Oplinie 7 - 2013

36
Defensiepersoneel worstelt met loyaliteit november 2013 uitgave van de algemene federatie van militair personeel 07

description

 

Transcript of Oplinie 7 - 2013

Page 1: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 01

Defensiepersoneel worstelt met

loyaliteit

november 2013uitgave van de algemene federatie van militair personeel

07

Page 2: Oplinie 7 - 2013

02 oplinie november 2013

wat jarenlang sluipenderwijs is afgebro-

ken, bouw je niet in een dag weer op.

Agenda nabije toekomstDe afgelopen maand heeft het AFmp-

bestuur met kaderleden uit alle sectoren

gediscussieerd over de belangrijkste

onderwerpen in de nabije toekomst. Het

vertrouwensvraagstuk staat daarbij met

stip op één. maar ook werkgelegenheid,

koopkracht, pensioen en het AoW-gat

en uiteraard de WUl staan hoog op

de agenda. We zijn daar al mee aan de

slag, maar we gaan er extra in inves-

teren. omdat ze belangrijk voor u zijn.

natuurlijk blijven we ook gewoon goede

dienstverlening bieden als u individueel

een probleem hebt. maar door zaken

collectief aan te pakken kunnen we

sommige problemen in één keer voor

iedereen oplossen.

Wakker schuddenen als ik daarbij de kat de bel aan moet

binden, dan doe ik dat. Dan zoek ik

de publiciteit, omdat ik vind dat de

problemen van het defensiepersoneel

gehoord moeten worden. omdat ik

inmiddels heel goed weet dat er een

gesloten cultuur bij Defensie heerst. Uit

angst voor represailles durven mensen

lang niet altijd voor hun mening uit te

komen. Dan ben ik uw spreekbuis. en als

ik me daardoor niet bij iedereen geliefd

maak? Het zij zo. De defensieleiding en

de politiek moeten nu eenmaal regelma-

tig wakker worden geschud.

en zeg nu eerlijk: dat spreekverbod van

Defensie gaat af en toe wel erg ver. Want

voor de radio of tv vertellen hoe hard de

bezuinigingen u als werknemer raken,

daarmee wordt echt geen staatsgeheim

geschonden.

Vertrouwensvraagstukik heb mooie en inspirerende verha-

len gehoord, maar ben ook enorm

geschrokken. veel van onze leden zijn

enorm teleurgesteld in hun werkgever.

Al die bezuinigingen, al die reorganisa-

ties, al die niet nagekomen afspraken

– ze hebben er enorm ingehakt. De

voortdurende onzekerheid over baan

en inkomen heeft ertoe geleid dat het

vertrouwen in de defensieleiding en

de politiek ontzettend laag is. en stel

dat je direct op missie wordt gestuurd

naar mali of Turkije, dan kan het toch

niet zo zijn dat je je ook nog zorgen

moet maken over je baan? over de

vraag of je straks de huur van je woning

nog kunt betalen en je gezin nog kunt

onderhouden? in het artikel over het

opinieonderzoek (zie pagina 4) leest u

wat leden vinden van de bezuinigingen,

de defensietop en de politiek. ik vind de

uitkomsten schokkend.

Juist bij Defensie is vertrouwen zó

belangrijk! Het is immers geen gewoon

bedrijf. De mensen die bij Defensie

werken staan voor de veiligheid van

iedereen, nationaal en als het nodig is

internationaal. Ze zijn zelfs bereid daar

zo nodig hun leven voor te geven. en

dan moet je blind kunnen vertrouwen

op je baas en de politiek, dat die de

goede besluiten nemen. en met dat ver-

trouwen is het héél slecht gesteld, dat

MOET hersteld worden. in het belang

van Defensie, maar vooral in het belang

van de mensen die er werken.

Daarover ga ik in gesprek. met de ande-

re vakbondsvoorzitters, met de leiding

van Defensie én met de politiek. ik kan u

niet beloven dat er morgen al resultaten

liggen. er is een lange weg te gaan. iets

Het leven van uw voorzitter is allesbe-

halve saai. Wàt een hectiek de afgelo-

pen weken. ik heb honderden leden en

kaderleden gesproken. Werkend en niet

meer werkend, op het kantoor van de

AFmp en op kazernes. We hebben het

gehad over wat hen bezighoudt, waar

ze wakker van liggen.

Al die verhalen helpen mij om uw stand-

punt tegenover de defensieleiding, de

politiek en journalisten nog beter te ver-

woorden. of het nu bijvoorbeeld gaat

over de bezuinigingen en de gevolgen

daarvan voor het defensiepersoneel,

de regels voor uitzendbescherming of

loopbaanbegeleiding. Want al die onder-

werpen gaan over mensen. over u.

Hectische herfst

02 oplinie november 2013

@AnneMArieSnelSvoorZiTTer AnnemArie snels

Page 3: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 03

Herfstakkoord

08De aangekondigde extra bezui-

nigingen op Defensie wordt

geen 348 maar ‘slechts’ 282 miljoen.

Dit zijn weer 1.000 banen opgeteld bij

de 12.000 die al moesten verdwijnen.

Hiermee blijven de bezuinigingen op

Defensie ronduit schrijnend. Die bood-

schap zal de AFMP op zaterdag 30

november aanstaande duidelijk uitdra-

gen tijdens de FNV-manifestatie ‘Voor

koopkracht en echte banen’.

AFmp hekelt defensiebeleid tijdens Haagse hoorzitting

12 De Nederlandse overheid weigert

principiële keuzes te maken over

de gewenste kwaliteit van de krijgs-

macht. Dit leidt tot gesol met het perso-

neel en een hoop onzekerheid en onrust

binnen de organisatie en bij veel families

in het hele land. Deze kritiek uitte AFMP-

voorzitter Anne-Marie Snels tijdens een

hoorzitting van de Tweede Kamer over

de toekomst van de krijgsmacht.

veiligheid in mali staat voorop

15Het kabinet heeft inmid-

dels besloten een grote

militaire bijdrage te leveren aan de

VN-vredesmissie in Mali. Eind dit jaar

zullen 368 Nederlandse militairen zijn

vertrokken naar de hoofdstad Bamako

en de noordelijk stad Gao. De AFMP

vindt dat de veiligheid van het perso-

neel voorop moet staan.

Ambitieus vU-onderzoek van start gegaan

20De afdeling Sociologie van de

Vrije Universiteit Amsterdam

voert in samenwerking met de defen-

siebonden een onderzoek uit naar de

werkgerelateerde grieven binnen de

bijzondere context van de krijgsmacht.

Deze maand ontvangen AFMP-leden

per e-mail een link naar een vragenlijst

over de zorgen, irritaties en problemen

die het werken bij de krijgsmacht met

zich meebrengt.

#07

verder in dit nummer4 Defensiepersoneel worstelt

met loyaliteit

14 Wishful budgeting

16 Verbazing over verhuisplan DMO

18 Pensioennieuws

22 Leven na Uruzgan

25 Advertorial Univé

26 Veteranenberichten

29 Verenigingsnieuws

30 FNV-Voordeel

31 Computerhoek

32 Bankzitter

33 Puzzel

34 Servicepagina

35 Strip

lidmaatschaper kan een moment komen dat u uw AFmp-lidmaatschap op moet zeggen, bijvoorbeeld omdat u een baan buiten Defensie heeft aan-vaard. Houdt u dan rekening met de opzegter-mijn van 2 volle kalendermaanden. voorbeeld: u zegt 15 januari op, het lidmaatschap wordt dan beëindigd per 1 april. U kunt opzeggen door middel van een brief aan AFmp/Fnv t.a.v. ledenadministratie, postbus 157, 3440 AD Woerden, of [email protected].

Het volgende verenigingsblad verschijnt op 24 december 2013. Kopij aanleveren is mogelijk tot en met 27 november.

salarisbetaaldatum: vrijdag 22 november 2013 (inclusief eindejaarsuitkering) en vrijdag 20 december 2013.

Cover: AvDD

inhoud20

04

08

1512

25

Page 4: Oplinie 7 - 2013

04 oplinie november 2013

Het is uitermate slecht gesteld met het vertrouwen van militairen en burgerpersoneel in de Defensietop en in de politiek. Dat blijkt uit een

opiniepeiling van de AFMP onder bijna duizend defensiemedewerkers. Ook andere resultaten geven ernstig te denken. Meer dan de helft is ronduit

ontevreden over Defensie als werkgever. En 70 procent (militairen en burgers) raadt anderen af om voor Defensie te gaan werken.

Defensiepersoneel worstelt met loyaliteit

werk en inkoMenTeKsT Anne-mArie snels en sKip springer

04 oplinie november 2013

De personen op deze foto hebben geen

relatie tot de inhoud van het artikel

Page 5: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 05

De resultaten werden op

woensdag 30 oktober

door de AFmp gepre-

senteerd. voorzitter

Anne-marie snels

maakt zich grote zor-

gen en heeft aanbevelingen: ‘De cijfers

liegen er niet om. Het vertrouwen is fors

geschaad en moeT worden hersteld.

De politiek moet aangeven wat ze van

Defensie verwacht.’

Hennis onder vuurDe AFmp is op prinsjesdag gestart

met de opiniepeiling onder haar leden.

Daarbij kregen ook niet-leden de

gelegenheid hun mening te laten horen.

De resultaten werden tijdens en vlak na

de presentatie in nieuwspoort wijd ver-

spreid door de media. naast Defensie

kwam ook minister Jeanine Hennis-

plasschaert in de pers onder vuur te lig-

gen. in een tweet liet Anne-marie snels

weten dat de AFmp niet uit was op het

vertrek van de minister, maar dat ze aan

de slag moest om het vertrouwen te

herstellen. ‘Dat is wat het personeel wil.’

Weinig vertrouwen in defensieleiding»De helft van de respondenten (49

procent) heeft geen vertrouwen in

de top van het eigen onderdeel en

twee derde (65 procent) heeft geen

vertrouwen in de top van Defensie.

»bijna 70 procent is van mening dat de

top niet weet wat er op de werkvloer

leeft en volgens bijna 90 procent is

de uitkomsten van deze opiniepeiling

spreekt urgentie, dat zou de defensie-

leiding ter harte moeten nemen. en dat

zou óók voor politici moeten gelden.

De AFmp hoopt dat die urgentie ook

onderkend wordt.’

grootste zorg baart de AFmp het

geringe vertrouwen dat het defensie-

personeel nog in de eigen leiding heeft.

snels: ‘Jaar op jaar op jaar bezuinigen

heeft er enorm ingehakt.’

Vertrouwen is cruciaalWaarom is juist het vertrouwen van

het defensiepersoneel in de leiding zo

cruciaal? snels: ‘De grondwettelijke taken

van Defensie en de omstandigheden

waaronder die taken moeten worden

uitgevoerd, vragen een krijgsmacht die

als het erop aankomt slagvaardig kan

optreden. Dat vraagt naast integer leider-

schap en goed materieel om personeel

dat blind kan vertrouwen op zijn leiding.

een defensieorganisatie valt of staat met

de mensen en hun loyaliteit aan de orga-

nisatie. Je vraagt aan de defensiemede-

werker namelijk iets heel bijzonders; of

hij bereid is zo nodig zijn veiligheid (en

leven) te riskeren voor de veiligheid (en

het leven) van een ander. vertrouwen

en loyaliteit waren altijd een groot goed

binnen de defensieorganisatie. Het zijn

de belangrijkste basisvoorwaarden om

als Defensie goed te kunnen functione-

ren. maar jarenlang loyaliteit vragen en

daar nauwelijks iets tegenover stellen,

dat heeft wel zijn prijs. Dat heeft het

vertrouwen enorm geschaad.’

dat (ook) het geval bij de minister van

Defensie.

»De helft van de respondenten vindt

dat ze door de bezuinigingen hun

werk niet meer veilig kunnen doen.

Defensie als werkgever»meer dan de helft (56,1 procent) is

ronduit ontevreden over Defensie als

werkgever. een vijfde van de respon-

denten heeft dit jaar naar een functie

buiten Defensie gesolliciteerd. bijna

70 procent (zowel militairen als bur-

gers) geeft aan dat ze anderen niet

zullen aanraden om voor Defensie te

komen werken.

»Aan de respondenten is gevraagd

of ze opnieuw zouden kiezen voor

Defensie als werkgever. bijna de

helft geeft aan dan niet meer voor

Defensie als werkgever te kiezen.

slechts een kwart zou dat wel doen.

»meer dan 40 procent kwalificeert

de werksfeer als (zeer) prettig, maar

daar staat tegenover dat maar liefst

37 procent de werksfeer als (zeer)

onprettig ervaart. slechts een vijfde

(21,8 procent) verwacht over enkele

jaren nog bij Defensie te werken. bijna

de helft van de burgers en bijna een

kwart van de militairen gaat ervan uit

dat ze binnen enkele jaren ontslagen

zijn.

De AFmp maakt zich ernstig zorgen

over de uitkomsten van deze opiniepei-

ling. AFmp-voorzitter Anne-marie snels:

‘De resultaten liegen er niet om. Uit

Meeschuivers

» ‘We hebben meer dan hon-

derd generaals, maar niet

één maakt zich werkelijk hard

voor behoud van personeel en

capaciteiten. Iedere keer weer

schuift men weer heel gemakke-

lijk mee met de nieuwe ‘noodza-

kelijke’ maatregelen.’

» ‘De leiding van de defen-

sieonderdelen verwijzen

wederom naar de bonden om een

statement te maken. Zelf lijken

ze het lef er niet meer voor te

hebben. De angst voor de eigen

positie regeert.’

» ‘Onze legerleiding leeft nog

in het verleden! Heeft geen

visie op de toekomst anders dan

vanuit een historische gedachte.

Zolang dat niet verandert zal

er steeds opnieuw worden

bezuinigd.’

» ‘De top verwacht dat het

hogere onderofficierskader

de lagere rangen blijft motiveren,

stimuleren en activeren, want zij

zijn de steunpilaar van ‘de officier’.

Maar hoe kan de top zoiets ver-

wachten als hij de motivatie en

stimulatie bij die groep weghaalt.’

“de helft zou niet opnieuw voor defensie kiezen’

In de kantlijn bij dit artikel: hartenkreten van AFMP-leden

Page 6: Oplinie 7 - 2013

06 oplinie november 2013

Rek is eruitsnels: ‘De bestaanszekerheid van

mensen is weg, jarenlang bezuinigen,

waarbij reorganisatie op reorganisatie is

gestapeld, heeft ertoe geleid dat de rek

er nu echt helemaal uit is bij mensen.

medewerkers hebben het gevoel dat de

ziel uit de organisatie is gesneden. Juist

defensiemedewerkers willen zekerheid.

De zekerheid dat ze zich niet druk hoeven

te maken over hun baan, hun inkomen,

hun materieel of onnodige onveiligheid.

Zij willen hun werk naar behoren kunnen

uitoefenen, zowel binnen nederland

als tijdens een missie, zonder dat hun

bestaanszekerheid voortdurend onder

druk staat. en aan al die zekerheden is

jarenlang getornd. Dat tast het vertrou-

wen en de loyaliteit enorm aan.’

Loyaliteit op het spelDe loyaliteit aan de leiding was al langer

tanende. Zeer zorgelijk is dat de laatste

jaren, door gedwongen ontslagen, ook

de onderlinge loyaliteit op het spel staat.

Anne-marie snels: ‘Collega’s zijn concur-

renten geworden in plaats van ‘kamera-

den’ die elkaar door dik en dun steunen.

Als de loyaliteit van en tussen mensen

zo op de proef wordt gesteld, brengt

dat risico’s met zich mee. Het risico dat

de veiligheid in het geding is omdat we

straks geen slagvaardige krijgsmacht

meer hebben.’

Nauwelijks vertrouwen in politiekDe grondhouding van de politici op

Defensie is de afgelopen jaren sterk ver-

anderd. Defensie bleek steeds opnieuw

een makkelijke prooi voor bezuini-

gingen. Dat was mede het gevolg

van een gebrek aan maatschappelijk

draagvlak, waarin door zowel politici als

defensieleiding volstrekt onvoldoende

geïnvesteerd is. Het vertrouwen van het

defensiepersoneel in de politiek is dan

ook laag.

Kaasschaverij

» ‘Dit gaat nu al tientallen

jaren door, dit is gewoon de

kaasschaafmethode toepassen.

Niks plannen, gewoon cijfertjes

halen en boekhouders tevreden-

stellen... ONGELOOFLIJK!’

» ‘Ik ben platitudes als ‘het

vet is van het bot’ meer dan

beu. Ze zijn daarnaast volkomen

ongeloofwaardig geworden.’

» ‘Op het AOCS in Nieuw-

Milligen zijn de laatste jaren

nog diverse gebouwen neergezet

op dit moment worden er nog

nieuwe systemen ingebouwd

(SAS en ACS). Die hebben mil-

joenen aan investering gekost

en kunnen nu over een paar jaar

naar de schroothoop.’

Meer kapot dan heel»‘Waar eens de veiligheid gegaran-

deerd kon worden, 24 uur per dag, 7

dagen per week, weet ik uit ervaring

dat we op dit moment niet meer in

staat zijn 24 uur te dekken ten tijde

van crisis in eigen land.’

»‘De krijgsmacht wordt kleiner, maar

blijft breed inzetbaar. De toekomstige

krijgsmacht is operationeel duur-

zaam, betaalbaar, toekomstbestendig

en internationaal inpasbaar. Dit

berust niet op de waarheid, dit is niet

mogelijk.’

»‘Misschien is het wel eens tijd om

gewoon in Den Haag aan te geven:

leuk dat u dit wilt, maar we kunnen

het niet, daar hebben we te weinig

mensen en materiaal voor over.’

»‘De beschikbaarheid van reserveon-

derdelen is schrijnend. En tevens de

staat van ons materieel. Er is meer

kapot dan heel. Als wij met het mate-

rieel waarmee we dagelijks werken

op missie zouden gaan zouden we de

poort niet uitgaan. Met andere woor-

den: ik zou niet met dit leger meer op

uitzending gaan.’

“we moeten prima materieel strippen voor onderdelen’

werk en inkoMen

Page 7: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 07

»meer dan 85 procent van de respon-

denten heeft er totaal geen begrip

voor dat Defensie opnieuw fors moet

bezuinigen. ruim 80 procent denkt

dat er binnen twee jaar opnieuw ingrij-

pend bezuinigd wordt op Defensie.

»90 procent vindt dat door alle bezui-

nigingen op Defensie de veiligheid

van nederland op het spel staat.

»bijna alle respondenten (95,7 procent)

zeggen geen enkel vertrouwen in

de politieke besluitvorming over

Defensie te hebben.

Te hoog ambitieniveauDe respondenten verwijten de politici

dat die zich er onvoldoende van bewust

zijn dat bezuinigen op Defensie altijd tot

gevolg heeft dat er navenant minder

taken kunnen worden uitgevoerd. snels:

‘Doordat de politiek de ambities voortdu-

rend op een te hoog niveau legt, zonder

daarbij de bijbehorende financiële mid-

delen te garanderen, worden tekorten

op de exploitatie steeds opnieuw afge-

wenteld op het personeel. ook hier geldt

dat jaar op jaar bezuinigen de bestaans-

zekerheid van het Defensiepersoneel

aantast, waardoor hun motivatie en hun

vertrouwen in de politiek tot bijna het

nulpunt zijn gedaald.’

AanbevelingenDe onderzoeksuitkomsten leiden

wat de AFmp betreft tot drie urgente

aanbevelingen.

1. Het is noodzaak om het vertrouwen

van het personeel in de Defensieleiding

te herstellen. ga zichtbaar voor je men-

sen staan! Toon goed werkgeverschap

en zorg voor het volgende:

»garandeer de bestaans- en inkomens-

zekerheid van het personeel, binnen

of buiten Defensie.

»Kom afspraken na, of het nu om bij-

voorbeeld functietoewijzing, opleiding

of loopbaanbegeleiding gaat.

»Zorg dat teams op sterkte zijn en er

voldoende veilig materieel beschik-

baar is.

»vermijd onderlinge concurrentie, kijk

kritisch naar het verminderen van

functiewisselingen en verplichte roula-

tie om de drie jaar.

»geef het personeel de (financiële)

waardering die hen toekomt.

2. De politiek moet veel nadrukkelij-

ker aangeven wat ze op middellange

termijn van Defensie verwacht, hoe ze

de grondwettelijke taak van Defensie wil

invullen. Daarbij horen het maken van

echte keuzes door de politiek en het

accepteren van de consequenties die

dat op financieel, personeel en

materieel gebied heeft.

3. Herstel van het maatschappelijk

draagvlak; dat is een gezamenlijke

opdracht waar de defensieleiding en de

politiek voor zouden moeten staan.

AFMP-voorzitter Anne-Marie Snels:

‘Deze aanbevelingen, eventueel

aangevuld met die van collegabonden,

willen wij graag met de defensieleiding,

de politiek en de andere militaire vak-

bonden bespreken – op hoog niveau en

op korte termijn. Het is vijf voor twaalf,

maar nog net niet te laat om het tij te

keren.’

‘altijd bereid tot een gespreK’h ‘De uitkomsten van het AFMP-onderzoek zijn serieus, maar komen niet als een verras-sing,’ meldt minister Hennis in een schrifte-lijke reactie. Dat het defensiepersoneel onte-vreden is en geen vertrouwen meer heeft in de top noemt de bewindsvrouw ‘een begrij-pelijke reactie van loyale medewerkers die al 22 jaar te maken hebben met ingrijpende reorganisaties.’

Tegelijkertijd wijst Hennis op de noodzaak van bezuinigen. ‘Nederland heeft te maken met een zeer ernstige financiële crisis, die nu eenmaal ook gevolgen voor Defensie heeft. Dat een deel van de pijnlijke maatregelen als gevolg van de recente begrotingsafspraken zijn teruggedraaid is daarbij positief te noe-men.’ Hennis zegt rust te willen brengen in de defensieorganisatie. Ze is bereid in gesprek te gaan met de AFMP.

» ‘Door de bezuinigingen zijn

er haast geen reserveon-

derdelen beschikbaar, zodat je

veel voertuigen niet kunt afma-

ken. Dat resulteert in veel dubbel

werk.’

» ‘Ik werk op de vliegbasis

Leeuwarden. En ik vind

het gewoon schrikbarend dat we

oude vrachtwagens moeten kan-

nibaliseren, omdat er geen onder-

delen zijn. Dit gebeurt dus ook al

jaren met de F16’s.’

“tekorten worden steevast afgewenteld op het personeel’

Page 8: Oplinie 7 - 2013

08 oplinie november 2013

tijden: het afstoten van 12.000 banen

om een besparing van maar liefst 1

miljard euro te realiseren. We beginnen

eigenlijk nu pas te merken wat dat in de

praktijk betekent en hup – daar komt de

volgende klap alweer.’

Behoud werkgelegenheidDesondanks ziet snels ook de positieve

effecten. ‘De sluiting van de Johan

Willem Friso Kazerne in Assen gaat niet

door en het 45-ste pantserinfanterie-

bataljon blijft bestaan, zij het op een

andere locatie (Havelte). in ermelo wordt

de vrijgekomen ruimte gevuld door

het instituut Defensie geneeskundige

opleidingen (iDgo) en de Koninklijke

militaire school (Kms). Dit betreft in

66 Miljoen minder‘Het is duidelijk dat het Herfstakkoord

voor Defensie relatief gunstig uitpakt,’

aldus Anne-marie snels, ‘Dat wil zeg-

gen: vergeleken bij de oorspronkelijke

kabinetsplannen hoeft de krijgsmacht

de komende jaren 66 miljoen minder in

te leveren. Dat betekent dat nog altijd 81

procent van de extra bezuinigingen op

Defensie gehandhaafd blijft. Die korting

van 19 procent is natuurlijk meegeno-

men, al vindt de AFmp eigenlijk dat

Defensie helemaal geen extra bezuini-

gingen opgelegd had moeten krijgen.

Dat was niet meer dan redelijk geweest,

aangezien de sector nog druk bezig

is met het verwerken van de grootste

bezuinigingsoperatie bij Defensie aller

In een brief aan de

Tweede Kamer geeft de

minister nadere infor-

matie over de afspraken

op Defensiegebied

in het zogenaamde

Herfstakkoord. Dat is

het akkoord over de

rijksbegroting voor

2014 dat het kabinet

rutte-ii op vrijdag 11

oktober sloot met vijf

partijen in de Tweede

Kamer (vvD, pvdA, D66, ChristenUnie

en sgp). Dankzij dat akkoord zijn de

bezuinigingsplannen die het kabinet

op prinsjesdag presenteerde op allerlei

punten teruggedraaid of aangepast.

De aangekondigde extra bezuiniging op Defensie wordt geen 348 maar ‘slechts’ 282 miljoen. Daardoor zullen bij de krijgsmacht in plaats van 2.400 ‘slechts’ 1.000 arbeidsplaatsen extra verloren gaan. Dat heeft minister Hennis-Plasschaert op vrijdag 25 oktober bekendgemaakt. ‘Op zich goed nieuws voor het Defensiepersoneel van wie de werkgelegenheid bedreigd werd,’ aldus AFMP-voorzitter Anne-Marie Snels. ‘Maar als je bedenkt dat die 1.000 banen moeten worden opgeteld bij de 12.000 die al moesten verdwijnen, dan blijven de bezuinigingen op Defensie ronduit schrijnend.’

werk en inkoMenTeKsT DiCK HArTe

Herfstakkoord verandert niets aan bezuinigingsdrift Rutte-II

Page 9: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 09

regeling om de inkomensdaling van

militairen door de Wet Uniformering

loonbegrip (WUl) te compenseren.

AFmp-voorzitter snels: ‘in de

rijksbegroting die op 17 september

werd gepresenteerd was voor 2014 al

een bedrag van 50 miljoen ingeboekt

om het Defensiepersoneel gedeeltelijk

te compenseren voor de inkomensach-

teruitgang door de WUl. Dat bedrag

blijft beschikbaar, maar het gaat dan

opnieuw (net als in 2013) om een rege-

ling voor slechts één jaar. De AFmp

wil een volledige compensatie die

blijvend betaald wordt uit de algemene

middelen. ondanks de afspraken met

de minister, die ze ook besprak met de

Tweede Kamer, is er géén structurele

oplossing. Dat varkentje moeten we nog

wel even wassen!’

Minder lastenverzwaringeneen belangrijk deel van het Herfst-

akkoord bestaat uit het terugdraaien

van aangekondigde lastenverzwaringen.

Zo gaat de verlaging van de kinderbij-

slag voor oudere kinderen niet door,

evenals de beperking van het nabe-

staandenpensioen tot maximaal een

jaar en het afbouwen van de belas-

totaal 700 tot 1.000 mensen (staf en

leerlingen) meer dan in de huidige situ-

atie. ook de 32-ste marinierscompagnie

op Aruba blijft behouden.’

voorlopig lijkt de werkgelegenheid van

deze collega’s dus gegarandeerd en

dat is uiteraard prettig. snels: ‘maar ik

hoop en verwacht wel dat die garan-

tie dit keer voor langere tijd geldt. De

kazerne in Assen is inmiddels al drie

keer opgeheven en even zo vaak

weer opengehouden. Als werknemer

zit je daardoor wel in een emotionele

achtbaan.’ De aangekondigde sluiting

van de van ghent-kazerne (rotterdam),

de Joost Dourlein-kazerne (Texel) en het

luchtverkeerscentrum in nieuw-milligen

gaat wel door.

WUL-compensatieop basis van het Herfstakkoord krijgt

Defensie vanaf 2015 in totaal 115 miljoen

meer uit de schatkist dan in de oor-

spronkelijke kabinetsplannen. Daarvan

komt 25 miljoen uit een subsidiepotje

voor de bevordering van regionale

werkgelegenheid en 90 miljoen uit de

algemene middelen. ondanks geruch-

ten daarover blijkt dit laatste bedrag

nieT bedoeld voor een structurele

Andere gevolgen van het Herfstakkoord op Defensiegebied

» Het plan om vliegbasis Leeuwarden te

verkleinen van Main Operating Base (MOB)

naar Deployed Operating Base (DOB) en te laten

aansturen en ondersteunen vanaf vliegbasis

Volkel gaat niet door. Na de komst van de JSF in

2019 volgt een nieuwe beoordeling.

» De voorgenomen verkoop van het nog in

aanbouw zijnde bevoorradingsschip JSS

Karel Doorman gaat voorlopig niet door. Na de

tewaterlating in 2015 zal de Doorman worden

ingezet als maritiem bevoorradingsschip, ervan

uitgaande dat ook andere NAVO-landen het

zullen gebruiken. Het schip krijgt ongeveer 100

à 120 personen aan boord. Het huidige bevoor-

radingsschip De Amsterdam wordt dan in 2015

verkocht.

» Defensie gaat extra investeren in een simu-

lator voor de Chinook-helikopter. Die zal

worden gebruikt om personeel (vliegend en tech-

nisch) op te leiden en gekwalificeerd te houden

en daardoor de operationele beschikbaarheid te

vergroten.

» De 13 Mechbrig (Gemechaniseerde

Brigade) in Oirschot wordt omgevormd tot

een Gemotoriseerde Brigade. De daar aanwezige

CV90’s worden vervangen door een combinatie

van bij Defensie aanwezige dan wel instromende

wielvoertuigen (Bushmaster, Mercedes-Benz,

Fennek en Boxer). De helft van deze CV90’s wordt

afgestoten. De andere helft wordt aangehouden

voor opleiding en training, als logistieke reserve

en voor reservedelen.

» Het aantal CLAS-bataljons wordt uit-

gebreid van zes naar zeven. Een lucht-

mobiele brigade in het Oosten (drie bataljons

in Schaarsbergen en Assen), een gemechani-

seerde brigade in het Noorden (twee bataljons in

Havelte) en een gemotoriseerde brigade in het

Zuiden (met twee bataljons in Oirschot). Deze

opzet biedt het CLAS volgens de minister meer

mogelijkheden voor samenwerking met België

en Duitsland.

Page 10: Oplinie 7 - 2013

10 oplinie november 2013

Totaalpakket

Daar plukt ú de vruchtenwww.unive.nl/afmp-marver

Al uw verzekeringen onder één dak? Compleet, goed en voordelig verzekerd!Heeft u één of meer verzekeringen bij Univé? Of is uw polismap een chaos? In beide gevallen ishet goed om te weten dat Univé totaaldienstverlener is. Als u meer soorten verzekeringen bij Univéafsluit, profi teert u bovendien van extra premiekorting via het Premie Voordeel Plan. Daarnaast kan decollectieve korting via AFMP/MARVER oplopen tot 11%.

De voordelen van Univé Persoonlijk advies Geen winstoogmerk Altijd dichtbij No nonsense Compleet aanbod van verzekeringen

Ga naar www.unive.nl/afmp-marver, kom langs bij een van onze 150 kantoren, of neem contactop met 0592 - 348 999.

Via AFMP/MARVERontvangt u collectieve korting op Univé verzekeringen

Unive adv Totaalpakket AFMP/MARVER 215x285.indd 1 14-10-13 14:58

Page 11: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 11

tingvrije voet voor hogere inkomens.

Daarnaast wordt de bezuiniging op

de zelfstandigenaftrek teruggedraaid,

blijft het lagere btw-tarief voor bouw en

renovatie het hele jaar 2014 gelden en

worden schoolboeken vanaf 2015 weer

gratis. ook wordt in 2014 het tarief in de

eerste belastingschijf eenmalig verlaagd

om de bestedingen te stimuleren.

Tegenover deze lastenverlichtingen

staat een vergroening van de belastin-

gen: de belasting bij de aankoop van

personenauto’s en motorrijwielen gaat

omhoog door een strengere milieu-

grens, drinkwater wordt duurder door

een hogere belasting op leidingwater en

er komt weer een belastingheffing op

afval storten. Tot slot krijgt het onderwijs

650 miljoen extra en worden de aange-

kondigde bezuinigingen op de publieke

omroep en defensie afgezwakt.

AFmp-voorzitter Anne-marie snels:

‘Allemaal leuk en aardig, maar er zijn

twee dingen die ons echt niet beval-

len aan het Herfstakkoord. Ten eerste

is het voornemen van het kabinet om

vanaf volgend jaar zes miljard extra te

bezuinigen op de overheidsuitgaven

niet van tafel verdwenen. Dat betekent

dat nederland in zes jaar tijd 52 miljard

euro aan lastenverzwaringen en bezuini-

gingen op overheidsvoorzieningen voor

zijn kiezen krijgt. Dat vindt de AFmp

uiterst betreurenswaardig. Ten tweede

bevat het Herfstakkoord twee beleids-

wijzigingen die niet sporen met het

sociaal Akkoord dat het kabinet in april

heeft afgesloten met de vakbonden en

werkgevers.’

»volgens het sociaal Akkoord zouden

werklozen vanaf 2016 na een half jaar

WW ook een baan onder hun niveau

moeten accepteren; nu geldt daar-

voor nog een termijn van een jaar.

op basis van het begrotingsakkoord

wordt deze maatregel al ingevoerd

vanaf 2015.

»volgens het sociaal Akkoord zou

vanaf 2016 een aangepast ontslag-

recht gaan gelden. er komt een vaste

procedure bij het UWv voor ontslag

wegens overcapaciteit of langdurige

arbeidsongeschiktheid en een vaste

procedure bij de kantonrechter voor

ontslag wegens een arbeidsconflict.

ook wordt de ruimte voor ontslag-

vergoedingen beperkt. op basis van

het begrotingsakkoord worden deze

aanpassingen al ingevoerd vanaf juli

2015.

FNV LedenparlementDrie dagen na het bekendmaking van

het Herfstakkoord kwam het ledenpar-

lement van de Fnv in beweging tijdens

een extra ingelaste vergadering bijeen

om het eenzijdig openbreken van het

sociaal Akkoord te bespreken. namens

Fnv veiligheid waren aanwezig: ben

Donkers (nederlandse politiebond),

peter lamme (marechausseevereniging)

en Claire soulages (AFmp).

Tijdens de vergadering kwamen woor-

den als ‘onfatsoenlijk’ en ‘onacceptabel’

en zinnen als ‘afspraak is afspraak’ regel-

matig voorbij. Uiteindelijk werd echter

geconcludeerd dat het niet verstandig

zou zijn om het sociaal akkoord te ont-

binden. ‘Dat bevat veel goede afspraken

en die zouden we op het spel zetten

door niet langer achter het akkoord te

staan,’ aldus AFmp-bestuurder Claire

soulages. ‘Wel vonden we dat er via

Fnv-voorzitter Ton Heerts een stevige

reactie uit ons midden zou moeten

komen. Die reactie heeft iedereen in de

media kunnen vernemen.’

Het ledenparlement nam unaniem een

motie aan waarin het bestuur van Fnv

in beweging werd verzocht de eenzij-

dige wijzigingen in het sociaal akkoord

krachtig af te wijzen. Dat was voldoende

om als Fnv in beweging het sociaal

akkoord te blijven steunen. soulages:

‘Daarnaast hebben we nogmaals duide-

lijk gemaakt dat wij tegen de zes miljard

aan extra bezuinigingen zijn!’

» Die boodschap zal de AFMP op zater-

dag 30 november aanstaande duide-

lijk uitdragen tijdens de FNV-manifestatie

‘Voor koopkracht en echte banen’. Anne-

Marie Snels: ‘Wij willen dat de politiek

ophoudt met slopen en gaat investeren in

mensen en in de economie. Het is van groot

maatschappelijk belang dat allerlei waar-

devolle werkgelegenheid behouden blijft

– zowel binnen als buiten Defensie. We heb-

ben ook een boodschap aan de werkgevers:

houd op met het bezuinigen op je belangrijk-

ste kapitaal: de mensen die het werk doen.

Maak een einde aan de al jaren durende

koopkrachtdaling. Help de economie weer

op gang te brengen door het verstrekken van

een normale loonsverhoging. En dat geldt

zeker voor politieambtenaren en defensie-

medewerkers, die nu al jaren achter elkaar

op de nullijn staan.’

“defensiepersoneel verdient na jaren nullijn een gezonde loonsverhoging’

werk en inkoMen

AFMP-vertegen-woordiger in het Ledenparlement Claire Soulages.

Page 12: Oplinie 7 - 2013

12 oplinie november 2013

Internationale positiein haar beleidsnota stelt minister Hennis

dat de krijgsmacht zich vooral moet

richten op internationale samenwer-

king op het hoogste geweldsspectrum.

bij die keuze horen echter investerin-

gen en geen systematische afbouw,

verduidelijkte snels in de Tweede

Kamer. “Defensie wil internationaal in

de eredivisie spelen, maar kan op dit

moment nauwelijks meedoen in de

zaterdaghoofdklasse. Dat ligt niet aan de

spelers, maar aan de trainer, de coach,

de financiën en overige randvoorwaar-

den. Want je kunt nog zo’n gemotiveerd

elftal hebben, als de randvoorwaarden

ontbreken beland je nooit in de top!”

Amputatiesop dit punt kreeg ze tijdens de hoorzit-

ting bijval van rob de Wijk van het

Den Haag Centrum voor strategische

studies (HCss). Die verklaarde dat

de minister van mening verschilt. “De

minister zegt in haar nota bijvoorbeeld

dat het personeel het belangrijkste

kapitaal van de krijgsmacht is en blijft.

nou, daar is in de praktijk weinig van

te merken. op last van de politiek is

Defensie sinds 2011 bezig met het

afstoten van maar liefst 12.000 arbeids-

plaatsen – en dat moeten er door de

politieke besluiten van deze herfst zelfs

nog meer worden. Waar heeft dat tot op

heden toe geleid? Tot teams die niet op

sterkte zijn, medewerkers die nauwelijks

loopbaanperspectief hebben, het in de

knel komen van opleiding en training,

een veel te lage instroom en onvol-

doende p&o-capaciteit. Daarnaast is er

door de bezuinigingen ook al jarenlang

een tekort aan materiële uitrusting en

reserveonderdelen. Defensie beweert

voldoende kennis, deskundigheid en

specialistische capaciteit in huis te heb-

ben. ik betwijfel dat ten zeerste.”

De hoorzitting was

georganiseerd

door de vaste

Kamercommissie voor

Defensie. Die bestaat

uit de Kamerleden

die zich namens hun politieke partij

bezighouden met het nederlandse

Defensiebeleid. meerdere (belangen)

organisaties waren uitgenodigd om

hun visie te geven op ‘in het belang

van nederland’. Dat is de beleidsnota

die minister Hennis-plasschaert van

Defensie op prinsjesdag publiceerde en

waarin zij (naar eigen zeggen) duidelijk

beschrijft hoe het er binnen de krijgs-

macht voor staat en waar zij met de

krijgsmacht heen wil.

Belangrijkste kapitaalAFmp-voorzitter Anne-marie snels

maakte tijdens de hoorzitting duidelijk

dat zij op dit laatste punt ernstig met

De Nederlandse overheid weigert principiële keuzes te maken over de gewenste kwaliteit van de krijgsmacht. Dat was de kern van de kritiek die AFMP-voorzitter Anne-Marie Snels op woensdag 2 oktober tot uiting bracht tijdens een hoorzitting van de Tweede Kamer over de toekomst van de krijgsmacht. ‘En dat leidt tot gesol met het personeel en een hoop onzekerheid en onrust binnen de organisatie en bij veel families in het hele land.’

AFmp hekelt Defensiebeleidtijdens Haagse hoorzitting

‘Politiek wil op een koopjein de Eredivisie spelen’

werk en inkoMenTeKsT DiCK HArTe

Page 13: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 13

nederland door het ‘amputeren van

krijgsmachtsonderdelen’ is afgezakt

naar de vijftiende plaats op de inzetbaar-

heidsranglijst. en dat is dan op basis van

de cijfers over 2012. De Wijk: “Het wordt

alleen maar erger. De inzetbaarheid van

nederland is sinds 2011 gedaald naar

het niveau van landen als Cyprus, malta,

estland, letland, luxemburg en Finland.

Dat is nederland onwaardig en niet

overeenkomstig onze zesde plaats op

de lijst van economisch sterke naties.”

ook bij de mogelijkheden om kos-

ten te besparen door internationale

samenwerking zette Anne-marie snels

overigens vraagtekens. “er zijn op dit

moment enkele tweezijdige afspraken

met andere landen, maar een intensieve

samenwerking op europese schaal lijkt

nog heel ver weg, ondanks de al jaren-

lange discussie daarover.”

Geen echte visieAl met al had de AFmp-voorzitter weinig

goede woorden over voor het werkstuk

van minister Hennis. “De nota is het

resultaat van opnieuw een forse bezui-

niging waarover een inhoudelijk sausje

is gegoten. een echte visie ontbreekt en

dat is toch echt waar Defensie en het

Defensiepersoneel op zitten te wachten.

Als je die een serieus toekomstperspec-

tief wilt bieden, dan maak je echte en

gerichte keuzes. en dan klik je daar voor

de komende jaren ook de personeels-

» Tijdens de hoorzitting werd door

de AFMP en de andere militaire

vakbonden duidelijk geventileerd dat

het defensiepersoneel woedend is en

méér dan genoeg heeft van alle bezui-

nigingen. Dat werd bevestigd door

CDA-Kamerlid Knops : ‘Ik heb regelma-

tig hoorzittingen bijgewoond waarbij

vertegenwoordigers van de vakbond

aanwezig waren, maar ik heb ze nog

nooit zó boos en woedend gezien.’

De afgelopen weken heeft de Tweede

Kamer gedebatteerd over de nota ‘In

het belang van Nederland’ (week van

4 november) en de bezuinigingen op

Defensie (week van 11 november). Kijk

voor meer info op www.afmp.nl! kosten aan vast – inclusief fatsoenlijke

arbeidsvoorwaarden. Waarom kan dat

bij het budget voor de JsF wel en bij de

rest van het Defensiebeleid niet?!”

De Kamerleden bleken zelf ook naar

een echte visie te snakken. De woord-

voerders van regeringspartij pvdA

(eijsink) en van oppositiepartij pvv (De

roon) vroegen de AFmp en andere

militaire vakbonden nadrukkelijk hoe

zij de bezuinigingen zouden invullen.

maar tot een antwoord op die vraag liet

de AFmp-voorzitter zich niet verleiden.

“De politiek moet zelf kiezen waar ze

met Defensie naar toe wil, welke rol ze

Defensie nationaal én internationaal

wil laten spelen, inclusief het daarvoor

benodigde geld voor personeel en

materieel,” zo reageerde snels.

Veiligheid in het gedingTijdens het debat liet snels ook weten

zich ernstig zorgen te maken over de

veiligheid van het personeel. “Die staat

op het spel als er onvoldoende mens-

kracht, materieel en geld beschikbaar

is.” Als voorbeeld noemde ze de krappe

bemensing van de patriotmissie. “Het

aantal specialisten zit daar in feite

onder het minimum. Als er morgen

een virus uitbreekt onder het perso-

neel zijn we niet in staat onze rol naar

behoren te vervullen. Je moet er niet

aan denken dat zoiets gebeurt in een

oorlogssituatie.”

“de inzetbaarheid van onze krijgsmacht is gedaald naar het niveau van luxemburg’

reservisten mogen militairen niet verdringenh In haar nota ‘In het belang van Nederland’ meldt minister Hennis-Plasschaert dat ze vaker reservisten wil gaan inzetten. Defensie moet volgens haar een doorstroomorganisatie worden met een kern van personeel dat gedurende hun hele loopbaan bij Defensie werkt en een flexibele schil van personeel dat er tijdelijk werkzaam is. Daarvoor is nog wel de medewerking van de Rijksoverheid en het bedrijfsleven nodig. ‘Een vergelijkbare ontwikkeling zien we in de ons omringende landen,’ aldus de minister. Dat kan zo zijn, maar wat de AFMP betreft mag de inzet van reservisten niet ten koste gaan van de inzet van actief dienende mili-tairen. Reservisten kunnen namelijk een iets te verleidelijke goedkope oplossing zijn, ook al spreekt de minister in de nota behoedzaam van een ‘reële beloning en een modern arbeidsvoorwaardenpakket’. Ze kondigt aan dat over dit onderwerp nader overleg zal plaatsvinden met de bonden. In een volgende OpLinie meer aandacht voor deze kwestie.

Page 14: Oplinie 7 - 2013

14 oplinie november 2013

gang naar 37 JsF-toestellen nog geen

planning opgesteld.’

minister Hennis belooft in haar nota dat

er altijd vier toestellen voor internati-

onale missies beschikbaar zullen zijn.

Dat is ‘te stellig’, vindt de rekenkamer,

aangezien bij de berekeningen over de

inzetbaarheid van de 37 JsF’s niet alle

types trainingsuren zijn meegenomen.

Minder exemplarenmochten de JsF’s (nog) duurder uitval-

len dan verwacht, dan houdt de minister

als optie achter de hand dat er (nog)

minder exemplaren zullen worden

aangeschaft. Die ingebouwde nood-

uitgang vindt de rekenkamer wat al te

gemakkelijk: ‘De nota geeft geen inzicht

in de gevolgen van (…) het aanschaffen

van minder dan 37 toestellen. De nota

vermeldt hierover alleen dat dan (…)

een heroverweging door het kabinet

van het project binnen de afgebakende

financiële kaders zal plaatsvinden. De

Algemene rekenkamer vindt dat in de

nota het aantal toestellen, de financiële

onderbouwing daarvan en de ambitie

met de jachtvliegtuigen zo met elkaar

verbonden zijn, dat dan (…) een herover-

weging van het project aan de orde

is. Daarbij zou niet alleen het kabinet

maar ook de Tweede Kamer betrokken

moeten worden.’

AFmp-voorzitter Anne-marie snels: ‘De

AFmp geeft geen waardeoordeel over

de aanschaf van de 37 jachttoestellen;

wij zijn van het personeel, niet van het

materieel. maar voor één ding staan we

pal: het opvangen van JsF-tegenvallers

mag niet ten koste gaan van het be-

schikbare arbeidsvoorwaardengeld.’

aanzienlijke aanvullende kosten voor

instandhouding en exploitatie van de te

vervangen F-16’s.

Exploitatiekostenvoor de exploitatiekosten van de JsF is

maximaal 270 miljoen per jaar inge-

boekt. Dat lijkt de rekenkamer wat te

rooskleurig. ‘Tijdens de overgangspe-

riode 2019-2023 zullen de exploitatie-

kosten hoger uitvallen. Het gelijktijdig

werken met twee typen jachtvliegtuigen

is duurder dan het werken met één

type. Het ministerie heeft voor de over-

De maatregelen die

minister Hennis in

haar beleidsnota

aankondigt, leiden

volgens haar tot een

‘financieel en ope-

rationeel duurzame

krijgsmacht’. De Algemene rekenkamer

betwijfelt dat. Ze erkent dat door de

voorgestelde beleidswijzigingen de

gewenste inzet van de krijgsmacht en

de mogelijkheden om die te realiseren

‘dichter bij elkaar zijn gebracht. maar dat

wil nog niet zeggen dat ze in balans zijn.’

volgens de rekenkamer is de werkelijk-

heid ‘rauwer’ dan Hennis haar voorstelt.

‘er is geen zekerheid dat Defensie

in staat zal zijn van jaar tot jaar alle

uitgaven binnen de gegeven financiële

ruimte te houden. Dit geldt zowel voor

de aanschaf en exploitatie van de JsF

als voor de nota als geheel.’

Vertragingsrisico’sDefensie investeert de komende vijftien

jaar achttien miljard in wapensystemen,

niet alleen in de JsF (oftewel de F-35)

maar ook in Apache- en Chinook-

helikopters. met de aanschaf van 37

JsF’s is ruim vierenhalf miljard euro

gemoeid. Al die grote investeringen zijn

vlak achter elkaar gepland en dat brengt

volgens de rekenkamer grote risico’s

met zich mee. ‘Duidelijk is dat vertraging

bij de JsF onmiddellijk invloed heeft op

de planning van de investeringen in de

andere wapensystemen.’ een dergelijke

vertraging kan bijvoorbeeld leiden tot

De kritiek van de AFMP op de beleidsnota ‘In het belang van Nederland’ wordt ondersteund door de Algemene Rekenkamer. Die concludeerde na een analyse van de nota dat de ambities op Defensiegebied dan wel zijn verlaagd, maar nog altijd niet voldoende afgestemd op de capaciteit. ‘Daardoor zullen ook in de toekomst concessies gedaan moeten worden aan de uitvoering van taken of aan de getraindheid van het personeel.’

Wishful budgeting

werk en inkoMenTeKsT DiCK HArTe

Validering nota ‘In het belang van Nederland’

“volgens de rekenkamer is de werkelijkheid ‘rauwer’ dan hennis haar voorstelt’

Page 15: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 15

De missie duurt in

beginsel tot eind

2015, de eerste

soldaten vertrekken

nog dit jaar. Dat

heeft het kabinet

op 1 november

bekend gemaakt. De Nederlandse

bijdrage zal bestaan uit 70 militaire

analisten voor de ‘All source information

fusion unit’, werkzaam vanuit hoofdstad

Bamako en de noordelijk stad Gao. In

het roerige noorden van het land zullen

de Nederlandse militairen inlichtingen

verzamelen over de islamitische extre-

misten die zich daar ophouden. Vanuit

Gao zal ook een verkenningseenheid

van 90 special forces opereren. Vier

Apache-gevechtsvliegtuigen en 60

militairen zullen gestationeerd worden

bij het vliegveld van Gao. Nog eens 128

militairen gaan mee ter ondersteuning.

En aan het begin en eind van de missie

zullen extra militairen helpen bij de

opbouw en terugkeer. Ook gaan twintig

medewerkers van de marechaussee en

krijgen in de cultuur en taal van het land.”

Snels hamert erop dat de regels voor

uitzendbescherming in acht moeten

worden genomen. Dit laatste betekent

dat mensen na een periode van 4 of 6

maanden uitzending, een periode van

tweemaal de uitzendperiode thuis zijn.

De AFMP wil dat Nederland duidelijke

afspraken maakt met VN-partners in het

Noord-Afrikaanse land, zodat de uitzend-

bescherming kan worden gewaarborgd.

Ook moet volgens Snels de veiligheid

van de militairen zoveel mogelijk worden

gegarandeerd. Volgens het kabinet is het

geen gevechtsmissie. Maar als soldaten

in een gevechtssituatie terechtkomen,

zullen zij zich wel mogen verdedigen,

zei minister Hennis van Defensie. “Het

dreigingsrisico is matig, maar dat wil niet

zeggen dat dat niet kan veranderen.”

Overigens dragen de Nederlandse

militairen geen gebiedsverantwoordelijk-

heid, in tegenstelling tot missies zoals in

Uruzgan en Srebrenica.

StabiliteitDe VN-missie Minusma (Multidimen-

sional Integrated Stabilisation Mission in

Mali) moet stabiliteit terugbrengen in het

land, dat begin dit jaar bijna werd over-

genomen door islamitische extremisten

uit het noorden. De missie ging op 1 juli

van start na oplaaiend geweld in Mali.

Het noorden van het land viel vorig jaar

maart in handen van moslimextremisten

en rebellen. Frankrijk greep in met een

militair offensief. Minusma moet 12.000

man sterk worden (nu is de missie nog

5.000 man groot) en staat onder leiding

van de Nederlander Bert Koenders. ‘Een

rol van Nederland zou goed zijn voor

Mali’, zei de oud-PvdA-minister voor Ont-

wikkelingssamenwerking deze zomer.

Het kabinet schrijft aan de Kamer dat

stabiliteit in de Sahel ook voor Nederland

van belang is omdat het internationale

terrorisme en de criminele netwerken de

landsgrenzen ver te buiten gaan.

tien politieagenten mee om bij te dragen

aan politietrainingen.

Volgens Anne-Marie Snels is de missie

in Mali een ‘mooie testcase’ kan zijn voor

Defensie, dat ondanks de bezuinigingen

denkt dergelijke internationale missies

goed te kunnen uitvoeren. De AFMP

vindt het volgens Snels wel belangrijk

dat er ‘echt voldoende capaciteit’ naar

het land gaat. “Want zoals ook minister

Hennis zei: we zakken langzaam door

het ijs bij Defensie. Maar dit is wel een

hele belangrijke taak en dat is ook waar

defensiemedewerkers voor staan.”

Alles bij elkaar moeten er voor de ope-

ratie in Mali dan meer dan duizend mili-

tairen beschikbaar zijn. Snels gaat ervan

uit dat het kabinet bij de personeels-

planning daar rekening mee houdt. Ze

betwijfelt of de Nederlanders al voor de

kerst naar Mali kunnen worden gestuurd.

“Degenen die uitgezonden worden

moeten nog getraind worden, niet

alleen militair. Ze moeten ook nog lessen

werk en inkoMenTeKsT Alex grooTHeDDe

Veiligheid moet voorop staanNederland gaat met 368 militairen een bijdrage leveren aan de VN-missie in Mali. AFMP-voorzitter Anne-Marie Snels ziet de missie als een belang-rijke taak voor Nederland, maar stelt als voorwaarden dat er voldoende capaciteit moet zijn, dat de regels voor uitzendbescherming worden gehanteerd en dat de veiligheid zo goed mogelijk wordt gegarandeerd.

Mali

»Mali ligt

ingeklemd

tussen Algerije,

Burkina Fasso,

Guinee, Ivoorkust

Mauritanië, Niger

en Senegal. Er

wonen circa 15

miljoen mensen,

van wie 10% in

de hoofdstad

Bamako. Mali is

een van ’s werelds

grootste goud-

producenten.

Helaas profiteert

niet de bevolking

hiervan maar wel

de buitenlandse

investeerders,

daardoor is Mali

wrang genoeg

een van de arm-

ste landen ter

wereld.

FoTo: ATTilA JAnDi / sHUTTersToCK.Com

Page 16: Oplinie 7 - 2013

16 oplinie november 2013

Heen en weerTot zijn verbazing heeft de mC ontdekt

dat mogelijk een groot deel van

de medewerkers van het Defensie

vastgoed bedrijf (Dvb ) die nu nog

werkzaam zijn op de Kromhout, juist

elders gaat werken. Westermeijer: ‘Wij

worden dus gedwongen de Kromhout

te bewonen terwijl er ook krachten zijn

om de huidige bewoners naar buiten

toe te verplaatsen. Terwijl er in het alge-

meen ook nog druk is om de omvang

van Defensie te verkleinen.’

Defensie lijkt echter geen kant op te

kunnen. Dat heeft vooral te maken met

de toezegging van (voormalig) minister

Hillen in juni 2012 aan de Kamer dat hij

voor het einde van dat jaar een besluit

zou nemen om een betere vulling te

bereiken. Dat staat in een nota van de

plaatsvervangend Commandant der

strijdkrachten lt.-gen J.H. Wehren. en

daarmee is het volgens hem ‘geen

optie om niet op korte termijn in te

grijpen’ om de hierboven beschreven

‘verspilling’ tegen te gaan. Daarbij is het

contract met de verhuurder volgens

de nota ‘niet van dien aard dat op korte

termijn een andere structurele oplossing

realistisch is’.

Effect op welbevindener is volgens de mC onvoldoende naar

alternatieven gekeken voor bewoning

van de Kromhout kazerne. Daar komt

Geen besparing‘Het verhuisplan wordt gebracht

als bezuinigingsmaatregel,’ zegt

Westermeijer. ‘en dat vinden we erg

onbevredigend. De Frederikkazerne

waar Dmo nu is gehuisvest, wordt voor-

lopig namelijk niet afgestoten, zo staat in

het herhuisvestingsplan. Het wachten is

alleen op herbestemming.’

De vermeende noodzaak tot verhuizen

lijkt volgens de mC-voorzitter te worden

ingegeven door de verplichting van

Defensie om de Kromhoutkazerne voor

25 jaar te huren. met als gevolg dat

er 3.000 mensen gehuisvest moeten

worden om de kostprijs te rechtvaar-

digen. De kostprijs is nu nog circa €

22.000 per benutte werkplek, terwijl

volgens Defensie bij een volledige vul-

ling van de Kromhoutkazerne de kosten

circa € 16.000 per benutte werkplek

zouden kunnen zijn. nu werken er al

2.000 Defensiemedewerkers, en daar

zouden dan maximaal 1.000 (flexibele)

werkplekken voor Dmo bijkomen. Het is

namelijk de bedoeling dat de ruim 1.200

medewerkers van Dmo Den Haag op

de nieuwe locatie versneld overgaan op

het nieuwe werken.

Het slechte nieuws over

de mogelijk aanstaan-

de verhuizing kwam

begin 2013 tijdens een

overlegvergadering.

De directeur van F&C

(Finance and Control) van de Dmo, deel-

de de mC toen mee dat de vestiging

van Dmo in de Frederikkazerne zou

worden verplaatst naar de Utrechtse

Kromhoutkazerne. Hoewel de plannen

nog lang niet concreet waren, vond de

mC deze mededeling belangrijk genoeg

om een standpunt voor te bereiden,

ook omdat de geruchtenmachine al

op volle toeren draaide. Daarom werd

besloten tot een enquête onder de

Dmo-medewerkers in Den Haag, die in

mei werd gehouden.

begin juni verscheen een bericht van

de directeur van Dmo verscheen

waarin het besluit om te verhuizen aan

de organisatie werd medegedeeld.

mC-voorzitter erik Westermeijer: ‘Dat

heeft tot heel wat onrust geleid. eerst

ging het alleen om plannen, nu lag er

opeens een besluit. volgens het besluit

medezeggenschap Defensie (bmD)

moet bij voorgenomen besluiten de

mC tenminste worden geïnformeerd.

volgens ons hadden we ook om advies

gevraagd moeten worden.’ er kwam in

de volgende overlegvergadering echter

geen toezegging dat de mC advies kon

geven.

De voorgenomen maatregel om de DMO locatie in Den Haag te verhuizen naar Utrecht roept bij de AFMP en de medezeggenschapscommissie van DMO Den Haag veel verbazing op. Een goede reden om de hele handel te verhuizen is er niet. Het risico bestaat dat de ondersteuning van de operationele inzetbaarheid eronder lijdt. Vrij lang werd de Medezeggenschapscommissie (MC) niet eens in het verhuisplan gekend.

Verbazing over verhuisplan DMO

werk en inkoMenTeKsT en FoTo Alex grooTHeDDe

»DMO is een materieel organisatie

die zich vanaf 1 november 2013

richt op het verwerkelijken van investe-

ringen. Het gaat hierbij vooral om grote

materieelprojecten, zoals wapensy-

steemmanagement, informatievoorzie-

ning (IV/ICT) en ketenlogistiek zoals het

KPU-bedrijf, het brandstofbedrijf, het

transport van brandstoffen door pijplei-

dingen (DPO) en het munitiebedrijf. In

heel Nederland werken er op 50 locaties

ca 5000 mensen. Op de Frederikkazerne

in Den Haag werken 1200 mensen.

Overigens zijn er in Utrecht al DMO’ers

werkzaam bij het munitiebedrijf en bij

het joint IV commando (JIVC).

“hillen heeft een betere vulling beloofd en dit is het gevolg´

Page 17: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 17

volgens Westermeijer bij dat de dienst-

leiding van Dmo geen signalen heeft

afgegeven dat de huidige huisvesting

niet aan de eisen voor een goede

bedrijfsvoering voldoet.

De mC heeft nog andere sterke

bezwaren.“Wij zijn op zich niet tegen

vernieuwing of verandering, maar dit

heeft sterke invloed op de bedrijfsvoe-

ring en het welbevinden van het perso-

neel. in de enquête werd gevraagd of

men voor of tegen de verhuizing was,.

een grote meerderheid van de duizend

respondenten (63%) blijkt tegen de ver-

huizing. van de rest is de helft neutraal

en de andere helft voor de verhuizing.

Dat laatste lijkt nog aardig veel, maar

is vooral te verklaren uit de aanwezig-

heid van landmachtmilitairen die op de

veluwe wonen en die na de verhuizing

dus een stuk sneller op het werk en

weer thuis zijn. Het leeuwendeel van

het personeel woont echter in en rond

Den Haag. voor hen zal de verhuizing

een grotere reisafstand en een langere

reisduur betekenen, nog even los van

het feit dat ze in Utrecht geen vaste

werkplek meer hebben. Wel wordt geke-

ken naar flankerende maatregelen, zoals

een oplossing voor het schrijnende

gebrek aan parkeerplaatsen en legering

op de Kromhoutkazerne. medewerkers

gaven verder aan dat ze onder meer

praktische problemen met kinderop-

vang verwachten en dat mantelzorg in

de knel komt doordat de werkdag door

dat aan de geschillencommissie

medezeggenschap bij Defensie

zou worden voorgelegd. Dit heeft

zich voortgesleept tot de dag voor

prinsjesdag. Toen besloot de sg om het

(voorgenomen) besluit toch voor advies

aan de mC voor te leggen. Het geschil

werd hierop vanzelfsprekend afgebla-

zen. De mC hoopt haar advies dit jaar

voor te leggen.

Uiteraard is de AFmp als een van de

militaire vakbonden betrokken bij dit

proces. er was volgens Westermeijer

een ‘constructief gesprek’ met de vak-

centrales. samen werd een gezamen-

lijke brief van het Defensieonderdeel

medezeggenschapscommissie (DmC)

besproken waarin ook deze kwestie aan

de kaak is gesteld. een van de aspecten

die in de brief aan de orde komt raakt

de bedrijfsvoering. De verhuizing

versterkt het irreguliere verloop; oudere

defensiemedewerkers met een her-

plaatsingsstatus geven er de brui aan

en maken gebruik van het sbK. Het zijn

juist de oudere werknemers die in het

algemeen beschikken over een ruimere

kennis en ervaring, die node zal worden

gemist; maar ook jongere collega’s

verdwijnen die juist het stokje zouden

moeten overnemen. Westermeijer: “ik

merk dat veel medewerkers opstandig

zijn geworden. Heel opmerkelijk is dat

de verhuizing meer roering oplevert

dan het mogelijke verlies van hun

baan.”

de extra reistijd met enkele uren wordt

verlengd. verenigingswerk, begeleiding

van anderen (buddies) en zorg voor

partners komt in het gedrang. verhuizen

is echter veelal niet mogelijk gezien de

slechte huizenmarkt, terwijl Utrecht ook

nog eens de duurste regio is.

Risico’s bedrijfsvoeringen wat de bedrijfsvoering betreft: bij

Dmo is 30 procent van de werkplek-

ken niet standaard. De activiteiten

zijn sterk gekoppeld aan de werkplek.

veel Dmo-medewerkers gebruiken

aangepaste software waaraan strenge

beveiligingseisen worden gesteld. op

de standaard werkplekken is dat uiterst

lastig te organiseren en dit zal naar

verwachting een kostbare zaak worden.

De kans dat Dmo minder goed gaat

presteren is volgens Westermeijer zeker

aanwezig. “in de bedrijfsvoering zien we

grote risico’s, met name voor de ope-

rationele commando’s. Als het gaat om

nieuw materieel in grote projecten heeft

dit directe invloed op de operationele

inzetbaarheid.” Toch wel iets om de mC

advies over te vragen, zou je denken.

maar niets is minder waar.

Geschil afgeblazenHet gegeven dat de mC niet om

advies werd gevraagd leidde tot

de onalledaagse situatie dat de mC

een conceptgeschil opstelde tegen

het hoofd diensteenheid (HDe),

»De huidige

planning is dat

DMO in het derde

kwartaal van 2014

overgaat naar de

Kromhoutkazerne

en er dan daad-

werkelijk aan de

slag gaat, terwijl

de afronding in

het vierde kwar-

taal van 2014

plaatsvindt.

Erik Westermeijer, voorzitter MC DMO, voor gebouw 35 van DMO op de Frederik-kazerne.

Page 18: Oplinie 7 - 2013

18 oplinie november 2013

MiddelloonHet gevolg is dat deelnemers aan de

pensioenregeling per jaar een minder

groot deel van hun pensioen gaan

opbouwen dan voorheen. momenteel

sparen burgerambtenaren samen met

de werkgever voor een pensioen dat na

35 dienstjaren uitkomt op ongeveer 70

procent van het gemiddeld verdiende

salaris (middelloon) per pensioenjaar.

Het daarvoor benodigde kapitaal hoeft

niet volledig via het Abp bij elkaar

gespaard te worden, want te zijner tijd

krijg je ook jaarlijks via de overheid €

V oor het burgerper-

soneel bij Defensie

gaat vanaf 2014

een nieuwe Abp-

spaarregeling gel-

den, gebaseerd op

het uitgangspunt

dat iedereen langer leeft, tot op hogere

leeftijd blijft werken en dus meer jaren

samen met een werkgever kan sparen

voor zijn pensioen. Anders gezegd: de

richtleeftijd van het aanvullend pensioen

van burgerambtenaren wordt verhoogd

naar 67 jaar, net als die van de AoW.

10.940 als AoW-uitkering. Het in uw

geval becijferde middelloon minus dat

drempelbedrag (ook wel de AoW-

franchise genoemd) is het salaris dat

het Abp gebruikt als uitgangspunt voor

uw Abp-pensioen. Dat noemt men het

pensioengevend salaris.

Langere spaartijdop basis van de nieuwe Abp-

pensioenregeling voor burgerambtena-

ren wordt vanaf 2014 niet langer 2,05

procent van het pensioengevend salaris

per jaar opgebouwd, maar 1,95 procent.

met andere woorden: je moet meer

jaren werken om uiteindelijk hetzelfde

pensioenkapitaal beschikbaar te hebben.

voorbeeld: met een gemiddeld inkomen

van € 40.000 is je pensioengevend

inkomen € 40.000 minus € 10.940 =

€ 29.060. van dat bedrag bouw je door

het belastingvrij inleggen van premie

(samen met de werkgever) nu nog 2,05

procent pensioen op. Dat is € 595,73.

vanaf 2014 wordt dat 1,95 procent

oftewel € 566,67. Je bouwt dus per jaar

€ 29,06 minder op.

voor alle duidelijkheid: deze nieuwe

regeling geldt alleen voor de opbouw

In oktober zijn de FNV-bonden tegen heug en meug akkoord gegaan met een aanpassing van de ABP-pensioenregeling voor burgerambtenaren. Er zat niet anders op, aangezien het kabinet de belastingvrije ruimte voor collectief pensioensparen vanaf 1 januari 2014 heeft beperkt. Naar verwachting gaat het lukken om ook de regeling voor militairen op tijd ‘fiscaal zuiver’ te maken. Ondertussen werkt het kabinet alweer aan de volgende beperking.

Pensioenopbouwfiscaal afgeknepen

penSioenTeKsT DiCK HArTe

Page 19: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 19

doende pensioen kunnen opbouwen.

ook wil men garanties dat een lagere

opbouw daadwerkelijk gepaard zal

gaan met lagere pensioenpremies.

Dat kan het kabinet wel beloven, maar

de hoogte van de premie is een zaak

van de pensioenfondsen en de sociale

partners (werknemers en werkgevers).

en aangezien veel pensioenfondsen

de premie hard nodig hebben om hun

financiële gezondheid te verbeteren,

ligt een verlaging niet voor de hand.

bovendien willen de bonden een

eventuele vrijval liever gebruiken voor

verbetering van de pensioenregeling

op punten waar dat fiscaal nog wel

mogelijk is.

»Na een urenlang debat besloot het

kabinet de Eerste Kamer toch maar

niet over het wetsontwerp te laten

stemmen. De staatssecretarissen

Weekers en Klijnsma werken nu aan

een nieuwe versie die wel voldoende

steun in de Senaat kan krijgen. Wat

de AFMP en de andere FNV-bonden

betreft kunnen ze zich de moeite

besparen en hun onzalige pensioen-

plannen maar beter helemaal intrek-

ken.

Fnv veiligheid pensioendagh Op vrijdag 27 september vond in de Jaarbeurs in Utrecht een door FNV Veiligheid georganiseerde Pensioendag plaats. Zo’n 125 kaderleden van de AFMP, de Marechausseevereniging en de Nederlandse Politiebond kregen ’s ochtends een uitgebreide uiteenzetting over het Nederlandse pensioenstelsel van Chris Driessen, senior beleidsadviseur van FNV In Beweging. ’s Middags werden ze door ABP-medewerkers voorgelicht over de eigen pensioenregeling. Tot slot werd gediscussieerd met een panel bestaande uit Robbert Coenmans (voorzitter FNV Jong), Xander den Uyl (werknemers-voorzitter pensioenfonds PWRI) en Sjaak Zonneveld (schrijver van het boek ‘Het Nieuwe Werken aan je pensioen’).

vanaf 2014. De tot en met 2013 opge-

bouwde rechten blijven gehandhaafd.

PremieverlagingDe verlaging van de pensioenopbouw

brengt met zich mee dat vanaf 2014

ook minder pensioenpremie hoeft te

worden betaald. De bonden hebben

weten af te dwingen dat het grootste

gedeelte van de vrijvallende werkge-

verspremie gebruikt zal worden om het

werknemersdeel van de zogenaamde

vpl-premie te betalen. Daardoor gaat

het netto inkomen van de werknemers

met ruim twee procent omhoog. Dat is

dus geen salarisverhoging zoals werk-

gevers willen doen geloven, maar een

netto inkomensverbetering.

De AFmp heeft de aanpassing van de

Abp-regeling met lange tanden geaccep-

teerd. bondsvoorzitter Anne-marie snels:

‘er was geen andere keus: de nieuwe fis-

cale spelregels zijn vastgelegd in een wet

waarmee de Tweede en eerste Kamer in

2012 al hebben ingestemd. De gemaakte

afspraak over de vpl-premie zien we als

een goede oplossing. Het is weliswaar

een sigaar uit eigen doos, maar dan nog

kun je die maar beter zelf oproken dan

aan de werkgever schenken.’

Nog verder terugschroevenHet kabinet rutte-ii wil de belastingvrije

ruimte voor collectieve pensioenop-

bouw vanaf 2015 nog eens met 0,2

procentpunt verlagen. voortaan zou

dan per gewerkt jaar dus maar 1,75

procent van het pensioengevend salaris

bij elkaar worden gespaard. ook wil het

kabinet dat er over het inkomen boven

de € 100.000 niet langer pensioen

wordt opgebouwd. De Fnv-bonden zijn

daar fel op tegen.

Het wetsontwerp over deze fiscale

beleidswijziging is inmiddels door de

Tweede Kamer goedgekeurd. op

dinsdag 8 oktober werd het behandeld

in de eerste Kamer, waar het kabinet

geen meerderheid heeft. voorafgaand

aan het debat demonstreerden jonge

Fnv-leden op het binnenhof tegen het

nog verder fiscaal afknijpen van de

pensioenopbouw.

Senaat ligt dwarsAl snel bleek er in de eerste Kamer geen

meerderheid voor het wetsontwerp te

vinden. net als de bonden vrezen veel

partijen in de senaat dat de maatrege-

len ertoe leiden dat jongeren onvol-

Aanpassing ABP-regeling militairen »Om een boete van de Belastingdienst

te voorkomen moeten het ABP en de

sociale partners ook de aparte pensioenrege-

ling voor militairen voor 1 januari 2014 ‘fiscaal

zuiver’ maken. Belangrijk verschil met de

algemene ABP-regeling is dat het pensioen dat

militairen opbouwen nog altijd gebaseerd is op

hun eindloon: het salaris dat ze verdienen als ze

met pensioen gaan.

Voor 2014 blijft het fiscale probleem beperkt

tot een groep militairen in actieve dienst met

een pensioengevend inkomen van meer dan €

94.000. Voor deze deelnemers wordt momen-

teel nog gewerkt aan een oplossing. Die komt

neer op het benutten van de belastingvrije

ruimte waarop ze nog aanspraak kunnen

maken voor het opbouwen van een partner-

pensioen. Zodra daarover meer bekend is mel-

den we dat uiteraard op onze website.

Page 20: Oplinie 7 - 2013

20 oplinie november 2013

maar tegelijkertijd merken ze dat hun

werk door allerlei ontwikkelingen steeds

meer onder druk komt te staan. om te

beginnen natuurlijk door de onophou-

delijke inkrimping van de krijgsmacht.

Daarnaast door een toenemende

nadruk op efficiëntie en een business-

achtige manier van werken. en tot slot

door een steeds minder persoonlijke

manier van omgaan met elkaar, bijvoor-

beeld doordat internet bepaalde mense-

lijke contacten overbodig maakt.’

petrovic: ‘Aan deze veranderingen zitten

ook positieve kanten, denk bijvoorbeeld

aan het terugdringen van verspilling.

maar toch zijn veel zaken die militairen

onrechtvaardig vinden tot een of meer

van deze aspecten te herleiden. Daarbij

is van belang dat zij zich niet alleen druk

maken over reorganisaties, ontslagen en

de afnemende kwaliteit van arbeids-

voorwaarden. Ze hebben ook moeite

met de niet-materiële gevolgen van de

veranderingen, zoals individualisatie,

een harde manier van omgaan met

mensen en een bureaucratische aanpak

van problemen. Tot slot betwijfelt men

of de ingezette omslag richting burger-

organisatie eigenlijk wel te combineren

is met de taken en de aard van een mili-

taire organisatie. in ons onderzoek willen

we nagaan hoe breed deze zorgen

gedragen worden en wat voor gevolgen

dat heeft voor de arbeidstevredenheid.’

zijn promotie-onderzoek te kunnen

presenteren in een verslag.

VoorstudieDe vragenlijst die de AFmp-leden deze

maand ontvangen is gebaseerd op een

voorstudie in de eerste helft van dit jaar.

Tussen februari en juli 2013 spraken de

onderzoekers met 30 militairen, indivi-

dueel en groepsgewijs. petrovic: ‘ik wil

graag van deze gelegenheid gebruik-

maken om de mensen te bedanken die

aan de interviews hebben meegedaan.

Het was geweldig om te doen en het

enthousiasme van de geïnterviewden

was groot.’ Het doel was zoveel mogelijk

verschillende meningen te horen. ‘We

hebben gesproken met mannen en

vrouwen uit alle krijgsmachtonderdelen

en van allerlei rangen. De kennis die dat

opleverde is gebruikt om de vragenlijst

zo goed mogelijk te laten aansluiten bij

de dagelijkse realiteit.’

Steeds meer onder drukpetrovic: ‘nagenoeg alle militairen die

ik heb gesproken vinden hun werk erg

mooi. Als redenen noemen ze de dyna-

mische omgeving, de uitdagingen en de

collegialiteit die je nergens anders vindt.

Deze vragenlijst is de

tweede fase van een

meerjarig onderzoek

naar de werkgerelateer-

de grieven binnen de

bijzondere context van

de krijgsmacht. om te beginnen wordt

uiteraard gevraagd naar de soorten pro-

blemen op het gebied van werk en inko-

men waar het Defensiepersoneel in de

praktijk mee te maken krijgt. vervolgens

is de vraag: hoe gaat u daarmee om?

Waarom tekent de ene militair bezwaar

aan tegen een besluit van de werkgever

en roept hij de hulp van de vakbond

in, terwijl de ander besluit om niets te

doen en stilletjes zijn lot te ondergaan?

Tot slot: wat is het effect van de grieven

op het gebied van werk en inkomen

op de bereidheid van de medewerkers

om offers te brengen? Waarom kiest de

ene militair ervoor om de krijgsmacht te

verlaten terwijl de ander blijft?

Het onderzoek wordt uitgevoerd door

de afdeling sociologie van de vrije

Universiteit Amsterdam in samenwer-

king met de vakbonden AFmp, mArver

en ACom. Het is de bedoeling de stand

van zaken drie keer te peilen onder het

Defensiepersoneel: om te beginnen

in de het najaar van 2013 en daarna

nogmaals in het najaar van 2014 en

2015. eind 2015 verwacht drs. igor

petrovic vervolgens de uitkomsten van

Deze maand ontvangen AFMP-leden per e-mail een link naar een vragenlijst over de zorgen, irritaties en problemen die het werken bij de krijgsmacht anno 2013 met zich meebrengt. Bondsvoorzitter Anne-Marie Snels: ‘Wij roepen iedereen op aan dit onderzoek deel te nemen. De uitkomsten zullen ons helpen bij het nog beter behartigen van zowel de collectieve als de individuele belangen van onze leden.’

Ambitieus vU-onderzoek van start gegaan

werk en inkoMen

“militairen gaan niet snel de strijd aan met de baas’

Ligt u wel eens wakker vanwege uw werk?

TeKsT DiCK HArTe en Alex grooTHeDDe

Page 21: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 21

Passiviteitin de voorstudie werd ook geïnven-

tariseerd wat militairen doen als ze

met arbeidsgerelateerde problemen

te maken krijgen. petrovic: ‘passiviteit

lijkt de meest voorkomende reactie.

nederlandse militairen hebben redelijk

veel formele mogelijkheden om pro-

blemen aan te kaarten, bijvoorbeeld

via de vakbonden of via de medezeg-

genschap. Tijdens de voorstudie gaven

sommige deelnemers aan dat ze er

weinig vertrouwen in hebben dat de

problemen dan ook echt aangepakt

worden. en als er dan sprake is van vak-

bondsacties, lijken sommige militairen te

vrezen voor repercussies. Tegelijkertijd

zie je dat de laatste tijd wel sprake is van

pogingen om voor de krijgsmacht en

het personeel op te komen, bijvoorbeeld

met open brieven. Wij hopen op basis

van ons onderzoek te kunnen vaststel-

len in hoeverre het Defensiepersoneel

bereid is de huidige actiemiddelen te

gebruiken, en zo niet waarom niet.’

LoyaliteitTijdens het vooronderzoek kwam

ook het begrip loyaliteit aan de orde.

petrovic: ‘loyaliteit kent twee kanten.

Aan de ene kant doen militairen dingen

die van andere werknemers niet

gevraagd worden. Aan de andere kant

hebben ze een werkgever die voor

hen zorgt; meer dan elders het geval

is. De steeds hardere opstelling van de

werkgever en de gewenste overgang

naar een ‘gewone’ burgerorganisatie

zou wel eens gevolgen kunnen hebben

voor de loyaliteit.’ in dat geval zijn er

volgens petrovic verschillende soorten

reacties te verwachten. Het zou kunnen

dat militairen dan steeds vaker bezwaar

aantekenen of besluiten Defensie te

verlaten, maar ook dat ze zich steeds

zakelijker of onverschilliger opstellen als

ze een probleem tegenkomen. petrovic

verwacht daarover eind 2015 meer

duidelijkheid te hebben.

»AFMP-voorzitter Anne-Marie

Snels: ‘Het is de bedoeling dat het

onderzoek van drs. Petrovic een weten-

schappelijk licht werpt op de sterke en

de zwakke kanten van de rechtspositie

van de Nederlandse militairen op het

gebied van werk en inkomen. Met die

gegevens kunnen de militaire bonden

uiteraard hun voordeel doen bij het

behartigen van zowel uw individuele

als uw collectieve belangen. Dat geldt in

elk geval voor de bonden die het onder-

zoek mede mogelijk maken (de AFMP,

MARVER en ACOM).’

Snels: ‘Doet u dus vooral mee aan het

onderzoek! Uiteraard is vertrouwelijk-

heid daarbij gegarandeerd. We stellen

het zeer op prijs als u collega’s die (nog)

geen lid zijn van een vakbond weet over

te halen om ook mee te doen. Dat kan

via www.onderzoekmilitairen.nl. Dat

geldt ook voor AFMP-leden die onver-

hoopt geen uitnodiging voor deelname

hebben ontvangen.’

Iedereen die vragen heeft of meer wil

weten over het onderzoek kan contact

opnemen met Igor Petrovic (i.petrovic@

vu.nl).

Page 22: Oplinie 7 - 2013

22 oplinie november 2013

den naar Cyprus. ‘ik kwam als lid van

de mobile force reserve over het hele

eiland. We zijn ook beschoten, maar dat

was meer als waarschuwing.’ Daarna

werd hij vanuit het Kenniscentrum in

oirschot nog wel voor een kort werk-

bezoek naar irak gestuurd vanwege de

daar gebruikte radarapparatuur, maar

pas in 2007 volgde zijn tweede missie:

naar Afghanistan met het 42 brigade

verkenningseskadron.

BlogAangezien hij vanaf dag één een blog

had bijgehouden wees zijn toenma-

lige partner hem op een oproep van

Defensie: men zocht een blogger voor

de site van de landmacht. ‘ik twijfelde,

want ik ben nogal ongegeneerd kritisch

over dingen en ik had geen zin in

restricties. Uiteindelijk heb ik een paar

voorbeelden gestuurd en ondanks de

kritiek vroegen ze mij voor de blog.

ik kreeg heel veel reacties en op een

geven moment begonnen ook journalis-

ten hem te raadplegen. van hen hoorde

ik dat veruit de beste blog had over

Afghanistan.’

een andere belangrijke ervaring die aan

zijn schrijverschap heeft bijgedragen is

zijn ontmoeting met de bekende roman-

‘Dan kies ik voor

het schrijven.’

niels roelen (40),

tegenwoordig

docent aan de

Defensieacademie

in breda, aarzelt wel

even na de vraag wat hij zou doen als

hij moest kiezen tussen militair zijn of

schrijven. ‘vooral omdat ik me daarin

nog kan ontwikkelen.’

maar het is voor hem een duivels

dilemma. Zijn boeken ademen de passie

en kunde voor het vak van militair. ‘De

kameraadschap, maar ook de combina-

tie van fysiek en mentaal bezig zijn en

ook je slimheid gebruiken. Dat vond ik

vanaf het begin erg leuk.’

Militaire missiesniels roelen behoorde tot de lichting

93-4. na een opleiding als dienstplichtig

bestuurder van een leopard 2-tank

kwam hij terecht bij het verkenningba-

taljon in seedorf. Het beviel zo goed

dat hij eerst bijtekende en vervolgens

een opleiding tot officier aan de KmA

voltooide. ‘Hoewel de kans daarop klein

was, kwam ik toch weer bij het verken-

ningsbataljon, eerst in seedorf, daarna in

soesterberg.’ in 1999 werd hij uitgezon-

Zijn eerste boek Soldaat in Uruzgan was een bestseller en kreeg lovende kritieken. Met Leven na Uruzgan schreef Roelen een meer persoonlijk boek. Daarbij gaat hij controversiële thema’s niet uit de weg. ‘De hoofdpersoon heeft het idee dat hij pas leeft als het risico in de buurt is.’

majoor niels roelen schrijft boek over terugkeer na Uruzgan-missie

‘Ik ben hard op mijn bek gegaan’

veterAnenTeKsT FreD lArDenoye

» Leven na Uruzgan

(ISBN 9789048816392)

is uitgegeven door Carrera

(www.uitgeverijcarrera.nl) en

in de boekhandel verkrijgbaar

voor € 18,90. Van de uitgeverij

mag de redactie vijf exempla-

ren weggeven aan lezers van

Oplinie. Stuur een mailtje met

de titel als onderwerp en je

adres naar [email protected]

Page 23: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 23

schrijver Arnon grunberg. roelen moest

hem begeleiden toen hij op verzoek van

Defensie naar Kamp Holland kwam voor

het schrijven van verhalen voor de NRC.

roelen had geen moeite met de als

eigenzinnig bekend staande schrijver.

‘ik ben zelf ook nogal eigenzinnig, mis-

schien dat we elkaar daarin makkelijk

vonden. van alle mensen die het gebied

inkwamen, ook journalisten, was hij

het best voorbereid. Hij kon precies

aangeven waarover hij wilde schrijven

en was erg leergierig. Hij wist ook mij te

prikkelen om op meerdere manieren

naar een omgeving te kijken.’

BoekenschrijverHij was al enige tijd terug uit Afghanistan

toen hij over een boek begon na te

Soldaat in Uruzgan na terugkeer ver-

gaat. De Wildt, net als roelen majoor bij

de landmacht, stort zich op zijn werk,

maar gaat als vader van een gezin met

twee kinderen ook vreemd en zoekt

zijn toevlucht in alcohol en drugs. voor

de hand liggende vraag is natuurlijk

hoe autobiografisch roelens nieuwe

boek is. ‘Dat is iets wat alleen ik kan

bepalen, maar de hoofdpersoon ver-

enigt meerdere bestaande personen,’

zegt roelen met een glimlach. Hij geeft

aan dat hij veel situaties in het boek

uit eigen ervaring kent. ‘mijn eigen

mannen zijn bij me gekomen omdat ze

gingen scheiden. De eerste was nog in

zak en as, maar er kwamen er steeds

meer. op een gegeven moment is het

normaal en worden er grappen over

gemaakt.’

ook het drugsgebruik onder veteranen

maakte hij van dichtbij mee. over het

zero tolerance-beleid van Defensie heeft

hij een uitgesproken mening. ‘Drugs en

het vak van militair gaan niet samen,

dat klopt. maar persoonlijk vind ik dat

je ook moet kijken naar de oorzaken

en iemand niet gelijk de dienst uit moet

gooien. Je kunt ook proberen of je ze er

weer van af kunt helpen.’

over de controverse over de omslag

van het boek is roelen laconiek. ‘ik heb

er binnenkort met Defensie een gesprek

over. niet alles is wat het lijkt, dat geldt

ook voor die cover. Het is een verwijzing

naar de spanning die een veteraan mist

als hij van een heftige missie terugkeert.

De hoofdpersoon heeft het idee dat hij

pas leeft als het risico in de buurt is. Je

moet het boek lezen om daar achter te

komen.’

denken. ‘ik raakte via Arnon in gesprek

met mijn huidige uitgever, een oud-

marinier die zelf naar irak uitgezonden is

geweest. Hij wilde graag dat ik een boek

schreef aan de hand van mijn blogs.’

na drie maanden schrijven was het

resultaat zijn debuut Soldaat in Uruzgan,

dat onmiddellijk een succes was. ‘Je

weet niet wat je moet verwachten, maar

ik ben echt alle kranten en tv- en radio-

programma’s afgeweest. Achteraf besef

je pas hoe bijzonder dat is voor een

debuut. Alsof je je eerste zwemles krijgt

van pieter van den Hoogenband.’

maar hij betaalde wel een prijs voor alle

aandacht. ‘er gebeurt iets raars. omdat

je succesvol bent, geeft iedereen je

gelijk. Je wordt daar zonder dat je er zelf

erg in hebt heel arrogant van. ik accep-

teerde niet meer dat iemand me geen

gelijk gaf. ik ben toen met mezelf gecon-

fronteerd en hard op mijn bek gegaan.’

roelen besefte dat hij zich sinds zijn

terugkeer uit Uruzgan als een waanzin-

nige op het werk had gestort. ‘Wat ik op

een dag deed, daar zou een ADHD’er

moe van worden. na het boek werd dat

nog erger. en waar eerst alles in goud

veranderde als ik het aanraakte, werd

het plots allemaal steenkool.’ net als

veel militairen na een uitzending zocht

hij steeds meer de risico’s op en liep

zijn huwelijk stuk. ‘Toen ik eindelijk mijn

droombaan kon krijgen – in Uruzgan

mensen opleiden – was ik opgebrand

en moest ik hulp zoeken. gelukkig is dat

goed geregeld bij Defensie.’

Drugs Het werd het onderwerp van zijn

tweede boek, waarin beschreven wordt

hoe het hoofdpersoon vik de Wildt uit

“journalisten vertelden mij dat ik veruit de beste blog uit afghanistan had’

Niels Roelen (r) met Arnon Grunberg in Uruzgan.

FoTo: privéColleCTie niels roelen

Page 24: Oplinie 7 - 2013

24 oplinie november 2013

Hoofdprijs:

Nú GRATIS kans op één van deze prijzen!

Bel 0800-1155 (gratis), geef uw unieke code en gegevens door en maak gratis kans op één van deze prijzen. Uw unieke code vindt u op de actieflyer.

10x 100x

15x

Reischeque t.w.v. € 1.000,-

iPad Mini

Dagje Slagharen 4 personen

€ 10.000,-Geen actieflyer meer bij dit magazine? Bel 0800-1155 om alsnog kans te maken op de prijzen. Geen 18? Geen kans. Spelvoorwaarden: Deelname aan deze actie is gratis. Kijk voor de volledige actievoorwaarden op www.bankgiroloterij.nl/gratiskans. Deelname vanaf 18 jaar. Deze actie wordt mogelijk gemaakt door vfonds en de BankGiro Loterij. Als u belt naar 0800-1155 wordt door de BankGiro Loterij tijdens het gesprek gevraagd of een aanbod tot deelname aan de loterij voor het vfonds mag worden gedaan.

Page 25: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 25

AFMP-korting op Univé verzekeringen Heeft u bij FBTO een verzekering lopen met AFMP-korting? Houd er dan rekening mee dat FBTO onlangs de kortingsafspraken heeft beëindigd en uw verzekering op enig moment zal worden stopgezet. Geen nood: u kunt via de AFMP blijven profiteren van collectieve korting op verzekeringen. En wel door over te stappen naar Univé.

oproepledenvoordeel

Het komt steeds vaker voor, in alle lagen van de bevolking: je zit in de financiële problemen en voor je het weet heb je grote schulden. De oorzaken kunnen heel verschillend zijn: het inkomen van je partner valt weg, je krijgt je te dure huis niet verkocht, je gaat scheiden of hebt onvoldoende controle op uitgaven en inkomsten. Ook militairen in actieve dienst kunnen met schulden te maken krijgen.

Groot taboemensen spreken niet graag over schulden. Daar rust

een groot taboe op. en juist doordat men vaak te

laat aan de bel trekt lopen de problemen op. op een

gegeven moment ontstaat dan een uitzichtloze situ-

atie, die zelfs tot schuldsanering kan leiden.

Als vakbond voor militair personeel willen we meer

inzicht krijgen in de schuldenproblematiek onder

onze leden. Die kennis willen we gebruiken om te

bezien voor welke zaken we oplossingen kunnen

realiseren in het overleg met Defensie.

Contact gezochtom ons verhaal kracht bij te zetten willen we in één

van de komende oplinies uitgebreid aandacht aan

dit probleem besteden. Daarom zoeken we contact

met militairen die met schuldproblemen onder

Defensiemedewerkers in aanraking zijn gekomen.

voelt u zich aangesproken of kent u een collega die

in financiële problemen zit? laat het ons dan weten!

Desgewenst is uw anonimiteit gegarandeerd. stuur

een e-mail naar [email protected].

Defensie-personeel in financiële nood »Univé is een coöperatieve verzekeraar die zonder winstoogmerk

werkt. bij Univé staan de leden centraal, niet het streven naar winst.

Dat leidt niet alleen tot lage premies, maar ook tot een eersteklas service.

Univé werkt vanuit 150 locaties in nederland, dus er zit geheid ook een

kantoor bij u in de buurt.

bij Univé heeft u de keuze uit een totaalpakket van verzekeringen. Die

blinken stuk voor stuk uit door hun uitgebreide dekking én scherpe

premie. Daarnaast kunt u kiezen uit een breed scala aan hypotheken die u

flexibel aan uw wensen kunt aanpassen.

Verzekeringen met korting via AFMP» Auto- en motorverzekering

» rechtshulpverzekering

» Aansprakelijkheidsverzekering

particulier

» Doorlopende reisverzekering

» Caravanverzekering

» Fietsverzekering

» bromfietsverzekering

» Woonhuisverzekering

» inboedelverzekering

van deskundige medewerkers krijgt u een persoonlijk advies dat naad-

loos aansluit bij uw individuele wensen en omstandigheden. loop binnen

bij één van de 150 Univé-kantoren of zoek een kantoor bij u in de buurt

op www.unive.nl/contact. ook kunt u Univé telefonisch benaderen via

nummer 0592 – 348 999 of kijk op www.unive.nl/afmp-marver.

Page 26: Oplinie 7 - 2013

26 oplinie november 2013

regels aanvragen gevechtsinsigne veranderdh Het ‘Besluit Insigne voor Optreden onder Gevechtsomstandigheden’ wijzigt per 1 januari 2014. In de nieuwe versie staat duidelijker beschreven wat ‘gevechtshan-delingen’ zijn. Dat was nodig omdat in het huidige besluit een verwarrende passage staat. Daardoor lijkt het of het gevechtsinsigne, zoals de onder-scheiding in de volksmond wordt genoemd, alleen wordt toegekend als er sprake is van deelname aan gevechtshande-lingen buiten het koninkrijk. In het nieuwe besluit worden gevechtshandelingen omschre-ven als ‘iedere vorm van actief en professioneel handelen binnen de taakopdracht van de desbetreffende militair waarbij tevens sprake is van vijandelijk optreden met indirect vuur, direct vuur of hiermee verge-lijkbaar gevechtscontact, dan wel van enige andere vorm van excessieve geweldsuitoefening jegens de militair. Verder gaat de aanvraagprocedure voor de onderscheiding op de schop. Vanaf 1 januari 2014 wordt alleen nog een insigne verstrekt als er binnen zes maanden na de betreffende gevechtshandelin-gen om toekenning is verzocht. Wel hoeft die aanvraag voortaan niet per se gedaan te worden door de commandant van de militair; hij of zij kan ook zelf een verzoek om toekenning indienen. Voor oude gevallen tussen 2001 (die ondergrens blijft gelden) en juli 2013 kan dus nog anderhalve maand een gevechtsinsigne worden aange-vraagd. fl

grebbeberg masters h Op 10 oktober 2013 vond op en rond de Grebbeberg een fiets- en hardloopevenement plaats om geld op te halen voor de Gewonde Soldaat – een vereniging die zich inzet voor militairen die in Afghanistan gewond zijn geraakt. Deze eerste Grebbeberg Masters was georganiseerd door de Koninklijke Landmacht. ‘De gedachte is om voor en samen met de gewonde collega’s op deze historische locatie sportieve uitdagingen aan te gaan en daarmee geld in te zamelen voor deze belangrijke doelgroep’, luidt het mission statement.Aan het evenement namen zo’n 1.200 militairen deel en ook gewonde militairen en hun familie. De lopende deelnemers legden meerdere keren een parcours van drie kilometer af. De route voor de fietsers was 35 kilometer lang. Beide onderdelen werden afgelegd in teams van zes deelnemers die zich hiervoor lieten spon-soren. Uiteindelijk bracht de Grebbeberg Masters ruim 25.000 euro op voor gewonde Afghanistanveteranen. lvd

Klachtencommissie nuldelijns-ondersteuning

» In 2012 is het Veteranen Platform een

driejarig project gestart om de zogeheten

nuldelijnsondersteuning van veteranen en hun

relaties te versterken. Het doel is het realiseren van

een landelijk dekkend systeem van genormeerde

hulp bij de verwerking of hantering van psychoso-

ciale en psychische klachten. Momenteel zijn de

opleidingen in volle gang en wordt hard gewerkt

aan het waarborgen van de kwaliteit van het

ondersteuningssysteem.

Onderdeel daarvan is een goede klachtenproce-

dure voor veteranen die niet tevreden zijn over

de ondersteuning door een nuldelijnshelper (of

zijn organisatie). Eind september heeft de voorzit-

ter van het Veteranen Platform, brigadegeneraal

b.d. Hein Scheffer, in Doorn dan ook een Centrale

Klachtencommissie Nuldelijnsondersteuning geïn-

stalleerd. Voorzitter is voormalig AFMP-advocaat

mr. Tanja ten Wolde, nu als advocaat militair recht

werkzaam bij Plieger & Saija Advocaten. Alle leden

van de commissie hebben veel ervaring met de

erkenning, waardering en zorg voor veteranen. De

klachtencommissie kan niet door individuele vete-

ranen worden aangesproken. Het is de bedoeling

dat ze veteranenorganisaties gaat assisteren bij de

behandeling van klachten die bij hen zijn binnen-

gekomen over

nuldelijnsonder-

steuning.

De klachten-

commissie is

te bereiken via

info@vetera-

nenplatform.nl fl

veterAnenTeKsT linDe vAn DeTH en FreD lArDenoye

FoTo: birgiT De roiJ

FoTo: birgiT De roiJ

Oud-juridisch mede-werkster van de AFMP

Tanja ten Wolde.

Deelnemers aan het fietsparcours van de Grebbe-berg Masters.

Page 27: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 27

belangrijk: het ministerie van Defensie

moet binnen vijf jaar na de diagnose

van een pTss aansprakelijk gesteld wor-

den. in eerdere gerechtelijke procedures

is gebleken dat Defensie niet aarzelt om

zich te beroepen op een overschreden

verjaringstermijn (oplinie 3-2013).

Advocaat geert-Jan Knoops vindt dat

het zover niet zou moeten komen. Hij

bepleit dat het ministerie van Defensie

contact opneemt met getraumatiseerde

militairen van wie de zaak vergelijkbaar

is met die van Dave maat. in de onlangs

verschenen editie van het blad de

Kareoler van de bond van nederlandse

militaire oorlogs- en dienstslachtoffers

(bnmo) zegt hij: ‘ik kan me nauwelijks

voorstellen dat Defensie het erop aan

laat komen dat al die mensen tien jaar

of langer moeten gaan procederen om

net als Dave hun gelijk te halen. Waarom

heeft ook de politiek die uitspraak niet

opgepakt om die groep uit te nodigen

en te kijken of je voor hen niet een uni-

forme regeling kunt treffen?’ fl

dezelfde wijze aansprakelijk kunnen

stellen. onder hen zijn libanon-, irak- en

Afghanistanveteranen, maar ook zo’n

dertig militairen die ten tijde van de val

van srebrenica in juli 1995 bij Dutchbat

3 dienden.

volgens Knoops is er na de uitspraak

van de Centrale raad van beroep een

goede kans dat zij in een vergelijkbare

rechtsprocedure (ook) in het gelijk

worden gesteld. Dat komt vooral omdat

in de uitspraak van de Centrale raad

expliciet staat dat de door Defensie

geboden nazorg in de periode 1995-

1996 onvoldoende is geweest. maar

volgens Knoops biedt de uitspraak van

de Crvb ook mogelijkheden aan getrau-

matiseerde veteranen van eerdere en

latere missies.

VerjaringstermijnDaarbij moet wel aan een aantal voor-

waarden voldaan worden. Uiteraard

moet er pTss gediagnosticeerd zijn.

Daarnaast is de verjaringstermijn

»Hoewel over de hoogte van de

schadevergoeding voor Dave

maat geen mededelingen zijn gedaan,

gaat het, afgaande op eerdere uit-

spraken van zijn advocaat, om een

aanzienlijk bedrag. De Telegraaf meldde

‘uit betrouwbare bronnen’ vernomen

te hebben dat het zou gaan om ruim

€ 600.000. Daarvan zou dan de €

120.000 al afgetrokken zijn die eerder

aan maat was verstrekt in het kader van

de ereschuldregeling.

Dertig oud-Dutchbattersbij Knoops hebben zich inmiddels

65 veteranen gemeld die menen dat

ze het ministerie van Defensie op

Zoals bekend kreeg de getraumatiseerde oud-Dutchbatter Dave Maat van de Centrale Raad van Beroep gelijk in de rechtszaak die hij tegen Defensie had aangespannen. Sindsdien hebben zich zo’n 65 oud-militairen bij zijn advocaat Geert-Jan Knoops gemeld. Ook zij claimen een schadevergoeding voor de posttraumatische stress-stoornis (PTSS) die ze na hun uitzending hebben opgelopen.

Advocaat Knoops vraagt zich af waarom Defensie geen regeling treft

Al zeventig veteranenin het voetspoorvan Dave Maat

Oud-Dutch-batter Dave

Maat voor het gebouw van de

Centrale Raad van Beroep.

FoTo: Knoops ADvoCATen

Geert-Jan Knoops: ‘Meer gevallen als Dave Maat.’

Page 28: Oplinie 7 - 2013

84.0

410.

10K.

1

Loyalis zorgt voor aanvullingen op je inkomen en pensioen.

We zijn er voor iedereen bij de overheid, in het onderwijs en in de bouw.

Kijk op www.loyalis.nl wat we voor jou kunnen doen.

Ik wil altijd kunnen rekenen op een goed inkomen.

Ook als ik mijn werk niet meer kan doen.

Loyalis helpt me daar gelukkig bij.

Dat is voor mij een hele zorg minder.

‘‘’’

84.0410.10K.1_KonMarech.indd 1 20-9-10 16:47

Page 29: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 29

verKiezing Kaderraadsleden sector pah De sector Post Actieven (PA) van de AFMP gaat nieuwe verkiezingen houden voor haar Kaderraad. De termijn van de huidige vertegenwoordigers zal binnenkort ten einde komen en daarom vindt er volgens de statu-ten een nieuwe verkiezing plaats. In de kaderraad vertegenwoordigd u de post-actieve leden van de vereniging. De sector PA heeft, op basis van haar huidige ledental, twaalf vertegenwoordigers in de jaarlijkse Bondsvergadering plus twee vertegenwoordigers van de Niet Actief Dienenden (NAD) fractie van de Marechausseevereniging.

De AFMP roept haar post-actieve leden op zich kandidaat te stellen voor de Kaderraad PA. Wij ontvan-gen uw kandidaatstelling graag per e-mail of schriftelijk ter attentie van: voorzitter verkiezingscommis-sie sector Post Actieven. Huidige vertegenwoordigers kunnen per e-mail ([email protected]) aan de verkiezingscommissie kenbaar maken indien zij zich herkiesbaar stellen. Uw opgave moet uiterlijk voor 11 januari 2014 bij ons binnen zijn.

[email protected]/fnv steinhagenseweg 2 c postbus 157 3440 ad woerden

84.0

410.

10K.

1

Loyalis zorgt voor aanvullingen op je inkomen en pensioen.

We zijn er voor iedereen bij de overheid, in het onderwijs en in de bouw.

Kijk op www.loyalis.nl wat we voor jou kunnen doen.

Ik wil altijd kunnen rekenen op een goed inkomen.

Ook als ik mijn werk niet meer kan doen.

Loyalis helpt me daar gelukkig bij.

Dat is voor mij een hele zorg minder.

‘‘’’

84.0410.10K.1_KonMarech.indd 1 20-9-10 16:47

verenigingSnieuwS

Dhr. E.H. Petersen eikelakkers 135 6711 TC ede 13 april 2013 (93)

Dhr. W.J. Kapel boekweitsdries 16 6071 eb swalmen 18 juni 2013 (88)

Dhr. G.S. Amoureus leverkruidweg 85 1508 WD Zaandam 25 juli 2013 (85)

Dhr. G.J. Holster sandenburghlaan 12 - e 4351 rm veere 12 september 2013 (95)

Dhr. G. van den Brink plataanlaan 17 3843 Jl Harderwijk 18 september 2013 (93)

Dhr. J. Kijl leeuwerikstraat 85 3853 AC ermelo 19 september 2013 (83)

Dhr. J. Meulenbrug moreelsestraat 6 7412 sT Deventer 23 september 2013 (82)

Dhr. H. Gerritse van bijnkershoeklaan 250 - 524 3527 xl Utrecht 30 september 2013 (84)

Dhr. J.B.M. Wils pr Hendrikstraat 35 4631 Kb Hoogereheide 3 oktober 2013 (71)

Dhr. A. Hartmann robinsonstraat 107 8923 Am leeuwarden 4 oktober 2013 (84)

Dhr. A. Visser Atalanta 30 5754 DW Deurne 6 oktober 2013 (69)

Dhr. F.J. Greeve Dori 6 5661 AZ geldrop 7 oktober 2013 (87)

Dhr. L.A.A. Pennings petuniastraat 18 6663 Dr lent 9 oktober 2013 (67)

Overleden

datum plaats PA-groep aanvang locatie adres telefoon sectorhoofd PA

13 nov 13 Woerden Pensioen 10.30 uur AFmp/Fnv kantoor steinhagenseweg 2-C 0348-487050 HspA/vz-nAD voorlichtingsdag

14 nov 13 Den Helder Noord-Holland-Noord 14.00 uur de mooC spoorstraat 56 0223-612896 peter verwoerd

20 nov 13 Woerden UGM dag 10.30 uur AFmp/Fnv kantoor steinhagenseweg 2-C 0348-487050 HspA/vz-nAD

21 nov 13 Amersfoort Eemland en Doorn 13.30 uur restaurant ‘De Amershof’ snouckaertlaan 11 033-4613524 peter verwoerd

28 nov 13 Apeldoorn NAD Fractie MARVER 13.30 uur Koning Willem iii kazerne sportlaan 55 055-357300 vz-nAD / HspA no

PA-bijeenkomsten

Rectificatie

» In OpLinie 6 stonden op deze pagina de vermeldingen van leden die in de afgelopen

periode zijn overleden. Bij de laatste correctie van de drukproeven is een menselijke

fout gemaakt waardoor de data van overlijden bij sommige leden verkeerd zijn vermeld.

Als bestuur willen wij aan deze nabestaanden onze oprechte excuses aanbieden.

Intern zijn maatregelen getroffen om dit in de toekomst te voorkomen.

Onderstaand de juiste gegevens van de verkeerd vermelde overledenen:

Dhr. E.A. Hovingbenedenbaantje 56 4615 Hl bergen op Zoom

4 juli 2013 (82)

Dhr. A.J.B. Martenselspeterbosweg 15 8076 rA vierhouten

4 juli 2013 (94)

Dhr. F.A. VermeltvortAsserstraat 13 9411 lH beilen

15 juli 2013 (97)

Dhr. G. OosteromWesterzicht 652 4385 bx vlissingen

17 juli 2013 (79)

Dhr. J. de Beauvesier WatsonHeilige stoel 5914 6601 Ts Wijchen

29 juli 2013 (80)

Dhr. M. Boetessmeetsmastins 124 8925 gv leeuwarden

2 september 2013 (86)

Mevr. D.M. Ritmeester- MetgodArnhemseweg 279 - k227 7333 nC Apeldoorn

5 september 2013 (85)

Dhr. C.H. SteenmeijerZorgvlietstraat 25 6825 Ax Arnhem

9 september 2013 (87)

Page 30: Oplinie 7 - 2013

30 oplinie november 2013

Page 31: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 31

Portable jukebox

» Style Jukebox is software die ervoor

zorgt dat je overal naar je muziek-

collectie kunt luisteren. Op je computer,

smartphone of tablet. Style Jukebox

bewaart je muziek in de ‘cloud’, of met

andere woorden op internet. Bij de gratis

versie kun je tot wel 1.000 muziekbe-

standen opslaan. Bij de Premium versie

zijn dat wel 20.000 nummers. Deze zijn

vervolgens te beluisteren op computers,

telefoons, tablets en andere gadgets met

het Android, Windows Phone of Apple

(IOS) besturingssysteem. Het voordeel

van Style Jukebox is dat je nooit je appara-

ten hoeft te synchroniseren. Als je op het

ene apparaat een muziekstuk toevoegt is

dat ook op het andere apparaat beschik-

baar. Ook playlists kun je op één apparaat

invoeren en op alle apparaten gebruiken.

Verder vraagt Style Jukebox nauwelijks

opslagruimte. Natuurlijk heb je wel een

internetverbinding nodig omdat je muziek

op internet wordt bewaard. Overigens

kun je de muziek wel weer downloaden

op een apparaat waar

je de muziek ook offline

wilt kunnen beluiste-

ren. Je kunt het pro-

gramma downloaden op www.get-jukebox.com

bacKup gemaKh Er zijn veel gratis backup-programma’s, dus om als backupsoftware op te vallen moet je wel met extra mogelijk-heden komen. Genie TimeLine doet dat. Het programma onderscheidt zich van de con-currentie door een bijzonder gebruiksvriendelijke interface met een tijdslijn. Hierop staan alle backups aangegeven. Wil je er een terugzetten, dan schuif je op de tijdslijn naar de datum van de backup die je wilt terugzetten en Genie TimeLine regelt dat voor je. Je kunt dus een bestand van een week

geleden terugzetten, maar ook een paar maanden teruggaan. Het backuppen zelf gaat ook heel makkelijk. Je kunt alles backuppen, bepaalde mappen, maar ook een bepaald soort bestanden. In het laatste geval geef je bijvoorbeeld aan dat je je mail wilt backuppen, of je office-bestanden, je foto’s, de map Mijn Documenten of de favorieten van je browser. En zo zijn er nog meer handige standaard backups. Er is ook nog een betaalversie die nog veel meer mogelijkheden heeft, maar echt nodig heb je die niet. Je kunt het programma downloaden op

www.genie9.com/free_products/

download.aspx

internetradio opnemenh Steeds meer websites bieden de mogelijkheid om muziek te beluisteren, maar niet om het te downloaden. Met het gratis programma StreamRipper kun je audio-streams, zoals internetradio, opnemen. Met StreamRipper kun je die streams opvangen en als mp3-bestand bewaren. Je kunt ieder muziekstuk apart in een mp3 opslaan, of een complete opname in één bestand. De mp3’tjes zijn automatisch te genummeren, zodat je ze later weer in dezelfde volgorde kunt terugluisteren. Ook kun je playlists maken. Heel handig voor Winamp-gebruikers is de plug-in voor die mediaspeler. Deze voegt een opnameknop aan Winamp toe, die je alleen hoeft in te drukken om een opname te starten. Je kunt StreamRipper ook als los programma gebruiken. Het pro-gramma haalt de muziek via een eigen datastroom binnen, dus onaf-hankelijk van de geluidskaart. Dit resulteert in een stabielere stroom, wat heel belangrijk is omdat je iedere hik later in de opname kunt terughoren. Het betekent ook dat je terwijl je aan het opnemen bent gewoon naar andere muziek kunt luisteren

en je pc andere geluiden kunt laten maken zonder dat deze op de opname terug te horen zijn. Je kunt het programma downloaden op

http://streamripper.sourceforge.net

coMputerhoekTeKsT Wim vAn Den bUrg

Page 32: Oplinie 7 - 2013

32 oplinie november 2013

coluMn

Verzekeren • Hypotheken • SparenTel: (040) 20 73 100 • E-mail: [email protected] • www.dfd.nl

DFD is klaar voor uw toekomst!

DFD-abonnementHelder, zeker en gemakkelijkAls militaire professional wilt u zekerheid en duidelijkheid over al uw militaire- en privérisico’s. DFD biedt dit. Zoals u als militair wereldwijd onze veiligheid garandeert, zo biedt het DFD-abonnement in combinatie met het DFD MaatwerkPakket de zekerheid dat uw verzekeringen en overige financiële zaken altijd en overal in orde zijn. Alles onder één dak! DFD biedt u de zekerheid van:

Onafhankelijk persoonlijk adviesAdvies bij u thuis, ook ‘s avonds en in het weekendEén aanspreekpunt, 24/7 bereikbaarMaatwerk oplossingen voor uw beroeps- en privérisico’sSchade- en uitvaartverzekeringen met provisieloze premiesGeen verrassingen. U weet precies hoeveel en waarvoor u betaaltGemak. U en uw thuisfront hebben er geen omkijken naar.

•••••••

KortNieuws Abonnement Groene ver1 1 23-5-2013 9:26:06

De bankzitter

Nostalgie

» Tijdens een voortreffelijk verblijf

van zeven dagen in Berlijn nam

ik de moeite om op de fiets het vroegere

vliegveld Tempelhof te bezoeken. Raar

begin voor een column, nietwaar? De

vreemde aandrang voor dit uitstapje is

ontstaan in 2008, toen ik daar toevallig

ook was en de dag van de sluiting van

Tempelhof live meemaakte. De naam

van dit voormalige vliegveld zal vooral

bij de wat oudere lezers herinneringen

losmaken. Tempelhof was het eindpunt

van de luchtweg vanuit het vrije Westen,

de levenslijn die West-Berlijn meer dan

een half jaar in leven hield. Duitsland

weet nauwelijks hoe om te gaan met dit

reliek uit de koude oorlog. De gebouwen

zijn nog steeds niet toegankelijk en

verhuurd aan bedrijven. Het vliegveld

is een enorme open en vrije ruimte.

Kunstenaars, vrije geesten, Groenen

en alternatieven vinden er hun plekje.

En dan denk ik toch, al fietsende over

tien kilometer startbaan: is voor deze

historische plek nou geen fatsoenlijker

bestemming te vinden?

De nostalgie teisterde me deze dagen.

Ik raakte verzeild in de streek boven

Hannover. De Noord -Duitse laag-

vlakte. Bergen, Bergen Hohne, kazernes,

tankbanen en heidevelden. Enorme

gebieden waar veel collega’s (alweer

de ouderen) voetstappen, kilometers,

zweetdruppels, de lach en de traan

hebben laten liggen. Waarvoor was dit

vroeger eigenlijk bestemd? Niets meer

van terug te vinden. In een sombere

bui denk ik wel eens: was dit allemaal

nodig? Wapensystemen kwamen en

gingen. Hele generaties dienstplichtigen

werden letterlijk het bos ingestuurd.

Alles om de vrede te bewaren, zei men

dan. Tegen welke prijs? Ik belandde in

Concentratiekamp Bergen Belsen. Daar

trof mij het meest een herinnerings-

steen met de namen Anne en Margot

Frank. Verse bloemen, briefjes en steen-

tjes ter herinnering. Nostalgie prima,

maar de werkelijkheid is het enige dat

indruk maakte: een eenvoudige steen

met de namen van twee vermoorde

Joodse meisjes.

Het zal de tijd van het jaar wel zijn dat

de beeldjes wat somber overkomen.

Entschuldigung!

Page 33: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 33

20 34 11 3 10 23 16 25 11 14 1 25 14 11

33 7 11 34 6 26 28 29 27 19 2 15 12

24 12 30 25 32 29 4 18 5 5 10 40

36 3 3 1 16 30 31 6 29 10 13

6 7 7 11 8 37 2 39 40

24 39 38 12 23 8 35 18 17

39 38 37 9 14 2 15 34

33 15 13 29 33 22 4 36

35 10 5 4 9 31 22 6

26 21 29 8 37 32 17

Boncadeau!stuur uw oplossing van de puzzel

vóór 27.11.2013 naar:

redactie oplinie postbus 1573440 ad woerden of stuur een e-mail naar:

[email protected]

vergeet niet uw adres te vermel-

den, want onder de juiste inzen-

dingen verloten wij een bon-cadeau t.w.v. 25 euro! Uit de

oplossingen van de puzzel uit het

vorige nummer trokken wij dhr. f. hamstra uit kollumerzwaag.

puzzelDoor Dirry KoomAns

A lokaal tentoonstellingsgebouw

B (warme) vrije periode

C vuurwerk

D bijvoorbeeld jarige of jubilaris

E zuivelproduct

F hardnekkig onkruid

G geleidelijke ontwikkeling

H huidcreme

I ooievaarsachtige vogel

J werknemersorganisatie

Gelijke cijfers zijn gelijke letters. De in te sturen oplossing is de spreuk die in het onderstaande diagram ontstaat.

Fillipienpuzzel

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40

Verzekeren • Hypotheken • SparenTel: (040) 20 73 100 • E-mail: [email protected] • www.dfd.nl

DFD is klaar voor uw toekomst!

DFD-abonnementHelder, zeker en gemakkelijkAls militaire professional wilt u zekerheid en duidelijkheid over al uw militaire- en privérisico’s. DFD biedt dit. Zoals u als militair wereldwijd onze veiligheid garandeert, zo biedt het DFD-abonnement in combinatie met het DFD MaatwerkPakket de zekerheid dat uw verzekeringen en overige financiële zaken altijd en overal in orde zijn. Alles onder één dak! DFD biedt u de zekerheid van:

Onafhankelijk persoonlijk adviesAdvies bij u thuis, ook ‘s avonds en in het weekendEén aanspreekpunt, 24/7 bereikbaarMaatwerk oplossingen voor uw beroeps- en privérisico’sSchade- en uitvaartverzekeringen met provisieloze premiesGeen verrassingen. U weet precies hoeveel en waarvoor u betaaltGemak. U en uw thuisfront hebben er geen omkijken naar.

•••••••

KortNieuws Abonnement Groene ver1 1 23-5-2013 9:26:06

Page 34: Oplinie 7 - 2013

34 oplinie november 2013

contActpAginA

SectorhoofdenLandmachtElze Mulder mobiel 06 – 53 51 00 73e-mail [email protected]

MarineLizet Wolters mobiel 06 - 23 89 55 07e-mail [email protected]

Luchtmacht Ron Segersmobiel 06 – 53 52 60 83e-mail [email protected]

Postactief regio Noord/OostGerard Dilleropmobiel 06 – 41 55 85 54e-mail [email protected]

Postactief regio WestPeter Verwoerdmobiel 06 – 53 52 60 84e-mail [email protected]

Postactief regio ZuidBert Weerenmobiel 06 – 53 52 60 79e-mail [email protected]

Kantoor Den HelderWiebe Herweijer van de afdeling Individuele Belangenbehartiging bemant het kantoor. adres Kerkgracht 3 1782 GJ Den Helder telefoon 0223 – 693 522fax 0223 – 693 515 (b.g.g. 0348 – 487 050)

Sluitingsdatum kopijOplinie 08 - 2013 sluit op 27.11.2013 en verschijnt 24.12.2013.

Algemene adresgegevensbezoekadres Steinhagenseweg 2-C 3446 GP Woerdenpostadres Postbus 157 3440 AD Woerdentelefoon 0348 – 487 050fax 0348 – 707 411e-mail [email protected] www.afmp.nlrekeningnr 1933098openingstijden maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur

Afdeling Individuele Belangenbehartiging (IB)telefoon 0348 – 707 433fax 0348 – 487 056e-mail [email protected]

Ledenadministratietelefoon 0348 – 707 432e-mail ledenadministratie@ afmp.nl

opzegging van het lidmaatschap kan geschieden door middel van een brief gericht aan AFMP/FNV, t.a.v. Ledenadministratie, Postbus 157, 3440 AD Woerden, of per e-mail: [email protected]. Houd rekening met de opzegtermijn van 2 volle kalendermaanden. Voorbeeld: u zegt 15 januari op, het lidmaatschap wordt dan beëindigd per 1 april.

adreswijzigingen kunnen door-gegeven worden via onze website www.afmp.nl of gezonden aan:

AFMP/FNVt.a.v. LedenadministratiePostbus 1573440 AD Woerden

Bureau Ledenservice *telefoon 0348 – 487 058e-mail [email protected]

* Voor het doorgeven van ambtsjubilea, leeftijdontslag, opname in ziekenhuis, uitzendingen etc. Ook voor vragen over het lidmaatschap, ledenbenefits en verzekeringen.

Uitgave van FNV Veiligheid onder verantwoordelijkheid van de Algemene Federatie van Militair Personeel

aangesloten bij•Algemene Centrale van

Overheidspersoneel (ACOP)•Federatie Nederlandse

Vakbeweging (FNV)•EUROMIL (Europese

organisatie van militaire belangenverenigingen)

redactieAlex Groothedde, Dick Harte, Fred Lardenoye, Jos van Nieuwenhuizen, René Schilperoort, Anne-Marie SnelsredactieadresPostbus 1573440 AD Woerdentelefoon 0348 707 [email protected]

ontwerp & vormgevingWitte-en-CoMargo Witte

De inhoud van oplinie valt onder de verantwoordelijkheid van het AFmp/Fnv Algemeen bestuur, behoudens artikelen op naam en de inhoud van de opgenomen advertenties. De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden artikelen te weigeren of te redigeren. niets uit deze uitgave mag worden over-genomen zonder vooraf gaan de toestemming van de redactie.

oplage 20.700

internetwww.afmp.nl

[email protected]

drukSenefelder Misset

Colofon

Page 35: Oplinie 7 - 2013

oplinie november 2013 35

Tekst: Johan de Rooij Tekeningen: David de RooijonderzoekPt... Slapenjuie al?

H! Licht uit!

constant hangt onsOntslag of overpltsing

boven het hfd...Da’swr...

De bezuinigingen makenons werk stds onveiliger... Ja...

...en als je vr jezelfop wilt komen, wacht je

n papierwinkel!

Nou... Welterusten hè!

KLIK

De volgende dag...

Ja!

Snurk.

Mijn zorgenhouden me uitm’n slp...

Kom m!We heen deoploing!

?Natrlijk...

Het VU-onderzoek!Als je dr n mdoet,

worden je zorgen gehrd enkan de AFMP er wat m doen!

...en dankuen wij kwr slapen!

Page 36: Oplinie 7 - 2013

36 oplinie november 2013

Uw hypotheek onze zorg!Verzekeren • Hypotheken • Sparen

Tel: (040) 20 73 100 • E-mail: [email protected] • www.dfd.nl

Ook voor onafhankelijk hypotheekadvies kun je bij ons terecht!

De expertise en zorg van twee specialisten;

Ook hypotheken aan te bieden voor militairen met een FPS fase-1 of -2 contract;

Echt onafhankelijk en persoonlijk advies;

Maximale zekerheid, ook voor de toekomst;

Duidelijkheid en transparantie, u weet hoeveel en waarvoor u betaalt;

De optimale hypotheek met de scherpste tarieven;

Gezamenlijk alles voor u te regelen.

DFD is al 20 jaar de specialist op het gebied van verzekeringen voor (ex-) militairen en hun gezinsleden. Om u nog beter van dienst te zijn, is DFD een samenwerking aangegaan met De Hypotheker, de grootste onafhankelijke hypotheekadviesketen van Nederland met zo’n 160 vestigingen. De Hypotheker adviseerde inmiddels één miljoen Nederlanders succesvol bij de grootste en leukste aankoop van hun leven: hun huis.

Onze samenwerking biedt u zorgeloos woongenot en voordeel door:

Interesse in onze gezamenlijke dienstverlening op het gebied van hypotheekadvies?Bezoek onze site www.dfd.nl of bel met (040) 20 73 100.

Jazeker!

DFD Advertentie Hypotheken Oplin1 1 14-10-2013 11:23:42