieke taken?Ja alles wat een document zet ik per definitie in sharepoint. Ik gebruik replica tool om te zorgen dat ik zonder verbinding ook nog bij de spullen kan. Ik werk zelf met een mac oparating systeem dus dat is ook wel lastig met een microsoft achterkant. Daar heb ik niet zo gek veel last van. Aantekeingen gaan nu evernote in. Ik had graag een one note achtige variant zou zijn in de office stal omdat dat dan weer klikt met sharepoint. Dan heb ik ook mijn aantekingen meteen gedeeld. Nu heb ik een aantal kladblokken gedeeld met mijn collega's. Dus alles wat ik daarin vrot kunnen ze ook doorzoeken dus dat is helemaal prima. Dat doe ik met ovigerens met klanten ook, klanten delen ook kladblokken met mij. Dus dat is het transparant werken zonder overhead. Nou goed de traditionele office stal. Webbased connections. En onze sharepoint omgeving draait in een 365 omgeving dus cloud. En outlook als apart mail dingetje. Dat is het ongeveer. Verder mindmap ik nog dat is een tool die ik gebruik waar bij mijn collegas ook mindmap hebben dus de software heb-ben dus die kunnen de mindmaps ook lezen en gebruiken. Dat is het belangrijkste eigen-lijk. En altijd toegan. Ik heb een dongel en overal zit een gsmkaartje in. Overal waar ik ben kan ik bij de informatie. Dat is ook belagrijk omdat ik natuurlijk a bijna niks opschrijf. Ik heb een mapje en als jij mij iets geeft op papier dan stop ik het in dit mapje en vanavond word het gescant. Dan is het ook digitaal. Als ik toegang tot het netwerk heb dan heb ik alles.

Dat werkt ook gemakkelijk? Ik kan me voorstellen dat je niet altijd zo gewerkt heb.Nee dit is wel gegroeit. Ik ben begonnen dat is tien jaar geleden met een grote kast met project ortners er in en als ik ergens naar toe ging pakte ik de ortners. Die gingen in een grote rode curver doos en dit zette ik achter in de auto. Als ik dan bij een klant kwam dan pakte ik de map eruit en dan had ik alles. Dus facturen offertes projectplannen overzichten ontwerpjes alles. Dus ik ben wel gewend dat ik alles heb alleen was dat toen in papier. Het nadeel is dat als je het meenemt dat ook je collega’s niks meer hebben. De collega’s gin-gen op een gegeven moment zeuren van je hebt de project map mee en die heb ik nodig. Toen ben ik overgestapt naar eoffice. Toen was het wat meer digitaal dus dat schoot wel weer op. We hadden ook samenwerkingsomgeving dus de toolset werd in iedergeval be-ter. Dus zeg maar sharepoint team sites. Toen ben ik overgestapt van papier naar digitaal dus de tas werd kleiner en ook de curverbak verdween. Ik zorg gewoon dat ik het hier had. Toen was er nog geen echte replica toe dus dan moest je echt verbinding hebben. Dus drukte je het alsnog af en nam je dan een papieren exemplaartje mee en dan was dat ook wel okee. Uiteindelijk heb ik het helemaal door gemuteerd. Onder windows werkte ik met coligo. Coligo repliceert sharepoint content. Je werk honder procent in sharepoint maar dan lokaal. Toen had ik dus geen behoefte meer om dingen mee te nemen nog dat ik de behoefte had om dingen af te drukken dus toen viel dat ook weg. Dat is een beetje de reis. Uiteindelijk ben ik over gestapt naar mac en dan is het 80% optimaal. Dat betekend dat ik iets meer moeite moet doen dat het concept blijf werken.

Je gaf net ook aan ik kijk in connections als ik wat dingen wil weten van wat er binnen eoffice speelt. Ben je dan specifiek opzoek?

Nee eigenlijk noooit

Page 52: Opweg naar Social Business

52 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Dan struin je een beetje rond over connections?Ja het is echt een beetje timeline lezen. Afhankelijk van de tijd lees ik van boven naar be-neden. Soms heb ik meer tijd dan nieuwe posts dus dan hou ik ook vanzelf op. Soms klik ik door soms reageer ik soms cind ik het een goeie boodschap en geef ik een sterretje. Het posten zelf ben ik nog een beetje in dubio. We hebben meer een blog rol. En mijn betekenis van een blog is toch meer dan alleen een url dat is een bladwijzer. Waarom geef je dan die ene url zonder dat je verteld wat je er van vond. Ik heb relatief weinig tijd om verslagjes te schrijven. Wat ik wel doe is externe blogs doorposten intern. Dus dan maak ik er een kopietje van. Het is wel meer argumenterend. Af en toe deel ik wat bladwijzers. Bij work21 hebben we ook een yammer feed en dat gaat sneller. Door het feit dat er een lokale client draait. Dat gaat een stuk sneller als dat je naar het web gaat en moet inloggen en alle stappen moet door lopen om een blog te maken. Dus de dagelijkse slomeringen stuur ik yammer in. Via elk device.

Want daar zijn het minder stappen om tot een resultaat te komen?Ja klopt. Bijvoorbeeld dit boekje. Link knippen en plakken met de mededeling dit ga ik bestellen. Maar als ik daar voor moet inloggen nieuwe blog moet maken niet saven als draft maar publiceren. Het is meer waard in het einde want dan heeft idereen er profijt van maar zoveel tijd heb ik niet. Die moeite is voor mij snel te hoog. Dus ik ken het eind efect en vind het ook jammer maar het moet sneller. Als het snel is krijg je dit soort informatie wel binnen. Wat ik ook wel las op connections is dat als je sociale tool dus je timeline gebruikt word voor bilateraaltjes dan haal je het niet met bij lezen. Dus dan gaat het niet meer werken. Dan zou je er iets over moeten afspreken wat nu de meest effectieve tool is. Wat ik met klanten vaak besprek ik heb een soort communicatie matrix wat is de meest effectieve middel als je iets wil in de richting van mailen chatten bellen sms ontmoeten. Daar zouden bijvoorbeeld blogs en status updates ook bij kunnen. Dat ik dit boekje ge-kocht heb en dat ik er blij mee ben dan hoeft dat voor mij geen blog te zijn. Voor de time line is het mischien wel intressant. Het is een one to many time line dus niet alleen naar jou maar naar iedereen.

Page 53: Opweg naar Social Business

53Op weg naar social business, cultuur & techniek

Transcript interview b05Hoe ziet jou dag eruit. Wat zijn je dagelijkse werkzaamheden

Het verschilt per dag. Wat je waarschijnlijk heb gezien is wat is ik sowiezo dagelijks doe is in connetions kijken wat daar in mijn nieuws feed is gebeurd en dingen die mijn aandacht vragen. Ook nog wel mail, maar dat doe ik ook eigenlijk heel erg tussen door op mijn blackberry. Niet altijd meer echt een moment om dat s ochtends zo te doen. Voor de rest kan het wel verschillen of ik hier ben of dat ik bij klanten zit. Of ik dus din-gen voor klanten aan het maken ben en dan zit veel dingen in powerpoint of word te doen, maar het kan ook zijn dat ik de hele dag voor een groep sta. Dus dat kan wel erg verschillen. Dat zijn wel zo’n beetje de dingen. Af en toe een vergadering of overleg. Kan dus zijn trainen kan ook zijn achter mijn eigen computer dingen maken. Materialen maken.

Dus het begint met kijken in connections.?Ja dat is de start van mijn dag

Waar kijk je dan naar?Naar mijn nieuwsfeed dus dat is wat je ziet. Soort aggegatie van mensen die in mijn netwerk zitten, communities bestanden die ik volg. Wat daar een beetje gebeurd sta-tus updates van mensen. Zo dat je een eetje weer weet wat er binnen eoffice door verschillende collega’s gedaan is. Er kunnen ook dingen bij zitten die mijn aandacht vragen. Dat is een beetje waar ik kijk. Verticaal doorlezen. Soms klik ik op iets om het te lezen. Somige dingen niet omdat ik denk het intresseert mij niet. Maar dat is in ieder-geval het screen ding van het bekijken wat ik wel doorklik en doorlees.

Zelf zet je er ook veel op?Ja bestanden deel ikZit er daneen verschil in waar je dat doet? Wanner je dat doet?Dat is eigenlijk gewoon de hele dag door. Niet dat ik het de hele dag doe. Nee dat kan verschillend zijn. Dat kan s avonds of in het weekend zijn. Moment maakt daar niet veel voor uit. Waneer ik daar tijd voor heb en waneer ik iets heb. Als het gaat om bestanden te delen dan gaat dat gedurende je werk ook. Want eigenlijk alles wat ik doe staat altijd in de cloud. Ik heb nooit alleen op mijn computer staan

Alles is voor iedereen in te zien?Ja, praktische alles. Mischien een heel enkel dingetje niet. Zoals een urenstaat. Omdat ik denk ja een urenstaat hoeft niet iedereen te bekijken maar dat is echt heel uitzon-derlijk.

Zijn er voor jou dan ook binnen connections tools die je specifiek voor 1 ding ge-bruikt? Zoals bijvoorbeeld een blog om een verhaal te vertellen.

Nee dat is wel voornamelijk om iets te vertellen of om een mening te geven om te in-formeren. Zo zie ik die wel voornamelijk. Je kan er nog wel kanaliseren of dat het een communitie blog is of je eigen blog is maar dat heeft meer met de context te maken. Het blijft wel het doel blijft wel een verhaal delen.

Page 54: Opweg naar Social Business

54 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Is het dan ook duidelijk binnen connections welke tool waarvoor gebruikt moet worden.Voor mij is het opzich duidelijk. Ik heb daar wel een heel duidelijk gevoel bij maar het heeft ook wel te maken met afspraken met elkaar. Dat zie ik wel heel veel bij klanten. Daar hou ik mij natuurlijk ook bezig met zij met connections kunnen omgaan. Daar zie je heel erg vaak de vraag komen of het onhandig zijn met over in een communitie, moet ik nou een blog een forum of een wiki en wat gebruik ik nu waar voor. De tool ansich is kennelijk niet voor alles vanzelf sprekend. Met name je kan bij een blog ook een comment geven en een forum ook dus dan denken ze hoe zit het nu. Dan komt het aan op afspraken maken. Als een team in een communitie gaat werken en je hebt daar een blog en een forum en een wiki dat dan wel duidelijk moet zijn als team wat voor soort dingen plaatsen we bij-voorbeeld in een wiki. Als je dan afspreekt we hebben een aantal handleidingen en die doen we daar in dan doe je dat niet in een blog. We vergaderen elke week en we doen het verslag in een blog. Als je discussie wil dan doe je het in een forum of als je verwacht dat er veel discussie komt. Dat moet je afspreken want als je niet verwacht dat er discussie is dan kan het ook in een blog. Ik denk niet dat de tool leidend moet zijn.

Dat is voor jou ook vanuit je gevoel van een wiki zijn eigenlijk de vaste dingen?Nee hoor, wiki is niet zo zeer vast maar voor mij is het wel onderscheidend. Blog is vooral kennis en informatie overdragen met de mogelijkheid tot interactie, dat is alleen maar fijn. Een forum daar verwacht je eigenlijk van te voren al een discussie, de verwachting is met name anders. In praktijk kan het er het zelfde uitzien, maar je verwachting is volgens mij anders. Bij een forum waarbij je echt binnen een forum over bepaalde topics discussie opgang wil brengen. Je moet een keuze maken want een wiki en blog kunnen overeen komen. Er zijn qua tools misschien voors en tegens om dat in de een te doen of het in de andere te doen. Want een blog kun je meerdere auteurs aanhangen maar je kan niet echt afzonderlijk elk een deel bewerken en als je dat wil kan je beter een wiki kiezen. Het licht er dus vooral heel ergg aan wat je qua informatie en teksten hebt en hoeveel mensen en wat je doel is er mee. Maar dat is niet denk ik voor iedereen binnen eoffice duidelijk en je kan er over van mening verschillen dus is een afspraak belangrijk. Misschien vind een ander het wel onzin maar dan moet je het afspreken.

Wat zijn de dan grenzen?Ja

Grenzen zijn belangijrk?Niet zo zeer de grensen maar duidelijkheid. Met name binnen een communitie want als je het zelf iets doet moet je het zelf weten of je het in een wiki of in een blog doet. Maar als je binnen een communitie doet wat al een bepaalde afbakening geeft, want je hebt iets ge-meen en dan is het wel fijn dat als er vergader verslagen worden gemaakt dat niet de een het in een wiki doet, de ander in een bestand en de volgende in een blog. Dan kun je ook niet echt lekker makkelijk bij elkaar vinden. Dan vind ik de duidelijkheid vooral belangrijk en of het dan grensen zijn. Als er binnen een communitie maar overeenstemming over is.

Page 55: Opweg naar Social Business

55Op weg naar social business, cultuur & techniek

Dat mist dus nog een beetje binnen eofficeJa dat mist nog wel een beetje. Er mist sowiezo nog wel wat structuur qua communities. Er zijn er wel heel wat maar er zijn ook veel communities waar weinig mensen van lid zijn. Wij werken bij eoffice sowizo nog niet heel erg in communities.

Wat zou dan het ideeaal beeld zijn van een communitie?Binnen eoffice is er een hele gekke situatie onstaan. Vroeger hadden we kb, knowledge bases. Dat was een notes database en daar kon je items in maken en op reageren. Dus kon je in een forum achtige structuur op reageren. Dat hadden we eigenlijk wel vanaf begin af aan, niemand had dat misschien nog. Dat betekend dat je altijd van uit je eigen naam daar iets post. Het was wel 1 database en er stond wel bij dat sasja heeft dit gezegd. Toen kregen we connections en iedereen ging wat je in kbs deeds ok in blogs doen. Dus iedereen is dat vanuit hun eigen naam gaan doen. Dat kom ik minder bij klanten tegen want die denken meer vanuit organogrammen. Die begonnen met communities. Want die zeggen ik zit in een team of in een project. Dus die beginnen vanuit de communitie en bij eoffice allemaal als individu onze kennis delen. Dan zieje dat er communities komen rond om bepaalde onderwerpen. Wat we niet hebben zijn communities voor management of voor IT ondersteuning of voor marketing of voor personeelszaken. Een paar van die kana-len waar van je weet dat als je iets zoekt over een lease autos dan weet je dat het in die community dat staat en bij eoffice moet je kijken welke persoon gaat er over en misschien heeft die het gedeeld. Dat bedoel ik dus met een groot verschil. Bij bedrijven zouden ze zeggen we maken voor deze afdeling een communitie en daar zetten we alles dan in.

Dat maak het lastiger?Dat maakt het in zovere lastiger dat het minder duidelijk is waar iets staat. Dat hoeft niet erg te zijn. Je kunt ook gaan zoeken, maarja dan komt het er wel op aan op hoe goed je kunt zoeken en hoe goed iemand heeft getagt zodat het te vinden is. In een communitie is het al een deel afgebaken waar in je kunt gaan zoeken. Wat wij wel doe is dat marjanne voor marcom blogt maar ze doet het uit haar naam en niet in een communitie. Ik denk dat we daar nog wel wat aan kunnen winnen

Dan zou duidelijkheid dus helpen?Ja door iets meer structuur.

Dus het is nu te geel?Dat is meteen zo’n waarde oordeel, we komen wel vanuit geel. Wat je nu ziet bij mensen die heel actief zijn op connections is op twee manieren bepaald. A, het zijn geen microsoft mensen. Die zijn gewoon nu aan het aansluiten en dat heeft even geduurd. B, als je tus-sen de ibm mensen kijkt wie zitten er vooral op connections dan zijn het niet de mesnsen die blauw gericht zijn. Misschien dat die niet zo goed weten hoe ze dat zouden moeten doen. Terwijl als je zegd dit is je project en dit de communitie en je mailt je vragen en be-standen niet maar die zet je in de communitie dan is dat misschien duidelijker.

Uiteindelijk komt het neer op duidelijkheid?Ja dat denk ik wel. Als je dat in eoffice termen wil zeggen kan je zeggen dat er mischien iets meer blauw er bij zou kunnen dus ja duidelijkheid. Die gele mensen doen het wel. Er zal toch een rede zijn waarom een groot deel dat niet doet.

Page 56: Opweg naar Social Business

56 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Je zei microsoft sharepoint maak je daar ook gebruik van?Ik maak wel een gebruik van sharepoint. Als ik met iemand iets doe die dat daar heeft neer gezet maar dat is vrij minimaal. Ik zit echt veel meer in connections. Dat is niet zo gek na-tuurlijk aangezien ik vanuit de ibm hoek kom en ook met connections en innovatie heel er bezig ben. Ik zou wel op sharepoint wel eens wat kunnen doen maar het is vrij minimaal.

Heeft het voornamelijk te maken met wat je in je werk doet dat je op connections zit?Ja, maar dat zou ik in principe ook wel mijn bestanden op sharepoint kunnen zetten maar dat heeft niet mijn hart. Ik geloof niet in de sociale kracht van sharepoint op dit moment. Het is niet dat ik anti sharepoint ben maar ik zie niet de dingen zoals ik die doe op connec-tions. Op het hele opelijke en op het persoonsniveau in plaats van op documentniveau dat zie ik nog niet in sharepoint dus ik zou best wel bestanden kunnen gaan delen in share-point maar ik zie het niet als een sociaal platform.

Connections is daarmee het sociale stuk en in sharepoint komen dan alle documenten terecht?

Dat is hoe ze het in de strategie hebben benoemd. Om dat op die manier te gaan scheiden heb ik mijn vraag tekens bij. Het sociale in connections zit zo in elkaar dat als ik iets doe dus ook bestanden dat het vanzelf bijdraagd aan het coporate brain en dan is het te vin-den en is het gelieerd aan mij. Als ik het bestand in sharepoint ga zetten dan ben ik bang dat het niet meer bij mij zit en dat we een gespleten brein krijgen. Daar ben ik bang voor. Los van het feit dat je heel goed document management kan doen in sharepoint. Ik ben wel bang voor een gesleten brein.

In je dagboek viel op dat je veel voor klanten werkt. Is dat alleen binnen connections of gebruik je er ook andere tools voor?

De klanten die ik nu heb hebben ook connections. Dus is het nu in connections of bij hun in connections. Ik heb bij hun ook een account. Als je een project doet om een connections adoptie te doen dan doe ik ook heel veel bij hun in connections. Veel documenten kopieer ik vanuit connections naar connections. In principe doe ik zoveel mogelijk in de systemen bij de klant. Daarnaast ontkom je soms niet aan de mail.

Page 57: Opweg naar Social Business

57Op weg naar social business, cultuur & techniek

Transcript interview b06Hoe ziet voor jouw een doorsnee dag eruit?

Hoe ziet mijn dag er uit. Ik begin normaal gesproken om 06:45 s ochtends in utrecht. Of eigenlijk begin ik in de bus. Onderweg, ik ben anderhalf uur onderweg ongeveer, bus trein. Dan begin ik al met mijn status updates voor de dag. De dingen van de vorige dag lezen. Als het kan ga ik ook nog wat gewoon werken. Dat lukt niet altijd. Dan ben ik om 06:45 op kantoor ns en weder dienden. Dan heb ik in het algemeen een paar uurtjes rust want dan is er nog niemand, begint vanaf 8 uur wat collega’s binnen te druppelen. Dan ga je afstem-men wel van persoon tot persoon. Meestal vanaf 9 uur heb ik overleggen en de tijd daar tussen tot een uur of 4 probeer ik dingen bij te werken en ik zit heel veel in overleg. De uitwerking etcetera dat moet ik s avonds doen of onderweg. Ik zit veel te veel in overleg.

Tijdens overleg zit je met schuin oog nog wel naar connections te kijken?Als dat kan ja maar soms ben ik voorzitter en dan lukt dat niet. Maar als je gewoon deelne-mer bent dan kan dat nog wel is. Overleg is niet altijd in groepen het is soms ook met twee mensen als je gebeld word als je gesprekspartner gebeld word is het meestal meteen kijken. Ook mail checken en niet alleen dit. Ook yammer maar dat is dan prive.

Wat zijn de dingen die je op connections bij houd?Wat ik vooral bij houd zijn de status updates. We hebben nu een nieuwe app dus het ziet er iets anders uit. Maar ook de wijzigingen in de communities die ik volg. Ik geloof dat ik op dit moment lid ben dan wel volg zijn er een stuk of 54 55.

Met vanuit een lopen de onderwerpen?Vanuit een lopende onderwerpen. Ik heb er al drie die met mijn tteam hebben te maken waar ik in zit. Ja allerlei landelijke trajecten natuurlijk die ook voor mij intressant zijn. Er is een groep voor ipad gebruikers die volg ik. Er is een groep voor android gebruikers die volg ik ook. Ik ben androids fan.

Het zijn eigenlijk allemaal onderwerpen die je interesseert?Ja maar ook dingen die ik echt nodig heb voor mijn werk. Dus bckc heeft zelf een com-munitie nou daar hebben ze van het management team van de uitgeverij in iedergeval besloten na een overleg een van hun daar een blog in zet. Nouja dat soort dingen moet je volgen. Ook landelijke trajecten wij hebben onze werkplekken zijn ze op dit moment aan het vervangen. Dat heet dwb daar zijn ook communities van. Die moet ik ook volgen. Dus ja het is heel uiteen lopend, soms teams en soms de dingen in de dienst.

Deels moeten volgen en deel willen volgen?Ja kijk ik heb ook nog steeds collega’s die doen helemaal niks in connect people. Die wer-ken ook gewoon dus wat is moeten. Bij ons is wel gezegd door onze leidinggevende wij gaan zo veel mogelijk in connect people doen. Dat is heel leuk maar ik werk samen met een hele boel mensen, vooral hier in apeldoorn bijvoobeeld en een heleboel gebruiken connect people helemaal niet.

Wat zou er dan allemaal in connect people moeten gebeuren?Wat ik zelf doe is terugkoppeling van overleggen in blogjes zetten. Dat is eigenlijk het meeste wat ik doe. Ja we houden de team overleggen erin bij en dat hebben we gekop-

Page 58: Opweg naar Social Business

58 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

peld aan een quicker. Dus de blogjes als daar bestanden onder moeten dan zetten we dat in een quicker en dat link je dan etcetera. Activiteiten doen we tegenwoordig ook. Dan zie ik allemaal rooie lettertjes met mijn naam er achter.

Dus er word wel veel gebruik gemaakt van de mogelijkheden?Bij ons wel maar ik zit bij de uitgeverij team internet vernieuwing en wij worden ook geacht om het nieuwe werken uit te dragen. Dat betekend dus ook dat je het zelf moet gebruiken. Het is min of meer gedwongen maar ook daar heb ik collega’s bij die zeggen van ja het is allemaal leuk er komt veel te veel op mij af dus ik haak af. Die heb je ook maar ik vind het gewoon hartstikke leuk en hartstikke handig. Al maak ik ook gebruik van besloten commu-nities, we moeten open en transparant werken maar ik heb toch sommige onderwerpen die ga ik gewoon niet op straat gooien ook al is het binnen de belastingdienst omdat daar bepaalde gevoeligheden in zitten. Dus ja dat deel ik dan alleen met een select groepje die daar ook echt iets van moeten weten op dat moment en als het dan later breed mag dan gaat het in de open communitie.

Dus ook daarin word er goed nagedacht wat voor community je maakt en wat komter in?

JaZijn er ook richtlijnen voor het gebruik van de blogs, fora binnen zo’n communitie?

Toen we begonnen was dat er eigenlijk niet. Tenminste ik wist van niks. Het is ook door onze ict organisatie is het eigenlijk gewoon terbeschikking gesteld. Bckc is eigenlijk van het nieuwe werken en hoe je dan met dit soort dingen zou om moeten gaan. Alleen is dat niet echt in afstemming gebeurt. Op eens was het en toen konden we iets gaan doen en hoe kunnen we het gaan inzetten. Dat gebeurt wel vanuit het team heel veel dus ook naar andere eenheden toe naar andere afdelingen en het groeit nu van wat de richtlijnen zijn. Maar dat hou ik niet heel erg bij eerlijk gezegd. Ik probeer gewoon mijn gezond verstand te gebruiken en te kijken van hoe doen andere het. Ja je zal eens een keer een misclaim beslaan nou ja dat zit ik niet zo mee.

Uit eindelijk gebruik je veel tool die er zijn, in de communities open / gesloten, blogs?Ja klopt, bladwijzers gebruik ik nauwelijks en als ik iets nodig heb dan zoek ik het op. Ongetijweld zullen er pagina’s zijn met nuttige bladwijzers maar dat gebruik ik niet zo veel. Bestanden gebruik ik dus niet want dat gaat wat mij betreft de quicker in. Of het moet iets persoonlijks zijn dan wil ik dat nog wel doen. Wiki’s heb ik nog niet uitgezocht maar dat wil wel heel graag gaan gebruiken. Want dat is toch bedoeld om je kennis toch op een gestructureerde manier te gaan delen. Maar ik ben soms ook afhankelijk of zit ik te wachten op collega’s die eigenlijk bepaalde communities moeten gaan maken en die daar dan ook eigenaar van zouden moeten zijn, waar ik dan spullen kwijt kan. Ik kan het wel maken maar ze moeten het ook zelf gaan ondekken. Ik zit er ook bij sommige mensen achteraan te jagen van gebruik je al connect people anders zouden we het op dat en dat en op die manier gebruik. Dat loop nog niet zo hard, maar dat zag je ook uit de reacties van de belastingdienst.

Page 59: Opweg naar Social Business

59Op weg naar social business, cultuur & techniek

Ik zag ook nog iets intressants in je enquette. Ik vraag mij eigenlijk af hoe het daar mee verder is gegaan. (laat slide uit zijn enquette zien) Status update met hulp vraag.

Daar is geen reactie op gekomen. Dit is eigenlijk gericht ook naar centrum voor facilitaire dienstverlening dus die doen het gebouwen beheer etcetera en die mensen gebruiken het dus niet. Zeker de mensen die ik op dit moment nodig had, die zijn operationeel de mensen die op de werkvloer lopen. Die gebruiken het niet

Zij er niet vanuit andere of andere plekken antwoorden gekomen?Nee, dit was sowieso vrij laat op de avond. Ik denk dat het tijdstip niet mee hielp. Het is op een gegeven moment wel opgelost maar dat is telefonisch. Het is opgelost op de tra-ditionele manier.

Verder komt er heel veel naar voren over het bij houden van de laatste dingen.Dat zit er bij mij al wel als soort ik weet niet of je het een routine of verslaving moet noe-men maar heel regelmatig. Ik zit ook op een plek dat ik overzicht moet hebben. Dus daar-om volg ik ook veel communities en volg ik ook bepaalde mensen expliciet in de status updates. Ik weet van als die iets roepen zou dat concequenties kunnen hebben voor wat ik doe.

Eigenlijk heb je dan nog niet heel veel hulp van connect people gehad omdat er nog te weinig collega’s op zitten.

Ik denk dat er inderdaad te weinig opzitten. Met mijn team gaat het best goed. Maar ook met mensen binnen bckc met wie ik ook samenwerk dat werkt dus gewoon niet, die moet ik blijven mailen of een imessage sturen of bellen of moet je gewoon de andere kanalen gebruiken.

Binnen je team gaat dan veel al via connect people?Binnen mijn team gaat veel maar ook nog lang niet alles. We zijn ook nog niet allemaal op het zelfde punt en er gaat ook heel veel mondeling. Maar daar is het echt wel de bedoeling van het bijhouden in connect people. Ja dat is dat team. Je zit hier bij bce dat partij die het uitgerold heeft maar dit onderdeel van bce gebruikt het ook nauwelijks. Die hebben hun eigen systemen om dingen in vast te leggen en dingen delen met je klant ja waarom? Je krijgt alleen maar vragen.

Deel je zelf al wel veel?Euhm ja en nee. Zoals ik al zei zit ik in een aantal besloten communities, ik heb een com-munitie dat is technische beheer in utrecht dat doe ik niet in de openheid maar dat doe ik alleen met de mensendie van het techniek beheer zijn.

Maar daar binnen deel je wel veel?Ja ja en de mensen met wie ik hier samenwerk is ook weer een aparte communitie en die is ook weer besloten omdat je hier niet bij standaard infrastructuur zit. De belastingdienst is heel erg van het standaard en als je iets verkeerd zegt over wat je gaat doen dan slaan mensen helemaal met hun gedachte op hol van we gaan dat krijgen en we gaan dat krij-gen terwijl dat misschien helemaal niet zo is. Pas als je producten hebt ga je dat echt aan kondigen en dan moet dat meestal toch nog via mail. Want als je het op connect people

Page 60: Opweg naar Social Business

60 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

zet dan ziet niemand het. Ik krijg deze week ook allemaal mail door gestuurd van mensen van oh kijk dit gaan we doen, twerwijl dat heb ik vijf weken geleden al op connect people gezet.

Er zijn dus nog te weinig mensen die connect people gebruiken?Er zijn te weinig. Ik heb ook het idee dat het een klein groepje is die er gebruik van maakt. Ik heb een ipad en een android tablet dus ik doe het onderweg etcetera. De meeste men-sen die willen dat ook helemaal niet. Die zeggen van overdag ben ik aan het werk en voor dit soort dingen heb ik geen tijd. Je kan ze eigenlijk geen ongelijk geven.

Dus het heeft ook te maken met een andere manier van denken?Ja en een beetje vastgeroest zijn. Want we hebben altijd zo gewerkt. Ik ken iemand bij de centrale administratie die heb ik in het begin toen we net connect people hadden heb ik uitgenodige om lid te worden van mijn netwerk. Die belde me maande later op met de vraag of ik de uitnodeging op nieuwe kan sturen. Je kan in connect people niet nog een keer uitnodigen. Sinds dien probeer ik een afspraak te maken. Maar dat lukt nog niet vanwege de agenda’s. Het is hier werken en thuis ben ik thuis. Dat is dus cultuur. De belastingdienst is er star in. Niet iedereen deelt want je staat al snel op tenen. Mijn leiding-gevende zegt dat ze geen mail meer gebruikt. Kennelijk kan ze dat. Ik moet voor sommige dingen nog mail gebruiken. Als ik een opdracht heb moet dat een postbus in en dat is helemaal gereguleert. Ik weet nog niet of ik dat op connect people kan zetten.

Page 61: Opweg naar Social Business

61Op weg naar social business, cultuur & techniek

Transcript interview b08Wat zijn jouw dagelijkse werkzaamheden?

Mijn rol is nogal divers. Ik ben projectmanager en dan hou ik me voornamelijk met klant projecten bezig. Maar ook met strategie en innovatie binnen het ibm team. Als ik dat re-flecteer naar connections gebruiken we op twee gebieden. Voornamelijk voor het bij hou-den van status in projecten en activiteiten die ik daar voor uit moet voeren en eventueel andere moeten uitvoeren. Dat gebeurt enerzijds in communities en anderzijds in activities. Voor het innovatie gedeelte gebruik ik wiki’s om in ieder geval een beschrijvend gedeelte te hebben van wat willen graag uit gaan vinden aan technologieen wat is is handig om eventueel in de toekomst in je rugzak mee te hebben om bepaalde projecten makkelijker te kunnen uitvoeren. Dus als je het goed bekijkt ben ik voornamelijk met activities, com-munities, files en wiki’s bezig en zo af en toe eens een blog maar dat meer aditioneel om af en toe iets kwijt te kunnen.

Je houd dus veel van wat je doet hou je bij in de activities van connections?Ja ik heb een activitie waarin ik allerlei dingetjes die ik nog even moet doen en niet moet vergeten zet ik daarin voor mijzelf. Dat kunnen zomaar 10 verschillende projecten tegelij-ker tijd lopen. Dan wil je niet dat zomaar alles vergeten raakt en dan is zo’n activity handig zeker als het ook een langere tijds periode heeft waar van je denkt oh daar moet ik over twee weken nog even nabellen of dat soort dingen.

Zijn dat dan echt jouw activities?Nee ik heb een eigen activity waar ik dat allemaal voor mij zelf doe en als een project dus danig omvattent is met mensen die ik niet dagelijks zie maar wel regelmatig dingen voor mij moeten doen dan zet ik daar een aparte activity voor op, ofwel binnen een community of wel los.

Wat deel je verder binnen de communities?Bestanden eigenlijk voornamelijk bestanden wiki pagina’s. Soms gebruik ik een forum omdat je daar wat meer teksten in kwijt kan op een andere manier dan in een blog. De blog respons heeft gewoon wat minder functionaliteit.

Wat is voor jouw het verschil tussen een blog en een forum?Een forum kan je wat meer opmaak van de teksten in kwijt. Kan je je verhaal wat duidelij-ker en gestructureerder maken

Deel je veel met bestanden zag ik in je enquette en dat je met andere in dezelfde bestan-de werk. Is dat alleen voor projecten?

Vaak is het zo dat iemand een functioneel ontwerp maakt of een technische ontwerp en dat doorloop je dan en dan geef je tips en hint of voeg dat nog even toe. Het grootste gedeelte van dat werk word door andere gedaan en ik geef visie op en dat soort dingen. Dus veel lezen en bij houden

In het dagelijks gebruik zit daar routine in?Ja ik start sowieso elke ochtend met het boeken van uren en kijken wat er de laatste 12 uur bij is gekomen bij connections en de blogs en verder is het bijhouden van gedurende de dag. De ene dag gaat wat makkelijker dan de andere dag beetje afhankelijk van hoe het er uit ziet.

Page 62: Opweg naar Social Business

62 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Binnen een communitie zet je dingen in een blog of in een forum. Welke infromatie zet je waar?

Eenerzijds bestanden die over het project gaan komen in de file sectie te staan. De forum of de wiki paginas gebruik ik om meer te discussieren over bepaalde dingen en te zor-gen dat het verijkt word en dat je tot een bepaald eindproduct komt. Dat zijn eigenlijk wel de belangrijkste dingen. Wat ik zelf heel handig vind van wiki paginas. Is dat je gewoon zonder al te veel rondslomp gewoon tekst kan toevoegen of aanpassen. Maar voor een eindproduct in een project hebben we toch een bestand nodig omdat je het op die manier makkelijker kan delen met een klant. Dus het vorm wiki gedeelte is meer zorg dat je infor-matie verzameld en als dat op een gegeven moment tot een eindproduct moet leiden dan moet het in een word document komen.

Grootste werk word dan gedaan in wiki of forum?Ja in een wiki of in forum beetje afhankelijk van wat het karakter is van welke informatie word verzameld.

Wat voor verschillende infromatie heb je het dan over?Dat requierments zijn van funcionaliteiten die in een project ontwikkeld moeten worden. Het kan ook zijn van wat er bijvoorbeeld dan aan actie en besluiten voorbij komt zodat je dat in ieder geval aan iedereen centraal vast kan leggen. Van he dit hebben we allemaal afgesproken met elkaar. Ook wel handig als je dat in een wiki doet. Dan kan je vragen ben ik iets vergeten dan kunnen ze dat toevoegen. Dat gaat dan vaak alleen over interne mensen project medewerkers. Met de activiteiten kan je heel makkelijk de verschillende afspraken uit een zetten van doe jij dit doe jij dat en waneer heb je het af. Daar komt het eigenlijk op neer.

Iedereen kijkt er ook regelmatig op?Daar krijg je automatische gelukkig notificaties van vanuit connections. Die helpen.

Dat komt overeen met je gebruiksenquette. Je gebruikt duidelijk fora’s voor het een en wiki’s voor het andere. Merk je dat binnen eoffice daar verschillende ideeen zijn over waar je een forum voor gebruikt of waar een wiki voor?

Eoffice heeft altijd het goede voorbeeld van dat je een zwaar adoptie procces moet inzet-ten om bepaalde tooling goed te gebruiken. Connections is gewoon aangezet en daar is nooit adoptie omheen geweest. Wat je nu na 2 3 jaar zie dat men nu wel sommige dingen wat meer structuur in aan berengt dus niet zomaar alles in een blog maar ook wel in een community blog. Zodat je in iedergeval informatie op bepaalde plekken terug gaat vinden, wat makkelijker. Misschien ook wel een beetje karakter van eoffice door dat we wat klei-ner zijn dus daar door blijft alles in het begin wat meer overzichtelijk. Maar hoe groter het bedrijf hoe meer structuur je in dit soort dingen moet aanbrengen. Anders krijg je een wild groei van bronnen en op een gegeven moment moet je toch wel weten waar je het terug kan vinden.

Page 63: Opweg naar Social Business

63Op weg naar social business, cultuur & techniek

Dat is nu niet het geval?Nee, er word nog steeds heel veel blog items gemaakt waarvan je denkt dat zou eigenlijk vanuit een community blog moeten omdat het over bijvoorbeeld stukje innovatie gaat of over een stukje technology waar als een community voor is dus dat is een stukje opvoe-ding en daar zijn wij niet goed in intern.

Dan zijn de communities meer om een plekje te geven?Ja een placeholder maar weetje als je geintreseerd bent in auto’s en je maakt een commu-nity van dan weet iedereen die iets over zoekt autos daar bestanden en blog items vinden en wiki pagina’s. Nu kan je het wel met tagging over alles heen gaan zoeken maar het is juist handiger om dat binnen een communitie te doen zodat je direct naar die communitie kan en zou meer toegepast moeten worden.

Het zoeken en het vinden van informatie is wat lastigerJa je kan wel zoeken alleen je zou wat meer gestructureerd kunnen zoeken. Door te zeggen als we nou alles binnen communities afhandelen en alleen de exepties binnen je eigen blog of binnen je eigen ding dan word het denk ik al een stuk overzichtelijker. Misc-chien zoek ik te veel structuur en hebben anderen zoiets van laat maar gaan.

Je deelt veel bestanden, als je iemand een bestandje moet toesturen binnen eoffice hoe doe je dat dan?

Die zet ik in files en stuur ik het linkje van files.

Page 64: Opweg naar Social Business

64 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Transcript interview b09Wat zijn je dagelijkse werkzaamheden? Hoe ziet een gemiddelde dag eruit?

Dat is heel erg divers. Als storage pre-sales heb ik meerdere functies. Als je kijkt naar een sales traject en ik werk bij storage en wij doen alleen maar storage sales. Dan ben ik alleen maar techniesche ondersteuned aan de sales. De Sales heeft contact met de klant dus die vraagt hoe het gaat en waar ben je naar op zoek. Dus die heeft dan een beeld van de klant en die gaat dan aan ons vragen dus aan mij wat kunnen we daar da het beste neerzetten. Dan gaan we dus samen met de sales en de klant een presentatie doen. Dan gebruiken we bijvoorbeeld connections om mijn presentatie vandaan te halen. Ik heb een template gemaakt en die deel ik met heel ibm en die update ik ook. Ik maak hem ook specifiek voor een klant. Dan haal ik er wat slides uit en doe er wat slides in en die upload ik ook weer naar een communitie zodat iedereen binnen ibm die ook kan vinden als bijvoorbeel gaat om een bank. Met hashtags dat je op finance zoekt dat je dan al mijn presentaties vind. Na die presentatie doen we vaak een demo of een proof of con-cept. Dan gaan wde echt laten zien dat de machinie in de klant zijn omgeving past, draait en klopt dat de ondersteuning goed werkt. En dan uiteindelijk een price quotes maken, die price quotes is weer een ander systeem want dat mag niet gedeeld worden dus daar gebruiken we geen connections voor. Los daarvan doe ik ook nog een stukje post sales of after sales als iets verkocht is en het werkt niet helemaal lekker. Dan moet ik af en toe gaan zoeken op forum post, is het een bestaand probleem zijn we daarvan op de hoog-te, zijn er work arounds voor. Dat had ik dus ook in mijn dagboek laten zien. Daar heb ik gevraagd is dit standaard functionaliteit staat het in de roadmap en komt het er aan. Hoe zien andere klanten dit of ander ibmers in de wereld dit. Even kijken hoor, post sales after sales dat was het wel zo’n beetje.

Je zegt je deelt presentaties, deel je die in een communitie of vanuit je eigen naam met iedereen?

Ja vanuit mijn eigen naam met iedereen heel ibm. Alleen als er compliencie informatie instaat dan weet je gewoon dat het niet mag. Zoals de top gun training die ik gegeven heb was een 100% restricted communitie en die werden alleen gedeeld met de gene die ook moesten presenteren. Daar zat echt informatie in wat niet zo maar beschikbaar mag worden gesteld zonder nba en dat soort dingen. Dus dat echt een restricted ding. Voor de rest deel ik gewoon met files vanuit communities alles gewoon onder mijn naam.

Wat voor communities zijn dat dan? Is dat per klant?Dat is per brand. Ze hebben een software community een hardware community en in die hardware community hebben we subsecties met storages, x-serie, power. Allemaal ver-schillende afdellingen. Ik deel het dan voledig onder de naam storages. Als iemand in de software groep bijvoorbeeld zoekt naar banken vind hij mijn presentaties ook. Tenzij hij hastag software er bij zet dan vind hij alleen de software informatie.

Daarin word ook veel gebruik gemaakt van zoeken?Ja en nee. De gemiddelde leeftijd is 59. Mijn afdeling dus niet heel veel oudere ibm snap-pen het hele communities of social engeneering 100% dus ja er word nog niet zo heel erg veel gebruik van gemaakt. De jongeren generatie die maakrt er veelvoudig gebruik van

Page 65: Opweg naar Social Business

65Op weg naar social business, cultuur & techniek

het komt wel in opmars maar het heeft gewoon even tijd nodig.Je zei net ook dat als je vragen hebt dan zet je het op een forum. Wordt er dan ook op gereageerd?

Ja, dat is het mooie. Dat is ook sociale druk zetten. Als ik een forum post maak waar 500 mensen ook naar kijken en er is 2 weken geen reactie op ja dan is er toch wel iets anders aan de hand. Als jij een mail stuurt naar development met de zelfde vraag dan kan die mail 3 / 4 weken blijven liggen en er dan pas op replyen, maar de sociale druk als je een forum post maakt waar nog 499 andere mensen ook naar volgen en ook bekijken ja en er komt geen reactie op dan is er iets anders aan de hand. Ik zelf maak er heel veel gebruik van.

Liever nog dan een mailtje?Ja liever nog dan een mailtje

Dat is ook vanwege de sociale druk omdat iedereen meekijkt kan je zien dat er een antwoord komt?

Ja en als het echt niet wil stuur je een mailtje met de manager op cc maar in communities krijg je over het algemeen hele snel reacties.

Je had het net ook over fileshare en fora, zijn er nog andere tools die binnen connecti-ons veel gebruikt worden of die jij veel gebruikt?

Nee, de forums en files zijn de enigste die ik gebruikt. We zijn net geupgrade dus de di-rectory zit er nu ook in en ik ben wel een beetje bezig om een netwerk te bouwen. Alleen ik doe ook facebook en twitter en dan doe ik wel alles dubbel. Daar heb ik ook een aantal collega’s in en een profesioneel netwerk bouwen in connections daar zie ik nog niet de toegevoegde waarde van. Maar goed ja dat is in opmars.

Word je ook door mensen benaderd die een presentatie van jouw hebben gezien?Nee, ik zie wel dat die gedownload word. Maar ik word nooit gevraagd om mee te denken in de presentatie ofzo.

Dat zou je wel doen als iemand dat vraagtTuurlijk

Is dat ook een rede waarom je het deelt?Ja, als je kijkt naar ibm is verdeeld in allerlei pilar en al die afdelingen hebben hun eigen manier van werken en het is heel moeilijk om binnen ibm te kijken wie is er nog meer bij die klant betrokken. Als je dan gaat zoeken in communities en je doet dat met hastag klant naam en je vind ook een storage presentatie van een maand of twee geleden. Dan weet je dat die klant ook bezig is met storages. Dus ja dan kan je toch wel iets makkelijker schakelen dan dat je blanco bij die klant binnen komt. Dat is binnen een grote organisatie moeilijk schakelen en ook daarvoor gebruik ik connections.

Door te kijken wat er bij een klant als speelt?Ja en ik upload puur vanwege dat iemand anders weet dat dit ook speelt.

Verder is dat het enige wat je binnen connections doet, kwam ook uit de slides naar voren.

Ja ik doe af en toe ook wel een update, van what are you curently doing. Dan type ik even snel wat in maar dat doe ik niet dagelijks.

Even kort laten zien waar je mee bezig bent

Page 66: Opweg naar Social Business

66 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

Ja, klopt. Van ik ben hier mee bezig, met die deal of dat storrage systeem.Gaat het gemakkelijk om er iets op te zetten?

Ja van mij is het vanuit de techniek gezien klikker die klik zeg ik altijd, volgende volgende voltooien. Dus ja gebruiksgemak vind ik wel okee van connections. Je krijgt wel veel infor-matie te zien maar je moet gewoon even weten waar je moet klikken natuurlijk. Dat is twee keer kijken en dan weet je dat. Er zijn ingewikkeldere aplicaties binnen ibm

Verder kwam er ook uit dat je veel zoekt naar informatie. Is dat dan puur informatie over producten?

Ja puur product gerelateerde informatie.Niet om te kijken waar de rest allemaal mee bezig is?

Nee, niet zozeer. Puur product technische gericht op kennen jullie dit probleem en ik heb een vraag van de klant en denken jullie dat dit mogelijk is. Ja vaak krijg je wel een hit van die mensen hebben het al meegemaakt. Dat is het wel mooi om te lezen hoe hebben hun het opgelost en hoe denken ze er over. We zijn niet de enigste vraag met die klant.

Dus veel tips?Ja veel tips en tricks

Is voor jouw het stellen van een vraag altijd op een forum of kan dat ook in een blog of wiki?

Een vraag zet ik altijd op een forum. Op een blog krijg je geen reactie en wiki’s hebben we er heel erg veel van. Wel hebben we zelf nu een wiki gemaakt maar dat is voor het geven van informatie. Daarin start je geen discussies en start je geen gesprekken op. Daarvoor zie ik echt dat een forum bedoeld is. Een blog is een one way stream of information daar-om zie een forum als een beter.

Page 67: Opweg naar Social Business

67Op weg naar social business, cultuur & techniek

Transcript interview b10Wat zijn je dagelijkse werkzaamheden en waarbij zit je dan op de verschillende tools?

Dat ligt er heel er aan wat ik doe op een dag. Ik zie dat steeds meer shared informatie in dit soort collaboration tools gestopt word. Als ik dus op een project kom waar dat gebruikt word dan krijg ik in eens allemaal weblinks van hey welkom in het hupseflups project hier heb je wat linkjes en daar staat je lees voer succes daar mee. Dan moet je er een keer op klikken en dan ga je dat bekijken. Dat wisselt heel erg afhankelijk van de situaties. Er zijn natuurlijk ook weken dat ik het niet gebruik zeg maar.

Wat voor een situatie zijn het dat je een stapeltje links krijgt?Nou ja bijvoorbeeld als ik op een nieuw project zit zeg maar en we hebben tot nu toe de-den we heel veel shared informatie als je in een project team zit in een lotus notes team room. Je kent denk ik de lotus notes gewoon de traditionele lotus notes en daar kun je gewoon een team room, dat is een soort vergaar bakje van project informatie. Dat werkt goed en dat doen nog heel veel projecten. Maar je ziet wel dat er meer en meer bijvoor-beeld we hebben een website waar je ook files kunt atatchen en die kun je ook delen met mensen buiten ibm maar ook binnen ibm. En er is ook volgens mij ook lotus connections en dat is een soort systeem van dat je zegt ik werk op die en die klanten en ik werk op die en die technische gebieden en dan bouw je een soort linkedin achtig netwerk op. Wat je ook ziet is dat je mailtjes krijgt van he je bent lid gemaakt van die en die groep want je doet veel meet bijvoorbeeld datacenter en dan krijg je uit dat systeem af en toe ook weer mailtje met ome piet heeft een powerpoint geupload over dit onderwerp. Weet je wel. Dus het is een stukje collaboration stukje informatie delen stukje netwerk opbouwen en een stukje netwerk opbouwen zeg maar. Als je iemand zoekt die iets weet over unix of zo en dan kan het systeem je helpen aan iedereen die gezegd heeft ik weet ook veel van unix dus ik word lid van dat subgroepje. Dus dat ligt er heel erg aan als ik daar veel mee werk met teams die zeg maar aan het formeren zijn en informatie delen dan komt het veel voor. Er zijn ook momenten dat ik puur mijn eigen dingen doe en dan heb ik het daar niet zo voor nodig.

Word connections binnen teams veel gebruikt?Ja ik kan mij voorstellen dat sommige teams het meer gebruiken dan anderen. Dat is denk ik deels word dat ook veroorzaakt door early adopters. Ik ben zelf niet een early adopter van heel veel van die nieuwe techniek. Ik heb al zoveel van die dingen over mij heen gegooit gekregen dat ik denk ik geloof het allemaal even wel. Ik heb veel van dat soort systemen die ze vinden dat je dat moet gebruiken om een voorbeeld te noemen. We hebben microsoft office en vroege hadden we smart suite van lotus smart suite en nu heb je symphony office pakket ook van lotus. Is een soort clone van open office. We worden allemaal geacht het te gebruiken maar NIEMAND doet dat. Ik heb het moeten instaleren maar ik doe er nooit wat mee. Mensen sturen je ook geen files die horen bij dat systeem. Er is ook wel een soort van tooltjes moeheid. Ik ben niet perse een early adoptor. Ik ben ook niet anti collaboration, ik heb ook een linkedin account en daar zie ook echt wel het nut van in. Dus ik ben niet anti dat soort dingen. Als het nut heeft en als er meerder men-sen opzitten en ik er iets mee kan dan ga ik het sneller gebruiken dan dat er alleen maar

Page 68: Opweg naar Social Business

68 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

een handje vol early adopters opzitten die ik niet nodig heb in mijn dagelijkse werk. Dus ik ben zeg maar niet een early adopter. Als het echt nut heeft en groot word en echt body krijgt dan wil ik het best gebruiken en dan leer ik het ook wel hoe het werk maar daar kom ik dan wel uit.

Heb je nu al projecten gehad waarbij je in connections gewerkt heb?Nee projecten niet. Ik krijg wel eens wat linkjes hier en daar. Linkjes van cursusen en zo die hun cursus matriaal via connections verspreiden zeg maar. Dat vind ik opzich prima. Maar ik heb nog niet, nou sterker nog het is niet helemaal waar. Ik ben nu bezig met een project en daar had iemand die in eerste instantie het project trok gezegd we gaan naar connections waar we onze documenten in stoppen. Toen kreeg het project meer body en we hebben daar een officieel loket voor die helpt zo’n project te trekken. Die hebben dus het connections hokje gekilled en een traditionele team room gebouwd of nou ja gebouwd aan gemaakt. Dat is gewoon een standaard team room die kun je gewoon aanvragen. Dus nu zijn ze alle documenten nu aan het overhangen van connections naar de lotus notes team room. Dat is dan ook zo dat een early adopter het op de moderne manier wil doen en dan komt er een ander loketje en die maakt het dan traditioneler en dat komt deels ook omdat de traditionele lotus dus het repliceren van databases. Dat is hier wel vrij geaccepteerd omdat we het al jaren zo doen en iedereen weet hoe dat werk dat snapt iedereen en het is betrouwbaar. Je kan het ook offline doen als ik een lid word van een project team en op mijn lokale pc leg ik een linkje naar die shared database dan krijg ik alle updates. Zodra ik repliceer krijg ik die. Maar als ik dan ineens ergens werk waar geen internet is dan heb ik het gewoon op mijn laptop staan en dat is met connections niet. Daar heb je internet voor nodig om het uberhaubt te kunnen benaderen. Dat is een concreet voorbeeld van een project. Ik denk dat als er meer early adopers of adopers in een pro-ject zitten dat het dan ook meer gebruikt gaat worden. Je moet een soort kritische massa overwinnen. Het is niet dat het niet werkt of zo dat is absoluut niet zo.

Je heb er al wel een beetje in rond gekeken?Ja, ik kijk af en toe in connections als ik daar files van krijg of zo. Ik heb nog niet zo heel veel gedaan met die netwerken dat linkedin achtige systeem wat er ook in zit. Daar heb ik nog niet zo veel mee gedaan. Daar ben ik een late adopter in.

Wat is dan je eerste indruk van connections?Nou ja ik heb het altijd zo van gaat het mij nou helpen in mijn werk of is het alleen maar een ding waarvan een topmanager vind dat ik het moet gebruiken. Dus ik heb daar wel een sceptische houding zeg maar. Dat komt dus doordat ik al zoveel systeem op mij afgekregen en die moeten allemaal maar niemand doet er iets mee. Dan is er een soort filter in gebouwd en als ik het echt moet gaan gebruiken als iedereen het heeft en het een probleem word dat ik het niet doe dan merk ik dat op een gegeven moment en dan ga ik het ook gewoon doen. Als nu heel ibm dat symphony gaat gebruiken en ik ga dat met word openen en ik krijg gekke lay out ellende enzo dan ben ik dus het probleem en dan ben ik de enige die het niet doe. Dan ga ik onmiddellijk het pakket installeren en gebruiken. Ik zal niet zo heel snel de eerste zijn. Is dat een beetje antwoord op je vraag?

Page 69: Opweg naar Social Business

69Op weg naar social business, cultuur & techniek

Nog niet helemaal. In connections zitten alle je hebt de fora’s de blogs en de wiki’s. Heb je daar al naar gekeken?

Nee dat heb ik nog niet echt bekeken.Alleen de files en het netwerk van mensen heb je bekeken?

Ja, ik zou niet zo snel een wiki aan maken binnen ibm op connections ofzo.Wat houd je er in tegen om een wiki te maken?

Dat ligd niet zo zeer aan de tool zelf het is ook een beetje van ik doe gewoon mijn werk. Ik kom hier om mijn werk te doen en ik spendeer heel veel tijd aan het doen van het gewone werk wat ik moet doen. Om dan nog eens een keer over een onderwerp een wiki te gaan beginnen. Ja dat zou ik alleen doen als ik het in mijn werk nodig heb. Ik heb niet de energy om te zeggen van zo ik weet veel over linux en ik ga een community starten over linux want dan ben ik in eens de community leader en dan ben ik daar ook nog tijd aan kwijt en ik ben al heel veel tijd kwijt met ibm en dat vind ik dan wel genoeg. Het is niet zo zeer dat er met de tool iets mis is, want ik snap wiki’s die hebben we op het internet ook. Ik begrijp dat je het binnen connections ook kunt doen en ik zou de weg ook wel weten te vinden als ik ineens vind dat ik dat moet hebben. Het is meer dat gewoon niet de aanvechting voel om ongevraagd allerlei communities te gaan starten of daar heel veel tijd in te gaan stoppen.

Dingen die te maken hebben met wat je dagelijks doet daar zou je ook niet snel iets over schrijven? Of de dingen waar je herhadelijk vragen van collega’s over krijgt?

Ja okee dat je zegt de repeatable questions stop je er bijvoorbeeld in. Ja dat zou je wel kunnen doen en dat scheelt in feite tijd in plaats van dat het tijd kost. Dat had ik me nog niet gerealiseerd dat zou ik natuurlijk wel kunnen doen. Als je het een keer goed opschrijft en af en toe een beetje bij houd want af en toe veranderd er nog wel eens iets. Dan kun je gewoon zeggen joh heb je al op mijn top 10 frequently asked questions gekeken? Nee, kijk daar eerst maar een naar.

Je zou er misschien ook een forum van kunnen maken. Dat de veel gestelde vragen daar terecht komen waar je dan rustig de tijd heb om antwoord te geven en dat iedereen dat dan ook kan zien. Of had je er zo nog niet naar gekeken?

Nee zo had ik er nog niet naar gekeken en benader ik dat misschien ook niet handig. Dat zou ik wel kunnen doen. Het is wel zo dat ik veel word geraadpleegd over bepaald soort onderwerpen en daar zou ik op zich wel een soort wiki pagina van maken en een forum ja dan moet je hem wel modorate dat zou je ook wel kunnen doen en dat je meerdere men-sen in het forum modorater maakt en wij zijn een soort interne vraagbaak voor bepaalde onderwerpen. Het moet ook niet te veel tijd kosten, ik heb niet een hele middag om het bij te werken. Het zou opzich ook wel tijd kunnen besparen omdat ik mensen kan doorsturen naar mijn top vragen en antwoorden.

Mensen weten je dan ook te vinden als je zoiets op heb gezet en dat je er dus meer over kan vertellen.

Ja precies, je profileert je zelf ook er mee als zijnde de expert die dan dit heeft gemaakt maar nog meer weet dan dat. Ja dat zou ik wel kunnen doen en dat doe je dan een beetje in je eigen tijd of een beetje in een verloren uurtje zet je het er zo een beetje op en dan

Page 70: Opweg naar Social Business

70 Afstudeeropdracht Liouwe de Jong

gaande weg krijgt het dan meer body. Dan maak ik mijzelf helemaal vervang baar of heel gewild. Je profileert jezelf ook als zijnde die X heeft allemaal handige dingen en als het niet uit komt dan bel je hem gewoon. Dat zou ik wel kunnen overwegen want dan zou je ook via het connections aspect kan je zeggen ik weet veel van contracten en financien en mensen kunnen jouw dan vinden en ook je wiki pagina met al je tips en tricks.

Page 71: Opweg naar Social Business
Page 72: Opweg naar Social Business

SamenvattingDit afstudeerverslag beschrijft het onderzoek naar de toegevoegde waarde van social busi-ness voor bedrijven. Dit wordt gedaan aan de hand van twee onderzoeksvragen “Hoe kijken social business experts naar social business?” en “Hoe wordt social business in de praktijk gebruikt en ervaren door gebruikers?” De term social business die gehanteerd wordt in het onderzoek, is gebaseerd op de theorie van Carter, namelijk dat een social business steunt op drie pilaren: “betrokken,” “transparant” en “nimble.” Het onderzoek heeft zich gericht op de social business tool IBM Connections.Voor het onderzoek zijn er twee experts geïnterviewd, een expert van e-office en een van IBM. Uit deze interviews komen twee visies op social business naar voren. Een culturele en een technische.Zeven gebruikers zijn voor dit onderzoek geïnterviewd. De gebruikers zijn werknemers van drie verschillende bedrijven die gebruik maken van IBM Connections. De deelnemende bedrij-ven zijn: de Belastingdienst, e-office en IBM Nederland. Door kwalitatief onderzoek te doen bij deze gebruikers is inzicht verkregen in het gebruik van en ervaringen met IBM Connections. Uit dit onderzoek komen vier categorieën naar voren: gebruik algemeen, tools, gebruik van de tools en ervaringen.Het blijkt dat de theorie van Carter goed bruikbaar is bij invoering en het gebruik van social business. Bedrijven die met social business willen beginnen, moeten zich realiseren dat een cultuur omslag van “kennis is macht” naar “kennis delen” nodig is. Alleen na zo’n cultuur ver-andering kan het gebruik van social business tools leiden tot een toegevoegde waarde voor een bedrijf.