Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld...

40
Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis Ouders in de Branding 2 oktober 2015 | 1

Transcript of Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld...

Page 1: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Oplossingsgericht WerkenEefke Zekhuis

Ouders in de Branding

2 oktober 2015 | 1

Page 2: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Programma vandaag

Wat is oplossingsgericht

werkenBasishouding

Oefeningen gesprekken en doelen stellen

Schalen Wondervraag

Page 3: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Oplossingsgericht werken

In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van Milton Erikson.

1-10-2019 | 3

Page 4: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Oplossingsgericht werken

• https://www.youtube.com/watch?v=e8MKgTYedns

Page 5: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Oplossings gerichte visie

Als iets voor jou werkt, doe

er meer van

Als het voor jou niet werkt

doe iets anders

Problemen kun je vertalen in een te leren vaardigheid

Probeer iets toe te voegen aan wat je al weet en kunt.

Ontdek en gebruik wat je

nodig hebt.

Het probleem is er niet altijd, er gaan ook veel dingen goed

https://www.youtube.com/watch?v=J

X2FnFUqLMo

Page 6: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Oplossingsgericht werken

• Er hoeft geen verband te bestaan tussen het probleem en de oplossing.

• Je gaat op zoek naar de krachten van het kind/de jongere

• Je hoeft niet geforceerd naar een oplossing te zoeken, maar je legt de focus op de toekomst.

• Geen ultieme oplossing, maar een stap in de goede richting.

Page 7: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van
Page 8: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Gesprek 1Voer een gesprek in tweetallen over een klein alledaags probleem dat je ervaart.

• Wat is je probleem?

• Hoe lang heb je dit probleem al?

• Hoe erg is het voor je?

• Hoeveel last heb je ervan?

• Had je dit probleem al eens eerder?

• Waar denk je dat het door komt?

Page 9: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Gesprek 2

• Wat zou je willen in plaats van je probleem

• Welke voordelen zou dit voor je hebben?

• Wat heb je al geprobeerd dat hielp?

• Wanneer heb je er géén last van?

• Wat is er dan anders?

Page 10: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Probleem of beperking

• Probleem is oplosbaar, verandering is mogelijk

• Beperking is iets waar je niets aan kunt veranderen.

Page 11: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Behandel een beperking als een probleem en je mislukt.Behandel een probleem als een beperking en je wordt moedeloos

Page 12: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Oplossingsgerichte benadering

• Maak een onderscheid tussen probleem en beperking

• Accepteer de beperking

• Leer omgaan met de gevolgen van de beperking

• Helpt het kind zijn probleem zelf op te lossen (bijv. omgaan met de beperking)

Page 13: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van
Page 14: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

4 Tools

• 1. Oplossingsgericht taalgebruik

• 2. Oplossingsgerichte samengestelde doelen

• 3. Schaalvragen

• 4. Wondervraag

Page 15: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Tool 1Oplossingsgericht

taalgebruik

Page 16: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Open Vragen( gericht op de gewenste toekomst)

• Wat

• Wie

• Hoe

• Waar

• Welke

• Wanneer

Page 17: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Vragen stellen

• Wat zou je anders willen?

• Wat zou er in plaats van het probleem kunnen komen?

• Wie zou er verandering opmerkingen?

• Wat gaat er beter?

• Wanneer ging het zoals jij wilt?

• Wat zou een klein stapje vooruit kunnen zijn?

• Wat zou je morgen al kunnen doen?

Page 18: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

contact

• Voel ik me begrepen?

• Echte aandacht

• Respect

• Beeld maken

• Complimenten maken

• https://www.ntr.nl/DREAM-SCHOOL/229/detail/Maskers-af/VPWON_1295297#content (40.52)

Page 19: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Aandacht

• Accepteer het kind zoals hij is

• Reageer met ja en….en niet met ja maar…

• Vraag naar wat het kind bezighoudt en wat hij zelf zou willen

• Zoek naar positieve bedoelingen van lastig gedrag

Page 20: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Complimenten

• Directe complimenten “Wat heb je dat goed gedaan”

• Indirecte complimenten:• Complimenteuze vragen

stellen ( complimenteuze reactie)

• Compliment verpakken in een vraag

• Intens luisteren• Non-verbaal• Coping • Gezichtspunt van een

ander• Ik-boodschap• Triple Praise: -

• uitroep van verbazing,

• benoemen van de inspanning

• complimenterende vraag

Page 21: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

OefeningGroepjes van 4: 1 inbrenger, 2 ouders en 1 observator

• Inbrenger klaagt en moppert over een vervelende gebeurtenis die ze recent meegemaakt heeft.

• Stap 1: Ouders stellen open vragen om zoveel mogelijk boosheid en frustratie op tafel te krijgen.

• Stap 2: Ouders geven alleen complimenten als feedback

• Observator kijkt wat er gebeurt.

• Inbrenger geeft ervaring aan. Welke feedback kwam echt binnen?

Page 22: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Tool 2. Doelen stellen

Page 23: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Motivatie: Ik wil het anders

• Kiezen van eigen doelen

• Maken van een plan

• Leren

• Ik kan het!

Page 24: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Doelen stellen

• Van klacht naar wens

Page 25: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Ik wil het anders

• Wat lukt al? Kies je talenten, waar wordt deze zichtbaar?

• Wat wil je graag anders?

• Welke vaardigheid wil je leren:

• Wat is op dit moment een lastige situatie voor jou?

• Welke vaardigheid kun je leren om minder last te hebben van een probleem?

• Hoe ziet het eruit als je oefent

• Wat levert dit op?

Page 26: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Opdracht

• Maak een binnenste en buitenste cirkel op je papier.

• Schrijf in de binnenste cirkel wat de talenten van je kind, of van jezelf, zijn.

• Schrijf in de buitenste cirkel iets waar je niet tevreden mee bent, weke vaardigheden je kind , of jijzelf, nog moet leren. Buig dit van klacht naar wens ( wat wil je dat ervoor in de plaats komt)

• Maak dit een positief doel.

• Wissel deze uit.

Page 27: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Tool 3. schaalvragen

Page 28: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Stellen van schaalvragen

• Stel dat op schaal van 1-10 :

• Waar sta je dan

• Wanneer zou het voor jou voldoende zijn

• Wat heb je allemaal gedaan om op dit punt te komen( geef complimenten)

• Wat zou er op ( klein stapje hoger) anders zijn dan nu

• Wat zou helpen/wat zou je moeten doen om hoger in de schaal te raken

• Wat moet je doen om op dit punt te blijven

Page 29: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Je kunt ze stellen t.a.v.

• Bereiken van gewenste situatie

• Hebben van hoop of vertrouwen

• Moed

• Motivatie

Page 30: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Het stellen van schaalvragen geeft zicht op..

• Nuances in de beleving

• Competenties die er al zijn/stappen die zijn gemaakt

• Stappen die nodig zijn

Page 31: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Tool 4. wondervragen en uitzonderingen

Page 32: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Uitzonderingen

• Uitzonderingen zijn hints in de richting van oplossingen

• Op welke momenten, in welke situaties, bij welke personen, in welke omstandigheden was het anders ?

• Wat maakte dat dit zo was?

• Geeft dit hints in de richting van een oplossing?

• https://www.youtube.com/watch?v=LcOD2QB_5AA

Page 33: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Hulpbronnen

• Kunnen doorzetten

• Denken aan je doel

• Weglopen uit een lastige situatie

• Rustig blijven

• Denken aan fijne dingen

• Eerder een probleem hebben opgelost

• Luisteren naar een ander

• Denken aan dingen die je goed doet

Page 34: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van
Page 35: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Wondervraag 1

• Vaststellen van probleem en gewenste situatie

• Introductie

• Stel je gaat vanavond naar bed en in je slaap gebeurt een wonder waardoor het probleem wat je bezig houdt is opgelost

• Waaraan zou je dat merken

• Wat zou er anders zijn. Wat nog meer

• Wat zou een ander aan je merken

Page 36: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Wondervraag 2

• Schaal 1 tot 10

• Wat was je score van afgelopen week?

• Wat was je topscore

• Hoe zag dat eruit

• Wat deed je toen

• Hoe heb je dat voor elkaar gekregen

• Welke vaardigheden heb je hiervoor gebruikt

Page 37: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Stand van zaken: nuttig?

• Wat was nuttig voor jou?

• Waar heb je het meeste aan gehad?

• Wat neem je mee?

Page 38: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

De acht stappendans.

complimenteren

contact

leggen

context

doelen

formuleren

sterke punten

zoeken

uitzonderingen

zoeken

schalen

toekomstgericht

Page 39: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Tot slot…3 vragen voor een gelukkig leven ( isebaert)

• Wat heb je vandaag gedaan waar je tevreden over bent? (Wat nog?)

• Wat hebben anderen vandaag gedaan waar je tevreden over bent? (Wat nog?) En, …, hoe heb je daarop gereageerd zodat die persoon dat misschien wel nog eens opnieuw zal doen?

• Wat zie ik nog om me heen, wat hoor, voel, ruik, smaak of ervaar ik waar ik tevreden over ben of dankbaar over kan zijn?

Page 40: Oplossingsgericht Werken Eefke Zekhuis iets...Oplossingsgericht werken In de jaren 80 ontwikkeld door Steve The Shazer en Insoo Kim Berg in Milwaukee, mede gebaseerd op het werk van

Bronvermelding:

Jong de, P & Berg, I.K. (2004). De kracht van oplossingen. Handreiking voor oplossingsgerichte gesprekstherapie. Lisse: Harcourt

Hulpwaaier voor het coachen van kinderen

Corry Wolters

Wolters, C. (2011). Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren. Gesprekken en werkvormen. Amersfoort: Drukkerij Wilco